آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور کشورمان به دعوت رسمی همتای ازبکستانی خود و به منظور دیدار رسمی دوجانبه و نیز شرکت در بیست و دومین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، به ازبکستان سفر کرده است.
در ادامه مشاهدات خبرنگار تسنیم از این سفر را بخوانید: «به سمرقند خوش آمدید»؛ تماشای این جمله که به فارسی روی دیوارهای نه چندان بلند فرودگاه نوشته شده، همان ابتدا برای ما مشخص میکند که وارد یکی از حوزههای تمدنی ایران شدهایم؛ جایی که نام ایران شناختهشدهتر از هر نام دیگری است.
دولت ازبکستان اساسا از چند سال پیش تصمیم گرفت تا با توجه به وضعیت منابع طبیعی در این کشور و عدم دسترسی راحت به برخی از منابع معدنی برای کسب درآمد، اقتصاد خود را بر مبنای توسعه گردشگری و صنعت توریسم بارتعریف کند. همین مساله باعث شده تا سمرقند به عنوان یکی از شهرهای تاریخی این کشور، به عنوان محلی برای برگزاری اجلاسها و نشستهای بینالمللی انتخاب شود.
در همین راستا، شهرکی با نام «راه ابریشم» از دو سه سال پیش در حومهی شهر ساخته شده تا محل اسکان سران کشورهای خارجی و دیپلماتهای بینالمللی باشد؛ شهرکی که با تدابیر بسیار ویژهی امنیتی محافظت میشود و اساسا امکان ورود و خروج بدون درنظر گرفتن سختگیرانهترین پروتکلهای حفاظتی وجود ندارد.
با این حال و با هزار ترفند، مجوز تردد در شهر را از مقامات محلی گرفتیم؛ البته با حضور سنگین تیم اسکورت! چرخی که در شهر زدیم، متوجه شدم که با مردمی آرام و قانونپذیر سروکار داریم که عمدتا نگاه مثبتی به ایران دارند که بی ارتباط با سابقه و پیشنیه تاریخی مشترک دو کشور نیست. به طور ویژه در اماکن تاریخی و دیدنی سمرقند، شنیدن صدای فارسی حرف زدن عموم مردم، کاملا شفاف است و هر روایتی که از تاریخ این کشور میشود، حتما با ذکر نام کشورمان همراه است.
در چنین شرایطی، نقطهی تاریک ماجرا نحوهی فعالیت دستگاه دیپلماسی ایران در قبال ازبکستان است. از سال 1381 تاکنون، هیچ رئیسجمهوری از ایران به ازبکستان سفر نکرده و آخرین سفر به زمان سیدمحمد خاتمی بازمیگردد. همین دوری باعث شده تا دشمنان تمدن شرقی – به طور مشخص، اسرائیل – جا پای خود را سفت کنند و تبدیل به یکی از شرکای موثر ازبکستان شوند.
البته این مساله کاملا قابل تغییر است.
ازبکستان کشور ثروتمندی نیست اما عطش توسعه، باعث شده تا نیاز گسترده به فناوری و صنعت در این کشور احساس شود و اینجا دقیقا همان نقطهای است که ایران میتواند به صورت فعالانه حضور داشته باشد؛ چرا که فناوریهای اروپایی و آمریکا بسیار گرانقیمت هستند ولی فناوری ایرانی قابل توسعه و رقابت در این کشور است: «حسرت»؛ حسرتِ فرصتهای اقتصادی موجود در بستر فرهنگی مشترک...