رژیم صهیونیستی به دنبال عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر گذشته و پس از آن جنگی که از یک ماه پیش علیه نوار غزه به راه انداخت، به جایی رسیده است که سه ماهه آخر سال ۲۰۲۳ را با نابودی تمام دستاوردهای اقتصادی خود در مابقی سال به پایان خواهد رساند.
گزارشی که هفته گذشته توسط بانک جی پی مورگان چیس، شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی چندملیتی منتشر شد، حاکی از آن بود که با تشدید جنگ در نوار غزه، رشد اقتصاد اسرائیل ممکن است در سه ماه آخر سال جاری ۱۱ درصد به صورت سالانه کاهش یابد.
آخرین باری که اسرائیل این انقباض اقتصادی را ثبت کرد، در سال ۲۰۲۰ بود که اقتصاد به دلیل شیوع همه گیر کرونا ضربه سنگینی خورده بود.
برآوردهای این بانک یکی از بدبینانه ترین برآوردهای تحلیلگران وال استریت تا به امروز است، زیرا سرمایه گذاران عملا داراییهای اسرائیل را به شدت فروختهاند.
بورس تل آویو
در جنگ کنونی غزه، شاخص Tase۳۵ بورس اوراق بهادار تلآویو ۱۵ درصد کاهش یافت، در حالی که سهام برخی از شرکتها در آن بیش از ۳۵ درصد نسبت به قبل جنگ سقوط کرد.
ارزش بازار بورس رژیم صهیونیستی با ظهور نشانههای اولیه از زیانهای پیش بینی شده از جنگ 25 میلیارد دلار کاهش یافت، اگرچه در معاملات هفته کمی از زیان خود را کاهش داد.
از ابتدای جنگ غزه تا پایان جلسات اکتبر گذشته، سهام پنج بانک بزرگ پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تل آویو در نتیجه جنگ ۲۰ درصد کاهش یافت و سرمایهگذاران داخلی و خارجی به فروش سهام خود در شرکتهای فهرست شده اسرائیلی، به ویژه بانکهای فعال در بازار داخلی ادامه دادند.
سهام پنج بانک بزرگ رژیم صهیونیستی در جریان جنگ غزه تحت تأثیر قرار گرفت و ۲۰ درصد سقوط کرد که شامل بانک لئومی، بانک هاپوالیم، بانک دیسکونت، بانک مزراحی تفاهت و بانک اول بین المللی اسرائیل است.
سقوط ارزش شکل
طی ماه گذشته، نرخ مبادله شکل اسرائیل در برابر دلار به پایینترین سطح از سال ۲۰۱۲ یعنی به ۴.۰۸ شکل رسید و در معاملات این ماه به طور میانگین به ۳.۹۴ شکل بازگشت.
در نهم اکتبر یعنی تنها سه روز پس از آغاز عملیات طوفان الاقصی بانک مرکزی رژیم صهیونیستی از تزریق ۴۵ میلیارد دلار به بازار در تلاش برای تثبیت نرخ ارز شکل خبر داد، اما ارقام نرخ ارز نشان دهنده شکست طرح این بانک است.
ضربه به کشاورزی و امنیت غذایی اسرائیل
تولید محصولات کشاورزی رژیم صهیونیستی نیز در طول جنگ به دلیل وجود درصد قابل توجهی از محصولات کشاورزی در زمینهای شهرکهای نوار غزه تحت تأثیر قرار گرفته است.
روزنامه اقتصادی گلوبز اسرائیل، ماه گذشته گزارشی منتشر کرد که در آن از اهمیت زمینهای شهرکهای صهیونیست نشین همجوار غزه برای امنیت غذایی کشاورزی بازار این رژیم گفت.
این روزنامه به نقل از عمیت یفراخ، رئیس اتحادیه کشاورزان اسرائیلی نوشت که ۷۵ درصد سبزیجات مصرفی در اسرائیل از شهرکهای صهیونیست نشین همجوار غزه و ۲۰ درصد میوهها و ۶.۵ درصد شیر هم از این منطقه تهیه میشود.
منطقه همجوار نوار غزه در جنوب سرزمینهای اشغالی به عنوان «مزرعه سبزیجات اسرائیل» شناخته می شود، علاوه بر اینکه مزارع پرورش ماهی، مرغ و دام هم تا قبل از عملیات طوفان الاقصی در آنجا رونق داشت.
رژیم صهیونیستی همچنین به دلیل درگیریهای مرزی در شمال سرزمینهای اشغالی با گروههای مقاومت در لبنان، شهرکهای صهیونیست نشین مرزی در آنجا را هم تخلیه کرده و به تبع آن برداشت محصول از مناطق وسیعی از زمینهای کشاورزی آنجا متوقف شده است.
ریزش آمار نیروی کار
در مورد موضوع نیروی کار در اسرائیل، ارتش این رژیم ۳۵۰ هزار کارمند را برای پیوستن به ارتش احضار کرد که هشت درصد از کل نیروی کار اسرائیل را تشکیل میدادند. علاوه بر این تعداد، تقریباً ۱۴۰ هزار فلسطینی که در اسرائیل مشغول به کار هستند، کار آنها از آغاز جنگ مختل شده است.
از همین رو اتحادیه صادرکنندگان و موسسات اقتصادی خصوصی در رژیم صهیونیستی نیز خواستار بازگشت به کار کارمندان و کارگران شده و تاکید کرده که ادامه این روند بی سابقه اقتصاد را دچار وخامت شدیدی میکند.
برآورد اولیه از هزینه جنگ غزه
برآوردهای اولیه رژیم صهیونیستی در روز یکشنبه نشان داد که جنگ غزه ۲۰۰ میلیارد شکل (۵۱ میلیارد دلار) برای بودجه کابینه هزینه خواهد داشت.
روزنامه یدیعوت آحارونوت در این خصوص نوشت: تخمین اولیه وزارت دارایی اسرائیل از هزینه جنگ برای خزانه دولت بر این واقعیت استوار است که این وضعیت بیش از یک سال طول نمیکشد و دامنه آن تا یمن و ایران گسترده نخواهد شد و سربازان ذخیره به زودی به سر کار بازخواهند گشت.
این روزنامه افزود: اگرچه این، برآورد اولیه است، اما بر اساس بسیاری از مفروضات اولیه، هزینه جنگ به ۲۰۰ میلیارد شکل یا به حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید، به تعبیر دیگر با توجه به کثرت مفروضات و عدم قطعیت پیرامون آن، وزارت خزانه داری رقم ۲۰۰ میلیارد شکل را به عنوان یک تخمین خوش بینانه تعیین کرد.
بدبینی آژانسهای رتبه بندی اعتباری به اقتصاد اسرائیل
ماه گذشته، آژانس رتبه بندی اعتباری مودیز گزارشی منتشر کرد که در آن اسرائیل را تحت بررسی قرار داد و احتمال کاهش رتبه اعتباری آن را به دلیل پیامدهای جنگ پیشبینی کرد.
آژانس رتبهبندی اعتباری فیچ نیز با تحت نظر قرار دادن اسرائیل گامی مشابه مودیز برداشت، در حالی که آژانس استاندارد اند پورز اعلام کرد که انتظارات خود را برای رتبهبندی اسرائیل از ثبات به منفی کاهش داده است.
اقتصاددانان صهیونیست به نتانیاهو هشدار دادند
هفته گذشته، ۳۰۰ کارشناس ارشد اسرائیلی هشدار دادند که اقتصاد اسرائیل دوران سختی را میگذراند که نیاز به اقدام فوری برای جلوگیری از آسیب بیشتر دارد.
روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشت: اقتصاددانان نامهای به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و بزالل اسموتریچ وزیر دارایی اسرائیل ارسال کردند و در آن نوشتند: «شما بزرگی بحرانی را که اقتصاد با آن مواجه است را درک نمیکنید. باید به گونهای دیگر عمل کنید».