امام سجاد(ع) در مورد امام زمان(عج) می فرمایند: مردم زمان او که منتظر ظهور او هستند، از مردم تمام زمانها بهترند؛ زیرا خداوند عقل و فهمی به آنها داده که غیبت در نزد آن ها حکم مشاهده را دارد.

در مباحث دینی ما داریم که انتظار فرج واجب است. امام جواد می فرماید «إِنَّ اَلْقَائِمَ مِنَّا هُوَ اَلْمَهْدِیُّ اَلَّذِی یَجِبُ أَنْ یُنْتَظَرَ فِی غَیْبَتِهِ وَ یُطَاعَ فِی ظُهُورِهِ» یعنی براستی قائم ما که او است مهدی آنست که واجب است در حال غیبتش انتظار او را بکشند و در ظهورش فرمان او را برند.

معنای اصطلاحی انتظار به معنای چشم به راه بودن برای ظهور واپسین ذخیره الهی و آماده شدن برای یاری او در برپایی حکومت عدل و قسط در سراسر گیتی است. برای اینکه این امر در ما تحقق پیدا کند باید مولفه ها و شرایطی محقق شود.

مأیوس شدن از رحمت خدا به معنی مأیوس شدن از دستگیری خداست.

یکی از مولفه ها این است که ما برای رسیدن به یک وضع مطلوب و ایده آل امیدواریم. انتظار به بهبودی ضد یأس است که در فرهنگ قرآن مذمت شده است. آیه ۸۷ یوسف می فرماید «وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ» یعنی از رحمت خدا نومید مباشید که هرگز جز کافران هیچ کس از رحمت خدا نومید نیست.

امام کاظم(ع) یأس را دومین گناه بزرگ عالم می دانند. «أَکْبَرُ الْکَبَائِرِ الشِّرْکُ بِاللَّهِ وَ بَعْدَهُ الْیَأْسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ» بزرگترین گناهان کبیره شرک است و بعد از آن مأیوس شدن از رحمت خداست.

امیرالمومنین فرمودند «انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ انْتِظَارُ الْفَرَجِ»؛ یعنی منتظر فرج (آل محمد) باشید و از رحمت خداوند نومید نشوید؛ زیرا که محبوب ترین اعمال در پیشگاه خداوند، انتظار فرج است.

انتظار فرج محبوب ترین عمل از ناحیه مومن نزد خداوند است.

امام کاظم فرمود: «من احب ان یلقی الله عز و جل و قد کمل ایمانه و حسن اسلامه فلیتول الحجه بن الحسن المنتظر» یعنی کسی که می خواهد در حالی خدا را ملاقات کند که ایمان او کامل و اسلام او نیکو باشد پس به ولایت حجه بن الحسن علیه السلام که همه در انتظار اویند معتقد شود.

محمد ابن مسلم می گوید از حضرت صادق(ع) شنیدم «إن بلغکم عن صاحبکم غیبة فلا تنکروها» او را انکار نکنید.

پیامبر فرمود «مَن اَنکَرَ القائِمَ مِن وُلدی أَثناءَ غَیبَتِهِ ماتَ میتَةً جاهِلیَّةً» کسی که قائم(مهدی) را که از فرزندان من است در دوران غیبتش مُنکِر شود، بر حالت جاهلیت قبل از اسلام از دنیا خواهد رفت.

در حدیث دیگر از پیامبر داریم «مَنْ أَنْکَرَ اَلْقَائِمَ مِنْ وُلْدِی فَقَدْ أَنْکَرَنِی» یعنی کسی که قائم را انکار کند، رسالت مرا انکار کرده است.

انتظار مقوله ای است از اعتقاد به خدا و اعتقاد به رسالت و امامت. به همین دلیل است که انتظار افضل عبادت هاست.

وقتی مسئله انتظار در گشایش اینقدر در اسلام ارزش و اهمیت دارد و اگر کسی می خواهد ایمان کامل داشته باشد او را انکار نکند، آنگاه این حدیث مطرح می شود.

امام صادق(ع) در مورد کسی که در حالت انتظار از دنیا رفته باشد می فرماید «مَنْ ماتَ مِنْکُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهذَا الْأَمْرِ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقائِمِ فی فُسْطاطِهِ قالَ: ثُمَّ مَکَثَ هُنیئَةً، ثُمَّ قالَ: لابَلْ کَمَنْ قارَعَ مَعَهُ بِسَیْفِه، ثُمَّ قالَ: لاوَاللّه ِ اِلاّ کَمَنِ اسْتَشْهَدَ مَعَ رَسُولِ اللّه ِصلی الله علیه و آله»

یعنی اگر کسی از شما بمیرد در حالی که منتظر حکومت امام زمان (عج) بوده، همانند کسی است که با امام قائم علیه السلامدر خیمه اش بوده است، سپس اندکی درنگ کرد و فرمود: نه، بلکه همانند کسی است که در کنار حضرت زد و خورد کند، سپس فرمود: نه، به خدا قسم، بلکه مانند کسی است که در کنار رسول خدا به شهادت برسد.

بنابراین انتظار یک امر عادی نیست. البته برای همه اتفاق نمی افتد.

اباخالد کابلی از امام زین العابدین روایت می کند «یَا أَبَا خَالِدٍ إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلُونَ بِإِمَامَتِهِ الْمُنْتَظِرُونَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَی ذِکْرُهُ أَعْطَاهُمْ مِنَ الْعُقُولِ وَ الْأَفْهَامِ وَ الْمَعْرِفَةِ مَا صَارَتْ بِهِ الْغَیْبَةُ عِنْدَهُمْ بِمَنْزِلَةِ الْمُشَاهَدَةِ وَ جَعَلَهُمْ فِی ذَلِکَ الزَّمَانِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِینَ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ ص بِالسَّیْفِ أُولَئِکَ الْمُخْلَصُونَ حَقّاً وَ شِیعَتُنَا صِدْقاً وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ سِرّاً وَ جَهْراً وَ قَالَ (علیه السلام) انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنْ أَعْظَمِ الْفَرَج»

یعنی ای ابو خالد مردم زمان او که معتقد به امامت وی هستند و منتظر ظهور او هستند، از مردم تمام زمانها بهترند؛ زیرا خداوند عقل و فهمی به آنها داده که غیبت در نزد آن ها حکم مشاهده را دارد! خداوند آن ها را در آن زمان مثل کسانی می‌داند که با شمشیر در پیش روی پیغمبر (علیه دشمنان دین) پیکار کرده‏اند، آن ها مخلصان حقیقی و شیعیان راستگوی ما هستند که مردم را به طور آشکار و نهان به دین خدا می‌خوانند. و هم فرمود: انتظار فرج بزرگترین فرج است.

یقین به ظهور داشتن

انتظاری که از ما توقع دارند یک حالت انفعالی و تئوری نیست بلکه عملیاتی است و باید اتفاق بیفتد.

امام صادق(ع) فرمودند: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ اَلْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ اَلْأَخْلاَقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ اَلْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ اَلْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ فَجِدُّوا وَ اِنْتَظِرُوا هَنِیئاً لَکُمْ أَیَّتُهَا اَلْعِصَابَةُ اَلْمَرْحُومَةُ »؛ یعنی هر کس که از بودن‌اش در شمار یاران امام قائم شادمان است باید بانتظار باشد و با همین حال انتظار به پرهیز و اخلاق نیکو رفتار کند پس اگر اجلش فرا رسید و امام قائم پس از مرگ او قیام کرد پاداش او همانند پاداش کسی است که امام قائم را درک کرده باشد پس کوشا باشید و بانتظار بنشینید گوارا باد بر شما ای گروهی که مشمول رحمت خدائید.

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی امشب (سه‌شنبه) در دیدار دو هزار و پانصد نفر از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی، با اشاره به اهمیت ثروت ملی و گسترش رفاه عمومی در نظام اسلامی و ضرورت امید نبستن به خارج از کشور تأکید کردند: کار و راهبرد اساسی «مصون سازی اقتصاد از آسیب تحریم ها از طریق تقویت و رونق تولید داخلی» است و بنده پشت این قضیه ایستاده ام و از مسیر پیشرفت حقیقی کشور کاملاً دفاع می کنم.
حضرت آیت الله خامنه ای هدف اصلی از جلسه با تولید کنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی را تکریم این عناصر اساسی در افکار عمومی خواندند و سخنان تولیدکنندگان در این دیدار را بسیار مهم، سنجیده و قابل توجه دانستند.
رهبر انقلاب با بیان این نکته که ای‌کاش تعداد بیشتری از مسئولان بخشهای دولتی و نمایندگان مجلس در این جلسه مهم حضور داشتند، گفتند: کسانی که در مورد رونق تولید جور دیگری فکر می کنند و برای حل مشکلات چشم به جای دیگری دارند، باید حرفهای امشب این تولیدکنندگان را می شنیدند و درک می کردند که تنها دریچه «انتقالِ حیات، روشنایی و نیرو به داخل کشور» همین دریچه ای است که فعالان بخش تولید بر روی کشور می‌گشایند.
حضرت آیت الله خامنه ای نقش اقتصاد را در نظام اسلامی بسیار مهم برشمردند و افزودند: ثروتمند کردن جامعه، افزایش ثروت ملی، گسترش رفاه عمومی و توزیع عادلانه منابع عمومی در اسلام، یک ارزش است که با تحقق این نگاه در عین وجود تفاوت در جامعه، شکاف طبقاتی به‌وجود نخواهد آمد.
رهبر انقلاب تولیدکنندگان را فرماندهان، پیشروان، خط شکنان و صفوف مقدم عرصه حیاتی «تولید داخلی، رونق اقتصادی و گسترش رفاه عمومی» خواندند و خاطرنشان کردند: این میدان خطیر، میدان یک جنگ واقعی است.
ایشان با اشاره به جنگ همیشگی اقتصادی میان کشورها و قدرتها افزودند: البته در دوره ریاست جمهوری فعلی امریکا، این جنگ با چین، کره، اروپا و دیگر مناطق، بروز و گسترش یافته و در قبال ایران از طریق اعمال تحریم ها، شکل وحشیانه، کینه ورزانه و جنایت آلود گرفته است.
رهبر انقلاب تصور پایان تحریم ها در یکی دو سال آینده را خیال باطل خواندند و افزودند: با شناختی که از مسائل جبهه استکبار داریم، تحریم ها حالا حالاها وجود دارد، بنابراین برای نجات اقتصاد کشور نباید منتظر پایان تحریم ها و بودن یا نبودن فلان شخص یا اقدام فلان کشور بود.
ایشان افزودند: البته دور زدن تحریم ها به عنوان یک تاکتیک خیلی خوب است، اما کار و راهبرد اساسی را باید بر مصون سازی کشور از آسیب تحریم ها متمرکز کرد.
ایشان وابستگی به درآمدهای نفتی حتی در بودجه جاری را موجب آسیب پذیری کشور خواندند و افزودند: این اتکا با توجه به تحریم ها اندکی کاهش یافته اما از دهه ۷۰ در زمان دولت برادر و رفیق عزیزمان مرحوم هاشمی رفسنجانی(ره) تأکید کرده ام باید وابستگی بر نفت را به‌تدریج کم کنیم.
حضرت آیت الله خامنه ای هدف از تشکیل صندوق توسعه ملی را خارج کردن هر ساله بخشی از درآمد نفتی از اختیار دستگاههای دولتی برشمردند و گفتند: از گذشته تا حال همه دولت ها وقتی دچار مشکل می شوند، با اصرار و التماس از بنده مجوز برداشت از صندوق درخواست می کنند و بر اثر این روند، صندوق توسعه متأسفانه کم اثر شده است.
ایشان مسلح کردن انقلاب به سلاح  و اراده تولید داخلی را علاج مشکلات برشمردند و افزودند: تنها راه حل مسائل موجود، این است که مسیر تقویت و رونق تولید داخلی را با جدیت ادامه دهیم و با تصمیمات صحیح و اقدامات لازم، موانع را برطرف کنیم که آثار مثبت حرکت در این مسیر نسبت به قبل مشهود است.
رهبر انقلاب توجه به تولید داخل را موجب دور شدن کشور از حالت شرطی شدن دانستند و گفتند: گره زدن روند حل مشکلات به تصمیمات دیگران موجب بروز بدترین مشکلات برای کشور می شود.
حضرت آیت الله خامنه ای با ابراز تأسف از بروز این حالت در چند سال اخیر افزودند: در این سالها بیان مسائلی از قبیل اینکه «ببینیم شش ماه دیگر چه می شود» و یا «برجام چه می شود» و حالا نیز «به امید ابتکار رئیس جمهور فرانسه ماندن»، هیچ مشکلی را حل نکرده و نخواهد کرد و این نگاه باید کنار گذاشته شود.
ایشان تأکید کردند: البته ایراد ندارد که کاری که عبور از خط قرمز نیست، انجام دهند اما نباید حل مسائل اقتصادی را به این کارها گره زد و افکار عمومی را شرطی کرد.
رهبر انقلاب ظرفیتهای داخلی را بی پایان خواندند و یادآوری کردند: وقتی یک فعال اقتصادی، مانند امشب، گله می کند و دغدغه مند است، در واقع این حقیقت را اعلام می کند که ظرفیت پیشرفت در کشور وجود دارد و باید موانع آن را رفع کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای در همین زمینه افزودند: ان‌شاءالله با استفاده از ظرفیتهای بی نظیری که تنها بخشی از آنها مورد استفاده قرار گرفته و به برکت فعالیت فعالان اقتصادی، تحریم ها را از تهدید به فرصت تبدیل خواهیم کرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه این نکته را یادآور شدند که اگر ملت ایران و فعالان اقتصادی و اندیشمندان کشور بتوانند با تکیه بر توان داخلی تحریم ها را بی اثر کنند، عامل تحریم کننده نیز از ادامه تحریم ها دست برخواهد داشت زیرا متضرر خواهد شد.
حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه اگر طرف مقابل از سیاست تحریم دست برداشت ما نباید سیاست تکیه بر توان داخلی را تغییر دهیم، افزودند: برخی منتظرند تا اگر راه آن طرف باز شود، جهت گیری اقتصادی کشور را به سمت نگاه به خارج ببرند در حالی‌که چنین نگاهی، غلط است.
ایشان خاطرنشان کردند: سیاستهای تکیه بر توان داخلی باید آنچنان محکم و استوار باشد که اگر تحریم ها هم برداشته شد، به این سیاستها آسیبی وارد نشود.
رهبر انقلاب اسلامی، نیروی جوان یا به تعبیر کارشناسان «پنجره جمعیتی» را یکی از مزیتهای مهم کشور برشمردند و گفتند: ما امروز در دل این فرصت قرار داریم، البته فقط تا ۲۰ سال آینده، امکان استفاده از این مزیت مهم وجود دارد و اگر در این ۲۰ سال غفلت شود، کشور وارد عرصه سالمندی خواهد شد و دیگر نمی توان کاری را پیش برد.
حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر لزوم افزایش موالید و همچنین ایجاد ثروت پایدار، افزودند: اینکه بارها بر موضوع فرزندآوری تأکید می شود به همین دلیل است زیرا در  صورت غفلت از این موضوع که متأسفانه در برهه ای طولانی هم به آن بی توجهی شد، کشور بعد از ۲۰ سال وارد مسیری خواهد شد که امکان تغییر آن نیست.
ایشان در ادامه سخنان خود توصیه های مهمی خطاب به فعالان اقتصادی، عموم مردم، نخبگان دانشگاهی، نهادهای عمومی غیردولتی، رسانه ها و دستگاههای دولتی بیان کردند.
رهبر انقلاب اسلامی ابتدا به فعالان اقتصادی گفتند: مخاطب سیاستهای اصل ۴۴ که چارچوب آن نیز تبیین شده است، شما هستید و این سیاستها برای شما هم حق ایجاد می کند و هم تکلیف.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأیید سیاستهای اصل ۴۴ از جانب صاحبنظران اقتصادی در زمان ابلاغ آن، افزودند: البته در اجرای این سیاستها درست عمل نشد زیرا واگذاری برخی کارخانه ها به افراد سوءاستفاده چی، نه تنها موجب تقویت بخش خصوصی نشد بلکه عملکرد نادرست این افراد اندک، فضا را برای فعالان پر شمار و سالم بخش خصوصی نامساعد کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای تأکید کردند: فعالان بخش خصوصی باید با استفاده از ظرفیت های سیاستهای اصل ۴۴، با یک برنامه عملیاتی و نقشه راه، زنجیره ای تخصصی از «تولید علم و طراحی و مهندسی» تا «تولید محصول و بازاریابی» را تشکیل دهند.
رهبر انقلاب با اشاره به اینکه معنای سیاستهای اصل ۴۴ جایگزین شدن بخش خصوصی بجای بخش دولتی نیست، افزودند: این دو بخش باید به هم کمک کنند و مزاحم هم نباشند، مثلاً اگر بخش خصوصی می تواند کاری را انجام دهد، بخش دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی خود را رقیب بخش خصوصی ندانند و به آن کار ورود نکنند و اگر هم فعالیت دارند کنار بکشند.
ایشان در عین حال افزودند: البته بخش دولتی نباید به کلی از فعالیت های اقتصادی دست بردارد زیرا کارهایی وجود دارد که جز بخش دولتی یا بخش های عمومی غیردولتی کس دیگری نمی تواند آنها را انجام بدهد.
ایشان در همین چارچوب، بخش تعاونی در اقتصاد کشور را پدیده مطلوبی دانستند و افزودند: در تعاونی ها، با سرمایه های اندک می توان اشتغال فراوانی ایجاد کرد که اگر این اشتغال های ایجاد شده به صورت شبکه ای به یکدیگر متصل شوند، برکات زیادی برای اقتصاد کشور به وجود خواهد آمد و وزیر محترم تعاون باید موضوع تعاونی ها را با جدیت دنبال کند.
«استفاده از کالاهای داخلی»، «شرکت در سرمایه گذاری های مولد همچون تعاونی ها و بورس» و «ترویج فرهنگ کار جهادی و تعاون» توصیه های رهبر انقلاب اسلامی به عموم مردم بود.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به روحیه تعاون و همکاری در میان مردم به‌ویژه در حوادث طبیعی همچون سیل و زلزله، بر لزوم استفاده از این روحیه در همه کارها تأکید کردند و افزودند: مردم باید تولیدات داخلی را تکریم کنند و اگر رفتار غلطی هم در این زمینه وجود دارد آن را زشت بدارند ولی به همه تولیدات داخلی تعمیم ندهند.
ایشان به عنوان نمونه یکی از رفتارهای نادرست در عرصه تولید داخلی را استفاده از نشان خارجی برشمردند و گفتند: این شیوه باید اصلاح شود.
رهبر انقلاب اسلامی وظیفه و مسئولیت و نخبگان علمی و دانشگاهی را کمک به حل مسائل اقتصادی و همکاری با بخش های تولیدی در جهت تبادل دانش و تجربه دانستند و افزودند: از وظایف مهم نخبگان، تربیت نیروی انسانی خلاق، مبتکر و متناسب با نیازهای روز و همچنین کار علمی برای حل مشکلات موجود در مسائل بانکی و نظام بودجه ریزی کشور است.
حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه دستگاههای دولتی باید از ظرفیت علمی دانشگاهها استفاده کنند، گفتند: در ابتدای سال چهار ماه فرصت داده شد تا نظام بودجه ریزی کشور اصلاح شود اما متأسفانه این کار انجام نشد و دلیل آن هم گره های علمی است که این گره ها با کمک دانشگاهیان و نخبگان علمی برطرف خواهد شد.
حضرت آیت الله خامنه ای در ادامه توصیه هایی هم خطاب به دستگاههای دولتی بیان کردند و گفتند: دستگاههای حکومتی باید با جدیت، به دنبال بهبود محیط کسب و کار و برطرف کردن قوانین مزاحم و اصلاح عملکردهای غلط باشند تا محیط مساعد تولید در کشور به‌وجود آید.
ایشان تأکید کردند: باید قوانین مربوط به مسائل مالی، پولی، بانکی، گمرکی، بودجه و تأمین اجتماعی به نفع تولید تغییر پیدا کنند و عرصه برای واردات و سفته بازی بسیار تنگ شود.
رهبر انقلاب تغییر قوانین و دستورالعملها را وظیفه مجلس شورای اسلامی دانستند و گفتند: البته برخی از این قوانین تغییر کرده و در مجلس تصویب شده اما هنوز اجرایی نشده اند.
حضر آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه عمده مشکلات بخش تولید مربوط به مسائل بانکی و گمرکی است، مجلس و دولت را به اقدامات جدی برای برطرف کردن این مشکلات توصیه کردند.
ایشان به احتمال بروز برخی خطا از جانب تولید کنندگان اشاره کردند و گفتند: همه خطاها در یک سطح نیستند و نباید برای هر خطایی دستگاههای نظارتی بر سر تولید کننده بریزند، البته حساب خیانت از اینگونه خطاها، جدا است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به گزارش رئیس قوه قضاییه مبنی بر جلوگیری از تعطیلی تعداد زیادی از واحدهای تولیدی که در آستانه تعطیلی بودند، آن را اقدامی بسیار خوب خواندند.
توصیه دیگر حضرت آیت الله خامنه ای به دستگاههای دولتی، لزوم ثبات سیاستهای مالی و پولی بود.
ایشان همچنین با اشاره به تجربه مبادلات تجاری و اقتصادی با کشورهای خارجی گفتند: این تجربه به ما نشان می دهد که کشورهای خارجی هیچگاه حاضر به انتقال فناوری های اساسی به‌ویژه در بخش نفت، پتروشیمی و خودرو به ایران نیستند بنابراین دستگاههای دولتی باید به دنبال استفاده از توانایی های داخلی برای رسیدن به این فناوریها باشند.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: همان فکر و اندیشه دقیقی که می تواند بدون هیچ کمکی به فناوری پیچیده و نادر سلولهای بنیادی و یا فناوری غنی سازی اورانیوم از ۳.۵ درصد به ۲۰ درصد دست پیدا کند، آیا نمی تواند به فناوری استحصال بهتر و بیشتر از چاههای نفت دست یابد؟ قطعاً می تواند؛ بنابراین باید از این ظرفیت بی بدیل داخلی استفاده کرد.
ایشان به خروج سریع شرکت های خارجی نفت و خودرو از ایران بعد از اعلام تحریم ها اشاره کردند و گفتند: در آن زمان برخی از این موضوع غصه خوردند اما باید غصه نخورد و خوشحال بود.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به شرکتهای داخلی که در زمینه قطعه سازی برای خودرو، صنایع نفت، لوازم خانگی و ماشین آلات فعالیت می کنند، افزودند: باید از این توانایی استفاده کرد و با تشکیل یک نمایشگاه دائمی میان این شرکتها هم افزایی به‌وجود آورد.
ایشان انتقال توانایی های بسیار بالای مهندسی و فناوریِ دستگاههای نظامی به دستگاههای غیرنظامی را ضروری خواندند و خاطرنشان کردند: سالها قبل یک ژنرال اسرائیلی گفته بود از ایرانی ها بدم می آید اما در مقابل پیشرفت نظامی آنها تعظیم می کنم البته ما از آن موقع تاکنون دستاوردهای فراوانِ مهمتر و جالب تری داریم که موشک بالستیک با برد دو هزار کیلومتر و خطای حداکثر چند متر، تنها یکی از آنهاست.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: توان مهندسی و فناوری دستگاههای نظامی که به چنین افتخاراتی منجر می شود، باید در عرصه خودرو، نفت، مسائل فضایی و دیگر بخشها به‌کار گرفته شود.
حضرت آیت الله خامنه ای حمایت از صادرات و حضور فعالان اقتصادی در کشورهای دیگر را هم مهم دانستند و افزودند: می توانیم با استفاده از ظرفیت دیپلماسی، با همسایه ها و دیگر کشورها، ارتباطات اقتصادی خوبی برقرار کنیم.
ایشان مسئولان را به استفاده از تولیدات داخلی در مجامع بین المللی توصیه کردند و افزودند: مسئولان باید نشان ها، حرفها و مفاهیم ایرانی را ترویج کنند اما برخی بر عکس عمل می کنند.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: یکی از گله های ما از برخی مسئولان سالهای گذشته این بود که چرا وقتی در جمع اروپایی ها صحبت می کنند حرف صد سال پیش یک متفکر اروپایی را بیان می کنند، این حرف که برای اروپایی ها جدید نیست و ارزشی ندارد اما حرفهای ما نو و نشنیده است و باید آنها را بیان کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای در ادامه سخنانشان حضور همه جانبه بخش خصوصی و تعاونی را در بخش نفت و گاز ضروری دانستند و افزودند: برخی قوانین مجلس نظیر قانونی که اخیراً در زمینه صنایع پایین دستی نفت و گاز مصوب شد، معطل آیین نامه ها می ماند، در حالی‌که این کارها باید سریعاً انجام شود تا فعالیتهای تولیدی سرعت گیرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه سخنانشان رسانه ها را به انعکاس وسیع و مناسب موفقیت های تولیدگران فراخواندند و افزودند: رسانه البته از سر دلسوزی برخی اشکالات را منعکس می‌کند که عیبی هم ندارد تا مسئولان اگر تلویزیون می بینند، بفهمند مشکلات کجاست، اما در کنار آن باید موفقیت های عرصه های مختلف تولیدی را برای مردم به‌ویژه جوانان بازگو کرد و با معرفی ظرفیت ها به مشتاقانِ فعالیت تولیدی، مطالبات منطقی فعالان اقتصادی را نیز پیگیری کرد تا مسئولان به آنها توجه کنند.
ایشان همچنین تفاوت تعرفه تبلیغات کالاهای داخلی با خارجی را ضروری خواندند و افزودند: باید در این زمینه به گونه ای عمل کرد که فعالان اقتصادی بتوانند نشان خود را تبلیغ و ترویج کنند.
حضرت آیت الله خامنه ای در پایان سخنانشان خطاب به ملت ایران و دوستان و دشمنان انقلاب تأکید کردند: ملت ایران در عرصه جنگ نظامی و سیاسی و امنیتی (مانند کارهایی که در این چند روز بود و کارهای مردمی نبود) دشمن را عقب زده است و به فضل الهی در جنگ اقتصادی هم دشمن را به‌طور قاطع عقب خواهد زد و با ادامه حرکت کنونی در مسیر رونق تولید و پیشرفت اقتصادی، افق روشن آینده خود را محقق خواهد کرد.

در ابتدای این دیدار که در سال رونق تولید برگزار شد، جمعی از کارآفرینان و فعالان عرصه اقتصاد و تولید ملی به بیان دیدگاهها و دغدغه های خود پرداختند.
آقایان:
-    بهمن عبداللهی – رئیس اتاق تعاون ایران
-    سیروس تالاری – تولید کننده تجهیزات صنعت نفت
-    سعید زکایی – تولید کننده انواع ترکیبات پلیمری
-    بابک ثقفی – تولید کننده صنعت ماشین های اداری ایران
-    محمد عرب – تولید کننده کفش و انواع چرم مصنوعی
-    حسین یوسفی – پرورش دهنده ماهی در قفس
-    امیر فرشچی – تولید کننده داروهای زیستی
-    علیرضا حسین احدی – فعال صنعت طلا و جواهر
-    سید محمد حسین دانا – عضو هیأت مدیره اکتشاف و تولید تأسیسات دریایی
-    و خانم شهین شهرکی – تولید کننده و صادر کننده صنعت سوزن دوزی بلوچ
بر این محورها تأکید کردند:
-    ضرورت باور فرهنگ تعاون به عنوان رکنی برای اجرای سیاست های اقتصادی
-    ساماندهی شبکه های تعاونی توزیعی برای تأمین مایحتاج عمومی
-    ضرورت تلاش برای دست یابی به ظرفیت ۲۵ درصدی تعاون در اقتصاد ملی
-    پیشرفت خیره کننده سازندگان تجهیزات صنعت نفت از وابستگی مطلق در دوران قبل از انقلاب به توانایی ساخت و طراحی بیش از ۸۵ درصد تجهیزات
-    ضرورت مشارکت دادن بخش خصوصی در تصمیم سازی های کلان اقتصادی
-    لزوم اصلاح قوانین و بخشنامه های متعدد که تولید و صادرات را کُند می کند
-    ضرورت بازخواست از افرادی که با بی عملی، فعالیتهای صادراتی را کم سرعت و متوقف می کنند
-    تأکید بر برنامه ریزی و تدوین استراتژی صنعتی کشور و توسعه نشان های ملی در کشورهای هدف صادرات
-    ضرورت سرمایه گذاری ویژه در صنعت الکترونیک به عنوان صنعت پایه با هدف جلوگیری از خروج نخبگان
-    دور کردن بیشتر کشور از آسیبهای تحریم و زمینه سازی برای گسترش صنایع دیگر
-    پیشنهاد تأمین ارز رقابتی برای تولید کنندگان لوازم خانگی برای مدت ۳ سال
-    لزوم حمایت سازمان بورس از ورود صنایع لوازم خانگی و تسهیل استفاده از ابزارهای مالی
-    ظرفیت صنعت کفش برای تبدیل کردن کشور به سکوی صادرات کفش در غرب آسیا
-    نگاه فرصت محور به پنج هزار کیلومتر سواحل کشور برای توسعه و رونق صنعت آبزیان
-    لزوم استفاده بیشتر از جایگاه ممتاز ایران در بیوتکنولوژی دارویی
-    هدفگذاری صنعت طلا و جواهر برای دستیابی به رتبه دوم صادرات مصنوعات در منطقه
-    درخواست حمایت ارکان کشور از پروژه بزرگ شرکتهای ایرانی اکتشاف و تولید نفت
-    ایجاد اشتغال پایدار از طریق گسترش صنایع دستی در تمام نقاط کشور با بکارگیری نیروهای بومی

بسم الله الرّحمن الرّحیم (۱)

بسم الله الرحمن الرحیم
و الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین.

قبل از اینکه بحث را شروع بکنیم، من عرض بکنم که در این یکی دو روز خب یک حوادثی به دنبال مصوّبه‌ی سران کشور، سران قوا اتفاق افتاد؛ دیروز، دیشب، پریشب، در برخی از شهرهای کشور، و متأسفانه مشکلاتی هم درست شد، تعدادی جان باختند و مراکزی تخریب شد، از این کارها هم شد در این یکی دو روزه. چند نکته را باید توجه داشت؛ اولاً وقتی یک چیزی مصوبه‌ی سران کشور هست، آدم باید با چشم خوش‌بینی به او نگاه کند، بنده در این قضیه سررشته ندارم یعنی تخصص این کار را ندارم، گفتم هم به آقایان؛ گفتم من چون نظرات کارشناس‌ها هم در این قضیه‌ی بنزین مختلف است، بعضی‌ها آن را لازم و واجب میدانند بعضی‌ها مضر میدانند، بنابراین من هم که صاحبنظر نیستم در این قضایا؛ گفتم من صاحبنظر نیستم لکن اگر سران سه قوه تصمیم بگیرند من حمایت میکنم. من این را گفتم، حمایت هم میکنم. سران قوایند، نشستند با پشتوانه‌ی کارشناسی یک تصمیمی برای کشور گرفتند، باید عمل بشود به آن تصمیم؛ این یک نکته.

نکته‌ی دوم اینکه خب بله، یقیناً بعضی از مردم از این تصمیم یا نگران میشوند یا ناراحت میشوند یا به ضررشان است یا خیال میکنند به ضررشان است به هر تقدیر ناراضی میشوند، لکن آتش زدن به فلان بانک این کار مردم نیست، این کار اشرار است؛ کار اشرار است، این را باید توجه داشت. در یک چنین حوادثی معمولاً اشرار، کینه‌ورزان، انسانهای ناباب وارد میدان میشوند، گاهی بعضی از جوانها هم از روی هیجان با اینها همراهی میکنند و این‌جور مفاسد را به بار می‌آوردند. این مفاسد هیچ مشکلی را درست نمیکند جز اینکه علاوه‌ی بر هر مشکلی که هست، ناامنی را هم اضافه میکند. ناامنی بزرگ‌ترین مصیبت برای هر کشوری است، برای هر جامعه‌ای است، اینها قصدشان این است. شما ملاحظه کنید در این دو روز تقریباً یعنی دو شب و یک روزی که از این قضایا گذشته همه‌ی مراکز شرارت دنیا علیه ما این کارها را تشویق کردند، از خانواده‌ی منحوس خبیث خاندان پهلوی تا مجموعه‌ی خبیث و جنایتکار منافقین، اینها دارند مرتباً در فضای مجازی و در جاهای دیگر دارند تشویق میکنند ترغیب میکنند که این شرارتها انجام بگیرد. من عرضم این است هیچ کس به این اشرار کمک نکند، هیچ انسان عاقل و شایسته‌ای که به کشور خودش علاقه مند است، به زندگی راحت خودش علاقه مند است، به اینها نباید کمک بکند؛ اینها اشرارند، این کارها کار مردم معمولی نیست.

مسئولین هم البته دقّت کنند، مواظبت کنند، هرچه ممکن است از مشکلات این کار کم کنند. حالا من دیروز دیدم در تلویزیون که بعضی از مسئولین محترم آمدند گفتند که ما مراقبیم که این افزایش قیمت موجب افزایش قیمت اجناس و کالاها نشود؛ خب بله این مهم است، چون الان گرانی هست، بنا باشد باز اضافه بشود گرانی خب این برای مردم خیلی مشکلات درست میکند، باید مراقبت کنند. این مراقبت‌ها را اینها بکنند، مسئولین حفظ امنیت کشور هم به وظایفشان عمل کنند، مردم عزیز ما هم که خوشبختانه در قضایای گوناگون این کشور بصیرت خودشان را، آگاهی خودشان را نشان دادند بدانند که این حوادث تلخ از ناحیه‌ی کیست و چگونه است، این آتش زدن و خراب کردن و ویران کردن و دعوا کردن و ناامنی ایجاد کردن مال چه کسی است، این را بفهمند توجه کنند که میفهمند هم مردم ملتفتند، و از اینها فاصله بگیرند. این آن توصیه‌ی ما است، مسئولین کشور هم به وظایف‌شان به طور جدی عمل کنند.

 بالاخره وقتی یک تصمیمی گرفته شد از ناحیه‌ی سران سه قوّه، بحث دولت نیست، بحث یک وزارتخانه نیست، سران سه قوّه‌ی کشور نشستند یک تصمیمی گرفتند؛ به یک پشتوانه‌ی کارشناسی هم متّکی است. گفتم من صاحب‌نظر نیستم در این قضیّه لکن به عنوان یک آدمی که میبیند مسئولین کشور تصمیم گرفتند. زمان امام (رضوان‌اللّه‌علیه) هم همین جور بود؛ یک کارهایی را مسئولین، سران سه قوّه تصمیم میگرفتند و اجرا میشد، حالا هم همین جور است. امیدواریم ان‌شاء‌اللّه به کمک مردم، به هم‌فکری و هم‌افزایی مسئولین و دلسوزی و پیگیری آنها و لطف الهی ان‌شاء‌اللّه این کار به بهترین وجهی پیش برود.

بسم الله الرّحمن الرّحیم

الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و صحبه المنتجبین و من تبعهم باحسان الی یوم الدّین.

تبریک عرض میکنم روز میلاد باعظمت نبیّ مکرّم اسلام (صلّی الله علیه و آله) و حضرت امام جعفر صادق (سلام الله علیه) را. عظمت این روز به قدر عظمت ولادت پیغمبر اسلام است؛ باید قدر دانست این روز و روزهای بزرگی از این قبیل را. پیغمبر بزرگوار اسلام اوّل‌شخص و برترین انسانِ مخلوقِ پروردگار است؛ از همه‌ی انبیا، از همه‌ِی اولیا، از همه‌ی خلق عالم در طول تاریخ، نبیّ مکرّم اسلام برتر و بالاتر و باعظمت‌تر است.
فاق النّبیّین فی خَلق و فی خُلُق
و لم یدانوه فی علم و لا کرم

و کلّهم من رسول الله ملتمس
غرفاً من البحر او رشفاً من الدّیم(۱)

به معنای واقعی کلمه، وجود مقدّس پیغمبر قلّه‌ی عالم وجود و برترین نقطه‌ی عالم امکان است. قرآن، خود را «نور» توصیف کرده است؛ در قرآن یکی از تعبیراتی که درباره‌ی خود قرآن شده است «نور» است: قَد جٰاءَکُم مِنَ اللهِ نورٌ وَکِتٰبٌ مُبین؛(۲) قرآن نور است. از همسر مکرّم پیغمبر اسلام نقل شده است که درباره‌ی پیغمبر سؤال کردند، ایشان در جواب گفت «کان خُلقه القرآن»؛(۳) یعنی قرآن مجسّم؛ پس پیغمبر هم نور است. نور وسیله‌ی روشنایی و وسیله‌ی حیات انسان است، پیغمبر وسیله‌ی روشنایی و حیات جوامع انسانی است. اینها چیزهایی است که بشر بتدریج به اینها خواهد رسید. به معنای واقعی کلمه، وجود مقدّس پیغمبر نور است که آن شاعر عرب هم میگوید «ولد الهدیٰ فالکائنات ضیاء»؛ به معنای واقعی کلمه همین جور است. «و فم الزّمان تبسّم و ثناء»؛(۴) خدا کند که دنیای اسلام این جور باشد؛ در روز ولادت پیغمبر بر لبان دنیای اسلام تبسّم باشد، غم و اندوه ننشیند؛ این آرزوی ما است.

دو سه مطلب را من یادداشت کرده‌ام که عرض بکنم. یکی درباره‌ی هفته‌ی وحدت است. ما در جمهوری اسلامی این هفته را، یعنی از دوازدهم تا هفدهم [ربیع‌الاوّل] را، به عنوان هفته‌ی وحدت نامگذاری کرده‌ایم. این یک نامگذاری محض نیست، یک حرکت سیاسی و تاکتیکی هم نیست؛ این یک اعتقاد و ایمان قلبی است. جمهوری اسلامی به معنای واقعی کلمه معتقد به لزوم اتّحاد امّت اسلامی است. این [کار] سابقه هم دارد؛ یعنی مخصوص زمان ما و دوران جمهوری اسلامی نیست. مرجع بزرگی مثل مرحوم آیت‌الله بروجردی که مرجع کلّ دنیای شیعه در زمان جوانی ما بود، طرف‌دار جدّی وحدت اسلامی بودند، طرف‌دار جدّی تقریب مذاهب اسلامی بودند؛ با بزرگان علمای دنیای اسلام و اهل سنّت مراوده داشتند، گفتگو داشتند؛ این یک اعتقاد است، یک اعتقاد قلبی و عمیق است. بعضی‌ها تصوّر میکنند یا وانمود میکنند که این یک تاکتیک سیاسی است؛ نه، این جور نیست؛ این یک ایمان قلبی است؛ معتقدیم به این و معتقدیم که خدای متعال این را از ما خواسته است.

البتّه وحدت مراتبی دارد؛ اتّحاد دنیای اسلام مراتبی دارد؛ پایین‌ترین مرتبه‌اش این است که جوامع اسلامی، کشورهای اسلامی، دولتهای اسلامی، اقوام اسلامی، مذاهب اسلامی، علیه هم دست به تعرّض نزنند، با هم معارضه نکنند، به یکدیگر ضربه نزنند؛ این قدم اوّل است. البتّه بالاتر از این، این است که دنیای اسلام علاوه بر اینکه به یکدیگر ضربه نمیزنند، در مقابل دشمن مشترک هم دست به دست هم بدهند، اتّحاد واقعی و کافی داشته باشند، از یکدیگر دفاع کنند. این هم یک قدم بالاتر است؛ از این بالاتر هم این است که کشورهای اسلامی،‌ ملّتهای اسلامی هم‌افزایی کنند. کشورهای اسلامی از لحاظ علمی، از لحاظ ثروت، از لحاظ امنیّت، از لحاظ قدرت سیاسی در یک سطح نیستند، میتوانند به یکدیگر کمک کنند، هم‌افزایی کنند، آنهایی که بالاترند در هر بخشی، دست آن کسانی را که پایین‌تر هستند بگیرند؛ این هم یک مرحله‌ای از وحدت است. مرحله‌ی بالاتر هم این است که همه‌ی دنیای اسلام متّحد بشوند در جهت رسیدن به تمدّن نوین اسلامی. این چیزی است که جمهوری اسلامی هدف غایی قرار داده: رسیدن به تمدّن اسلامی، منتها تمدّن متناسب با این زمان، تمدّن نوین اسلام. اینها مراتب وحدت است.

خب حالا شما ملاحظه کنید پایین‌ترین این مراتب چه بود؟ این بود که کشورهای اسلامی به یکدیگر تعرّض نکنند و در مقابل دشمن مشترک در کنار هم قرار بگیرند؛ اگر همین را امروز ما رعایت میکردیم، این همه مصیبت در دنیای اسلام وجود نداشت. اگر چنانچه در قضیّه‌ی فلسطین که بزرگ‌ترین مصیبت دنیای اسلام مسئله‌ی فلسطین است -چون یک ملّت را از خانه‌ی خودش، از وطن خودش بیرون کردند، کسانی را آوردند در آنجا ساکن کردند، حاکم کردند و صاحب‌خانه‌ها را زیر این فشار قرار میدهند؛ ملاحظه میکنید این وضع غزّه است و جنایات صهیونیست‌ها، این وضع این طرف [دیگر] کشور فلسطین و‌ ساحل غربی است- دنیای اسلام به همین پایین‌ترین مراحل وحدت خود را ملتزم میکردند، پایبند میکردند، این اتّفاقات نمی‌افتاد، دشمن جرئت نمیکرد این کار را بکند. شما ملاحظه کنید در دنیای اسلام چه حوادثی، جنگهای خونینی [اتّفاق افتاده]؛ قضیّه‌ی یمن، قضایای گوناگون منطقه‌ی غربی،‌ شمال آفریقا؛ اینها همه بر اثر این است که ما بین خودمان کمترین حدّ وحدت را که اسلام از ما خواسته است مورد توجّه قرار ندادیم؛ این وظیفه‌ی بسیار سنگینی است. این را ما عرض میکنیم برای صاحبان افکار روشن،‌ برجسته. بحمدالله دنیای اسلام از انسانهای برجسته‌ای برخوردار است، صاحبان فکری هستند، به طور جدّ دنبال باشند. جوانها، ملّتهای مسلمان علاقه‌مندند امّا دستهای تفرقه‌افکن وجود دارد دیگر، که باید در مقابل اینها ایستاد. در دنیای اسلام امروز از شمال آفریقا تا شرق آسیا تا میانمار مسلمانها زیر فشارند؛ در شرق و غرب دنیای اسلام مسلمانها زیر فشارند.

در زمینه‌ی فلسطین هم این جمله را من عرض بکنم؛ موضع ما در قضیّه‌ی فلسطین یک موضع اصولی است؛ یک موضع قطعی و اصولی است. از پیش از پیروزی انقلاب، از اوایل نهضت، امام بزرگوار ما به خطر نفوذ صهیونیسم و دخالت صهیونیسم و ظلم صهیونیسم تصریح کرد؛ از اوّل انقلاب هم ما در این موضع قرار گرفتیم. اوّلین کاری که جمهوری اسلامی کرد، این بود که مرکز صهیونیست‌ها در تهران را که مال رژیم قبل بود، از آنها گرفت، بیرونشان کرد، داد به فلسطینی‌ها؛ این یک کار واقعی و نیز یک کار نمادین بود و تا امروز ما در موضع خودمان قرار داریم. ما از فلسطین حمایت کردیم، به فلسطینی‌ها کمک کردیم، باز هم کمک میکنیم، هیچ گونه ملاحظه و رودربایستی هم در این قضیّه نداریم. باید همه‌ی دنیای اسلام به فلسطین کمک کنند.

مکرّر در بیانات امام راحل (رضوان الله تعالی علیه) و بیانات مسئولین جمهوری اسلامی، محو دولت اسرائیل مطرح شده است؛ دشمنان این را بد معنا میکنند؛ محو دولت اسرائیل به معنای محو مردم یهودی نیست -ما با آنها هیچ کاری نداریم- [منظور] محو آن حکومت است، محو آن رژیم تحمیلی است. «محو اسرائیل» یعنی مردم فلسطین که صاحبان واقعی آن سرزمینند -چه مسلمانشان، ‌چه مسیحی‌شان، چه یهودی‌شان- خود صاحبان اصلی دولت خودشان را انتخاب بکنند؛ بیگانه‌ها و اراذل و اوباشی مثل نتانیاهو و مانند اینها را که واقعاً اراذلند، از بین خودشان ازاله کنند، بیرون کنند، کشور را خودشان اداره کنند؛ محو اسراییل یعنی این، و این اتّفاق خواهد افتاد. بعضی استبعاد(۵) میکنند که چطور مثلاً بعد از گذشت هفتاد سال [فلسطین مستقل میشود]؛ کشورهای بالکان و بعضی از کشورهای دیگر هم بعد از شصت سال، هفتاد سال که در تصرّف دیگران بودند مستقل شدند، برگشتند به ملّتهای خودشان؛ هیچ بُعدی ندارد. وَ ما ذٰلِکَ عَلَی اللهِ بِعَزیز؛(۶) این اتّفاق خواهد افتاد. ما طرف‌دار مردم فلسطین هستیم، ما طرف‌دار استقلال فلسطین هستیم، ما طرف‌دار نجات فلسطین هستیم، ما یهودستیز نیستیم؛ در کشور خود ما عدّه‌ای یهودی وجود دارند که با کمال امنیّت دارند زندگی میکنند. پس این هم یک نکته.

نکته‌ی بعدی اینکه ما که طالب وحدتیم و برای وحدت دل میسوزانیم. باید بدانیم این فکر، این خواسته و مطلوب، دشمنان جرّاری(۷) هم دارد؛ در رأس این دشمنان هم فعلاً در این دوران، رژیم ایالات متحده‌ی آمریکا و رژیم جعلی صهیونیستی است؛ اینها دشمنان وحدت اسلامند. آمریکا فقط دشمن جمهوری اسلامی نیست؛ بعضی‌ها خیال میکنند دعوا فقط بین جمهوری اسلامی و آمریکا است؛ بله جمهوری اسلامی چون فعّال است دشمنیِ بیشتری با او میشود امّا با دنیای اسلام با کشورهای اسلامی دشمنند؛ با فلسطین دشمنند، با ملّتهای غرب آسیا دشمنند، با ملّتهای شمال آفریقا دشمنند، با مجموعه‌ی مسلمانها دشمنند؛ علّت هم در ماهیّت اسلام است؛ چون اسلام نفی ظلم است، نفی سلطه است، نفی استکبار است. نظام سلطه -که فعلاً در رأس آن آمریکا است؛ یک روز در رأسش انگلیس بود یا دیگران بودند، امروز در رأس نظام سلطه آمریکا است- با منطق اسلام، با هویّت اسلام، با معنای اسلام مخالف است. البتّه با جمهوری اسلامی بیشتر مخالفند؛ اینها با سعودی هم مخالفند؛ بعضی خیال میکنند که آمریکایی‌ها با جمهوری اسلامی دشمنند، با سعودی‌ها [دوستند]؛ نه، با آنها هم دشمنند، اینکه [آمریکا] صریحاً بگوید سعودی‌ها غیر از پول چیزی ندارند، دشمنی نیست؟ معنای این حرف چیست؟ معنایش این است که پول دارند باید برویم پولشان را بچاپیم! دشمنی به یک کشور، به یک ملّت از این بالاتر؟ خُب بفهمند! طرفهایشان بفهمند دشمنی را؛ بفهمند در مقابل این دشمنی وظیفه‌ی یک انسان باشرف چیست و شرف اسلامی، غیرت اسلامی، غیرت عربی در مقابل یک چنین اهانتی چه اقتضا میکند؟ وظیفه‌ی خودشان را بفهمند؛ نمیفهمند. [اینها] با همه دشمنند.

حضور آمریکا در این منطقه‌ی ما جز شر و فساد هیچ اثری نداشته؛ پا در این منطقه گذاشتند، با خودشان شر و فساد آوردند. هر جایی که قدم میگذارند یا ناامنی است یا جنگ داخلی است یا کارهایی از قبیل ایجاد داعش است؛ ما میخواهیم چهره‌ی واقعی آمریکا دیده بشود، ملّتهای مسلمان بفهمند چهره‌ی واقعی آمریکا چیست و کیست و پشت این ظواهر طرف‌داری از دموکراسی و حقوق بشر و این حرفهای دروغ و نفاق‌آلودی که میزنند چیست؛ مردم باید این را بفهمند.

به نظر ما سلاح اصلی آمریکا هم در این منطقه که ما در جمهوری اسلامی مراقب این معانی هستیم، نفوذ است -نفوذ در مراکز حسّاس و تصمیم‌گیر- ایجاد تفرقه است، ایجاد تزلزل در عزم ملّی ملّتها است، ایجاد بی‌اعتمادی میان ملّتها، میان ملّتها و دولتها، دستکاری در محاسبات تصمیم‌گیران و وانمود کردن اینکه حلّال مشکلات این است که زیر پرچم آمریکا بروید و تسلیم آمریکا بشوید و حرف آمریکا را قبول بکنید، هر چه او گفت عمل کنید و گوش کنید، این حلّال مشکلات است؛ این را در ذهنیّت تصمیم‌گیران ملّتهای اسلامی و کشورهای اسلامی میخواهند وارد کنند؛ سلاحهای آنها اینها است که از سلاحهای سخت و سلاحهای نظامی خطرناک‌تر است. حقیقتاً آنچه انسان مشاهده میکند در کار اینها، همان نفاقی است که در قرآن کریم [فرموده:] کَیفَ وَ اِن یَظهَروا عَلَیکُم لا یَرقُبوا فیکُم اِلًّا وَ لاذِمَّةً یُرضونَکُم بِاَفواهِهِم وَتَأبی قُلوبُهُم؛(۸) این جوری‌ هستند؛ خداوند متعال توصیف کرده اینها را.

نکته‌ی بعدی این است که علاج این دشمنی هم یک چیز بیشتر نیست و آن «فَاستَقِم کـَما اُمِرتَ»؛ ایستادگی [است]. خداوند متعال به پیغمبرش در مقابل این مشکلات فرمود:  فَاستَقِم کـَما اُمِرتَ وَ مَن تابَ مَعَک؛(۹) استقامت، ایستادن. البتّه ایستادگی سختی‌هایی هم دارد، نه اینکه کار آسانی است؛ لکن تسلیم شدن، سختی‌های بیشتری دارد؛ فرقش هم این است که شما در راه استقامت و مقاومت هر سختی‌ای که متحمّل بشوید، خدای متعال به شما اجر خواهد داد: ذٰلِکَ بِاَنَّهُم لا یُصیبُ‌هُم ظَمَاٌ وَ لا نَصَبٌ وَلا مَخمَصَةٌ فی سَبیلِ ‌اللهِ‌ وَلایَطَئونَ مَوطِئًا یَغیظُ الکُفّارَ وَ لا یَنالونَ مِن عَدُوٍّ نَیلًا اِلّا کُتِبَ لَهُم بِه! عَمَلٌ صٰلِح.(۱۰) هر سختی‌ای که شما تحمّل بکنید، یک عمل صالح است؛ در حالی که اگر تسلیم دشمن بشوید، سختی‌هایتان هیچ اجری هم پیش خدای متعال ندارد، بلکه تن به ظلم دادن مجازات هم دارد. قرآن این جوری دستور میدهد: نه ظلم کنید، نه زیر بار ظلم بروید.

مطلب آخر راجع به عمل صالح: کُتِبَ  لَهُم بِه! عَمَلٌ صٰلِح.(۱۱) من عرض میکنم که امروز در دنیای کنونی، هر حرکتی، هر اقدامی، هر حرفی که در جهت استقلال سیاسی کشورها و ملّتها [باشد]، در جهت استقلال فرهنگی کشورها و ملّتها باشد، در جهت استقلال و رشد اقتصادی کشورها و ملّتها باشد، در جهت وحدت باشد، در جهت اقتدار امّت اسلامی باشد، در جهت ترویج علم در دنیای اسلام باشد، در جهت رشد دادن جوانهای دنیای اسلام باشد، هر حرکتی در این جهت عمل صالح است، حسنه است. اگر شما در زمینه‌ی علم کار میکنید، در زمینه‌ی تحقیقات کار میکند، در زمینه‌ی انرژی هسته‌ای کار میکنید [عمل صالح است]. انرژی هسته‌ای نیاز ملّتها است؛ فردای این عالَم، همه‌ی ملّتها احتیاج به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دارند؛ انحصارطلبان غربی میخواهند این را در اختیار خودشان نگه دارند و قطره‌قطره به ملّتها بدهند در مقابل شرف ملّتها، در مقابل استقلال ملّتها. اینکه با حرکت هسته‌ای جمهوری اسلامی مقابله میکنند، به خاطر این است؛ وَالّا خودشان هم میدانند که ما از جهت مبنایی، دینی، اعتقادی، دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و [با آن] مخالفیم. میخواهند این دانش، این صنعت، این توانایی، وجود نداشته باشد؛ نسبت به ما هم همین جور است، نسبت به دیگران هم همین جور است؛ میگویند از ما بخرید، خودتان غنی‌سازی نکنید. هر حرکتی در راه به دست آوردن این قدرت انجام بگیرد عمل صالح است؛ هر فعّالیّت مهمّ اقتصادی انجام بگیرد عمل صالح است؛ هر حرکتی در جهت کمک به مردم، کمک به مستضعفین، کمک به فقرا انجام بگیرد عمل صالح است؛ هر حرکتی در جهت تبلیغ حقایق و مقابله‌ی با موهومات انجام بگیرد عمل صالح است.

شما روشنفکران دنیای اسلام و علمای دینی جهان اسلام که بحمدالله عدّه‌ای اینجا هستید -میهمانان هفته‌ی وحدت- و از دنیای اسلام کسان زیادی اینجا حضور دارید، روشنفکر هم در میان شما هست، علمای دینی هم در میان شما هستند، ببینید امروز چه عرصه‌ی وسیعی در مقابلتان هست برای عمل صالح! چقدر شما عمل صالح میتوانید انجام بدهید! بنویسید، قلم بزنید، از حق دفاع کنید، سینه سپر کنید و از دشمن نترسید: اَّلَّذینَ یُبَلِّغونَ رِسالٰتِ اللهِ وَ یَخشَونَه وَ لا یَخشَونَ اَحَدًا اِلَّا اللهَ وَ کَفیٰ بِاللهِ حَسیبًا.(۱۲) محاسبه‌اش هم با خدا است؛ خدا محاسبه خواهد کرد، به شما اجر خواهد داد. بنده به شما عرض میکنم دنیای اسلام به فضل الهی یک روزی که آن روز خیلی هم دور نیست، تحقّق این آرزوها را تماماً خواهد دید بحول الله و قوّته.

والسّلام علیکم و‌ رحمة‌الله و‌ برکاته


۱) شرف‌الدّین بوصیری. قصیده‌ی بُرده
۲) سوره‌ی مائده، بخشی از آیه‌ی ۱۵؛ «... قطعاً برای شما از جانب خدا روشنایی و کتابی روشنگر آمده است.»
۳) شرح نهج‌البلاغه (ابن ابی‌الحدید)، ج ۶، ص ۳۴۰
۴) احمدشوقی. دیوان اشعار (الشّوقیّات)
۵) بعید شمردن
۶) سوره‌ی ابراهیم، آیه‌ی ۲۰ و سوره‌ی فاطر آیه‌ی ۱۷؛ «و این [کار] بر خدا دشوار نیست.»
۷) بسیار کُشنده، جنایتکار
۸) سوره‌ی توبه، بخشی از آیه‌ِی ۸؛ « چگونه [برای آنان عهدی است] با اینکه اگر بر شما دست یابند، درباره‌ی شما، نه خویشاوندی را مراعات میکنند و نه تعهّدی را؛ شما را با زبانشان راضی میکنند و حال آنکه دلهایشان امتناع میورزد ...»
۹) سوره‌ی هود، بخشی از آیه‌ی ۱۱۲؛ « پس، همان‌گونه که دستور یافته‌ای ایستادگی کن و هر که با تو توبه کرده [نیز چنین کند] و طغیان مکنید ...»
۱۱) سوره‌ی توبه، بخشی از آیه‌ی ۱۲۰؛ «... چرا که هیچ تشنگی و رنج و گرسنگی‌ای در راه خدا به آنان نمیرسد و در هیچ مکانی که کافران را به خشم می‌آورد قدم نمیگذارند و از دشمنی غنیمتی به دست نمی‌آورند مگر اینکه به سبب آن، عمل صالحی برای آنان [در کارنامه‌شان] نوشته میشود ...»
۱۲) همان
۱۳) سوره‌ی احزاب، آیه‌ی ۳۹؛ «همان کسانی که پیامهای خدا را ابلاغ میکنند و از او میترسند و از هیچ کس جز خدا بیم ندارند. و خدا برای حسابرسی کفایت میکند.»

خبرگزاری دولتی لبنان از شهر صیدا در جنوب این کشور گزارش داد: معترضان پرچم های اسرائیل و آمریکا را در میدان ایلیا شهر صیدا به آتش کشیدند.

معترضان همچنین شعارهایی در مخالفت با "دخالت آمریکا" در امور داخلی کشورشان سر دادند.

آنها در اشاره به مواضع دخالت آمیز اخیر جفری ویتلمن سفیر سابق آمریکا در بیروت خطاب به او شعار دادند: "ویلتمن برو بیرون. خاک کشورم آزاد باقی خواهد ماند".

در همین راستا، شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب الله لبنان در مصاحبه با خبرگزاری رویترز تاکید کرد که آمریکا در روند تشکیل دولت جدید لبنان دخالت می کند و این دخالت علت اصلی تاخیر در تشکیل دولت است.

وی گفت: اولین مانع در تشکیل دولت لبنان، آمریکا است زیرا خواهان دولتی براساس خواست و تمایل خودش است اما ما خواهان دولتی براساس خواست و تمایل ملت لبنان و نیازهای آنها هستیم.

شیخ نعیم قاسم با اشاره به سخنان جفری ویلتمن سفیر اسبق آمریکا در لبنان در یکی از کمیته های کنگره آمریکا درباره لبنان گفت: ویلتمن آشکارا می گوید که آمریکا چه می خواهد. آمریکا خواهان دولتی است که با غرب کار کند و به طور مستقیم منافع آمریکا را برآورده کند. این محتوای سخن ویلتمن است. ما باید براساس در نظر گرفتن منافع لبنان و همسو با گزینه های ملت این کشور تلاش کنیم.

ارزش همه اعمال صالح، یکسان نیست. بلکه برخی اعمال صالح بر برخی دیگر برتری دارند، بنابراین در میان عمل‌های صالح، آنچه از همه بالاتر است، آن عملِ صالحی است که در آن مجاهدت وجود دارد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌ (98/8/24) از کلیدواژه «عمل صالح» استفاده کردند و توصیه‌هایی را متناسب با این مفهوم قرآنی بیان کردند. از دیدگاه رهبر انقلاب عمل صالح مفهومی تمدنی دارد تا آنجا که تشکیل نظام اسلامی توسط امام خمینی را بالاترین مصداق عمل صالح دانسته‌اند. به همین مناسبت بخش فقه و معارف پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در این یادداشت گستره عمل صالح و نقش تمدنی آن را بررسی کرده است.

توصیه اصلی ایشان این بود که روشنفکران، علما، بزرگان و مسئولان جهان اسلام، در وضعیت موجود هر کاری که برای پیشبرد اهداف جهان اسلام لازم است انجام دهند و تمام آن کارها، «عمل صالح» است. با توجه به این توصیه، دو سؤال مهم به وجود می‌آید. سؤال اول این است که با توجه به تعبیر «هر کاری»، عمل صالح به چه معناست که شامل همه کارهای انسان می‌تواند بشود؟ و سؤال دوم اینکه، چگونه هر کاری را تبدیل به عمل صالح کنیم؟ و به عبارت بهتر، کاری که مصداق عمل صالح است، چه شرایطی باید داشته باشد؟ در این یادداشت علاوه بر اینکه به این دو سؤال پاسخ می‌دهیم، اهمیت و برخی از آثار عمل صالح را براساس آیات قرآن با تفسیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بیان می‌کنیم.

الف) گستره مصادیق عمل صالح

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای معتقد است «ایمان و عمل صالح فقط اعتقاد به خدا و خواندن نماز و گرفتن روزه نیست.»(1) لذا مصادیق عمل صالح را بسیار گسترده می‌دانند. مثلاً اعمالی مانند شرکت در انتخابات(2)، تبلیغ(3)، کار و کارگری(4)، فعالیت اقتصادی(5)، تدریس و درس‌آموزی(6)، حضور در راهپیمایی 9 دی(7) را از مصادیق عمل صالح می‌دانند. همچنین در جای دیگر، «تربیت جسم و جان خود، یعنی درس خواندن، کار کردن و بیکار نگشتن، یعنی رفتار خود را با انسان‌ها - با خانواده و با بیگانه - رفتار شایسته قرار دادن، یعنی گذشت، کمک و تواضع.» (8) را از مصادیق عمل صالح دانسته‌اند. شمولیت و گستره مفهوم عمل صالح نسبت به مصادیق بسیار را می‌توان به وضوح در بیانات ایشان دید. استفاده از کلماتی مانند «هر کاری» و «هر کسی» نشانگر این مطلب است. به عنوان مثال، موضوع حماسه اقتصادی، عرصه‌ای است که «هرکسی که در این زمینه اقدام و عمل بکند، قطعاً مصداق «وَ عَمِلوا الصالِحات» (9) خواهد بود. (10)

در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی نیز از عباراتی مانند «هر حرکتی، هر اقدامی، هر حرفی» استفاده کردند و فرمودند: «امروز در دنیای کنونی، هر حرکتی، هر اقدامی، هر حرفی که در جهت استقلال سیاسی کشورها و ملّتها (باشد)، در جهت استقلال فرهنگی کشورها و ملّتها باشد، در جهت استقلال و رشد اقتصادی کشورها و ملّت‌ها باشد، در جهت وحدت باشد، در جهت اقتدار امّت اسلامی باشد، در جهت ترویج علم در دنیای اسلام باشد، در جهت رشد دادن جوان‌های دنیای اسلام باشد، هر حرکتی در این جهت عمل صالح است، حسنه است.»(11) نکته مهم اینکه با وجود این شمولیت، ارزش همه اعمال صالح، یکسان نیست. بلکه برخی اعمال صالح بر برخی دیگر برتری دارد لذا «در میان عمل‌های صالح، آنچه از همه بالاتر است، آن عملِ صالحی است که در آن مجاهدت وجود دارد.»(12)

ب) مؤلفه‌ها و شرایط صالح بودن عمل

سؤال اساسی این است که عملهای انسان باید دارای چه مؤلفه‌هایی باشد و چه شرایطی داشته باشد تا بتواند مصداق عمل صالح قرار بگیرد؟ انسانها در این دنیا، عمل‌های مختلفی دارند اما نمی‌توان همه آنها را عمل صالح شمرد. زیرا عمل صالح ویژگی‌ها و شرایطی دارد تا صالح شمرده شود و از دیگر عمل‌ها متمایز شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برای تحقق عمل صالح چند مؤلفه را شرط می‌دانند که در ادامه به برخی از آنها می‌پردازیم.

1. تناسب با ایمان و نشأت گرفته از آن

از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، مهم‌ترین مؤلفه و شرط اساسی در عمل صالح، تناسب آن با ایمان است. «عمل صالح یعنی تعهد متناسب با آن ایمان. ایمان انسان بر دوش انسان تعهدی می‌گذارد، انجام آن تعهد، بر دوش گرفتن آن تعهد، عمل صالح است.»(13) و به تعبیر واضح‌تر «عمل صالح یعنی تعهد متناسب با ایمان.»(14) از منظر ایشان، در حقیقت «ایمان، پایه‌ی عمل و حرکت انسان است. تا انسان به چیزی دلسپرده و گرویده نباشد، در راه آن حرکت نمی‌کند.»(15) به همین دلیل حضرت امیر (علیه‌السّلام) در بیان مهمی می‌فرمایند: «فَبِالْإِیمَانِ یُسْتَدَلُّ عَلَى اَلصَّالِحَاتِ»(16)؛ یعنی «از راه ایمان، انسان به اعمال صالح می‌رسد. ایمان است که انسان را می‌کشاند و به عمل صالح دلالت می‌کند.»(17)

توجه به این نکته ضروری است که هرچند ایمان، شرط اصلی عمل صالح است اما از طرف دیگر، عمل صالح نیز بر ایمان تأثیر متقابل دارد. لذا حضرت امیر در ادامه فراز قبلی می‌فرمایند: «وَ بِالصَّالِحَاتِ یُسْتَدَلُّ عَلَى اَلْإِیمَانِ»؛ یعنی «عمل صالح هم انسان را به ایمان دلالت می‌کند. یعنی یک تأثیر و تأثر متقابل وجود دارد. به‌نظر من این نکته خیلی مهمی است. ما باید ایمان خود را با عمل صالح تقویت کنیم؛ کما این‌که عمل صالح را باید از راه ایمان بشناسیم.»(18) بر این اساس، عملی صالح است که مبتنی بر ایمان باشد و عمل او در افزایش ایمان او مؤثر باشد.

2. تناسب با زمان و پر کردن خلأهای جامعه

عمل صالح علاوه بر اینکه باید متناسب با ایمان باشد، باید متناسب با زمان نیز باشد. لذا «ممکن است چیزی برای امروز صالح باشد، برای یک روز دیگر نباشد.»(19) با این قید، انسان برای انجام عمل صالح، همیشه باید به خلأهای زمان خود توجه کند و ببیند چه چیزی در این زمان، مورد نیاز است و به همان عمل کند. به تعبیر بهتر، عمل صالح عملی است که با انجام آن، «خلأ لحظه‌ها را پُر کنیم.»(20) به عنوان نمونه «شرکت در انتخابات، یک عمل صالح است؛ این عمل صالح را باید با شوق و بوقت انجام داد. بسیاری از کارها هست که زمان آن در یک برهه‌ی خاص است... اگر منِ ایرانی امروز این عمل صالح را انجام ندهم، این‌طور نیست که فردا یا پنج روز دیگر یا ده روز دیگر بشود این را انجام داد.»(21)

بنابراین «عمل صالح در هر جا و هر میدانی یک معنا پیدا می‌کند. وقتی یک ملت مورد تهدید قرار می‌گیرد، عمل صالح این است که انسان‌هایی در مقابل تهدید دشمنانِ متجاوز سینه سپر کنند؛ امکانات خودشان را متمرکز کنند؛ از همه‌ی نیرو و استعدادِ خودشان بهره بگیرند؛ علم و عمل و ابتکار و شجاعت را با هم بیامیزند و در مقابل دشمن زورگو و متجاوز بایستند و مقاومت کنند.» (22) بر اساس نگاه ایشان، شرط صالح بودن یک عمل این است که انسان، نیازها و خلأهای زمان خود را بشناسد، سپس بر مبتنی بر ایمان به خدا، «هر کاری» که آن نیازها را تأمین می‌کند و خلأها را پر می‌کند، انجام دهد. در این صورت تمام اعمال او می‌شود صالح. با این نگاه، انسان‌ها می‌توانند سراسر زندگی خود را یک «عمل صالح» قرار دهند و جزء کسانی باشند که دچار خسران در این دنیا نیستند و مصداق کامل «اِلاَّ الَّذینَ آمَنوا وَ عَمِلوا الصّالِحات»(23) باشند.

3. قصد قربت و خالص کردن عمل برای خدا

شرط دیگری که یک عمل صالح باید داشته باشد، انجام دادن کار برای خدا و نیت پاک الهی است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به جوانان نیروهای مسلح می‌فرمایند: «اگر شما جوان‌ها -که دل‌های پاکی دارید، دل‌های روشنی دارید- از همین حالا با این عمل قصد قربت بکنید، دارید عبادت می‌کنید. یعنی همین تمرین شما، سر کلاس رفتن شما، مأموریّت‌هایی که اجرا می‌کنید، کارهای بزرگی که انجام می‌دهید، همه‌ اینها عبادت محسوب می‌شود؛ وقتی کار، مقدّس شد، انسان قصد قربت کرد، می‌شود عبادت؛ بنابراین تفاوت اساسی، این است.»(24) بنابراین عمل صالح، عملی است که قصد عامل آن، رضای الهی و تقرب به خدا و عبادت پروردگار باشد. این نیت، باعث می‌شود که عملهای انسان، دچار فساد نشوند و هر عمل درست یا غلطی را برای رسیدن به مقصود استفاده نکند.

4. دینی بودن عمل‌ها

یکی از اشکالات مهم در عمل‌های غیر صالح این است که دچار نسبی‌گرایی می‌شوند و از حالت «صالح بودن» خارج می‌شوند. اشکال این‌گونه عملها این است که مبتنی بر یک شاخص نیست. در مقابل، عمل صالح، عملی است که مبتنی بر شاخص دین باشد و رفتارها، رفتارهای دینی باشد. لذا حضرت آیت‌الله خامنه‌ای می‌فرمایند: «عمل صالحی که در اسلام از یک مسؤول نظام سیاسی خواسته شده است، رفتار دینی است. رفتار دینی یعنی گسترش عدالت در جامعه و خدمت به آحاد مردم. در اسلام خدمت به انسان‌ها، حتّی انسان‌های غیرمؤمن هم موردنظر است؛ افق دید اسلام خیلی وسیع است.»(25)

5. قصد خدمت به نظام اسلامی

از آنجا که نظام اسلامی مبتنی بر احکام و دستورات اسلامی بنا نهاده شده است و هدف آن ترویج و تحقق احکام اسلامی و شریعت الهی است، عمل صالح، باید به این نظام خدمت کند و در راستای تقویت و تحکیم آن باشد. این شرط، آنگاه بهتر درک می‌شود که حضرت امام فرمودند: « حفظ جمهورى اسلامى از حفظ یک نفر- و لو امام عصر باشد- اهمیتش بیشتر است؛ براى اینکه امام عصر هم خودش را فدا مى‌کند براى اسلام... و حفظ اسلام بر همه کس واجب عینى است.» (26) دلیل اینکه عمل صالح باید در راستای خدمت به نظام اسلامی باشد، این است که اصولاً این مفهوم در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، یک مفهوم تمدن‌ساز است، لذا ایشان، تشکیل نظام اسلامی را نیز یک عمل صالح می‌دانند و معتقدند «جمهوری اسلامی آمد تا حرف‌های خوب را به عمل‌های خوب تبدیل کند... این اعمال خوب چیست؟ همان عمل صالح است.»(27) و تشکیل نظام اسلامی توسط حضرت امام (رحمةالله) را بزرگ‌ترین عمل صالح امام می‌دانند. «عمل صالح او، عملی بود که بعد از صدر اسلام تا امروز، کسی آن را انجام نداده است... عملِ صالح امام، پایه‌ریزی حکومت اسلام و نظام اسلامی بود.» (28) همچنین ایشان جوهر اصلی هر جامعه‌ی اسلامی را، تعبّد و عمل صالح می‌دانند(29)

با این توضیح، دلیل توصیه ایشان به عمل صالح در جمع بزرگان امت اسلامی را نیز می‌توان فهمید؛ زیرا مرحله‌ «امت اسلامی» آخرین مرحله از ایجاد «تمدن نوین اسلامی» است. لذا ایشان خطاب به روشنفکران، علمای دینی و بزرگان جهان اسلام می‌فرمایند: «ببینید امروز چه عرصه‌ی وسیعی در مقابلتان هست برای عمل صالح! چقدر شما عمل صالح می‌توانید انجام بدهید! بنویسید، قلم بزنید، از حق دفاع کنید، سینه سپر کنید و از دشمن نترسید.»(30) همچنین موضوعات مطرح شده و توصیه شده در این دیدار، همگی از عمل‌هایی است که در راستای خدمت به نظام اسلامی، جامعه اسلامی و امت اسلامی و تقویت آنها است. این موضوعات عبارتند از: استقلال سیاسی کشورها و ملّت‌ها، استقلال و رشد اقتصادی کشورها و ملّت‌ها، وحدت اسلامی، اقتدار امّت اسلامی، ترویج علم در دنیای اسلام، رشد دادن جوان‌های دنیای اسلام، به دست آوردن قدرت انرژی هسته‌ای، فعالیت مهم اقتصادی، کمک به مردم، مستضعفین و فقرا، تبلیغ حقایق و مقابله‌ی با موهومات.(31)

ج) برکات و آثار تمدن‌ساز عمل صالح

عمل صالحی که دارای شرایط و مؤلفه‌های عمل صالح، به ویژه «تناسب با ایمان و زمان» باشد، آثار و برکات تمدن‌ساز مهمی بر جای می‌گذارد. لذا آنچه از آثار عمل صالح در آیات و روایت بیان شده است، زمانی محقق می‌شود و به نتیجه می‌رسد که این شرایط، به ویژه «ایمان» در آن باشد وگرنه ایمان بدون عمل صالح و عمل صالح بدون ایمان معنا ندارد و به نتیجه نمی‌رسد و به تعبیر بهتر «ایمان خشک و خالی و ایمان بی‌عمل، نتیجه‌ای ندارد؛ اما اگر ایمان با عمل همراه باشد، حتماً محقّق خواهد شد.»(32)

1. برتری قدرت در جهان

یکی از آثار مهم عمل صالح این است که «وَعَدَ اللهُ الَّذِینَ آمَنوا مِنکُم وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ لَیَستَخلِفَنَّهُم فِی الْأَرضِ کَمَا استَخلَفَ الَّذِینَ مِن قَبلِهِم»(33) خداوند در این آیه وعده قطعی داده است که «هر قومی، هر ملتی و هر جمعیتی که ایمان و عمل صالح داشته باشد، خلیفه خدا در زمین خواهد شد؛ یعنی قدرت را در زمین در دست خواهد گرفت. بروبرگرد ندارد. آنهایی که ایمان داشتند، اگر عمل صالح را با آن همراه کردند، همین اتّفاق افتاد؛ کما اینکه در ایران اسلامی اتّفاق افتاد.»(34)

2. تقویت ایمان و باورهای دینی

یکی از آثار عمل صالح این است که ایمان را تقویت می‌کند و آن را در دل انسان ثابت نگه می‌دارد. حضرت امیر(علیه‌السّلام) ایمانی را که با عمل صالح همراه نباشد را ایمان عاریه‌ای می‌نامند: «وَ مِنْهُ مَا یَکُونُ عَوَارِیَ بَیْنَ اَلْقُلُوبِ وَ اَلصُّدُورِ إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ».(35) ایمان عاریه‌ای یعنی ایمانی که «با احساسات پیدا شده، با منطق پیدا نشده؛ انسان پای آن، عمل صالح نگذاشته؛ همین‌طور شعارِ ایمانی داده و گاهی هم خیلی تند شعار داده اما... این ایمان با عمل صالح آبیاری نشده؛ این می‌شود ایمان عاریه‌ای.»(36) اینگونه ایمان، تا زمان مشخصی استوار است و بعد از مدتی، به ویژه در لحظات حساس و دوراهی‌های زندگی، از بین می‌رود.

بنابراین «ایمان، در عمل تقویت پیدا می‌کند. انسان، خدا را در میدان مجاهدت برای خدا، بهتر می‌بیند.»(37)

3. بهره‌مندی از نصرت و هدایت الهی

اثر دیگر عمل صالح این است که «آن کسانی که ایمان بیاورند... بعد هم بر طبق تعهداتش عمل نمایند، پروردگارشان به سبب ایمانشان آنها را هدایت خواهد کرد. خودِ ایمان موجب می‌شود که آنها راه را پیدا کنند. به چه راه پیدا کنند؟ هم به هدف هم به راه‌ها و هم به‌ وسیله‌ها... وقتی انسان ایمانِ به هدف و راه آورد و دنبال این ایمان حرکت کرد، راه خودبه‌خود، خود را نشان می‌دهد.»(38) باید دانست که «دست حمایت الهی، بی‌دلیل بر سر ملتی کشیده نمی‌شود. علت این‌که خدای متعال لطف خود را شامل حال این ملت کرده و آنها را هدایت می‌کند، ایمان و عمل صالح مردم است. وقتی این دو عنصر در شخص یا ملتی به وجود آمد، خدا هم او را کمک خواهد کرد.»(39) «اگر یک ملت حول محور ایمان به خدا و عمل صالح جمع شوند، معجزاتِ نشدنی یکی پس از دیگری قابل شدن خواهد شد. این در زندگی ما اتّفاق افتاد.»(40)

4. برخورداری از زندگی سعادتمند و گوارا

مهم‌ترین اثر عمل صالح در این دنیا، برخورداری از زندگی گوارا و سعادتمند است. قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «مَن عَمِلَ صالِحاً مِن ذَکَرٍ أو أنثى وَ هُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً.»(41) این یک وعده حتمی الهی و یک قاعده قرآنی است که «هر جامعه‌یی، هر فردی، هر مرد و زنی که عمل صالح انجام دهد و مؤمن باشد، ما حیات طیبه به او خواهیم داد. این حیات طیبه، امروز در جامعه‌ی ما محسوس است.»(42)

5. غلبه بر مصائب و مشکلات آخرت

عمل صالح، علاوه بر آثار دنیوی، آثار اخروی نیز دارد. حضرت امیر (علیه‌السّلام) می‌فرمایند: «إعدَادِ العَمَلِ الصَالِحِ لِجَلِیلِ مَا یُشفِی بِهِ عَلَیکُمُ المَوتُ»(43) یعنی «تا آن‌جا که می‌توانید، برای مقابله با آن مشکلات و مصائب عظیمی که مرگ، آنها را مُشرف بر شما قرار خواهد داد... عمل صالح فراهم و آماده کنید... برای مقابله با آن مشکلات و مصائب، یک راه وجود دارد و آن، عمل صالح و کار در راه خداست. تنها چیزی که آن‌جا به داد انسان می‌رسد، عمل صالح است.»(44)

پانوشت:

1) بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی 1383/01/02

2) مصاحبه با خبرنگار صدا و سیما پس از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری 1384/03/27

3) بیانات در دیدار با جمعی از طلاب و روحانیون 1388/09/22

4) بیانات در دیدار کارگران و کارآفرینان 1387/02/04

5) بیانات در جلسه تبیین سیاست‌های اقتصاد مقاومتی 1392/12/20

6) بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان 1374/02/13

7) بیانات در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت 9 دی 1390/09/21

8) بیانات در دیدار مردم ایذه 1378/01/09

9) سوره عصر، آیه 2

10) بیانات در جلسه تبیین سیاست‌های اقتصاد مقاومتی 1392/12/20

11) بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى 1398/08/24

12) بیانات در دیدار مردم ایذه 1378/01/09

13) طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، جلسه‌ی ششم، نویدها (1)، ص145.

14) بیانات در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت 9 دی 1390/09/21

15) بیانات‌ در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت‌‌ 1383/08/20

16) نهج‌البلاغه، خطبه156.

17) بیانات‌ در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت‌‌ 1383/08/20

18) همان

19) بیانات در دیدار مسئولان مجله‌ی حوزه‌ 1370/11/28

20) همان

21) مصاحبه با خبرنگار صدا و سیما پس از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری 1384/03/27

22) بیانات در مراسم مشترک دانشجویان دانشگاه‌های افسری ارتش 1383/07/22

23) سوره عصر، آیه 3

24) بیانات در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری ارتش 1398/08/08

25) بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی 1383/01/02

26) صحیفه امام، ج‌15، ص365.

27) بیانات در دیدار رئیس جمهوری و اعضای هیأت دولت‌ 1380/06/05

28) بیانات در مراسم پنجمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) 1373/03/14

29) بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی 1394/03/06

30) بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌ 1398/8/24

31) همان

32) خطبه‌های نماز جمعه تهران 1377/10/4

33) سوره نور، آیه 55.

34) خطبه‌های نماز جمعه تهران 1377/10/4

35) نهج‌البلاغه، خطبه 189.

36) بیانات‌ در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت‌‌ 1383/08/20

37) بیانات در دیدار جمعی از دانش‌آموزان و دانشجویان  1373/08/11

38) طرح کلی اندیشه‌ی اسلامی در قرآن، جلسه‌ی ششم، نویدها (1)

39) بیانات در مراسم بیعت اقشار مختلف مردم 1368/04/10

40) بیانات در دیدار جمعی از مدیران و فعالان فرهنگی دفاع مقدس 1379/07/06

41) سوره نحل، آیه 97.

42) بیانات در دیدار زائرین و مجاوین حرم مطهر رضوی 1370/01/29

43) مصباح المتهجد، ج1، ص380.

44) بیانات در خطبه‌های نماز جمعه 1377/08/08

رزمایش مشترک پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت 98 به‌مدت دو روز (در فاز عملیاتی) یعنی روزهای پنجشنبه و جمعه (30 آبان و اول آذر) در گستره‌ای به‌وسعت 416 هزار کیلومترمربع یعنی حدود یک‌چهارم مساحت کل کشور در منطقه عمومی سمنان که یک منطقه کویری است برگزار شد.

این اولین رزمایش پدافندی پس از تشکیل نیروی مستقل پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بود.

پدافند هوایی در دهم شهریور سال 1387 با جداسازی از نیروی هوایی ارتش به‌عنوان یک قرارگاه مستقل با نام خاتم الانبیا(ص)، در ساختاری جدید و متفاوت سازماندهی و تقویت شد و مأموریت یافت تا نسبت به دفاع از هوا و فضای کشور به‌شکل فعالانه و مستقل عمل کند.

این قرارگاه تا زمان جدایی نیروی پدافند، سه فرمانده داشت که شامل امیر خلبان احمد میقانی (فرمانده اسبق نیروی هوایی ارتش) امیر فرزاد اسماعیلی و امیر علیرضا صباحی فرد بود.

در هفتم خرداد ماه سال جاری با حکم فرمانده معظم کل قوا، نیروی پدافند هوایی به‌عنوان یک نیروی مستقل کنار نیروهای دریایی، زمینی و هوایی ارتش تشکیل شد و امیر صباحی فرد نیز به‌عنوان فرمانده این نیروی جدید منصوب شد.

با این تغییر ساختار، امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی فرمانده‌کل ارتش جمهوری اسلامی ایران با حفظ سمت به فرماندهی قرارگاه پدافند هوایی خاتم نیز منصوب شد که وظیفه آن مانند گذشته، هدایت و فرماندهی سیستم یکپارچه پدافندی کشور شامل همه یگان‌های پدافندی چه در ارتش و چه در سپاه است.

در واقع هم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (نیروی هوافضا) و هم ارتش جمهوری اسلامی ایران (نیروی پدافند هوایی) همچنان یگان‌های عملیاتی خود در حوزه پدافند را در اختیار دارند ولی همه این یگان‌ها در سیستم یکپارچه پدافندی تحت فرماندهی واحد این قرارگاه عمل می‌کنند.

پدافند هوایی کشور در طول این سالها در مقاطع مختلف و طبق سناریوهای عملیاتی، چندین رزمایش را در بسیاری از نقاط کشور اجرا کرده که معمولاً در سال یک رزمایش بزرگ و عمومی نیز در دستور کار قرار می‌گیرد.

رزمایش اخیر نیز طبق برنامه روتین نیروهای مسلح از مدتها قبل در دستور کار قرار گرفته و تفاوت اول آن با بقیه رزمایش‌ها این است که این رزمایش توسط نیروی جدیدالتأسیس پدافند هوایی ارتش برگزار شد که البته همچون دفعات قبل، تحت فرماندهی و نظارت قرارگاه پدافند قرار داشت.

عبارت «مشترک» در عنوان این رزمایش نیز به این دلیل است که بخشی از نیروی هوایی ارتش هم در قالب نیروی متخاصم یا نیروی نارنجی در این رزمایش حضور داشت.

رزمایش امسال پدافند هوایی را باید یکی از متنوع‌ترین رزمایش‌ها از حیث به‌کارگیری سامانه‌های مختلف راداری، موشکی، توپخانه‌ای، پهپادی و... دانست.

البته طبیعی است که در رزمایش‌ها، همه اقدامات به‌شکل ریز و با جزئیات اطلاع‌رسانی نمی‌شود اما طبق آنچه رسماً اجازه انتشار یافت، می‌توان به حضور و به‌کارگیری سامانه‌هایی نظیر 15 خرداد، مرصاد، تلاش، سراج، پهپاد کرار، انواع رادارها در بردهای مختلف و... اشاره کرد.

** اولین حضور 15 خرداد

یکی از ویژگی‌های رزمایش اخیر، حضور سامانه موشکی برد بلند 15 خرداد بود که برای اولین بار به‌شکل رسمی در یک رزمایش عملیاتی حاضر می‌شد.

این سامانه بومی در 19 خرداد سال جاری رونمایی و به‌فاصله اندکی پس از تشکیل نیروی پدافند هوایی ارتش به این نیرو تحویل داده شد.

این سامانه که از موشک‌های صیاد2 و 3 بهره می‌برد، می‌تواند اهدافی نظیر جنگنده و پهپادهای مهاجم را در برد 150 کیلومتر شناسایی و در برد 120کیلومتری ردگیری کند و توانایی شناسایی اهداف پنهانکار در برد 85 کیلومتر و درگیری و انهدام آنها در برد 45کیلومتری را داراست.

سامانه موشکی 15 خرداد می‌تواند 6 هدف را به‌طور همزمان شناسایی و ردگیری و علیه هر 6 هدف اقدام کند.

زمان آماده‌سازی 5دقیقه‌ای این سامانه به‌لحاظ تحرک‌پذیری و مصون ماندن از تهاجم دشمن یکی از امتیازات آن محسوب می‌شود.

نهایتاً برد موشک این سامانه برای مقابله با اهداف معمولی با موشک صیاد3، درحدود 120 کیلومتر و با موشک صیاد2، در حدود 75 کیلومتر و ارتفاع درگیری آن نیز 27 کیلومتر است.

از دیگر خصوصیات سامانه موشکی 15 خرداد در قیاس با سامانه مشابه خود یعنی تلاش، اضافه شدن پرتابگرهای آن است که در سامانه تلاش تعداد 2 فروند و در 15 خرداد 4 فروند است.

این سامانه در رزمایش اخیر برای اولین بار به‌شکل رسمی حضور داشت و با شلیک موشک صیاد3 علیه یک هدف هوایی به‌کارگیری شد.

** شلیک صیاد3 از سامانه تلاش

کنار سامانه موشکی 15 خرداد، امسال برای اولین بار سامانه پدافندی تلاش نیز اقدام به شلیک یک تیر موشک صیاد3 کرد، که تا پیش از این ــ لااقل به‌شکل رسمی ــ نشان داده نشده بود.

سامانه موشکی تلاش در سال گذشته نیز در رزمایش پدافند هوایی حاضر بود و اهداف خود را با موشک صیاد2 مورد اصابت قرار داد.

** مرصاد با تغییرات جدید

از دیگر نکات مهم در رزمایش مدافعان آسمان ولایت 98، می‌توان به حضور نمونه جدید و متفاوت سامانه موشکی مرصاد اشاره کرد.

این سامانه متحرک برای اولین بار در رزمایش سال گذشته رونمایی شد که شامل یک دستگاه با پرتابگرهای دوفروندی بود ولی در رزمایش اخیر چند دستگاه از این سامانه با پرتابگرهای 3فروندی حضور داشتند.

(خبرگزاری تسنیم امروز گزارش مبسوطی از این سامانه و نمونه جدید آن منتشر خواهد کرد)

سامانه مرصاد در این رزمایش علیه اهداف مختلفی نظیر هواپیماهای بدون سرنشین و موشک‌های کروز به‌کارگیری شد.

** کرارهای انتحاری «رهگیر» شدند

از دیگر خصوصیات رزمایش اخیر پدافند هوایی باید به عملیات رهگیری هوایی سریع یا اسکرمبل توسط هواپیماهای بدون سرنشین اشاره کرد که برای اولین بار در این رزمایش اعلام عمومی شد.

عملیات اسکرمبل در واقع تا امروز تنها توسط هواپیماهای جنگی شکاری با سرنشین صورت می‌گرفت که در مواقع نیاز، در کمترین زمان آماده عملیات مقابله با تهدید هوایی (مثلاً مقابله با هواپیماهای مهاجم) می‌شدند.

در این رزمایش به‌شکل عملی اعلام شد که به‌جای استفاده از هواپیماهای باسرنشین در برخی مواقع می‌توان از پهپاد نیز برای این کار استفاده کرد.

برای این کار از پهپادهای جت کرار استفاده می‌شود که علاوه بر انجام عملیات تقابل با تجهیزات رزمی، از قابلیت انتحاری نیز برای از بین بردن تهدید هوایی برخوردار هستند.

پهپاد کرار نخستین پهپاد جت ایرانی است که در سال 1389 رونمایی شد. این پهپاد از یک موتور توربوجت برخوردار است و توانایی حمل محموله به‌وزن 500 کیلوگرم را دارد. برد پهپاد کرار 1000کیلومتر بوده و می‌تواند با سرعت 900 کیلومتر بر ساعت حرکت کند.

سامانه خلبان خودکار، توانایی برنامه‌ریزی مجدد در حین پرواز و تغییر مأموریت، بسته شدن امکان ارتباط برای جلوگیری از نفوذ دشمن در سامانه هدایت و کنترل، برخورداری از سامانه‌های پیشرفته ناوبری از دیگر توانمندی‌های این پهپاد جت است.

پهپاد انتحاری جت کرار

تاکنون انواع مختلفی از پهپاد کرار با مأموریت‌های مختلف مانند هدف برای سامانه‌های پدافندی، پهپاد تهاجمی و پهپاد رهگیر هوایی طراحی و تولید شده است و بسته به نوع مأموریتش قادر به پرواز در ارتفاع 25 تا 40 هزار پا است.

این پهپاد تاکنون به انواع تسلیحات رزمی نظیر موشک کروز ضدکشتی کوثر با برد 25 کیلومتر و بمب‌های هدایت ماهواره‌ای بالابان مجهز شده است.

** شبیه‌سازی نبرد در خلیج فارس

ویژگی پنجم رزمایش مدافعان آسمان ولایت 98 را به‌دور از سامانه‌های به‌کارگرفته‌شده، باید در سناریو و طرح‌ریزی عملیاتی آن جست‌وجو کرد.

این رزمایش اگرچه در منطقه کویر مرکزی ایران انجام شد ولی در واقع شبیه‌سازی‌شده دفاع هوایی در منطقه عمومی خلیج فارس و به‌خصوص تنگه هرمز بود که یکی از مهمترین و استراتژیک‌ترین مناطق کشور محسوب می‌شود.

در این رزمایش براساس اخبار اعلام‌شده، از بسیاری از تجهیزاتی که برای دفاع هوایی از منطقه خلیج فارس به‌کار می‌رود استفاده و برخی از تاکتیک‌های مقابه با تهدیدات در این منطقه نیز تمرین شد.

شاید بتوان دو دلیل را برای شبیه‌سازی منطقه فوق در کویر سمنان ذکر کرد؛ اول آنکه منطقه خلیج فارس یکی از پرترددترین مسیرهای هوایی کشور است که روزانه تعداد بسیار زیادی از هواپیماهای داخلی و خارجی از آنجا عبور می‌کنند و بالطبع انجام چنین رزمایش گسترده و پرآتشی (به‌لحاظ تعداد بالای شلیک‌ها) در آنجا چندان راحت نیست.

از طرف دیگر انجام چنین رزمایشی در عمق کشور، می‌تواند سیستم‌ها و سامانه‌ها و در واقع لایه‌های ارتباطی پنهان پدافند هوایی را از دید دشمن دور نگه دارد.

یادمان باشد که دشمنان متخاصم کشورمان به‌شکل گسترده در آبهای جنوبی کشور (طبیعتاً در آبهایی غیر از آبهای سرزمینی ایران) حضور دارند که یکی از وظایف اصلی آنها شنود و جمع‌آوری اطلاعات از داخل ایران است.

یک نمونه اخیر آن پهپاد پیشرفته MQ-4 آمریکا بود که در خرداد ماه سال جاری در فضای کشورمان مورد اصابت موشک یکی از همین سامانه‌های پدافندی (سامانه موشکی سوم خرداد) قرار گرفت و منهدم شد.

این هواپیما که ذاتاً یک پرنده جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات است، با پرواز در ارتفاع بالا می‌توانست تا عمقی از خاک کشور را رصد کند که البته با برخورد محکم پدافند هوایی، این چشم آمریکایی‌ها کور شد.

بنابراین برگزاری چنین رزمایشی در عمق خاک کشور از یک ضریب امنیت بالا برخوردار است.

در پایان عهد ایلخانان تا عهد تیموریان و تا چندی بعد از آن، نوعی ملوک ‏الطوایفی در ایران ادامه یافت که دوام آن تقریبا سراسر ایران زمین را غرق در جنگهای محلی، هرج و مرج‏ های اداری و اغتشاش‏ ها و ناامنی کرد و موجب غلبه جهل، فساد، فقر و بدبختی در تمامی عرصه‌ها شد و در این بین سلسله آل‌جلایر در حال رشد و قدرت‌گیری بود.

سلطان اویس فرزند و جانشین شیخ حسن جلایری (۷۴۰- ۷۵۷ق) بود. سلاطین سلسله جلایری که توسط اویس بنیان‏گذاری شد از سال ۷۴۰تا ۸۳۶ق. در مناطقی از ایران، عراق و آسیای صغیر حکومت را در دست داشتند. سلطان اویس به عنوان دومین نفر از این سلسله در سال ۷۵۷ق. به تخت نشست. او در سال ۷۵۹ق. تبریز را که توسط خانی بیک قبچاق اشغال شده بود، تصرف و آن‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏جا را مرکز حکومت خویش قرار داد. او پس از مدتی سلاطین آل مظفر را هم تحت سلطه خود درآورد و حوزه نفوذ خود را تا خراسان پیش برد. در سال ۷۲۶ق. امیرجان یا خواجه مرجان، غلام سلطان اویس، که از طرف او حاکم بغداد بود سر به شورش برداشت. سلطان برای سرکوب او به بغداد رفت. خواجه مرجان که یارانش پراکنده شدند و در خود تاب مقاومت ندید به حرم حسینی در کربلا پناهنده شد و سلطان در شعبان ۷۶۷ق. وارد بغداد شد.

خواجه مرجان با استفاده از اموال خویش، در حرم حسینی مناره‏ ای ساخته بود که به مناره غلام شهرت یافته و مسجدی بزرگ هم در کنار آن بنا نموده و اموال خود در شهرهای مختلف را وقف مخارج آنها کرده بود. این اقدامات خواجه مرجان و وساطت سادات و مشایخ بغداد باعث شد که سلطان اویس از گناه خواجه گذشت و دوباره او را به حکومت بغداد منصوب کرد.

سلطان اویس علاوه بر حمایت از اقدامات خواجه مرجان، خود نیز اقدام به توسعه و تعمیر بارگاه حرم حسینی نمود و در نتیجه اقدامات وی بنای فعلی حرم ایجاد گردید که تاریخ اتمام آن سال ۷۶۷ق. است. از جزئیات این ساخت و ساز خبری در دست نیست اما به گفته بیشتر مورخانِ تاریخِ کربلا، شالوده اصلی بنای کنونی حرم در زمان این سلطان ساخته شده است، به گونه‏ای که تاریخ تأسیس حکومت جلایری بر سر در حرم در قسمت جنوبی حک شده بود اما در غارت ۱۲۱۶ق. توسط وهابیان تخریب شد.

سلطان اویس علاوه بر کربلا به دیگر اماکن مقدس و مساجد اهمیت فراوانی می‏داد و پیوسته در ترمیم این مکان ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ها و فرستادن هدایایی برای آن‏ها کوشا بود. از جمله این هدایا قندیل بسیار گرانبهایی بود که به کعبه فرستاد که به سبب این کار تا مدتی نام وی در خطبه مکه ایراد می‏شد. سلطان اویس که در زمان سلطنت او مردم در رفاه روزگار می‏گذرانیدند در ربیع الآخر سال ۷۷۶ق. فوت کرد و قبر او اکنون در گورستان شادی ‏آباد مشایخ نزدیک تبریز است.

لازم به ذکر است که پسر سلطان اویس به نام سلطان احمد نیز دو مناره در حرم امام حسین (علیه السلام) بنا و هر دو را با طلا تذهیب کرد.

منابع:

۱-همدانی، جامع التواریخ: ۲۳۲، ۲۴۰، ۲۴۲.

۲-سمرقندی، مطلع السعدین: ۲۸۹.

۳-ابن کثیر، البدایة و النهایه: ج۹: ۷۸۳.

۴-مدرس، شهر حسین: ۲۸۷، ۲۸۹.

۵-بیانی، تاریخ آل جلایر: ۴۰۲.

رهبر معظم انقلاب اسلامی، علت مصائب امروز دنیای اسلام به‌ویژه وضعیت تأسف‌بار فلسطین را ضعف اتحاد اسلامی دانستند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای روز جمعه در دیدار مسئولان نظام و مهمانان شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت اسلامی، مصائب موجود در دنیای اسلام را ناشی از پایبند نبودن به اصل پرهیز از معارضه و اتحاد مقابل دشمن مشترک دانستند و خاطرنشان کردند: امروز بزرگترین مصیبت دنیای اسلام، قضیه فلسطین است که ملتی را از خانه و وطن خود آواره کردند.

جمهوری اسلامی ایران با نام‌گذاری هفته وحدت اسلامی (12 تا 17 ربیع‌الاول) نشان داد، این اقدام حرکت سیاسی نیست، بلکه اعتقاد عینی به کارآمدی اتحاد مسلمانان برای حل مشکلات است و این مساله همواره مورد توجه مسئولان عالی‌رتبه ایران در 40 سال گذشته بوده است.

این رویکرد جمهوری اسلامی، ریشه در ماهیت دین اسلام دارد که ظلم، استکبار و سلطه را قویا نفی می‌کند و دلیل اصلی دشمنی آشکار سلطه‌گران با ایران صرفا با یک کشور اسلامی نیست، بلکه دشمنان با اصل اسلام و همه کشورهای اسلامی مخالف هستند.

مواضع و سیاست قاطع جمهوری اسلامی ایران در حمایت از ملت مظلوم فلسطین، برگرفته از اصل دین مبین اسلام است که برای نجات ملت فلسطین از ظلم و سلطه صهیونیست‌ها، هیچ محدودیتی ندارد.

بسته شدن مرکز صهیونیست‌ها در تهران، ایجاد سفارت فلسطین در قلب پایتخت ایران، نام‌گذاری آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به‌عنوان روز جهانی قدس، حمایت مادی، سیاسی و معنوی از فلسطینیان در محافل منطقه‌ای و بین‌المللی و در نهایت تاکید مسئولان ایران بر محو رژیم صهیونیستی، ریشه در سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در حمایت از مظلومان و نجات آنان از ظلم و ستم دارد.

ملت فلسطین در 70 سال گذشته همواره مورد ظلم و ستم صهیونیست‌ها بوده و جمهوری اسلامی ایران تنها راه نجات این مساله را نقش‌آفرینی مستقیم صاحبان اصلی سرزمین فلسطین اعلام کرده است که در نوع خود دموکراتیک و قانونمند هم هست.  

در این میان اما دشمنان تلاش دارند با دگرگون‌سازی معنای "محو رژیم صهوینستی"، آن را محو مردم یهودی تعبیر و تفسیر کنند و اینطور در افکار عمومی جهان القاء شود که ایران با مردم یهود مشکل دارد؛ این درحالی است که یهودیان سال‌های سال در ایران در آرامش و امنیت کامل زندگی می‌کنند.  

به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، "محو اسرائیل" به‌معنای نابودی "رژیم تحمیلی صهیونیستی" است و اینکه مردم فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی، دولت مورد نظرخودشان را انتخاب کنند و بیگانه‌ها و اراذل و اوباشی مانند نتانیاهو را بیرون و کشورشان را اداره کنند که البته این اتفاق خواهد افتاد.

پایان ظلم و ستم دشمنان در بلاد اسلامی ارتباط معناداری با وحدت واقعی دارد و این مهم صرفا با موضع‌گیری اعلامی دولت‌های اسلامی معنا نمی‌شود. تحقق عینی وحدت اسلامی مراتب مهمی دارد که رعایت آن به مشکلات کنونی در جهان اسلام پایان می‌دهد.

گروه‌ها، مذاهب و دولت‌های اسلامی در گام نخست با "دوری از دشمنی و ضربه‌زدن به یکدیگر" و سپس در گام دوم "اتحاد در برابر دشمن مشترک" می‌توانند وحدت اسلامی واقعی را محقق کنند و در نتیجه به وضعیت کنونی در سرزمین فلسطین، یمن و بحرین پایان دهند.  

نویسنده: علی کرمی