دوران غیبت امام زمان (ع) هنگامی است که بیشتر مردم در غفلت و ظلمت زندگی مادی درگیر شده اند و معنویت در آن کم شده و یا اصلاً در برخی از زندگی‌ها از بین رفته است. حال این سوال پیش می‌آید که آیا خداوند متعال بشر را برای چنین زندگی تاریکی خلق کرده و هیچ راه هدایتی برای خارج شدن از این ظلمت قرار نداده است؟ آیا زمان غیبت امام زمان علیه السلام به معنای زمان ظلمت مطلق و کوتاهی دست بشریت از هدایت حقیقی است؟

از آن جایی که خداوند، حکیم است هرگز چنین کاری را انجام نمی‌دهد؛ از این رو سعی در تبیین ابعاد هدایت در زمان غیبت داریم.

معنای غیبت

علاوه بر تقسیم بندی غیبت امام زمان علیه السلام به غیبت صغری و کبری، می‌توان از جنبه‌های دیگر نیز امر غیبت را تقسیم نمود.

غیبت کلی و جزئی

وقتی در برخی اوقات می‌گوئیم: «فلان شخص از میان ما غایب است» یعنی اینجا نیست و علاوه براین که حضور مادّی و فیزیکی ندارد؛ حتی حضور معنوی هم ندارد؛ یعنی نه حضور دارد و نه نظارت دارد. به این نوع غیبت، غیبت کلی می‌گویند و این غیبت در مورد امام عصر (عج) صدق نمی‌کند.

با توجه به شئون و تصرفات امام (ع) در جهان که در روایات نیز بیان گردیده است، به این نتیجه می‌رسیم که غیبت حجت خدا، غیبت کلی نیست؛ بلکه غیبت حضرت حجت، جزئی است؛ به این معنا که عدم حضور در مورد شأن معاشرت با مردم و هدایت مستقیم اجتماع بشری و همچنین در مورد تشکیل حکومت حق آن هم فقط به صورت علنی است.

در نتیجه، حضرت در عصر غیبت در یک شأن از شئون ولایت و مقامات و تصرفات خویش غایب هستند و در دیگر شئون، حاضر می‌باشند؛ که به این نوع، غیبت جزئی یا شأنی می‌گویند .[۱]

شئونات حضور حضرت حجت

حال که نوع غیبت حضرت را بیان کردیم به شئون دیگر که حضرت در آن‌ها حضور داشته، نفع می‌رسانند و در روایات نیز از آن تعبیر به «خورشید پشت ابر» شده می‌پردازیم؛ چرا که ابر مانع دیده شدن خورشید می‌شود ولی نمی‌تواند مانع از منافع آن باشد!

۱. تربیت دل‌های منتظر
یکی از آن شئونی که حضرت می‌تواند در جامعه تأثیر بگذارد، این نکته است که دل‌های آماده در این زمان تربیت می‌شوند و لازمه این کار هم حضور فیزیکی نیست. یعنی این طور نیست که ارتباط با حضرت، منحصر در حضور فیزیکی باشد؛ بلکه ارتباط روحی و معنوی با حضرت حجت علیه السلام می‌تواند بیشترین تأثیر را در زندگی افراد بگذارد؛ همان طور که همه اشیا قابلیت دریافت قطب‌های مغناطیسی زمین را ندارند اما امواج مغناطیسی بر روی عقربه‌های قطب‌نمای هواپیماها که مستعد این تأثیر هستند اثر خود را نشان می‌دهد. بنابراین، راه ارتباط با امام زمان علیه السلام بسته نیست و دل‌های آماده که قابلیت ارتباط با امام زمان علیه السلام دارند تحت تأثیر آن جذبه روحانی و معنوی حضرت قرار می‌گیرند؛ مانند هدایت حضرت خضر علیه السلام که به صورت ناشناس زندگی می‌کردند اما از اوضاع زمان با خبر بوده و اوضاع را طبق مصالح، رهبری می‌کردند .[۲]

۲. حفظ شیعیان از خطرات
در توقیعی که از حضرت حجت علیه السلام برای شیخ مفید (ره) صادر شده است، این گونه آمده است:
«ما در رسیدگی و سرپرستی شما کوتاهی و اهمال نکرده و یاد شما را از خاطر نبرده ایم که اگر جز این بود، دشواری‌ها و مصیبت‌ها بر شما فرود می‌آمد و دشمنان، شما را ریشه کن می‌نمودند .»[۳]

۳. دعا و استغفار حضرت حجت علیه السلام برای مؤمنان و صالحان و مستضعفان و یا لعنت ایشان بر کافران و ظالمان .[۴]

۴. هدایت مردم
مهم‌ترین فایده حضرت بر مردم، نعمت هدایت است. به خاطر همین، مشهورترین لقب آن حضرت در روایات «مهدی» بیان شده است؛ و هر چند همه امامان ما «مهدی» هستند، ولی این صفت، در خصوص امام دوازدهم ظهور و بروز بیشتری یافته است .[۵]

۵. واسطه فیض الهی
امامان شیعه، رکن‌های زمین و هادیان امّت هستند. خداوند نعمت‌های خود را به وسیله امامان بر زمین جاری می‌کند و مردم به یمن وجود ایشان روزی می‌خورند؛ تا جایی که، در روایت این چنین آمده است که اگر زمین خالی از حجت بماند اهلش را فرو می‌برد .[۶][۷]

نتیجه این که، امام زمان (عج) تنها از یک شأن در غیبت هستند و از ابعاد گوناگون و شئونات مختلف بر عالم خلقت نفع و فایده می‌رسانند و واسطه بین خدا و خلق می‌باشند.

پی نوشت
[۱] خورشید مغرب، ص ۱۸۴.
[۲] سوره کهف، آیه ۶۵.
[۳] تاریخ الغیبة الکبری، ص ۱۵۳.
[۴] بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۲۹.
[۵] همان.
[۶] کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۲۰۷.
[۷] کافی، ج ۱، ص ۱۷۹.

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور پس از دیدار و گفت‌وگو با شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی امیر قطر طی سخنانی در نشست خبری اظهار داشت: من با دو هدف در دوحه حضور یافتم؛ اول توسعه روابط دوجانبه بین جمهوری اسلامی ایران و قطر و دوم شرکت در نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز، در دیدار خوبی که با امیر قطر شیخ تمیم بن حمد داشتیم توافق شد دو کشور از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود برای گسترش همکاری‌ها و تعمیق مناسبات در عرصه‌ها و حوزه‌های مختلف بهره‌مند شوند.

وی افزود: طرفین با توجه به قرابت سرزمینی و همسایگی و منافع و مزیت‌های اقتصادی تصمیم گرفتند با افزایش همکاری‌ها و تنوع‌بخشی به زمینه‌های همکاری گام‌های جدیدی را برای تقویت روابط بردارند. ما توافق کردیم در حوزه‌های اقتصادی، انرژی، زیرساختی، تجاری، سرمایه‌گذاری، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگ همکاری‌هایمان را به‌طور جدی افزایش دهیم؛ جمهوری اسلامی ایران برای برگزاری هرچه بهتر بازی‌های جام جهانی که قطر میزبان آن است آمادگی کافی برای همکاری دارد.

رئیس‌جمهور در ادامه گفت: مزیت‌های بی‌نظیر ایران در حوزه‌های مختلف از جمله جغرافیایی، زیست‌محیطی، ترانزیتی، اقتصادی، علمی و به‌خصوص نیروی جوان و تحصیل‌کرده زمینه تبدیل شدن هرگونه همکاری دو یا چندجانبه به رشد اقتصادی و امنیت منطقه‌ای را تأمین می‌کند، ایران به‌دنبال تحول و جهش در روابط منطقه‌ای است و این سفر فصل نوینی در روابط بین دو کشور ایجاد خواهد کرد.

رئیسی خاطرنشان کرد: سطح همکاری‌های موجود بین کشورهای منطقه با ظرفیت‌های عظیم موجود متناسب نیست و ایران به‌دنبال آن است که در چارچوب سیاست همسایگی به تقویت و ارتقای روابط منطقه‌ای کمک کند. ایران ثابت کرده است همیشه کنار منافع کشورها و ملت‌های مستقل می‌ایستد و ما در دوران سختی دوستیِ خود را به همه کشورهای منطقه ثابت کردیم و بسیاری از کشورهای منطقه این حقیقت را درک کرده‌اند و در این زمینه تجربیات مشابهی دارند.

وی با یادآوری اینکه جمهوری اسلامی ایران فاتح دو میدان جنگ علیه تروریسم و کارزار فشار حداکثریِ اقتصادی بوده است، تصریح کرد: آمریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریم‌های اصلی به اثبات برساند، برای رسیدن به توافق تأمین منافع ملت ایران به‌خصوص لغو تحریم‌ها، تضمین معتبر و بسته شدنِ پرونده‌‌های ادعاهای سیاسی ضروری است.

رئیس‌جمهور اضافه کرد: اکنون واضح است که منطقه وارد مرحله جدیدی شده و بعد از چند دهه حضورِ متجاوزانه و اشغال‌گرایانه نیروهای سلطه‌گر، منطقه در حال بازگشت به ملت‌های منطقه است و این پیروزی با مقاومتِ ملت‌ها انجام گرفته است.

رئیسی گفت: کشورهای منطقه باید با رایزنی‌ها و گفت‌وگوهای بیشتر، مدیریت بحران‌ها و حل‌وفصل مسائل را به‌صورت درون‌منطقه‌ای پیگیری و عملیاتی کنند. سه درس مهمِ تحولات چند دهه گذشته این است که تجاوزگری محکوم به شکست است، مقاومت جواب می‌دهد و هیچ‌یک از مسائل منطقه راه‌حل نظامی ندارد.

وی عنوان کرد: ما هم‌چنین درباره مسائل منطقه‌ای از جمله مبارزه با تروریسم، وضعیت افغانستان، قاچاق مواد مخدر نیز تبادل نظر کردیم و توافق داریم که مبارزه با تروریسم و اَشکال مختلفِ آن یکی از اولویت‌های ماست. توانمندی‌های ایران در مبارزه موفقیت‌آمیز با تروریسم در سوریه و عراق قدرتی امنیت‌ساز نه‌تنها در منطقه بلکه برای جهان محسوب می‌شود.

رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود اظهار داشت: همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه باید به مردم و گروه‌های سیاسی افغانستان کمک کنند تا یک حکومت فراگیر مردمی در این کشور مستقر شود، در غیر این‌صورت ناامنی مجدداً به این کشور مظلوم بازمی‌گردد.

آیت‌الله رئیسی تصریح کرد: ما درباره ملت مظلوم یمن صحبت کردیم و رفع حصر از این ملت مظلوم، یک الزام بشردوستانه است و تنها راه‌حل بحران یمن نیز توقف تجاوز و گفت‌وگوهای یمنی ـ یمنی است.

وی بیان کرد: بنده همان‌طور که در روز تحلیف اعلام کردم، دست دوستی به‌سوی همه کشورهای منطقه و علی‌الخصوص همسایگان در راستای منافع متقابل ملت‌ها و تعامل حداکثری دراز می‌کنم.

ضلع غربی مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین با توجه به از دست دادن اهرم‌های فشارش به انتشار اخبار جعلی در خصوص متن توافق روی آورده است. روز پنجشنبه خبرگزاری رویترز با ادعای دسترسی به سند 20 صفحه‌ای توافق وین مدعی شد که گام‌های طرف‌ها برای توافق مشخص شده است.

خبرگزاری رویترز در حالی مدعی شده بود که زندانیان آمریکایی و اروپایی در ایران قرار است به عنوان بخشی از توافق وین آزاد شوند که اساساً این مسئله ارتباطی به مذاکرات جاری در وین ندارد. ایران اعلام کرده که طرفی که از توافق تبادل زندانیان خارج شد آمریکا بوده و ایران در چارچوب توافقات قبلی آمادگی دارد در این زمینه اقدام کند.

دقایقی بعد از این خبر منابع آگاه به تسنیم گفتند که مطلب رویترز صرفاً در راستای عملیات روانی است و نسبتی با واقعیت اصلی مذاکرات ندارد. به گفته این منابع، ایران تعلیق غنی سازی بالای 5 درصد را هیچگاه قبل از مشخص شدن مساله تحریم ها و بخصوص تحریم نفتی و دریافت پول‌های ایران از طریق مبادی رسمی انجام نخواهد داد.

اما این مسئله که چرا طرف‌های غربی بدون آنکه هنوز نشانه‌هایی از اتخاذ تصمیم‌های سیاسی برای توافق در آنها وجود داشته باشد به خبرسازی در رسانه‌ها روی آورده‌اند مسئله‌ای است که به بررسی‌های بیشتر نیاز دارد. برای این منظور لازم است که وضعیتی که طرف‌های غربی به ویژه آمریکایی‌ها با آن مواجه هستند را در نظر بگیریم.  

یکی از دلایل نیاز طرف‌های غربی به چنین شانتاژهایی این است که وضعیت مذاکرات به گونه‌ای است که ایران پس از پشت سر گذاشتن دوران «فشار حداکثری» و نشان دادن ناکارآمدی‌های آن دست برتر را در وین در اختیار دارد.

تشدید تحریم‌های آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» اگر چه برای اقتصاد ایران بسیار آسیب زا بوده اما کشورمان را بیش از هر زمان دیگری به خودکفایی رسانده و در صورت آزاد شدن چند صد میلیارد ثروت ایران در بسیاری از کشورها، با تقویت اقتصادی، موقعیت ایران را به عنوان قدرتی منطقه‌ای در خاورمیانه تحکیم می‌کند.

در همین راستا پایگاه خبری بلومبرگ چندی پیش در تحلیلی نوشته بود دیوار حمایتی چین و روسیه از مطالبات هسته‌ای بر حق ایران در مذاکرات موجب شده که اقدامات و تلاش‌های آمریکا و کشورهای اروپایی برای پیشبرد خواسته‌هایشان از طریق فشار با موانع جدی مواجه شود.

این پایگاه خبری تصریح کرده بود که تحولات جدید فضایی را برای دولت جدید ایران ایجاد کرده تا فهرست امتیازات خود از واشنگتن را در مذاکرات طولانی‌تر کند. علی واعظ مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران، موسسه تحقیقاتی مستقر در بروکسل که قبلاً توسط رابرت مالی، نماینده ویژه کنونی آمریکا در امور ایران، رهبری می شد گفته است که «مذاکره کنندگان ایران می‌بینند که تحریم های آمریکا بازدهی کمتری دارد و احتمالاً تقاضای کاهش تحریم‌های فراتر از مجازات‌های هسته‌ای اعمال شده توسط ترامپ را خواهند داشت».

از سوی دیگر، سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران از ابتدای آغاز به کار خود درباره نحوه مقابله کشور با تحریم‌های آمریکا گفت که او همزمان با تلاش برای رفع تحریم‌ها مقوله مهم‌تر خنثی‌سازی تحریم‌ها را در دستور کار قرار دارد تا اجازه ندهد «منافع ملت مورد هجوم دشمنان قرار گیرد.»

دولت سیزدهم در مدتی که از حضورش در قدرت می‌گذرد تلاش کرده برای هر مسئله سیاست خارجی یک پیوست اقتصادی تعریف کند و نمونه آن تلاش دولت برای عضویت در سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان شانگهای و تکمیل روند عضویت در اتحادیه اوراسیا و شکل‌دهی پیوندها و پیمان‌های دوجانبه یا چندجانبه اقتصادی در قالب سیاست خارجی است.

افزایش فروش نفت در ماه‌های اخیر با وجود تحریم‌های نفتی و تلاش آمریکا برای کاهش فروش نفت ایران نیز نشان داده که ایران تسلط خوبی بر راه‌های دور زدن تحریم پیدا کرده است. پایگاه بلومبرگ چندی پیش گزارش داده بود چین واردات نفت خام از ایران و ونزوئلا را در سال 2021 افزایش داده است.

از طرف دیگر، «محمد حسینی»، معاون رئیس‌جمهور ایران چندی پیش گفت که از اسفندماه 1400 دیگر فروش نفت ایران به میزان قبل از تحریم‌های دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ می‌رسد. او گفته است «فروش نفت و منابع ارزی اینک بهتر شده و کارها در حال رونق گرفتن است».

چنین شرایطی موجب شده مذاکره‌کنندگان ایران دست برتر را در مذاکرات در اختیار داشته باشند و در جهت رفع واقعی و پایدار تحریم‌ها حرکت کنند.

مضاف بر این بسیاری از تحلیلگران اتفاق نظر دارند که آمریکا هیچ گزینه جایگزینی غیر از برجام برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران ندارد و تمامی طرح‌های جایگزین برجام گزینه‌های سخت‌تر و یا حتی غیرممکن برای طرف غربی هستند.

دیگر متغیری که در اینجا در کار است، این است که آمریکا این فضا را درک کرده که راهبرد مذاکره و فشار که در دولت روحانی به عنوان یک راهبرد اصلی در دستور کار قرار گرفته بود در دولت سیزدهم ابراهیم رئیسی عملاً بی‌اثر است و این دولت قصد دارد مطالبات ایران را از موضع قدرت پیگیری کند.

آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی»، رئیس‌جمهور کشورمان روز دوشنبه دوم اسفندماه به دعوت رسمی «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر در سفری 2 روزه به دوحه خواهد رفت.

استقبال رسمی از سوی امیر قطر در دیوان امیری، گفت‌وگو با تمیم بن حمد و مذاکرات هیئت‌های عالی دو کشور و امضای چند قرارداد و تفاهم‌نامه از برنامه‌های روز نخست سفر آیت‌الله رئیسی به قطر است.

رئیس‌جمهور همچنین در جمع ایرانیان مقیم قطر حضور می‌یابد و نشستی نیز با تجار قطری و ایرانی خواهد داشت. وی در دومین روز سفر در ششمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت و سخنرانی خواهد کرد. در این اجلاس، سران و مقامات ارشد کشورهای ابرصادرکننده گاز حضور دارند و تعدادی از آنها در حاشیه نشست با رئیس‌جمهور کشورمان دیدار و گفتگو خواهند کرد.

وزرای امور خارجه، نفت، میراث فرهنگی و گردشگری و رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور، رئیسی را در این سفر همراهی می‌کنند. این چهارمین سفر خارجی رئیس‌جمهور خواهد بود. رئیسی پیش از این به کشورهایی از جمله روسیه، تاجیکستان و ترکمنستان سفر کرده است.

در همین راستا، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در حاشیه پنجاه و هشتمین کنفرانس امنیتی مونیخ، با «شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر دیدار و در خصوص آخرین وضعیت روابط دوجانبه و مسائل مورد علاقه، گفتگو و تبادل نظر کرد.

امیرعبداللهیان در این دیدار با تأکید بر اهمیت روابط نمونه دو طرف، ابراز امیدواری کرد: سفر رسمی ریاست جمهوری کشورمان به قطر طی دو روز آینده جهت شرکت در اجلاس اوپک گازی و تقویت مناسبات دوجانبه به صورت ممتاز برگزار شود.

ماهیت روابط راهبردی ایران و قطر

سفرهای متعدد مقامات ایران و قطر طی سال‌های اخیر موجبات نزدیکی دو کشور را فراهم آورده است. این سفرها که به طور متناوب و متداول صورت می‌گیرد از سوی تهران و دوحه همواره با اشتیاق خاصی پیگیری می‌شود. با وجود اینکه قطر کشوری کوچک در پهنه خلیج فارس به شمار می‌رود، اما نقش بااهمیتی در معادلات منطقه‌ای ایفا می‌کند.

مناسبات میان دوحه و تهران به ویژه بعد از آغاز بحران خلیج فارس در جریان محاصره قطر توسط عربستان سعودی، امارات، بحرین و مصر در سال 2017، شکل تازه‌تری به خود گرفت. در این دوره درواقع جمهوری اسلامی ایران به عنوان ناجی قطر نقش‌آفرینی کرد. درواقع محاصره طولانی‌مدت قطر نه تنها نتوانست رفتارهای دوحه را مطابق خواست ریاض اصلاح کند بلکه روابط ایران و قطر را برای آینده قابل پیش‌بینی تقویت کرد.

ایران چگونه قطر را از محاصره نجات داد؟

در حالی که کشورهای عربی و همسایه قطر، این کشور را از هر طرف محاصره کرده بودند، فضای هوایی ایران به عنوان مسیر جایگزین برای رفع محاصره هوایی قطر در نظر گرفته شد و با توجه به بهره‌برداری از میدان گازی مشترک، روابط میان ایران و قطر بیش از پیش افزایش یافت.

در واقع نتیجه آن شد که روند محاصره، دوحه را به تهران نزدیک کرد و برداشت‌های قطر مبنی بر اینکه تهدید فوری برای امنیت کشورش از همسایگان شورای همکاری خلیج فارس و نه ایران ناشی می‌شود، را تقویت کرد. حتی قبل از محاصره نیز و از زمان جنگ ایران و عراق، قطر رابطه‌ای صمیمانه با تهران برقرار کرده بود، زیرا این دو کشور بزرگ‌ترین میدان گازی طبیعی مشترک جهان (گنبد شمالی/ پارس جنوبی) را دارند که جنس همکاری‌ها را فراتر از ابعاد سیاسی برده است و از نظر اقتصادی به آن وابستگی زیادی دارند. به طور مشخص تضمین امنیت این میدان و دسترسی به آن، همکاری‌های قطر با ایران را ضروری می‌کند.

اگرچه یکی از اهداف اصلی ریاض و ابوظبی برای محاصره، اجبار قطر به کاهش روابط خود با ایران بود، اما دوحه و تهران از زمان آغاز بحران خلیج فارس، روابط دوجانبه خود را تعمیق بخشیده‌اند و همبستگی تهران با دوحه بیشتر شد. در بحبوحه لفاظی‌های طرف‌های مناقشه (عربستان و متحدانش)، ایران محموله‌های غذایی را برای کمک به دوحه در جلوگیری از بحران امنیت غذایی فراهم کرد. صادرات ایران به قطر از 60 میلیون دلار بین 2016 و 2017 به 250 میلیون دلار بین 2017 و 2018 افزایش یافت. هواپیمایی قطر (Qatar Airways) با استفاده از حریم هوایی ایران موفق به ادامه فعالیت خود شد. به نوبه خود، حجم پروازها بیش از 100 میلیون دلار درآمد هزینه پرواز برای ایران فراهم کرد که دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق ایالات متحده آن را تضعیف سیاست «فشار حداکثری» خود علیه ایران می‌دانست.

ایران همچنین یک بندر خود را برای تسهیل انتقال کالاها و مواد غذایی به قطر اختصاص داد به گونه‌ای که هر هفته سه محموله از طریق کشتی به قطر می‌رسید.

قدردانی امیر قطر از کمک‌های ایران

اکتبر 2017 تمیم بن‌حمد آل ثانی، امیر قطر در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس نیوز، گفت: «ایران همسایه ماست، ما بیش از آنها (کشورهای محاصره‌کننده قطر شامل عربستان، امارات، بحرین و مصر) با ایران روابط خارجی زیاد داریم، اما اجازه دهید یک چیزی را بگویم، زمانی که آن کشورها برادرانمان همه چیز را محاصره کردند، دارو و غذا را محاصره کردند تنها راه ما برای تأمین غذا و دارو برای مردممان از طریق ایران بود

ابعاد راهبردی سفر آیت‌الله رئیسی به دوحه

در سایه همین روابط راهبردی میان ایران و قطر و تمایل دو طرف برای تقویت مناسبات در عرصه‌های مختلف، سفر رئیس جمهور کشورمان به دوحه در ابعاد گوناگون حائز اهمیت است.

باید توجه کنیم که با وجود گسترش روابط میان ایران و قطر و همگرایی بیشتر دو کشور در دوره بحران خلیج فارس، اما روابط تجاری و اقتصادی دوحه و تهران در دوره دولت‌های قبلی کشورمان، آن‌گونه که باید توسعه نیافت. در این بین رویکردی که دولت سیزدم به ریاست سید ابراهیم رئیسی اتخاذ کرده مبتنی بر تقویت روابط همه‌جانبه با کشورهای منطقه به ویژه کشورهای دوست در زمینه تجاری و اقتصادی است.

در این میان علاوه بر امکان صادرات محصولات کشاورزی و صنعتی در نمای نزدیک، نگاه ویژه‌ای به امکان همکاری دو کشور در جریان برگزاری جام جهانی 2022 قطر وجود دارد. کمک به اسکان میلیون‌ها گردشگری که از سراسر جهان برای تماشای مسابقات به قطر سفر خواهند کرد برای ایران که یکی از نزدیکترین مرزهای هوایی و دریایی را با این کشور دارد یک امکان بالقوه برای صنعت گردشگری ایران است که در سفر دی‌ماه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان به قطر و در رایزنی‌های وی با مقامات این کشور پیگیری شد.

تقویت روابط اقتصادی ایران و قطر و گسترش بهره‌برداری از میدان گازی مشترک

همان‌طور که اشاره شد رئیس جمهور کشورمان در سفر به دوحه با تجار قطری و ایرانی دیدار خواهد کرد و انتظار می‌رود گامی برای تقویت روابط دوحه و تهران در این زمینه برداشته شود.

از طرف دیگر به نظر می‌رسد رئیسی در دیدار با مقامات قطری درباره پرونده میدان گازی مشترک در پارس جنوبی گفتگوهایی داشته باشد. فاز یازدهم این میدان که مرزی‌ترین فاز ما با قطر است، حدود 10 سال است که توسعه مطلوب پیدا نکرده و به گفته کارشناسان، عدم‌النفع توسعه آن در این سال‌ها، بیش از 10 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. در همین زمینه پیش‌بینی می‌شود که این مسئله در سفر رئیس جمهور به دوحه مورد بررسی قرار بگیرد و در صورت رسیدن به یک توافق مشترک، امکان بهره‌برداری از فاز یازدهم به نفع هر دو طرف فراهم گردد.

بنابراین، سفر آیت‌الله رئیسی به قطر و شرکت در اجلاس اپک گازی فرصت خوبی است که تهران مواضع و دیدگاه‌های خود را در عرصه بین‌الملل بیان کرده و و زمینه را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی با کشورهای عضو این اجلاس فراهم نماید.

از طرف دیگر قطر از ابتدای تشکیل دولت سیزدهم ایران، روابط خوبی با آن برقرار کرد و امیر این کشور طی تماسی تلفنی با رئیس جمهور کشورمان صحبت کرد و به فاصله کمی از آن نیز وزیر خارجه قطر وارد تهران شد. همچنین قطر جزء نخستین کشورهای عربی بود که سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک گفت.

علاوه بر آن، هرچند که با امضای توافق آشتی در ژانویه سال گذشته میلادی میان قطر و کشورهای محاصره‌کننده آن در منطقه العلا عربستان سعودی، بحران دوحه با کشورهای عربی به پایان رسید؛ اما این مسئله تغییری در ماهیت روابط راهبردی ایران و قطر به وجود نیاورده است. ضمن اینکه احیای مناسبات میان دوحه با کشورهای مذکور در راستای یک توافق استراتژیک بود؛ چرا که عربستان بعد از تغییر دولت در آمریکا مجبور شد در سیاست خارجی خود تا حدودی بازنگری کند و رفع محاصره قطر نیز در همین راستا صورت گرفت. بنابراین از آنجایی که هیچ یک از شروط عربستان در رفع محاصره قطر اجرا نشد امکان شکننده بودن مناسبات فعلی میان دوحه و ریاض و ایجاد تغییرات احتمالی در آن بعد از هر رویداد تازه‌ای وجود دارد.

برخی ناظران پیش‌بینی می‌کنند در سفر آیت‌الله رئیسی به دوحه ممکن است علاوه بر امور بازرگانی، تجاری و همکاری‌های ایران و قطر در حوزه گازی، توافقی نیز در زمینه انتقال تکنولوژی از سوی ایران به قطر امضا شود که این مسئله در بحبوحه افزایش همکاری‌های امنیتی و نظامی امارات و همچنین بحرین با رژیم صهیونیستی، حائز اهمیت است. به ویژه اینکه رژیم صهیونیستی همواره نگران روابط ایران و کشورهای عربی بوده و آن را تهدید بزرگی برای خود می‌داند.

به طور کلی روابط سیاسی میان دوحه و تهران همواره در سطح مطلوبی قرار داشته و در سایه سیاست راهبردی دولت سیزدهم برای گسترش روابط منطقه‌ای در عرصه‌های مختلف، انتظار می‌رود در جریان سفر آیت‌الله رئیسی و همچنین طی مرحله جدید، چشم‌انداز مثبتی برای تقویت مناسبات تجاری و اقتصادی میان دوحه و تهران ترسیم شود.

در جریان دیدار دوجانبه رئیس جمهور ایران با امیر قطر، 14 سند همکاری در زمینه‌های مختلف به امضا رسید.

از میان این 14 سند امضا شده، شش سند همکاری توسط وزیر نیرو به عنوان رئیس ایرانی کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر و مابقی نیز توسط وزرای حاضر در هیئت عالی‌رتبه ایرانی امضا شد.

بر این اساس، توسط علی‌اکبر محرابیان، سندهایی در خصوص اتصال شبکه‌های برق ایران و قطر و همکاری در حوزه‌های استاندارد، ورزش و جوانان، مناطق آزاد، آموزش عالی و فرهنگی و هنری به امضا رسید.

وزیر نیرو در حاشیه اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز در دوحه، قرار است با مقامات انرژی کشورهای حاضر در اجلاس مذکور دیدار و گفت‌وگو کند که یکی از دیدارهای امشب، دیدار وزیر نیروی ایران و وزیر انرژی الجزایر است. همچنین فردا بعد از ظهر، دیدار دو جانبه‌ای بین وزیر نیروی ایران و وزیر انرژی آذربایجان انجام خواهد شد.

پروژه فرودگاه کربلا هم اکنون مراحل نهایی خود را طی می کند و پیش بینی می شود تا اواسط سال 1401 به بهره برداری برسد.

گفتنی است که فرودگاه بین المللی کربلا در 32 کیلومتری جنوب شرقی شهر مقدس کربلا  قرار دارد و پیش بینی می شود پس از تکمیل به بزرگترین فرودگاه عراق تبدیل شود. این پروژه در سال 1396توسط شیخ عبدالمهدی کربلایی نماینده آیت الله سیستانی و تولیت شرعی حرم مطهر حسینی، کلنگ زنی شد.

نعناع گیاهی با صدها خاصیت دارویی قابل ملاحظه است که در کشورهای گوناگون مانند هند، خاورمیانه واروپا طرفداران زیادی دارد. نعناع تازه و خشک که احساس خنکی ایجاد می کند در دستور غذایی کشورهای زیادی مورد مصرف قرار می گیرد. در این مطلب به خواص نعناع اشاره خواهیم کرد.

نعنا با نام علمی منتا اسپیکاتا گونه‌ای از نعناع است که بوی خوشایندی دارد. این گونه از نعناع، در ساخت خمیردندان، مواد آرایشی و دهان شویه به کار رفته و برای داروهای طبیعی، بسیار ارزشمند است. همچنین، بوی خوبی دارد که شبیه به بوی نعناع فلفلی است، البته نسبت به نعناع فلفلی، منتول کمتر و طعمی شیرین‌تر دارد. نعنا، برگ‌های تیز و نیزه مانندی دارد که ۵-۹ سانتی متر طول و ۱.۵-۳ سانتی متر پهنا دارند.

برگ‌های نعنا به دلیل داشتن مواد مغذی ضروری، در ساخت محصولات سلامتی به کار می‌روند. نعنا را می‌توان به صورت تازه و یا به صورت روغن معطر به کار برد. برای مثال، مردم از نعنا برای رفع تهوع، گرفتگی و گلو درد استفاده می‌کنند. می‌توانید به دلیل خواص درمانی نعنا از آن استفاده کنید.

نعنا خواص بیشتری نیز دارد که بهتر است آن‌ها را بشناسید. اگر درمورد این خواص، کنجکاو هستید، این مطلب را بخوانید.

۱. دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد

نعنا، تاثیر مثبتی بر دستگاه گوارش می‌گذارد. این گیاه، برای جلوگیری از تهوع، استفراغ و تهوع صبحگاهی مفید است. نعنا می‌تواند از مشکلات روده و معده نیز جلوگیری کند.

۲. کالری پایینی دارد

این، خبر خوبی برای افرادی است که رژیم غذایی دارند اما باز هم می‌خواهند نعنا مصرف کنند. چون نعنا، کالری کمی، در حدود ۴۳ کالری در هر ۱۰۰ گرم دارد، برای افرادی که به فکر وزن‌شان هستند خوب است. در واقع، جای هیچ گونه نگرانی در مورد مصرف نعنا وجود ندارد زیرا هیچ کالری ندارد.

۳. مانند یک ضد باکتری عمل می‌کند

همان‌گونه که قبلا گفته شد، نعنا در ساخت خمیردندان و دهان شویه به کار می‌رود. این خاصیت نعنا، باعث خوشبو شدن دهان می‌شود. همچنین، ترکیبات ضد باکتری موجود در نعنا از بوی بد دهان جلوگیری کرده و در برابر عفونت‌ها از بدن محافظت می‌کنند. در واقع، نعنا در جلوگیری از آسیب دندانی و حفظ سلامت لثه‌ها نقش دارد. بنابراین، اگر می‌خواهید لبخندی سالم داشته باشید، نعنا را بهترین گزینه بدانید!

۴. منبع آهن است

آهن موجود در نعنا، به تحریک تولید سلول‌های قرمز خون و هموگلوبین کمک می‌کند. این خاصیت، واقعا عالی است زیرا از بروز کم خونی جلوگیری می‌کند. همچنین، اگر می‌خواهید نیاز بدن خود به آهن را تامین کنید، می‌توانید جگر مرغ، صدف خوراکی و ماهی ساردین نیز مصرف کنید.

۵. منبع ویتامین C است

به دلیل وجود ویتامین C بالا در نعنا، این گیاه در جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های چشمی و دیگر مشکلات سلامتی به شما کمک می‌کند. در واقع با مصرف خوراکی‌های سرشار از ویتامین C، در افزودن موثرترین مواد مغذی به بدن موفق شده‌اید. می‌توانید برای تامین ویتامین C مورد نیاز بدن از میوه‌های خانواده بری‌ استفاده کنید.

۶. مقدار مناسبی کربوهیدرات دارد

کربوهیدرات، با فراهم کردن انرژی لازم برای بدن، کمک به عملکرد روده و معده و همچنین کمک به فرآیندهای بازشناختی سلولی، نقش مهمی در حفظ سلامت بدن ایفا می‌کند. در واقع، هر زمان که خوراکی‌هایی مانند نان و برخی میوه‌ها را می‌خوریم، کربوهیدرات را وارد بدن کرده‌ایم. برای محافظت از بدن در برابر خطر دیابت ناشی از  وجود قند در کربوهیدرات، می‌توانید از قندهای ساده استفاده کنید. می‌توانید از میوه‌ها و محصولات لبنی همراه با نعنا نیز استفاده کنید.

۷. سطح انرژی را بالا می‌برد

چون نعنا، مقدار مناسبی آهن دارد، بنابراین تولید سلول‌های خونی را افزایش می‌دهد. این، باعث افزایش سطح انرژی بدن می‌شود. در نتیجه، اگر می‌خواهید در طی روز، انرژی بیشتری داشته باشید، نعنا را انتخاب کنید.

۸. منبع پتاسیم است

همان‌گونه که در جدول می بینید، اگر ۱۰۰ گرم نعنا مصرف کنید، ۴۵۸ میلی‌گرم پتاسیم دریافت می‌کنید. پتاسیم برای شما بسیار مفید است. با دریافت پتاسیم، ماده مغذی عالی را وارد بدن خود می‌کنید. پتاسیم موجود در نعنا می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌ها و عضلات به شما کمک کند، خطر سکته را پایین آورد و تشکیل سنگ کلیه را کاهش دهد. شگفت انگیز است، نیست؟

۹. باعث تعادل هورمون‌ها می‌شود

یکی از خواص نعنا، کمک به تعادل هورمون‌ها در بدن است. این ویژگی به وجود ترکیبات ارگانیک قوی که می‌توانند به تعادل هورمونی کمک کنند، ربط دارد. همچنین می‌تواند تستوسترون اضافی در زنان را کاهش دهد.

۱۰. سطح آندروژن را پایین می‌آورد

خوردن منظم چای نعنا به کاهش سطح آندروژن در زنان کمک می‌کند. در نتیجه، می‌تواند در رفع مشکل پرمویی که باعث رشد مو در صورت، سینه و شکم می‌شود موثر باشد.

۱۱. باعث افزایش حافظه می‌شود

یکی از خواص عالی نعنا، تاثیر آن در افزایش حافظه است. یک مطالعه نشان داده است که عصاره نعنا می‌تواند به افزایش حافظه کمک کند. این خاصیت به دلیل وجود آنتی اکسیدان در نعنا است. در نتیجهِ، مصرف منظم نعنا، به تقویت عملکرد مغز نیز کمک می‌کند.

۱۲. استرس و افسردگی را کاهش می‌دهد

می‌گویند زندگی ، مسیر تناقض‌هاست. ممکن است هم روزهای بد داشته باشید هم روزهای خوب. به هر حال، اگر مشکلاتی دارید، این مشکلات می‌توانند شما را به سمت استرس و افسردگی ببرند. می‌توانید برای حل این مشکل، دمنوش نعنا بخورید که مانند چای نوشیده می‌شود. این دمنوش در رفع افسردگی یا اضطراب به شما کمک می‌کند. تاثیر آرام بخش نعنا باعث آرامش شده و در پاک کردن ذهن به شما کمک می‌کند و همچنین هورمون‌های استرس مزمن را نیز مهار می‌کند.

۱۳. سلامت دستگاه تنفسی را افزایش می‌دهد

می‌توانید از چای نعنا برای بهبود سلامتی دستگاه تنفسی استفاده کنید. این خاصیت به وجود خواص ضد التهابی در نعنا ربط دارد. به همین دلیل، می‌تواند به جلوگیری و درمان گلودرد کمک کند. همچنین می‌تواند به خلاص شدن‌تان از آسم نیز کمک کند.

۱۴. سلامت قلب را افزایش می‌دهد

همان‌گونه که قبلا گفته شد، نعنا پتاسیم بالایی دارد. این خاصیت به کنترل فشار خون کمک می‌کند. بنابراین نعنا می‌تواند در کاهش فشار رگ‌ها و عروق خونی موثر باشد. در واقع، در جلوگیری از برخی مشکلات قلبی مانند سکته و حمله قلبی نیز نقش دارد. به علاوه، نعنا هیچ کلسترولی ندارد و به کنترل سطح کلسترول بدن کمک می‌کند.

۱۵. خواص آنتی اکسیدانی دارد

به دلیل وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی در نعنا، این گیاه به جلوگیری از احتمال بیماری‌های خاصی مانند سرطان کمک می‌کند. همچنین، گفته می‌شود نعنا دارای ویتامین‌های آنتی اکسیدانی مانند ویتامین A، ویتامین C، فولات، پیریدوکسین، ریبوفلاوین و تیامین است. نعنا به دلیل داشتن این مواد مغذی عالی، در برابر رادیکال‌های آزاد از بدن محافظت می‌کند. بنابراین، اگر می‌خواهید به خوبی از بدن‌تان محافظت شود، نعنا را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

۱۶. خاصیت ضد التهابی دارد

نوشیدن دمنوش نعنا می‌تواند به حل برخی مشکلات سلامتی مانند سردرد کمک کند. این خاصیت به دلیل وجود ترکیبات ضد التهابی است که برای کاهش گلودرد و سوء هاضمه نیز مفیدند.

۱۷. سیستم ایمنی را تقویت می‌کند

چون نعنا دارای مواد مغذی آنتی اکسیدانی و خواص ضد باکتری است، در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد. در واقع می‌تواند از بروز عفونت جلوگیری کند. بنابراین اگر می‌خواهید سیستم ایمنی خود را تقویت کنید، نعنا را انتخاب کنید.

۱۸. سندرم روده‌ی تحریک پذیر را درمان می‌کند

نعناع می‌تواند سندرم روده‌ی تحریک پذیر (IBS)، مانند درد شکم و نفخ معده را درمان کند. این گیاه به شل کردن عضله‌ی دریچه‌ی مری، که علائم IBS را کاهش می‌دهد کمک می‌کند. به علاوه نعناع به عبور راحت غذا در معده کمک می‌کند.

در مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۷ که در مجله‌ی بیماری‌های گوارشی و کبدی چاپ شد، محققان دریافتند درمان ۴ هفته‌ای با روغن نعناع می‌تواند علائم شکمی را در بیماران مبتلا به IBS بهبود ببخشد. حتی می‌تواند علائم مشابه عدم تحمل لاکتوز یا بیماری سلیاک را درمان کند.

• می‌توانید روزی چند بار چای نعناع بنوشید. برای درست کردن چای، ۱ قاشق چایخوری برگ خشک شده‌ی نعناع را به یک فنجان آب در حال جوشیدن اضافه کنید. درب آن را بگذارید و اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه خیس بخورد. بعد آن را صاف کنید و بنوشید.
• می‌توانید بعد از مشورت با پزشک، دو بار در روز و به مدت یک هفته از کپسول‌های نعناع دارای پوشش روده‌ای مصرف کنید

۱۹. سر درد را تسکین می‌دهد

نعناع همچنین به تسکین انواع مختلف سردرد، مانند سردردهای میگرنی، استرسی یا تنشی کمک می‌کند. این گیاه اثرات ضد درد قابل ملاحظه‌ای دارد که به کاهش حساسیت نسبت به درد کمک می‌کند. همچنین گردش خون را بهبود می‌بخشد و تنش عضلانی را کاهش می‌دهد.

در مطالعه‌ی منتشر شده در سفالاژیا – مجله‌ی بین‌المللی سر درد، در سال ۱۹۹۴، استفاده از ترکیب روغن نعناع و اتانول باعث کاهش قابل توجهی در حساسیت به سردرد شد. همچنین در مطالعات انجام شده دریافته‌اند که رایحه‌ی باطراوت نعناع به بهبود حافظه و سطح هوشیاری کمک می‌کند.

• ۳ قطره روغن نعناع را با یک قاشق غذاخوری روغن جوجوبا، روغن زیتون یا هر روغن حامل دیگری مخلوط کنید. این روغن را پشت گردن و روی شقیقه‌های‌تان بمالید. به آرامی ۵ تا ۱۰ دقیقه آن را ماساژ بدهید. بوی روغن نعناع نیز اثری تسکین دهنده دارد.
• نوشیدن یک فنجان چای نعناع غلیظ هم می‌تواند به تسکین سر درد کمک کند.

۲۰. حالت تهوع را کاهش می‌دهد

نعناع همچنین می‌تواند به کاهش تهوع و استفراغ کمک کند. این گیاه آنزیم‌های لازم برای گوارش را فعال می‌کند که آنها به نوبه‌ی خود حالت تهوع را به حداقل می‌رسانند. طبق یک مطالعه‌ در ۱۹۹۷ در دانشگاه لیورپول انگلستان، نعناع می‌تواند به نحو موثری تهوع بعد از عمل را از بین ببرد.

• برای کاهش تهوع به آرامی یک فنجان چای نعناع گرم را سر بکشید
• همچنین می‌توانید یک آب نبات نعناعی بمکید.
• گزینه‌ی دیگر آن است که چند قطره روغن معطر نعناع را روی یک دستمال بریزید و با نفس‌های عمیق از آن استنشاق کنید.

نکته: اگر بوی آن باعث حالت تهوع شما می‌شود، پس از نعناع استفاده نکنید.

۲۱. به حفظ سلامت دهان و دندان کمک می‌کند

خاصیت ضد باکتریایی نعناع مانع رشد باکتری‌ها در دهان می‌شود، در نتیجه از پوسیدگی دندان، بیماری لثه و دیگر مشکلات دهان و دندان جلوگیری می‌کند. به علاوه، دهان‌تان را خوشبو می‌کند.

• برای دور ماندن از مشکلات دهان و دندان روزی ۵ تا ۶ برگ نعناع را بجوید.
• همچنین می‌توانید برای مسواک زدن یا تمیز کردن دهان‌تان از خمیردندان یا دهان‌شویه‌ای استفاده کنید که حاوی نعناع است.
• حتی می‌توانید یک فنجان چای نعناع غلیظ دم کنید، بگذارید سرد شود و بعد روزی یک بار از آن برای شستن دهان‌تان استفاده کنید.

۲۲. از حساسیت و آسم جلوگیری می‌کند

نعناع همچنین به رهایی از علائم حساسیت و آسم کمک می‌کند. به عنوان یک خلط آور، بدن را تحریک می‌کند تا عفونت‌های مجاری تنفسی، ریه‌ها، نایژه و نای را تخلیه کند. این امر باعث از بین بردن علائم آسم می‌شود.

نعناع یک شل کننده‌ی عالی است و در طول فصل حساسیت گرفتگی‌ها را برطرف می‌کند. به علاوه، نعناع دارای خواص ضدالتهابی، آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی است که مانع واکنش‌های آلرژیک می‌شود.

• اگر از سرفه رنج می‌برید، یک قطره روغن نعناع را به یک قوری آب داغ اضافه و از بخار آن استنشاق کنید.
• چند قطره روغن نعناع را با روغن نارگیل مخلوط کنید. آن را روی سینه، گردن و بینی‌تان بمالید تا سینوس‌های‌تان باز شود و بتوانید به راحتی تنفس کنید.
• برای خلاص شدن از علائم حساسیت و آسم می‌توانید روزانه از مصرف چند فنجان چای نعناع لذت ببرید.

۲۳. درد عضلات را از بین می‌برد

نعناع گردش خون را بهبود می‌بخشد و اثرات ضد التهابی و مسکنی از خود نشان می‌دهد که به تسکین درد عضلات کمک می‌کند. منتول، یکی از مهمترین اجزاء تشکیل دهنده‌ی نعناع، به تسکین بافت‌های عضلانی ملتهب کمک می‌کند.

• به آرامی روغن نعناع مخلوط شده با روغن حاملی مثل روغن زیتون یا روغن بادام را روزی چند بار برای کاهش درد روی ماهیچه‌ی دردناک بمالید و ماساژ بدهید.
• یکی از جایگزین‌های استفاده از روغن زیتون مصرف پمادهای عضلانی است که حاوی نعناع هستند.

۲۴. با جوش‌ و آکنه مبارزه می‌کند

نعناع دارای خواص ضدالتهابی، ضدباکتری و آنتی اکسیدانی است که تاثیرات شگفت‌انگیزی بر پوست‌های مستعد آکنه دارد. این گیاه همچنین به کاهش تولید سبوم کمک می‌کند. همچنین می‌توان از این گیاه برای تسکین خارش و آلودگی پوست استفاده کرد.

• عصاره‌ی نعناع تازه را روی آکنه، جوش یا دیگر عارضه‌های پوستی بمالید. بگذارید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه باقی بماند، بعد آن را با آب سرد بشوئید. این عمل را یک یا دو بار در روز تکرار کنید تا پوست‌تان بهبود پیدا کند.
• به عنوان یک راه دیگر، می‌توانید ۲ تا ۴ بار در روز چند قطره روغن نعناع را مستقیما روی ناحیه‌ی مبتلا شده بمالید.

نکته: قبل از مالیدن روغن نعناع به طور مستقیم روی پوست، ابتدا کمی از آن را روی یک نقطه‌ی کوچک از پوست‌تان امتحان کنید تا مطمئن شوید نسبت به آن حساسیت ندارید.

۲۵. باعث تحریک رشد مو می‌شود

نعناع برای موها نیز مفید است. این گیاه گردش خون را بهبود می‌بخشد و باعث تحریک رشد مو می‌شود. به علاوه، با شوره مبارزه و به حفظ تعادل Ph پوست سر کمک می‌کند.

• چند قطره از روغن معطر نعناع را به روغن زیتون فرابکر، روغن نارگیل یا سایر روغن‌های حامل(به انتخاب خودتان) اضافه کنید. مو و پوست سرتان را با این مخلوط ماساژ دهید، و بگذارید حداقل ۴۵ دقیقه به همان صورت باقی بماند و بعد مطابق معمول موهای‌تان را شامپو کنید. این عمل را یک یا دو بار در هفته تکرار کنید.
• گزینه‌ی دیگر آن است که ۲ تا ۳ قطره روغن معطر نعناع را به شامپویی که همیشه استفاده می‌کنید بیفزایید و مطابق معمول مصرف کنید.

۲۶. درد عضلات را درمان می کند

همچنین باور بر این است که برگ‌های نعناع دارویی است که برای درمان درد بدن استفاده می‌شود. چون این گیاه دارای خواص ضد اسپاسمی است برای شل کردن عضلات و کاهش درد و تنش در آن‌ها بسیار موثر عمل می‌کند. پس نعناع برای درمان درد عضلات بدن مفید است و عملکرد خوبی دارد.

۲۷. بوی بد دهان را بر طرف می‌کند

طعم تازه‌ی نعناع آن را برای از بین بردن بوی بد دهان به ماده‌ای مطلوب تبدیل می‌کند. چای نعناعی که از برگ‌های نعناع تازه یا خشک شده درست شده باشد به طرز موثری شما را از شر باکتری‌هایی که باعث بدبو شدن دهان می‌شوند خلاص می‌کند. نعناع همچنین با تحریک تولید بزاق دهان را مرطوب نگه خواهد داشت.

۲۸. گرفتگی بینی را برطرف می‌کند

گیاه نعناع حاوی منتول است، ماده‌ای که عموما از آن در داروهای مربوط به آنفلوانزا استفاده می‌شود. بوی منتول می‌تواند به باز کردن دستگاه تنفسی کمک کند چون حاوی خواص ضد التهابی است. خواص ضد باکتریایی برگ‌های نعناع همچنین به درمان عفونت‌های ناشی از حمله باکتری‌ها کمک می‌کنند. نعناع گرفتگی لوله‌های برونشیت را برطرف می‌کند.

۲۹. سلامت دهان و دندان را بهبود می‌بخشد

برگ‌های نعناع خاصیت ضد باکتریایی دارد. برگ‌های نعناع را بجوید تا با باکتری‌های مضر موجود در دهان، دندان و زبان‌تان مبارزه کند.

۳۰. از ابتلا به سرطان پیشگیری می‌کند

ویتامین C و آنتی اکسیدان‌های موجود در برگ‌های نعناع برای مبارزه با و خنثی کردن رادیکال‌های آزادی که باعث به وجود آمدن تمام انواعی از بیماری‌ها می‌شوند و یکی از آن‌ها سرطان است بسیار مفید می‌باشد. فقط همین نیست، برگ‌های نعناع سرشار از ویتامین A و بتاکاروتن نیز هستند که برای حفظ سلامت چشم بسیار مفید هستند.

۳۱. خارش گلو را برطرف می‌کند

خواص موجود در برگ‌های نعناع آن قدر فعال هستند که برای درمان و معالجه‌ی خارش گلویی که باعث سرفه می‌شود بسیار مفید هستند. این به خاطر ان است که ترکیب بسیار خوب نعناع برای باز کردن حفره‌ی بینی و حلق موثر است.

۳۲. بر آلرژی‌ها غلبه می‌کند

برگ‌های نعناع درکنترل آلرژی پوستی بسیار عالی هستند. برای کسانی که از آلرژی‌های پوستی رنج می‌برند، استفاده از برگ‌های نعناع و مصرف آن به همراه غذا می‌تواند کمک کننده باشد. این به خاطر آن است که نعناع ماده‌ای دارد که می تواند به کنترل و حذف قارچ‌ها و باکتری‌های بد کمک کند. با توجه به این امر کنترل آلرژی‌هایی که به پوست حمله می‌کنند کنترل‌پذیرتر می‌شود.

۳۳. برای کاهش وزن خوب است

برگ‌های نعناع می‌توانند به کاهش وزن شما کمک کنند چون هضم و آب شدن چربی‌ها را تحریک می‌کند.

۳۴. پوست سر را طراوت می‌بخشد

برگ‌های نعناع می تواند به عنوان یک داروی گیاهی برای غلبه بر خارش پوست سر و طراوت بخشی به آن استفاده شود. برای بهره‌مندی حداکثری از آن، می‌توانید برگ های نعناع را مستقیما روی پوست سر استعمال کنید. چند برگ نعناع را آنقدر بمالید تا نرم شود، بعد آن را روی پوست سرتان بمالید. منتول موجود در نعناع می‌تواند به طراوت بخشی پوست سر شما کمک کند.

۳۵. مشکل زبری پاشنه‌ی پا را از بین می‌برد

اگر پاشنه‌ی پای شما دچار زبری شده است می‌توانید با خیساندن پای‌تان در آب گرمی که با برگ‌های نعناع مخلوط شده است بر این مشکل غلبه کنید. از این طریق پوست زبر پاشنه‌ی پا به تدریج نرم می‌شود و از بین می‌رود.

۳۶. شپش سر را از بین می‌برد

شپش سر اغلب معذب کننده است چون باعث خارش و احساس ناراحتی پوست سر می‌شود. برای مقابله کردن با این حشرات، می‌توانید ۳ تا ۴ بار در هفته از روغن نعناع استفاده کنید. علاوه بر کاهش خارش همچنین می‌تواند شپش سر را نیز از بین ببرد.

۳۷. جای نیش پشه را از بین می‌برد

ماهیت ضد التهابی موجود در برگ‌های نعناع می‌تواند به غلبه بر مشکل نیش پشه‌ها کمک کند. خارش به وجود آمده به خاطر نیش حشرات را می‌توان با گذاشتن یک برگ نعناع روی قسمت گزیده شده درمان کرد.

۳۸. از درد نوک پستان جلوگیری می‌کند

ASI می‌تواند فایده‌های زیادی برای نوزادان و بزرگسالا داشته باشد، اما می‌تواند باعث درد و ناراحتی نوک سینه یا پستان هم بشود. در مجله بین‌المللی تغذیه با شیر مادر پیشنهاد شده است که مادران شیرده آب نعناع مصرف کنند تا از ترک برداشتن نوک سینه‌ها و درد نوک پستان پیشگیری کنند به خصوص برای مادرانی که اولین شیردهی آن‌ها به حساب می‌آید.

خواص عرق نعناع

۳۸. برای تسکین معده عالی است

مردم برگ نعنا را به چای خود اضافه می‌کنند. خاصیت آرام‌بخش نعنا نه تنها زبان و گلو را خنک می‌کند بلکه می‌تواند معده را نیز آرام کند. برگ‌های نعنا به عنوان پیش‌غذا به کار می‌روند زیرا این برگ‌ها با متعادل کردن فرآیند گوارش و تسکین التهاب احتمالی، گوارش را بهبود می‌بخشند.

بنابراین اگر به دلیل التهاب یا چیزهای دیگر، معده‌درد داشته باشید، می‌توانید یک فنجان عرق نعنا بخورید. همچنین عرق نعنا به دلیل گیاهی بودن، فیبر بالایی دارد که معد‌ه‌درد ناشی از یبوست یا سوء هاضمه را تسکین می‌دهد

۳۹. مفید برای زنان شیرده است

شیر مادر هنوز هم، روش درست انتقال مواد مغذی از جسم مادر به نوزاد است. علم نیز با یافتن فواید متعدد شیردهی برای مادر و نوزاد، این مسئله را تایید می‌کند. متاسفانه، شیردهی باعث بروز ناراحتی‌هایی از جمله آسیب نوک سینه برای مادر می‌شود.

عرق نعنا می‌تواند راهی برای حل این مشکل باشد. با استناد به مطالعه‌ای که در آوریل ۲۰۰۷ در مجله بین‌المللی شیردهی به چاپ رسید، استفاده از عرق نعنا برای درمان ترک و درد نوک سینه به ویژه برای مادرانی که نخستین تجربه شیردهی را دارند موثر است.

۴۰. در درمان سرماخوردگی موثر است

منتول موجود در عرق نعنا یک دکونژستانت شناخته شده است. در واقع برگ نعنا به عنوان ماده‌ای که در داروهای استنشاقی، بالم‌ها و دیگر روش‌های رفع مشکلات تنفسی به کار می‌رود، شهرت دارد. خبر خوب این است که این خواص در برگ نعنایی که در آب جوش دم کشیده است نیز وجود دارد.

به همین دلیل، مصرف عرق نعنا برای افراد مبتلا به آبریزش بینی و احتقان مفید است و به رفع این علائم کمک می‌کند. خواص دکونژستانت منتول با رفع خلط و مخاط باعث می‌شود هوای بیشتری وارد بینی شده و تنفس، آسان شود. عرق نعنا می‌تواند گلو را خنک کرده و گلو درد که یکی از علائم سرماخوردگی است را رفع کند.

۴۱.برای حفظ سلامت دهان مفید است

منتول که روغن معطر موجود در عرق نعناست دارای خواص ضد میکروبی نیز هست. به همین دلیل است که در کنار الکل اتیل برای تهیه برخی دهانشویه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. عرق نعنا دهان را خنک کرده و به بهداشت آن کمک می‌کند. یک فایده دیگر، این است که برخلاف دهانشویه‌های الکلی، دهانشویه‌های حاوی منتول، دهان را خشک نمی‌کنند. برعکس، مری را آرام کرده و التهاب و خشکی آن قسمت را کاهش می‌دهند.

۴۲. سرشار از ویتامین و مواد معدنی است

مشخص شده است که برگ نعنا فقط دارای روغن معطر نیست. مواد مغذی دیگری نیز در برگ نعنا وجود دارد که بسیاری افراد از آن اطلاعی ندارند. گفته می‌شود که ۲ قاشق غذاخوری نعنا فلفلی، ۲ کالری، ۰.۱۲ گرم پروتئین، ۰.۴۸ گرم کربوهیدرات، ۰.۰۳ گرم چربی و ۰.۳۰ گرم فیبر دارد. مواد معدنی دیگر مانند پتاسیم، منیزیم، کلسیم، فسفر، آهن و ویتامین‌هایی مانند ویتامین A و C نیز در آن وجود دارد.

اگرچه مقدار مواد مغذی موجود در برگ نعنا کم است اما بهتر است بدانید که عرق نعنا می‌تواند به این مواد مغذی افزوده و مقادیر مورد نیاز روزانه را برای ما تامین کند.

۴۳. مشکلات تنفسی را کاهش می دهد

عرق نعنای حاوی منتول کافی برای درمان بسیاری از مشکلات تنفسی مخصوصا مشکلات ناشی از احتقان و التهاب به کار می‌رود. عطر عرق نعنا که به اندازه خود روغن منتول قوی نیست می‌تواند به رفع احتقان بینی، گلو، نایژه‌ها و ریه کمک کند.

به همین دلیل است که نوشیدن عرق نعنا به عنوان یک دمنوش گیاهی نه تنها جسم و ذهن را شاداب و تازه می‌کند بلکه سیستم گردش اکسیژن را نیز بهبود بخشیده و شما را سالم‌تر می‌کند.

۴۴. در رفع خستگی جسمی و روحی موثر است

ما – به ویژه آن‌هایی که در محیط‌های شلوغ زندگی می‌کنند – معمولا با فشار و خستگی زیادی مواجه هستیم. اگر این مسئله به درستی حل نشود می‌تواند سلامت عمومی ما را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل است که در زمان خستگی – چه خستگی جسمی و چه خستگی روحی – باید استراحت کنیم.

خستگی جسمی فقط یک چیز است اما خستگی روحی می‌تواند به مشکلات بدتری مانند اضطراب و افسردگی منجر شود. بنابراین، اگر برگ نعنا در خانه دارید، آن را به صورت عرق نعنا – به ویژه بعد از یک روز سخت – بنوشید.

۵۰.به تقویت حافظه کمک میکند

نوشیدن عرق نعنا ما را باهوش‌تر می‌کند. همان‌گونه که در بالا گفته شد، منتول موجود در برگ نعنا خاصیت تحریک کنندگی دارد و هوشیاری و عملکرد ذهنی ما را افزایش می‌دهد. این گفته بر پایه برخی مطالعات است که نشان می‌دهند افرادی که دائما آدامس ( آدامسی که ماده اصلی آن نعنا است) می‌جوند، حافظه و هوشیاری بالاتری دارند.

۵۱. علائم حساسیت را کاهش می دهد

حساسیت‌ها، چه فصلی چه غیر فصلی، ممکن است برخی افراد دنیا را دچار کنند. نوشیدن عرق نعنا می‌تواند به کاهش علائم حساسیت مانند التهاب‌ و تحریکات داخلی کمک کند. این یک واقعیت است که نعنا می‌تواند سطح دستگاه تنفسی را خنک و آرام کند. برای استفاده موضعی نیز توصیه می‌شود به دنبال روغن منتول خالص باشید زیرا تاثیر آن بیشتر بوده و در نتیجه برای لایه بیرونی پوست مناسب‌تر است.

خواص روغن نعناع

۵۲. در کاهش التهاب دهان و سینوس‌ها موثر است

خواص روغن نعنا برای کاهش التهاب دهان و سینوس‌ها بسیار موثرند. التهاب دهان و سینوس را می‌توان با استنشاق روغن نعنا رفع کرد. منتول، یکی از عوامل فعال اصلی در نعناست که دستگاه تنفسی ما را آرام می‌کند و ما می‌توانیم خوب نفس بکشیم. می‌توان نعنا را به صورت موضعی به کار برد یا مانند چای درست کرد تا علائم مشکلات تنفسی مانند سرفه، گرفتگی بینی و سختی در تنفس ناشی از التهاب سینوس‌ها را رفع کند.

۵۳. برای کاهش دردهای کل بدن مفید است

دردهای مختلف مانند سردرد، دندان‌درد، درد مفاصل و درد عضلات را می‌توان با نعنا کاهش داد. اگرچه تاثیر آن موقت است اما منتول موجود در نعنا، باعث ایجاد حس سرما بر پوست می‌شود.

۵۴. در تسکین درد قاعدگی

نعنا در تسکین درد قاعدگی مانند یک آرام کننده عضلات عمل می‌کند. نعنا، خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم دارد. ماساژ دادن چند قطره روغن نعنا بر عضله گرفته می‌تواند به تسکین درد کمک کرده و اسپاسم عضلات را کاهش دهد ، در نتیجه از دردهای قاعدگی رها می‌شویم.

۵۵. در درمان دل درد موثر است

روغن نعنا بهترین درمان برای دل درد است. چند قطره از آن را بر پاها و شکم بریزید و آن نواحی را ماساژ دهید.

۵۶. برای درمان تهوع عالی است

روغن نعنا در درمان تهوع نقش دارد. نفس عمیق بکشید و عطر روغن نعنا را استنشاق کنید. این کار را تا زمان از بین رفتن حالت تهوع تکرار کنید. یک روش دیگر نیز وجود دارد. یک قطره روغن نعنا را بر نوک زبان خود بگذارید. البته باید مراقب بود که این روغن، روغن طبیعی باشد.

۵۷. در تسکین سردرد مفید است

استفاده موضعی از روغن نعنا می‌تواند سردرد خفیف را تسکین دهد. می‌توانید روغن نعنا را قبل از قرار دادن بر پیشانی، شقیقه‌ها و سینوس‌ها با روغن دیگری ترکیب کنید. برای تسکین سردرد، روغن نعنا را بر مچ دست بگذارید تا بتوانید آن را به راحتی استنشاق کنید. یک تحقیق آلمانی نشان می‌دهد نعنا، تاثیر ۱۰۰۰ میلی گرم استامینوفن را دارد.

نکات مصرف

– می‌توانید نعنا را در فروشگاه بیابید. در هنگام خرید، نعنایی که رنگ روشن و بوی خوب دارد را انتخاب کنید. همچنین از خریداری نعنایی که ظاهری پلاسیده و زردرنگ داشته و برگ‌های گل‌دار دارد پرهیز کنید.

– پس از آن، نعنا را به دقت با آب بشویید، سپس آن را در ظرف‌های کوچک قرار داده و در یخچال یا جای خنک و دور از نور آفتاب بگذارید.

– می‌توانید نعنای خردشده یا پودر نعنا را به سالاد مورد علاقه خود اضافه کنید. همچنین ترکیب آن با ماست و زیره نیز عالی می‌شود.

– چون نعنا بویی عالی دارد، انتخابی عالی برای طعم دادن به بستنی‌ها، کیک‌ها، مرباها و ژله‌هاست.

– در آخر، مصرف نعنا خطری ندارد. به هرحال اگر پس از مصرف آن با راش پوستی، سردرد و سرگیجه مواجه شدید، برای اطمینان با پزشک مشورت کنید.

حرف آخر این‌که نعنا به دلیل سرشار بودن از مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، آنتی اکسیدان‌ها و فیتونوترینت‌ها، گیاهی عالی است.  همان‌گونه که در بالا خواندید، نعنا خواص زیادی برای سلامتی دارد. در نتیجه برای افزایش سلامت عمومی خود نعنا را در انتخاب‌های غذایی خود بگنجانید! سالم بمانید!

زندگی انسان اجتماعی است یعنی ماهیت اجتماعی دارد: از طرفی نیازها، بهره‌ها و برخورداری‌ها، کارها و فعالیت‌ها ماهیت اجتماعی دارد و جز با تقسیم کارها و تقسیم بهره‌ها و تقسیم رفع نیازمندی‌ها در داخل یک سلسله سنن و نظامات میسر نیست، از طرف دیگر نوعی اندیشه‌ها، ایده‌ها، خلق و خوی‌ها بر عموم حکومت می‌کند که به آن‌ها وحدت و یگانگی می‌بخشد، و به تعبیر دیگر، جامعه عبارت است از مجموعه‌ای از انسان‌ها که در جبر یک سلسله نیازها و تحت نفوذ یک سلسله عقیده‌ها و ایده‌ها و آرمان‌ها در یکدیگر ادغام شده و در یک زندگی مشترک غوطه‌ورند. نیازهای مشترک اجتماعی و روابط ویژه زندگی انسانی، انسان‌ها را آن‌چنان به یکدیگر پیوند می‌زند و زندگی را آن‌چنان وحدت می‌بخشد که افراد را در حکم مسافرانی قرار می‌دهد که در یک اتومبیل و یا یک هواپیما یا یک کشتی سوارند و به سوی مقصدی در حرکت‌اند و همه با هم به منزل می‌رسند و یا همه با هم از رفتن می‌مانند و همه با هم دچار خطر می‌گردند و سرنوشت یگانه‌ای پیدا می‌کنند.

چه زیبا مثلی آورد رسول اکرم (ص) آنجا که فلسفه امر به معروف و نهی از منکر را بیان می‌کرد: گروهی از مردم در یک کشتی سوار شدند و کشتی سینه دریا را می‌شکافت و می‌رفت. هر یک از مسافران در جایگاه مخصوص خود نشسته بود. یکی از مسافران به عذر اینکه اینجا که نشسته‌ام جایگاه خودم است و تنها به خودم تعلق دارد، با وسیله‌ای که در اختیار داشت به سوراخ کردن همان نقطه پرداخت. اگر سایر مسافران همان‌جا دست او را گرفته و مانع می‌شدند، غرق نمی‌شدند و مانع غرق شدن آن بیچاره نیز می‌شدند. طبق این بیان گذشته از اینکه ما در اجرا امر به معروف و نهی از منکر باید عمل را دخالت دهیم، به این نکته توجه داشته باشیم که عمل هم اگر فردی باشد چندان مفید فایده‌ای نیست خصوصاً در دنیای امروز. این هم خود یک مشکلی است در زندگی اجتماعی ما که آن‌هایی هم که اهل عمل می‌باشند توجهی به عمل اجتماعی ندارند و به اصطلاح تک‌رو می‌باشند. از عمل فردی کاری ساخته نیست، از فکر فرد کاری ساخته نیست، از تصمیم فرد کاری ساخته نیست، همکاری و همفکری و مشارکت لازم است. در تفسیر المیزان در ذیل آیه کریمه قرآن: «یا ایها الذین آمنوا اصبروا و صابروا و رابطوا» ای کسانی که ایمان آورده‌اید! صبوری کنید و استقامت ورزید و از مرزها مراقبت نمایید (سوره آل عمران، آیه. 200) بحثی دارد راجع به اینکه دستور اسلام این است که تفکر، تفکر اجتماعی باشد.

انسان طبیعتی اجتماعی دارد.

مطابق نظریه اسلام زندگی اجتماعی انسان‌ها از قبیل زندگی خانوادگی زن و مرد است، که هر یک از زوجین به صورت یک " جزء " از یک " کل " در متن خلقت آفریده شده و در نهاد هر کدام گرایش به پیوستن به " کل " خود وجود دارد. بنابر این نظریه عامل اصلی، طبیعت درونی انسان است. از آیات کریمه قرآن استفاده می‌شود که اجتماعی بودن انسان در متن خلقت و آفرینش او پی‌ریزی شده است. در سوره مبارکه حجرات آیه 13 می‌فرماید: «یاایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عند الله أتقیکم». ای مردم! شما را از مردی و زنی آفریدیم و شما را ملت‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا به این وسیله یکدیگر را باز شناسید (نه اینکه به این وسیله بر یکدیگر تفاخر کنید). همانا گرامی‌ترین شما نزد خداوند متقی‌ترین شماست در این آیه کریمه ضمن یک دستور اخلاقی، به فلسفه اجتماعی آفرینش خاص انسان اشاره می‌کند به این بیان که انسان به گونه‌ای آفریده شده که به صورت گروه‌های مختلف ملی و قبیله‌ای درآمده است، با انتساب به ملیت‌ها و قبیله‌ها بازشناسی یکدیگر که شرط لاینفک زندگی اجتماعی است صورت می‌گیرد، یعنی اگر این انتساب‌ها که از جهتی وجه اشتراک افراد و از جهتی وجه افتراق افراد است نبود، بازشناسی ناممکن بود و در نتیجه زندگی اجتماعی که بر اساس روابط انسان‌ها با یکدیگر است امکان‌پذیر نبود.

این امور و امثال این امور از قبیل اختلاف در شکل و رنگ و اندازه است که به هر فردی زمینه شناسنامه‌ای ویژه خود او اعطا می‌کند. اگر فرضاً همه افراد یک شکل و یک رنگ و یک قالب بودند و اگر رابطه‌ها و انتساب‌های مختلف میان آن‌ها حکم‌فرما نبود، افراد در برابر یکدیگر نظیر کالاهای متحدالشکل یک کارخانه بودند که تمیز آن‌ها از یکدیگر و درنتیجه بازشناسی آن‌ها از یکدیگر و در نتیجه نهایی زندگی اجتماعی آن‌ها بر اساس روابط و مبادله اندیشه و کار و کالا غیرممکن بود. پس انتساب به شعب‌ها و قبیله‌ها حکمت و غایتی طبیعی دارد و آن تفاوت و بازشناسی افراد از یکدیگر است که شرط لاینفک زندگی اجتماعی است نه تفاخر و مایه برتری شمردن‌ها، که همانا مایه کرامت و شرافت تقواست. در سوره فرقان آیه 54 می‌فرماید: «و هو الذی خلق من الماء بشرا فجعله نسبا و صهرا» اوست که از آب، بشری آفرید و آن بشر را به صورت نسب‌ها (رابطه‌های نسبی) و خویشاوندی دامادی (رابطه‌های سببی) قرارداد. این آیه کریمه نیز روابط نسبی و سببی را که مایه پیوند افراد با یکدیگر و پایه بازشناسی آن‌ها از یکدیگر است، به عنوان طرحی که در متن خلقت برای حکمت و غایتی کلی قرار داده شده عنوان نموده است.

در سوره مبارکه زخرف آیه 32 می‌فرماید: «أهم یقسمون رحمة ربک؟ نحن قسمنا بینهم معیشتهم فی الحیوه الدنیا و رفعنا بعضهم فوق بعض درجات لیتخذ بعضهم بعضاً سخریا و رحمة ربک خیر مما یجمعون». آیا آن‌ها رحمت پروردگارت را تقسیم می‌کنند؟ (آیا کار خلقت به آن‌ها واگذار شده که هرچه را به هر که بخواهند بدهند و از هر که نخواهند باز گیرند؟) ما مایه‌های معیشت و وسایل زندگی (امکانات و استعدادها) را میان آن‌ها در زندگی دنیا تقسیم کردیم و برخی را بر برخی دیگر از نظر امکانات و استعدادها به درجاتی برتری دادیم تا به این وسیله، و به صورت متقابل، برخی برخی دیگر را مسخر خود قرار دهند (و در نتیجه همه به طور طبیعی مسخر همه واقع شوند)، و همانا رحمت پروردگارت (موهبت نبوت) از آنچه این‌ها گرد می‌آورند بهتر است. مفاد آیه کریمه این است که انسان‌ها از نظر امکانات و استعدادها، یکسان و همانند آفریده نشده‌اند، که اگر چنین آفریده شده بودند، هر کس همان را داشت که دیگری دارد و همان را فاقد بود که دیگری فاقد است و طبعاً نیاز متقابلی و پیوندی و خدمت متبادلی در کار نبود. خداوند انسان‌ها را از نظر استعدادها و امکانات جسمی و روحی و عقلی و عاطفی، مختلف و متفاوت آفریده است، بعضی را در بعضی از مواهب بر بعضی دیگر به درجاتی برتری داده است و احیاناً آن بعض دیگر را بر این بعض، در بعضی دیگر از مواهب برتری داده است و به این وسیله همه را بالطبع نیازمند به هم و مایل به پیوستن به هم قرار داده و به این وسیله زمینه زندگی به هم پیوسته اجتماعی را فراهم نموده است. این آیه کریمه نیز دلالت دارد بر اینکه زندگی اجتماعی انسان امری طبیعی است نه صرفاً قراردادی و انتخابی و نه اضطراری و تحمیلی.

مفهوم ازدواج
ازدواج، در عرف و شرع، پيمان زناشويي است كه براساس آن، براي مرد و زن در برابر هم، تعهدات اخلاقي و حقوقي پديد مي آيد كه سرپيچي (از بسياري) از آن ها، عقوبت و كيفر درپي خواهد داشت.
در هر آييني، ازدواج با قوانين و مقررات ويژه اي صورت مي گيرد و اسلام به آداب و رسوم ديگر اقوام احترام گذاشته است: «لكل قوم نكاح» از پيمان زناشويي در قرآن به «نكاح» نيز تعبير شده، و به دو معنا به كار رفته است: .1 آميزش جنسي (بقره/ 230؛ نساء/6).2 عقد ازدواج (نور/32)

اهداف و آثار ازدواج
حكمت ها و آثار مهمي بر ازدواج ترتب دارد، و قرآن در آياتي به آن ها پرداخته است. در برخي موارد، هرچند زن و مرد با يكديگر زندگي مي كنند، اهدافي كه بايد در زندگي آنان حاكم باشد، از ميان مي رود و دوطرف بدون آن كه بهره اي از زندگي مشترك ببرند، با يكديگر زندگي مي كنند برخي گفته اند: هرجا نشانه هاي الفت و حكمت هاي زوجيت چه در دنيا و چه در آخرت برقرار باشد، قرآن واژه زوجيت را به كار برده است. (روم/ 21/ فرقان/74؛ زخرف/70؛ بقره/25؛ يس/56)، و هرگاه جاي اين نشانه ها و حكمت ها را بغض و خيانت يا تفاوت عقيده زن و مرد با يكديگر پر مي كند، قرآن از كلمه «امرأه» استفاده كرده است) يوسف/30؛ تحريم/10و 11)، همچنين آن جا كه حكمت زوجيت (بقاي نسل انسان) از ميان برداشته مي شود، باز قرآن واژه «امرأه» را به كار برده است (ذاريات/25؛ مريم 4/ و 5؛ آل عمران/40)؛ بدين سبب دوباره وقتي اين حكمت سربرمي آورد و ثمره زوجيت به بار مي نشيند، باز قرآن تعبير را عوض كرده كلمه «زوج» را به كار مي برد. در آيه 40 آل عمران، زكريا به خدا خطاب مي كند كه همسرم نازا است: «و امرأتي عاقر»؛ ولي وقتي دعاي او اجابت مي شود، قرآن مي فرمايد: «واصلحنا له زوجه»

1-حفظ انساب:
ازدواج و رعايت مقررات آن، نسب را حفظ مي كند. در اسلام، حفظ نسب، پايه احكام و حقوق فراواني است. بعضي از احكام فقهي، بر شناخت رابطه فرزند با پدر و مادر يا بر شناخت نسبت هاي فاميلي ديگر، مبتني است. تبعيت فرزند از پدر و مادر در كفر و اسلام، در طهارت و نجاست، در بردگي و حريت، ربابين پدر و فرزند، قصاص نشدن پدر به قتل فرزند، مقبول نبودن شهادت پسر بر ضد پدر، وجوب قضاي نمازهاي ميت بر پسر بزرگ تر، مسائل ارث، ولايت پدر و جد، حقوق طرفيني مانند حق حضانت و نفقات، عقوق والدين و اطاعت از آن ها و مسائل اخلاقي مانند صله رحم، هبه به اقارب، عقيقه فرزند و مسائل فراوان ديگري، بر حفظ انساب متوقف است. و از اين جا به اهميت ازدواج و مراعات حدود آن نيز پي مي بريم. حفظ نسب،حكمت عده زن بين دو ازدواج شمرده شده است. انتظار زن براي ازدواج دوباره پس از وفات شوهر به مدت چهار ماه و ده روز (بقره/ 234)، عده زن به مدت سه دوره پاكي پس از طلاق (بقره/ 228) و انتظار زن باردار براي ازدواج مجدد تا هنگام وضع حمل (طلاق/4 (همه اين مقررات گوياي اهميت حفظ نسب است. حرمت ازدواج با زن شوهردار (نساء/ 24)، و حرمت زنا (اسراء/32) نيز برپايه حكمت حفظ نسب قرار داده شده است.

2-برخورداري از سكون و آرامش:
نياز روح به كانون آرامش، با اهميت تر از نياز جنسي است. همسر شايسته در پيش آمدهاي زندگي، راه وصول به آرامش و سعادت را نزديك مي كند»: و من ايته أن خلق لكم من أنفسكم أزوجا لتسكنوا اليها...»، «...وجعل منها زوجها ليسكن اليها»...
برخي مفسران، مقصود از لباس را در آيه 187 بقره، سكون و آرامش دانسته اند؛ همان گونه كه خدا شب را لباس (مايه آرامش و سكون) دانسته:«و جعلنا اليل لباس لكم و انتم لباس لهن» نيز به سكون و آرامشي كه با همسر حاصل مي شود، اشاره خواهد داشت.

3- حفظ نوع بشر:
طبق بيان قرآن، ازدواج وسيله اي براي توليد و بقاي نسل در انسان و حيوان است:«... جعل لكم من انفسكم ازوجا و من الانعم ازوجا يذروكم فيه...»
گرجه جمله «يذروكم فيه» تكثير نسل انسان را بيان داشته است، در اين جهت، ميان انسان و چارپايان و گياهان فرقي نيست. در جاي ديگري مي فرمايد: پروردگار، شما را از «نفس واحدي» آفريد و جفتش را نيز از او خلق كرد، و از آن دو، مردان و زنان بسياري را پراكنده ساخت:«... وبث منهما رجالاً كثيرا و نساء...». در آيه 72 نحل مي فرمايد: ازهمسرانتان براي شما فرزندان و نوه ها قرار داد «... و جعل لكم من ازواجكم بنين و حفده». قرآن، بقاي نسل انسان و اجتماع مدني را به ازدواج منوط مي داند و روي آوردن به زنا و لواط را نابود كننده راه بقاي نسل مي شمارد:«و لا تقربوا الزني انه كان فحشه و ساء لبسيلا»، «ائنكم لتاتون الرجال و تقطعون السبيل»؛ زيرا با رواج راه هاي نامشروع، رغبت به نكاح كم مي شود؛ جاذبه اش از بين رفته، فقط بار تامين مسكن و نفقه و به دنيا آوردن اولاد و تربيت آنان، باقي مي ماند؛ در نتيجه، آسان ترين راه هاي اشباع غرايز كه نامشروع است، رايج مي شود و هدف بقاي نسل، رنگ مي بازد.

4- داشتن فرزندان صالح:
يكي از خواسته هاي غريزي انسان، نياز فطري به پدر و مادر شدن شمرده، و پاسخ به اين خواسته با ازدواج و داشتن فرزند تامين مي شود؛ زيرا اصل توليد و تكثير، از راه هاي غيرمشروع نيز ممكن است؛ ولي در سايه ازدواج، نسلي داراي اصل ونسب پديد مي آيد. قرآن در آياتي، فرزند را زينت زندگي دنيا شمرده كه بيان گر رغبت انسان به داشتن فرزند و برقرار شدن رابطه پدر يا مادر و فرزند است. «المال و البنون زينه الحيوه الدنيا» داشتن فرزند به صورت ثمره ازدواج، با تعبيرهاي گوناگوني در قرآن آمده است. در آيه 223 بقره از اين كه مي گويد:«نساوكم حرث لكم فاتوا حرثكم اني شئتم...»، يادآور مي شود كه بكوشيد از اين فرصت بهره گيريد و با پرورش فرزندان صالح و شايسته كه به حال دين و دنياي شما مفيد باشد، اثر نيكي براي خود از پيش بفرستيد. «... و قدموا لانفسكم...». در آيه 187 بقره پس از آن كه از آميزش با همسر سخن به ميان آمده است، مي فرمايد:«... و ابتغوا ما كتب الله لكم...» كه به نظر بسياري مقصود، طلب فرزند است. در موارد متعددي از قرآن، خداوند براي داشتن فرزند صالح، خوانده شده است. در آيه 189 اعراف از قول پدر و مادر نقل مي كند كه عرضه مي دارند. اگر فرزند صالح نصيبشان شود، شكرگزار خواهند بود:«دعوا الله ربهما لئن ءاتيتنا صلحا لنكونن من الشكرين...». در چند جا، درخواست حضرت زكريا (ع) مطرح شده است كه از خداوند، فرزندي كه لياقت جانشيني او را داشته:«... فهب لي من لدنك وليا»، و مورد رضايت پروردگار باشد:«... و اجعله رب رضيا» را خواسته است. در سوره آل عمران، پس از مشاهده شايستگي هاي مريم(ع) پروردگارش را مي خواند: خداوندا! از طرف خود، فرزند پاكيزه اي نيز به من عطا فرما...»: هب لي من لدنك ذريه طيبه انك سميع الدعاء».

5- مودت و رحمت:
از ديگر آثار ازدواج، مودت و رحمت است:«و جعل بينكم موده و رحمه ...» آن چه در آغاز زندگي مشترك بين زن و شوهر، يگانگي برقرار مي كند، و اثر آن در مقام عمل ظاهر مي شود، مودت است؛ ولي پس از گذشت زمان و رسيدن دوران ضعف و ناتواني، رحمت جاي مودت را پر مي كند. رحمت و مودت به تعبير قرآن، دو نشانه الهي و ضامن به پا ماندن بناي زندگي و تداوم وحدت است؛ البته رحمت در همان آغاز زندگي نيز در زندگي نقش دارد. گاهي زحمات و خدمات بلاعوض و ايثارگرانه بدون هيچ گونه چشم داشتي حتي گاهي با برخورد سرد از طرف مقابل، از انسان سرمي زند. در اينجا براي حفظ نظام خانوادگي، مودت رنگ مي بازد؛ ولي رحمت جايگزين آن مي شود.

6- ارضاي غريزه جنسي:
غريزه جنسي، نيرويي است كه در زن و مرد قرار داده شده و ازدواج، وسيله اي مجاز براي اطفاي نيروي شهوت و پاسخي به اين غريزه خدادادي است:« و الذين هم لفروجهم حفظون¤ الا علي ازوجهم او ما ملكت ايمنهم فانهم غير ملومين» در حديث آمده است: ميان لذت هاي مادي و جسماني در دنيا و آخرت، هيچ كدام به پايه لذت زناشويي نمي رسد؛ سپس امام به آيه 14 آل عمران استشهاد مي كند كه در ميان شهوات گوناگون، علاقه به زن را مقدم داشته است: «زين للناس حب الشهوت من النساء والبنين و القنطير المقنطره...» در آيه 187 بقره مي فرمايد: خداوند مي دانست كه شما به خود خيانت مي كرديد و آميزش با همسر را كه ممنوع شده بود، انجام مي داديد؛ بدين سبب، ممنوعيت برداشته شد:«... علم الله انكم كنتم تختانون انفسكم فتاب عليكم و عفا عنكم فالن بشروهن...». اين آيه، به نياز غريزي جنسي اشاره دارد كه به رغم ممنوعيت شرعي، مردم به سوي آن كشيده مي شوند؛ البته اين امر نمي تواند انگيزه اصلي وهدف نهايي ازدواج باشد؛ زيرا غريزه جنسي در زن و مرد، دوره محدودي دارد واگر غرض از ازدواج، فقط اين جهت باشد، بايد زوجين هنگام ناتواني جنسي، يك ديگر را رها كنند يا زن و مردي كه توانايي جنسي خويش را از دست داده اند، هيچگاه پيمان زناشويي نبندند.

7- بازداشتن ازگناه:
يكي از آثار ازدواج براي زن و مرد، ايجاد زمينه تقوا و دوري از گناهان است. با اشباع غريزه جنسي در زن و مرد، زمينه گناهان شهوت انگيز از ميان مي رود. اين كه در قرآن از كسي كه ازدواج كرده، به «محصن و محصنه» تعبير شده: «فاذا احصن...»، به جهت اين است كه زن و مرد، با ازدواج در حصن سنگر مستحكمي قرار مي گيرند و خود را حفظ مي كنند تا وسوسه هاي شهواني در آنان اثر نگذارد؛ بلكه ازدواج، زمينه گناهان ديگر را نيز از بين مي برد؛ زيرا پذيرفتن مسئوليت تامين و تربيت اولاد، انسان را به استفاده بهينه از عمر وامي دارد و براي گناه و معاشرت هاي گمراه كننده جايي باقي نمي ماند. پيامبر اكرم (ص) فرمود:«من تزوج فقد احرز نصف دينه» با ازدواج، نيمي از دين صيانت مي شود. در روايتي ديگر آمده است: بدترين مردم، كساني اند كه در تجرد به سر مي برند. در تفسير آيه 187 بقره «هن لباس لكم و انتم لباس لهن» برخي گفته اند: آن گونه كه انسان، با لباس از سرما و گرما و حشرات و آسيب هاي جلدي، محافظت مي شود، زن و مرد، با ازدواج، يك ديگر را از گناه حفظ مي كنند. در آيه 28 نساء حكمت تشريع ازدواج اين گونه بيان شده است»: يريد الله ان يخفف عنكم...»؛ زيرا پيروي از شهوات و در دام گناه افتادن، براي انسان، وزانت و سنگيني مي آورد و تشريع ازدواج و فراهم شدن امكان آن براي كسي كه نمي تواند با زنان آزاد ازدواج كند، از فساد و گناه جلوگيري مي كند و انسان از عواقب آن در امان مي ماند و اين نوعي توسعه براي انسان شمرده مي شود.

8- توسعه رزق:
نگراني از تنگ دستي، يكي از بهانه هايي است كه براي گريز از ازدواج، مطرح مي شود. قرآن، اين گونه به انسان اميدواري مي دهد: از فقر و تنگ دستي جوانان و مجردان نگران نباشيد و در ازدواج آن ها بكوشيد: چرا كه اگر فقير باشند، خداوند از فضل خويش، آنان را بي نياز مي سازد:«و انكحوا الايمي منكم و الصلحين من عبادكم و امائكم ان يكونوا فقراء يغنهم الله من فضله...» برخي گفته اند: مفاد اين آيه، وعده خداوند به غنا و بي نيازي است براي كساني كه تشكيل خانواده دهند.

رواياتي نيز اين معنا را تاييد مي كند. در حديثي، امام صادق (ع) ترك ازدواج به سبب ترس ازگرسنگي را سوءظن به پروردگار دانسته است؛ زيرا پس از وعده قرآن به توسعه رزق، نگراني در اين زمينه، جز بدگماني به خدا نيست. با توجه به اينكه افرادي در جامعه، پس ازازدواج، نه تنها ثروتمند نمي شوند، بلكه بر فقرشان افزوده مي شود و اگر اين آيه، متضمن وعده خداوند باشد، خلف وعده لازم مي آيد و خلف وعده قبيح است، گروهي برآنند كه براي وعده در اين آيه بايد معلق بر مشيت الهي در تقدير گرفته شود؛ يعني پس از ازدواج، اگر خدا بخواهد، آنان را بي نياز مي كند، چنانكه در آيه 28 توبه، براي وعده الهي به غنا و بي نيازي به مشيت خدا تصريح شده است:«و ان خفتم عيله فسوف يغنيكم الله من فضله ان شاء...» اشكال شده است: همان طور كه غنا و بي نيازي متاهلان، به مشيت منوط است، غنا و بي نيازي مجردها و كساني كه همسر ندارند (بلكه هر پديده اي) نيز به مشيت توقف دارد، پس اين چه وعده اي است كه خدا، براي ازدواج داده است؛ زيرا همان گونه كه متاهل ها، بر اثر مشيت الهي، به دو گونه(فقير و غني) تقسيم مي شوند، مجردها نيز چنين هستند و اتفاقاً اين وعده درباره مجردان در قرآن آمده است:«و ان يتفرقا يغن الله كلا من سعته»... اگر وضعيتي پيش آيد كه زن و شوهر نتوانند با هم زندگي كنند و از هم جدا شوند، خداوند هر دو را با فضل و رحمت خود بي نياز خواهد كرد.

پاسخ اشكال آن است كه بسياري از مردم خيال مي كنند، ازدواج و فراواني عائله، سبب فقر، تجرد، سبب پس انداز و ثروت مي شود. آيه در صدد آن است كه اين توهم را از دل ها بزدايد و غفلت از رزاق حقيقي را بردارد و به ما بفهماند كه گاه، بركت و فراواني، در مال انسان (با وجود عائله مند بودن) ايجاد مي شود، وگاهي هم انسان (در عين كم عائله بودن و مجرد زيستن) هر چه مي كوشد، در معيشت او پيشرفتي حاصل نمي شود. افزون بر آن كه پذيرفتن مسئوليت تامين زن و فرزند، در او مسئوليت پديد مي آورد. وقت را از بين نمي برد و ازعمر خويش استفاده بهينه مي كند و با كسب معاش بر عزت و اعتبار خويش مي افزايد، بنابراين، آيه «ان يكونوا فقراء يغنهم الله» بيان مي دارد كه گاهي با ازدواج، فقر از زندگي رخت برمي بندد، نه آن كه هميشه با ازدواج، فقر برطرف مي شود وگرنه اين آيه با آيه «وليستعفف الذين لا يحدون نكاحا» تنافض مي يافت. فخر رازي معتقد است كه آيه «ان يكونوا فقراء يغنهم الله» در مقام وعده الهي نيست؛ بلكه مفاد آيه آن است كه نبايد ترس از فقر، مانع ازدواج شود؛ زيرا مال فناپذير است و آن چه ارزش و بقا دارد، فضل خدا است كه بايد در پي آن بود كه از انباشتن ثروت بهتر است. «قل بفضل الله و برحمته فبذ لك فليفرحوا هو خيرمما يجمعون».

آثار ديگري نيز بر ازدواج مترتب است؛ مانند حرمت برخي از زنان از جمله مادر زن و خواهر زن و ... كه در ازدواج هاي ممنوع خواهد آمد. اثر ديگر ازدواج، ايجاد حقوق زوجيت است كه بحث آن مجال ديگري مي طلبد.

آیت الله سید ابراهیم رئیسی روز یکشنبه در دیدار «سردار عمرزاق‌اف» معاون نخست‌وزیر و وزیر سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی ازبکستان ظرفیت‌های گسترده همکاری بین دو کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی از جمله کشاورزی، صنعت، حمل‌ونقل، انرژی و گردشگری را مورد اشاره قرار داد و گفت: امروز اراده سیاسی رؤسای دو کشور بر توسعه و تعمیق همه‌جانبه روابط استوار است و مصمم هستیم با فعال کردن همه ظرفیت‌ها، گام‌های بلندی در مسیر شکوفایی و توسعه دو کشور برداریم.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: ظرفیت‌ها و امکانات مشترک دو کشور می‌تواند در مسیر تأمین منافع دو ملت و ملت‌های منطقه قرار گیرد. اراده ایران گسترش روابط همه‌جانبه با کشورهای آسیای میانه از جمله ازبکستان است.

وی همچنین با اشاره به اشتراکات تاریخی و فرهنگی ریشه‌دار ایران و ازبکستان بر اهمیت تقویت روابط و تعاملات فرهنگی دو ملت تأکید کرد و آن را زمینه مناسبی برای توسعه همکاری‌های تهران ـ تاشکند در سایر حوزه‌ها دانست.

«سردار عمرزاق‌اف» معاون نخست‌وزیر و وزیر سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی ازبکستان نیز در این دیدار با ابراز اینکه تاشکند بلافاصله بعد از ملاقات رؤسای جمهور دو کشور در ترکمنستان، نقشه راه توسعه روابط دوجانبه را تدوین کرده است، گفت: با تأکید رئیس‌جمهور ازبکستان هیئتی عالی‌رتبه از مقامات اقتصادی و فعالان بخش خصوصی در این سفر همراه من هستند تا راه‌های اجرایی کردن نقشه راه توسعه همه‌جانبه روابط را بررسی و نهایی کنیم.

معاون نخست‌وزیر ازبکستان با اعلام اینکه حجم مبادلات دو کشور نسبت به سال گذشته 2/5 برابر افزایش داشته است، گفت: تاشکند در حوزه‌های مختلف از جمله توسعه روابط تجاری و اقتصادی، سرمایه‌گذاری، حمل‌‌ونقل و ترانزیت و مناسبات فرهنگی با عزم راسخ به‌دنبال تعمیق هرچه بیشتر روابط با تهران است.