زبان از توصیف دخت پیامبر عاجز، قلمها از نگاشتن فضائل او ناتوان و کُمیت عقل آدمی از درک کُنه جایگاه و مقام او لنگ است. شکوه و صولت بیکرانه، وسعت فضائل و مناقب بی شمار حضرتش تا بدانجا است که امام صادق علیهالسلام فرمود: «إِنمَا سُمِّیتْ فَاطِمَةَ لِأَنَّ الْخلْقَ فطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا؛[1] همانا فاطمه، فاطمه نامیده شد؛ چراکه خلق از شناخت و معرفت او بریده شدهاند».
الگوی امام زمان عجلاللهتعالیفرجه
در عظمت صدیقه شهیده همین بس که قطب عالم امکان و آخرین یادگار خاندان عصمت و طهارت، وی را الگوی خویش دانسته و فرمودند: «فی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»؛[2] «برای من دختر رسول خدا الگو و سرمشقی نیکو است».
ارتباط دوسویه فاطمی و مهدوی
علاقه و پیوستگی فاطمی و مهدوی یک رابطه دوسویه است؛ چراکه پیامبر با علم به این ارتباط الهی اینگونه به پاره تن خود بشارت داده است: «ابشری یا فاطِمَة فَانَّ المَهدی مِنکِ»؛[3] «بشارت باد بر تو که مهدی از نسل توست» و بوسیله این بشارت، غم و غصه را از حضرت زهرا سلاماللهعلیها میزدود و مراتب خوشحالی حضرتش را فراهم میساخت.
ویژگی مشترک فاطمی و مهدوی
حضرت زهرا سلاماللهعلیها دارای وجوه اشتراکی با فرزندش مهدی موعود دارد که یکی از این شباهتها روشن شدن عالم خلقت از پرتوی نور وجودی ایشان است. همانگونه که در ابتدای خلقت که ظلمت و تاریکی همه جا را فرا گرفته بود و ملائکه به پیشگاه ربوبی چنین شِکوه کردند که بارخدایا تاریکی را از ما برطرف کن، خداوند به نور فاطمه سلاماللهعلیها آسمانها را روشن ساخت و از اینرو زهرا نامیده شد،[4] همانگونه در انتهای دنیا و با قیام فرزندش مردم چنان از نور وجودیش بهرهمند میشوند که از نور خورشید و ماه بینیاز میگردند.[5]
پدر و مادر پیامبر فدای فاطمه و مهدی
حضرت زهرا و امام زمان علیهماالسلام دارای چنان منزلتی هستند که اشرف مخلوقات همانگونه که به یگانه دختر خود فرمودند: «فِداكَ أَبي و أُمّي»؛[6] «پدر و مادرم فدای تو» آن هنگام که مهدی موعود را یاد کرد نیز فرمودند: «بأَبي و أُمّي»؛[7] «پدر و مادرم فدایش باد».
فاطمه و مهدی، دین استوار در قرآن
توصیف دین به وصف قیمومیت در آیه «وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ»؛[8] «و به آنها دستوری داده نشده بود جز اینکه خدا را بپرستند در حالی که دین خود را برای او خالص کنند و از شرک به توحید بازگردند، نماز را برپا دارند و زکات را بپردازند؛ و این است آیین مستقیم و پایدار» نشان از یک جایگاه رفیع با ویژگیهایی والا است. اين چنین دينی به قطع و یقین خير دنيا و آخرت انسان را فراهم میآورد.
امام باقر علیهالسلام در مورد «ذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ» فرمودند: «هِيَ فَاطِمَةُ؛[9] او فاطمه (عَلَيْهَاالسَّلاَمُ) است»، و امام صادق علیهالسلام با عبارت «هُوَ ذَلِكَ دِينُ الْقَائِمِ؛[10] او مهدی قیام کننده است» یکی دیگر از ویژگیهای مشترک فاطمی و مهدوی را بیان فرمودند.
آری همانگونه که مسلمانان قدر دین قیم خدا را ندانسته و از آن حمایت نکرده و به طاغوت فرصت جولان دادند تا جایی که عالم را از وجودش محروم ساختند، همانگونه نیز عدم پیروی و حمایت از مهدی موعود باعث شده است که دین استوار همچنان در پشت پرده غیبت بماند و عالمی تا به امروز از وجود مقدس ظاهری حضرتش محروم گردد.
پینوشت:
[1]. مجلسی، بحارالانوار، ج 43، ص 65.
[2]. همان، ج53، ص180.
[3]. متقی هندی، کنزالعمال، ج2، ص105.
[4]. رحمانی، فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفى(ص)، ص177.
[5]. قمی، تفسیر قمی، ج2، ص253.
[6]. مرعشی، احقاق الحق، ج10، ص158.
[7]. خزاز، کفایه الاثر، ص158.
[8]. بینه:5.
[9]. بحرانی، البرهان، ج5، ص718.
[10]. همان، ص719.