کمک کردن آحاد مردم برای تسهیل امر ازدواج جوانان، فقط شامل کمکهای مادی و اقتصادی آنان نیست، بلکه انسانها باید از تمامی زمینههایی که به گونهای کمک برای تسهیل امر ازدواج جوانان محسوب میشوند استفاده کنند. ممکن است در وهله اول اینگونه به ذهن انسانها خطور کند که مقصود از کمک کردن دیگران برای تسهیل امر ازدواج جوانان، صرفاً مساعدت و کمک آنان در زمینه مادی و اقتصادی است، در صورتی که این مساعدتها و کمکها میتواند بسیاری از موارد دیگری از جمله تبلیغ امر ازدواج در موارد گوناگون را شامل شود به طور مثال اگر شخصی در خانوادهای وارد شد که دارای جوان مجرد دم بخت هستند، هم آن جوان مجرد را به امر ازدواج تشویق کند و هم با والدین او در مورد اهمیت فراهم آوردن امکانات مادی و معنوی برای ازدواج آن جوان دم بخت صحبت کند یا اینکه هرگونه مشکلات در زمینه ازدواج آن جوان را حل و فصل نماید و بسیاری از راهکارهای دیگر که میتوانند به نوعی به عنوان کمکهایی برای تسهیل امر ازدواج جوانان محسوب شوند.
متاسفانه در برهه کنونی با معضل بسیار بزرگ کاهش رغبت جوانان به ازدواج روبرو هستیم و بنابراین معضل بسیار بزرگ، باید این نکته بسیار مهم را در نظر بگیریم که مسئولیت تسهیل امر ازدواج برای جوانان تنها به عهده خانواده آنان نیست، بلکه هر انسانی میتواند در این زمینه واسطه کار خیر شود، به طور مثال اگر جوانی به شخصی برای ازدواج مراجعه کرد و گفت میخواهم ازدواج کنم اما هیچ دختری را به عنوان گزینه همسر آینده سراغ ندارم، آن شخص اگر کسی را سراغ دارد به آن جوان معرفی کند و واسطه این امر خیر گردد، و نیز علاوه بر این واسطهگری در بخش معرفی دختر به پسر، برای مراسم خواستگاری آنان نیز قدم برداشته و در آن مراسم نیز میانجیگری و واسطهگری کند، بنابراین اگر خواستیم در زمینهای واسطه کار خیر شویم، این را باید بدانیم که هیچ کار خیری بالاتر از ازدواج و واسطه شدن برای ازدواج نیست، چنانچه نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در این مورد میفرمایند:«أفضَلُ الشَّفاعَةِ أن تَشفَعَ بينَ اثنَينِ في النِّكاحِ»[۱]«بهترين وساطت اين است كه ميان دو نفر در امر ازدواج واسطه شوى».
متاسفانه در برهه کنونی یکی از مهمترین دلایل کاهش رغبت جوانان به امر ازدواج، شرایط بسیار سخت و دشواری است که عرف جامعه برای پسرهای مجرد که قصد خواستگاری دارند در نظر گرفته است، به طور مثال اگر پسر به خواستگاری دختری برود والدین آن دختر در وهله اول از آن پسر، مسکن و ثروت و کسب و کار پر ثروت و ماشین و کارت پایان خدمت و خیلی از درخواستهای دیگری دارند که امر ازدواج را نه تنها برای آن پسر دشوار میکند بلکه به گونهای محال میکند! این عرف جامعه اشتباه است! عرفی که بر مبنای آموزههای دین مبین اسلام نباشد کاملا اشتباه است! یکی از سختترین و دشوارترین موانع در امر ازدواج بسیاری از پسران مجرد که خواهان ازدواج هستند، مهریههای سنگینی است که توسط والدین دختر بر آن پسر تحمیل میشود، به طور مثال والدین دختر به پسر میگویند مهریهای که برای دخترمان در نظر گرفتهایم به اندازه سال تولدش است! مسلماً همین قانونهای سخت و موانع بسیار دست و پاگیر است که موجب میشود بسیاری از جوانان بالاخص پسران مجرد، ازدواج را یک امر وحشتناک و محال پنداشته و از آن صرف نظر کنند، چنانچه حضرت امام جعفر صادق علیه السلام در مورد این مهریههای سنگین چنین میفرمایند:«أمّا شُؤمُ المَرأةِ فكَثرَةُ مَهرِها و عُقوقُ زَوجِها»[۲]«شومى و نا خجستگى زن ، زياد بودن مهريه او و نافرمانى از شوهرش است».
بنابراین یکی از بزرگترین قدمهایی که باید در راستای تسهیل امر ازدواج جوانان برداشت، این است که به هر روشی که میتوانیم ازدواج را برای جوانان مجرد آسان کنیم و همین آسان بودن امر ازدواج موجب میل و رغبت هرچه بیشتر به امر ازدواج که سنت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است میشود، چنانچه نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در این مورد میفرمایند:«خَيْرُ النِّـكاحِ اَيْسَرُهُ»[۳]«بهترين ازدواج آسان ترين آن است».
نتیجهگیری: یکی از معضلات بسیار بزرگ در برهه کنونی این است که بسیاری از مشکلات، بالاخص مشکلات اقتصادی و معیشتی موجب بیرغبتی و حتی ترس بسیاری از جوانان از امر بسیار مهم ازدواج شده است، با توجه به این معضل بسیار بزرگ که عواقب بسیار جبران ناپذیری اعم از کاهش جمعیت و افزایش روابط نامشروع را برای جامعه اسلامی ما به بار میآورد، یکی از مهمترین مواردی که نیاز مبرمی به آن احساس میشود، این است که آحاد مردم از تمامی کمکهایی که از عهده آنان برمیآید برای تسهیل امر ازدواج جوانان قدم بردارند و البته این مساعدتها و کمکها و قدم برداشتنها تنها در زمینه اقتصادی و مالی نیست، یعنی کسی نمیتواند با این بهانه که «وقتی که وضع مالی من خوب نیست و پولی ندارم و نمیتوانم برای ازدواج جوانی قدم بردارم» از این مسئولیت شانه خالی کند، بلکه کمکهای بسیار مهمتر از کمکهای مالی نیز میتوان انجام داد و به هر نحوی در امر بسیار مهم ازدواج واسطه کار خیر شد، به طور مثال پسر مجردی را با دختر مجردی آشنا کرد و زمینه ازدواج بین آن دو را فراهم کرد، و بسیاری از موارد دیگر که همه اینها میتواند به نحوی زمینههای تسهیل امر ازدواج جوانان را فراهم کند.
پی نوشت
[۱] کنز العمّال فی سنن الاقوال و الافعال، علاءالدین علی بن حسام معروف به متقی هندی، حدیث ۶۴۹۲
[۲] معانی الاخبار، شیخ صدوق، جلد ۱، صفحه ۱۵۲
[۳] نهج الفصاحه، حدیث ۱۵۰۷