امام سجاد علیهالسلام در دعای مکارم الاخلاق از خدا میخواهد: «وَ أَتَضَرَّعُ إِلَیکَ عِنْدَ الْمَسْکِنَهِ»، خدایا توفیق ده تا در وقت درماندگی به تو متوسل شوم. پیام این دعا این است که در مشکلات و بلایا باید به خدا پناه ببریم.
* اعتماد به خدا، تنها راه حل مشکلات
در اصول کافی محمد بن علوان نقل میکند که با جمعی مسافر بودیم و یکی از همراهان گفت: خرجی سفرم تمام شده است. دیگری پرسید: امیدت به کیست؟
پاسخ داد: یکی از دوستانم که نزدیک است. آن شخص گفت: والله مشکلت حل نخواهد شد. سپس توضیح داد که امام صادق علیهالسلام فرمودند: خداوند میفرماید، به عزت و جلالم سوگند، کسی که در رفع مشکلات به غیر من امید ببندد، امیدش را قطع میکنم و او را خوار میسازم.
کلید حل مشکلات نزد من است و چه کسی بوده که به من پناه آورده و ناامید بازگشته است؟
* توسل به خدا از طریق اهل بیت (ع)
ملجأ و پناهگاه ما باید خدا باشد، اما از طریق اهل بیت علیهمالسلام. در زیارت جامعه کبیره آمده است: «مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِکُمْ».
این یعنی، کسی که میخواهد به خدا برسد، باید از طریق ولایت به سوی او برود. خداوند که این همه نعمت به ما داده، قبل از اینکه ما او را بشناسیم، ما را دوست داشته است.
قرآن میفرماید: «یُحِبُّهُم وَ یُحِبّونَهُ». پس از خدا بخواهید و دعا کنید؛ او دوست دارد بندگانش از او طلب کنند و در دعا اصرار ورزند.
* اهمیت دعا و راز اجابت آن
اگر حاجتی از خدا طلب کردید و برآورده نشد، ناامید نشوید. امام صادق علیهالسلام میفرماید: «اِنَّ اللّه َ عزّوَجَلَّ یُحِبُّ أَنْ یُسْأَلَ وَ یُطْلَبَ ما عِنْدَهُ».
حتی بعد از نمازها دعا کنید، زیرا اثر دعا پس از نماز سریعتر از تجارت و کارهای دیگر است. اما شرط اجابت دعا این است که با خدا نجنگیم؛ گناه کردن، جنگ با خداست.
* نماز و ذکر، کلید برآورده شدن حاجات
در روایتی از ابوحمزه ثمالی آمده است که امام باقر علیهالسلام فرمودند: اگر حاجتی داری، در خانه خود دو رکعت نماز بخوان و بعد از آن هفتاد بار بگو:
«یا أَبْصَرَ النّاظِرینَ، وَ یا أَسْمَعَ السّامِعینَ، وَ یا أَسْرَعَ الْحاسِبینَ، وَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ»، سپس حاجتت را بخواه تا مستجاب شود.
* تنها امید به خدا، رمز موفقیت
محمد بن عجلان نقل میکند که زمانی در مدینه به خاطر ورشکستگی طلبکاران مرا محاصره کردند. در خانه مخفی شدم تا اینکه تصمیم گرفتم نزد حاکم مدینه بروم.
در مسیر، محمد بن عبدالله، نوه امام باقر علیهالسلام مرا دید و پرسید: امیدت به چه کسی است؟ گفتم: به حاکم.
او گفت: عمویم امام صادق علیهالسلام فرموده که خداوند هر کس امیدش به غیر او باشد، امیدش را ناامید خواهد کرد.
* قسم به خون مظلوم برای اجابت دعا
از این روایات نتیجه میگیریم که برای رفع حاجات باید به خدا توکل کنیم، دو رکعت نماز بخوانیم، ذکر مخصوص را بگوییم و اول و آخر دعا صلوات بفرستیم.
همچنین، خدا را قسم بدهیم: «أللهمَّ بِدَمِ المَظلوم اقضِ حاجَتی». مراد از مظلوم برخی، حضرت علیاصغر و برخی دیگر، حضرت محسن علیهالسلام را ذکر کردهاند.
توسل به خداوند از طریق اهل بیت علیهمالسلام، کلید موفقیت در زندگی و رفع مشکلات است. دعا، نماز و توبه واقعی، درهای رحمت خدا را به روی ما میگشایند.
به یاد داشته باشیم که خداوند از ما خواسته است تنها به او امید ببندیم و هیچگاه از رحمتش ناامید نشویم.