نقش زنان در قیام مهدوی یکی از مباحث پیرامون ظهور حضرت مهدی (عج) است.

بر پایه شماری از احادیث، زنان نیز در قیام جهانی امام مهدی علیه السلام شرکت دارند که جمعی از آنها جزو کسانی هستند که پس از مرگ، رجعت کرده اند:

جمعی از زنان، در شمار خواص اصحاب امام

در حدیثی از امام باقر علیه السلام، تعداد پنجاه زن در شمارِ خواصّ اصحاب امام مهدی علیه السلام ذکر شده اند :

یَخرُجُ المَهدِیُّ مِنهَا [ المَدینَةِ ]عَلی سُنَّةِ موسی خائِفاً یَتَرَقَّبُ، حَتّی یَقدَمَ مَکَّةَ . . . وَ یَجی ءُ وَاللَّهِ ثَلاثُمِئَةٍ وَ بِضعَةَ عَشَرَ رَجُلاً، فیهِم خَمسونَ امرَأَةً یَجتَمِعونَ بِمَکَّةَ عَلی غَیرِ میعادٍ، قَزَعاً کَقَزَعِ الخَریفِ، یَتبَعُ بَعضُهُم بَعضاً، وَ هِیَ الآیَةُ الَّتی قالَ اللَّهُ : «أَیْنَ مَا تَکُونُواْ یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعًا» .[۱]

مهدی از مدینه به همان گونه که موسی بیمناک و مراقب بیرون رفت، بیرون می آید تا به مکّه برسد... و به خدا سوگند، سیصد و ده و اندی نفر می آیند که پنجاه زن در میان آنان هستند . همه آنان بی آن که وعده ای در میان باشد، مانند ابرهای پراکنده پاییزی از هر سو گِرد می آیند و پشت سرِهم می رسند، و این، همان آیه الهی است : «هر جا که باشید، خداوند همه شما را می آورد» .

بی شک، تعدادی که در این حدیث به آن اشاره شده، شمارِ یاران خاصّ امام مهدی علیه السلام است؛ وگر نه، تعداد همه یاران ایشان، خیلی بیش از اینهاست . این مطلب در برخی از احادیث نیز مورد تأکید قرار گرفته است.

رجعتِ شماری از بانوان

در حدیثی از امام صادق علیه السلام شمارِ زنانی که پس از مرگ، هنگام قیام امام مهدی علیه السلام رجعت می کنند و سپاه ایشان را پشتیبانی می نمایند، سیزده تن ذکر شده است. متن حدیث، چنین است:

یَکُرُّ مَعَ القائِمِ علیه السلام ثَلاثَ عَشرَةَ امرَأَةً . قُلتُ : وَ ما یَصنَعُ بِهِنَّ ؟ قالَ : یُداوینَ الجَرحی ، وَ یَقُمنَ عَلَی المَرضی کَما کَانَ مَعَ رَسولِ اللَّهِ صلی اللّه علیه و آله . قُلتُ : فَسَمِّهِنَّ لی ؟

فَقالَ : القِنواءُ بِنتُ رُشَیدٍ، وَ اُمُّ أیمَنَ، وَ حَبابَةُ الوَالِبِیَّةُ، وَ سُمَیَّةُ اُمُّ عَمّارِ بنِ یاسِرٍ، وَ زُبَیدَةُ، وَ اُمُّ خالِدٍ الأَحمَسِیَّةُ، وَ اُمُّ سَعیدٍ الحَنَفِیَّةُ، وَ صبانَةُ الماشِطَةُ، وَ اُمُّ خالِدٍ الجُهَنِیَّةُ .[۲]

[امام علیه السلام فرمود :] «سیزده زن همراه قائم هستند». گفتم: با کمک آنها چه می کند؟ فرمود: «آنان، زخمی ها را مداوا می کنند و بیماران را نگاه می دارند، همان گونه که با پیامبر خدا صلی اللّه علیه و آله بودند» . گفتم: آنها را برایم نام ببر.

فرمود: «قِنوا دختر رشید، اُم اَیمَن، حبابه والبی، سمیه مادر عمّار یاسر، زُبیده، اُمّ خالد اَحمَسی، اُمّ سعید حنفی، صبانه ماشِطه و اُمّ خالد جُهَنی [از آنان هستند]» .

احتمالاً این تعداد از زنان نیز، از خواص یاران امام هستند که مسئولیت پشتیبانی جنگ در پرستاری از رزمندگان مجروح را به عهده خواهند داشت؛ زیرا در غیر این صورت، با توجّه به گستردگی نبرد، تعداد یاد شده، برای پرستاری از همه مجروحان، کافی نیست.

باری ! حدیث نخست، به نقش زنان در مدیریت نهضت مهدوی و حدیث دوم، به نقش آنان در صحنه نبرد، اشاره دارد و بر این اساس، در صورتی که صدور احادیث یاد شده را بپذیریم، یکی از سیاست های امام مهدی علیه السلام بهره گیری از زنان شایسته، در ستاد جنگ خواهد بود.

پی نوشت ها:

[۱]ر . ک : ج ۷ ص ۳۷۴ ح ۱۳۹۱ .

[۲]ر . ک : ج ۸ ص ۲۹۸ ح ۱۶۰۷ .