مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «فلسفه عصمت امام و آثار و نتایج آن» پرداختند که متن آن بدین شرح است:

چند جمله کوتاهی در رابطه با امامت عرض می‌کنم. ما معتقد هستیم که ۱۲۴ هزار پیغمبر و اوصیای آن‌ها، پیامبر اکرم (ص) و چهارده نور مقدس باید معصوم باشند، چون نماینده حق هستند و از آنجایی که بین حضرت حق و مخلوقات، سنخیتی وجود ندارد تا بتوانند بلاواسطه از حضرت حق طلب فیض و رحمت کنند، خداوند آن‌ها را واسطه فیض قرار داده است.

معنای معصوم این نیست که فقط گناه کبیره و صغیره مرتکب نشود، بلکه برای معصوم بودن شرایط دیگری هم لازم است از جمله آن که: حتی نباید نیت گناه هم بکند، چون تبعات نیت، فعل یا عمل است؛ نفس خالی از صفات رذیله‏ای مانند تکبر، عُجب، حسد، ریاکاری، بخل و... ‏باشد و فراموشی، خطا و اشتباه مخفیانه و علنی ‏انجام ندهد؛ همه پیغمبرها از حضرت آدم تا حضرت خاتم این ویژگی‏ها را داشتند که به درجه نبوت، رسالت و وصایت رسیدند، پس حدود عصمت چنین است.

معصوم کسی است که جاهل و نادان نیست و هر مسئله و علمی از او سؤال شود بلافاصله جواب می‌دهد؛ لذا حضرت امیرالمؤمنین علیه‏ السلام فرمودند: «پیامبر اکرم (ص) هزار باب علم به من آموخت که از هر باب آن، هزار باب علم به روی من گشوده شد». همه پیامبران و ائمه اطهار علیهم ‏السلام عالِم به تمام علوم هستند، چون نماینده و مخزن اسرار خداوند متعال می‏باشند. پس معصوم تنها به این معنا نیست که گناه صغیره وکبیره نمی‌کند، بلکه در تمام مراتب عصمت دارد و محفوظ است.

امام حسین (ع) می‏ فرمایند: « وَ اللّهِ مَا خَلَقَ اللّهُ شَیْئاً إِلا وَ قَدْ اَمَرَهُ بِالطّاعَهِ لَنَا»؛ قسم به ذات احدیت که خداوند هیچ موجودی را نیافرید، مگر آن‏که او را به اطاعت از ما، امر کرد.

اراده امام، نافذِ در جمیع عالم وجود است؛ به مجردی که هر چه را اراده کند، فورا موجود می‌شود. امام معصوم یعنی خورشید تابنده، ستاره هدایت‏ کننده در شبهای تاریک، یعنی آب گوارایی که سبب حیات تمام موجودات است، یعنی راهنمای سعادت و تکامل، نجات دهنده‌ی از هلاکت و ذلت و بدبختی، نجات‌بخش گم‌شدگان و غرق‌شدگان در وادی جهالت. امام مانند خورشید درخشنده است که عالم را فراگرفته، مثل ابر بارنده، آسمان سایه‌اندازنده، رفیق شفیق، پدر مهربان، ملاذ و ملجأ موجودات و واسطه و نماینده حق در عالم وجود است.

در روایت است که امام حسن علیه السلام فرمودند: « «جابُلقا» و «جابُرسا» در ماورای زمین هستند و یکی در مغرب و دیگری در مشرق زمین است. در هر یک از این دو، هفتاد هزار میلیون جمعیت است و هر یک میلیون از آنها، به زبان خاصی تکلم می‏‌کنند و زبان‏های آنها متفاوت است که امامِ زمان، پیشوا و راهنمای آن‌ها من و برادرم حسین هستیم».

جمیع کهکشان‌ها سکنه دارند و از میزان جمعیت آن‌ها تنها خداوند متعال آگاه است و اکنون امامِ زمان همه آن‌ها، حضرت بقیه الله می‏‌باشد و در زمان امام حسن (ع)، ایشان امامِ زمان تمام عالم وجود بودند.

امام حسن (ع) فرمودند: «وَ اللهِ لا یحِبُّنا عَبْدٌ أَبَداً وَلَوْ کانَ أَسیراً فِی الدَّیلَمِ إلّا نَفَعَهُ حُبُّنا وَإنَّ حُبَّنا لَیساقِطُ الذُّنُوبَ»؛ قسم به ذات احدیت هر کس به ما محبت داشته باشد، این علاقه و محبت به او نفع می‏رساند ولو اسیر باشد و کسانی که محبت به ما دارند همان‏طور که باد پاییزی برگ‌ها را از درختان می‏ریزد، گناهان آن‌ها هم می‌ریزد. یعنی محبت به امام باید همراه با عمل باشد و پیرو امام باشی.