حضرت محمد (ص) در زمان ولادتشان نشانه های بسیاری داشتند؛ نمادهایی که برگرفته از خصلت ویژه حضرت است و خداوند نبوت را در ایشان کامل کرد. خداوند خصلت های بسیاری از پیامبر اکرم (ص) را در آخرین کتاب خود قرآن آورده است؛ خصوصیاتی که در زیر بیشتر به آنها اشاره می شود:
چهار خصوصیّت پیامبر (ص)
«لَقَدْ جَاءکُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُوفٌ رَّحِیمٌ»
هر آینه پیامبری از خود شما، بر شما مبعوث شد؛ هر آنچه شما را رنج میدهد بر او گران میآید، سخت به شما دلبسته است و با مؤمنان رئوف و مهربان است.» (توبه آیه ۱۲۸)
ویژگی پیامبر در این آیه:
«رسول من انفسکم»، فردی از جنس خودتان فرستادیم؛ «عزیز علیه ما عنتم» رنج و ناراحتی مردم بر او سخت ناراحت کننده است؛ «حریص علیکم» علاقه مند به مردم و «بالمؤمنین رئوف رحیم» رئوف و مهربان نسبت به مؤمنان است.
«فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ»
به سبب رحمت خداست که تو با آنها این چنین خوشخو و مهربان هستی. اگر تندخو و سخت دل میبودی از گرد تو پراکنده میشدند. پس بر آنها ببخشای و برایشان آمرزش بخواه و در کارها با ایشان مشورت کن. چون قصد کاری کنی بر خدای توکل کن که خدا توکل کنندگان را دوست دارد.» (آل عمران، آیه ۱۵۹)
ویژگی های پیامبر در این آیه:
مهربانی و نرمش با مردم، پرهیز از خشونت، عفو و بخشش خطاکاران، طلب مغفرت برای خطا کاران، مشاوره و همفکری با مؤمنان، قاطعیت در انجام تصمیمات و توکل بر خدا .
در روایات وارد شده که امام حسین (ع) به نقل از پدرش امام علی (ع)، پیامبر (ص) را چنین توصیف میکند: او همیشه خندان بود و اخلاق نرمی داشت و تندخو نبود، فحش و ناسزا از او سر نمیزد، از کسی عیب نمیگرفت، کسی را بی مورد مدح نمیکرد و نسبت به چیزی که مورد علاقهاش نبود با اغماض برخورد میکرد. در سنن النبی به نقل از مکارم الاخلاق طبرسی نقل شده: آن حضرت هرگز از کسی انتقام نگرفت بلکه کسانی که به او بدی کرده بودند، مورد عفو قرار میداد. او پیامبر دلسوزی برای مسلمانان بود.
پیامبر حقیقت دین اسلام را بیان کردند/ کاملترین دین به خاتم انبیا رسید
در بحث ختم نبوت و انتخاب حضرت محمد (ص) در مقام پیامبری دو دلیل بیان شده است که یکی از آنها وجود شرع مقدس اسلام به عنوان کاملترین دین است. به زبان سادهتر میتوان گفت خداوند از ابتدا بحث شرعیت را در سطوح مختلف و با انبیای پیشین به انسان آموخت تا با وجود آخرین پیامبر خود حقیقت دین را بیان کند.
در مورد آیه «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا» آمده است که تمام ادیان گذشته همه برای اتمام دین آمده بودند و ائمه اطهار (ع) واسطهای برای تکمیل کردن آن. خاتم انبیا حضرت محمد (ص) دینی کامل را برای مردم ارائه کرد. پیامبران گذشته در سطوح ابتدایی شعر و شعور پایین مردم بودند تا کاملترین دین به خاتم انبیا رسید.
مردم سابق بر این نمیتوانستند دینشان را حفظ کنند. البته پیامبران و صاحبان دین بودند، ولی کتبشان مانند انجیل، تورات، زبور دارای تحریف است و فقط قرآن کریم است که به پیامبر اکرم (ص) آموزش داده شده و انحرافاتی در آن وجود ندارد.
در زمان حضرت محمد (ص) شعر و کتیبه نویسی رواج داشت، تا جایی که قرآن آمد و مردم به سطحی رسیده بودند که قرآن را حفظ کنند.
پیامبر اکرم (ع) در ارائه شرعیت دین آمد تا زمینه را برای برپایی شرعیت به اتمام برساند و پس از ایشان ائمه اطهار (ع) به تبیین شرعیت و فراهم کردن عدالت جهانی آمدند تا جهان را برای ظهور حضرت مهدی (عج) آماده کنند.