با وجود ادعاها و تبلیغات پر سروصدای کشورهای اروپایی درباره آزادی رسانهها و ادعای دفاع از آزادی بیان در جهان، اما گزارشها از خفقان رسانهای در این اتحادیه حکایت دارد.
کمیته حفاظت از روزنامهنگاران در تحقیق جدیدی که روز چهارشنبه منتشر شد، تاکید شده که اصحاب رسانه در اتحادیه اروپا بیش از هر زمان دیگری دچار خفقان و اجبار به سکوت هستند.
این کمیته در تحقیقات خود افشا کرد که برخی از دولتهای اروپایی از زمان همهگیری ویروس «کووید-19»، محدودیتها برای کنترل رسانهها را تشدید کرده اند. این در حالی است که اتحادیه اروپا در سپتامبر 2022 قانون آزادی رسانههای اروپایی را برای حمایت از روزنامهنگاران اما فقط روی کاغذ ارائه کرد.با این حال گزارش کمیته حفاظت از روزنامهنگاران حاکی از آن است که بسیاری از کشورها قوانین را به دلخواه خود اجرا کرده و از نرمافزارهای شنود برای جاسوسی از خبرنگاران استفاده میکنند.
«تام گیبسون» وکیل این کمیته در اروپا میگوید: «ما شاهد افزایش روزانه آزار و اذیت آنلاین و تهدیدهای دیجیتالی توسط افراد بسیار ثروتمند و قدرتمند علیه خبرنگاران هستیم که میخواهند آنها را از طریق طرح دعوی و شکایت ساکت کنند».
نگاهی به معیارهای دوگانه غرب از جمله اتحادیه اروپا در باره آزادی بیان
نگاهی به معیارهای دوگانه غرب از جمله اتحادیه اروپا در باره آزادی بیان و به ویژه آزادی رسانه ها نشان می دهد که این مساله فقط زمانی مصداق دارد که زیر سئوال بردن موضوعات ویا کشورهایی که مد نظر غرب است از جمله روس هراسی ، ایران هراسی و یا اسلام هراسی مطرح باشد.در غیر این موارد مانند مساله هولوکاست و یا موضع گیری به نفع روسیه در جریان جنگ کنونی در اوکراین ، اتحادیه اروپا و دولت های اروپایی بشدت علیه خبرنگاران ، کارشناسان و شبکه های ماهواره ای و یا خبرگزاری هایی که که در این زمینه موضعی غیر مرسوم و یا غیر مجاز از دیدگاه این اتحادیه و دولت ها صورت دهند واکنش نشان داده و با آنها برخورد می کنند. اروپایی هایی که همواره دم از حقوق بشر و حمایت از آزادی ها از جمله آزادی بیان و رسانه ها می زنند اما برخلاف این شعار مانع از اطلاع رسانی رسانه های غیر هم سو مانند پرس تی وی ایران یا راشا تودی روسیه شده و در مقابل به حمایت آشکار و پنهان از رسانه های هم سو با سیاست های غرب می پردازند.
در این راستا «اورزولا فوندرلاین» رئیس کمیسیون اروپا در اواخر فوریه 2022 از ممنوعیت فعالیت رسانههای روسی از جمله خبرگزاری «اسپوتنیک» و شبکه «راشاتودی» در اتحادیه اروپا خبر داد. وی تاکید کرد که این اتحادیه فعالیت «ماشین رسانهای کرملین» در اتحادیه اروپا را ممنوع میکند و دو رسانه راشا تودی و اسپوتنیک دیگر قادر به انتشار مطالب خود در این اتحادیه برای توجیه جنگ پوتین و ایجاد تفرقه در اتحادیهمان نخواهند بود».رئیس کمیسیون اروپا اضافه کرد: «ما در حال توسعه ابزارهایی برای ممنوع کردن اطلاعات غلط و سمی در اروپا هستیم».این امر در واقع مصداق دیگری از همان رویکرد دوگانه غربی ها از جمله کشورهای اروپایی در قبال مسائلی مانند تروریسم و حقوق بشر وهم چنین آزادی بیان و رسانه ها است.
ممنوعیت پخش رسانههای روسی در اروپا
هم چنین «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اوایل فوریه 2023 در تعریف جدیدی از آزادی بیان، مدعی شده بود که ممنوعیت پخش رسانههای روسی در کشورهای اروپایی، همان دفاع از آزادی بیان است. بورل طی سخنرانی در همایش مبارزه با انتشار اطلاعات نادرست ادعا کرد: «با این کار (ممنوعیت پخش رسانههای روسی در اروپا)، ما به آزادی بیان حمله نمیکنیم، بلکه از آزادی بیان دفاع میکنیم!».بورل ضمن کافی نداستن ممنوعیت پخش رسانههای روسی در این قاره، افزود: «ما باید باز هم به پیش برویم. باید بفهمیم که کارزارهای ترویج اطلاعات نادرست از کجا سازماندهی شده، بازیگران آن را شناسایی کنیم و منبع آنها بیابیم».
این اقدامات و موضع گیری های مقامات ارشد اتحادیه اروپا نشان می دهد که آنها هر زمان بخواهند مفاهیمی مانند آزادی بیان را به نفع خود تغییر داده و بدین ترتیب به زعم خود زمینه برای ایجاد ممنوعیت و یا برخورد با رسانه های غیر هم سو و نیز ایجاد محدودیت های هر چه بیشتر برای خبرنگاران به منظور خفقان و ساکت کردن آنها را فراهم می کنند.
نویسنده: سید رضا میرطاهر