پس از کشیده شدن انتخابات ریاست جمهوری ترکیه به دور دوم، برخی رویدادهای سرنوشت ساز بر فعالیت های دو نامزد راه یافته به رای گیری 28 ماه جاری میلادی (می) سایه افکنده است.
پس از رای گیری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، نتایج اعلام شده نشان داده است که آرای نامزد سوم برای نتیجه انتخابات دور دوم بسیار تاثیرگذار و سرنوشت ساز خواهد بود. در همین ارتباط، رجب طیب اردوغان نامزد ائتلاف جمهور گفته است: ائتلاف وی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری این کشور پیروز خواهد شد.
در مقابل این اظهارات، کمال قلیچداراوغلو که رهبری ائتلاف ملت را به عهده دارد، در کنار رهبران پنج حزب متحد خود و نیز دو شهرداران آنکارا و استانبول، به خبرنگاران گفت: برای ادامه جدال انتخاباتی در دو هفته آینده آماده است. این نامزد انتخاباتی که شخصیت آرامی دارد و از هر گونه جنجال به دور است، همچنین تاکید کرد: بیش از ۵۰ درصد رایدهندگان خواستار تغییر هستند.
در این ارتباط، چنین به نظر می رسد که کمال قلیچدار اوغلو با احتساب آرای سینان اوغان، نامزد سوم انتخابات ریاست جمهوری و رهبر ائتلاف آتا که بیشتر از پنج درصد از آرا را به دست آورده است، شمار ناراضیان از دولت آنکارا را بالای ۵۰ درصد برآورد کرده است.
با وجود این، موضعگیری های سینان اوغان پس از انتخابات 14 می، نشان داده است که وی تمایلی به حزب جمهوری خلق ندارد و بیشتر به ائتلاف جمهور تمایل دارد. در عین حال، تاکید سینان اوغان بر گرایش قلیچدار اوغلو به بیگانگان نشان داده است که وی ضمن توافق با ائتلاف جمهور، محورهای مورد نظر رجب طیب اردوغان را علیه ائتلاف ملت مطرح کرده است.
همچنین با تکذیب مطالب منتشر شده به نقل از وی در رسانه های غربی از جمله اشپیگل آلمان، نشان داد که سینان اوغان از پیش درمسیر کامل سیاست های ائتلاف جمهور قرار گرفته است.
دیروز دوشنبه رسانهها به نقل از مجله آلمانی اشپیگل گزارش داده بودند که این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرده، تنها در صورتی از نامزد ائتلاف اپوزیسیون ملت به ریاست کمال قلیچدار اوغلو حمایت میکند که قول دهد حزب کُردی دموکراتیک خلقها را از سیستم سیاسی ترکیه کنار بگذارد.
همزمان با موضعگیری های سینان اوغان، انورسال ادیگوزل، معاون کمال قلیچداراوغلو نامزد ائتلاف ملت در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه از سمت خود استعفا کرد.
بدون شک، استعفای انورسال ادی گوزل، به شدت به زیان جریان ائتلاف ملت و زمینه ساز تفرقه در این ائتلاف خواهد بود.
سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه چند واقعیت را به اثبات رسانده است. نخست این که تمامی نظرسنجی هایی که از یکسال پیش منتشر می شدند، نتایج اشتباهی در رسانه ها منتشر کرده اند.
در واقع، جدا از عمدی یا سهوی بودن نتایج این نظرسنجی ها، تردیدی نیست که گرایش سیاسی صاحبان موسسه های نظرسنجی در این زمینه دخالت داشته است. در حقیقت، تمامی نظرسنجی ها، از آرای بیش از 50 درصدی کمال قلیچداراوغلو نامزد ائتلاف ششگانه ملت حکایت داشته است و نظرسنجی ها آرای ائتلاف جمهور را بین 42 تا 47 درصد پیش بینی کرده بودند. با وجود این تبلیغات گسترده، آرای رجب طیب اردوغان به بیش از 49 درصد رسید، آرای رقیب اصلی اردوغان نیز کمی از 45 درصد فراتر رفت.
درهمین حال برخی محافل سیاسی مستقل تقلب در انتخابات به نفع احزاب متحد اردوغان را بعید ندانسته اند. دومین واقعیت در نتایج سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اخیر ترکیه، این واقعیت است که مردم ترکیه که از بحران اقتصادی شدید و بی سابقه رنج می برند و مشکلات کم سابقه ای را تجربه می کنند، به رغم اعتراض های دو سال اخیر به سیاست های دولت آنکارا، همچنان به رجب طیب اردوغان اعتماد دارند.
در این زمینه، تردیدی نیست که بهره گیری نامزد ائتلاف جمهور از دین مبین اسلام نتیجه داده است. در مقابل، چنین به نظر می رسد که مردم ترکیه به حزب جمهوری خلق همچنان بی اعتماد هستند و اظهارت دینی کمال قلیچدار اوغلو را باور پذیر ندانسته اند.
سومین واقعیت در ارتباط با سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، شعارهای نامزد ائتلاف جمهور مبنی بر مستقل نمایی و تاکید بر وابستگی ائتلاف ملت به بیگانگان است که در اذهان مردم ترکیه تاثیر گذاشته است.
در ارتباط با نتایج نهایی انتخابات در دور دوم، کارشناسان موافق و مخالف اظهارنظرهای مختلفی مطرح کرده اند.
به عنوان مثال، نوشین منگو روزنامهنگار مخالفِ سیاست های اردوغان معتقد است: نتایج انتخابات پارلمانی بر تصمیم رای دهندگان در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری زیاد است. این کارشناس ترک گفته است: به نظر من این امر مشروط به توافق اردوغان با سینان اوغان است. البته که توافق او با اوغان را راحتتر خواهد کرد.
اما آدم متان، روزنامهنگار نزدیک به حزب عدالت و توسعه، معتقد است: قطعا نتیجه انتخابات پارلمانی روی تصمیم رای دهندگان در دور دوم تاثیرگذار خواهد بود. هم شهروندان عادی و هم فعلان اقتصادی و کارآفرینان خواستار بروز شرایط بلاتکلیفی و نااطمینانی نیستند.
در مجموع باید گفت: نتایج انتخابات اخیر ریاست جمهوری ترکیه در حالی منتشر شد که افزایش هزینه زندگی، تورم افسارگسیخته، کاهش ارزش پول ملی و مشکلات معیشتی، از جمله مشکلات لاینحل در دولت اردوغان و ناکارآمدی مدیران تحت امر وی را اثبات کرده بود. اما آرای اکثریت مردم نشان داده است که برغم بروز مشکلات، اردوغان همچنان از حمایت های مردمی برخوردار است.