مدينه شهر پيامبر صلي الله عليه و آله است و خاطرات شنيدني و جاهاي ديدني و اماكن تاريخي بسيار دارد.
يكي از اين مكان ها قبرستان «بقيع» است، كه هزاران خاطره با خود دارد و يادآور بسياري از صحابه بزرگ و فداكاري ها و صبوري هاي آنان در راه اسلام است.
بقيع گرچه خاموش و بي چراغ است، اما مدفن هزاران ستاره نوراني است و سينه پر رمز و راز اين وادي مظلوم، هزاران راز نهفته و خاطرات شنيدني دارد و دل هاي خسته و دردمند را ميهمان غم هاي خويش مي سازد و نسيمي كه در فضاي آن مي وزد، عطر ياد امامان معصوم عليهم السلام و شهيدان گمنام را از وراي دورترين قرن ها به مشام زائران امروز مي رساند.
در قبرستان بقيع پيكر پاك چهار امام معصوم مدفون است:
امام حسن مجتبي، امام زين العابدين، امام محمد باقر و امام جعفر صادق عليهم السلام.
قبر «عباس بن عبدالمطلب» عموي بزرگوار پيامبر صلي الله عليه و آله و «فاطمه بنت اسد»، مادر حضرت علي عليه السلام نيز در كنار قبور امامان است.
جز اين قبور مطهر، مدفن اين چهره هاي عزيز و گرامي هم در بقيع است:
«ابراهيم» پسر پيامبر خدا صلي الله عليه و آله، «صفيه» و بنا به نقلي عمه هاي پيامبر صلي الله عليه و آله، «زينب» و «ام كلثوم» و «رقيه» دختران آن حضرت، «حليمه سعديه» دايه پيامبر صلي الله عليه و آله، «عقيل» برادر امير المؤمنين عليه السلام، تعدادي از همسران حضرت رسول صلي الله عليه و آله همچون: ام سلمه، زينب، سوده، صفيه، ام حبيبه، عايشه و ...، همچنين «ام البنين» مادر حضرت ابوالفضل عليه السلام، «اسماعيل» فرزند امام صادق عليه السلام، «عبدالله بن جعفر» همسر حضرت زينب سلام الله عليها و «حسن مثني».
تعدادي از صحابه و تابعين همچون: مقداد، جابربن عبدالله انصاري، مالك اشتر، عثمان بن مظعون، اسامه بن زيد، اسعد بن زراره، سعد بن معاذ، عبدالله بن مسعود، محمد حنفيه و ... نيز در بقيع آرميده اند. همچنين قبور سعدبن ابي وقاص، سعيد بن زيد، عبدالرحمن بن عوف، مالك بن انس و ... در بقيع است.
به سبب قداست واحترام اين مكان، تعداد بسياري از عالمان و راويان و بزرگان اسلام وصيت مي كردند كه در آنجا دفن شوند. از اين رو حضور در بقيع و فاتحه و دعا و سلام و تحيت به مدفونين اين مزار، اداي احترام به علم و ايمان و قرآن و حديث و فضيلت است؛ چرا كه چهره هاي برجسته اي كه صاحبان فضايل و مكارم علوم بودند، در اين ديار مدفون اند.
به اين مكان در گذشته، «بقيع الغرقد» مي گفتند. غرقد نام درختي بوده كه در اين منطقه مي روييده است. پيش از اسلام هم بقيع، گورستان يثرب به شمار مي رفت، اما در دوره اسلام، مدفن مسلمانان و صحابه و شهدا و بزرگان گشت و قداست يافت.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله براي اين قبرستان احترامي ويژه قائل، بود. برخي شب ها به تنهايي به زيارت آن مي رفت و در آنجا با خداي خويش راز و نياز و مي كرد و بر مدفونين اين ديار، سلام و درود مي فرستاد و از خدا براي آنان طلب رحمت مي كرد. اصحاب پيامبر صلي الله عليه و آله بارها ديده بودند كه آن حضرت به زيارت قبور مدفونان بقيع مي رود و براي به خاك آرميدگان اين مزار، از خداوند طلب مغفرت مي كند. بقيع در دوره نخست، به اين وسعت و بزرگي نبود؛ به مرور زمان و نياز به توسعه، در دوره هاي مختلف وسعت يافته تا به حد كنوني رسيده است.
در گذشته، قبور ائمه مدفون در بقيع، و نيز عمه هاي و همسران پيامبر صلي الله عليه و آله و نيز بزرگان مدفون در آن، قبه و مرقدي داشته اند كه نشانه تكريم و ارج نهادن به مقام و فضيلت آن بزرگان بوده است و اكنون قبور مطهر آن اولياي پاك، اينگونه بي سقف و سايه بان در برابر آفتاب قرار دارد و دل عاشقان اهل بيت عليهم السلام را مي سوزاند و اشك ها را درغربت و مظلوميت آنان سرازير مي كند.
گرچه شب هاي بقيع، ساكت و خاموش و بي فروغ است، اما نور امامت و ولايت، آن را روشن ساخته است.
زيارت، حضور در برابر حجت هاي الهي است.
بهتر است زيارت، همراه وضو باشد و غسل زيارت و زائر، با وقار و حضور قلب و پوشيدن لباس تميز و استفاده از بوي خوش و عطر، و با توجه به مقام والاي اولياي الهي در زيارتگاه حاضر شود. خود را در محضر پيامبر اعظم صلي الله عليه و آله و امامان معصوم عليهم السلام حس كن. سلام و درودها و خواندن زيارتنامه را با توجه انجام دهد. از سر و صدا و حرف زدن هاي بلند، كه حواس ديگران را از زيارت پرت مي كند، بپرهيزد. هنگام ورود به محل زيارت اذن دخول بخواند. پس از زيارت هم دو ركعت نماز زيارت بخواند. دعاها و زيارت هاي وارد شده را بخواند و از خدا حاجت هاي خود را بطلبد. بقيع، آشناي غريب است، همدم غربت در جمع آشنايان.
حضور زائران در بقيع، بايد با رعايت ادب و احترام و وقار و متانت باشد. اينجا حريم مزار چهار امام معصوم عليهم السلام و چهار حجت و ولي، از اولياي خداست. هرچند بي گنبد و بارگاه است، اما محبتي كه زائران به اين بزرگان دارند، به خاطر مقام و فضايل و مناقب آنان است. چه باك اگر گنبد و بارگاهي ندارند، آسمان بلند، گنبد افراشته مزار آنان است و قبور امامان و عترت پيامبر صلي الله عليه و آله، در دل هاي يكايك محبان و مواليان خاندان رسول صلي الله عليه و آله است.
فرصت حضور در مدينه و مجاورت حرم شريف نبوي را قدر بدانيم و از فيض نماز در مسجد النبي و زيارت آن رسول پاك و ائمه معصوم عليهم السلام، محروم نباشيم. اين روزها به سرعت مي گذرد، اما ره توشه معنوي و بهره‌ها و بركاتي كه از اقامت در مدينه پيامبر صلي الله عليه و آله مي بريم، ماندگار است.
مدينه مدفن پيغمبر ماست كه خاكش سرمه چشم تر ماست
مدينه مهبط جبريل بوده است مدينه مرقد چار اختر ماست
مدينه سرفراز و سربلند است مدينه داغدار و دردمند است
ز ديوار و زمين وكوچه هايش صداي ناله زهرا بلند است
بقيع دلخراش ما در اينجاست قبور اولياي ما در اين اينجاست
درونش قبر بي نام و نشاني است كه مي گويند آنجا قبر زهراست
بقيع ما نشانش بي نشاني است بقيع ما گلستان نهاني است
درون شب در اين گلزار خاموش چراغش نور ماه آسماني است
به شوقش فيض ديدار آيد اين دل ز عشق يار، بيمار آيد اين دل
دخيل بيت الاحزان و بقيع است اگر غمگين و خونبار آيد اين دل
چنان شوق مدينه در سر ماست كه مشتاق و خريدار آيد اين دل
كرم كن از رسول ذره پرور كه از عشق تو سرشار آيد اين دل
براي ديدن نقشه با سايز بزرگ روي تصوير بالا كليك كنيد
