ازیهای جام جهانی فوتبال در قطر در حال برگزاری هستند، اما تفاوت عمده جام قطر با جامهای جهانی دورههای گذشته این است که طرفداران فوتبال و گردشگران خارجی علاوه بر لذت بردن از تماشای مسابقات با فراهم بودن شرایطی برای بازدید از مساجد بسیار زیبا در قطر لذتی دو چندان از حضور خود در این کشور می برند.
گردشگران جام جهانی قطر نه تنها از زیباییهای هنر اسلامی در مساجد قطر بهرهمند میشوند، بلکه با دین اسلام و ارزشهای آن نیز در این مکانهای عبادی آشنا میشوند.
در اینجا به معرفی چند نمونه از زیباترین مساجد قطر میپردازیم که اکنون در طی بازیهای جام جهانی تبدیل به مراکز جذب گردشگران و معرفی دین اسلام به آنها شدهاند.
مسجد آبی
مسجد آبی واقع روستای فرهنگی «کاتارا» نام خود را از نمای آن که پر از کاشیهای فیروزهای و بنفش است، به دست آورده است. طراحی داخلی و بیرونی مسجد توسط «زینب فاضل اوغلو»، طراح مشهور ترکیهای، انجام شده است.
مناره، گنبد و محراب این مسجد همگی الهام گرفته از چندین مسجد معروف موجود در شهرها و پایتختهای مختلف جهان اسلام هستند.
این مسجد اکنون به کانون تجمع هواداران فوتبال تبدیل شده است که علاقهمند به یادگیری درباره اسلام و آموزههای آن هستند.
واعظان زن و مرد در این مسجد به چند زبان مختلف توضیحاتی را درباره دین اسلام که دین صلح و مدارا هست، به گردشگران ارائه میدهند.
همچنین کتابچههای معرفی اسلام به زبانهای مختلف بین افرادی که برای بازدید از مسجد میآیند، توزیع میشود.
مسجد طلایی
مسجد طلایی نیز یکی دیگر از مسجدهای دیدنی با معماری چشمگیر در روستای فرهنگی کاتارا است. این مسجد با تراشههای بسیار کوچک طلایی تزئین شده و این ابتکار منحصر به فرد زیبایی دو چندان به مسجد بخشیده است.
بسیاری از گردشگرانی که علاقهمند به معماری هستند پس از تماشای بازی فوتبال با راهنماییهای تور به سمت مسجد طلایی میروند.
گردشگران در مسجد طلایی هم از هنر و معماری اسلامی به کار رفته شده در آن لذت می برند و هم سوالات خود درباره اسلام و مسلمانان را از افرادی که در مسجد حضور دارند، میپرسند.
مسجد شهر آموزش
مسجد شهر آموزش که دارای معماری مدرن و خیرهکننده است، روی پنج ستون بزرگ قرار دارد که نشاندهنده پنج ستون اسلام هستند و روی هر کدام از آنها یک آیه از قرآن کریم خوشنویسی شده است.
دو مناره مسجد شهر آموزش که در سال 2015 افتتاح شدند، به سمت شهر مکه متمایل شدهاند و آیاتی از قرآن کریم نیز روی آنها نقش بسته است.
این مسجد ظرفیت پذیرایی از یک هزار و 800 نمازگزار در نمازخانه اصلی و یک هزار نمازگزار دیگر در حیاط بیرونی خود را داراست.
مسجد شهر آموزش علاوه بر اینکه مکانی برای عبادت است، دارای کلاسهایی نیز برای تدریس و آموزش است.
معمار مسجد آموزش که در سال ۲۰۱۵ میلادی افتتاح شد، یک طراح فرانسوی به نام «منگرا ایوارز» است که مسجد را شبیه به یک سفینه فضایی با نمایی سفید رنگ طراحی کرده است.
مسجد القُبیب
مسجد القُبیب در مرکز دوحه با معماری منحصر به فرد اسلامی خود به دستور شیخ «جاسم بن محمد بن ثانی»، بنیانگذار قطر، بنا شد.
این مسجد که قدمت آن به بیش از یک قرن و نیم پیش میرسد، طی سالها بهعنوان نشانه فرهنگی برجسته اسلامی و چراغ دعوت اسلامی باقی مانده است و یکی از برجستهترین مکانهای میراث مذهبی برای بازدیدکنندگان از قطر در جام جهانی 2022 خواهد بود.
مسجد القبیب از نظر نقشه شبیه به مسجدالنبی است. نمازخانه این مسجد بر روی سه ردیف ستون مربع ضخیم ساخته شده است که شامل چهار رواق در جهت قبله و دو رواق یکی به سمت شمال و دیگری به سمت جنوب است.
مجموع گنبدهایی که سقف مسجد را تشکیل دادهاند، 44 گنبد به علاوه دو گنبد کوچکتر است که سقف محراب را میپوشانند.
مناره مسجد القبیب، قدیمیترین مدل منارههای شناخته شده در قطر، منارهای با بدنه استوانهای است که تأثیر معماری مناره در ترکیه و شبه جزیره عربستان را نشان میدهد .
نمازخانه بخش مهمی از مسجد القبیب است که از سه ضلع شمالی، غربی و جنوبی با دیوار محصور شده است. در ضلع شمالی چهار پنجره برای تهویه و روشنایی و در ضلع غربی شش پنجره محراب وجود دارد، در حالی که ضلع جنوبی یکسان با شمال است و ضلع شرقی با 11 طاق نما قابل مشاهده است.
این مسجد که در سال 1878 توسط معمار محبوب «الحمیلی» تأسیس شد، بیش از 100 سال است که بدون نیاز به بازسازی اساسی در برابر عوامل خشن طبیعت، پابرجا مانده است و حاوی داستانهای بسیاری است که منحصر به فرد بودن آن را در دوحه و حتی در کل منطقه خلیج فارس تایید می کند.
جزئیات ساخت مسجد نشان دهنده استفاده از فنون معماری رایجی است که به درجه بالایی از علم و دانش رسیده است، چه از نظر صرفه جویی در مصالح و تلاش و چه از نظر استقامت و سازگاری با طبیعت.
این مسجد 10 سال پیش توسط دفتر مهندسی خصوصی (PEO) دیوان امیری بازسازی شد، به گونهای که طرح معماری اصلی خود را حفظ کرد تا خاطره خود را در قلب مردم قطر که به طراحی گنبدی شکل آن افتخار می کنند، حفظ کند.
مسجد فرودگاه بینالمللی حمد
طراحی مدرن مسجد فرودگاه بینالمللی حمد از شکل یک قطره آب الهام گرفته شده است. این مسجد که در ساخت آن به طور کامل از شیشه استفاده شده است، دایره ای شکل است و به همین دلیل به شکل یک قطره آب دیده می شود.
در کنار مسجد فرودگاه دوحه یک مناره بلند قرار دارد که مشرف به فرودگاه است، اما این مسجد مانند مساجد دارای معماریهای سنتی دارای یک گنبد مجزا نیست و کل سقف آن به شکل یک گنبد طراحی شده است.
علاوه بر نمازخانههای داخل فرودگاه، مسافران و کارمندان میتوانند در این مسجد عمومی واقع در خارج از ترمینال مسافربری در فاصله چند قدمی تالار خروجی، نماز بخوانند.
بسیاری از مسافرانی که برای حضور در جام جهانی قطر از فرودگاه بینالمللی حمد وارد کشور شدهاند نیز از این مسجد زیبا و مدرن بازدید کردهاند.
مسجد جامع دولتی
بزرگترین مسجد قطر زیبایی هنر و معماری اسلامی را به طور خاص به نمایش میگذارد. مسجد جامع دولتی قطر در دوحه، پایتخت این کشور قرار دارد.
این مسجد در حالی که مکان مورد احترام بسیاری از مسلمانان جهان است، در طول جام جهانی 2022 پذیرای بازدیدکنندگان از تمام سنتهای مذهبی است.
مسجد جامع دولتی که دارای که یک ساختار عظیم است، می تواند 11 هزار نمازگزار مرد را در سالن مرکزی مجهز به تهویه مطبوع خود جای دهد. سالن مجاور نیز مجاور پذیرای یک هزار و 200 نمازگزار زن است.
علاوه بر این سه در اصلی همراه با 17 ورودی جانبی در زیر 28 گنبد بزرگ وجود دارند. 65 گنبد دیگر نیز چهار ضلعی بیرونی مسجد را پوشانده است. همچنین مسجد دارای یک حیاط بزرگ و پارکینگ است که ظرفیت 300 خودرو را داراست.
عظمت مسجد جامع دولتی نشان دهنده روحیه و نگرش کشور است که طراحی مدرن را با پیچ و تاب سنتی ترکیب می کند. این مسجد از نظر طراحی داخلی نیز بسیار زیباست تا جایی که آن را شبیه به یک موزه کرده است.
نمای این مسجد که در سال 2011 افتتاح شده است، از ماسه سنگ ساخته شده و ویژگیهای سنتی میراث غنی قطر و تاریخ پربار آن حفظ شده است.
مسجد مشیرب
مسجد جدید مشیرب ممکن است ساده و مدرن به نظر برسد، اما این مسجد دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را شایسته دریافت جایزه معتبر «عبدالطیف الفوزان برای معماری مسجد» به دلیل استفاده از فناوریهای جدید و ویژگیهای معماری با برنامهریزی دقیق کرده است.
طراحی این بنا بر اساس مساجد سنتی قطری است که برای قرنها از تهویه طبیعی و آب برای ایجاد محیطهای راحت برای نماز و عبادت استفاده کردهاند.
علاوه بر این، ساختمان به دلیل صرفه جویی موثر در مصرف انرژی، همراه با کیفیت طراحی خود، گواهینامه طلایی LEED را دریافت کرده است.
سیستم LEED برای رتبه بندی ساختمانهای سبز در 135 کشور انجام شده است و در سال 2013، در جهان 15183 ساختمان تجاری این گواهینامه را دریافت نمودهاند.
این ساختمان دارای طراحی متناسب با نور روز برای ایجاد تکههای خورشیدی پویا با الهام از نقوش قطری در سالن اصلی در طول ساعات نماز است. در طول روز نیازی به نور مصنوعی ندارد.
مسجد مشیرب با استفاده از اصول کلیدی هنر اسلامی، الگوهای هندسی و طرحها، ایدههای مدرنیته را با چیدمان آشنای تاریخی از حجمها و فضاهای اسلامی ترکیب میکند.
مرکز فرهنگی اسلامی عبدالله بن زید آل محمود
مرکز فرهنگی اسلامی عبدالله بن زید آل محمود یا مسجد «فنار» که در گذشته بزرگترین مسجد کشور بود، بهویژه در شب یکی از مکانهای دیدنی دوحه است.
این مسجد که مسجد مارپیچ نیز نامیده می شود، به نام شیخ «عبدالله بن زید آل محمود»، محقق مشهور قطری و همچنین بنیانگذار سیستم قضایی قطر نامگذاری شده است.
مسجد فنار همچنین مکانی برای آشنایی غیرمسلمانان با اسلام و فرهنگ اسلامی است. این مسجد مجموعه ای از دورهها را برای کسانی که میخواهند زبان عربی را یاد بگیرند، ارائه میدهد.
مسجد فنار از جمله مساجد سنتی در قطر است که از سنگ های مرجانی، گل و چوب ساخته شدهاند؛ برخلاف مساجد قرن بیست و یکم که از آجر و ساروج ساخته میشوند.
علاوه بر این، مسجد فنار مانند دیگر مساجد سنتی دارای چندین حیاط است که به ندرت در مساجد مدرن دیده میشوند.
مساجد قطر، باشکوهترین جاذبههای گردشگری جام جهانی ۲۰۲۲
منتشر شده در
اماکن اسلامی