بیماری قلبی قاتل خاموشی است که علائم چندانی ندارد تا زمانی که اولین حمله قلبی رخ دهد. به همین دلیل مهم است که یک سبک زندگی سالم داشته باشید تا ریسک فاکتورهای بیماری‌های قلبی مانند فشار خون، گلوکز خون، لیپید خون و شاخص‌های التهابی را کاهش دهید.
خوشبختانه اینکه شما دچار حمله قلبی بشوید یا نه، بیشتر به سبک زندگی‌تان بستگی دارد تا ژنتیکتان. کارشناسان باور دارند که یک سبک زندگی سالم می‌تواند از 80 درصد موارد بیماری‌های قلبی و عروقی پیشگیری کند.
چیزی که ممکن است ندانید این است که برخی از خصوصیات فیزیکی با ریسک بیشتر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط هستند. داشتن این ویژگی‌های فیزیکی لزوماً به این معنی نیست که حتماً دچار بیماری قلبی خواهید شد، بلکه منظور این است که اگر این ویژگی‌ها را دارید پس باید توجه بیشتری به سبک زندگی‌تان داشته باشید و تغییرات لازم برای کاهش احتمال بیماری‌های قلبی را اعمال کنید.
زیاد بودن سایز دور کمر
از متر زیاد استفاده کنید! متر کمک زیادی در کنترل سایز دور کمرتان به شما می‌کند. کارشناسان حوزه سلامت عقیده دارند سایز دور کمر نسبت به وزن بدن یا شاخص توده بدنی، یک مارکر بسیار مهم‌تر برای ریسک‌های سلامتی در آینده است. بالا بودن سایز دور کمر علامتی است که نشان می‌دهد شما چربی داخلی زیادی دارید و این نوع چربی چیزی است که با التهاب بیشتر، دیابت نوع دوم و افزایش احتمال بیماری‌های قلبی و عروقی ارتباط دارد.
حالا از کجا باید بدانید سایز دور کمرتان چیزی است که شما را در معرض بیماری‌های قلبی قرار می‌دهد؟
سایز دور کمر بیشتر از 88 سانتیمتر برای خانم‌ها و بیشتر از 101 سانتیمتر برای آقایان شاخصی است که نشان می‌دهد فرد بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی قرار دارد. یک راه دیگر برای ارزیابی میزان احتمال بیماری‌های قلبی این است که سایز دور کمرتان را با قدتان مقایسه کنید. سایز دور کمر شما نباید بیشتر از نصف قدتان باشد.
بیشتر افراد اغلب اوقات فقط به کنترل وزن خود توجه می‌کنند و توجهی به ارزیابی سایز دور کمر خود ندارند. تنها کاری که باید بکنید این است که یک متر بردارید و دور کمرتان را اندازه بگیرید. برای اندازه‌گیری، نفستان را بیرون بدهید و متر را دور کمرتان منطبق با نافتان قرار دهید. عدد موردنظر را یادداشت کنید و آن را به پزشک خانواده‌تان نشان بدهید. نسبت به تغییرات اندازه دور کمرتان که به مرور زمان رخ می‌دهد هشیار باشید.
طاسی سر
طاسی سر هرچند مسئله‌ای است که بیشتر از جنبه‌ی ظاهری و زیبایی مطرح می‌شود اما می‌تواند علامت این باشد که فرد بیشتر در معرض بیماری قلبی قرار دارد. یک بررسی روی چند مطالعه که روی تقریباً 40000 مرد انجام شد نشان داد آن‌هایی که در بالای سر خود موی کمتری داشتند، 44 تا 84 درصد بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی بودند. این ریسک در میان مردانی بیشترین بود که موهای خود را پیش از 60 سالگی از دست داده بودند. اما عقب رفتگی خط رویش مو ارتباطی با بالاتر بودن ریسک بیماری‌های قلبی نداشت.
به نظر می‌رسد این افزایش احتمال به تستوسترون ربط داشته باشد. مردانی که میزان بیشتری تستوسترون دارند، دی هیدروتستوسترون بیشتری تولید می‌کنند که همین باعث می‌شود فولیکول‌های موهایشان از بین برود. هرچند هنوز ثابت نشده اما دانشمندان به ارتباط میان بالاتر بودن میزان تستوسترون و بیماری‌های قلبی مشکوک هستند. بنابراین تستوسترون ممکن است وجه اشتراک این دو عامل باشد.
حلقه خاکستری دور قرنیه (corneal arcus)
چشم‌ها آینه‌ی روح هستند، اما در مورد سلامتی‌تان نیز چیزهایی می‌گویند. اگر متوجه حلقه‌ای سفید یا خاکستری رنگ در اطراف عنبیه شدید، این عارضه می‌تواند قوس قرنیه باشد. یک قوس از تجمع کلسترول درست شده که روی پوشش شفاف به نام قرنیه که سطح چشم‌ها را می‌پوشاند جمع می‌شود. در افراد زیر 45 سال، قوس قرنیه نشان‌دهنده‌ی نوع وراثتی هیپرکلسترولمی است که در آن، کلسترول بسیار بالا، ریسک بیماری‌های قلبی را نیز افزایش می‌دهد. اگر متوجه چنین حلقه‌ی سفیدی در اطراف عنبیه‌تان شدید این مسئله را با پزشک مطرح کنید. حتماً سطح لیپید خونتان را به طور مرتب چک کنید و معاینه‌ی منظم چشم داشته باشید.
خطی در نرمه‌ی گوش
وقتی در آینه نگاه می‌کنید احتمالاً به نرمه‌ی گوش‌هایتان توجهی نمی‌کنید. آیا نرمه‌ی گوشتان دارای خط یا چروکی عمیق است که به صورت اریب در نرمه‌ی گوشتان قرار دارد؟ برخی پژوهش‌ها این خط یا چین در نرمه‌ی گوش را به افزایش ریسک بیماری عروق کرونری مرتبط دانسته‌اند. این خط معمولاً زمانی بیشتر به چشم می‌آید که صبح بعد از چند ساعت در رختخواب ماندن بیدار می‌شوید. به هم فشردن نرمه‌ی گوش ممکن است این خط را قابل توجه‌تر هم بکند.
هنوز معلوم نیست چرا وجود چین و یا خط در نرمه‌ی گوش در افرادی که وضعیت سلامت قلبشان چندان خوب نیست شایع‌تر است. این خط می‌تواند نشان‌دهنده‌ی باریک شدن رگ‌های ریز خونی ناحیه‌ی گوش یا تجمع پلاک در آن‌ها باشد. در نتیجه شاخصی از تجمع پلاک در عروق بزرگ‌تر است که خون و اکسیژن را به سمت قلب می‌برند.
پیرتر از سن واقعی به نظر رسیدن
آیا مردم به شما می‌گویند که پیرتر از سن واقعی‌تان به نظر می‌رسید؟ خوشبختانه آن‌ها بی‌ادب نیستند! بلکه سلامت قلبتان را زیر سؤال می‌برند. تحقیقات نشان می‌دهد میان پیرتر به نظر رسیدن و بالاتر بودن ریسک بیماری‌های قلبی ارتباط وجود دارد. چرا باید چنین ارتباطی وجود داشته باشد؟ پیرتر از سن واقعی به نظر رسیدن ممکن است علامت عجیبی از پیری زودرس باشد که بر عضلات قلب و رگ‌های خونی آن اثر می‌گذارد.
کلام آخر
داشتن هر یک از علائم گفته شده لزوماً به این معنی نیست که حتماً دچار بیماری قلبی خواهید شد، بلکه نشان می‌دهند که شما باید بیشتر مراقب سلامت قلب خود باشید و سبک زندگی خود را اصلاح کنید. اگر دارای چند علامت گفته شده هستید، کنترل بیشتر وضعیت قلبتان اهمیت بیشتری هم دارد. در مورد ریسک فاکتورهایی که دارید و اینکه برای کاهش این ریسک‌ها چه می‌توانید بکنید با پزشک خود مشورت نمایید. اهمیت دادن به ریسک فاکتورهای سلامتی، هم برای سلامت قلب و هم برای سلامت عمومی‌تان مهم است.
