امیرالمؤمنین(ع) در روایتی سه راهکار را در زمینه اصلاح نفس، سامان‌بخشی به امور دنیوی و اصلاح رابطه با مردم معرفی کرد. آن‌حضرت می‌فرماید: «هرکس باطن خود را نیکو کند، خداوند هم ظاهرش را نیکو جلوه دهد. هر که براى دینش کار کند، خداوند کار دنیایش را کفایت کند و هرکه رابطه خود را با خدا نیکو کند، خداوند رابطه او را با مردم نیکو کند؛ مَنْ أَصْلَحَ سَرِیرَتَهُ، أَصْلَحَ اللَّهُ عَلَانِیَتَهُ؛ وَمَنْ عَمِلَ لِدِینِهِ، کَفَاهُ اللَّهُ أَمْرَ دُنْیَاهُ؛ وَ مَنْ أَحْسَنَ فِیَما بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَّهِ، أَحْسَنَ اللَّهُ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النَّاسِ». (نهج‌البلاغه، حکمت432 صبحی صالح)
بر این اساس، آراستن باطن و درون انسان به‌وسیله اخلاق خوب زمینه است براى آنکه خداوند گفتار و رفتار ظاهرى او را به‌لطف خود اصلاح کند، زیرا آراستگى ظاهر به‌منزله نتایج آرایش باطن است و همچنین عمل انسان به‌خاطر دین و برپا داشتن حدود الهى زمینه است براى اصلاح حال او در زندگى دنیوى‌اش و انگیزه‌اى براى توجه مردم نسبت به اوست، زیرا او به‌جاى اینکه مثل آنها شیفته دنیا شود، به خدا توجه دارد.
و جمله سومى نیز همین معنى را دارد، زیرا که خالص کردن بندگى براى خدا و نیکو ساختن رفتار خود، باعث بریدن از محبت و حرص بر دنیایى است که باعث برهم زدن و فساد بین مردم است و در نتیجه زمینه براى از بین بردن و برطرف ساختن این فساد فراهم خواهد بود. (شرح ابن‌میثم بحرانی)
همچنین این نکته برداشت می‌شود کسى که پیوند خود را با خدا محکم کند، به‌یقین خیانت نمى‌کند، راستگو و درست‌کردار است، داراى سخاوت و محبت دربرابر خلق خداست و امر به معروف و نهى از منکر مى‌کند و به‌یقین این اعمال سبب حسن ظن مردم به او و حسن رابطه آنها با وى مى‌شود. خداوند در سوره مریم(س) مى‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدّاً; مسلّماً کسانى که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، خداوند رحمان محبت و مودتی براى آنان در دل‌ها قرار مى‌دهد»، و در دعاى ابراهیم علیه‌السلام براى فرزندانش در سوره ابراهیم مى‌خوانیم: «فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِّنَ النَّاسِ تَهْوِى إِلَیْهِمْ; دل‌هاى گروهى از مردم را متوجه آنها کن».
(پیام امام امیرالمؤمنین ــ شرح نهج‌البلاغه آیت‌الله مکارم شیرازی)
