یک کارشناس مسائل سوریه گفت: «ممکن است رابطه ای میان تحولات سوریه با مذاکرات سازش وجود داشته باشد. یعنی تعیین مدت زمان 9 ماهه برای به نتیجه رساندن مذاکرات سازش نشان دهنده این است که بحران سوریه حداقل تا 9 ماه دیگر ادامه پیدا خواهد کرد و اگر قرار است وضعیتی استقراری پیدا کند بعد از فرصت 9 ماهه مذاکرات سازش خواهد بود.»
مرتضی نعمت زاده رایزن فرهنگی پیشین ایران در سوریه گفت: «به نظر من دامنه اختلافات درونی مخالفان سوری تا مرز معینی پیش می رود اما عوامل فراملی و بین المللی بحران سوریه برای مهار اختلافات داخلی مخالفین ورود پیدا کرده و تلاش می کنند تا همچنان جنگ با دولت سوریه را در اولویت مخالفان قرار دهند.»
وی اظهار کرد: «در حال حاضر شناور بودن تحولات و تصمیمات باید در ارزیابی ها مورد توجه قرار بگیرد. به عبارت دیگر تحولاتی در منطقه روی داده که برخی به نفع دولت سوریه و برخی دیگر به نفع دولت آمریکا بوده است. لذا ما نیازمند زمان بیشتری هستیم تا نسبت به رویکرد تحولات پیش آمده از جمله اتفاقاتی که در مصر در حال انجام است شناخت بیشتری پیدا کنیم.»
وی ادامه داد: «تحولات مصر هم از سوی عربستان که یکی از دشمنان سوریه به شمار می رود مورد استقبال قرار گرفته و هم با استقبال بشار اسد مواجه شده است و در واقع دولت جدیدی که در مصر روی کار آمده از یکسو صحبت از بهبود روابط با سوریه می کند و از سوی دیگر مورد حمایت و پشتیبانی مالی عربستان قرار گرفته است.»
وی افزود: «همچنین به نظر می رسد در آمریکا هنوز یک تصمیم قطعی در مورد مصر اتخاذ نشده است و به همین علت ما تا حدودی نیازمند زمان هستیم تا بهتر بتوان روند تحولات در منطقه را ارزیابی کرد و در پرتو این مسئله تحولات سوریه را نیز مورد بررسی و قضاوت قرار داد.»
نعمت زاده گفت: «من معتقدم ممکن است رابطه ای میان تحولات سوریه با مذاکرات سازش وجود داشته باشد. یعنی تعیین مدت زمان 9 ماهه برای به نتیجه رساندن مذاکرات سازش (که البته من معتقدم به نتیجه ای نخواهد رسید) نشان دهنده این است که بحران سوریه حداقل تا 9 ماه دیگر ادامه پیدا خواهد کرد و اگر قرار است وضعیتی استقراری پیدا کند بعد از فرصت 9 ماهه مذاکرات سازش خواهد بود.»
وی تصریح کرد: «بنابراین وضعیت کنونی سوریه حداقل تا یک سال دیگر ادامه دارد و بعد از یک سال اگر قرار باشد این بحران فروکش کند قطعا یکی از عواملی که به فروکش کردن بحران کمک خواهد کرد درگیری های داخلی میان مخالفان خواهد بود.»
نعمت زاده در پاسخ به این سوال که آیا پس عملا آقای اسد تا انتخابات سال 2014 در قدرت باقی خواهد ماند؟، گفت: «به نظر می رسد اگر تحولات غیرقابل پیش بینی روی ندهد و وضعیت به همین روالی که اکنون وجود دارد جلو برود همین اتفاق خواهد افتاد.»
این کارشناس مسائل سوریه در پاسخ به این سوال که آیا می توان گفت یکی از دلایل عدم موفقیت مخالفان سوری عدم وحدت ایدئولوژیک میان آن ها ( یعنی کردها، سلفی ها، لیبرال ها، اخوان) است؟، گفت: «واقعیت این است که تحولات روی داده در سوریه تحولاتی برون زا است نه درون زا. هرچند شاید تاحدودی زمینه های داخلی نیز وجود داشته است. یعنی تحولات منطقه به اضافه برخی نارضایتی های داخلی زمینه اولیه بروز اعتراضات را فراهم نموده باشد.»
وی ادامه داد: «اما در حال حاضر آنچه بر عرصه تحولات سوریه حاکم است درگیری میان نظام و گروه هایی است که عمدتا برون زا هستند و مدیریت آن ها نیز مدیریت بیرونی است و از آنجا که این گروه ها هر کدام به یک جا وصل هستند تابع منافع متفاوت حامیان خود در خارج سوریه هستند.»
وی افزود: «برخی از این گروه ها به جریان القاعده متصل هستند و القاعده خود رویکردها و شیوه های خاص خود را دارد. القاعده عمدتا اهل گفتگو نیست و شیوه ترور و کشتار کور را دنبال می کند. بنابراین جریان القاعده در سوریه با دیگر گروه ها شیوه گفتگو را دنبال نمی کند و آنچه میان این ها حکم می کند ترور، کشتار و اقدامات کورکورانه است.»
رایزن فرهنگی پیشین ایران در سوریه تصریح کرد: «لذا حتی اگر گمان کنیم اراده خارجی بر این قرار بگیرد که مخالفان در کنار هم بنشینند و به توافق برسند که برای مذاکره سیاسی با دولت سوریه آماده شوند، بخشی از مخالفان که تابع القاعده هستند از این امر پیروی نمی کنند.»
نعمت زاده در پایان تاکید کرد: «بنابراین وجود حامیان مختلف با اهداف مختلف مانع از این است که مخالفان به وحدت برسند و حتی اگر منافع مشترک حامیان ایجاب کند، وحدت مخالفان کار بسیار سخت و پیچیده ای است.»
