پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در شرایطی مبعوث شد که جوامع بشری در اوج انحطاط اخلاقی و فرهنگی به سر می‌برد. پس از دوران طولانی فَترَت یعنی فاصله گرفتن انسان‌ها از تعالیم وحیانی، ارزش‌های الهی و اخلاقی به حاشیه رانده شده بود و جاهلیت بر سرزمین‌ها سایه افکنده بود. این ویژگی به خصوص در جزیرةالعرب به اشکال خاصی نمایان بود؛ جامعه‌ای که در آن، زنده به گور کردن دختران امری عادی تلقی می‌شد. در چنین شرایطی جامعه‌ی بشری نیازمند تحولی بنیادین در بنیان‌های اخلاقی و معنوی خود بود.

دین که روزگاری به‌عنوان راهنمای زندگی انسان‌ها شناخته می‌شد، جای خود را به خرافات و رفتارهای غیراخلاقی داده بود. از این جهت رسول خدا صلی الله علیه و آله در بیانی روشن به همگان اعلام کرد «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ»؛ یعنی (من مبعوث شدم تا مکارم اخلاق را به کمال برسانم). این جمله‌ی کوتاه اما عمیق، نشان‌دهنده‌ی یکی از اهداف اصلی بعثت نبوی است؛ هدفی که بر پایه اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی بنا شده و در راستای رساندن انسان‌ها به اوج کرامت و شرافت انسانی است. پیامبر، اخلاق را نه صرفاً به‌عنوان مجموعه‌ای از دستورات، بلکه به‌عنوان جوهره‌ی دین و راهنمای عملی برای زندگی معرفی کرد.

در حقیقت رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله، بازگرداندن دین به متن زندگی انسان‌ها و پیوند زدن آن با عالی‌ترین مراتب اخلاقی بود. ایشان با تعالیم خود، جامعه‌ای را که غرق در ظلم و فساد بود، به الگویی از عدالت، محبت، و برادری تبدیل کرد. پیامبر نه‌تنها ارزش‌های فراموش‌شده را احیا کرد، بلکه با تکمیل مکارم اخلاق و ارائه الگوهای عملی، راهی برای تعالی روحی و اجتماعی بشر گشود؛ راهی که اسلام، با تمامیت خود، آن را تضمین کرد.

اما اتمام اخلاق بدون تکامل دین میسر نبود. به این معنا که بدون کمال رسیدن دین و تامّ شدن نعمت، مکارم اخلاق به کمال نمی‌رسید، زیرا اخلاق کامل نیازمند الگویی جامع و مستمر بود که در وجود هادیان بشر متجلی شد. این کمال با ابلاغ ولایت و امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام به عنوان جانشین پیامبر اسلام در غدیر محقق شد و لذا خداوند فرمود «الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْكُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا» (سوره مائده، آیه 3) یعنی امروز دینتان را برای شما کامل و نعمتم را برایتان تام قرار دادم و دین اسلام را برای شما پسندیدم.

از آنجا که اخلاق، قلب تپنده دین است، تکمیل دین به معنای تکمیل نظام اخلاقی اسلام بود. در واقع، دین کامل نمی‌تواند بدون اخلاق، کامل باشد. بنابراین، بعثت پیامبر اسلام با هدف اتمام مکارم اخلاق آغاز شد و با تعیین امیرالمؤمنین علیه‌السلام و فرزندان برگزیده‌ی ایشان به عنوان الگوهای عملی این اخلاق، دین به کمال خود رسید. خلاصه آنکه «اکمال دین» به این معناست که دین اسلام از نظر محتوایی و کیفی به نقطه‌ای رسید که هیچ نقصی در آن باقی نماند و به اوج کمال خود رسید و اخلاق یکی از محورهای دین محسوب می‌شود و «اتمام نعمت» که در اینجا ولایت و هدایت هادیان الهی یعنی اوصیای نبی است، از نظر اجزاء و اجرا به نهایت خود رسید تا بشریت بتوانند آنان را به عنوان الگوهای عملی در جنبه‌های ایمانی و اخلاقی برگزینند.

اما پرسش این است که آیا پیامبران پیشین از اخلاق کامل برخوردار نبودند؟ و تفاوت میان اخلاق پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله و پیامبران گذشته در چه مواردی بوده است؟ برای پاسخ به این سؤال، ابتدا لازم است به دو مقدمه‌ای اشاره کنیم که مرتبط با موضوع بحث است: 1. مفهوم مکارم اخلاق 2. خصلت خاص پیامبر اسلام.

1. مقدمه اول درباره مفهوم مکارم اخلاق است.واژه «مکارم» از ریشه «کرامت» به معنای بزرگواری، شرافت و والامقامی گرفته شده است؛ امری که به‌صورت ذاتی در وجود انسان‌ها از سوی خداوند قرار داده شده است. چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدَمَ» (اسراء: 70)؛ یعنی خداوند به همه فرزندان آدم کرامت بخشیده است. بر همین اساس، مکارم اخلاق، جلوه‌ی عملی این کرامت ذاتی است. به بیان دیگر، مکارم اخلاق رفتارهایی را شامل می‌شود که نشان‌دهنده بزرگواری و شرافت انسانی است.

با این تعریف، مکارم اخلاق به مجموعه‌ای از ویژگی‌های اخلاقی اشاره دارد که افراد را به بالاترین مراتب کرامت و شرافت انسانی می‌رساند. بنابراین، فرمایش پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله که فرمود «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ»، تنها دعوت به رفتارهای پسندیده نیست، بلکه هدف نهایی ایشان، رساندن انسان به اوج شرافت اخلاقی و کمال روحی بوده است. اخلاق عادی شامل رفتارهایی است که انسان‌ها به صورت طبیعی یا بر اساس عرف و فرهنگ انجام می‌دهند، مانند راست‌گویی، ادب، مهربانی، و کمک به دیگران و «مکارم اخلاق» شامل رفتارهایی می‌شود که فراتر از انتظارات عادی و عمومی است. این اخلاق عبارتند از عالی‌ترین و دشوارترین مراحل اخلاقی می‌شود که تنها انسان‌های بزرگ و روح‌های متعالی به آن دست می‌یابند.

2. مقدمه دوم درباره خصلت خاص پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است. آیات قرآن گویای آن است که خداوند متعال خصلت‌های منحصر به فردی را از جهت معنوی به آخرین رسول خویش اختصاص داده است.

ویژگی اول، رحمت برای تمام جهانیان است. خداوند در این باره در آیه‌ی107 سوره انبیاء می‌فرماید «وَ مَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ»؛ یعنی فقط تو را رحمتی برای تمام جهان هستی قرار دادیم؛ به این معنا که خصلت «رحمت» را تنها در تو به صورت تمام و کمال متجلی کردیم تا مجرای رحمانیت و رحیمیت خدا در کل عوالم هستی باشی و رحمت هم عطای بدون استحقاق است؛ به عنوان نمونه بارانی که می‌بارد نمود رحمت خداست که بر کافر و مؤمن می‌بارد. درختان و میوه‌ها و گل و گیاه، همگی نمود رحمت خداوند هستند که در همه جا رشد و نمو دارند.

ویژگی دوم، نرم‌خویی بالای رسول خدا صلی الله علیه و آله است. خداوند در آیه‌ی 159 آل‌عمران خطاب به رسول خویش می‌فرماید «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ ۖ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ ...» یعنی [ای پیامبر] پس به مهر و رحمتی از سوی خدا با آنان نرم خوی شدی و اگر درشت خوی و سخت دل بودی از پیرامونت پراکنده می شدند. این آیه گویای وسعت قلب پیامبر صلی الله علیه و آله به واسطه‌ی رحمت الهی است که سبب شد ایشان در نهایت لطف و کرم با دیگران برخورد کند.

با این دو مقدمه،‌ نگاهی به اخلاقیات بی‌نظیر پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله می‌اندازیم؛ همان پیامبری که خداوند به واسطه‌ی او، اخلاق را به اوج کمال رساند. این اخلاقیات عبارتند از:

1.بخشش در اوج قدرت:  در ماجرای فتح مکه، پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله با برخوردی بی‌نظیر و در اوج قدرت خود نشان داد که بخشش و رحمت را در جایگاه بالاتری از انتقام قرار می‌دهد. زمانی که دشمنان قدیمی او که سال‌ها با او جنگیده بودند، در برابرش تسلیم شدند، پیامبر به جای انتقام، آنان را با سخاوت و مهربانی مورد عفو قرار داد. جمله معروف «إذهَبوا فَأنتمُ الطُّلَقاء» (بروید، شما آزادید) نشان‌دهنده عمق بخشش و بزرگواری پیامبر بود. این بخشش نه‌تنها به معنای عفو فردی بود، بلکه پیامبر در این عمل به مردم نشان داد که عفو در شرایط سخت‌ترین موقعیت‌ها، چه از نظر قدرت و چه از نظر انسانی، بالاترین نمونه اخلاقی است. پیامبر با این عمل خود نه‌تنها دشمنان را مهار کرد، بلکه قلب‌ بسیاری را نیز تسخیر کرد و پیامی از صلح و صفا به جهانیان فرستاد.

2.دستگیری از بدخواهان و آزار رسانندگان: پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله در برخورد با بدخواهان و آزاررسانندگان نیز نمونه‌ای برجسته از صبر، بردباری و دستگیری نشان داد. در بسیاری از مواقع، حتی زمانی که دشمنانش به او آسیب می‌رساندند، ایشان نه تنها انتقام نگرفت، بلکه به آنها فرصت هدایت و تغییر داد. یکی از نمونه‌های معروف این رفتار، همان ماجرای فتح مکه و داستان ابو سفیان لعنة الله علیه است.  همچنین در مواردی دیگر، پیامبر افرادی را که به او آزار رسانده بودند، بخشید و از آنان خواست که به سوی حقیقت بازگردند. در آیه‌ی «وَ لَا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لَا السَّیِّئَةُ ۚ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَكَ وَ بَیْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ» (فصلت: 34)، خداوند می‌فرماید خوبی با بدی یکسان نیست و دستور می‌دهد که با بدی‌ها، به بهترین شکل ممکن برخورد کند و حتی دشمنان را با مهربانی و عفو پاسخ دهد؛ در این صورت کسی که میان تو و او دشمنی است چنان شود که گویی دوستی نزدیک و صمیمی است.

3.عدم نفرین قوم: یکی از ویژگی‌های برجسته اخلاقی پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله، عدم نفرین به دشمنان و قوم خود، حتی در شرایط بسیار سخت و آزاردهنده، بود. هنگامی که پیامبر در دوره‌های مختلف با سخت‌ترین شکنجه‌ها و توهین‌ها از سوی قوم خود مواجه می‌شد، او هرگز دعا یا نفرین به نابودی آنها نکرد، بلکه به جای آن، همواره برای هدایت و نجات آنها دعا می‌کرد.

4.حریص بودن به هدایت: پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله نسبت به هدایت مردم بسیار حریص بود و تمام تلاش خود را برای نجات انسان‌ها از گمراهی به کار می‌بست. این حرص و تلاش بی‌وقفه، نه تنها در برخوردهای فردی بلکه در تمام تلاش‌های ایشان برای نشر دین اسلام به وضوح دیده می‌شود. در قرآن کریم، خداوند به این ویژگی پیامبر اشاره کرده و می‌فرماید: «فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ أَلَّا یَكُونُوا مُؤْمِنِینَ» (شعراء: 3)؛ یعنی: «شاید تو خود را به‌خاطر عدم ایمان آنها هلاک می‌کنی». این آیه نشان می‌دهد که پیامبر از شدت علاقه و حرص برای هدایت مردم، به‌گونه‌ای دلسوز و نگران بود که گویی خود را در معرض هلاکت قرار می‌دهد. این ویژگی پیامبر بیانگر عمیق‌ترین نوع رحمت و دلسوزی برای بشریت است که هیچ‌گاه از تلاش برای نجات انسان‌ها دست بر نمی‌داشت.

5. طلب عفو و مغفرت برای امت: پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله در طول دوران رسالت خود، همواره برای امت خود طلب مغفرت می‌کرد. حتی در مواردی که خود نیز مورد اذیت و آزار قرار می‌گرفت، پیامبر به جای تلافی، برای امت خود طلب آمرزش می‌کرد تا آنها از گناهان خود پاک شوند. در قرآن، در آیه159 بعد از آنکه خطاب به پیامبر می‌فرماید به خاطر رحمت خدا بود که با آنان نرم خوی شدی و اگر درشت خوی و سخت دل بودی از پیرامونت پراکنده می شدند، نتیجه می‌گیرد «فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ»؛ یعنی از آنان گذشت کن، و برای آنان آمرزش بخواه و در کارها با آنان مشورت کن.

6.جامعیت و جهانی بودن پیام اخلاقی: پیامبر اسلام برای همه انسان‌ها و همه زمان‌ها مبعوث شد. در واقع پیام اخلاقی اسلام، با مبعوث شدن پیامبر اسلام برای همه انسان‌ها در همه زمان‌ها، دارای جامعیت و جهانی‌بودن است. این جامعیت موجب شده است که اخلاق اسلامی از محدودیت‌های جغرافیایی و قومی فراتر رفته و به عنوان یک سیستم اخلاقی فراگیر مطرح شود. به این معنا که ارزش‌ها و اصول اخلاقی ارائه شده در اسلام، نه تنها برای مسلمانان، بلکه برای همه انسان‌ها، صرف‌نظر از نژاد، ملیت و زمان، قابل اجرا و معتبر است. این ویژگی، اسلام را به عنوان یک دین جهانی با پیام اخلاقی جهان‌شمول معرفی می‌کند.

نتیجه آنکه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله آن زمان که با فلسفه‌ی اتمام اخلاق مبعوث شد، مقدمه‌‌اش اکمال دین و تام شدن ولایت نعمت برای انسان‌ها بود. در حقیقت، اخلاقی که پیامبر در پی آن بود، نه تنها صرفاً اصلاحات اخلاقی بود، بلکه هدف آن ارتقای انسان‌ها به بالاترین مراتب کرامت انسانی و هدایت آنها به سوی کمال الهی بود. این امر در سایه‌ی احکام و آموزه‌های نبوی تحقق یافت که با هر رفتار و سخن او، معیارهای اخلاقی جدیدی معرفی می‌شد که انسان‌ها را به سوی فضایل عالی سوق می‌داد.

این اخلاق پیامبر صلی‌الله علیه و آله ویژگی‌ها و وجه تمایزهایی هم با اخلاق سایر پیامبران داشت که از جمله‌ی آنها بخشش در اوج قدرت و عدم نفرین قوم و نیز جامعیت داشتن آن در سطح جهانی و عرصه‌های اجتماع بود و تمام این خصلت‌ها در پرتو خصلت رحمةٌ للعالمینی ایشان و وسعت قلبی بود که خداوند به ایشان عطا کرد.

برادر عزیز ما، شیخ محمد حمادی از مسئولان حزب الله در جنوب لبنان را تسلیت می گوییم.

پیروزی غزه، پیروزی ملت فلسطین و تمام ملت های منطقه و آزادگان جهان است که به آنها کمک کردند.

اسرائیل به عنوان یک جنایتکار جنگی نمایان شد و نتوانست اسیرانش را با زور آزاد کند و فقط از طریق توافق با مقاومت فلسطین، اسرایش بازگشتند.

تجاوز به لبنان با حمایت آمریکایی غربی صورت گرفت که خود را فراتر از تمام قوانین می دانند.

مقاومت یک گزینه سیاسی، ملی و انسانی برای مقابله با اشغالگری و آزادسازی اراضی اشغالی است.

آمریکا و اسرائیل می خواستند مقاومتی را نابود کنند که با تمام طیفهای خود با ثبات و ایستادگی افسانه ای و شجاعت استثنایی و عزم و اراده مبتنی بر شهادت طلبی در میدان به مقابله با دشمن پرداخت.

ما با تکیه بر ایمان و گزینه و حقوممان، قدرتمندتر از اشغالگران هستیم، ما با قدرت ایمان و اراده مقاومت، در میدان نبرد حاضر شدیم.

مقاومت طی 10 روز پس از حادثه پیجرها، توانست خود را بازیابد و کنترل اوضاع را به دست گیرد.

از یمن عزیز که جانفشانی کرد و مردم، مرجعیت و حشد شعبی عراق و لبنان که سید شهدای  امت، سید حسن نصرالله را تقدیم کرد، تقدیر و تشکر می کنیم.

در دوران جنگ ،عملیات مقاومت تشدید شد و ارتش رژیم اسرائیل به سبب ثبات و ایستادگی رزمندگان نتوانست به جز چند صد متر پیشروی داشته باشد، مردم آواره ما با ایستادگی خود از مقاومت دفاع کردند، مردم لبنان در مناطق و طیفهای مختلف آنها وفادار بودند.

اسرائیل از طریق آمریکا خواستار آتش بس شد و ما به همراه دولت لبنان با آن موافقت کردیم که این یک پیروزی است.

مردم حامی مقاومت، تربیت شدگان مکتب حسینی و امام خمینی(ره)، امام موسی صدر و شهید سید حسن نصرالله هستند.

بسیاری تصور می کردند که ما اسرائیل را با ضربه قاطعی شکست خواهیم داد، درها به روی رژیم صهیونیستی بسته شد و نتوانست پیشروی کند و در ایجاد فتنه داخلی و از بین بردن مقاومت ناکام ماند.

مردم حامی مقاومت گمان نمی کردند که این تعداد زیاد از رهبران را در این مدت کوتاه از دست بدهیم.

ما در این نبرد، این  دو بهترین یعنی پیروزی و شهادت را به دست آوردیم، مقاومت همچنان ادامه دارد و این پیروزی است.

رخنه اطلاعاتی شکاف بزرگی بود، ما برای درس گرفتن، در حال انجام تحقیقات هستیم، البته نباید این رخنه به این شکل رخ می داد.

ما با آتش بس موافقت کردیم، به این دلیل که مورد  تعدی قرار گرفتیم و  دولت تصمیم گرفت برای حمایت از مرزها و اخراج اشغالگران، مقابله کند.

ما به طور کامل به توافق آتش بس پایبند بودیم، ولی اسرائیل، 1350 بار آن را نقض کرد. اسرائیل به خاطر شکست و خسارتهایش، نقض توافق آتش بس را در پیش گرفت.

ما هیچ بهانه ای به دشمن ندادیم و دولت لبنان را مسئول پاسخ به نقض آتش بس از سوی اسرائیل دانستیم، متاسفانه نشنیدیم که بسیاری از سیاستمداران حتی یک کلمه علیه این تجاوزات دشمن سخن بگویند.

آنچه در نقض توافق آتش بس رخ  داد، نیاز لبنان به مقاومت را مورد  تاکید قرار می دهد.

کسانی که مدعی دفاع از حاکمیت لبنان هستند، در برابر تجاوزات اسرائیل سکوت کرده اند.

برخی بر شکست مقاومت تکیه کرده بودند که این هدف هرگز محقق نخواهد شد.

مقاومت بار دیگر با تکیه بر این مردمی پیروز شد که با وجود عدم عقب نشینی دشمن(از مناطق جنوب لبنان) به سوی روستاهای مرزی پیش رفتند و با سینه های خالی با دشمن مقابله کردند.

این صحنه مقابله با دشمن، تجلی بخش کرامت و عزت این مردمی است که تانکهای دشمن و حامیانش، آنها را مرعوب خود نکرد.

هر شهرکی در جنوب لبنان به نماد عزت و مقاومت تبدیل شده است، اسرائیل نمی تواند در این سرزمین باقی ماند.

معادله سه گانه : مردم، ارتش و مقاومت مانع رسیدن اسرائیل به بیروت شد.

ما حتی برای یک روز هم، تمدید مهلت عقب نشینی اسرائیل را نمی پذیریم.

جناب رئیس جمهور جوزف عون نمی تواند یک  دستاورد به اسرائیل (با تمدید مهلت عقب نشینی) بدهد.

مسئولیت پیامدهای هرگونه تاخیر در عقب نشینی اسرائیل بر عهده سازمان ملل و آمریکاست.

ادامه حضور اشغالگران، تجاوز به حاکمیت لبنان است و همه اعم از دولت، ملت، مقاومت، احزاب و تمام طوایف در مقابله با آن مسئول هستند.

ما مطمئن هستیم که جناب رئیس جمهور جوزف عون نمی تواند حتی یک دستاورد به اسرائیل بدهد، و به همین سبب به ارتش لبنان دستور داد همراه مردم که به جنوب در حال پیشروی بودند، باشند و از آنها حمایت کنند.

مقاومت حق دارد هر طور که مناسب می داند درباره شکل و ماهیت رویارویی با دشمن و زمان آن رفتار کند.

دوگانه ملی(فراکسیون پارلمانی حزب الله و جنبش امل)، گزینه انتخاب رئیس جمهور توافقی را از طریق انتخاب رئیس جمهور جوف عون محقق کرد، اگر مشارکت این دوگانه ملی نبود، رئیس جمهور به این شکل که بیانگر وحدت ملی است، انتخاب نمی شد و  این قدرت دوگانه ملی(حزب الله و جنبش امل) را نشان داد.

ما با دوراندیشی و منطق رفتار کردیم، زیرا کشور و دولت خود را دوست داریم، ما خواهان همکاری با نواف سلام مامور تشکیل دولت هستیم، پیچیدگی های تشکیل دولت از ناحیه ما نیست.

روند امور میان ما و نخست وزیر مکلف و رئیس جمهور، روان است و هیچ مانعی در برابر آن وجود ندارد.

از کمیته بازسازی و جهاد سازندگی و کمیته وعده و پایبندی تشکر می کنم، زیرا آنها در پرونده اسکان و غرامت به دستاورد بزرگی دست یافتند.

دفتر اطلاع رسانی دولت غزه در بیانیه ای اعلام کرد: تاکنون بیش از 300 هزار نفر از آوارگان فلسطین از استان‌های جنوبی و مرکزی از طریق جاده‌های‌های الرشید و صلاح الدین به غزه و استان‌های شمالی بازگشتند.

دفتر فلسطین همچنین تاکید کرد: مردم فلسطین در غزه و استان‌های شمالی اکنون به 135000 چادر و کانکس نیاز فوری دارند.

در ادامه این بیانیه آمده است: درصد تخریب های انجام شده توسط ارتش اشغالگر در این دو استان بیش از 90 درصد است.‌‌

سرما هم جلودار مردم غزه نشد

با وجود سرمای شدید، حرکت شبانه آوارگان فلسطینی از طریق خیابان الرشید به سمت شمال نوار غزه ادامه دارد.

گزارشگر سازمان ملل: 2میلیون فلسطینی خانه‌ای برای سکونت ندارند

گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور اسکان آوارگان اعلام کرد: وضعیت غزه هنوز بسیار سخت و دشوار است و چیزی برای بازگشت آوارگان باقی نمانده است.

بر اساس این گزارش، کامیون‌های کمک رسانی در حال رسیدن هستند اما مقادیر کافی نیست و کمبود مسکن موقت (خانه‌های پیش ساخته) وجود دارد.

این گزارش می‌افزاید: آوارگانی که به شمال باز می گردند به وسایل اولیه امدادی به ویژه چادر نیاز دارند.

گزارشگر سازمان ملل تاکید کرد: کشورهای حامی توافق باید ورود 6هزار خانه موقت(خانه‌های پیش ساخته) مطابق توافق مورد نظر را تضمین کنند.

گزارشگر ویژه سازمان ملل همچنین اعلام کرد، دو میلیون نفر در غزه با آواره شدن مواجه شده‌اند که بیشتر آنها خانه‌ای برای بازگشت ندارند.

ورود 1900 کامیون کمک‌ها به غزه به استثنای سوخت و گاز

دفتر اطلاع رسانی فلسطین در غزه اعلام کرد که از آغاز توافق آتش بس 1900 کامیون وارد غزه شده ولی سوخت و گاز به غزه نرسیده است.

حمله رژیم صهیونیستی به اردوگاه النصیرات با وجود آتش‌بس در غزه

منابع خبری از حمله رژیم صهیونیستی به اردوگاه النصیرات در مرکز نوار غزه خبر دادند.

منابع فلسطینی گزارش دادند که یک دستگاه بولدوزر در خیابان الرشید واقع درغرب اردوگاه النصیرات هدف حمله اشغالگران صهیونیستی قرار گرفت و در این حمله چند نفر شهید و زخمی شدند.

کانال دوازده رژیم صهیونیستی بدون اشاره به نقض آتش بس از سوی این رژیم با اذعان به این حمله تاکید کرد که در این حمله بولدوزری را هدف قرار داده که قصد بازکردن راه به سمت شمال را داشت.  

 خبر طرح انتقال 100 هزار فلسطینی به آلبانی تکذیب شد

نخست وزیر آلبانی اعلام کرد: اخبار مربوط به طرح انتقال 100 هزار فلسطینی به کشورمان کذب است و از ما چنین درخواستی نشده است.

پخش پیام «اربیل یهود» اسیر صهیونیست

سرایاالقدس شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی، ویدئویی از «اربیل یهود» نظامی اسیر صهیونیست را پخش کرد که طی آن خطاب به خانواده اش می گوید که در اسارت و در سلامتی کامل است.

مقاومت با پخش این ویدئو  در حقیقت، دروغگویی و نفاق نتانیاهو و کابینه اش را برملا کرد که تلاش کردند با بهانه قرار دادن سرنوشت این اسیر و مبهم خواندن آن، مانع بازگشت آوارگان فلسطینی به شمال غزه شوند.

رایزنی هیئتی از حماس با مقامات مصری درباره آتش بس

هیئتی از رهبران حماس به قاهره رفته است تا تحولات مربوط به اجرای آتش بس در غزه را در سایه ادامه نقض آن از سوی رژیم صهیونیستی بررسی کند.

دیدار هیئتی از رهبران حماس و جهاد اسلامی با اسرای آزاد شده فلسطینی در قاهره

هیئتی از رهبران جنبش حماس به ریاست محمد درویش و برخی گروههای دیگر از جمله زیاد النخاله دبیرکل جنبش جهاد اسلامی با اسیران آزاد شده در چارچوب قرارداد طوفان آزادگان، شامگاه امشب در قاهره دیدار کردند. این اسیران با مانع تراشی رژیم صهیونیستی برای بازگشت به کرانه باختری روبرو شده و به قاهره رفتند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی امروز یکشنبه ۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۳، در پایان مجلس روضه‌ی شهادت امام کاظم علیه‌السلام که با حضور مسئولان ستاد مرکزی اعتکاف برگزار شد، بر اهمیت تثبیت حالات معنوی اعتکاف در جوانان تأکید کردند.

رهبر انقلاب در این مراسم پس از ارائه گزارش حجت‌الاسلام والمسلمین سیّدعلیرضا تکیه‌ای مسئول ستاد مرکزی اعتکاف کشور ضمن تشکر از دست‌اندرکاران مراسم اعتکاف امسال گفتند:

«دستشان درد نکند، خدا خیرشان بدهد ان‌شاءالله. خدا قبول کند از ایشان، این زحمتی که کشیدند، اعتکاف را رواج دادند. زمان ما اصلاً نبود، معمول نبود خیلی اعتکاف. در مشهد که اصلاً من ندیده بودم هیچ‌کس اعتکاف کند، هیچ، اصلاً. در قم در مسجد امام [حسن عسکری علیه‌السلام] در آن شبستان بالا، روبه‌رو، شاید مثلاً پنج تا، شش تا از این بین ستونها را پرده می‌کشیدند و هر پرده‌ای دو نفر یا سه نفر از طلبه‌ها آنجا [معتکف میشدند.] مجموعاً شاید در همه‌ی قم که همان منحصر میشد به مسجد امام [حسن عسکری علیه‌السلام]، شاید بیست نفر، بیست و پنج نفر، معتکف میشدند.

این همه جوان، این همه مرد، زن، نوجوان، در همه جای کشور، در همه‌ی مساجد، این خیلی نعمت بزرگی است. منتها کاری کنید که این جوانی که می‌آید سه روز آنجا توجه پیدا میکند و حال و توسّل و تضرّع و تغییر در او به وجود می‌آید ــ قهراً دیگر، جوانها زود [تأثیر می‌پذیرند] ــ این بماند، این تثبیت بشود. یعنی این حالت ثبات پیدا کند. خب پای منبر آقا می‌نشینیم مثلاً، تا نشستیم خوب است، تأثیر [دارد]، بعد که رفتیم بیرون، باید بماند آن مطلب، آن روحیه، آن حالت، آن اجتناب از گناه. تا وقتی که باز یک مطلب دیگری پیش بیاید که باز تقویت کند، طبعاً. لذا در برنامه‌های اعتکاف این نکته را باید در نظر گرفت.»

شهر کاظِمَیْن (به عربی الکاظمیة) منطقه‌ای در شمال بغداد و غرب رودخانه دجله در عراق از شهرهای مهم و زیارتی کشور عراق است که مرقد منور دو امام بزرگوار معصوم یعنی حضرت امام کاظم(ع) و حضرت امام جواد(ع) در آن قرار دارد. این شهر نزد شیعیان پس از شهرهای زیارتی نجف و کربلا اهمیت مذهبی بسیاری دارد.

کاظمین در سمت غرب رودخانه دجله و شمال غربی بغداد واقع است. بعضی از دانشمندان دینی شیعه مانند شیخ مفید و خواجه نصیرالدین طوسی در این شهر دفن شده اند.از دیگر نام‌های این شهر، «‌کاظمیه »، «‌بلدة الکاظمی‌» و «‌المشهد الکاظمی‌» است.

کاظمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی از دیرباز مورد توجه بوده است و تاریخ قدمت آن را به قبل از میلاد مسیح(ع) نسبت می‌دهند. این منطقه در عهد ساسانی باغ یکی از پادشاهان ایرانی به نام «‌تسوج‌» بود که به این نام شهرت یافت.

در جنگ نهروان به سال ۳۷ و به دستور امام علی(ع) شهیدان جنگ را در این مکان به خاک سپردند که آن را «‌مقبرة الشهداء‌» نامیدند. در عصر عباسی، به هنگام توسعه و احیای بغداد و انتخاب آن به عنوان پایتخت، این قبرستان به «‌شونیزی‌» معروف بود که خلیفه منصور دوانیقی، آن جا را برای دفن بزرگان و خاندان عباسی در نظر گرفت و از آن پس به نام «‌مقابر قریش‌» شهرت یافت.

تاریخ کاظمین

در آثار باستانی بر جای مانده از دوره‌های مختلف تاریخی نظیر کلدانی‌ها، بابلی‌ها، آشوری‌ها و ایرانی‌ها اسمی از «منطقه کاظمیه» در میان نیست و تنها اسمی که از این منطقه بر جای مانده، اسمی شبیه به اسامی یونانی است که «قطربل» می‌باشد. این اسم در اواخر قرن چهارم قبل از میلاد یعنی پس از درگذشت اسکندر مقدونی و به قدرت رسیدن حکومت سلوکی‌ها در منطقه، شایع گردید.

برخی از مطالعات باستان‌شناسی نشان می‌دهد که سکه‌های قدیمی فراوانی در کنار سکه‌های دوران اسلامی در این منطقه یافت شده است، در سال ۶۴۷ هـ.ق المستعصم بالله دستور بازسازی مرقد کاظمین را داد و هنگامی که کارگران مشغول کندن زمین بودند به کوزه‌ای برخوردند که در آن تعدادی سکة یونانی و سکه‌های اسلامی قرار داشت، هنگامی که این سکه‌ها را به المستعصم نشان دادند، دستور داد آن‌ها را خرج بازسازی حرم مطهر کنند و مردم این سکه‌ها را به قیمت‌های گزاف خریدند و مبلغ آن را که چندین برابر شده بود خرج بازسازی کردند. در دوره ساسانی نیز به این منطقه «طسوج قطربل» می‌گفتند که به معنی روستای قطربل بود و این منطقه توسط شاخه‌ای از رودخانه دجله که به «دجیل» معروف بود آبیاری می‌شد.

در سال ۱۴۵ هـ.ق منصور عباسی شروع بساختن بغداد کرد و بنابر روایت خطیب بغدادی در سال ۱۴۶ هـ.ق باروی شهر را ساخت و در سال ۱۴۹ هـ.‌ق خندقی برای آن کند و بدین گونه شهر تقریباً کامل شد. پس از ساختن شهر «منصور عباسی» دستور داد تا قبرستانی در شمال شهر برای خود و خانواده‌اش بسازند و این قبرستان بعدها به نام قبرستان «قریش» و یا «قبرستان بنی هاشم» معروف شد و شیخ مفید روایت می‌کند که این مقبره مخصوص بنی‌هاشم و اشراف بود. اولین کسی که در این قبرستان، در سال ۱۵۰ هـ.ق، به خاک سپرده شد «جعفر» پسر ابوجعفر منصور عباسی بود و پس از آن دفن کردن مردگان در این قبرستان شایع و متداول گردید

علمای مدفون در کاظمین

• شیخ مفید از اعاظم فقها و بزرگان متکلم شیعه.
• خواجه نصیرالدین طوسی از دانشمندان و مشاهیر شیعه‌.
• ابن قولویه از فقها و محدثان شیعه و صاحب کتاب کامل الزیارات.
• سید رضی و سید مرتضی که قبور منسوب به آنان و محل دفن اولیه آنان بوده است.
• ابوسبحه موسی بن ابراهیم اصغر بن موسی الکاظم ملقب به المرتضی.
• عون و عبدالله از فرزندان امام علی(ع).
• الامیر سید ابوالحسن علی بن المرتضی بن علی علوی حسنی
• ابو یوسف قاضی از فقیهان و عالمان مشهور اهل سنت و شاگرد ابوحنیفه که به قاضی القضات معروف بود.
• آیت الله سید حسن صدر.

- رجال و دولتمردان مدفون در کاظمین

• ابو حنیفه
• معزالدوله دیلمی از پادشاهان آل بویه
• فخرالدوله دیلمی
• مشرف الدوله دیلمی
• ابن حمدون
• جلال الدوله آل بویه
• ضیاء الدین ابن الأثیر
• ابن الناقد
• ابن العلقمی
• ابومحمد حسن مهلبی وزیر معزالدوله دیلمی
• امین خلیفه عباسی
• جعفر بن منصور دوانیقی
• فرهاد میرزا معتمد الدوله عموی ناصرالدین شاه

منابع:

تاریخ بغداد- خطیب بغدادی، ج ۱، ص ۱۲۶

راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق

امام کاظم علیه السلام:

اِنَّ الْحَرامَ لایَنْمی وَاِنْ نَمی لایُبارَکُ لَهُ فِیهِ، وَما اَنْفَقَهُ لَمْ یُوجَرْ عَلَیْهِ وَما خَلَّفَهُ کانَ زادُهُ اِلَی النّارِ

مال حرام رشد نمی کند، و اگر هم افزایش یابد برکت ندارد، و آنچه را هم که از حرام، انفاق کند، پاداش ندارد، و آنچه راهم که باقی گذارد، ره توشه او به سوی آتش جهنّم است.

مسند الامام الکاظم علیه السلام، ج ۲، ص ۳۷۹

۲۵ رجب سال ۱۸۳ هجری قمری، مردی از سلاله‌ی پاک رسول‌الله (صلی‌الله علیه ‌وآله) بنام موسی‌ابن جعفر(علیه‌السلام) به دستور و تحریک هارون الرشید بعد از ۱۴ سال در زندان سندی بن شاهک مسموم گردید و به شهادت رسید.

با نگاهی گذرا به زندگی ۵۵ ساله این بزرگ مرد، به رشادتها و شجاعت‌های ایشان پی می‌بریم.

دوران زندگی امام کاظم (علیه‌السلام) با حکومت منصور و مهدی و هادی عباسی مصادف است. بعد از این سه نفر هارون برادر هادی و نوه منصور که فرد مقتدر، دانا و باهوشی بود به حکومت می‌رسد و چون امام را برای خلافت خویش خطر بزرگی بشمار می‌آورد، دستور می‌دهد امام را از مدینه به عراق انتقال دهند. امام در دوران زندگی خود بخاطر جو حاکم بر جامعه، راه پدر که همان تشکیلات زیرزمینی و آرام است را ادامه می‌دهد.

امام در برخورد با هارون صراحت دارد. به عنوان مثال در مورد غصب فدک، که هارون به امام می‌گوید می‌خواهد فدک را برگرداند و به حساب خودش می‌خواست اولین شعاری که شیعه برای موجودیّت خودش اعلام کرده بود را از بین ببرد؛ ولی هر دفعه با انکار امام روبرو می‌شود تا اینکه هارون اصرار و الحاح کرد که خواهش می‌کنم اجازه بدهید من این فدک را به شما بدهم.

امام فرمود: «حاضرم فدک را بگیرم امّا فدک را کامل می‌گیرم با همان مرزهای واقعی‌اش.» هارون در جواب گفت: «مرز فدک مگر کجاست؟» امام فرمود: «اگر حدود فدک را بگویم از پس دادن آن منصرف می‌شوی.» هارون در جواب گفت:«به جان جدّت می‌دهم.»

امام فرمود:«مرز اول فدک، کشور عدن، منتهی‌الیه جنوبی جزیرة‌العرب. مرز دوم، سمرقند منتهی‌الیه مشرق کشور اسلامی. مرز سوم تونس، منتهی‌الیه غربی کشور اسلامی. مرز چهارم، کناره‌های دریای مدیترانه، منتهی‌الیه شمالی کشور اسلامی.

صورت هارون سیاه شد و گفت:«برای ما چیزی نماند!» امام فرمود: «گفتم اگر معین کنم فدک چیست، تو آن را برنخواهی گرداند.»

منظور امام کاظم(علیه‌السلام) این بود که یک روزی شعار تشیّع فدک بوده است. امروز شعار تشیّع، حکومت بر جهان اسلام است که تو آن‌ را غصب کردی.

با اینکه حکومت در دست بنی‌عباس بود؛ ولی وضعیت شیعه در زمان امام کاظم(علیه‌السلام) باعث ترس و وحشت هارون شده بود. این را هارون فهمید و تصمیم به قتل موسی‌بن‌جعفر (علیه‌السلام) گرفت.

روزی که آن جمعیت زیاد برای تشییع پیکر امام، پیش سندی بن شاهک آمدند، از خانواده همین زندانبان معروف ــ نوه‌اش کشاجم، همسرش و فرزندان تربیت شده‌ی دامان همسرش ــ و خیل عظیمی از مردمی که طی چندین سال تلاش و کوشش امام صادق(علیه‌السلام) و بعد امام موسی‌بن‌جعفر(علیه‌السلام)، شیعه شده و در بغداد نفوذ و گسترش پیدا کرده بودند.

آنچه که امروز باید به زور به شیعه فهماند که خون دلهایی که ائمه‌اطهار (علیهم‌السلام)خوردند و رنج‌هایی که بردند و مبارزاتی که انجام دادند، فقط بخاطر برپایی حکومت اسلامی بوده است.

هر کدام از امامان برای برپایی حکومت اسلامی با فداکاریها و رشادت‌ها و مبارزات حاد سیاسی در مقابل حاکمان غاصب بنی‌امیه و بنی‌عباس ایستادند تا دین تحریف نشده اسلام به ما برسد. متأسفانه بعضی از شیعیان، فقط اطلاعات شناسنامه‌ای از ائمه دارند و هنوز غبار خرافات و تحریفات از چهره‌ی خورشید پاک نشده‌ است.

امام موسی بن جعفر علیه السّلام هفتمین امام شیعیان است که به دلیل حلم و بردباری اش در برابر معاندان و فرو نشاندن غیظ و خشم خویش در مقابل دشمنان[۱] لقب کاظم داده اند. تولّد آن حضرت به سال ۱۲۸ در اَبواء – که منطقه ای است میان مکه و مدینه – از مادری با نام حمیده[۲]، بوده است. امام صادق علیه السّلام سخت به فرزندش موسی علاقمند بود. لذا از آن حضرت سؤال شد: شما چه اندازه موسی را دوست دارید؟ حضرت فرمود: دوست داشتم جز موسی فرزندی نداشتم تا هیچ شریکی در دوستی من نسبت به او وجود نداشت.[۳] علی بن جعفر روایت کرده که امام صادق علیه السّلام درباره موسی بن جعفر علیه السّلام فرمود: «فَإِنَّهُ أَفْضَلُ وُلْدِی وَ مَنْ أُخَلِّفُ مِنْ بَعْدِی وَ هُوَ الْقَائِمُ مَقَامِی وَ الْحُجَّةُ لِلَه تَعَالَی عَلَی کَافَّةِ خَلْقِهِ مِنْ بَعْدِی؛ او برترین فرزندان و بازماندگان من است و اوست که پس از من، در جایگاه من قرار می‌گیرد و پس از من، حجت خدا بر همه مخلوقات است».[۴]

امام کاظم علیه السّلام پس از شهادت پدر بزرگوارش در سال ۱۴۸، رهبری شیعیان را به مدت ۳۵ سال بر عهده گرفت[۵] و عمر شریف خود را در مدینه و بغداد گذراند. در میان شخصیّت های علوی موجود در عصر آن حضرت، کسی را توان برابری با وی نبوده و از نظر علم و تقوا و زهد و عبادت سر آمد روزگار خویش بشمار می آمد.

مورّخان و محدّثان شیعه و سنّی، توصیفات فراوانی در شخصیت آن حضرت بیان نموده اند که به برخی از آنها اشاره می گردد:

- شیخ مفید درباره آن حضرت می گوید: «ابوالحسن موسی – علیه السّلام – فقیه ترین و سخی ترین و با شخصیّت ترین اهل زمان خود بود».[۶]

- شیخ طبرسی می نویسد:«آن حضرت حافظ ترین مردم نسبت به کتاب خدا بود… و مردم مدینه او را زینت کوشندگان در عبادت خدا می نامیدند».[۷]

- ابن ابی الحدید از بزرگان معتزلی اهل سنت درباره آن حضرت چنین می نویسد: «فقاهت، دیانت، عبادت و بردباری و شکیبائی، همه در آن حضرت جمع بود».[۸]

- یعقوبی، مورّخ شهیر اهل سنت، درباره وی می نویسد: «موسی بن جعفر – علیه السّلام – عابدترین مردم زمان خود بوده است».[۹]

آنچه از سجایای امام، بیش از همه قابل توجه بوده، کرم و سخاوت آن حضرت است که ضرب المثل بوده است. ابن عنبه در این باره می نویسد:«همواره نزد او کیسه هایی از زر بود و به هر کسی که می رسید و یا به هر کسی که به احسان آن حضرت چشم داشت از آنها می بخشید، به طوری که کیسه های زر او ضرب المثل شده بود».[۱۰]

سخاوت امام حتّی شامل کسانی می شد که به آزار و اذیّت او می پرداختند. مانند کمکی که به یکی از نوادگان عمر بن خطاب نمود با وجود آنکه آن شخص به حضرت اهانت می کرد و همین امر باعث شد از رفتار پیشین خود پشیمان گردد.[۱۱]

در این زمینه ابن خَلَّکان از قول خطیب بغدادی، چنین آورده است: «او چنان بزرگوار و سخاوتمند بود که وقتی به وی اطلاع می دادند فردی در صدد اذیت شماست، کیسة زری که حاوی هزار دینار بود برایش می فرستاد. او همیشه زرها را در کیسه های سیصد و چهارصد و دویست دیناری می گذاشت و میان اهل مدینه تقسیم می کرد و کیسه های زر وی معروف بود».[۱۲]

از جمله خصائص دیگر آن حضرت زهد و عبادت وی بود. حضرتش سالهای متمادی در زندان به سر برده و در تمام این مدت به عبادت خدا مشغول بود؛ به طوری که بسیاری از زندانبانان او تحت تأثیر قرار گرفته و از نگهداری امام در آن شرایط سخت خودداری می کردند.[۱۳]

در حوزه سیاسی، امام کاظم علیه السّلام علی‌رغم فشارهای شدید، سیاست «تقیه» را دنبال می‌کردند. این راهبرد به ایشان امکان می‌داد تا در شرایط خطرناک زمانه، همچنان به هدایت و راهنمایی پیروان خود ادامه داده و از تخریب جامعه شیعه جلوگیری کنند.

یکی از مشهورترین رویدادهای زندگی امام موسی کاظم علیه السّلام ، گفتگوهای عمیق و مباحثات ایشان با هارون‌الرشید، خلیفه عباسی، بود. این مباحثات نه تنها به تقویت جایگاه علمی و معنوی امام کمک کرد، بلکه به شناساندن چهره واقعی ظلم و ستم حکومت عباسی به مردم نیز انجامید.

یکبار هارون درباره آن حضرت به ربیع گفت: این مرد از راهبان بنی هاشم است.

ربیع می گوید: به هارون گفتم: پس چرا او را زندانی کرده ای؟

هارون پاسخ داد: چاره ای جز این نیست.[۱۴]

امام کاظم علیه السّلام، در طول دوران امامتش چندین بار از سوی خلفای عباسی احضار و زندانی شد. نخستین‌بار در زمان خلافت مهدی عباسی، امام را به دستور خلیفه از مدینه به بغداد منتقل کردند.[۱۵] هارون نیز دو بار امام را زندانی کرد. بنا به گزارش شیخ مفید، هارون در سال ۱۸۰ق در نامه‌ای به عیسی بن جعفر، از او خواست امام را به قتل برساند، ولی او نپذیرفت.[۱۶] امام را پس از مدتی به زندان فضل بن ربیع در بغداد منتقل کردند. امام کاظم علیه السّلام سال‌های پایانی عمر خود را در زندان‌های فضل بن یحیی و سِندی بن شاهک گذراند.[۱۷]

در زیارتنامه امام کاظم علیه السّلام با عبارت الْمُعَذَّبِ فِی قَعْرِ السُّجُون‏؛ کسی که در سیاهچال‌ها شکنجه می‌شد به او سلام داده شده است.[۱۸] در زیارت‌نامه امام از زندان او به ظُلَم‌المطامیر نیز یاد شده است. مطموره به زندانی گفته می‌شود که دراز کردن پا و خوابیدن در آن ممکن نباشد. همچنین زندان‌های زیرزمینی بغداد به دلیل مجاورت با دجله، مرطوب و نمناک (مطموره) بوده است.[۱۹]

روزهای آخر عمر امام کاظم علیه السّلام در زندان سِنْدی بن شاهِک سپری شد. شیخ مفید گفته است سندی، به دستور هارون عباسی امام را مسموم کرد و امام سه روز پس از آن به شهادت رسید.[۲۰] بنابر قول مشهور،[۲۱] شهادت وی روز جمعه، ۲۵ رجب سال ۱۸۳ق در بغداد رخ داده است.[۲۲] مناقب به نقل از اخبارالخلفا گزارش کرده است که چون امام کاظم علیه السّلام به درخواست هارون‌ حدود فدک را مشخص کرد ولی به گونه‌ای حدودش را تعیین کرد که تمام مرزهای جهان اسلام آن روزگار را فراگرفت و باعث خشم هارون شد تابدان حد که به امام گفت چیزی برای ما باقی نگذاشتی و از همین جا تصمیم بر کشتن امام گرفت.[۲۳]

پیکر موسی بن جعفر علیه السّلام را در مقابر قریش، دفن کردند.[۲۴] به گفته اثبات الوصیه، موسی بن جعفر خود پیش از وفاتش این مکان را خریداری کرده بود.[۲۵] امام موسی کاظم علیه‌السلام با شهادت خود، فصل جدیدی از مقاومت در برابر ظلم و بیداد را در تاریخ تشیع رقم زدند و نامشان به عنوان نماد صبر و استقامت در حافظه تاریخی شیعیان جاودانه شد. میراث معنوی و فکری ایشان همچنان الهام‌بخش مسلمانان جهان است.

پی نوشت ها:

[۱] . المناقب، ابن شهر آشوب، ج ۲، ص ۳۸۲؛ الارشاد، ص ۲۷۹؛ عمدة الطالب، ص ۱۹۶؛ الصواعق المحرقه، ص ۲۰۳.

[۲] . از امام باقر _ علیه السّلام _ نقل شده که فرمودند: حمیدة فی الدنیا، محمودة فی الاخرة. الکافی، ج ۱، ص ۴۷۷، حدیث ۱.

[۳] . نثر الدر، ج ۱، ص ۳۵۶.

[۴] . شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۲۰.

[۵] . جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، صص۳۷۹-۳۸۵.

[۶] . شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص ۲۳۱.

[۷] . اعلام الوَری، ص ۲۹۸.

[۸] . شرح نهج البلاغه، ج ۱۵، ص ۲۷۳.

[۹] . تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۴۱۴.

[۱۰] . عمدة الطالب، ص ۱۹۶.

[۱۱] . بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۰۲.

[۱۲] . تاریخ بغداد، ج ۱۳، ص ۲۷؛ وفیات الاعیان، ج ۵، ص ۳۰۸.

[۱۳] . مقاتل الطالبین، ص ۳۳۲.

[۱۴] . عیون الاخبار الرضا، ج ۱، ص ۳۱.

[۱۵] . ابن‌جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۳.

[۱۶] . شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۹.

[۱۷] . شیخ قمی، الانوار البَهیّه، ص۱۹۲–۱۹۶.

[۱۸] . مجلسی، بحارالانوار، ج۹۹، ص۱۷.

[۱۹] . زندگانی امام موسی کاظم علیه‌السلام، موسسه فرهنگی هدایت.

[۲۰] . شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.

[۲۱] . قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۱۶.

[۲۲] . صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۹و۱۰۵.

[۲۳] . ابن‌شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، ج۳، ص۴۳۵.

[۲۴] . صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۹و۱۰۵.

[۲۵] . مسعودی، اثبات الوصیه، ص۲۰۱.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار، کاشان را در طول تاریخ عالم‌پرور، فقیه پرور، مبارزپرور و هنرپرور خواندند و با گرامیداشت یاد چهره‌های مبارز با استعمارگران انگلیسی، که از این شهر برخاستند به‌خصوص عالِم شجاع مرحوم آیت‌الله کاشانی گفتند: کاشان علاوه بر ممتاز بودن در علم، هنر و دلبستگی به اهل‌بیت(ع) در دفاع مقدس و برخی حوادث دیگر انقلاب نیز خوش درخشید و نشان داد که پرورش انسان‌های مبارز و با شهامت در این منطقه استمرار دارد.

ایشان به نمایش درآوردن خصوصیات رفتاری شهدا در آثار فرهنگی و هنری را ضروری خواندند و افزودند: ویژگی‌ها و خصوصیات رفتاری برجسته‌ای همچون ازخودگذشتگی و فداکاری شهدا، عبادت و تضرع خالصانه رزمندگان جوان به درگاه پروردگار و احترام و غیرت آنها به شعارهای اسلام و انقلاب، نیاز همیشگی ملت است که انتقال آن روحیات صرفاً با کار هنری و تولید آثار با کیفیتی مانند فیلم، شعر و نقاشی امکان‌پذیر است.

نشان دادن صبر و شکر مادران شهدا، موضوع دیگری بود که رهبر انقلاب با تأکید بر به تصویر کشیدن آن با ابزارهای هنری، گفتند: صبر و شکر مادری که فرزند یا فرزندان خود را در راه خدا داده است، قابل توصیف نیست اما نشان دادن این درس‌های اعجاب‌آوردر قالب کارهای هنری ممکن است.

سفارت جمهوری پاکستان در تهران طی بیانیه‌ای امروز پنجشنبه اعلام کرد که افتخار حضور در نمایشگاه کیش اکسپو 2025 را داشته و قابلیت‌های پویای توسعه تجاری، میراث فرهنگی غنی و فرصت‌های گردشگری متنوع این کشور را به معرض نمایش گذاشت.

در این بیانیه آمده است: رویداد فوق در جزیره کیش برگزار شد و بستر خوبی را برای پاکستان فراهم آورد تا ضمن برقراری ارتباط با تجار و سرمایه گذاران بین المللی، همکاری‌ها را تقویت کرده و پتانسیل رشد اقتصادی این کشور را ارتقا دهد.

مشارکت سفارت پاکستان در این رویداد تاکیدی بر تعهد این کشور به تقویت روابط دوجانبه، مشارکت‌های اقتصادی و ترویج تبادل فرهنگی بود. ابتکارات مختلفی در این رویداد به نمایش گذاشته شد که بازتاب صنعت پویای گردشگری پاکستان و تعهد این کشور بر تقویت توسعه پایدار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف بوده است.

این تعامل با تلاش‌های مستمر سفارت در تسهیل دیپلماسی اقتصادی، گسترش روابط تجاری و معرفی گنجینه‌های فرهنگی و گردشگری پاکستان به مخاطبان جهانی عرضه گردید.