نام كشور: آلباني

نوع حكومت: جمهوري پارلماني

پايتخت: تيرانا

زبان و خط رسمي: آلبانيايی

دين رسمي: ۷۰ درصد مردم آلبانی مسلمان و ۳۰ درصد مسیحی هستند.

جمعيت: بيش از3 ميليون نفر

(۹۵ درصد مردم این کشور از تبار آلبانیایی و بقیه بیشتر یونانی هستند. مردم آلبانی از ریشه قوم ایلیری هستند که از اقوام هندواروپایی بود. آلبانی ۴۳۱ سال در دست امپراتوری عثمانی بودو در دوره معاصر ۵۰ سال حکومت کمونیستی را پشت سر گذاشته‌است.)

واحد پول: لک (ALL)

مساحت: ۲۸٬۷۴۸کیلومتر مربع

موقعيت جغرافيائي

آلبانی کوچکترین کشور بالکان است که از شمال غرب با مونته‌نگرو، از شمال شرق با کوسوو، از سوی خاور با مقدونیه و از طرف جنوب و جنوب شرقی با یونان همسایه‌است. در سمت غربی آلبانی دریای آدریاتیک و در سمت جنوب غربی آن دریای ایونی قرار گرفته‌اند. ساحل آلبانی در تنگه اوترانتو با ساحل ایتالیا ۷۲ کیلومتر فاصله دارد.

نمائي از تيرانا پايتخت آلباني

آلبانی بین مختصات عرض جغرافیایی ۳۸، ۲۹، ۳۹، ۴۲ از شمال و طول جغرافیایی ۱۶، ۱۹- ۴، ۲۱ از شرق قرارگرفته‌است که تقریباً هم ارتفاع استوا و قطب شمال می‌باشد. وسعت آلبانی ۲۸٬۷۴۸ کیلومتر مربع و مرز آن با دریا بالغ بر ۳۱۶ کیلومتر می‌باشد. آلبانی اهمیت جغرافیائی مهمی دارد زیرا درمحلی کلیدی واقع شده و کوتاه‌ترین بندرگاه از مدیترانه به بالکان و قاره آسیا است.

آلبانی آب و هوای نسبتاً معتدلی دارد. تابستان‌ها هوا گرم و خشک و زمستان‌ها هوا سرد و مرطوب است. اغلب خاک این کشور را کوه و تپه پوشانده‌است.

سرزمین آلبانی در سده‌های پیش از میلاد بخشی از سرزمین پهناوری به نام ایلیریا بوده‌است که نام آن برگرفته از نام تیره ایلیری از تیره‌های هندواروپایی است که به سامان‌های شرق شبه‌جزیره بالکان کوچ کرده بودند.

تاريخچه آلباني

نام بومی این کشور در خود زبان آلبانیایی‌ها، اِشچیپِری (Shqipëria) است ولی بصورت بین‌المللی این کشور با نام آلبانی شناخته شده‌است..

۹۵ درصد مردم این کشور از تبار آلبانیایی و بقیه بیشتر یونانی هستند. ۷۰ درصد مردم آلبانی مسلمان و ۳۰ درصد مسیحی هستند. مردم آلبانی از ریشه قوم ایلیری هستند که از اقوام هندواروپایی بود. آلبانی ۴۳۱ سال در دست امپراتوری عثمانی بود و در دوره معاصر ۵۰ سال حکومت کمونیستی را پشت سر گذاشته‌است.

مسجد ادهم بي و برج ساعت در تيرانا

پس از آن، پنجاه سال حاکمیت کمونیسم بر کشور آلبانی این کشور را از تمامی دیگر کشورهای اروپایی منزوی نموده بود تا اینکه با فروپاشی رژیم در سال ۱۹۹۰ این کشور استقلال خود را مجدداً به‌دست آورد.

با از هم پاشیدن نظام کمونیست در جهان (۱۹۸۹) حزب‌های دموکراتیک جدید وارد میدان شدند و تغییر سیستم قدرت و ایجاد زمینه جدید باعث شد که آلبانی دوباره به سمت فرهنگ و فناوری غرب برود.

رژیم کمونیستی انور خوجه در سال ۱۹۹۰ فروپاشید و در سال ۱۹۹۱ جمهوری آلبانی بنیاد شد. در انتخابات مارس ۱۹۹۲ و در میان فروپاشی اقتصادی و ناآرامی‌های اجتماعی، حزب کمونیستی قدیم آلبانی یعنی حزب کار آلبانی شکست خورد. در اواخر سال ۱۹۹۶ و در پی فعالیت گروه‌هایی که از ترفندهای هرمی استفاده می‌کردند بحران اقتصادی در کشور تشدید شد و در سال ۱۹۹۷ به اوج خود رسید و کشور را با شورش مسلحانه روبه‌رو کرد. این روند کشور را با موج تازه‌ای از مهاجرت مواجه ساخت و بیشتر مهاجران به ایتالیا، یونان، سوئیس، آلمان و آمریکای شمالی رفتند.

جنگ کوزوو در سال ۱۹۹۹ بر آلبانی تاثیرگذار بود و شمار زیادی از آلبانیایی‌تباران کوزوو به آلبانی پناهنده شدند. آلبانی در سال ۲۰۰۹ عضو کامل پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو شد و خواستار پیوستن به اتحادیه اروپا است.

اسلام

ریشه اسلام در آلبانی به دوره امپراتوری عثمانی باز می‌گردد. بیشینه مسلمانان آلبانی حنبلي مذهب هستند اما اقلیت قابل توجهی از آنان پیرو مذهب شیعه و يا از فرقه بکتاشیه می‌باشند.

مسلمانان حنبلي که در آلبانی زندگی می کنند شباهت زیادی به شیعیان اماميه دارند، عشق به اهل بیت (ع) عقیده ای مشترک میان شیعیان و حنبلي مذهب هاست. حتی مسیحیان این کشور نیز از این عشق بی بهره نیستند.

مثلا در عاشورا مسلمانان از اماميه و حنبلی باهم به برگزاری مراسم عاشورا می پردازند، ده روز را با هم در این ایام روزه می گیرند و لباس سیاه بر تن می کنند. عشق به اهل بیت (ع) تنها عامل حفظ اسلام در دوره نظام کمونیستی در آلبانی بوده است .

در زمان حکومت كمونيستي ، اقدام به ویرانی 1700 مسجد، 200 حسینیه و مدرسه دینی شد . در تمام کشور جز یک مسجد که مسجد مرکزی شهر بود، مسجد دیگری باقی نماند که البته آن را نیز به موزه تبدیل کردند.

علاوه بر این، تمام کتاب های دینی را نابود کردند و در سال 1967 قانونی را صادر کردند که به موجب آن، داشتن اعتقادات دینی ممنوع اعلام شد و هر کس که یکی از شعایر دینی را برپا دارد، مثلا نماز بخواند یا روزه بگیرد و یا قرآن تلاوت کند و ... به حبس تا 20 سال محکوم می شدند. بسیاری از بزرگان دین و مردم عادی به حبس تا 20 سال نيز محکوم شدند. جرم آنها این بود که کتاب اسلامی نگهداری می کردند یا در نهان نماز می خواندند. هزاران تن از مسلمانان به این اقدامات اعتراض کردند و به زندان رفتند و يا کشته شدند.

در آن دوره، عشق به ائمه و اسلام در وجود مسلمانان به حسرت تبدیل شد. همین حسرت هم باعث شد که بعد از مرگ انور خواجه همگی سر به شورش نهادند و نظام کمونیسم را از جا کندند و آزادی دینی و نظام جمهوری را اعلام نمودند.

وضعيت سياسي كشور

عقاب طلائي سمبل ملي آلباني

آلباني داراي جمهوري پارلماني بوده و ساختار سياسي آن براساس تفكيك قوا تعريف شده است. رئيس جمهور، رئيس كشور و شوراي وزيران عالي ترين دستگاه اجرائي كشور است كه در راس آن نخست وزير قرار گرفته است. رئيس جمهور با راي مخفي اعضاي پارلمان براي يك دوره 5 ساله انتخاب و نخست وزير توسط رئيس جمهور و از ميان حزب اكثريت در پارلمان تعيين مي شود. پارلمان با 140 عضوكه براي يك دوره 4 ساله انتخاب مي شوند، بالاترين مرجع قانونگذتري بوده و سيستم چند حزبي در اين كشور جاري است. احزاب سوسياليست و دموكراتيك دو حزب مهم اين كشور هستند.

در حال حاضر اولويت سياست خارجي آلباني پيوستن به ساختارهاي يورو- آتلانتيك به ويژه اتحاديه اروپا و ناتو، بهبود و تعميق روابط با آمريكا و همراهي با ائتلاف غرب به رهبري آمريكا در بحران هاي عراق و افغانستان، گسترش روابط با كشورهاي همسايه و منطقه و همچنين توسعه روابط با كشورها و شركاي عمده تجاري خود يعني يونان، تركيه و ايتاليا مي باشد.

تقسيمات کشوری

کشور آلبانی به ۳۶ استان بخش شده‌است.

برخی از استان‌ها با هم تشکیل یک ناحیه می‌دهند. پایتخت آلبانی یعنی شهر تیرانا وضعیتی جدا و ویژه دارد. استان‌های آلبانی عبارتند از:

۱ بِرات، ۲ بولچیزه، ۳ دِلوینه، ۴ دِوُول، ۵ دیبِر، ۶ دراج، ۷ اِلباسان، ۸ فیِر،۹ جیروکاستِر،۱۰ گِرامْش،

۱۱ هاس، ۱۲ کاوایه، ۱۳ کولونیه،۱۴ کورچه، ۱۵ کرویه، ۱۶ کوچوُوه، ۱۷ کوکس، ۱۸ کوربین، ۱۹ لِژه

۲۰ لیبراژد، ۲۱ لوشنیه، ۲۲ مالِسی-اِ-ماده، ۲۳ مالاکاستر، ۲۴ مات، ۲۵ میردیته، ۲۶ پِچین، ۲۷ پِرمِت

۲۸ پوگرادِتس، ۲۹ پوکه،۳۰ سارانده، ۳۱ اِشکودِر،۳۲ اِسکراپار، ۳۳ تِپِلِنه، ۳۴ تیرانا، ۳۵ تروپویه، ۳۶ وِلوره

وضعيت اقتصادي كشور

از زمان آغاز تحولات سياسي در آلباني در سال 1991 تا كنون اقتصاد اين كشور در سطح كلان در مقايسه با كشورهاي اروپاي مركزي و شرقي روند بهتر و رو به رشدي را طي كرده است. اقتصاد آلبانی بیشتر به کشاورزی و صادرات کروم متکی می‌باشد. آلبانی دارای منابع طبیعی هم‌چون معادن زغال سنگ و فلزاتی چون کروم، مس و نیکل است. مهمترین محصول کشاورزی کشور گندم است و کشاورزی یکی از شغل‌های پررونق آلبانی می‌باشد. آلبانی به لحاظ تولید کرومیت در جهان مقام سوم را دارا می‌باشد.

وجود کوهستان‌های زیاد، و هوای مناسب و درنتیجه چراگاه‌های سرسبز موجب رونق دامپروری در این کشور گشته‌است، محصولات کشاورزی آن شامل غلات، نیشکر، توتون و سیب‌زمینی می باشد. صنایع نساجی، چرمسازی، غذائی، فلزی، شیمیائی و الکتریکی در آلبانی استقرار یافته‌اند.

آلبانیایی‌ها به‌دلیل بیکاری و به منظور بهبود شرایط زندگی مهاجرت زیادی به دیگر کشورها می‌کنند. مرکز اصلی آلبانیایی‌های کاتولیک شهر دیترویت در آمریکا است که از اوایل سده بیستم، به تدریج شاهد مهاجرت آلبانیایی‌ها است.

تولید ناخالص داخلی این کشور ۱۹٫۷۶ میلیارد دلار است که ۲۱٫۷ درصد آن در بخش کشاورزی، ۲۰٫۳ درصد در بخش صنعت و ۵۸ درصد در بخش خدمات تولید می‌شود.

نیروی کار این کشور را یک میلیون و ۹۰ هزار نفر تشکیل می‌دهد که البته ۳۵۲ هزار مهاجر نیز در این کشور به عنوان نیروی کار مشغول فعالیت هستند. بر اساس آمارهای رسمی نرخ بیکاری در این کشور ۱۳ درصد است اما برخی منابع تا ۳۰ درصد هم گزارش کرده‌اند. یک چهارم جمعیت این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند. نرخ تورم در این کشور سه درصد است.

فراورده‌های صادراتی این کشور شامل منسوجات و پاپوش، آسفالت، آهن و سنگ آهن، نفت خام، سبزیجات، میوه و تنباکو است که به کشورهای ایتالیا (۶۷٫۷ درصد)، صربستان و مونته‌نگرو (۵٫۸ درصد) و یونان (۴٫۵ درصد) صادر می‌شود. واردات این کشور شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، مواد غذایی، منسوجات و مواد شیمیایی است که از کشورهای ایتالیا (۳۲٫۱ درصد)، یونان (۱۷٫۷ درصد)، ترکیه (۸٫۱ درصد) و آلمان (۷٫۵ درصد) وارد می‌شود.

آلبانی سالانه بیش از چهار میلیارد کیلووات ساعت برق تولید می‌کند که بطور کامل توسط نیروگاه‌های آبی تولید می‌شود.

روابط سياسي جمهوري اسلامي ايران و آلباني

باتوجه به در نظر گرفتن اين مهم كه حدود 70درصد جمعيت اين كشور را مسلمانان تشكيل مي دهند، همواره آلباني مورد توجه مقامات جمهوري اسلامي ايران بوده است. در اين راستا جمهوري اسلامي ايران در سال 1371 اقدام به بازگشايي سفارت خود در تيرانا در سطح كاردار نمود و از سال 1377 اين سطح به مقام سفيري رسيد. اين در حاليست كه آلباني در ايران نمايندگي نداشته و در آخرين اقدام مثبت خود در سال 1388، تنها اقدام به معرفي سفير خود در آنكارا بعنوان سفير اكرديته در تهران نموده است.

روابط اقتصادي دو كشور

براساس آمار و ارقام رسمي ، روابط تجاري و حجم مبادلات ميان جمهوري اسلامي ايران و آلباني كمتر از دو ميليون يورو مي باشد كه قسمت عمده آن را صادرات ايران به آلباني تشكيل مي دهد.