با استناد به حدیث امام صادق علیه‌السلام که در تفسیر سوره ی قدر، فاطمه زهرا علیها السلام را شب قدر نامیده است، در شرح و تبیین آن و در خصوص مقایسه تطبیقی آیات سوره ی مبارکه قدر با حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیها به نکاتی می توان اشاره کرد:

۱. "انا انزلناه فی لیلة القدر":

همچنان که شب قدر، ظرف زمانی نزول قرآن کریم است، حضرت فاطمه، ام الائمه و ام المومنین نیز ظرف امامان معصوم علیهم السلام است. زهرای مرضیه علت وجود ائمه یازده‌گانه، اوصیای رسول خدا می‌باشد و ذریه پیامبر تا قیامت از نسل حضرت فاطمه هستند. بنابراین همچنان که شب قدر، ظرف نزول "قرآن صامت" می باشد ، وجود حضرت زهرا(س) نیز ظرف نزول یازده "قرآن ناطق"و امامان معصوم می باشد.

۲. "و ما ادریک ما لیلة القدر":

مجهولیت شب قدر بی شباهت به غربت و مظلومیت زهرای مرضیه نیست. علاوه بر ابعاد وجودی و درجات تقرب و سلوک الی الله، تاریخ دقیق ولادت، شهادت، طول عمر و بالاخص مزار ایشان برای ما مجهول می‌باشد. همان گونه که عظمت شب قدر برای انسانها پنهان است، قدر و منزلت فاطمه نیز برای مردم ناشناخته مانده است.

۳. "لیلة القدر خیر من الف شهر":

خیر کثیر کوثر که ادامه ی نسل نبوت تا قیام قیامت از دامان مطهر حضرت زهرا است، با خیر و برکت شب قدر که به تنهائی از هزار ماه برتر است، مقایسه شده است.

۴. "تنزل الملائکة والروح فیها":

از نظر روایات اسلامی، مسلم است که فرشته وحی، جبرئیل امین بر حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام نازل می‌شده و مصحف فاطمه نگارش یافت. همچنین، فعل مضارع «تنّزل» دلالت بر تکرار و بقاء «لیلةالقدر» تا قیامت دارد، همچنان که طبق حدیث ثقلین، امامت ائمه تا قیامت پابرجاست و هرکس، نزول پیوسته فرشتگان و روح را در شب قدر بپذیرد، ناگزیر باید ولی امر و وجود انسان کامل را هم بپذیرد. از اینرو، در منابع حدیثی شیعه نقل شده است که: فرشتگان و روح القدس در شب قدر بر امام عصر (عج) نازل می‌شوند و آنچه را از مقدرات سالانه نوشته شده است، به ایشان تقدیم می‌دارند؛ بنابراین همچنان که شب قدر تا قیامت باقی است، ولایت انسان کامل نیز تا قیامت استمرار دارد و کسی شب قدر را درک خواهد کرد که به معرفت انسان کامل و امام عصر ایمان داشته باشد.

۵. "من کل امر":

همچنان که در شب قدر تمام امور و حوادث سال شخص، مقدر می‌شود، در کتاب منسوب به حضرت زهرا به نام مصحف فاطمه علیهاالسلام نیز تمام اخبار، حوادث و پیشامدهای خاندان امامت و مسلمین از گذشته و آینده، مشخص است و مقدر شده است.

۶. "سلام":

همچنان که شب قدر، سراسر سلام، آرامش و امنیت است، حضرت فاطمه، ام المومنین نیز تمام وجودش، مظهر لطف و رحمت الهی است. او حوراء انسیه‌ای است که همه خیر و برکت و نور و جمال دنیا و آخرت را با هم داراست.

۷. "سلام هی حتی مطلع الفجر":

همچنان که انتهای شب قدر، طلوع فجر و صبح صادق است، انتهای امامت از دامان پاک حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز صبح ولایت است که یوسف زهرا، فرزند طور والعادیات، فرزند یس والذاریات، مهدی موعود (ارواحنا لتراب مقدمه الفداه) ظهور کرده و شب تاریک ظلمتکده جهان را به صبح هدایت و رستگاری دلالت خواهد نمود. مطلع الفجر اسلام، مهدی موعود(عج) است.

بنابراین، طبق روایت امام صادق در تفسیر فرات کوفی،"لیلۀ القدر"، یعنی انسان کامل که از حضرت فاطمه، آغاز می شود و به "مطلع فجر" یعنی امام عصر و ظهور قائم (عج) ختم می‌شود.

از اینرو، امام سجاد علیه السلام فرموده ‌اند: ای شیعیان و پیروان امامت، با سوره «انا انزلناه فی لیلة القدر» با مخالفین امامت، اتمام حجت کنید تا کامیاب و پیروز شوید، به خدا که آن سوره (سوره قدر)، پس از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله، حجت خدای تبارک و تعالی است.

محسن هدایت مهر