حکمت غیبت حضرت مهدی(عج)در روایات 

مهدویت به معنای اعتقاد به منجی و انسان کامل هدایتگر در آخرالزمان که حکومت عدل و داد را در زمین در حالی که از ظلم و تبعیض و ستم و بی‌عدالتی پر شده اجرا خواهد کرد، کلیه ادیان زنده جهان اعم از ادیان آسمانی نظیراسلام یهود مسیحیت و ادیان زمینی به ظهور منجی در آخرالزمان اشاره شده است، منجی آخرالزمان در دین مبین اسلام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)  از سلاله حضرت ختمی مرتبت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به عنوان نجات دهنده بشریت و مجری عدالت در سراسر جهان نام دارد. از منظر مکتب تشیع مهدی به عنوان امام دوازدهم و ادامه دهنده سیر امامت و ولایت  خصوصیات یازده امام پیشین نظیر کمال، عصمت و دانش حقیقی و علوم باطنی قران کریم و  جانشینی بر حق رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) را دارا می باشد. و اعتقاد به حضرت مهدی( عجل الله تعالی فرجه الشریف) در صورتی صحیح است که؛ فرد شیعه به یازده امام پیشین اعتقاد و شناخت داشته باشد که در این صورت اعتقاد به مهدی در مکتب تشیع پذیرفته و دارای آثار تکوینی و وضعی می باشد، چنانچه حضرت جعفر صادق (علیه السلام) می فرماید: (( قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ عَرَفَ الْأَئِمَّةَ وَ لَمْ يَعْرِفِ الْإِمَامَ الَّذِي فِي زَمَانِهِ أَ مُؤْمِنٌ هُوَ قَالَ لَا قُلْتُ أَ مُسْلِمٌ هُوَ قَالَ نَعَمْ)).(۱). خدمت امام صادق (ع) پرسیدم؛ کسی که ائمه معصومین سابق را بشناسد ولی امام زنده در زمان خویش را نشناسد، آیا در این صورت او مومن است؟ فرمود: خیر، پرسیدم آیا مسلمان هست؟ فرمودند: بله.

از نظر اسلام حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) پس از سال‌ها غیبت از چشم جهانیان، ظهور خواهد نمود، مهدویت و اعتقاد به منجی آخرالزمانی در روایات نبوی و ائمه معصومین(علیهم السلام) به صورت گسترده و در مباحث مختلفی نظیر؛ خصوصیات ظاهری و باطنی و جایگاه والای امام مهدی(عج) نزد خدای متعال ، خصوصیات منتظران و ویژگی های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جهان زمان ظهور ، نشانه‌های تحقق ظهور، مطرح می‌شود. یکی از مباحث مهم در باب مهدویت، حکمت غیبت امام دوازدههم حضرت مهدی(عج) می باشد، در بسیاری از روایات به حکمت غیبت امام زمان اشاره شده است، به صورت کلی عدم بیعت با حاکم ظالم و خطر شهادت امام دوازدهم(عج) را می توان به عنوان دو دلیل مهم مطرح شده غیبت در روایات، بیان نمود. حسن بن فضال از امام رضا(علیه السلام) چنین روایت کرده است؛(( الإمامِ الرِّضا علیه السلام: کأنّی بالشِّیعةِ عندَ فِقْدانِهِم الثّالثَ مِن وُلدی یَطلُبونَ المَرعی فلا یَجِدونَهُ! قلتُ له: و لِمَ ذلکَ یا بنَ رسولِ اللّهِ؟ قال: لأنَّ إمامَهُم یَغیبُ عنهُم، فقلتُ: و لِمَ؟ قالَ: لِئلاّ یکونَ لأحدٍ فی عُنُقِهِ بیعةٌ إذا قامَ بالسَّیفِ.)).(۲). امام رضا علیه السلام می‌فرماید همانا شیعه در زمان غیبت سومین نسل از فرزندم جواد(علیه السلام) او را طلب خواهند نمود ولی نخواهند یافت، پرسیدم چرا؟ فرمودند: بخاطر آنکه در هنگام قیام با شمشیر، هیچ بیعتی بر گردنش نباشد.

امام محمد باقر علیه السلام می‌فرماید:((زُرَارَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ‌ إِنَّ لِلْقَائِمِ غَيْبَةً قَبْلَ ظُهُورِهِ قُلْتُ وَ لِمَ قَالَ يَخَافُ وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى بَطْنِهِ قَالَ زُرَارَةُ يَعْنِي الْقَتْلَ)).(۳). زراره می گوید: من از ابوجعفر علیه السلام شنیدم که می‌فرماید : همانا برای قائم غیبتی است قبل از ظهور او، پرسیدم: علت این غیبت چیست؟ امام علیه السلام فرمودند: به خاطر ترس است، امام با دست مبارک خویش به شکم خود اشاره کردند و فرمودند زراره یعنی خطر کشته شدند به دست ظالمین.

۱. صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعنة،اسلامیه،ج۲،ص۴۱۰.

۲. مجلسی، محمد باقر،بحارالانوار، ج۵۲، ص۹۶/ ۱۴.

۳.صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعنة،اسلامیه،ج۲،ص۴۸۱.