آیا توسل به پیامبر (ص) و اولیائ شرک است؟!

خداوند متعال می فرماید: « یا ایها الذین آمنو اتقو الله و ابتغو الیه الوسیله . . . » (1)

ای کسانی که ایمان آوردید تقوای خدا پیشه سازید و به سوی او وسیله بجویید . . .

در بعضی از احادیث وارد شده که مراد از وسیله در این آیه انبیاء و اولیاء هستند و بدون شک وسیله، صرفاً به ادای واجبات و ترک محرمات منحصر نیست، بلکه مستحبات، و از جمله توسل به اولیاء برای قضای حاجات را شامل می شود.

توسل به اولیاء به دو صورت است و احادیث و سیرۀ مسلمانان بر جواز هر دو وجه تاکید دارند:

1- توسل به اولیاء

مثل اینکه بگوییم: « اللهم انی اتوسل الیک بنیک (ص)».

از عثمان بن حنیف نقل شده که مرد نابینایی نزد پیامبر (ص) آمد و گفت: از خدا بخواه مرا شفا دهد. حضرت فرمود: اگر بخواهی دعا می کنم و اگر دوست داری صبر پیشه کن که بهتر است.

مرد گفت: دعا بفرما، پس حضرت فرمود که وضو بسازد و وضویش را به وجه نیکو بگیرد و دو رکعت نماز بگذارد و این دعا را بخواند:

« اللهم انی اسئلک و اتوجه الیک بنبیک نبی الرحمه، یا محمد انی اتوجه بک الی ربی فی حاجتی لتقضی، اللهم شفعه فی »

خدایا از تو درخواست می کنم و با واسطه قرار دادن پیامبرت که پیامبر رحمت است روی به تو می آورم. ای محمد من به واسطۀ تو در این حاجتم روی به پروردگارم می آورم تا برآورده شود.

ابن حنیف ادامه می دهد: به خدا سوگند متفرق نشده بودیم و سخنان ما با یکدیگر به طول نینجامیده بود که مرد در حالیکه کاملاً سالم و بینا بود بر ما وارد شد. (2)

2- توسل به حق پیامبر (ص)

از عمر بن خطاب نقل شده پیامبر (ص) فرمود: وقتی آدم (ع) آن خطا را مرتکب شد سر بر آسمان بلند کرد و گفت: به حق محمد از تو می خواهم مرا بیامرزی. خدا به او وحی کرد: محمد کیست؟

گفت: ای که نامت مبارک است، آنگاه که خلق شدم سرم را به سوی عرشت بلند کردم و دیدم در آن نوشته شده: « لا اله الا الله و محمد رسول الله». گفتم : هیچ کس نزد تو عظیم الشأن تر از کسی که نامش را کنار نام خود قرار داده ای نیست. پس وحی آمد که او آخرین پیامبر از ذریه توست و اگر او نبود تو را نمی آفریدیم.

1- مائده :35

2- سنن ابن ماجه، 441:1 ، حديث 1385 ؛ سنن احمدبن حنبل 138:4 ؛ مستدرك حاكم، 313:2