با تحقیق و جستجو در روایات به دست میآید، اضافه شدن واژه «و عجّل فرجهم» و «عجّل اللهمّ فرجهم» به صلوات در زمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) بوده و ائمه اطهار (علیهم السلام) نیز بر آن تاکید کرده اند .
برای نمونه به چند روایت اشاره میشود:
۱. در دعایی با نام «دعای حریق» [۱] که امام صادق(علیه السلام) از امامان پیش از خود نقل میکند که جبرئیل بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) نازل شد و این دعا را به آن حضرت تعلیم داد [۲] در فرازی از آن آمده است: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ وَ عَجِّلِ اللَّهُمَّ فَرَجَهُم...».[۳]
۲. امام حسین(علیه السلام) از امیرالمومنین (علیه السلام) دعایی را نقل میکند که در فرازی از آن چنین آمده است: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی طَیِّبِ الْمُرْسَلِین ... صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُم...».[۴]
۳. اسحاق ابن عمار میگوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم من از عقربها میترسم. امام(علیه السلام) پس از بیان آداب خاص فرمود: سه مرتبه بگو: «اللَّهُمَّ رَبَّ أَسْلَمَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ...».[۵]
۴. در روایت دیگری امام صادق علیه السلام میفرماید: هرکس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ»، نمیمیرد مگر اینکه قائم از آل محمد را درک کند. [۶]
۵. عمرو بن ابی مِقدام میگوید: امام صادق(علیه السلام) دعایی را به من یاد دادند و فرمودند خیر دنیا و آخرت در این دعا جمع شده است. در یک فقره از آن دعا آمده: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ وَ رُوحَهُمْ وَ رَاحَتَهُمْ وَ سُرُورَهُمْ وَ أَذِقْنِی طَعْمَ فَرَجِهِمْ وَ أَهْلِکْ أَعْدَاءَهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْس».[۷]
پی نوشت ها:
[۱]. المصباح (جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة)، ص ۷۲؛ مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج ۱، ص ۲۲۰، بحار الأنوار، ج ۸۳، ص ۱۶۵
[۲].بحار الأنوار، ج ۸۳، ص ۱۷۱ – ۱۷۲
[۳]. المصباح (جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة)، ص ۷۸؛ مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج ۱، ص ۲۲۶.
[۴].تهذیب الأحکام، ج ۳، ص ۸۳ – ۸۴
[۵].الکافی، ج ۲، ص ۵۷۰
[۶].بحار الأنوار، ج ۸۳، ص ۷۷
[۷]. الکافی، ج ۲، ص ۵۸۳