شیخ احمد القطان، رئیس جمعیت قولنا و العمل در لبنان به مناسبت ولادت پیامبر اسلام(ص) و هفته وحدت اظهار داشت: نخستین پیامی که باید به مسلمانان بدهیم آن است که ای امت محمد با یکدیگر متحد شوید زیرا وحدت میان مسلمانان موجب اقتدار ماست و با این وحدت می‌توانیم بر دشمنان خود پیروز شویم.

شیخ قطان خطاب به ملت فلسطین گفت: ما هرگز شما را فراموش نخواهیم کرد زیرا شما پیروان رسول الله(ص) و بر حق هستید و پیامبر خدا(ص) بر ما امر کرده است که همواره طرفدار حق باشیم.

وی افزود: ما دائما در کنار شما خواهیم ماند و پیروز خواهیم شد و این ایمان را داریم که خداوند ما را یاری خواهد کرد و ما را وارد مسجدالاقصی می‌کند و پیروزمندانه به فلسطین و مسجدالاقصی باز می‌گردیم.

رئیس جمعیت قولنا و العمل لبنان در ادامه اظهار داشت: همه ما این روزها در ارتباط با ترسیم مرزهای دریایی با دشمن صهیونیستی شنیده‌ایم. آیا گمان می‌کنید، اگر مقاومت نبود این دشمن مانند امروز به لبنان نگاه می‌کرد؟ و یا برای جهان عربی و اسلامی از سال 47 تا 2022 در رابطه با فلسطین ارزشی قائل می‌شد؟ این دشمن تنها سخن قدرت و جهاد را می‌فهمد.

محمد عزمی عبدالحمید رئیس شورای مشورتی مالزی در دیدار میهمانان سی و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی با وزیر امور خارجه کشورمان  که شامگاه جمعه 22 مهرماه برگزار شد، اظهار داشت: امروز جهان اسلام روزهای پرچالشی را می‌گذراند و ما در این برهه از زمان نه تنها با دشمنان اسلام مواجه هستیم، بلکه باید با برخی از کشورهای اسلامی هم مقابله کنیم.

وی افزود: مسلمانان باید در آیات قرآن کریم، پاسخ مشکلات خود را بیابند و به این مسئه توجه کنند که ما مسلمانان مشترکات فراوانی همانند مسجد الاقصی،بیت الحرام، قبله واحد و... داریم، اما متأسفانه مرجعیت خود را از دست داده ایم و قبله ما امروز، پکن و روسیه و ... است.

رئیس شورای مشورتی مالزی تصریح کرد: ما مسلمانان وظیفه داریم، انرژیها و سرمایه های خود را تجمیع کنیم. امروز شاهد هستیم که جمهوری اسلامی ایران علیرغم همه موانع و تحریم ها رآکتور هسته ای و منابع و سرمایه ها ی خوبی دارد. با تجمیع سرمایه های کشورهای اسلامی می توان به نتایج خوبی رسید.

 وی در پایان گفت: امروز باید وحدت امت اسلامی را در تمام حوزه های اقتصادی، دفاعی و... گسترش دهیم و نباید برای پیشرفت منتظر دیگران باشیم، بلکه باید ذهن خود را باز و رو به جلو حرکت کنیم.

عبدالشكور سردار خان، وزیر امور دینی پاکستان در نشست وزیر امورخارجه کشورمان با میهمانان سی و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی، ضمن قدردانی از وزیر امور خارجه و دکتر شهریاری گفت: این کنفرانس و تمامی کنفرانس های این چنینی که دانشمندان و علمای کشورهای مختلف در کنار هم جمع می شوند، جایگاه بزرگی در زمینه وحدت دارد و به نیابت از ملت پاکستان قدردان تلاشهای شما در زمینه وحدت و تقریب هستیم.

وی تصریح کرد: صحبتهای که امروز از رهبر معظم انقلاب اسلامی شنیدیم، خیلی خوب و مفید بود. ایشان گفتند، رژیم صهیونیستی غده سرطانی است که باید ریشه کن شود؛ پاکستان هم پیوسته این موضوع را دنبال کرده و می کند.

 سردارخان با تأکید بر اینکه که ما باید دلها را به هم نزدیک کنیم، تصریح کرد:بدون همگرایی و وحدت نمی توان به موفقیت دست یافت.در پاکستان دلهای ما برای شیعیان باز است و هیچگونه مشکلی وجود ندارد؛ ما مدارس و همچنین مساجد بزرگ در اسلام آباد داریم که می‌توانند تبلیغاتی در راستای وحدت انجام دهند و شیعیان هم می‌توانند در آن مشارکت کنند و حتی نخست وزیرکشور ما می‌تواند شیعه باشد.آرزو می کنم در تمام کشورهای اسلامی شاهد چنین وضعیتی باشیم.

وی خاطر نشان کرد: کل کشورهای اسلامی باید باهم همگرایی داشته باشند تا وحدت محقق شود. وحدت عملی را باید در سطح کلان دنبال کنیم.

شیخ خالد الملا رئیس جماعت علمای اهل سنت عراق، طی سخنانی در نشست وزیر امورخارجه با میهمانان سی و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی اظهار داشت:آنچه امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با میهمانان کنفرانس وحدت به آن اشاره کردند، نقشه راهی بود که علما می‌توانند بر اساس آن حرکت کنند.

وی ادامه داد: ایشان فرمودند، وحدت اسلامی جغرافیا نمی‌شناسد و این مسئله بسیار مهمی است، برای کسانی است که ایران را متهم به دخالت در امور دیگر کشورها می‌کنند.

شیخ خالد الملا افزود: رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند، درگیری میان مسلمانان تبعاتی دارد که اشغال قدس، ضعف و سستی امت و برافروخته شدن آتش فتنه از جمله آنهاست و اگر متحد نشویم، فلسطین آزاد نمی‌شود و به همین دلیل است که استکبار جهانی و رژیم صهیونیستی تلاش می‌کنند، بین علما اختلاف بیاندازند.

وی تأکید کرد: اختلافات، ما را در زمینه علم و اقتصاد و  ... عقب می اندازد و نسل های جاهلی از بر جای می گذارد. پیروزی فقط در جنگ نیست و  اسلام فقط حجاب نیست، پیروزی در وحدت هم هست.

رئیس جماعت علمای اهل سنت عراق خاطرنشان کرد: دشمنان تلاش زیادی کردند تا بین ایران و عراق اختلاف بیاندازند؛ اما در راهپیمایی اربعین که نزدیک ۲۰ میلیون عراقی و ایرانی حضور داشتند، شاهد وحدت هرچه بیشتر این دو کشور بودیم؛ در این راهپیمایی با شکوه، هیچ حادثه و اتفاقی رخ نداد و این پیروزی از جانب خدا و نتیجه تلاشهای ایران و امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه وحدت است.

آیه:

وَ اعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لَا تَفَرَّقُواْ وَ اذْکرُواْ نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیکمْ إِذْ کنتُمْ أَعْدَآءً فَأَلَّفَ بَینَ قُلُوبِکمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوناً وَ کنتُمْ عَلَی شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَکم مِّنْهَا کذلِک یبَینُ اللَّهُ لَکمْ ءَایتِهِ لَعَلَّکمْ تَهْتَدُونَ (آل عمران 103)

ترجمه:

و همگی به ریسمان خدا، تمسّک جویید، و پراکنده نشوید؛ و نعمتِ خدا را بر خودتان، به یاد آرید، آنگاه که دشمنان (یکدیگر) بودید، و [او] میان دل های شما، الفت انداخت، پس به (برکتِ) نعمت او، برادران (همدیگر) شدید. و شما بر کنار حفره ای از آتش بودید، و شما را از آن نجات داد؛ اینگونه، خدا نشانه هایش را برای شما روشن بیان می کند؛ تا شاید شما راهنمایی شوید.

روز پنجشنبه بالاخره نیروهای سیاسی عراقی موفق شدند رئیس‌جمهوری جدید یعنی عبداللطیف رشید و نخست‌وزیری جدید یعنی محمد شیاع السودانی را انتخاب کنند. در این یادداشت ما به بررسی ابعاد مختلف و جزئیات فرآیند انتخاب رئیس جمهور جدید عراق خواهیم پرداخت.

ایده تشکیل جلسه از طرف چه‌کسی بود؟

این که جلسه هرچه سریع‌تر و در هفته گذشته برگزار شود، در واقع ایده الاطار التنسیقی (چارچوب هماهنگی شیعی) بود، دلیل این موضوع به این نکته بازمی‌گشت که این چارچوب قصد داشت حالا که ابتکار عمل در دستش است، هرچه سریع‌تر جایگاه خود را با انتخاب رئیس جمهور مستحکم‌تر کند زیرا باید رئیس‌جمهوری انتخاب می‌شد تا این رئیس جمهور بعداً نخست وزیر منتخب الاطار التنسیقی را مکلف به تشکیل دولت کند.

از طرفی دیگر الاطار التنسیقی خصوصاً بخش قدرتمندتر آن به‌رهبری نوری المالکی و قیس الخزعلی حاضر به امتیاز‌دهی به جریان صدر از نظر دادن وزارتخانه‌ها و مناصب بودند اما طبق چارچوب و قواعد خودشان و نه طبق قواعد و چارچوب جریان صدر، به همین خاطر برای تحقق این مهم یعنی تعیین تکلیف مسئله انتخاب رئیس جمهور و نخست وزیر و دادن امتیازات طبق قواعد خود، باید این کار از طریق تشکیل جلسه مجلس و به‌دور از جریان صدر صورت می‌گرفت.

مواضع سیاسی جریانات و احزاب عراقی در یک هفته اخیر به‌چه‌شکلی بود؟

به‌طور کلی شاید بتوان مواضع و وضعیت جناح‌بندی‌های سیاسی و به‌تبع آن سناریوهای تشکیل جلسه را در طول هفته گذشته این‌چنین ترسیم کرد:

صرف‌نظر از مواضع احزاب کرد، دو جریان سیاسی موضع آنان بسیار مهم بود: اولى موضع الاطار التنسیقى (چارچوب هماهنگى شیعى) و دومی موضع ائتلاف اهل‌سنت السیاده به‌رهبرى الحلبوسى و خمیس الخنجر.

الاطار التنسیقی به‌طور کلی با دو سناریو درخصوص تشکیل جلسه یا عدم آن روبه‌رو بود:

الف) سناریوى تحقق نصاب مجلس بود زیرا براى تشکیل جلسه باید 220 نماینده از مجموع 329 نماینده حاضر شوند، در این صورت سؤال این بود که آیا الاطار التنسیقی به کاندیدای حزب اتحاد میهنی یعنی برهم صالح رأی خواهد داد یا این‌که ملاحظه حضور حزب دموکرات به‌همراه خود در ائتلاف جدید اداره الدوله را خواهد کرد؛ زیرا بخشی از الاطار التنسیقی شامل نمایندگان "حرکت حقوق" و نیز ائتلاف "دولت قانون" به‌رهبری نوری المالکی از ابتدا چندان رغبتی به ناراحت کردن مسعود بارزانی نداشتند.

ب) سناریوى عدم تحقق حدنصاب جلسه مجلس بود که طبق این سناریو انتخاب الاطار التنسیقى هرچه می‌شد دیگر اهمیتى نداشت زیرا جلسه از اساس تشکیل نمی‌شد و اگر الاطار التنسیقى با متحدان قدیمى کرد و اهل‌سنت خود می‌خواست در این جلسه شرکت کند، نهایتاً حدود 190 ـ 180 نماینده خواهد داشت نه بیشتر.

اما از طرف ائتلاف السیاده این موضوع بسیار مهم بود که؛ آیا آنان در جهت تکمیل حدنصاب تشکیل جلسه یا عدم آن در جلسه پارلمان شرکت خواهند کرد یا خیر؟

حال به‌سراغ احزاب کرد می‌رویم: درخصوص حزب دموکرات تا یک روز قبل از انتخابات این احتمال به‌طور قوی وجود داشت که این حزب به‌دلیل شانس کم نامزد انتخاباتی خود یعنی ریبر احمد بارزانی و اصرار اتحاد میهنی بر برهم صالح و نه یک نامزد توافقی، به‌طرف آبستراکسیون کردن جلسه برود، اما تقریباً از عصر چهارشنبه اتفاقات ناگهانی افتاد که ورق را به‌سود حزب دموکرات تغییر داد؛ هرچند که از نظر ریشه‌یابی، ریشه این اتفاقات چندان ناگهانی نبود.

تغییر مواضع برخی از گروه‌های سیاسی در روند پایانی

تقریباً از عصر چهارشنبه تا شب آن روز یک سری تغییرات در مواضع برخی از گروه‌های الاطار التنسیقی رخ داد. نوری المالکی و ائتلافش و نیز جنبش حقوق رسماً اعلام کردند که به نامزدی توافقی یعنی عبداللطیف رشید رأی می‌دهند، در مقابل حزب دموکرات هم رسماً اعلام کرد که کاندیدای خود یعنی ریبر احمد بارزانی را کنار خواهد کشاند.

عبداللطیف رشید در واقع شوهرخاله بافل طالبانی، رهبر فعلی اتحاد میهنی و از شخصیت‌های درجه‌یک این حزب است، همچنین وی زمانی وزیر منابع آب در دولت نوری المالکی بود و در سال 2014 اساساً این شخص از دشمنان درجه‌یک حزب دموکرات به‌رهبری بارزانی محسوب می‌شد! با این حال عبداللطیف رشید تا قبل از مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر به‌عنوان یک نامزد مستقل در این رقابت شرکت کرده بود و نه نامزد اتحاد میهنی.

حال به مواضع نوری المالکی و حزب دموکرات بازگردیم، در حقیقت تغییر موضع نوری المالکی و مسعود بارزانی یک‌شبه حاصل نشده بود بلکه نوری المالکی از مدت‌ها قبل چندان تمایلی به رأی دادن به شخص برهم صالح نداشت. شاید یکی از دلایل این عدم تمایل، مواضع برهم صالح در سال 2019 و همزمان با اعتراضات اکتبر باشد که در آن به‌هنگام کنار گذاشته شدن برخی از گزینه‌های جایگزین عادل عبدالمهدی نقش مهمی داشت و به‌شدت طرف تظاهرکنندگان را علیه رهبران سیاسی شیعی گرفت همچنین نوری المالکی می‌دانست که حزب دموکرات تقریباً دو برابر اتحاد میهنی نماینده مجلس دارد و بقای این حزب در ضمن ائتلاف اداره الدوله برای تشکیل دولت از بقای اتحاد میهنی بسیار مهم‌تر است.

از طرفی مسعود بارزانی هم مشکلش فقط با برهم صالح بود و حاضر بود تن به گزینه توافقی به‌مانند عبداللطیف رشید بدهد، اما مشکل موضع و اصرار بافل طالبانی به‌روی گزینه برهم صالح بود، دلیلش هم این بود که بافل طالبانی می‌دانست دست کشیدن از برهم صالح یعنی رقیب‌تراشی جدید برای خود در حزب زیرا وی همین حالا با دو شخصیت قدیمی در حزب تخاصم دارد و آنان لاهور شیخ جنگی و ملا بختیار هستند و دیگر نمی‌توانست شخص ثالثی را به آنان اضافه کند.

یک شب قبل از جلسه انتخاب ریاست‌جمهوری و مشخص‌شدن مواضع گروه‌های سیاسی

در نهایت در شب پنجشبه بود که تقریباً موضع‌گیری‌ها مشخص شد، حزب دموکرات توانست ائتلاف السیاده را کنار خود داشته باشد و نیز توانست بخشی از الاطار التنسیقی را که مهم‌ترین آنان ائتلاف دولت قانون و حرکت حقوق بودند به طرف خود بکشاند.

از طرفی بخشی دیگر از الاطار التنسیقی که مهم‌ترین آنان ائتلاف فتح به‌رهبری هادی العامری و جریان حکمت به‌رهبری عمار الحکیم بودند، بنابر وعده قبلی الاطار التنسیقی به بافل طالبانی درخصوص حمایت از برهم صالح، تغییر موضع ندادند، از همین جا هم بود که شب قبل از انتخابات حزب دموکرات با مطمئن شدن از شانس بالای خود ایده آبستراکسیون کردن را کنار گذاشت و تصمیم گرفت با قدرت در انتخابات و در جهت حمایت از عبداللطیف رشید حاضر شود.

بررسی تغییر موضع برخی از نیروهای چارچوب هماهنگی

درباره این تغییر موضع  و اختلاف نظر میان نیروهای الاطار التنسیقی باید گفت که این اختلافات جوهری نبودند بلکه صرفاً اختلافاتی عرضی بودند زیرا در نهایت هدف همه نیروهای آن از اصل تشکیل جلسه، تسریع در مکلف کردن محمد شیاع السودانی بود؛ حال هر کس که می‌خواهد رئیس جمهور بشود.

اما علت تغییر موضع برخی از نیروها را باید در همین موضوع تشکیل دولت جست‌وجو کرد، در واقع همان‌طور که ذکر کردیم با توجه به قدرت حزب دموکرات، رضایت آنان مهم‌تر از وفای به عهد با اتحاد میهنی در جهت تشکیل دولت بود و در کوتاه‌مدت این دیدگاه غلط نبوده است.

اما سؤالی که پیش می‌آید، این‌جاست؛ با توجه به این‌که دولت السودانی ممکن است دوساله باشد و سپس انتخابات زودهنگامی برگزار شود، در درازمدت آیا تعامل با اتحاد میهنی راحت‌تر است یا با شخصیت سرسختی مثل مسعود بارزانی و حزب وی؟ از همین‌جاست که در یکی دو روز گذشته رسانه‌های الاطار التنسیقی به‌شدت به‌دنبال دلجویی از بافل طالبانی هستند زیرا خود آنان نیز می‌دانند که اتحاد با او بسیار استراتژیک‌تر از اتحاد با مسعود بارزانی است.

برندگان و بازندگان انتخابات اخیر

برندگان این داستان را در کوتاه‌مدت شاید بتوان نوری المالکی و مسعود بارزانی دانست. نوری المالکی هم در نخست‌وزیری یک عضو سابق حزب الدعوه را به این منصب رساند و هم در ریاست‌جمهوری به‌خلاف اکثریت سیاسیون قدرتمند شیعی به‌روی عبداللطیف رشید سرمایه‌گذاری کرد و در آن‌جا هم موفق شد. مسعود بارزانی هم اتحاد میهنی را مجبور به قبول گزینه‌ای توافقی کرد و ریاست و نخست‌وزیری اقلیم و اکثریت نمایندگان کرد مجلسین اقلیم و فدرال هم در دست او ماند و توانست امتیازات مهمی درخصوص سنجار و کرکوک از احزاب شیعی بگیرد.

اما بازنده بزرگ این داستان، بافل طالبانی بود؛ هرچند او پس از انتخابات ژست پیروزی گرفت و عبداللطیف رشید را نامزد حزب خود خواند اما برای همه عیان بود که هم خودش و هم شخصیت‌های حزبش تا شب قبل از انتخابات همگان را دعوت به انتخاب برهم صالح می‌کردند بلکه صریحاً اعلام کرده بودند که نامزد حزب فقط برهم صالح است.

همزمان با هفدهم ربیع‌الاول سالروز میلاد پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) و حضرت امام جعفر صادق(ع)، رهبر انقلاب اسلامی امروز در دیدار جمعی از مسئولان نظام و میهمانان خارجی شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت، مهمترین نیاز امت اسلامی برای نقش‌آفرینی و دستیابی به جایگاه رفیع در هندسه جدید قدرت را اتحاد و انسجام دانستند و با اشاره به جایگاه بسیار مهم فرزانگان و خواص و جوانان روشن‌بینِ دنیای اسلام برای تحقق این مهم،‌ گفتند: «وحدت اسلامی» و حضور تأثیرگذار در دنیای جدید امکان‌پذیر و شدنی است به‌شرط تلاش عملی و ایستادگی در مقابل سختی‌ها و فشارها که نمونه‌ی بارز آن نظام جمهوری اسلامی است که در مقابل قدرتها تسلیم نشد و ایستاد و اکنون به درخت تناوری تبدیل شده است که حتی تصور «کَندن» آن نیز امکان‌پذیر نیست.

رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار با تبریک میلاد مکرم رسول اعظم(ص) و امام صادق(ع) با تأکید بر شخصیت منحصر به فرد پیامبر اسلام(ص) که نقطه اوج آن بعثت آن حضرت است، گفتند: عید گرفتن روز میلاد پیامبر اسلام(ص) باید برای امت اسلامی فرصتی برای درس گرفتن و الگو قرار دادن آن حضرت، به‌عنوان «اسوه حسنه» باشد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با اشاره به آیات قرآنی که رنج و سختی امت اسلامی را برای پیامبر رنج‌آور و برای دشمنانِ مسلمانان مایه خرسندی می‌خواند، به تبیین و تحلیل چرایی رنج‌های امت اسلامی در دنیای امروز پرداختند و افزودند: مشکلات و سختی‌های دنیای اسلام علل متعددی دارد اما یکی از مهمترین این علتها، تفرقه و جدایی مسلمانان از یکدیگر است.

ایشان نتیجه‌ی قهری تفرقه و جدایی را «ذلت» و «دوری از عزت» دانستند و تأکید کردند: وظیفه خواص و افراد تأثیرگذار دنیای اسلام، تمرکز بر ایجاد راهها و زمینه‌های عملی برای اتحاد بین مسلمانان است زیرا دشمن در نقطه مقابل، با ایجاد یک سلول سرطانی در منطقه و در زمین فلسطین، به نام رژیم جعلی صهیونیستی و استقرار صهیونیست‌های خبیث، فاسد، قاتل و بی‌رحم در آن، به‌دنبال ایجاد بیشترین اختلاف در میان مسلمانان و کشورهای اسلامی است.

رهبر انقلاب اسلامی، عادی‌سازی روابط برخی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی را یکی از بزرگترین خیانت‌ها خواندند و گفتند: ممکن است برخی بگویند تحقق وحدت در شرایط فعلی با وجود برخی رؤسای کشورهای اسلامی امکان‌پذیر نیست اما روشنفکران، علما، فرزانگان و نخبگان دنیای اسلامی می‌توانند فضا را متفاوت از خواست دشمن کنند که در این صورت امکان تحقق وحدت، آسان‌تر خواهد شد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با طرح این سؤال که «منظور از وحدت چیست؟» خاطرنشان کردند: آنچه از وحدت در دنیای اسلام مدنظر است، ‌وحدت در حفظ منافع امت اسلامی است و نه وحدت نژادی و جغرافیایی.

ایشان افزودند: فهم صحیح منافع امت اسلامی و این‌که مسلمانان باید با چه‌کسانی و چگونه دوستی یا دشمنی کنند و به اشتراک عمل در برابر نقشه‌های استکبار برسند، برای تحقق وحدت، بسیار مهم است.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه نکته مهم و اساسی در اشتراک عمل، رسیدن به فهم مشترک درباره تغییر هندسه سیاسی در دنیا است، گفتند: نقشه سیاسی دنیا در حال تغییر و نظام تک‌قطبی در حال حرکت به‌سمت مطرود شدن است و سلطه استکبار جهانی نیز هر روز بیش از گذشته مشروعیت خود را از دست می‌دهد، بنابراین دنیای جدیدی در حال شکل‌گیری است و سؤال بسیار مهم این است که؛ جایگاه دنیای اسلام و امت اسلامی در این دنیای جدید کجاست؟

حضرت آیت الله خامنه‌ای تأکید کردند: در چنین شرایطی امت اسلامی می‌تواند جایگاه رفیعی داشته باشد و در دنیای جدید، الگو و پیشرو باشد، ‌به شرط آنکه بتواند به اتحاد کلمه برسد و خود را از تفرقه و وسوسه‌های آمریکا و صهیونیست‌ها و کمپانیهای بزرگ رهایی بخشد.

ایشان با طرح یک سؤال دیگر مبنی بر اینکه «آیا اتحاد کلمه مسلمانان و داشتن جایگاه رفیع در دنیای در حال تغییر امکان‌پذیر است؟»، گفتند: بله، اتحاد بین ملتهای اسلامی ممکن است اما نیازمند تلاش و عمل و ایستادگی در مقابل فشارها و سختی‌ها است.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در این زمینه بیشترین امید به خواص دنیای اسلام و جوانان روشن‌بین و نقش‌آفرینی آنها در هدایت افکار عمومی است، افزودند: یک نمونه از امکان تحقق تأثیرگذاری، جمهوری اسلامی ایران است که نهالی کوچک با هدایت‌های امام خمینی(ره) در مقابل دو ابرقدرت آن زمان ایستاد و آن نهال اکنون به درختی تناور تبدیل شده است که غلط بکند کسی حتی فکر کَندن آن را نیز بکند.

ایشان خاطرنشان کردند: ما ایستادیم و پیش رفتیم، البته ایستادگی نیز مانند هر کار دیگر سختی‌هایی دارد اما آن کسانی هم که تسلیم می‌شوند دچار سختی می‌شوند با این تفاوت که ایستادگی موجب پیشرفت و تسلیم باعث عقب‌رفت است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه لازمه تحقق وحدت اسلامی، جلوگیری از تبدیل اختلافات مذهبی به تنازع و درگیری است،‌ خاطرنشان کردند: سیاستمداران آمریکایی و انگلیسی که با اصل اسلام ضدیت دارند در محافل خود وارد بحث شیعه و سنّی شده‌اند که بسیار خطرناک است.

ایشان با یادآوری تعبیر گذشته خود از «شیعه انگلیسی» و «سنّی آمریکایی» و تلاش برخی برای تحریف آن، گفتند: شیعه انگلیسی و سنّی آمریکایی یعنی کسی که در هر جایگاه و مقام و کشوری، مانند داعش با ایجاد دعوا و تفرقه و تکفیر در خدمت دشمن است.

رهبر انقلاب اسلامی با ابراز تأسف از جنایات داعش در عراق، سوریه و به‌خصوص کشتار دانش‌آموزان در افغانستان افزودند: در هر دو طرف شیعه و سنّی، تندروهایی وجود دارند که ارتباطی به تشیع و تسنن ندارند و این تندروی‌ها نباید زمینه‌ساز اتهام‌زنی به اصل مذاهب شود و باید با کسانی که به اسم طرفداری از یک مذهب، احساسات طرف دیگر را برمی‌انگیزند، برخورد جدی انجام گیرد.

ایشان سختی‌ها و فشارها و کشتارهای روزافزون در فلسطین و دیگر نقاط دنیای اسلام را نتیجه «تشتّت امت اسلامی» دانستند و با اشاره به وجوه اشتراک فراوان مسلمانان گفتند: جمهوری اسلامی ایران تاکنون هرآنچه در توان داشته برای تحقق عملی وحدت اسلامی به‌کار گرفته است که نمونه بارز آن حمایت همه‌جانبه از برادران اهل‌تسنن در فلسطین است که این حمایت بعد از این هم با همه توان ادامه خواهد داشت.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه جبهه مقاومت که در دنیای اسلام شکل گرفته، مورد حمایت جمهوری اسلامی است، خاطرنشان کردند: ما به لطف و عنایت خداوند ایمان داریم و به تحقق عملی آرزوی بزرگ وحدت اسلامی، امیدوار هستیم.

در ابتدای این دیدار، رئیس‌جمهور در سخنانی، پیامبر اعظم را برترین دعوت‌کننده بشر به عدالت، عقلانیت، معنویت و اخلاق خواند و با برشمردن تلاش‌های دشمنان نهضت نبوی برای ترور شخص و شخصیت و دعوت پیامبر، افزود: امروز نیز در صف‌آرایی جبهه ضدّ اسلام در مقابل پیروان پیامبر، همان تلاش‌ها در قالب تروریزم فرهنگی و اقتصادی جریان دارد اما همچنان‌ که آن روز نتوانستند مانع عالم‌گیری نهضت نبوی شوند امروز نیز نخواهند توانست ملتِ پایبند به ارزشهای پیامبر را متوقف کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی علت کینه دشمن از ملت ایران را پیشرفتهای خیره‌کننده و همه‌جانبه آن دانست و خاطرنشان کرد: در سفر اخیر به نیویورک، دبیرکل سازمان ملل در ملاقات خصوصی عذرخواهی کرد و گفت؛ "با وجود تلاشهای زیاد نتوانستم تحریم‌های مربوط به کرونا علیه ایران را رفع کنم/"، که به او پاسخ دادم؛ "ملت ایران همواره از تهدید و تحریم، فرصت‌سازی کرده و در قضیه کرونا نیز با فعال شدن شش مرکز تولید واکسن به صادرکننده تبدیل شدیم و امروز جزو کشورهای برتر دنیا در مقابله با این بیماری هستیم".

رئیس‌جمهور با اشاره به آمارهایی از پیشرفت علمی، رشد اقتصادی، کاهش تورم و افزایش همکاریهای تجاری و بین‌المللی کشورمان، از همراهی صمیمانه مردم با دولت به‌خصوص در اجرای اصلاحات اقتصادی تشکر کرد و گفت: دشمنان ایران در اغتشاشات اخیر نیز به‌دنبال ایجاد زحمت برای کشور بودند اما مردم با صبر و ایستادگی همچون گذشته آنها را ناکام کردند.

حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، پنهان‌سازی حقایق و گسترش جاهلیت مدرن را از جمله ترفندهای کنونی بدخواهان دنیای اسلام دانست و افزود: راه مقابله با این ترفند، گسترش بیداری بر محور وحدت اسلامی و پرهیز از تفرقه است.

«جبار المعموری» عضو ارشد چارچوب هماهنگی در سخنانی تاکید کرد که کابینه محمد شیاع السودانی در 10 روز آینده معرفی خواهد شد.

وی تصریح کرد توافقاتی اصولی بین بسیاری از گروه‌های سیاسی در این خصوص وجود دارد که به تسهیل روند تشکیل دولت کمک خواهد کرد.

"محمد الشیاع السودانی" نامزد چارچوب هماهنگی احزاب و جریان‌های شیعی عراق (به جز جریان الصدر) روز پنجشنبه مأمور به تشکیل دولت جدید در این کشور شد.

طبق قانون نخست وزیر مکلف باید در یک دوره 30 روزه کابینه خود را معرفی کند.

پارلمان عراق روز پنجشنبه برای انتخاب رئیس جمهور از بین 41 نامزد تشکیل جلسه داد که در دور اول عبداللطیف رشید و برهم صالح (رئیس جمهور)، از بین این تعداد بیشترین رأی را از آن خود کردند ولی موفق به کسب دو سوم آرا نشدند. برای همین رأی گیری برای دور دوم موکول شد.

در دور دوم با حضور 269 نفر از نمایندگان حاضر در صحن پارلمان، عبداللطیف رشید همانگونه که پیش بینی می‌شد توانست با به دست آوردن 162 رأی در برابر 99 رأی برهم صالح به عنوان دهمین رئیس جمهور عراق انتخاب شود.

شورای همکاری کشورهای حاشیه خلیج فارس، استرالیا و روسیه در پیام‌هایی جداگانه انتخاب عبداللطیف رشید به عنوان رئیس جمهوری عراق و محمد شیاع السودانی به عنوان نخست‌وزیر مکلف را تبریک گفتند.

وزارت خارجه آمریکا از انتخاب عبد اللطیف رشید توسط پارلمان عراق به عنوان رئیس جمهوری این کشور استقبال کرد.

 وزارت خارجه آمریکا همچنین از همه طرف‌ها خواست تا ضمن دوری از خشونت، اختلافات سیاسی را به گونه‌ای دوستانه و مسالمت‌آمیز از طریق فرایند سیاسی حل و فصل کنند.

پیام تبریک حکیم به رئیس‌جمهور جدید عراق و محمد شیاع السودانی مامور تشکیل دولت جدید

«سید عمار حکیم»، رهبر جریان حکمت ملی عراق در پیامی برون‌رفت از انسداد سیاسی و آغاز روند تکمیل اقدامات قانونی لازم برای تشکیل دولت جدید عراق را که در یک صحنه دموکراتیک دیگر در مجلس عراق رقم خورد به ملت عراق که صبوری بسیاری به خرج داد تبریک گفت.

وی همچنین به «عبداللطیف جمال رشید»، به سبب انتخابش به ریاست جمهوری عراق و به اتحادیه میهنی کردستان بابت دستیابی‌اش به این منصب تبریک گفت.

رهبر جریان حکمت ملی عراق افزود: خوش بینیم که رئیس جمهور جدید در مسیر صیانت از قانون اساسی گام بردارد و مسیر خلف خود را ادامه دهد و دوره ریاست او با هم‌بستگی و هم‌افزایی قوای سه‌گانه و واداشتن شرکای سیاسی به فعالیت با روحیه تیمی به منظور تقویت مسیر دموکراتیک کشور همراه باشد.

حکیم همچنین از نقش ملی و متمایزی که دکتر برهم صالح در دوره ریاست جمهوری بر عهده گرفت قدردانی کرد.

«سید عمار حکیم» همچنین در پیامی به «محمد شیاع السودانی» نامزد بزرگ‌ترین فراکسیون مجلس عراق (چارچوب هماهنگی)، دریافت مأموریت تشکیل دولت از جانب رئیس جمهور جدید را تبریک گفت.

وی ابراز امیدواری کرد که السودانی در انتخاب تیم وزارتی خود تسریع کند.

رهبر جریان حکمت ملی عراق همچنین گفت: امیدواریم که وی به صورتی حرفه‌ای و پاکدستانه و با جدیت برای تأمین خدمات به شهروندان بر اساس برنامه دولتی مبتنی بر اولویت‌ها و دارای جدول زمانی مشخص عمل کند.

حکیم از السودانی خواست که برای نزدیک کردن و بهینه کردن دیدگاه‌ها و افکاری که موجب خروج عراق از بحران‌های سیاسی و خدماتی باشد با همه تشکل‌های سیاسی در ارتباط بماند.

ماه ربیع الاول برای مسلمانان گرامی و ارزشمند تلقی شده است زیرا ولادت رسول مکرم و عظیم الشان اسلام در این ماه اتفاق افتاده است و عنوان «مولد» (به فتح میم و کسر لام) یعنی زمان تولد، عنوان خاصی است برای اشاره به این واقعه و رخداد مهم؛ مشهور شیعه هفدهم ربیع الاول را و اهل سنت دوازدهم ربیع را سالروز ولادت دانسته اند، اختلافی که در کشور ما موجب همگرایی و تقارب بیشتر شده و هفته وحدت را پدید آورده است.

چنان که در متون تاریخی و سیره ثبت شده است از دیر زمان مسلمانان جشنها، آداب و مراسم خاصی را برای گرامیداشت و تکریم این روز داشتهاند، غذا میپختند، شیرینی پخش میکردند، شعر میسرودند و دید و بازدید از یکدیگر داشتند و این روز تعطیل رسمی بود، هر چند در این اواخر برخی از عالمان وهابی با آن مخالفت کرده و در مقابل، دیگران به نقد این مخالفتها پرداخته و به درستی میگویند که چرا باید مسلمانان را از این مواهب منع کرد؟۱ اما فارغ از سالروز تولد، آنچه اهم است تاثیر گذاری ولادت این مولود پاک بر زندگی و زمانه خویش و پس از خود است که افق جدیدی را به روی بشر گشوده که تا ابد ادامه دارد.

شأن و جایگاه پیامبر اسلام در قرآن و مکتب اهل بیت و باور مسلمانان به عنوان الگو و اسوه (به تصریح قرآن)، مستلزم بررسی دقیق و موشکافانه شخصیت و سیره و زندگی ایشان است. همچنین هجمهها و مخالفتهای شدیدی که امروزه علیه پیامبر اسلام (ص) صورت میگیرد، ایجاب میکند که قدمی هر چندکوتاه در جهت معرفی ایشان برداریم. پیامبری که بیشترین توصیف و تمجید را خدای متعال در قرآن کریم از ایشان داشته و او را در عین این که یک تن بود رحمة للعالمین۲ معرفی کرده و در آیه دیگر ایشان را صاحب خُلق عظیم۳ دانسته است. شرح صدر او چنان است که میفرماید اگر این قرآن را بر کوه نازل کنیم متلاشی می شود۴ اما همین قرآن بنا بر نزول دفعی، در آن واحد بر قلب مقدس او نازل شد.

اهل بیت (ع) نیز در مقابل مکتب خلفا که سعی در مخفی نگه داشتن چهره نورانی پیامبر و نادیده گرفتن آن داشتند، بیشترین تلاش و کوشش را به کار گرفتند تا پیامبر را چنان که بود به مردم معرفی کنند و غبار فرو نشانده شده بر چهره ایشان را بزدایند. آنان به روشنی تبیین کردند که پیامبر جلوه کامل و نمونه تمامی از قرآن و مظهر صفات پروردگار است که هیچ کسی در رتبه با او برابری نمیکند و در مقام همانند او نمی باشد و هیچ فرشته عالی مقام و پیامبر مرسلی همپایه او نمی باشد۵ از این رو در متون زیارتی و روایی ما، پیامبر با بالاترین و عالیترین عناوین از قبیل سید المرسلین، سید الانام، سید البشر و خیر البشر توصیف شده است. امیر المؤمنین علیه السلام به عنوان نزدیکترین فرد به رسول الله (ص)، عمیقترین و زیباترین تعابیر را در مورد پیامبر به کار برده است و سیری کوتاه در نهج البلاغه بیانگر این مطلب است که حضرت اصرار زیادی در بازشناسی پیامبر و سیره و سنت ایشان داشته است.۶ «حَتّی بَعَثَ اللّهُ مُحمّداً شَهیداً و بشیراً وَ نَذیراً، خَیْرَ الْبَریَّةِ طِفْلاً و اَنْجَبَها کَهْلاً وَ اَطْهَرَ الْمُطَهَّرین شِیْمَةً»خداوند محمّد را برانگیخت در حالی که گواه [اعمال مردم] و بشارت دهنده و انذار کننده بود. بهترین مردم در دوران کودکی، نجیبترین مردم در دوران سالمندی، پاکترین پاکان از نظر خوی و اخلاق، بود.۷

به اختصار به دو سه مورد از خصوصیات و سجایای اخلاقی پیامبر اسلام (ص) اشاره می شود:

اخلاق پیامبر

خلق و خوی پیامبر که به تصریح قرآن نقش زیادی در نشر دعوت ایشان ایفا کرد۸، راه ارتباط و تعامل با ایشان را آسان می نماید تا آن حد که ضعیف ترین اقشار جامعه، به تکلف و زحمت نمیافتاد. جذبه پیامبر در جذب عامه مردم در روایات تاریخی منعکس شده است تا جایی که سر سخت‌ترین دشمنان ایشان (ابوسفیان) در مورد پیامبر گفته بود «ما رایت قوما اشد حبا اصحابهم من اصحاب محمد له..۹» تاکنون ندیده بودم که کسانی صاحب خویش را آن اندازه که اصحاب محمد (ص) او را دوست می دارند، دوست داشته باشند.

مردمی بودن

هنر پیامبر این بود که در عین حال که این مقام بلند را دارا بود، اما مردمدار بود و بیشترین وقت و همت خود را صرف مردم و اصلاح و تربیت آنان کرد. از عبدالقدوس کنگهی نقل شده است که گفته بود اگر من جای پیامبر بودم و به مقام قاب قوسین او ادنی (معراج) می رسیدم، دیگر از آنجا به زمین بر نمیگشتم اما رسول الله (ص) با تمام جلال و شکوهی که در معراج ظهور یافت، به زمین بر میگردد و دوباره در کنار مردم و مؤمنان از هر قشر و طبقه و نژادی قرار میگیرد و تعلیم و تأدیب آنان را پی می گیرد. جویای حال اصحاب خود می شود و آنان را مورد تفقد قرار می دهد. «یتفقد اصحابه و یسال الناس عما فی الناس۱۰» انس بن مالک نقل میکند « همواره پیغمبر اکرم (ص) چنین بود که اگر سه روز یکی از اصحاب را نمی دید از حالش جویا می شد، اگر می گفتند غایب است برایش دعا می‏ کرد و اگر نه به دیدنش می شتافت۱۱.»

آیه ۱۲۸ سوره توبه بازنمایی زیبا و جامع از این خصلت پیامبر دارد که پیامبری از خودتان به سوی شما آمد. «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ.» گویی پاره‏ای از جان مردم و از روح جامعه در شکل پیامبر (ص) ظاهر شده است. به همین دلیل تمام دردهای آنها را درد خود می‏داند، و در ناراحتیها و سختیها با آنان شریک است نه اینکه بیتفاوت باشد.«عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ» به عبارت دیگر نه اینکه پیامبر فقط از درد مردم آگاه است بلکه با تمام وجود لمس میکند آنچه بر مردم میگذرد از این رو تفکیکی بین او و سایر مسلمانان نیست. پیامبر هم بسان سایر پیروان خود سختی و تلخی شعب ابیطالب و جنگها و غزوات را می چشد. او شیفته هدایت و سعادت همه مردم است. «حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ»

تمرکز بر اصول

نکته قابل توجه و درس آموز دیگر این است که در مسائل فردی و شخصی و آنچه مربوط به شخص خودش بود نرم و ملایم و اهل گذشت بود چنانکه وقتی مشرکان مکه آن حضرت را آزار میکردند، به جای نفرین میفرمود: «اللّهُمَّ اغْفِرْ قَوْمی؛ فَاِنَّهُم لایَعْلَمُونَ۱۲»خدایا قومم را ببخش، زیرا آنها نمی دانند.» اما در مسائل اصولی و عمومی و آنجا که حریم قانون الهی بود، سختی و صلابت نشان می‏داد و دیگر جای گذشت نمی‏دانست. پس از فتح مکه و پیروزی بر قریش، تمام بدیهایی که قریش در طول بیست سال نسبت به خود او مرتکب شده بود را نادیده گرفت و همه را یکجا بخشید؛ توبه قاتل عموی محبوبش حمزه را پذیرفت؛ اما در همان فتح مکه، زنی از بنی مخزوم مرتکب سرقت شده بود و جرمش محرز شد؛ خاندان آن زن که از اشراف قریش بودند و اجرای حد سرقت را توهینی به خود تلقی میکردند، سخت به تکاپو افتادند که رسول خدا از اجرای حد صرف‏نظر کند؛ بعضی از محترمین صحابه را به شفاعت گرفتند اما رنگ رسول خدا از خشم برافروخته شد و گفت: چه جای شفاعت است؟! مگر قانون خدا را می‏توان به خاطر افراد تعطیل کرد؟ هنگام عصر آن روز در میان جمع سخنرانی کرد و فرمود: اقوام و ملل پیشین از آن جهت سقوط کردند و منقرض شدند که در اجرای قانون خدا تبعیض می‏کردند؛ هرگاه یکی از اقویا و زبردستان مرتکب جرم می‏شد معاف می‏شد و اگر ضعیف و زیردستی مرتکب می‏شد مجازات می‏گشت. سوگند به خدایی که جانم در دست اوست، در اجرای «عدل» درباره هیچ کس سستی نمی‏کنم هرچند از نزدیکترین خویشاوندان خودم باشد.۱۳

به راستی سهم و بهره ما از خلق و خوی این شخصیت برگزیده الهی و سایر معصومین علیهم السلام چیست و چه سنخیتی بین ما و آنان است؟ امید که همه مسلمانان و جامعه ما نیز ضمن گرامیداشت این ایام مبارک و ارتقاء شناخت خود، در تأسی و پیروی عملی از پیامبر اسلام (ص)کوشا باشند تا دین و دنیای خود را سامان بخشند و کاستیها و ضعفهای فردی و جمعی را اصلاح کنند؛ همان که در زیارت جامعه می خوانیم: بِمُوَالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعَالِمَ دِینِنَا وَ أَصْلَحَ مَا کَانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیَانَا.۱۴

پی نوشت ها:

۱. آنه ماری شیمل محمد رسول الله اثر ترجمه حسن لاهوتی تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۳، در فصل هفتم با عنوان جشن میلاد پیمبر از صفحه ۲۵۳تا ۲۷۵ مفصل گزارش آن را بر اساس متون تاریخی از قبیل وفیات الاعیان ابن خلکان و نیز مقریزی در اتعاظ الحنفا و .... آورده است.

۲. انبیاء، ۱۰۷.

۳. قلم، ۱۰۴.

۴.حشر.۲۱

۵. .صحیفه سجادیه، « حتی لا یساوی فی منزله و لا یکافا فی مرتبته و لا یوازیه لدیک ملک مقرب و لا نبی مرسل » تحت عنوان: وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ بَعْدَ هَذَا التَّحْمِیدِ فِی الصَّلَاةِ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، ص۳۸.

۶.به خطبه های ۲۶، ۷۲، ۱۱۶، ۱۲۶، ۱۷۸، ۲۱۳ و نامه های ۹ و ... مراجعه کنید.

۷. نهج البلاغه، خطبه ۱۰۴.

۸. آل عمران، ۱۵۹.

۹.محمدبن سعد، طبقات الکبری، ج۲ ص۵۶.

۱۰. بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۳۸۸.

۱۱. کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا فَقَدَ الرَّجُلَ مِنْ إِخْوَانِهِ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ سَأَلَ عَنْهُ فَإِنْ کَانَ غَائِباً دَعَا لَهُ وَ إِنْ کَانَ شَاهِداً زَارَهُ وَ إِنْ کَانَ مَرِیضاً عَادَه‏، طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص۱۹.

۱۲ . سید بن طاوس، الاقبال بالعمال الحسنه، ج۱، ص۳۸۵.

۱۳. رک: شهید مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۲۵۸ به نقل از صحیح مسلم، ج۵، ص ۱۱۴.

۱۴: زیارت جامعه کبیره.