آیه

لَکِنِ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا نُزُلًا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ لِلْأَبْرَارِ

ترجمه

لکن برای کسانی که نسبت به پروردگارشان پروا داشته باشند، باغ هایی است که نهرها از زیر درختانش جاری است. آنان برای همیشه در آنجا هستند و این پذیرایی (اوّلیه) از جانب خداوند است، ولی آنچه در نزد خداست برای نیکان بهتر است.

نکته ها

واژه ی «نُزُل» به نخستین چیزی که با آن از مهمان پذیرایی می کنند، اطلاق می شود؛ مانند شربت و میوه. گویا با این تعبیر می فرماید: در برابر رفت و آمدهای تجاری کفّار، شما از مدار تقوا و ایمان خارج نشوید، زیرا باغ های بهشت، مقدّمه ی پذیرایی شما خواهد بود، نه اصل آن.

پیام ها

۱- نعمت های دنیوی نسبت به نعمت های اخروی بی ارزش است. «متاع قلیل... ما عنداللّه خیر»

۲- تلاش و رفت و آمد برای کسب دنیا، با حفظ تقوا و توجّه به منافع اخروی مانعی ندارد. «لایغرّنّک تقلّب الّذین کفروا فی البلاد.... لکن الّذین اتّقوا»

۳- توجّه به نعمت های بهشتِ جاودان، سبب گرایش به تقوا و فریفته نشدن به بهره های قلیل دنیاست. «اتّقوا ربّهم لهم جنّات»

۴- مقام ابرار بالاتر از متّقین است. «اتقوا، لهم جنات، و ما عنداللَّه خیر للابرار»

آیه ۳۱ سوره نور با نام آیه حجاب شناخته می‌شود.[۱] و با نزول این آیه، حجاب بر زنان واجب شد.[۲]

وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِ‌هِنَّ وَ يحْفَظْنَ فُرُ‌وجَهُنَّ وَ لَايبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ لْيضْرِبْنَ بِخُمُرِ‌هِنَّ عَلَیٰ جُيوبِهِنَّ وَ لَايبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ... وَ لَايضْرِ‌بْنَ بِأَرْ‌جُلِهِنَّ لِيعْلَمَ مَا يخْفِينَ مِن زِينَتِهِنَّ ﴿۳۱﴾

و به زنان با ایمان بگو: «دیدگان خود را [از هر نامحرمی‌] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند، مگر آنچه كه طبعاً از آن پیداست. و باید روسری خود را بر گردن خویش [فرو] اندازند، و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان یا پدرانشان... آشکار نکنند؛ و پاهای خود را [به‌گونه‌ای به زمین‌] نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته می‌دارند معلوم گردد.

در کتاب‌های فقهی، برای بیان وجوب حجاب زنان و برخی احکام آن ازجمله حدود حجاب، به این آیه استناد شده است.[۳] به‌باور فقیهان، عبارت «لَايُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ»، دلالت بر وجوب حجاب برای زن می‌کند.[۴] همچنین به‌گفته برخی از فقیهان شیعه، همچون شیخ انصاری، شهید ثانی و علامه حلی، عبارت «اِلّا ما ظَهَر مِنها» (مگر آنچه پیدا است) صورت و دست‌ها (از مچ به پایین) را از وجوب پوشاندن استثنا می‌کند.[۵]

شأن نزول آیه حجاب

در خصوص ماجرای نزول این آیه، از جابر بن عبدالله انصاری نقل شده است که روزی، جمعی از زنان، نزد اسماء دختر مُرشده رفته بودند که پوشش مناسبی نداشتند؛ به‌گونه‌ای که خلخال‌ها، گردن و برآمدگی سینه‌هایشان معلوم بود. او از این عمل آن‌ها نارحت شد و سرزنششان کرد. پس از این، آیه نازل شد.[۶] طَبرِسی مفسر قرآن هم در این زمینه نوشته است پیش از نزول این آیه، زنان روسری را طوری بر سر می‌گذاشتند که دنباله آن پشتشان می‌افتاد و ازاین‌رو گردن و سینه آن‌ها معلوم بود.[۷]

به‌گفته مفسران، مراد از آشکارنکردن زینت در عبارت «لَايُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ»، نشان ندادن اعضایی از بدن است که معمولاً زینت می‌شوند [مانند گوش و گردن]، نه نشان‌دادن زیورآلات به‌تنهایی؛ چون نشان‌دادن زیورآلات به‌تنهایی مثل گوشواره حرام نیست.[۸] «خُمُر» هم جمع خِمار، به‌معنای پوششی است که زنان با آن سر خود را می‌پوشانند.[۹] در عبارت «وَلْيضْرِبْنَ بِخُمُرِ‌هِنَّ عَلَیٰ جُيوبِهِنَّ» (باید روسری خود را بر گردن خویش اندازند) دستور داده شده است که زنان روسری‌ها را روی سینه‌هایشان بیندازند تا مو، گوش‌ها و گردنشان معلوم نباشد.[۱۰]

پوشش با جلباب

آیه ۵۹ سوره احزاب هم از حجاب سخن گفته است که به آیه «جِلباب» شناخته می‌شود.[۱۱] در آن، از زنان خواسته شده است که خود را با جِلباب بپوشانند.[۱۲] لغت‌شناسان جلباب را لباسی بزرگ‌تر از روسری و کوچک‌تر از رِدا معنا کرده‌اند که زنان بر سرشان می‌گذارند و تا روی سینه‌شان را می‌پوشاند.[۱۳]

پانویس:
1. نگاه کنید به مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دایرةالمعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۸۱؛ جمعی از محققان، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۱۳۹۴ش، ص۱۲۹.
2. سعیدی، «حجاب (۱)»، ص۶۰۴.
3. برای نمونه، نگاه کنید به خویی، موسوعةالامام خویی، ۱۴۱۸ق، ج۳۲، ص۳۶-۴۷؛ علامه حلی، تذکرةالفقها، مؤسسه آل‌البیت، ج۲، ص۴۴۶-۴۴۷.
4. خویی، موسوعةالامام خویی، ۱۴۱۸ق، ج۳۲، ص۳۶.
5. برای نمونه، نگاه کنید به شیخ انصاری، کتاب‌النکاح، ۱۴۱۵ق، ص۴۶-۴۷؛‌ شهید ثانی، مسالک، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۴۷؛ علامه حلی، تذکرةالفقها، مؤسسه آل‌البیت، ج۲، ص۴۴۶-۴۴۷.
6. ابن‌ابی‌حاتم، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۸، ص۲۵۷۳.
7. طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۱۷.
8. طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۱۷؛‌ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۵، ص۱۱۱.
9. طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۱۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۵، ص۱۱۲.
10. طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۱۷.
11. جمعی از محققان، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۱۳۹۴ش، ص۱۲۶.
12. طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۳۹؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ج۸، ص۵۸۱.
13. طریحی، مجمع‌البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۲۴، ذیل واژه «جلب».

شکرگزاری از خداوند

قال الصادق عليه السلام :
لَوْ كَانَ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَى عِبَادَةٌ تَعَبَّدَ بِهَا عِبَادُهُ الْمُخْلَصُونَ أَفْضَلَ مِنَ الشُّكْرِ عَلَى كُلٍّ لَأَطْلَقَ لَفْظَةً فِيهِمْ مِنْ جَمِيعِ الْخَلْقِ بِهَا فَلَمَّا لَمْ يَكُنْ أَفْضَلُ مِنْهَا خَصَّهَا مِنْ بَيْنِ الْعِبَادَاتِ وَ خَصَّ أَرْبَابَهَا فَقَال‏ وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّكُور

*****

اگر نزد خداوند عبادتى بهتر از شكرگزارى در همه حال بود كه بندگان مخلصش با آن عبادتش كنند ، هر آينه آن كلمه را درباره همه خلقش به كار مى برد ، اما چون عبادتى بهتر از آن نبود از ميان عبادات آن را خاص قرار داد و صاحبان آن را ويژه گردانيد و فرمود : «واندكى از بندگان من سپاسگزارند».
مصباح الشریعه ص 24 و ص 25

*****

قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
اَلطّاعِمُ الشاكِرُ لَهُ مِن الأجرِ كَأجرِ الصائمِ المُحتَسِبِ ، و المُعافَى الشاكِرُ لَهُ مِن الأجرِ كَأجرِ المُبتَلَى الصّابِرِ ، و المُعطَى الشاكِرُ لَهُ مِن الأجرِ كَأجرِ المَحرومِ القانِعِ؛
سيرِ سپاسگزار اجرش همانند روزه دارى است كه براى خدا روزه مى گيرد ، تندرستِ سپاسگزار همانند آن اجرى را دارد كه بيمارِ شكيبا و بخشنده سپاسگزار همان اجر را دارد كه تنگدست قانع .
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 94 ، ح1

*****

قال الحسين عليه السلام :
شُكرُكَ لِنِعمَةٍ سالِفَةٍ يَقتَضى نِعمَةً آنِفَةً؛
شكر تو بر نعمت گذشته، زمينه ساز نعمت آينده است.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر ص80

شکرگزاری در احادیث

قال على عليه السلام :
أكثِر أن تَنظُرَ إلى مَن فُضِّلتَ عَلَيهِ، فإنَّ ذلِكَ مِن أبوابِ الشُّكرِ؛
به كسى كه بر او برترى داده شده اى بسيار بنگر، زيرا اين كار يكى از انگيزه هاى شكرگزارى است.(به ضعیف تر از خودت بسیار نگاه کن که موجب شکرگزاری ات از خداوند می گردد)
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 460 ، نامه 69

*****

قال الصادق عليه السلام :
ما مِن عَبدٍ أنعَمَ اللّه  عَلَيهِ نِعمَةً فَعَرَفَ أنَّها مِن عِندِ اللّه  إلاّ غَفَرَ اللّه  لَهُ قَبلَ أن يَحمَدَهُ؛
هيچ بنده اى نيست كه خداوند به او نعمتى دهد و او آن را از جانب خدا بداند مگر آن كه، پيش از شکرگزاری او، خداوند بيامرزدش.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 427 ، ح 8

*****

قال الصادق عليه السلام :
أدنَى الشُّكرِ رُؤيَةُ النِّعمَةِ مِنَ اللّه  مِن غَيرِ عِلَّةٍ يَتَعَلَّقُ القَلبُ بِها دُونَ اللّه  عَز َّوَ جَلَّ و الرِّضا بِما اُعطىَ و ألاّ تَعصيَهُ بِنِعمَتِهِ و تُخالِفَهُ بِشَىءٍ مِن أمرِهِ و نَهيِهِ بِسَبَبِ نِعمَتِهِ؛
كم ترين سپاسگزارى، اين است كه انسان نعمت را (مستقيما) از خدا بداند و جز او علتى براى آن نداند و نيز به آنچه خداوند عطايش كرده، خرسند باشد و با نعمت او مرتكب گناه وى نشود و نعمت خدا را وسيله مخالفت با امر و نهى او قرار ندهد.
شرح مصباح الشریعه(ترجمه گیلانی) ص 61

*****

 قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
إِنَّ اللَّهَ لَيَرْضَى عَنِ الْعَبْدِ أَنْ يَأْكُلَ أَكْلَةً أَوْ يَشْرَبَ شَرْبَةً فَيَحْمَدَهُ عَلَيْهَا
خداوند از بنده اى كه پس از خوردن لقمه اى غذا و يا آشاميدن جرعه اى او را سپاس مى گويد، خشنود مى گردد.
مجموعه ورام ج1 ، ص 8

*****

 قال الصادق عليه السلام :
أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مُوسَى ع يَا مُوسَى اشْكُرْنِي حَقَّ شُكْرِي فَقَالَ يَا رَبِّ وَ كَيْفَ أَشْكُرُكَ حَقَّ شُكْرِكَ وَ لَيْسَ مِنْ شُكْرٍ أَشْكُرُكَ بِهِ إِلَّا وَ أَنْتَ أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ قَالَ يَا مُوسَى الْآنَ شَكَرْتَنِي حِينَ عَلِمْتَ أَنَّ ذَلِكَ مِنِّي.
خداى تعالى به موسى عليه السلام وحى فرمود كه : اى موسى مرا چنان كه بايد شكر كن . موسى عرض كرد : پروردگارا چگونه تو را چنان كه بايد شكر گويم حال آن كه هر شكرى كه تو را مى گويم خود نعمتى است كه تو به من ارزانى داشته اى؟ فرمود : اى موسى حال كه دانستى توفيق آن شكر را هم من به تو داده ام ، شكر مرا ادا كرده اى .
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 98 ، ح 27حدیث (14)

*****

امام على علیه السلام :
شُكرُ المُؤمِنِ يَظهَرُ في عَمَلِهِ، شُكرُ المُنافِقِ لا يَتَجاوَزُ لِسانَهُ؛
شکرگزاری مؤمن در كردارش آشكار مى ‏شود، [امّا] سپاسگزارى منافق از زبانش فراتر نمى ‏رود.
عيون الحكم والمواعظ(لیثی) ص 291 ، ح 5200 و 5201

حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام)، یکی از شخصیت‌های بزرگ علمی، عملی و جهادی است که در چهارم ربیع الثانی در سال 173قمری در مدینه به دنیا آمد و در نیمه شوّال سال  252 نیز وفات  و در شهر ری از توابع تهران دفن شد. وی در  مدت 79 سال عمر بابرکت خود از هیچ کوششی در عرصه دین و تبلیغ مسائل مذهبی دریغ نکرد. حضرت عبدالعظیم حسنی(علیه السلام) از دانشمندان شیعه و از راویان حدیث ائمه و از شخصیت‌های بارز و محبوب و مورد اعتماد اهل بیت و پیروانشان محسوب می شود.

1-نسبت این عالم بزرگ و ارتباط وی با ائمه اطهار چگونه بوده است؟

حضرت عبدالعظیم حسنی که نسبت وی با چهار واسطه به امام حسن مجتبی‏(علیه السلام)برمی گردد، از علمای بزرگ و از صحابه امام های هشتم، نهم و دهم  می باشد و حدیث های فراوانی را از این سه امام نقل کرده است.

 همچنین علمای رجال و فقهای بزرگ شیعه، حضرت عبدالعظیم را در کتب خود توصیف و تایید کرده‏اند و همگان او را به خلوص عقیده و صفای باطن و اعتقاد صحیح ستوده‏اند. این عالم  در عصر خود دارای موقعیّت برجسته ای  بوده و با عده زیادی از اصحاب امام  صادق(علیه السلام)، امام کاظم (علیه السلام)و امام رضا(علیه السلام)مانندهشام بن حکم، ابن ابی عُر، علی بن جعفر و حسن بن محبوب ارتباط داشته است.

2-این عالم چگونه و چرا به ایران آمده است؟

زندگی این عالم بزرگوار همزمان با دوران حاکمیت بنی عباس بود و در این دوره  بیشتر سادات و علویان از آن جهت که ایران یکی از کانون‌های علاقه‌مندی به اهل بیت به شمار می‌آمد، به سوی ایران مهاجرت می‌کردند. آن طور که از تاریخ برمی آید بهترین مقطع زندگی عبدالعظیم(علیه السلام)دوران امام هادی(علیه السلام)بود که در آخرین دیدار با  حضرت هادی(علیه السلام)به او دستور داده شد که  از عراق هجرت کرده و به ری برود. پس از عزیمت به ری ، وی  در منزل یکی از شیعیان ساکن و در سرداب خانه زندگی می کرد. او روزها را روزه می‌ گرفت و شب‌ها را به نماز می‌ایستاد و گاهی از مخفیگاه خود بیرون می‌آمد و به زیارت قبر حضرت حمزه برادر امام رضا(علیه السلام)که اکنون مدفنش در حرم عبدالعظیم حسنی(علیه السلام)است، می‌رفت. زمانی که خبر حضور عبدالعظیم حسنی به گوش شیعیان رسید ، دوستان و محبان اهل بیت‏(علیه السلام)از گوشه و کنار دنیا به دیدار وی آمدند و از سخنان او استفاده می کردند.

از طرفی هجرت و آمدن این سید بزرگوار به ایران و شهر ری ، حکمت‌های زیادی در پی داشته است که یکی از آن‌ها بسط و گسترش مکتب اهل بیت(علیه السلام)در این منطقه بوده است و مدرسه و مکتب حدیثی و فقهی ری، یکی از مکاتب مهم علمی شیعه به شمار می‌رود که تأثیر آن در مکتب حدیث نگاری بسیار روشن می باشد که حضرت عبدالعظیم حسنی در پیشبرد این مکتب نقش به سزایی داشته است.

از طرفی حضور او در این منطقه باعث شد ری جزو کانون‌های اصلی شیعه در ایران به شمار رود و وجود مکتب حدیثی ری ، خود بهترین گواه بر نقش بر جسته اهل ری در رواج مکتب اهل بیت (علیه السلام)می‌باشد.

درمورد دفن این عالم بزرگ  در شهر ری نیز نقل شده است که  یکی از شیعیان خواب می بیند که حضرت رسول(‏ص) به او می‏فرماید: مردی از خانواده‏ ردا در سکة الموالی از دنیا خواهد رفت و در باغ عبدالجبار نزدیک درخت سیب دفن خواهد شد. این شخص تصمیم می گیرد خواب را برای صاحب باغ تعریف کند که پس از بیان آن، از صاحب باغ خواستار خریداری باغ می شود و اتفاقا صاحب باغ نیز اظهار می دارد که  وی نیز  چنین خوابی دیده‏ است  و از این رو تصمیم می گیرد که باغ را برای سادات و شیعیان وقف کند تا آن‌ها اموات خود را در آنجا دفن نمایند که حضرت  عبدالعظیم حسنی(علیه السلام)نیز پس از فوت در این باغ دفن می شود.

3- زیارت این عالم چه جایگاهی دارد

** در مورد ثواب زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام)از امام هادی(علیه السلام)روایت شده است که مردی از اهل ری خدمت امام هادی(علیه السلام)رسید و حضرت به او فرمود: در کجا بودی و از کجا آمدی؟ عرض کرد: به زیارت حضرت سید الشهداء(علیه السلام) رفته بودم، حضرت فرمود: بدان که اگر عبدالعظیم حسنی را که در شهر شما مدفون است زیارت کنید مثل این است که حضرت امام حسین(علیه السلام)را زیارت کرده باشید.

4- جایگاهی علمی حضرت عبدالعظیم حسنی

جایگاه علمی عبدالعظیم  حسنی رفیع و کم نظیر است. او از راویان بزرگ و مورد اطمینان اهل بیت(علیهم السلام)و از بزرگان شیعه است و  کتاب ها و تألیفات فراوانی  نیز دارد که از آن جمله  آنها کتاب «یوم و لیله» که در آن  وظایف و اعمال مستحب و اخلاقی افراد در هر شبانه روز مطالبی عرضه شده است، می باشد. این عالم برجسته در علوم قرآن و تفسیر، فقه، اخلاق، تاریخ و سیره اهل بیت(علیهم السلام)، کلام (در شاخه‌های توحید، نبوت، امامت و مهدویت) نیز از تبحر خاصی برخوردار بوده است  و روایت‌های مهمی در این باره در متون روایی معتبر از این سیدکریم به دست رسیده است به طوری که می‌توان او را یکی از فقهای بزرگ شیعه در عصر امامت دانست، آن هم در دوره‌ای که بنی عباس با تمام توان به دنبال محو نام و مکتب اهل بیت(علیه السلام)بوده است.همچنین بیش از 1250 حدیث در زمینه علوم مختلفِ اهل بیت(علیه السلام)از زبان حضرت عبدالعظیم حسنی  نقل شده و در اخلاص و عمل و بویژه در فقه وآداب سلوک معنوی دارای مرتبه‌ای بوده است که مورد تأیید چند امام معصوم قرار گرفته است.

به طوری که امام علی النقی(علیه السلام)به شخصی به نام اَباحَمّاد رازی که با تحمّل زحمت‌های فراوان برای دریافت پاسخ چند سوال خود را به سامرّا رسانده بود، می فرمایند : ای اباحمّاد، هر گاه با مشکلی از مشکلات دینی یا پرسشی از مسائل اسلامی رو به رو شدی آن مشکل و سؤال خود را با عبدالعظیم حسنی در میان بگذارید و پاسخ پرسش‌های خود را از او دریافت کنید.

5-شناخت  امام در اندیشه عبدالعظیم حسنی

روایات زیادی  از عبدالعظیم حسنی در باره امامت وامام شناسی وجود دارد از جمله در باب  معرفت امام زمان(عج) روایات معتبر و زیادی نقل شده است . همچنین روایت شده است که در جلسه ای  حضرت عبدالعظیم(علیه السلام)خطاب به امام هادی(علیه السلام)در اظهار عقاید عرضه داشته است که به این امام غایب هم معتقد شدم و دوست این بزرگواران دوست خداست و دشمن آنان دشمن خداست و اطاعت ایشان اطاعت خداست و نافرمانی آنان نافرمانی خداست، هنگامی که امام هادی (علیه السلام)با این سخن حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام)مواجه می شوند ، می فرمایند: یا اباالقاسم، به خدا سوگند این است دین خدا که آن را برای بندگانش پسندیده است، بر همین عقیده ثابت باش، خداوند تو را به همین طریق در زندگی دنیا و آخرت پایدار بدارد. همچنین در این دیدار  انتظار فرج و اهمیت و پاداش معنوی آن و حالت انتظار و منتظر نیز بیان شده است به طوری که منتظر ظهور باید  به مانند منتظر یک  میهمان عزیز ، دارای  پاکی و تقوای همیشگی باشد.  

برگرفته از منابع ذیل :

1. ۱. بحارالانوار مجلسی
2. ۲. الکافی شیخ کلینی
3. ۳. رجال آیه الله خوئی

در دوران فراگیری کرونا، طب سنتی با نسخه های شفابخش خود ثابت کرد که می تواند در کاهش علائم بیماری و بهبودی سریعتر بیماران کمک کننده باشد، البته اگر هم بیمار نیستید، این دمنوش های معجزه گر، هم سلامتی تان را تضمین می کنند  و هم جایگزین خوبی برای نوشیدنی هایی چون چای و قهوه هستند. 

دمنوش آویشن و پونه وحشی

این دوگیاه که تهیه آنها معمولا بسیار راحت است، خاصیت ضدعفونی کنندگی دارند و در درمان عفونت مجاری تنفسی و بیماری های ریوی از جمله سرفه، تنگی نفس و آسم بسیار موثر هستند. برای تهیه این دمنوش خوش عطر و بو می توانید به ازای هرنفر یک قاشق غذاخوری آویشن و یک قاشق پونه را با یک لیوان آب جوش مخلوط کرده و اجازه دهید ۱۰ دقیقه روی شعله مستقیم بجوشد.  سپس یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کرده و میل کنید. البته اگر یکی از این دو گیاه را در دسترس نداشتید هم فقط با یکی از آن ها می توانید نتیجه مطلوبی بگیرید.

دمنوش بابونه

بابونه با آن گل های کوچک سفیدرنگ، نقش بسزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود علائم سرماخوردگی از جمله سرفه، التهاب و ورم ریه دارد و یک آنتی بیوتیک طبیعی است؛ بنابراین می توانید برای کاهش علائم کرونا و سرماخوردگی، یک قاشق غذاخوری بابونه را با یک لیوان آب مخلوط کرده و اجازه دهید تا به خوبی دم بکشد. البته می‌توانید برای اثربخشی بیشتر، گیاهانی چون پونه، آویشن یا گل بنفشه را نیز به دمنوش خود اضافه کنید. این دمنوش هم با عسل طعم مطبوعی پیدا می کند. 

دمنوش لیمو عسل

شربت عسل آبلیمو به عنوان یک ماده آنتی اکسیدان و ضدالتهاب قوی، در دوران سرماخوردگی از جمله کرونا طرفداران بسیاری دارد. این دمنوش بسیار راحت و سریع آماده شده و مصرف آن بصورت روزانه حتی برای کودکان بسیار توصیه می شود. برای داشتن یک لیوان از این دمنوش خوش طعم می توانید یک لیوان آب جوش را با یک قاشق چایخوری عسل و ۳ قاشق غذاخوری آبلیمو(ترجیحا لیموی تازه) مخلوط و میل کنید. این دمنوش نباید خیلی شیرین یا خیلی ترش باشد که گلویتان را آزار دهد.

دمنوش مریم گلی

گیاه مریم گلی علاوه بر رنگ زیبایش، خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد و برای گلو درد، سرفه و احتقاق سینوسی بسیار موثر است که به همین خاطر نسبت به مصرف آن در دوران سرماخوردگی توصیه می شود. برای تهیه دمنوش مریم گلی می توانید یک قاشق غذاخوری مریم گلی را به یک لیوان آب‌جوش یا چای کمرنگ اضافه کنید و اجازه دهید تا به خوبی دم بکشد. این دمنوش را می توانید با ترکیب عسل و آبلیمو میل کنید.

دمنوش زنجبیل

زنجبیل به سبب خواص ضدالتهابی، ضد ویروس و باکتری از جمله عفونت های تنفسی، ضدتهوع، ضد دردهای عضلانی و... بسیار توصیه می شود، پس در هنگام بیماری، به ازای هرنفر چند تکه زنجبیل تازه ریز شده یا یک قاشق غذاخوری پودر زنجبیل را به همراه یک لیوان آب‌جوش در قوری بریزید و بنا به سلیقه خود لیمو عمانی یا لیموی تازه به آن اضافه کنید و اجازه دهید روی شعله به خوبی دم بکشد و زنجبیل حالت کاملا نرم به خود بگیرد. در مرحله آخر می‌توانید مقداری عسل به آن اضافه کنید. 

دمنوش کندر

خیلی ها کندر را فقط به عنوان ماده ای برای افزایش هوش جنین در دوران بارداری می دانند اما کندر خواص بی‌شماری دارد و دمنوش آن از موثرترین دمنوش ها در دوران سرماخوردگی و کرونا به شمار می رود و نقش مهمی در کاهش التهاب در اثر ویروس ها و بهبود سیستم ایمنی دارد. برای تهیه این دمنوش، یک قاشق چایخوری کندر را با یک لیوان آب‌جوش مخلوط کرده و به مدت ۵ دقیقه زمان دهید تا دم بکشد. این دمنوش را می توانید با مقداری عسل مصرف کنید تا از تلخی آن کاسته شود. 

دمنوش گزنه

گزنه به همان اندازه که با برگ های تیزش می تواند پوست را آزار دهد، به همان اندازه هم می‌تواند به جنگ سموم بدن برود. این گیاه خاصیت پاکسازی دارد و در درمان سرماخوردگی و بیماری های مربوط به دستگاه تنفسی مثل آبریزش بینی و چشم و حتی کاهش تب اثرگذار است، پس از دمنوش آن غافل نشوید. یک قاشق غذاخوری گزنه را با یک لیوان آب‌جوش ترکیب کرده و ۵ تا ۱۰ دقیقه اجازه دهید تا دم بکشد. البته ترکیب گزنه با چای کوهی، پوست لیمو یا نعناع و مقداری عسل بسیار مطبوع است.

پس از تشییع پر شور شهدای حادثه تروریستی شیراز که عصر امروز با حضور مردم شهیدپرور مشهد و زائران حرم مطهر رضوی از میدان بسیج به سمت حرم مطهر رضوی برگزار شد، خیل عظیم جمعیت با حضور در صحن پیامبر اعظم(ص) و اقامه نماز مغرب و عشا بر پیکر شهدا نماز اقامه کردند.

آیت الله سید احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی بر پیکر این شهدا نماز اقامه کرد.

پیش از اقامه نماز، تشییع کنندگان‌ با سر دادن شعارهایی انزجار خود را از کفار و استکبار جهانی اعلام داشتند.

گفتنی است، پیکر شهدای حادثه تروریستی حرم شاهچراغ، عصر امروز با حضور مسئولان استانی و لشکری در فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد مورد استقبال قرار گرفت.

نمایندگان اقلیت‌های دینی مجلس در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حمله تروریستی در حرم شاهچراغ تاکید کردند که جنایت خونبار و مشمئز کننده در حرم شاهچراغ شیراز، ملت، حاکمیت، دین، برادری دینی و وحدت ملی را هدف گرفته است.

متن بیانیه نمایندگان اقلیت‌های دینی مجلس شورای اسلامی در پی حمله تروریستی در حرم شاهچراغ به شرح زیر است:

«ملت شریف ایران همیشه با دسایس خارجی و داخلی مواجه بوده که شریرترین جلوه آن‌ها اعمال تروریستی است که قربانیان و شهیدان بسیاری را به جای نهاده است اما اراده راسخ ملت که بر استقلال خواهی، آزادگی و ایمان دینی مبتنی بود، پابرجا و استوار ماند و مانده است.

تروریسم در دو دهه اخیر نمادی لگام گسیخته به خود گرفته و با بهره‌گیری از پیچیدگی‌های منطقه‌ای و اعتراضات و دغدغه اجتماعی، به ابزاری جدید برای فشار بر ایران عزیز و مقاومت آن و رهپویی و توسعه خواهی مردم گشته است. اما تروریسم کور و حقیر، عقده‌گشا و آلوده به تعصبات بی‌بنیان دینی آن‌چنان کریه المنظر و ضدانسانی است که حتی به کودکان، زنان و مردان بی‌گناه نیز رحم نمی‌کند و مردم دل‌خسته و مومن را که در خلوت خود از بن جان با خدای یکتا راز و نیاز می‌کنند، دیو صفت و ددمنشانه به خاک و خون می‌کشد.

جنایت خونبار و مشمئز کننده روز چهارشنبه، چهارم آبان ماه جاری در حرم شاهچراغ شیراز، ملت، حاکمیت، دین، برادری دینی و وحدت ملی را هدف گرفته است؛ خباثتی از سر عجز و زبونی و بی‌هویتی که آلت دست دشمنان ملت بزرگ ایران است.

ما نمایندگان جوامع ادیان توحیدی در مجلس شورای اسلامی از سوی خود و جوامع ادیان توحیدی، این جنایت شوم را به شدت محکوم کرده و از مقامات مسئول کشور می‌خواهیم هرچه سریع‌تر عاملان، مصوبان و طراحان این سبعیت را شناسایی و به مجازات قانونی برسانند.

در اینجا مراتب تسلیت قلبی خود را به ملت بزرگ ایران و خانواده های داغدار این شهیدان ابراز نموده و از درگاه خداوند یکتا علو درجات و آمرزش و آرامش برای این شهیدان مسئلت می‌نماییم.

همایون سامه یح نجف آبادی نماینده ایرانیان کلیمی
روبرت بگلریان نماینده ایرانیان مسیحی ارمنی اصفهان و جنوب کشور
اسفندیار اختیاری نماینده ایرانیان زرتشتی
شارلی انویه تکیه نماینده ایرانیان مسیحی آشوری و کلدانی
آرا شاوردیان نماینده ایرانیان مسیحی ارمنی تهران و شمال کشور»

یکی از جریان های انحرافی که مشکلات بسیاری را برای مسلمانان ایجاد کرده، سلفیه است که در این مطلب، به دو سؤال پیرامون این جریان پاسخ خواهیم داد:

پرسش:

سلفیّه چه گروهی است و چه ادّعایی دارد؟

سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در سخنرانی که  شامگاه امشب ایراد کرد، ابتدا یاد و خاطره دکتر فتحی شقاقی بنیانگذار و دبیر کل جنبش جهاد اسلامی را گرامی داشته و او را شخصیتی توصیف کرد که افق جدیدی را برای مقاومت و ملت فلسطین  به وجود آورد.

به گفته دبیر کل حزب الله لبنان شهید شقاقی به مسئله فلسطین بعدی عربی، ملی، اسلامی و جهانی بخشید، و جنبش جهاد اسلامی فلسطین که آن را بنیانگذاری کرد، عقب ننشست و امروز یکی از گروه‌های پیش رو در شکل دادن به معادلات است.

سید حسن نصر الله با اشاره به تشییع باشکوه شهدای شیراز، ضمن توصیف آنها به شهدای مظلوم تاکید کرد این تشییع پیام قدرتمندی به تمامی توطئه گرانی است که بر روی سراب شرط بندی کرده‌اند.

او افزود: کسانی که منتظر آسیب رسیدن به ایران هستند نا امید خواهند شد.

دبیر کل حزب الله لبنان در رابطه با پرونده ترسیم مرزها هم گفت: مرزهای زمینی بین فلسطین اشغالی و لبنان را استعمارگران فرانسوی و بریتانیایی ترسیم کردند اما مرزهای دریایی ترسیم نشده بود، بعد از آن که از چند سال پیش حرف و حدیث هایی در رابطه با وجود نفت و گاز در این منطقه صورت گرفت، ترسیم مرزها به یک نیاز تبدیل شد، تا در سایه  مشخص شدن مرزها منابع گاز و نفت لبنان مشخص شود.

وی در ادامه گفت: ما گفته‌ایم و باز هم می گوییم، مقاومت به دلایل زیادی دخالتی در ترسیم مرزها نداشته و تنها اعلام می کنیم به هر آنچه که دولت لبنان اعلام می کند، پایندیم؛ از اینرو خط 23 مرز دریایی است اما زمینه برای تعدیل آن هم وجود دارد.

با مشخص شدن ترکیب کابینه وزیران در دولت محمد شیاع السودانی، شناخت جهت‌گیری سیاسی وزرای جدید عراق از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این گزارش به صورت کوتاه، جهت‌گیری وزرا را مرور می‌کنیم.

همان طور که پیش‌تر بیان شده بود، ترکیب دولت جدید عراق به صورتی است که از قبل، سهم احزاب در وزارتخانه‌ها مشخص می‌شود و در گام بعد، این حزب مذکور است که نماینده مد نظر خود را به عنوان وزیر به نخست وزیر معرفی می‌کند. رقابت اصلی در چینش ترکیب هیئت وزیران نیز میان همین احزاب است که نهایتا تکلیف هر وزارتخانه را مشخص می‌کنند. به همین جهت، بدون توجه به خاستگاه حزبی هر نماینده نمی‌توان جهت‌گیری کلان وزارتخانه را مشخص کرد.

نکته جالب توجه در شکل گیری دولت جدید عراق این است که همین رقابت میان احزاب حتی مانع از معرفی ترکیب کامل هیئت دولت شده است! از طرفی وضعیت «وزارت مسکن و سازندگی» بدون سکاندار مانده و از سوی دیگر تکلیف تأسیس «وزارت محیط زیست» و جداسازی آن از «وزارت بهداشت» نیز نامشخص رها شده است. مشکل این دو وزارتخانه هم به عدم توافق میان دو حزب کرد اتحاد میهنی و حزب دموکرات باز می‌گردد.

با این مقدمه، به معرفی جهت‌گیری وزرای دولت السودانی می‌پردازیم.

نوری المالکی، برنده اصلی

در میان رهبران سیاسی عراق، نوری المالکی بیش‌ترین سهمیه را در ترکیب هیئت وزیران در اختیار دارد. ائتلاف «دولة القانون» به رهبری نوری المالکی به سه وزارتخانه حساس دست یافته که در میان آن‌ها «وزارت نفت» مهم‌ترین وزارتخانه است. به عبارت دیگر، نوری المالکی تنها رهبر سیاسی شیعی است که یکی از وزارتخانه‌های اصلی یا اصطلاحا «سیادی» را در اختیار دارد. به این‌ها باید یک وزارتخانه غیررسمی دیگر را نیز اضافه کرد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

وزارت نفت از موارد اختلاف میان این ائتلاف و جریان حکمت به رهبری عمار الحکیم بود اما ظاهرا به سود ائتلاف دولت قانون تمام شده است. وزارت ورزش و جوانان هم پیش از این سهم اهل سنت بود اما ظاهرا این بار با وزارت فرهنگ که سهم شیعیان بود، مورد مبادله قرار گرفته است.

درخصوص وزارت نفت که «حیان عبدالغنی» به عنوان وزیر آن انتخاب شده است، باید گفت که در این زمینه به خواسته اهالی بصره توجه شده است مبنی بر این که وزیر باید از این استان باشد. گفته می‌شود در زمینه وزارت نفت تا یک روز پیش از معرفی کابینه، گزینه دیگری مد نظر نوری المالکی بود که همزمان با سید عمار حکیم نیز رابطه خوبی داشت؛ اما فشار نمایندگان باعث شد نوری المالکی فرد دیگری را برای این وزارتخانه معرفی کند. حیان عبدالغنی از سال 2003 در بخش نفت مشغول به کار بوده است و تقریبا شبهات خاصی مربوط به فساد علیه او وجود نداشته است و از نیروهای مجرب این بخش است.

دومین وزارتخانه‌ای که به نوری المالکی رسید، وزارت کشاورزی است که «عباس العلیاوی» در رأس آن قرار گرفت. او از نظر تخصص یا سوابق ارتباطی با حوزه کشاورزی ندارد؛ اما در استانداری نجف و... از نزدیکان نوری المالکی محسوب می‌شد.

وزارت ورزش و جوانان نیز در این لیست قرار می‌گیرد. «احمد المبرقع» که مسئولیت این وزارتخانه را در اختیار گرفت، در حال حاضر رئیس دفتر نایب رئیس اول مجلس یعنی محسن المندلاوی است؛ اما سابقه همکاری با شبکه آفاق (ارگان رسانه‌ای دولت قانون) به نظر می‌رسد یکی از نقاط عطف کارنامه وی برای دستیابی به وزارتخانه بوده است. در این زمینه به نظر می‌رسد میان نایب رئیس اول مجلس و رئیس دولت القانون یک توافق مهم صورت گرفته است. نکته قابل توجه درخصوص او نیز این است که عمده سوابق وی در زمینه رسانه یا مسائل اجتماعی است و مدرک دانشگاهی وی نیز در زمینه جامعه شناسی می باشد و اساسا ارتباطی با ورزش ندارد و تنها ارتباط او با بخش جوانان نیز این است که یک وزیر جوان می باشد!

ائتلاف فتح؛ چهار سهمیه برای چهار طیف!

ائتلاف فتح، متشکل از چهار طیف اصلی (سازمان بدر، عصائب اهل الحق، سند الوطنی و مجلس اعلای شیعیان) است که در جریان تحولات بعد از انتخابات، عمدتا هر 4 طبف به صورت مستقل و موازی با یکدیگر عمل می‌کردند. در کابینه جدید نیز به هر یک از این 4 طیف، یک وزارتخانه اختصاص یافت. به این ترتیب «سازمان بدر» که جریان اصلی این ائتلاف محسوب می‌شد و همزمان رهبری، سخنگویی، ریاست فراکسیون در داخل پارلمان و... را در اختیار داشت، به یک وزارتخانه رسید؛ در حالی که «مجلس اعلا» که حتی یک نماینده در پارلمان ندارد نیز یک وزارتخانه را در اختیار گرفت.

سهمیه سازمان بدر، «وزارت حمل و نقل» است؛ یعنی همان وزارتخانه‌ای که زمانی هادی العامری (رئیس سازمان بدر و رهبر ائتلاف فتح) در رأس آن قرار داشت. البته بخش امنیت داخلی وزارت کشور نیز به صورت سنتی در اختیار سازمان بدر بود و باید دید این بخش در دولت جدید و با وزیر جدید همچنان در اختیار بدری‌ها خواهد بود یا به طیف‌های رقیب آن واگذار می‌شود.

وزیر جدید حمل و نقل، آقای «رزاق محیبس»، در دولت الکاظمی نیز در همین وزارتخانه مشغول به کار بود؛ اما مدرک دانشگاهی وی در رشته‌های «نفت» و «حقوق» است. وی همچنین سابقه عضویت در شورای استانی ناصریه و نیز نمایندگی مجلس از این استان را داشته است.

«وزارت آموزش عالی» سهمیه جنبش «عصائب اهل الحق» است که رهبر آن در تحولات بعد از انتخابات بیش‌ترین همراهی را با «نوری المالکی» داشت. «نعیم العبودی» از رهبران برجسته و سخنگوی عصائب اهل الحق بوده و برای نخستین بار در مناصب عالی دولتی قرار گرفت. فراتر از آن، اگر از برخی چهره‌های مرتبط با عصائب بگذریم، برای اولین بار است که به صورت رسمی یکی از وزارتخانه‌های عراق به این حزب سیاسی می‌رسد.

در ادامه ائتلاف فتح به «سند الوطنی» می‌رسیم که «وزارت کار» را در اختیار گرفت و حالا «احمد الاسدی» رهبر سند الوطنی در رأس آن قرار دارد. احمد الاسدی از چهره‌های بارز حشد الشعبی و گروه «کتائب امام علی» بود که در سال 2018 به عنوان سخنگوی ائتلاف فتح وارد پارلمان شد. با این حال، احمد الاسدی فاقد سوابق اجرایی قابل توجه است و برای اولین بار وارد هیئت دولت عراق شده است.

در پایان این بخش به «مجلس اعلای شیعیان» می‌رسیم که بعد از جدایی سید عمار حکیم، همواره رو به افول بود و در انتخابات اخیر حتی یک نماینده از آنان نیز به پارلمان راه نیافته بود! آن‌ها در دولت السودانی، «وزارت بهداشت» را در اختیار گرفتند که به صورت سنتی سهمیه «جریان صدر» بود! در سال 2008 و بعد از اعلان جنگ دولت وقت عراق به ریاست نوری المالکی علیه «جیش المهدی» (شاخه نظامی وقت جریان صدر)، کلیه نمایندگان جریان صدر از دولت وقت استعفا دادند و به این ترتیب کرسی وزارت بهداشت خالی ماند. در آن زمان نوری المالکی، «صالح مهدی الحسناوی» را در رأس وزارت بهداشت قرار داد و در دولت مالکی نیز الحسناوی هم‌چنان در این منصب بود. به این ترتیب او با 6 سال سابقه در رأس وزارت بهداشت، از وزرای باتجربه دولت السودانی محسوب می‌شود. صالح مهدی الحسناوی در سال 2014 نیز از طریق لیست مورد حمایت نوری المالکی به پارلمان راه یافت؛ اما در سال 2018 با جدایی از دولة القانون به ائتلاف فتح پیوست. در مجموع، گرچه صالح مهدی الحسناوی را گزینه و نماینده «مجلس اعلای شیعیان» در کابینه می‌خوانند؛ اما او دارای رابطه عمیق و قدیمی با نوری المالکی است و به نوعی از حمایت او نیز برخوردار بود تا بار دیگر سکان وزارت بهداشت را در اختیار بگیرد.

 نخست‌وزیر عراق؛ دو وزارتخانه مهم

در ترکیب جدید هیئت دولت عراق، دو وزارتخانه مهم و اصلی «کشور» و «اقتصاد» به عنوان سهمیه‌های نخست‌وزیر محسوب می‌شود تا السودانی نسبت به کارنامه کل دولت پاسخگو باشد.

در همین راستا خانم «طیف سامی» به وزارت اقتصاد رسید که البته در مورد وی ابهامات زیادی – حتی از طرف شخصیت‌های فعال حامی مقاومت در عراق – مطرح شده است! بسیاری اعتقاد دارند انتصاب وی با درخواست پشت پرده آمریکایی‌ها از السودانی و به نام «مبارزه با فساد» رخ داد! طیف سامی از سال 2005 ریاست «اداره بودجه» وزارت اقتصاد را بر عهده داشت و یکی از جعبه سیاه‌های اطلاعات مالی در اقتصاد سیاسی عراق محسوب می‌شود. چندی قبل وزارت خارجه آمریکا، جایزه «زن شجاع» را به خاطر «مبارزه با فساد مالی» به وی داد؛ این در حالی است که سرقت اخیر 2.5 میلیاردی از اموال وزارت دارایی با اطلاع او صورت گرفته بوده است!

دومین وزارتخانه، وزارت «کشور» می‌باشد که رقابت بالایی میان «بدر» (هادی العامری) و «دولت قانون» (نوری المالکی) بر سر آن وجود داشت؛ اما نهایتا محمد شیاع السودانی طرفین را قانع کرد تا انتخاب وزیر کشور با نخست‌وزیر باشد. «عبدالامیر الشمری» وزیر کشور جدید عراق، یک شخصیت نظامی کلاسیک است که در دوره الکاظمی نیز «جانشین فرمانده ستاد مشترک نیروهای مسلح عراق» را در اختیار داشت و فرد نزدیکی به نخست‌وزیر وقت محسوب می‌شد.

سه وزارتخانه باقی مانده شیعیان

تاکنون 9 وزیر از 12 وزیر شیعی را بررسی کرده‌ایم. سه وزارتخانه باقیمانده عبارتند از «منابع آبی»، «برق» و «ارتباطات» که به ترتیب به لیست‌های «تصمیم» (عامر الفایز)، «فضیلت» و «عقد الوطنی» (فالح الفیاض) رسید. به این ترتیب نه هیچ‌یک از نمایندگان مستقل شیعی و نه تنها وزرای مستقل و تکنوکرات شیعی در کابینه سودانی جایی ندارند!

سکاندار وزارت منابع آبی، «عون ذیاب» است که از نیروهای با سابقه این وزارتخانه محسوب می‌شود. طی دو سال اخیر، مواضع او در مورد اختلافات با تهران و آنکارا، بازتاب گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای عراق داشته است. گفته می‌شود این وزارتخانه سهمیه «عامر الفایز» است که برخلاف میل «اسعد العیدانی»، نهایتا در صف‌آرایی‌های بعد از انتخابات تصمیم گرفت ائتلاف تصمیم را در کنار چارچوب هماهنگی شیعیان قرار دهد و از همراهی با جریان صدر خودداری کرد.

در رأس وزارت برق نیز «زیاد علی فاضل» قرار گرفت که از اعضای شاخص حزب فضیلت است و به نوعی پاداش این حزب بابت حفظ انسجام چارچوب هماهنگی شیعیان محسوب می‌شود. او از سال 2013 از مدیران رده بالای وزارت برق بود. از نکات قابل توجه این است که نامبرده نیز اهل بصره است تا در مجموع وزن این استان در کابینه سودانی بالا برود. سودانی خودش اهل استان میسان است و به نظر می‌رسد در کابینه‌اش نیز توجه ویژه‌ای به بصره شده باشد.

اما درخصوص وزارت ارتباطات که وزیر آن «هیام الیاسری» است که با حمایت «فالح فیاض» به این منصب دست یافت. او از نیروهای با سابقه این وزارتخانه است و نیز آنقدر دارای نفوذ بالا بوده است که حتی گفته می شود از علل اصلی استعفای محمد توفیق علاوی از تصدی گری این وزارتخانه بوده است. حال با توجه به تجربه و نفوذ بالای وی باید دید که تا چه اندازه می تواند در اداره آن موفق باشد؟

حلبوسی؛ سه وزارتخانه

بعد از نوری المالکی که سه وزارتخانه مهم را در اختیار دارد، محمد الحلبوسی رئیس پارلمان و رئیس حزب «تقدم»، دومین رهبر سیاسی عراق است که سه وزارتخانه در دولت سودانی را در اختیار دارد. با این تفاوت که اولا المالکی یکی از وزارتخانه‌های اصلی (وزارت نفت) را در اختیار دارد؛ ثانیا چند وزیر دیگر (بهداشت، منابع آبی و...) نیز نزدیک به وی محسوب می‌شوند. سه وزارتخانه‌ای که حلبوسی در اختیار دارد عبارتند از «برنامه‌ریزی»، «صنایع» و «فرهنگ».

برای وزارت برنامه‌ریزی، الحلبوسی «محمد تمیم» را معرفی کرد و رأی اعتماد گرفت که البته وی به عملکرد ضعیف و فسادهای مالی گسترده در زمان تصدی بر «وزارت آموزش و پرورش» مشهور است.

وزارت صنایع نیز به «خالد بتال» رسید که سابقه تصدی وزارت برنامه‌ریزی در دولت الکاظمی را برعهده داشته است و البته در این وزارتخانه عملکرد چندان مثبتی نیز نداشت. برخی هم او را به انجام تغییراتی در وزارت برنامه‌ریزی بر اساس انگیزه‌های مذهبی متهم می‌کردند.

الحلبوسی برای وزارت فرهنگ نیز «احمد فکاک» را انتخاب کرد. درخصوص او باید گفت که وی اگرچه از نیروهای این وزارتخانه نیست اما یک شخصیت علمی و فرهنگی است و باید دید که نتیجه عملکرد او در این وزارتخانه چگونه خواهد بود؟

خمیس خنجر؛ وزارت بازرگانی

سهم خمیس خنجر از کابینه السودانی، تنها یک وزارتخانه است. قرار شد وزارت بازرگانی به طیف تحت زعامت خمیس خنجر برسد و او «اثیر سلمان» را معرفی کرد که پیش از این ریاست شرکت غلات وابسته به این وزارتخانه را برعهده داشته است و انتقادات و شبهات فساد به عملکرد این شرکت بسیار بالاست.

البته گفته می‌شود قرار است خود خمیس خنجر نیز منصب بلندپایه‌ای را دریافت کند تا به این ترتیب، وی بعد از حلبوسی، دومین بانفوذترین رهبر سیاسی سنی عراق باشد!

مثنی السامرائی؛ دو منصب شراکتی!

مثنی السامرائی کسی است که در برابر فشار امارات و ترکیه برای اتحاد میان دو ائتلاف «تقدم» (الحلبوسی) و «عزم» (خمیس خنجر) ایستاد تا نهایتا در جریان تشکیل ائتلاف «سیاده»، گروهی تحت زعامت مثنی السامرائی از ائتلاف عزم انشعاب کنند. همین انشعاب مهم، یکی از پایه‌های اصلی ناکامی جریان صدر و ائتلاف سه‌گانه در تشکیل دولت بود.

مثنی السامرائی متناسب با این عملکرد، انتظار داشت بعد از تشکیل دولت توسط چارچوب هماهنگی شیعیان، به عنوان نفر اول بیت سنی بیش‌ترین وزن را در میان رقبای اهل سنت خود داشته باشد؛ اما در عمل حتی یک وزارتخانه را به صورت اختصاصی دریافت نکرد!

او از ماه‌ها قبل، دستیابی به وزارت دفاع را مسجل می‌دانست و حتی در این زمینه با برخی نظامیان رایزنی کرده بود؛ اما بعد از ائتلاف چارچوب هماهنگی شیعیان با سیاده و حزب دموکرات و تشکیل «ائتلاف اداره حکومت»، به شدت تضعیف شد. در جریان مذاکرات هفته‌های اخیر، قرار شد چهار وزارتخانه و یک منصب عالی (معاونت رئیس جمهور) به ائتلاف سیاده داده شود و در مقابل دو وزارتخانه به طیف مثنی السامرائی در عزم برسد که یکی از آن‌ها وزارت دفاع باشد! اما خروجی نهایی ترکیب کابینه سودانی نشان داد حتی دو وزارتخانه اختصاصی هم به مثنی السامرائی نرسیده است!

برای وزارت دفاع «ثابت العباسی» رأی اعتماد گرفت که به سوابق بعثی و نیز غیبت‌های مکرر در هنگام انجام خدمت مشهور بوده است. نکته جالب درخصوص او این است که برای اولین بار یک «ترکمان» به وزارت دفاع رسیده و این سهمیه – که از سال 2005 به صورت سنتی در اختیار «سنی‌های عرب» بود، به یک ترکمان رسیده است! پر واضح است که این به دلیل نفوذ بالای ترکیه در میان اهل سنت عراق است و می‌توان آن را سهم مستقیم ترکیه از کابینه السودانی دانست.  

«وزارت آموزش و پرورش» نیز به عنوان آخرین وزارتخانه اهل تسنن، به یک گزینه مشترک و مرضی الطرفین میان «مثنی السامرائی» و «احمد الجبوری» (ابومازن) رسید: «ابراهیم نامس». پس از دستیابی ابراهیم نامس به این وزارتخانه، نزدیکانش در استان صلاح الدین، با شلیک گلوله‌های جنگی به شادی پرداختند که این اقدام از سوی بسیاری از عراقی ها با انتقاد مواجه شد!

وزرای کرد

همانطور که در ابتدا گفتیم تکلیف یک وزارتخانه یا شاید دو وزارتخانه هنوز مشخص نیست. به همین خاطر تا بدین لحظه تکلیف دو وزارتخانه فقط از طرف دو حزب کرد مشخص شده اند و آن ها عبارت اند از وزارت خارجه برعهده «فؤاد حسین» برای حزب دموکرات و وزارت دادگستری برعهده «خالد الشوانی» برای اتحاد میهنی.

درخصوص وزارت خارجه باید بگوییم که با توجه به این که فؤاد حسین توانسته بود توازن قابل توجهی در روابط منطقه ای و بین المللی عراق ایجاد کند، گزینه مورد توافق تمامی طرف های عراقی بود. اما خالد الشوانی تا به حال سابقه منصب وزارت یا منصب میانی در وزارتخانه های دولت فدرال عراق را نداشته است. اما در هر حال هر دو وزرای کرد سابقه حمایت از جدایی اقلیم از عراق را داشته اند.

وزرای اقلیت

به صورت سنتی یک یا دو وزارتخانه به اقلیت‌های نژادی و مذهبی عراق می‌رسد که این بار در رأس وزارت دفاع یک ترکمان سنی قرار دارد. علاوه بر آن، سهمیه اقلیت‌های مذهبی بار دیگر به مسیحیان رسیده و این بار «اوان فائق» از طرف فراکسیون «بابلیون» (متحدین فتح) وزارت امور مهاجرین را در اختیار گرفته است. او در دولت الکاظمی نیز همین پست را در اختیار داشت و عملکردش موفقیت آمیز نبود.