هبر معظم انقلاب ۱۲ مرداد ۷۳ در دیدار شورای مرکزی هیئت‌های عزاداری استان تهران تاکید کردند: هیئت‌های مذهبی در حقیقت ارکان حفظ ایمان و شوق ملّت بزرگ ما به خاندان پیغمبر هستند؛ از جمله پیوندهای مستحکم میان امروز و روز عاشورای حسینی هستند؛ آن روحیه را به امروز منتقل می‌کنند، خاطره امام حسین را تجدید می‌کنند.

متن بیانات رهبر انقلاب در این دیدار که برای نخستین‌بار منتشر شده، در ادامه آمده است:

بسم الله الرّحمن الرّحیم

اوّلاً به همه برادران و خواهرانی که در این مجلس حسینی شرکت کرده‌اید، خوشامد عرض می‌کنم و مجلس ما بحمدالله عطر و رایحه مجلس عزای حضرت ابی‌عبدالله (ع) را پیدا کرد.

موضوع هیئت‌های مذهبی برای مردم ما یک مطلب عادّی و روزمرّه است که چشم‌ها و دل‌های مردم به آنها اُنس گرفته است ولی اگر کسی با چشم دقیق و حقیقت‌بین نگاه کند، این یکی از آن بارقه‌های درخشان حسینی در فضای جامعه مسلمان ما و از برکات و حسنات جاریه آن نهضت عظیم الهی است. آنچه را شما از سوابق عزاداری مردم ایران و شیعیان جهان برای ماجرای حسین‌بن‌علی (ع) تاکنون دنبال بفرمائید، خواهید دید که این سنّت عزاداری به شکل کنونی در تمام حالات و آنات و در همه‌ی شرایط گوناگون اجتماعی وجود داشته است. دشمنان نتوانسته‌اند این عادت دینی و الهی را از شیعیان سلب کنند و این نشان‌دهنده عمق ایمان و عمق تأثیر این جریان عزاداری چه به صورت مجالس عزاداری و چه به صورت هیئت متحرّک مذهبی در دل‌های مردم و در ایمان و عقیده مسلمانان است.

ظرفیّت این هیئت هم بسیار زیاد است. شما ملاحظه کنید، در دوران اختناق رضاخانی که همه‌ی حرکت‌های مردم، ولو کوچک‌ترین آنها را ایادی استبداد رضاخانی که ضدّ اسلام و ضدّ مراسم تشیّع بود، دنبال می‌کردند و آنها را با سختی و فشار و شکنجه پاسخ می‌دادند که حتّی روضه‌خوانی‌ها را در داخل خانه‌ها و پیش از اذان صبح هم دنبال و تعقیب می‌کردند و اگر روضه‌خوانی را می‌دیدند که قبل از اذان صبح از جایی به جایی حرکت می‌کند و می‌دانستند که این روضه‌خوان می‌رود که در خلوت و پستوی خانه یک مسلمان عاشق امام حسین (ع) مرثیه بخواند، او را تعقیب می‌کردند و احیاناً زندان می‌بردند حتّی در این شرایط هم هیئت‌های مذهبی متوقّف نماند. آن کسانی که آن زمان‌ها بوده‌اند، برای ما نقل کرده‌اند که در روزهای عاشورا و تاسوعا و ایّام اطراف این دو روز، مردم از شهرها به خارج شهرها می‌رفتند، در بیابان‌ها، دور از جادّه‌ها، گاهی در ویرانه‌ها، در روستاهای دور از دسترس پلیس رضاخانی، دسته سینه‌زنی راه می‌انداختند و عزاداری می‌کردند. این چه ایمانی است؟ چه علقه محبّت و اعتقاد عظیم و ناگسستنی است که به وسیله‌ی این هیئت مذهبی هدایت می‌شود؟ این یک طرف قضیّه است.

در آن وقتی که مردم تهران و بعضی از شهرستان‌های دیگر برای دفاع از مقام روحانیّت و رهبری نهضت، در دوازدهم محرّم و پانزدهم خرداد سال ۴۲ می‌خواهند اعتراض کنند، باز در قالب هیئت سینه‌زنی و عزاداری است که راه می‌افتند در این خیابان‌های تهران و سینه می‌زنند و زنجیر می‌زنند و عزاداری می‌کنند امّا نوحه آنها عبارت است از اعتراض به حکومت مستبد و دیکتاتور و فاسد پهلوی که امامشان و رهبرشان و امام بزرگوار را در پانزدهم خرداد سال ۴۲ دستگیر و بازداشت کرده بود؛ یعنی یک ماهیّت انقلابی پیدا می‌کند و این تعجّب هم ندارد؛ اصل ماجرای حسین‌بن‌علی (ع) یک ماجرای انقلابی است، باید هم آنچه از آثار آن نهضتْ به جا است، در همین جهت و همین هدف حرکت بکند.

در سال آخر نهضت هم پیروزی انقلاب، بلاشک تا میزان زیادی مرهون همین هیئت مذهبی است که در همه‌جای کشور در عاشورای سال ۵۷ و دهه محرّم آن سال، هیئت‌های مذهبی را تبدیل کردند به وسیله‌ای برای اظهار اعتراض گسترده ملّت به آن رژیم فاسد و حمایت از امام و خواستاریِ نظام اسلامی. پس این، ظرفیّتِ هیئت مذهبی است. در دوران اختناق جمعیّت‌های کوچک در بیغوله‌ها و بیابان‌ها و دور از چشم پلیس رضاخانی شروع می‌شود و در سال ۵۷ و سال‌های بعد از آن، در معرض دید همه مردم دنیا و زیرِ نگاه دوربین‌های تلویزیون‌های جهانی، نشان‌دهنده میل و خواست ملّت ایران می‌شود. چقدر عظیم است این هیئت‌ها!

علاوه بر همه اینها، عشق و محبّت به خاندان پیغمبر، عشق به حسین‌بن‌علی (ع)، عشق و دلبستگی به یاران امام حسین (ع)، دل‌سوختگی شدید نسبت به حادثه عاشورا، روح این هیئت‌های مذهبی است. اینها چیز کوچکی نیست؛ مبادا کسی خیال کند که هیئات مذهبی یک چیزی است که اگر بود، بود، اگر هم نبود، نبود؛ این جور نیست. هیئت‌های مذهبی در حقیقت ارکان حفظ ایمان و شوق ملّت بزرگ ما به خاندان پیغمبر هستند؛ از جمله پیوندهای مستحکم میان امروز و روز عاشورای حسینی هستند؛ آن روحیه را به امروز منتقل می‌کنند، خاطره امام حسین را تجدید می‌کنند.

در طول سال، دست‌های دشمنان اسلام و قرآن و خاندان پیغمبر هر چه تلاش می‌کنند برای اینکه فضای جامعه را فضای غیر دینی قرار بدهند، وقتی که دهه محرّم می‌شود، ایّام عاشورا می‌شود، این موکب‌های حسینی راه می‌افتد در خیابان‌ها و کوچه‌ها و محیط زندگی مردم، مثل آب بارانی که پلیدی‌ها را و کثافت‌ها را می شویَد و فضا را پاک می‌کند، فضای جامعه را شست و شو می‌دهد و همه آن تلقینات فاسد را که در محیط و فضا، دست دشمن به وجود آورده است، پاک می‌کند و می شویَد.

قدر این هیئت‌ها را خیلی باید بدانید؛ هم شما که مسئولان این هیئت هستید، واقعاً این کار را یک کار مهم و اساسی به حساب بیاورید؛ یک وظیفه هم ناشی از عقیده و هم ناشی از محبّت، و هم یک وظیفه بزرگ اعتقادی و عاطفی به حساب بیاورید و با جدّیّت مساله هیئت مذهبی را دنبال کنید و هر کاری که برای بهتر شدن این هیئت می‌شود انجام داد، انجام بدهید؛ هم مردم باید قدر این هیئت را بدانند. مردم به طور طبیعی اعضای هیئت مذهبی هستند. می‌بینید که راه می‌افتند در این موکب‌های عزاداری هر کسی با یک نوع ارتباطی می‌افتند توی این هیئت‌ها و با آنها عزاداری می‌کنند، عزاداری آنها را تماشا می‌کنند، اشک می‌ریزند و حال مصیبت و عزا پیدا می‌کنند. خیلی حادثه عظیمی است.

در هیچ جای دنیا هم یک چنین وسیله‌ای که تمام شمشیرهای دشمنان در مقابل این وسیله کُند است، همه تبلیغات دشمنان در مقابل این وسیله نارسا است ندارند؛ خیلی تلاش کردند که اینها را از بین ببرند، ولی نتوانستند و این، مال زمان رضاخان است. بعد از آن خیلی تلاش کردند اینها را منحرف کنند. بنده در دوران سلطنت طاغوتِ دوّم پهلوی دیده بودم و می‌شناختم که این هیئت مذهبی را در گوشه و کنار جامعه، می‌سپردند دست افراد فاسد، تا شاید اینها را از چشم مردم بیندازند امّا نتوانستند. هیئت‌های مذهبی، هیئت‌های مذهبی ماندند؛ هیئت‌های عزاداری، هیئت عزاداری ماندند. گیرم که یک فرد نابابی هم چند صباحی در یک هیئتی بود یا نبود؛ او از بین رفت، آنها نابود شدند امّا هیئت‌ها همچنان که لازمه کلمه حق است، ماندند. خیلی تلاش کردند بلکه بتوانند این هیئت‌ها را از حال و هوای حسینی خارج کنند امّا نتوانستند.

بنده عرضم به شما برادران عزیز این است که شما خودتان را عَلَم‌داران حسینی بدانید. عَلَم عزای حسینی دست شما است؛ این خیلی مرتبه بزرگی است؛ این خیلی مقام مقدّسی است. اگر نهضت امام حسین در روز عاشورا تمام شده بود، امام حسین دیگر عَلَم‌دار نمی‌خواست؛ امّا فرض این است که نهضت حسینی تا قیام فرزند معصومش حضرت بقیّةالله الاعظم برقرار است؛ نهضت که تمام‌شدنی نیست. هر چه زمان گذشته است، نهضت حسینی گسترده‌تر شده است، اعماق آن بیشتر آشکار شده است. هر بخشی از این نهضت یک عَلَم‌داری دارد؛ دنیای فقاهت بخشی از نهضت حسین است، عَلَم‌دارش مراجع بزرگند؛ دنیای معنویّت و معرفت بخشی از منطقه نهضت حسین است، عَلَم‌دارانش سُلّاک بزرگ و اهل معرفتند صحنه عظیم زندگی مردم که به سمت اسلام حرکت می‌کند و نهضت اسلامی و انقلاب اسلامی و حکومت اسلامی، بخشی از نهضت حسین‌بن‌علی است، عَلَم‌داران و پرچم‌داران مخصوص به خود را دارد؛ بقای فرهنگ این نهضت در بین مردم هم بخشی از آن نهضت است، پرچم‌دارانش کسانی هستند که اقامه عزای حسینی را می‌کنند و از جمله شماها هستید. شما عَلَم‌دار حسینی (ع) هستید؛ این عَلَم را باید قدر بدانید. آن‌چنان که شایسته او است، این کار را انجام بدهید.

دیدید که در سال ۵۷، همین هیئت مذهبی شما در روشن کردن حقایق برای مردم چه نقش بزرگی ایفا کرد. مردم در خیابان‌ها راه می‌رفتند و نغمه هیئت‌های عزاداری برای آنها بهترین تحلیل‌کننده سیاسی و انقلابی آن روز بود، که حقایق را بیان می‌کرد؛ در سال ۴۲ هم همین جور بود، در دوران جنگ هم همین جور بود. امروز هم همین جور است؛ امروز می‌بینید دنیای اسلام با چه دشمنانی روبه‌رو است؟ امروز می‌بینید صهیونیست‌های خبیث و پلید در دنیا چه می‌کنند؟ می‌بینید آمریکا به عنوان قلدر و دیکتاتور جهانی، امروز چگونه با اسلام و نهضت اسلامی روبه‌رو و طرف است؟ می‌بینید طاغوت‌های جهانی، امروز چقدر از اسلام کینه دارند، چون از دست اسلام و قرآن سیلی خورده‌اند؟ از طرفی، می‌بینید که چطور عواطف ملّت مسلمان در همه جای عالم نسبت به احکام اسلام و معارف اسلام و حکومت اسلامی برانگیخته است؟ مردم کشورهای اسلامی در گذشته بی‌تفاوت بودند، حرکتی نمی‌کردند، اقدامی نمی‌کردند، دلی برای اسلام نمی‌سوزاندند؛ امروز آن جور نیست؛ امروز ملّت های مسلمان در هر جای دنیا که هستند، چه شیعه و چه غیر شیعه مخصوص شیعیان هم نیست نسبت به پرچم برافراشته اسلام در این قبّةالاسلام، یعنی ایران اسلامی احساس دلبستگی و علاقه‌مندی می‌کنند و می‌بینید پیشرفت‌ها و نفوذ روزافزون کلمه اسلام را در دنیا به رغم دشمنان. می‌بینید که بحمدالله ایران اسلامی در دنیا روزبه‌روز عزیزتر شده است و عزیزتر می‌شود و ملّت مسلمان هم همین جور. همه اینها موضوعاتی هستند که هیئت مذهبی شما می‌توانند آنها را با صدای بلند ندا کنند.

سینه‌زنی عزاداران حسینی، همان وسیله‌ای است که می‌تواند محبّت و ولایت اهل‌بیت را از نسلی به نسل دیگر برساند. دشمن‌ها نباید بتوانند مراسم مذهبی شما را از دست شما بگیرند. یکی از راه‌های دشمنان این است که آنها را با خرافات آلوده کنند، که امسال با هشیاری شما مردم، با ایمان عمیق جوان‌های مؤمن و عشّاق حسینیِ ما، یک بخش مهمّی از آنچه وسیله و بهانه‌ای در دست دشمن می‌شد، بکلّی کنار رفت و آن مساله قمه‌زنی بود. عزاداری هیئت‌های حسینی یعنی همین عزاداری‌های معمولی که قرن‌ها است که مثل امروز راه می‌افتند در خیابان‌ها و عزاداری می‌کنند و به عنوان اعلام مصیبت به سر و سینه می‌زنند همان بلندگوی عظیم نهضت حسینی است که در همه جای کشور ما و در هر جایی که موالیان اهل‌بیت و محبّین اهل‌بیت، بخصوص شیعیان هستند، رونق دارد و روزبه‌روز باید رونق آن اضافه بشود.

مردم قدر هیئات را باید بدانند. خود هیئات مذهبی هم قدر این سرمایه عظیم را بدانند و حسین‌بن‌علی (ع) و خاندان آن بزرگوار و اصحاب آن بزرگوار و شهدای عالی‌مقام عاشورا، ان‌شاءالله با روح بلند خود پشتیبان این حرکت ایمانی و اسلامی و عاطفی شما هستند.

امیدواریم که روزبه‌روز این کانون‌های حسینی گرم‌تر و این عَلَم برافراشته‌تر بشود و ان‌شاءالله همه‌ی شماها اجرتان را از حسین‌بن‌علی (ع) بگیرید و همه‌ی ما در زمره خدمتگزاران عزاداری حسین‌بن‌علی (ع) محسوب بشویم و عمر خود را با محبّت آن بزرگوار و خاندان مقدّس پیغمبر به سر بیاوریم و ان‌شاءالله فیض شهادت در راه آنها را ببریم.

اتاق مشترک گروه‌های مقاومت فلسطین عملیات تلافی‌جویانه خود علیه رژیم اسرائیل را آغاز کرد و ده‌ها موشک به صورت یکجا به سمت اراضی اشغالی شلیک کرد.

همزمان با اعلام این خبر، رسانه‌های رژیم اسرائیل از به صدا درآمدن آژیرهای هشدار شلیک موشک و راکت در سراسر شهرک‌های اطراف غزه خبر دادند. شبکه الجزیره تعداد موشک‌های شلیک شده را «انبوه» توصیف کرد و گزارش داد که ده‌ها موشک به سمت اراضی اشغالی در حال شلیک است.

آژیرهای خطر در پایتخت رژیم اسرائیل نیز به صدا در آمد

رسانه‌های صهیونیستی گزارش دادند که آژیرهای هشدار شلیک موشک به صورت ممتد در شهر تل‌آویو به صدا درآمده است.

مقاومت فلسطین پنج مرحله اقدام به شلیک موشک و راکت کرد

گروه‌های فلسطینی در مرحله اول عملیات تلافی‌جویانه، در پنج نوبت شهرک‌های فلسطین را با موشک و راکت در هم کوبیدند. سدیروت، بات یام، حولون و ریشون لتصون شهرک‌هایی است که موشک‌ ها و راکت‌های مقاومت فلسطین هم‌اکنون در حال کوبیدن این شهرک‌های صهیونیست نشین است.

حملات راکتی گروه های مقاومت فلسطینی به سرزمین های اشغالی

همزمان با شلیک راکت های گروه های مقاومت فلسطینی به داخل سرزمین های اشغالی، سامانه گنبد آهنین در گوش دان فعال شد. خبرها از به صدا درآمدن آژیر خطر در شهرک‌های گوش دان، خولون، بت یم و ریشون لتصیون در نزدیکی تل آویو حکایت دارد.

اصابت موشک به خانه صهیونیست‌ها

رسانه‌های رژیم اسرائیل از اصابت یک فروند موشک به خانه‌‌ای در اطراف نوار غزه خبر دادند. همزمان نیز گزارش می‌شود خیابان‌‌های تل آویو خالی است و سکوت مطلق این شهر را فرا گرفته است.

سرایا القدس: 100 موشک و راکت شلیک کردیم

گردان‌های سرایا القدس، شاخه نظامی جهاد اسلامی فلسطین گفت که بیش از 100 موشک و راکت به سمت اراضی اشغالی فلسطین در واکنش به ترور فرماندهان این جنبش شلیک کرده است.

عقب‌نشینی نخست وزیر صهیونیست از تهدیدهای خود

یائیر لاپید که در جلسه امنیتی با وزیر جنگ رژیم اسرائیل برای گروه‌های مقاومت فلسطین رجز می‌خواند، گفت که ما قصد جنگ گسترده در غزه نداریم ولی اگر مجبور شویم، ورود خواهیم کرد.

نخست وزیر رژیم صهیونیستی  همچنین در سخنان خود ضمن دفاع از تهاجم وحشیانه امروز به نوار غزه و شهادت فرماندهان مقاومت، جهاد اسلامی فلسطین را تهدیدی علیه امنیت اسرائیل خواند  و مدعی شد که این جنبش با حمایت ایران قصد نابودی اسرائیل و ساکنان آن را دارد.

حمایت رژیم ‌آمریکا از جنایت‌‌های صهیونیست‌ها

یکی از سخنگوهای رژیم آمریکا در گفت‌وگو با شبکه الجزیره از حملات رژیم اسرائیل به غزه حمایت کرد و گفت که این رژیم حق دفاع از خود دارد. این حمایت در حالی است که آغازگر جنگ رژیم اسرائیل بوده که چند تن از فرماندهان مقاومت را ترور و به شهادت رساند.

ارتش اسرائیل: 33 موشک را رهگیری کردیم!

سخنگوی ارتش رژیم اسرائیل با اذعان به ناتوانی سامانه‌های پدافندی این رژیم در رهگیری همه موشک‌ها و راکت‌های گروه‌های مقاومت فلسطین گفت که در عرض نیم ساعت 79 موشک و راکت شلیک شده که 46 عدد از این تعداد به اراضی اشغالی اصابت کرده و 33 موشک نیز رهگیری شده است.

آغاز موج جدید شلیک موشک به اراضی اشغالی فلسطین

شبکه الجزیره قطر از آغاز دور جدید شلیک موشک و راکت از نوار غزه به اراضی اشغالی خبر داد.

حمله سایبری به سایت ارتش رژیم اسرائیل 

رادیو ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شد پایگاه اینترنتی فرماندهی جبهه داخلی ارتش این رژیم مورد حمله سایبری قرار گرفته و از دسترس خارج شده است.

تظاهرات ضدصهیونیستی در رام الله

شهر رام الله شاهد آغاز راهپیمایی اعلان همبستگی با هموطنان فلسطینی ساکن نوار غزه است که از عصر امروز تحت حملات شدید جنگنده های رژیم صهیونیستی قرار دارند.

خبرگزاری شهاب فلسطین گزارش داد که ده‌ها تن از فلسطینیان در شهر رام الله، مقر تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری در اعتراض به حمله و جنایت صهیونیست‌‌ها در نوار غزه دست به تظاهرات ضد اسرائیلی زدند.

«احمد العبادی»، سخنگوی وزارت برق عراق با اعلام افزایش 22 درصدی تولید برق در این کشور از مذاکره با ایران برای افزایش صادرات گاز خبر داد.

وی تصریح کرد که با تلاش‌های گسترده کادرهای این وزارتخانه وضعیت برق در کشور از ثبات خوبی برخوردار است.

سخنگوی وزارت برق عراق در ادامه گفت: حجم تولید برق در کشور نسبت به سال گذشته رشد 22 درصدی داشته است. وزارت برق به تلاش خود برای افزایش حجم تولید ادامه می‌دهد.

وی افزود که عدم تصویب بودجه تأثیر منفی بر پروژه‌های وزارت برق داشته چون مانع از تنظیم یک نقشه منسجم برای سوخت در کشور شده است.

العبادی افزود که حجم گاز وارداتی از ایران هم‌اکنون حدود 43 میلیون متر مکعب است، در حالی که عراق به 55-60 میلیون متر مکعب نیاز دارد.مذاکرات با ایران و نیز هماهنگی وزارت نفت برای افزایش دریافت گاز ادامه دارد.

وی گفت که به زودی نیروگاه‌های تازه‌ای وارد مدار می‌شوند که برای سوخت آنها به گاز نیاز است.

پیش از این وزارت برق عراق خبر داده بود که با رساندن حجم تولید برق کشور به بیش از 22 هزار مگاوات در این زمینه رکورد تازه ای ثبت کرده است. عراق برای تأمین نیاز خود در اوج مصرف به 35 هزار مگاوات برق نیاز دارد.

آخوند «ابوبکر خوجملی» با تسلیت ایام شهادت سید و سالار شهیدان کربلا، اظهار کرد: مصیبت کربلا و شهادت امام حسین (ع) در کربلا مختص یک مذهب و فرقه نبوده؛ بلکه مربوط به پیروان همه مذاهب اسلامی است.

به گفته وی؛ شهادت مظلومانه جگرگوشه فاطمه زهرا سلام الله علیها و 72 تن از یاران وفادارش نه تنها دل هر مسلمانی؛ بلکه دل هر انسان آزادیخواهی را به درد آورد.

مدیر حوزه علمیه محمدیه پورجان نگین شهر با بیان اینکه در ایام جاهلیت حرمت ماه های حرام رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم را نگه داشته و با غلاف کردن شمشیرهای

خود خونریزی نمی کردند، تصریح کرد: با اتفاق ناگواری که در سال 61 هجری با فاصله اندک 38 سال از رحلت پیامبر بزرگوار اسلام (ص) در بین امت اسلامی رخ داد حرمت آن حضرت و اهل بیت توسط ظالمان دنیا طلب شکسته شد.

وی افزود: سید و سالار شهیدان کربلا پاره تن رسول الله (ص) بود و طبق آموزه های دین مبین اسلام شهید راه حق محسوب می شوند.

به گفته وی؛ آنهایی که ایشان را مظلومانه به شهادت رساندند ظالم بوده و در بارگاه الهی مستوجب عقوبت سخت هستند.

آخوند خوجملی با یادآوری اعمالی که اهل سنت در ایام محرم و همچنین روزهای تاسوعا و عاشورا طبق سفارش نبی مکرم اسلام (ص) انجام می دهند، ابراز کرد: توسعه و فراوانی نمودن برای خانواده به لحاظ معیشت، روزه داری در روز تاسوعا و عاشورا، انفاق و صدقه کردن در روز عاشورا برای شادی روح شهدای کربلا و به تأخیر انداختن مراسم عروسی به بعد از ماه های محرم و صفر به احترام شهدای کربلا از جمله این اعمال است.

امامان جمعه اهل سنت استان گلستان با بیان اینکه حفظ حرمت ماه محرم تعظیم شعائر الهی است، هر نوع بی حرمتی به این ماه را زیرپا گذاشتن حدود الهی دانستند.

امام جمعه اهل سنت چنارلی، گفت: محرم ماه نخست سال قمری است،  خداوند به برکت اسلام و به یمن ایام بافضیلت از جمله ماه محرم برکات زیادی از جمله عفو بسیاری از گناهان و دادن اجر و ثواب فراوان برای انجام اعمال صالحه را برای انسان ها عطا می کند.

آخوند «اسماعیل قدیری» در نماز جمعه این هفته مسجد جامع چنارلی با تسلیت فرارسیدن ایام محرم، اظهار کرد: اسرار و حکمت هایی در دستورات خداوند نهفته است، در ماه هایی که خداوند متعال آنها را حرام اعلام کرده از انجام گناهان برحذر باشید و خودتان را آلوده معصیت و زشتی ها نکنید.

به گفته وی؛ امسال در حج اکبر حجاج به خوبی اعمال و مناسک این فریضه بزرگ الهی را انجام دادند و با تعظیم آن پاک و منزه به سرزمین های خود بازگشتند.

امام جمعه اهل سنت چنارلی با یادآوری اینکه ماه محرم ایام شهادت عمر بن خطاب خلیفه دوم (رض) و حسین بن علی (ع) است، تصریح کرد: شهادت خلیفه دوم در روز اول ماه محرم توسط مجوسیان و شهادت امام حسین و یاران باوفایش در روزهای نهم و دهم این ماه توسط شقی ترین افراد رقم خورد، عدالت خواهی عمر باعث نگرانی بسیاری ها شد و به فکر کنار گذاشتن و حذف او افتادند همانگونه که عدالت خواهی حسین هم سرانجام باعث شهادت او شد.

وی افزود: خلیفه دوم با مشورت حضرت علی (ع) سال هجری قمری را از مبداء هجرت رسول گرامی اسلام (ص) به مدینه تعیین و ماه محرم را نخستین ماه سال انتخاب کردند.

به گفته وی؛ منزلت و شخصیت بالای خلیفه دوم با جعل تاریخ خدشه دار نمی شود، همانگونه که توجه جدی او برای اقامه نماز جمعه و جماعت و فتوحات او عزت و آبرویی برای اسلام بود، امام حسین (ع) نیز در میدان کربلا اهمیت اقامه نماز و دقت بر روی آن و حفظ عفاف و حجاب را برای امت اسلامی گوشزد کردند.

آخوند قدیری وقوع سیلاب در برخی از نقاط جهان از جمله در کشور را هشداری از سوی خداوند برای انسان ها دانست و گفت: آفت سیل از جنود و قشون الهی است و درس و عبرتی برای انسان های گناهکار است که متوجه شوند که همه چیز گوش به فرمان خداوند بوده و در ید الهی قرار دارند.

وی ادامه داد: خداوند در همه جا مامورانی دارد که اگر بخواهد می توانند آسیب جدی به طبیعت و انسان ها وارد کنند، فقط دعا کنیم که این بارش ها برای  انسان ها مایه عذاب نباشد و مایه رحمت شوند.

به گفته وی؛ خداوند به فکر آگاه و هوشیار کردن انسان ها است که در این دنیای فانی مغرور نشوند و خالق خود را همواره یاد کنند.

نماز جمعه رحمت بی انتهای الهی برای مؤمنان است
امام جمعه اهل سنت قازان قایه مراوه تپه، گفت: به خاطر تأثیراتی که سخنان و وعظ های نماز جمعه دارد باید ساکت بود و گوش فرا داد تا رحمت و باران بی انتهای الهی شامل حال مومنان شود.

آخوند «ناصر قزل» در نماز جمعه این هفته مسجد نورانی قازان قایه با اشاره به اقامه نخستین نماز جمعه بعد از انقلاب توسط آیت الله طالقانی، اظهار کرد: نماز جمعه از سوی خداوند یکی از مهمترین ارکان دین قرار داده شده و به همین خاطر یک سوره به نام آن نازل شده است.

به گفته وی؛ به خاطر اهمیت نماز جمعه در نزد خداوند، پیامبر بزرگوار اسلام (ص) در هنگام هجرت به مدینه نخستین نماز جمعه را در مسجد قبا اقامه کردند.

امام جمعه اهل سنت قازان قایه مراوه تپه با بیان اینکه جمعه بهترین روزهای هفته است که ساعتی در آن است که همه دعاها در آن موقع مورد قبول واقع می شود، تصریح کرد: پیامبر اعظم (ص) به امت خویش هشدار داده که کسی که 3 بار بدون عذر به نماز جمعه نیاید از گروه منافقان است.

وی افزود: پیغمبر ختمی مرتبت (ص) فرموده است: «حج که از ارکان مهم دین است برای توانمندان واجب است؛ ولی نماز جمعه هم حج مساکین است برای افرادی که نمی توانند به این سفر معنوی بروند».

به گفته وی؛ خداوند نمازگزارانی را که به سمت نماز جمعه می روند به ازای هر قدمش یک گناهش را می بخشد و همچنین اجر فراوانی برایش می نویسد.

آخوند قزل با تأکید بر اینکه خداوند اقامه نماز جمعه و کسب اجر آنرا از تمام متاع و تجارت دنیوی برای انسان خیر و بهتر دانسته است، گفت: برای رشد و تعالی روحی و معنوی مومنان، خطیبان جمعه، حمد، صلوات، وعظ، نصیحت و دعا می خوانند.

وی ادامه داد: به اعتقاد اهل سنت خواندن نماز جمعه واجب عینی و از شعائر بزرگ الهی است و باید مومنان در نمازهای جمعه شرکت کنند.

ماه های حرام از فضیلت خاصی برخوردار است
امام جمعه اهل سنت شهر اینچه برون، گفت: ماه های حرام از فضیلت خاصی برخوردار هستند.

آخوند «مدد آقا هوشمند» در نماز جمعه این هفته مصلای شهر مرزی اینچه برون با تسلیت فرارسیدن ماه محرم و شهادت امام حسین (ع) و یارانش، اظهار کرد: در قرآن کریم به فضیلت ماه های حرام و حفظ حرمت آنها تأکید شده است.

به گفته وی؛ چون شهادت امام حسین (ع) و یارانش در این ماه واقع شده است، مردم مومن و متدین همانند سال های گذشته حرمت این ماه را نگهدارند.

امام جمعه اهل سنت شهر اینچه برون با یادآوری راه های سعادت و خوشبختی و راه های شقاوت و بدبختی انسان ها، ابراز کرد: فرد سعادتمند کسی است که به خدا نزدیکتر شده و در آخرت نامه اعمالش را به دست راستش دهند و برعکس بدبخت کسی است که از خالقش دور شده و در آخرت نامه اعمالش را بدست چپش می دهند. 

 وی ادامه داد: تقوای الهی، رغبت داشتن به آخرت، قائم بودن به نماز و پیوسته در عبادت بودن از راه های کسب سعادت دنیوی و اخروی است.

به گفته وی؛ حریص بودن به مال دنیا، دنبال لذات و شهوات دنیوی بودن، بی تفاوتی به نماز و داشتن همنشین از راه های شقاوت و بدبختی است.

امام جمعه اهل سنت شهر اینچه برون با تبریک سالروز تأسیس نهاد شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی به فرمان حضرت امام راحل در 12 مرداد سال 59 و با قدردانی از دست اندکاران این شورا، تصریح کرد: بسیاری از مراسم ها و اجتماعاتی که در اکثر نقاط کشور برگزار می کنند با هماهنگی این شورا صورت می گیرد.

کشف حجاب از نقشه های دشمنان است
امام جمعه اهل سنت شهر سیجوال گفت: کشف حجاب و بدحجابی در جامعه از نقشه ها و ترفندهای دشمنان در جوامع اسلامی است.

آخوند «یوسف ایری» در نماز جمعه این هفته مصلای شهر سیجوال با اشاره به اهمیت عفاف و حجاب در اسلام، اظهار کرد: یکی از مهم ترین مسائل در اسلام مسئله عفاف و حجاب است، مردان و زنان در اسلام موظف هستند که عورت خود را در برابر نامحرم بپوشانند.

به گفته وی؛ یکی از بزرگترین حیله های دشمن این است تا حجاب را از بین زنان و مادران این سرزمین بردارند تا تربیت فرزندان غیر اسلامی شده و کانون گرم خانواده ها از پایه سست شده و دین را از بین مردم بردارند.

امام جمعه اهل سنت شهر سیجوال با تأکید بر فواید رعایت عفاف و حجاب در جامعه، تصریح کرد: رعایت این امر باعث می‌ شود که بانوان در برابر نگاه نامحرمان ایمن باشند و از گسترش فساد و فحشا جلوگیری می شود.

دشمن به دنبال ترویج فرهنگ غربی است
خطیب جمعه اهل سنت گرگان، گفت: دشمن با استفاده از ابزارهای گوناگون به دنبال ترویج فرهنگ غربی در جوامع اسلامی است.

آخوند «فرهاد مهربخش» در نماز جمعه این هفته مسجد جامع ابوحنیفه گرگان، اظهار کرد: استکبار جهانی نقشه های متعددی برای بی حجاب، بدحجاب و یا حجاب گریزی بانوان مسلمان در حال انجام است.

به گفته وی؛ بانوان و مردان امت اسلامی هوشیار باشند و با تبعیت از فرهنگ منحط غربی در زمینه پوشش، فریب نقشه های دشمن را نخورند.

خطیب جمعه اهل سنت شهر گرگان با اذعان بر اینکه خداوند هیچ چیزی را در این عالم بیهوده نیافریده است، تصریح کرد: خداوند انسان را اشرف مخلوقات خود قرار داده و مشخص است که خلقت او را بر اساس حکمتی قرار داده است.

وی افزود: طبق آیات قرآن کریم در سوره مبارکه «حشر»، اهل دوزخ و اهل بهشت یکسان نیستند و اهل جنت از رستگاران عالم هستند.

به گفته وی؛ بر زبان راندن کلمات کفرآمیز همانند اهانت و مسخره کردن ارکان و اصول دین و مذهب انسان را به سمت کفر و نفاق هدایت می کند.

آخوند مهربخش با تأکید بر دستگیری از نیازمندان و محرومان جامعه، ابراز کرد: ضروری است در این شرایط سخت اقتصادی و معیشتی به فکر اقشار محروم جامعه باشیم و از آنان حمایت های لازم را به عمل آوریم.

قال الله تعالی: «وَ البَلَدُ الطَّیبُ یخرُجُ نَباتُهُ بِإِذنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لا یخرُجُ إِلاَّ نَکدا»[۱]

مقدمه

عباس بن علی(علیه السلام) از شخصیت های نامدار تاریخ شیعه، همواره از سوی اهل بیت(علیهم السلام) و شیعیان مورد احترام بوده است. ایشان در کربلا به شهادت رسید، اما پس از او خاندانش (فرزندان و نوادگان) نیز به شیوه شایسته ای همواره در فراز و نشیب های تاریخ اسلام، یار و حتی مبلّغ خاندان اهل بیت(علیهم السلام) بودند. پیوند این خانواده با پیشوایان شیعه در تمامی تاریخ ائمه(علیهم السلام) حتی تا زمان غیبت صغری در منابع دیده می شود. یافته ها گویای آن است که کارکرد فرهنگی ـ سیاسی خاندان عباس بن علی(علیه السلام) به چند دسته تقسیم می شود؛ بخشی از ایشان از شاگردان اهل بیت(علیهم السلام) و نویسندگان سرشناس شیعی در عصر خود بودند، شماری در قیام های شیعیان به یاری ایشان می شتافتند و بعضی نیز ارتباط عاطفی عمیقی با اهل بیت(علیهم السلام) داشتند.

اهمیت محیط خانه در تربیت نسلی

تربیت نسلی، یکی از شاخه های دانش تربیت است. بر این اساس، مربی به گونه ای محیط و محتوای تربیتی را آماده می کند که دست کم تا چند نسل، این روند تربیتی ادامه پیدا کند. پیرو همین سیاست، امام علی(علیه السلام) که خود پرورش یافته مکتب قرآنی پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بود، فرزندانش را به همین شیوه تربیت کرده بود؛ زیرا در سنت پیامبران الهی، فرزندان مؤمن می بایست ادامه دهنده راه پدران خود باشند. به همین سبب زکریا این گونه دعا می کرد: «رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْک ذُرِّیةً طَیبَةً إِنَّک سَمِیعُ اَلدُّعاء».[۲]

توجه به خانواده و محیط زندگی، همواره یکی از سفارش های آشکار قرآن است. آیه «وَ البَلَدُ الطَّیبُ یخرُجُ نَباتُهُ بِإِذنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لا یخرُجُ إِلاَّ نَکدا»،[۳] به محیط رشد انسانی اشاره دارد و اولین دریافت از معنای آن، این است که آدمی در هر جایی که پرورش یابد؛ خوی همان جا را به خود می گیرد؛ چنانکه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است: «إِذَا أَعْطَی اللَّهُ أَحَدَکُمْ خَیْراً فَلْیَبْدَأْ بِنَفْسِهِ وَ أَهْلِ بَیْتِه‏؛[۴] هر گاه خدا به یکی از شما خیری عطا کرد، ابتدا خود و خانواده اش را از آن بهره مند سازد». در واقع روش پیامبران الهی این بود که فرزندان را جزئی از خود و ادامه دهنده راه خود می دانستند و این گونه دعا می کردند: «رَبَّنا إِنِّی أَسْکَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتی‏ ... لِیُقیمُوا الصَّلاةَ»؛[۵] «رَبِّ نَجِّنی‏ وَ أَهْلی؛[۶] پروردگارا! من و خاندانم را نجات ببخش».

بنابراین راهبرد تربیت نسلی، یک امر قرآنی بود که در خانه امام علی(علیه السلام) پیگیری می شد و این گونه حضرت عباس(علیه السلام) نیز مانند حسنین(علیهما السلام) و سایر فرزندان، تحت برنامه تربیتی آن حضرت قرار داشت. این برنامه ها در سه مرحله «بینش افزایی»، «دانش افزایی» و «مهارت افزایی» اجرا می شد. با این نگاه تربیتی اگر چه نامه ۳۱ امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه خطاب به امام حسن(علیه السلام) است، اما حکایت از آن دارد که این برنامه تربیتی برای یکایک فرزندان اجرایی شده است؛ زیرا آن حضرت فرزندانش را پاره تن خود می دانست:

وَ وَجَدْتُکَ بَعْضِی، بَلْ وَجَدْتُکَ کُلِّی، حَتَّی کَأَنَّ شَیئاً لَوْ أَصَابَکَ أَصَابَنِی، وَکَأَنَّ الْمَوْتَ لَوْ أَتَاکَ أَتَانِی، فَعَنَانِی مِنْ أَمْرِکَ مَا یعْنِینِی مِنْ أَمْرِ نَفْسِی؛[۷] چون تو را جزیی از وجود خود بلکه تمام وجود خودم یافتم، گویی که اگر ناراحتی به تو رسد، به من رسیده و اگر مرگ دامانت را بگیرد، دامن مرا گرفته؛ به این جهت توجه به کار تو را اهتمام به کار خود یافتم.

سپس در ادامه می فرماید: «إِنَّمَا قَلْبُ الْحَدَثِ کالْأَرْضِ الْخَالِیَةِ مَا أُلْقِیَ فِیهَا مِنْ شَیْ‏ءٍ قَبِلَتْهُ فَبَادَرْتُک بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ یَقْسُوَ قَلْبُکِ؛ و از آنجا که قلب جوان همچون زمین خالی است و هر بذری در آن پاشیده شود، آن را می پذیرد؛ پیش از آنکه قلبت سخت شود و فکرت به امور دیگر مشغول گردد (گفتنی ها را گفتم)».

درباره تربیت نسلی در روزگار معاصر می توان به خاندان بسیاری از علمای برجسته شیعه و نیز خاندان معظم شهدا و بسیاری از مؤمنان اشاره کرد که با تربیت صحیح دینی و خانوادگی، توانسته اند نسلی نمونه و خدوم به جامعه تحویل دهند. برای مثال می توان به خاندان آیت الله خامنه ایK اشاره کرد که نسل در نسل از پدرشان (سید جواد) و جدشان (سید حسین)، از علما و اهل تقوا و مبارز در راه خدا بودند.[۸]

مادر نیز در این تربیت، نقش تعیین کننده ای دارد؛ چنانکه ام البنین، مادر عباس(علیه السلام) نیز همواره همین مسیر تربیت اسلامی را پیمود. این بانوی ارجمند پس از حادثه کربلا نیز همواره در مسیر اهل بیت(علیهم السلام) قرار داشت. او در حالی که دست فرزند عباس را ـ که عبیدالله نام داشت ـ می گرفت، روزها به بقیع می رفت و برای فرزندانش مرثیه سرایی می کرد. مردم مدینه برای شنیدن مرثیه های جانسوز او اجتماع، و همنوای با او گریه می کردند. عزاداری او به اندازه ای جانسوز بود که حتی هنگامی که مروان بن حکم آن منظره را دید، متاثّر شد و اشک ریخت.[۹] مادران شهدا نیز با تأسی به زنان اهل بیت(علیهم السلام) و این بانوی ارجمند، صبر و استقامت را پیشه کردند و به نماد صبر و بردباری برای خدا تبدیل شدند. مادر شهیدان سجادیان (سید کریم ۱۸ ساله، سید کاظم۱۹، سید داود ۲۷ ساله و سید قاسم ۳۵ ساله) که همسرش هم شهید شد، بعد از ۳۵ سال چیزی جز «سلامتی حضرت آقا» نمی خواهد.[۱۰]

«فرق مادر شهید با تمام مادران دیگر زمین خلاصه می شود به این: مادر شهید، پیش از آنکه مادر شهید می شود، «شهید» می شود ...»[۱۱]

تربیت نسلی و علاقه حضرت عباس(علیه السلام) به اهل بیت(علیهم السلام)

پیوند قلبی حضرت عباس(علیه السلام) با خاندان اهل بیت(علیهم السلام)، از همان زمان امام علی(علیه السلام) شکل گرفته بود.[۱۲] ایشان جزو آن دسته از فرزندان امام علی(علیه السلام) بود که در شمار یاران حسنین(علیهما السلام) بودند و از امام علی(علیه السلام) روایت نیز نقل می کردند. بعدها نوادگانش این روایت ها را سینه به سینه ثبت کردند. در یکی از این روایت ها آمده است:

روزی امام علی(علیه السلام) همه پسرانش و از جمله عباس(علیه السلام) را فرا خواند و به آن ها فرمود: «در میان خودتان، کوچک ترها به بزرگ ترها احترام بگذارید و بزرگ ترها نسبت به کوچک ترها مهربان باشید. در فراگیری دین تلاش کنید و تقوی پیشه نمایید ... و همگی از حسنین(علیهما السلام) فرمان ببرید».[۱۳] عباس(علیه السلام) در خانه امام علی(علیه السلام) مسائل شرعی و احکام اسلامی را فرا می گرفت و کتب و احادیثی را که امام علی(علیه السلام) ثبت و ضبط نموده بودند، در اختیار داشت.[۱۴]

بعد از شهادت امام حسن(علیه السلام)، نزدیک ترین شخص به امام(علیه السلام)، برادرش حضرت عباس(علیه السلام) بود که در جایگاه معاون ایشان، در کربلا به سِمَت پرچمداری سپاه برگزیده شد.[۱۵] این میزان علاقه میان حضرت عباس(علیه السلام) و اهل بیت(علیهم السلام)، دو طرفه بود؛ چنانکه وقتی دشمن در روز تاسوعا به سوی سپاه امام حسین(علیه السلام) حرکت کرد، آن حضرت با لحنی بسیار محبت آمیز به برادرش عباس(علیه السلام) فرمود: «یَا عَبَّاسُ! ارْکَبْ بِنَفْسِی أَنْتَ یَا أَخِی! حَتَّی تَلْقَاهُمْ وَ تَقُولَ لَهُمْ مَا لَکُمْ وَ مَا بَدَا لَکُمْ وَ تَسْأَلَهُمْ عَمَّا جَاءَ بِهِمْ؛[۱۶] ای عباس! جانم به فدایت ای برادر! سوار شو و برو از آن٬ ها بپرس! هدف آن ها چیست؟ چه روی داده است و بپرس چه دستور تازه ای به آنان داده شده است؟». این در حالی بود که امام حسین(علیه السلام) بیش از ۲۰ سال از ایشان بزرگ تر بود. در آن سو حضرت عباس(علیه السلام) نیز در معرکه داغ کربلا، نهایت وفاداری را به جا آورد و به برادرانش (فرزندان ام البنین) فرمود: «بروید در پیشگاه امام حسین(علیه السلام) بجنگید و از ایشان دفاع کنید».[۱۷] خود نیز به مبارزه پرداخت تا به شهادت رسید.[۱۸] هنگام شهادت آن حضرت نیز این عاطفه دو طرفه تداوم یافت و امام حسین(علیه السلام) بر بالینش آمد و فرمود: «خدا تو را پاداش خیر عطا بفرماید که در راه خدا حق جهاد را به جا آوردی».[۱۹]

نکته مهم این ماجرا، نگاه اعتقادی حضرت عباس(علیه السلام) به امام(علیه السلام) بود و آن را به صراحت هنگام رد کردن امان نامه شمر بیان کرد و لقب اعتقادی «ابن رسول الله» را برای امام حسین(علیه السلام) به کار برد: «شمر! خدا تو و امان نامهات را لعنت کند؛ چطور ما در امان باشیم، اما پسر رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در امان نباشد».[۲۰] پس از شهادت نیز مانند مؤمن آل یس که قرآن درباره او می فرماید: «یَالَیْتَ قَوْمِی یَعْلَمُونَ، بِمَا غَفَرَ لِی رَبِّی وَجَعَلَنِی مِنَ الْمُکْرَمِینَ»،[۲۱] پس از شهادت در راه خدا از مقربین درگاه الهی، و به لقب «باب الحوائج» معروف شد.

بازماندگان عباس بن علی(علیه السلام) در تاریخ

همه خاندان و فرزندان حضرت عباس(علیه السلام) به پیروی از آن حضرت همواره در خط اهل بیت(علیهم السلام) بودند. بنا بر اسناد تاریخی و نسب شناسی، از حضرت ابوالفضل عباس(علیه السلام) تنها یک پسر به نام «عبیدالله» به جای ماند که مادرش لُبابه، دختر عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب بود و این فرزند،‏ در کربلا اسیر شده بود‏.[۲۳]

ابن شهرآشوب در مناقب آل ابیطالب(علیه السلام)، به پسر دیگری برای آن حضرت به نام محمد اشاره کرده است که در کربلا شهید شد، اما این نام در هیچ یک از کتب پیش از او وجود ندارد. طبق سخن مورخان و عالمان علم انساب، از عبیدالله پسر عباس(علیه السلام) دو پسر به نام های «حسن»[۲۴] و «عبدالله» به جای ماند که از «عبدالله» نسلی باقی نماند. حسن، نوه حضرت عباس(علیه السلام)، فرزندانی داشت که نام شان به این ترتیب ثبت شده است: عباس، ابراهیم، حمزه، عبیدالله، علی و فضل.[۲۵]

- عباس بن حسن بن عبیداللّه بن عباس(علیه السلام)، شش پسر به نام های عبیدالله، علی، حمزه، احمد، عباس و فضل از او به جا ماند. هر کدام از این شش برادر، بعدها نسلی از ایشان به جای ماند.[۲۶]

- ابراهیم فرزند حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام) که خود از فقیهان، ادیبان و زاهدان به شمار می رفت، صاحب دو پسر به نام های علی و حسن شد. برخی معتقدند بعدها علی به قم آمد و «شاه سید علی» امامزاده معروف قم، هموست. گفته شده وی ۱۹ پسر داشت.

- حمزه بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام)، از او دو پسر به نام های «علی» و «قاسم» به جای ماند.[۲۷]

- عبیدالله بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام)، نسل زیادی از وی به جا ماند و بیشتر خاندان عباس بن علی از او ادامه یافتند.[۲۸] او پنج پسر داشت که یکی از آن ها به نام «عبدالله»، به تنهایی ۱۷ پسر داشت.[۲۹]

- علی بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام)، نسل زیادی از وی به جای ماند. یکی از پسرانش، «حسین» معروف به ابوعبدالله در مدینه ساکن شد که هشت پسر داشت.[۳۰]

- فضل بن حسن بن عبیداللّه بن عباس(علیه السلام)، یکی از شعرای بنی هاشم بود که نسل او از طریق دو پسرش «محمد» و «عباس» ادامه یافت.[۳۱]

تعامل خاندان ابوالفضل عباس (علیه السلام) با اهل بیت (علیهم السلام)

پس از شهادت حضرت عباس(علیه السلام)، ارتباط خاندان امام حسین(علیه السلام) و بازماندگان عباس(علیه السلام) به دلیل مصیبت مشترک کربلا با یکدیگر، تنگاتنگ شد و نقش ام البنین در این میان بسیار پررنگ بود.[۳۲] از این زمان به بعد، ارتباط عاطفی و اعتقادی دو خاندان در مآخذ تاریخی و حدیثی دیده می شود. برای مثال عبیدالله بن عباس(علیه السلام) به پسر عمویش، امام سجاد(علیه السلام) بسیار علاقمند بود و در مجالس خانگی امام(علیه السلام) حاضر می شد. در یکی از این دیدارها، آن حضرت نگاهی به عبیدالله انداخت و فرمود:

رَحِمَ اللَّهُ الْعَبَّاسَ فَلَقَدْ آثَرَ وَ أَبْلَی وَ فَدَی أَخَاهُ بِنَفْسِهِ حَتَّی قُطِعَتْ یَدَاهُ فَأَبْدَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِمَا جَنَاحَیْنِ یَطِیرُ بِهِمَا مَعَ الْمَلَائِکَةِ فِی الْجَنَّةِ کَمَا جَعَلَ لِجَعْفَرِ بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ إِنَّ لِلْعَبَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَنْزِلَةً یَغْبِطُهُ بِهَا جَمِیعُ الشُّهَدَاءِ یَوْمَ الْقِیَامَة؛[۳۳] خدای تعالی عمویم عباس را رحمت کند. چه سختی ها کشید و خود را فدای برادرش نمود تا دستانش قطع شد و پروردگار دو بال به وی هدیه کرد که مانند جعفر طیار به همراه فرشتگان در بهشت پرواز نماید. او نزد خدا جایگاهی دارد که شهدا به آن غبطه می خورند.

بعدها نوادگان حضرت عباس(علیه السلام) نیز با ائمه شیعه(علیهم السلام) ارتباط نزدیکی داشتند یا در قیام ها شرکت می کردند که در سه بخش به آن ها اشاره می شود.

۱. شاگردان اهل بیت(علیهم السلام) و نویسندگان سرشناس شیعی

در میان خاندان آن حضرت، برخی جزو یاران ثقه و درستکار اهل بیت(علیهم السلام) بودند که شهرت زیادی داشتند. برای مثال حمزه بن قاسم بن علی‏ بن حمزه بن حسن بن عبیدالله بن‏ عباس(علیه السلام)، یکی از راویان شیعه و ثقة بود که احادیث زیادی گردآوری کرد و کتابی نیز درباره راویان امام صادق(علیه السلام) با نام مَن روَی عن جعفر بن محمد(علیه السلام) نوشت.[۳۴] وی در عرصه گسترش باور به مهدویت نیز فعال بود. از او روایت هایی درباره قیام قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در منابع ثبت شده است.[۳۵]

ابوالقاسم علی بن محمد، از نوادگان حضرت عباس(علیه السلام) و از جمله راویان اهل بیت(علیهم السلام) بود که روایت های حقانیت اهل بیت(علیهم السلام) را در شرایط حساس عصر عباسیان از زبان رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده است. برای مثال روایتی از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) را چنین نقل کرده است:

إِنَّ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ وَصِیِّی وَ إِمَامُ أُمَّتِی وَ خَلِیفَتِی عَلَیْهَا بَعْدِی وَ مِنْ وُلْدِهِ الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ الَّذِی یَمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً؛[۳۶]بدانید که علی بن ابیطالب(علیه السلام)، جانشین و امام پس از من است. مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) از نسل او خواهد آمد و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد، هنگامی که پر از ستم و ظلم شده است.

محمد بن حمزه بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام) که مردی دانا و ارجمند بود، مانند یک مبلّغ دینی به بصره و شهرهای دیگر می رفت و درآنجا حدیث های امام رضا(علیه السلام) را برای مردم بازگو می کرد.[۳۷] حمزه بن قاسم بن حمزه بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام) نیز از اخبار اهل بیت(علیهم السلام) به خوبی آگاه، و برای روشنگری مردم، راوی رخدادهای مربوط به خاندان اهل بیت(علیهم السلام) بود.[۳۸]

موسی بن محمد بن اسماعیل بن عبداللَّه بن عبیداللَّه بن‏ عباس‏(علیه السلام) نیز روایتی درباره سلسله ائمه(علیهم السلام) از زمان امام علی(علیه السلام) به بعد نقل کرده است که در منابع این روایت مناقبی ثبت شده است.[۳۹] همچنین عبیدالله بن علی از نوادگان حضرت عباس(علیه السلام)، کتاب جعفریّات را که دوره کامل فقه شیعه است، تألیف نموده و در سال ۳۱۲ ق رحلت کرده است.

۲. ارتباط عاطفی خاندان حضرت ابوالفضل عباس (علیه السلام) با اهلبیت (علیهم السلام)

علاقه و دوستی میان خاندان حضرت ابوالفضل عباس(علیه السلام) با ائمه(علیهم السلام)، تا آن اندازه گسترده و مداوم بود که تا قرن ها همچنان حفظ شد. برای نمونه محمد بن علی بن حمزه بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام)، از راویان امامین عسکریین(علیهما السلام)، تا آنجا به امام(علیه السلام) نزدیک بود که مادر امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) پس از شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) در خانه او اقامت گزید.[۴۰]

عبد اللّه بن حسن بن عبیداللّه بن‏ عباس(علیه السلام) نیز هنگامی که امام رضا(علیه السلام) در مرو ولیعهد بود، در کنار آن حضرت بود.[۴۱]

۳. قیام کنندگان از خاندان حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام)

برخی از افراد خاندان حضرت ابوالفضل عباس(علیه السلام) در طول تاریخ علیه دولت های ستمگر قیام کردند. برای مثال در سال ۲۴۷ هجری قمری، علی بن عبدالله بن محمد بن فضل بن حسن بن عبیدالله بن عباس(علیه السلام)‏ در منطقه هجر علیه عباسیان قیام کرد و مردم بسیاری نیز به دور او گرد آمدند، اما این قیام شکست خورد.[۴۲] بخشی از نوادگان آن حضرت نیز هنگامی که سایر علویان قیام می کردند، به قیام آن ها می پیوستند.

فهرست منابع

کتب

۱.ابن اثیر، عزالدین علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر - دار بیروت، ۱۳۸۵ق.

۲. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.

۳. ابن طاووس، علی بن موسی‏، الیقین باختصاص مولانا علی(علیه السلام) بإمرة المؤمنین،‏ تحقیق اسماعیل انصاری زنجانی خوئینی، چاپ اول، قم: دار الکتاب، ۱۴۱۳ق.

۴. ابن طقطقی، محمد بن تاج الدین، الاصیلی فی انساب الطالبین، تحقیق مهدی رجایی، قم: مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۱۸ق.

۵. ابن میثم بحرانی، میثم بن علی، شرح نهج البلاغه، مشهد: آستان قدس رضوی، ۱۴۱۷ق.

۶. ابومخنف، لوط بن یحیی، وقعة الطف، تصحیح محمدهادی یوسفی غروی، چاپ سوم، قم: جامعه مدرسین‏، ۱۴۱۷ق.

۷. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین‏‏، بیروت: دارالمعرفة، [بی تا].

۸. ابوحنیفه دینوری، احمد بن داود، الأخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر، قم: منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش.

۹. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، چاپ اول، بیروت: دارالفکر، ۱۴۱۷ق.

۱۰. بیضون، لبیب، موسوعة کربلاء، چاپ اول، بیروت: مؤسسة الاعلمی‏، ۱۴۲۷ق.

۱۱. تمیمی مغربی، قاضی نعمان‏ بن محمد، شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار(علیهم السلام)، چاپ اول، قم: جامعة مدرسین، ۱۴۰۹ق.

۱۲. جریری نهروانی، معافی بن زکریا، الجلیس الصالح الکافی و الأنیس الناصح الشافی، بیروت: دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۶ق.

۱۳. حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، تحقیق محمد صادق بحر العلوم،‏ چاپ دوم، نجف: دارالذخائر، ۱۴۱۱ق.

۱۴. رازی، فخرالدین محمد بن عمر، الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، چاپ دوم، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۱۹ق. ‏

۱۵. صدوق، محمد بن علی، الخصال‏، تحقیق علی اکبر غفاری، چاپ اول، قم: جامعه مدرسین‏، ۱۳۶۲ش.

۱۶. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)، تحقیق محسن کوچه باغی، چاپ دوم، قم: مکتبة آیة ‍الله المرعشی النجفی‏، ۱۴۰۴ق.

۱۷. قاسم رسی، یحیی بن حسین، درر الاحادیث النبویة بالاسانید الیحیویة، تحقیق عبدالله بن حمود العزی، الطبعة الاولی، اردن ـ عمان: مؤسسه الامام زید بن علی الثقافیة، ۱۴۲۲ق

۱۸. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، چاپ اول، قم: دار الحدیث، ۱۴۲۹ق.‏

۱۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم، چاپ دوم، بیروت: دارالتراث، ۱۳۸۷ق.

۲۰. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، چاپ دوم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.

۲۱. مروزی ازوارقانی، سید عزالدین، الفخری فی أنساب الطالبیین‏، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، ۱۴۰۹ق.

۲۲. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، چاپ ششم، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجامعة المدرسین، ۱۳۶۵ش.

سایت ها

۱. پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی سید علی خامنه ایK.

۲. خبرگزاری بین المللی قرآن، «فرق مادر شهید با تمام مادران دیگر زمین»، ۲۹/۱۱/۱۳۹۷، کد خبر: ۳۷۹۱۳۵۷.

۳. خبرگزاری مشرق، «پای حرف های همسر شهیدی که مادر ۴ شهید است»، ۳۱/۰۱/۱۳۹۳، کد خبر: ۳۰۲۳۹۲.

قال الله تعالی: «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ».[۱]

مقدمه

بی تردید، زنان یکی از عناصر نقش آفرین در نهضت عاشورا بودند. به جرأت می توان گفت اگر قیام امام حسین(علیه السلام)، پایداری و ماندگاری اسلام را امضا کرد؛ سهم بزرگی از آن مرهون فداکاری زنانی است که در تاریخ، مثل و مانندی ندارند. زنان عاشورایی با حضور خود و نقش جاودانه شان ثابت کردند تکلیف اجتماعی، خاص مردان نیست؛ بلکه آنان نیز بنا بر وظیفه شرعی که بر دوش دارند، باید به جریان های اجتماعی توجه کنند و هر گاه مسئله حمایت از دین و اقامه حق به میان می آید، در صحنه حضور یابند.

واقعه عاشورا اگر چه حقیقتاً تلخ و جانسوز است، اما در درون خود تابلوی زیبایی از آزادگی، شناخت انسان ها و بزرگی مقام زن است؛ تابلویی که در آن می توان زنان و مردان را دوشادوش یکدیگر در راه اعتلای حق مشاهده کرد؛ به گونه ای که مردان در صحنه نبرد جنگیدند و به شهادت رسیدند و زنان حتی در اسارت نیز پیام آن‍ها را شهر به شهر به همگان ابلاغ کردند. نقش آفرینی زنان در حادثه عاشورا، الگویی برای زنان مسلمان است تا برای اعتلای کلمةالله و در راه احقاق حق، در اجتماع حضور فعال داشته باشند؛ چنانکه در دوران مبارزه با حکومت منحوس پهلوی و نیز در دوران دفاع مقدس، زنان با الگوگیری از حضرت زینب(سلام الله علیها) و دیگر زنان عاشورایی، نقش های مهمی را رقم زدند.

حضور زنان در واقعه عاشورا

زنان در نهضت عاشورا دارای جایگاه ویژه ای هستند، تا آنجا که نقش و حضور فعالانه آنها در همه مراحل این نهضت به روشنی دیده می شود. در واقع آنان تبلور راستین ارزش ها و آرمان های مقدس اسلامی ـ انسانی بودند که علی رغم علاقه طبیعی شان به زندگی بی دغدغه در کنار همسر و فرزند، در آن برهه حساس تاریخی احساس مسئولیت کردند و سکوت و بی تفاوتی را روا ندانستند. آنان در تعارض دین و دنیا، دین را مقدم دانستند و برای ادای تکلیف شرعی خود، از تمام مظاهر دنیوی و علایق خویش گذشتند و نام خود را در تاریخ جاودانه کردند.[۲]

زنان در واقعه عاشورا، گاهی در پس خیام و زمانی رزمنده ای نستوه در عرصه میدان مبارزه بودند؛ گاهی رقیق القلب و گاهی سرسخت و انعطاف ناپذیری که اعمال شگفت آور و شجاعت های بی نظیری را از خود به نمایش گذاشتند. اگر چه خداوند جهاد را بر زنان واجب نکرده است، اما هر گاه کشور اسلامی مورد هجوم دشمنان قرار گیرد یا اساس شریعت در معرض خطر واقع شود و نیروی مردان برای دفع خطر مهاجمین کافی نباشد؛ زنان باید وارد میدان شوند؛ چنانکه در حادثه عاشورا پای در عرصه میدان نهادند. در واقع تاریخ عاشورا بیانگر آن است که زن نیز می تواند برای رسیدن به والاترین مقام انسانی، همپای مردان و شهیدان اسلام گام بردارد و برای حفظ دین در میدان مبارزه نقش آفرینی کند. دکتر بنت الشاطی درباره حکمت همراهی زنان با کاروان امام حسین(علیه السلام) می نویسد:

زینب(سلام الله علیها)، خواهر حسین(علیه السلام) با خطبه ها و افشاگری های خود، مزه و لذت پیروزی را از ابن زیاد و یزید گرفت و قطره هایی از زهر کشنده در جام های آنان سرازیر کرد؛ یعنی با اقدامات زینب(سلام الله علیها) شادی بنی امیه دیری نپایید و پیروزی شان دوامی نیافت و زمانی دراز نگذشت که نتیجه کار زینب(سلام الله علیها) به شکست و نابودی امویان منتهی شد. هر رویداد سیاسی که پس از کربلا به وقوع پیوست از خروج مختار، انقلاب ابن زبیر، سقوط دولت اموی و قیام دولت عباسی و استواری و ریشه دار شدن مذهب شیعه، سبب همه این ها زینب(سلام الله علیها) بود.[۳]

نقش آفرینی زنان در حماسه عاشورا

۱. مشارکت در جهاد و شهادت

در نهضت امام حسین(علیه السلام) زنان همدوش مردان در جبهه مبارزه با دشمن حضور داشتند و همراه و همدل با نهضت امام(علیه السلام) بودند. همکاری و همراهی زنانی چون طوعه در کوفه با مسلم بن عقیل، همراهی همسران برخی از شهدای کربلا و مبارزه آنان مانند ام خلف، همسر مسلم بن عوسجه، ام وهب همسر عبدالله بن عمیر کلبی و رسیدن به فیض شهادت، تشویق رزمندگان به ادامه مبارزه، جهاد، شهادت و روحیه بخشی به آنان و نیز اعتراض و انتقاد برخی از همسران سپاه کوفه به جنایت های شوهران شان در سپاه بنی امیه مانند همسر خولی، از مصادیق حضور زنان در جبهه مبارزه، جهاد و شهادت است.[۴]

ابن اثیر درباره به شهادت رسیدن ام وهب، همسر عبدالله بن عمیر کلبی می نویسد:

روز عاشورا وقتی عبدالله بن عمیر کلبی به میدان رفت، ام وهب نیز چوبی به دست گرفت و به میدان شتافت؛ ولی امام حسین(علیه السلام) مانع او شد و فرمود: «زنان موظف به جهاد نیستند». پس از شهادت همسرش به بالین او رفت و صورتش را پاک کرد و گفت: «بهشت بر تو مبارک باد. از خدا درخواست می کنم که مرا همراه تو قرار دهد». در این هنگام رستم، غلام شمر با عمود بر سرش زد تا فرقش شکافته شد و به شهادت رسید.[۵]

همچنین نقل است پس از شهادت مسلم بن عوسجه، پسرش خلف، آماده جنگ شد. امام(علیه السلام) از او خواست که به سرپرستی مادرش بپردازد، ولی مادرش او را به جنگ تشویق کرد و گفت: «جز به یاری پسر پیامبر، از تو راضی نخواهم شد». خلف پس از نبردی دلیرانه به شهادت رسید. دشمن پس از شهادت، سرش را از تن جدا کرد و به سوی مادرش پرتاب نمود. ام خلف سر را برداشت، بوسید و گریست.[۶]

در واقع قیام امام حسین(علیه السلام) محصول مشترک ایثار و فداکاری زنان و مردانی است که برای همه مسلمانان و آزاد زنان جهان الگو و اسوه هستند؛ چرا که مردانی که در قیام امام حسین(علیه السلام) حماسه آفریدند، هر یک دست پرورده و تربیت شده دامان زنان شجاع، با ایمان، فداکار و مؤمنی بودند که چنین فرزندانی به اسلام و جامعه اسلامی تحویل دادند. در دوران مبارزه امام خمینی(ره) با حکومت پهلوی و نیز در دوران دفاع مقدس چه بسیار زنان و مادرانی که با الگوگیری از زنان عاشورایی، همواره با تشویق همسر و فرزندان خود، آنان را روانه میدان جهاد می کردند و خود در پشت جبهه ها به پشتیبانی و تدارکات مشغول بودند. برخی نیز پای در میدان جنگ می نهادند و با دست گرفتن اسلحه رو در روی، با دشمن به جنگ پرداختند.

مقام معظم رهبری مدظله العالی درباره موقعیت شناسی حضرت زینب(سلام الله علیها) و همراهی و همدلی ایشان با امام حسین(علیه السلام) می فرماید:

در آن ساعت های بحرانی که قوی ترین انسان ها نمی توانند بفهمند چه باید بکنند، او فهمید و امام خود را پشتیبانی کرد و او را برای شهید شدن تجهیز نمود. بعد از شهادت حسین بن علی(علیه السلام) هم که دنیا ظلمانی شد و دل ها و جان ها و آفاق عالم تاریک گردید، این زن بزرگ یک نوری شد و درخشید. زینب(سلام الله علیها) به جایی رسید که فقط والاترین انسان های تاریخ بشریت، یعنی پیامبران می توانند به آن جا برسند.[۷]

زنان ایران نیز با الگوگیری از حضرت زینب(سلام الله علیها) و دیگر زنان حاضر در حادثه جانگداز کربلا، در صحنه های مختلفی از دفاع مقدس حضور داشتند؛ چنانکه زنان ذخیره سپاه خرمشهر در مسجد امام صادق(علیه السلام) در حالی که مسلح بودند، کار حفاظت از مهمات را به صورت پست های نگهبانی دو ساعته بر عهده داشتند و گاهی نیز کار توزیع سلاح میان نیرو های داوطلب و مردمی توسط آنان صورت می گرفت. تمیز کردن سلاح رزمندگان، خشاب گذاری، خالی کردن بار مهمات از کامیون ها و ... نیز از دیگر فعالیت های تدارکاتی زنان برای جبهه های جنگ بود. زنان در مسجد سیدالشهدا(علیه السلام) خرمشهر نیز به نگهبانی از مهمات می پرداختند. برخی دیگر از زنان نیز در شرایط حساس بمباران های هوایی دشمن، کامیون های مهمات را از منطقه خطر و تیررس به محل امن منتقل می کردند.[۸]

۲. آموزش صبر، مقاومت و روحیه بخشی

زنان عاشورایی و در رأس آنان اهل بیت امام حسین(علیه السلام) و به ویژه حضرت زینب(سلام الله علیها) با رفتار و عملکرد خود، الگویی جامع و کامل در صبر و استقامت و روحیه بخشی در شرایط سخت و دشوار بودند. سید بن طاووس درباره توصیه امام حسین(علیه السلام) به خواهرش درباره صبر و حفظ آرامش می نویسد: «امام حسین(علیه السلام) به او فرمود: خواهرم! آرامش خود را حفظ کن و کاری مکن که دشمن زبان به طعن و ملامت ما بگشاید».[۹]

در شرایط سخت و دشواری که دشمن رذالت و پستی را به اوج رساند و به خیمه ها حمله کرد و پس از غارت، آن ها را آتش زد، هنگام کتک زدن زنان و کودکان، تاخت و تاز با اسب ها بر پیکرها و به ویژه پیکر مقدس امام حسین(علیه السلام) و مشاهده این تصاویر توسط زنان و کودکان، اسارت اهل بیت(علیهم السلام)، عبور کاروان اسرا از قتلگاه شهدا، رنج و سختی سفر اسارت، عبور از کوچه و بازار کوفه، حضور در مجلس ابن زیاد، سفر به شام و حضور در دربار یزید با غل و زنجیر، آنچه که امیدبخش زنان و کودکان ستمدیده و داغدار بود، توکل و اعتماد به خدا و صبر و مقاومت زنان با تأسی به حضرت زینب(سلام الله علیها) و دیگر زنان اهل بیت(علیهم السلام) همچون حضرت ام کلثوم(سلام الله علیها) بود.

زنان عاشورایی به رهبری حضرت زینب(سلام الله علیها) از عزیزترین و ارجمندترین سرمایه های عمر خود در راه عقیده و اندیشه های متعالی خویش گذشتند و با صبر و استقامت در راه رسیدن به هدف، از شهادت همسر، فرزندان و برادران خود نه تنها خمی به ابرو نیاوردند؛ بلکه در نهایت ادب و اخلاص حتی برای گرفتن پیکر شهدای شان از خیمه خارج نشدند و احساسات خود را مخفی کردند. صدا به شیون و گریه بلند نمی کردند تا مبادا امام حسین(علیه السلام) در مقابل آن ها شرمنده شود. همین زنان هستند که الگویی برای دیگر زنان مسلمان در طول تاریخ شدند تا آنان نیز به تأسی از زنان عاشورایی، با روحیه استقامت و پایداری پای در میدان مبارزه با دشمن بنهند و هنگامی که فرزندی از دست می دهند، بی آنکه خم به ابرو بیاورند، به فرمان رهبر و مقتدای خویش سر می سپارند و دیگر فرزندان و حتی همسر خویش را راهی میدان نبرد می کنند.[۱۰]

۳. پرستاری و مراقبت از کودکان

جمع آوری کودکان پراکنده در بیابان، آرام کردن کودکان، رسیدگی به بیماران و مداوای زخمی ها، پرستاری از امام سجاد(علیه السلام)[۱۱] که همزمان با واقعه عاشورا به تدبیر الهی بیمار و در خیمه بستری بود، مراقبت از جان ایشان در مقابل دشمن، حمایت از زنان در مقابل تعدی های دیگران به آنان و کودکان، از دیگر نقش هایی بود که زنان عاشورایی با تأسی از حضرت زینب(سلام الله علیها) هنرمندانه آن را ایفا کردند.

امام سجاد(علیه السلام) درباره پرستاری حضرت زینب(سلام الله علیها) از کودکان و مراقبت از احوال آنان می فرماید:

إِنَّ عَمَّتِی زَیْنَبَ کَانَتْ تُؤَدِّیَ صلواتها مِنْ قِیَامٍ، الْفَرَائِضُ وَ النَّوَافِلِ عِنْدَ سَیْرِ الْقَوْمِ بِنَا مِنَ الْکُوفَةِ إِلَی الشَّامِ وَ فِی بَعْضِ الْمَنَازِلِ کَانَتْ تُصَلِّیَ مِنْ جُلُوسٍ. فَسَأَلْتُهَا عَنْ سَبَبِ ذَلِکَ؟ فَقَالَتْ: أُصَلِّی مِنْ جُلُوسٍ لِشِدَّةِ الْجُوعِ وَ الضَّعْفِ مُنْذُ ثَلَاثِ لَیَالٍ لِأَنَّهَا کَانَتْ تُقْسَمُ مَا یُصِیبُهَا مِنَ الطَّعَامَ عَلَی الْأَطْفَالِ لِأَنَّ الْقَوْمَ کَانُوا یَدْفَعُونَ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنَّا رَغِیفاً وَاحِداً مِنَ الْخُبْزِ فِی الْیَوْمِ وَ اللَّیْلَةِ؛[۱۲] عمه ام زینب در مسیر کوفه تا شام همه نمازهای واجب و مستحب را اقامه می نمود و در بعضی منازل نشسته نماز می گزارد. از او علت را پرسیدم. فرمود: به خاطر شدت گرسنگی و ضعف در سه شبانه روز نماز را نشسته می خوانم؛ زیرا طعام خود را بین اطفال تقسیم می کرد؛ چون مقدار غذایی که دشمنان می دادند یک قرص نان برای هر نفر در طول شبانه روز بود.

در جامعه اسلامی به تأسی از حضرت زینب(سلام الله علیها) است که زنان بسیاری در شرایط دشوار جامعه، به یاری و همدلی با یکدیگر می شتابند و به ویژه در شرایطی که بیماری همه گیر جامعه را فرا می گیرد، بر بالین بیماران حاضر می شوند و از آنان مراقبت می کنند. روزهای مبارزه با دولت منحوس پهلوی و روزهای دفاع مقدس، مشحون از حضور زنانی است که چه در بیمارستان های درون شهر و چه در بیمارستان های صحرایی و در خط مقدم جبهه، به امداد زخمی ها و بیماران می شتافتند.

مرحومه دکتر «مریم بهروزی»، یکی از شاخص ترین بانوان نقش آفرین در جریان انقلاب اسلامی و یکی از اعضای فعال شاخه نظامی بود که تبحر خاصی در تیراندازی داشت. او در سال ۱۳۵۰ ضمن مبارزات سیاسی علیه رژیم پهلوی، برای خانم ها جلسات دینی و مذهبی خانگی برگزار می کرد. در سال ۱۳۵۴ و در جریان سخنرانی های مذهبی ـ سیاسی، ممنوع المنبر شد و تحت تعقیب ساواک قرار گرفت. در سال ۱۳۵۷ با دستور صریح امام خمینی(ره)، در مسجد قبا به سخنرانی درباره حکومت اسلامی و حقوق زن پرداخت و بعد از این سخنرانی، بار دیگر دستگیر و روانه زندان شد. آزادی موقت او پس از یک ماه تحمل زندان، با بهمن ۱۳۵۷ و پیروزی انقلاب اسلامی تقارن پیدا کرد. او پس از تثبیت جمهوری اسلامی، از جمله مبلغان عقیدتی ـ سیاسی و چهره های سرشناس ایران در مجامع بین المللی بود. وی در سال ۱۳۹۰ از دنیا رفت و در کنار فرزند شهیدش، مهدی حاجی عباسی به خاک سپرده شد. [۱۳]

۴. پاسداری از ارزش های دینی

زنان قهرمان عاشورایی، با شجاعتی مثال زدنی به حفظ ارزش ها و اعتراض به هتک حرمت خاندان نبوت و رعایت عفاف و حجاب در برابر چشم های آلوده اهتمام داشتند. اگر چه آنان اسیر بودند و لباس ها و خیمه هایشان غارت شده بود و با وضع نامطلوبی در معرض دید تماشاچیان قرار داشتند، اما فریاد اعتراض سر می دادند و بر حفظ عفاف تأکید می کردند؛ چنانکه ام کلثوم هنگام عبور اسرا از کوچه و بازار شهر کوفه، فریاد زد: «یَا أَهلَ الکُوفة، أَما تَستَحیونَ مِنَ اللهِ و رَسُولِهِ أَن تَنظُروا إِلَی حَرمِ النَبی؛[۱۴] ای مردم کوفه! از خدا و فرستاده او شرم نمی کنید که به خانواده پیامبر چشم دوخته اید».

حضرت زینب(سلام الله علیها) نیز در اعتراض به اینکه زنان و کنیزان یزید در سراپرده و به دور از چشم انظار هستند و زنان عاشورایی و اهل بیت(علیهم السلام) در معرض دید همگان هستند، در خطبه خود در کاخ یزید فرمود:

اَمِن العَدلِ یا ابنَ الطُلقاءِ! تَخْدیرُکَ حرائِرَکَ وَاِمائَکَ وَسَوقُکَ بَناتَ رَسُولِ اللهِ سَبایَا قَدْ هَتَکْتَ سُتورَهُنَّ وَاَبْدَیْتَ وُجُوهَهُنَّ تَحْدُوبِهِنَّ الأَعْداءُ مِنْ بَلَد اِلی بَلَد وَیَسْتَشْرِفُهُنَّ اَهْلُ الْمناهِلِ وَالمَناقِلِ وَیَتَصَفَّحُ وُجوهَهُنَّ الْقَرِیبُ وَالْبَعیدُ وَالدَنیُّ وَالشَّریفُ، لَیْسَ مَعَهُنَّ مِن رِجالِهِنَّ وَلیٌّ وَلامِنْ حُماتِهِنَّ حَمِیٌّ؛[۱۵] ای پسر آزادشدگان! آیا این قانون عدل و انصاف است که زنان و کنیزان خود را پشت پرده جای دهی، ولی دختران رسول خدا را به صورت اسیران بدین سوی و آن سوی کشانی؟ پرده حجاب ایشان را بدری و سر و روی شان را بگشایی و دشمنان، ایشان را از شهری به شهری ببرند و افراد بیگانه و فرومایه چهره آن ها را بنگرند؟ نه مردی برای سرپرستی آن ها به جای گذارده ای و نه حمایت کننده ای دارند.

۵. مدیریت

سرپرستی کاروان اسرا در آن شرایط دشوار و سخت توسط حضرت زنیب(سلام الله علیها)، درس «مدیریت در شرایط بحران» را به همگان می آموزد. بانوی بزرگ کربلا با مدیریت و رهبری بازماندگان کربلا در راستای اهداف نهضت و با هر اقدام خنثی کننده عاشورا از سوی دشمن، مقابله کرد و نقشه های دشمنان را نقش بر آب نمود. ایشان با فصاحت و بلاغتی ستودنی، در رویارویی با یزید، شجاعت حیدری اش را به نمایش گذاشت و به یزید که از پیروزی ظاهری اش شادمان بود، فرمود:

اَظنَنتَ یا یَزیدُ ! حَیْثُ اَخَذْتَ عَلَیْنا اَقْطارَ الاَرْضِ وَ آفاقَ السَّماءِ فَاَصْبَحْنا نُساقُ کَما تُساقُ الاُساری اَنَّ بِنا عَلَی اللهِ هَواناً وَبِکَ عَلَیهِ کَرامَةً؟ وَ اَنَّ ذلِکَ لِعَظَمِ خَطَرِکَ عِنْدَه؟ فَشَمَخْتَ بِاَنْفِکَ وَ نَظَرْتَ فی عِطْفِکَ جذلانَ مَسْرُوراً حیثُ رَأَیْتَ الدُّنیا لَکَ مُسْتَوثَقةً وَ الاُمُورَ مُتَّسقةً وَ حینَ صَفالکَ مُلکُنا و سُلْطانُنا فَمَهْلا مَهْلا اَنْسِیْتَ قَولَ اللهِ عَزِّوَجَلَّ: «وَلاَیَحسبنَّ الّذینَ کَفَرُوا اَنّما نُمْلی لَهُم خَیْرٌ لاَنْفُسِهِم اِنِّما نُمْلِی لَهُمْ لَیَزْدادُوا اِثْماً وَلَهُمْ عَذاَبٌ مُهینٌ»؛[۱۶] ای یزید! آیا می پنداری که اینک فضای آسمان و زمین را بر ما تنگ کرده ای و ما را همانند اسیران به هر شهر و دیار سوق داده و کشانده ای، ما نزد خدا خوار و زبون هستیم و تو در پیشگاه خدا گرامی و عزیز هستی و چیر گی ات بر ما به خاطر مقامت در پیش خداست؟ و به همین جهت باد به دماغ انداخته ای و با غرور و نخوت به اطراف خود می نگری و از اینکه می بینی دنیا بر وفق مراد و کام توست و کارها به دلخواه تو رو به راه و ملک و پادشاهی بر تو صاف و هموار شده است، مسرور وشادمانی؟! اندکی آهسته تر و آرام تر! مگر فراموش کرده ای که خدای عزوجل می فرماید: و البته نباید کسانی که کافر شده‏ اند، تصور کنند اینکه به ایشان مهلت می‏ دهیم برای آنان نیکوست؛ ما فقط به ایشان مهلت می‏ دهیم تا بر گناه [خود] بیفزایند و [آن گاه] عذابی خفت ‏آور خواهند داشت».

مادران شهدا و همسران شهید ما به تأسی از حضرت زینب(سلام الله علیها) می توانند با بیان و قلم خود، تاریخ مقاومت مردان و زنان این سرزمین را در برابر رژیم طاغوت و مبارزات شجاعانه آن ها در هشت سال دفاع مقدس برای نسل امروزی تبیین و این میراث بزرگ ایثار و شهادت را به جوانان منتقل کنند.

نتیجه گیری

حضور مسئولانه زنان در قیام امام حسین(علیه السلام) و همدلی و همراهی آنان با نهضت حسینی، گویای آن است که زن می تواند برای رسیدن به والاترین مقام انسانی، هم پای مردان و شهیدان اسلام گام بردارد و برای تجدید حیات اسلام، مجاهدتی ثمربخش و چشم گیر داشته باشد. این زنان که همانند دیگر زنان دارای عاطفه و احساس بودند، علی رغم علاقه به زندگی بی دغدغه و بدون اضطراب، با تشویق همسر و فرزندان برای یاری فرزند رسول خدا، خود نیز همراه و هم پای آنان در مسیر اعتلای حق و جامعه اسلامی کوشیدند تا در تعارض دین و دنیا، دین را مقدم بدارند و در پی ادای تکلیف شرعی خویش با گذشتن از خود و تمایلات نفسانی حلال، نام خویش را در تاریخ جاودانه کنند.

فهرست منابع

کتب

۱.ابن اثیر، عزالدین علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر، ۱۳۹۹ق.

۲.ابن طاووس، علی بن موسی، اللهوف علی قتلی الطفوف، ترجمه احمد فهری زنجانی، چاپ اول، تهران: جهان، ۱۳۴۸ش.

۳.انیسی، فریبا، شرحی بر مظلومیت شهدای زن، مجله پیام زن فروردین ۱۳۸۷، شماره ۱۹۳.

۴.بحرانی اصفهانی، عبدالله بن نورالله، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، تصحیح محمدباقر ابطحی اصفهانی، چاپ دوم، قم: مؤسسة الامام المهدی، ۱۳۸۲ش.

۵.شریف قرشی، باقر شریف، حیاة الامام الحسین(علیه السلام)، چاپ اول، قم: مکتبة الداوری، ۱۳۹۶ق.

۶.مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت: مؤسسة الوفا، ۱۴۰۳ق.

۷.مزینانی، محمدصادق، نقش زنان در حادثه عاشورا، چاپ اول، قم: بوستان کتاب، ۱۳۹۰ش.

۸.مقرم الموسوی، سید عبدالرزاق، مقتل الحسین(علیه السلام)، بیروت: دار الکتاب الاسلامی، ۱۳۹۹ق.

۹.هاشمی خویی، میرزا حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ترجمه حسن حسن زاده آملی و محمدباقر کمره ای، چاپ چهارم، تهران: مکتبة الاسلامیة، ۱۴۰۰ق.

۱۰. یزدان پناه، زهرا، زنان عاشورایی: نقش زنان در نهضت امام حسین(علیه السلام) (از عشورا تا سقوط امویان)، چاپ اول، تهران: هلال، ۱۳۸۳ش.

پایگاه ها

۱.پایگاه اطلاع رسانی و دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی سید علی خامنه ای.

۲.خبرگزاری تسنیم، «با دستان خودم پنج شهیدم را به خاک سپردم»، ۱۹/۰۷/۱۳۹۳، کد خبر: ۵۲۱۲۱۷.

۳. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، «مروری بر نقش آفرینی زنان در دوران دفاع مقدس»، ۰۳/۰۷/۱۳۹۸، کد خبر: ۵۲۰۶.

۴. همشهری آنلاین، «زنان مبارز در خیابان انقلاب»، ۲۱/۱۱/۱۴۰۰، کد خبر: ۶۵۴۵۱۷.

پی نوشت ها:

[۱]. فصلت، آیه ۳۰. آنان که گفتند: پروردگار ما فقط خدای یکتاست و بر این ایمان پایدار ماندند فرشتگان رحمت بر آنها نازل شوند (و مژده دهند) که دیگر هیچ ترسی (از وقایع آینده) و حزن و اندوهی (از گذشته خود) نداشته باشید و شما را به همان بهشتی که (انبیا) وعده دادند بشارت باد.

[۲]. ر.ک: محمدصادق مزینانی، نقش زنان در حادثه عاشورا، ص ۲۰ ـ ۱۸.

[۳]. باقر شریف القرشی، حیاة الامام الحسین(علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۹۹.

[۴]. زهرا یزدان‌پناه، زنان عاشورایی، ص ۶۶ و ۶۷.

[۵]. عزالدین علی بن محمد ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۵، ص ۱۷۹.

[۶]. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۱۴۲.

[۷]. بیانات در دیدار با جمعی از پرستاران، ۲۲/۰۸/۱۳۷۰.

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۲۵۱۱

[۸]. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، «مروری بر نقش‌آفرینی زنان در دوران دفاع مقدس»، ۰۳/۰۷/۱۳۹۸، کد خبر: ۵۲۰۶.

https://www.irdc.ir/fa/news/۵۲۰۶

[۹]. علی بن موسی ابن‌طاووس، اللهوف علی قتلی الطفوف، ص ۱۲۷.

[۱۰]. خبرگزاری تسنیم، «با دستان خودم پنج شهیدم را به خاک سپردم»، ۱۹/۰۷/۱۳۹۳، کد خبر: ۵۲۱۲۱۷.

https://www.tasnimnews.com/fa/news/۵۲۱۲۱۷/۱۶/۰۷/۱۳۹۳

[۱۱]. عزالدین علی بن محمد ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۵، ص ۱۹۳.

[۱۲]. عبدالله بن نورالله بحرانی اصفهانی، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال‏، ج ۱۱، ص ۹۵۴.

[۱۳]. همشهری آنلاین، «زنان مبارز در خیابان انقلاب»، ۲۱/۱۱/۱۴۰۰، کد خبر: ۶۵۴۵۱۷.

https://www.hamshahrionline.ir/news/۶۵۴۵۱۷

[۱۴]. سید عبدالرزاق مقرم الموسوی، مقتل الحسین(علیه السلام)، ص ۴۰۰.

[۱۵]. میرزا حبیب‌الله هاشمی خویی، منهاج البراعه فی شرح نهج‌البلاغه، ج ۱۸، ص ۲۸۷.

[۱۶]. همان، ص ۲۸۶.

به قلم: زهرا رضائیان، کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث

با وجود هشدار مکرر و جدی پکن به واشنگتن برای لغو این سفر و جلوگیری از تنش‌افزایی در منطقه‌ی جنوب شرق آسیا، پلوسی با حمایت هر دو حزب اصلی آمریکا به تایوان رفت و با مقامات تایوانی دیدار کرد؛ موضوعی که مقامات چینی را به واکنش واداشت و قرار است از فردا، یک رزمایش عملیاتی توسط ارتش چین در حوالی جزیره تایوان برگزار شود.

این افزایش تنش‌ها در شرق آسیا که با تحریک مقامات آمریکایی صورت گرفته، مجددا نشان داد که ساختار حکومتی در این کشور تا چه اندازه به تنش‌زایی و بحران‌آفرینی در نظام بین‌الملل علاقه دارد و اساسا نظام کنونی جهان که برگرفته از نظم مورد پسند آمریکاست، تا چه حد ناپایدار و زمینه‌ساز جنگ است.

تکرار مدل بحران‌آفرینی آمریکا؛ این بار در تایوان

این مساله بارها از سوی رهبر انقلاب هم مورد تاکید قرار گرفته است. به عنوان مثال، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سه‌شنبه دهم اسفند، در سخنانی به مناسبت عید مبعث، تأکید کردند: «امروز مظهر واضح و کامل جاهلیت مدرن، رژیم مافیایی امریکا است که اساساً یک رژیم بحران‌ساز و بحران‌زیست است.»

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به قضایای اوکراین و عبرت‌های آن، این موضوع را نمونه‌ای آشکار از سیاست بحران‌سازی امریکا خواندند و افزودند: «برخلاف مواضع دوگانه غربی‌ها موضع ثابت جمهوری اسلامی ایران همواره مخالفت با جنگ و تخریب در همه مناطق دنیا است و علاج بحران اوکراین و قضاوت درباره آن را منوط به شناخت ریشه‌های واقعی آن می‌دانیم.»

تجربه اخیر در تایوان و تبعاتی که سفر نانسی پلوسی به تایوان خواهد داشت – و قطعا این منطقه را درگیر فضای امنیتی و نظامی خواهد کرد – نشان داد که تحلیل رهبر انقلاب تا چه اندازه منطبق بر واقعیت‌های جاری در نظام بین‌الملل است. همانطور که واشنگتن با تحریک دولت غربگرای ولودیمیر زلنسکی در اوکراین به عضویت در ناتو، جنگ و بحران را به اروپا تحمیل کرد، حالا نیز به نظر می‌رسد که این شرایط در جنوب شرق آسیا هم در حال تکرار است و کاخ سفید به دنبال ایجاد جرقه‌های درگیری نظامی در این منطقه است.  

بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که یک نسخه آن به دست رویتزر رسیده، ایران نصب سه آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 در تاسیست غنی‌سازی نطنز را تکمیل کرده است.

خبرگزاری رویترز نیز اعلام کرد ایران، آژانس را از قصد خود برای نصب 6 آبشار از سانتریفیوژهای IR-2M در یک واحد عملیاتی جدید در تاسیسات نطنز مطلع کرده است.