emamian

emamian

پدر و مادر مسئول سلامت و رشد جسمی و روحی و مهم ترین عامل سعادت و یا شقاوت فرزندان خود هستند، هر چه آنها در این زمینه سرمایه گذاری و تلاش بیشتری کنند نتیجه و ثمر آن را در آینده بیشتر خواهند دید.
حساس ترین وظیفه پدر و مادر در برابر فرزندانشان، تربیت صحیح آنان است.
اسلام شخصیت آینده کودک را مرهون تربیت و پرورش و مراقبت پدر و مادر می داند و برای تمام لحظات زندگی و دوران عمر افراد، دستورات خاص و مقررات ویژه ای دارد.
یکی از مسائل مطرح شده در اسلام، مسئله وظایف والدین در تربیت فرزندان است که در نظر قرآن و اهل بیت(ع) جایگاه ویژه ای دارد.
در این مقاله به بررسی برخی از وظایف تربیتی والدین در برابر فرزندان از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته شده است:

● اهمیت تربیت خانواده در قرآن و حدیث
خداوند متعال در سوره فرقان یکی از ویژگی های بندگان راستین را توجه خاص به تربیت فرزند و خانواده خویش می داند تا آن جا که آنها برای خود در برابر آنها احساس مسئولیت فوق العاده ای می کنند چنان که می فرماید: «آنها پیوسته از درگاه خدا می خواهند و می گویند پروردگارا از همسران و فرزندان ما کسانی قرار ده که مایه روشنی چشم ما گردد»
مسلما چنین افرادی آنچه در توان دارند در تربیت فرزندان و همسران و آشنایی آنها به اصول و فروع اسلام و راه های حق و عدالت، فروگذار نمی کنند و در آنجا که دستشان نمی رسد دست به دامن لطف پروردگار می زنند و دعا می کنند.
همچنین در آیه شش سوره التحریم خیرخواهی برای اعضای خانواده و تربیت دینی آنان را تکلیفی بایسته برعهده مومنان دانسته، روی سخن را به همه مومنان کرده و دستوراتی درباره تعلیم و تربیت همسر و فرزندان و خانواده به آنها می دهد و می فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده اید! خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان ها و سنگ ها هستند نگاهدارید.»
نگهداری خویشتن به ترک معاصی و عدم تسلیم در برابر شهوات سرکش است، و نگهداری خانواده به تعلیم و تربیت و امر به معروف و نهی از منکر و فراهم ساختن محیطی پاک و خالی از هرگونه آلودگی، در فضای خانه و خانواده است.
این برنامه ای است که باید از نخستین سنگ بنای خانواده، یعنی از مقدمات ازدواج، و سپس نخستین لحظه تولد فرزند آغاز گردد، و در تمام مراحل با برنامه ریزی صحیح و با نهایت دقت تعقیب شود.
به تعبیر دیگر حق زن و فرزند تنها با تأمین هزینه زندگی و مسکن و تغذیه آنهاحاصل نمی شود، مهم تر از آن تغذیه روح و جان آنها و به کار گرفتن اصول تعلیم و تربیت صحیح است.
از آیه فوق، و روایاتی که درباره حقوق فرزند و مانند آن در منابع اسلامی وارد شده، به خوبی استفاده می شود که انسان در مقابل همسر و فرزند خویش مسئولیت سنگین تری نسبت به دیگران دارد، و موظف است تا آنجا که می تواند در تعلیم و تربیت آنها بکوشد، آنها را از گناه بازدارد و به نیکی ها دعوت کند، نه اینکه تنها به تغذیه جسم آنها قناعت کند.
در حدیثی می خوانیم: هنگامی که آیه فوق نازل شد، کسی از یاران پیامبر(ص) سؤال کرد: چگونه خانواده خود را از آتش دوزخ حفظ کنم؟ حضرت(ص) فرمود: آن ها را امر به معروف و نهی از منکر می کنی، اگر از تو پذیرفتند آنها را از آتش دوزخ حفظ کرده ای، و اگر نپذیرفتند وظیفه خود را انجام دا ده ای»
امیر مومنان علی(ع) نیز در تفسیر آیه فوق فرمود: «منظور این است که خود و خانواده خویش را نیکی بیاموزید و آنها را ادب کنید.»
همچنین امام سجاد(ع) در رساله حقوق خود با اشاره به این موضوع، تربیت نیکو و کمک برای ایجاد رفتار صحیح در فرزندان را از وظایف والدین برشمرده و فرموده است: «و اما حق فرزندت آن است که بدانی او از توست و خیر و شر او در همین دنیا به تو نسبت داده می شود و تو نسبت به تربیت شایسته او و راهنمایی اش به سمت و سوی خدا و کمک به خداپرستی اش، مسئولی و در این مورد، پاداش یاکیفر داده خواهی شد. پس در کار تربیت فرزند، چنان رفتار کن که اگر در این دنیا آثار خوب داشت، مایه آراستگی و زینت تو باشد و با رسیدگی شایسته ای که نسبت به او داشته ای، نزد پروردگارت عذر و حجت داشته باشی!»
● وظایف تربیتی والدین انتخاب نام شایسته
انتخاب نام خوب برای کودک امری بسیار مهم وحساس است که تأثیر زیادی بر شخصیت و روح و روان او دارد، نام زیبا و شایسته، نماد هویت و شخصیت آینده هر فرد و مایه افتخار و مباهات وی خواهد بود.
رسول خدا(ص) انتخاب نام نیک را از حقوق فرزند بر گردن پدر می دانست و می فرماید: «فرزندانتان را به نام انبیا اسم گذاری کنید.»

● مهر و محبت
محبت اساس موفقیت خانواده و از مؤثرترین روش های تربیتی است که در فرهنگ اسلامی به آن توجه خاصی شده.
اسلام دستور داده که پدر و مادر باید براساس محبت فرزندان را تربیت کنند. چنان که پیامبرگرامی اسلام(ص) نیز می فرماید: کودکان را دوست بدارید و نسبت به آنها مهربان باشید.»
کودک بیش از هر کس تشنه محبت والدین خود می باشد. کودکی که در کانون مهر و محبت والدین خود پرورش یافته است دارای آرامش روانی، امنیت خاطر، اعتماد به نفس، اعتماد به والدین، الگوگیری در مهرورزی به دیگران و پیشگیری از انحرافات است، و بهتر می تواند با مشکلات و حوادث سهمگین دوران بلوغ و تغییرات جسمی و روانی روبه رو گردد و با آرامش و اطمینان قدم به عرصه اجتماع گذارد.
ارتباط عاطفی با فرزند موجب می شود که وی با والدین خویش صمیمی باشد، به آنان اعتماد کند و آنان را پناهگاه خویش در بحران های زندگی بداند. خداوند در قرآن کریم، خطاب به پیامبرش می فرماید: «به خاطر رحمت خدا بود که تو با آنان ارتباط صمیمی و مهرآمیزی پیدا کردی، اگر خشن بودی، هیچ کس دور تو جمع نمی شد.»
در این میان والدین بسیاری هستند که به فرزندان خود محبت فراوان دارند اما آن را ابراز نمی کنند. محبت وقتی سازنده و تأثیرگذار خواهد بود که فرد مورد محبت از آن آگاهی یابد؛ این نیاز، را می توان به شکل های گوناگون از جمله بوسیدن کودک، در آغوش گرفتن، گفتن جملات زیبا و محبت آمیز، خریدن هدیه و اسباب بازی و... برآورده کرد.
از نکات بسیار مهمی که والدین باید در این زمینه به آن توجه داشته باشند این است که از زیاده روی و افراط در محبت بپرهیزند که این خود نیز مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت.
خداوند در سوره منافقون مسلمانان را از محبت و علاقه زیاد به مال و فرزند که باعث غفلت از یاد خدا می شود، برحذر می دارد و می فرماید:«ای کسانی که ایمان آورده اید مبادا اموال و فرزندانتان، شما را از یاد خدا غافل گرداند و هر کسی چنین کند از زیان کاران است.»
محبت زیاد و بی جا، موجب نازپروردگی، لوس بار آمدن و از خود راضی شدن کودک می شود و به سبب وابستگی شدید کودک به والدین، فرزندان را از کسب استقلال باز می دارد و در حقیقت زمینه ضعف و سستی کودک و عدم شکیبایی و پایداری او در مقابل مشکلات را فراهم می کند.
امام باقر(ع) در این باره می فرماید: «بدترین پدر کسی است که در نیکی از حد اعتدال خارج شود و به زیاده روی بگراید و بدترین فرزندان فرزندی است که در اثر کوتاهی، به عاق والدین دچار شود.»

● سالم سازی محیط رشد فرزندان
پرورش صحیح فرزندان بدون توجه به ایجاد فضای سالم و مناسب و آرام میسر نمی شود.
قرآن کریم با تأکید بر ایجاد خانواده سالم و آرام، براین نکته تأکید کرده، می فرماید: «و از نشانه های او این است که همسرانی از (جنس) خودتان برای شما آفرید، تا بدان ها آرامش یابید، و در بین شما دوستی و رحمت قرار داد؛ قطعاً در آن ها نشانه هایی است برای گروهی که تفکر می کنند.»
نابسامانی خانواده، اختلاف و درگیری بین والدین، عدم رابطه صمیمی میان اعضای خانواده به ویژه والدین، در نتیجه فقدان امنیت و آرامش در خانواده، تربیت صحیح فرزند را تهدید و به مخاطره می اندازد.
در روایات زیادی به موضوع حسن خلق در خانواده اشاره شده است و این دلیل بر آن است که خوش رفتاری اعضای خانواده با یکدیگر تأثیرات مثبتی بر زندگی فرزندان می گذارد. امام باقر(ع) در زمینه اهمیت خوش رفتاری در کانون خانواده می فرماید: «هرکس احسان و نیکی به خانواده اش کند، عمرش طولانی می شود.»
وجود رابطه صمیمی بین والدین باعث به وجود آمدن آرامش در زندگی می گردد و موجب می شود تا کودک در محیط خانواده احساس امنیت داشته باشد.
از دیگر اموری که در سالم سازی محیط رشد فرزندان تأثیر فراوان دارد، آموزش بسیاری از مسائل ضروری برای زندگی کودک از وظایف و حقوق و حدود، معاشرت با افراد و آموزش رفتارها و روحیات صحیح اخلاقی متناسب با رشد و سن او است. این موضوع تأثیر فراوانی بر تغییر روحیه دینی و بینش معنوی کودکان خواهد گذاشت.
حضرت لقمان در آیات ۱۸ و ۱۹ سوره لقمان چند نکته اخلاقی مهم را به فرزندش گوشزد کرده، به فرزند خود نخست تواضع و فروتنی و خوشرویی را توصیه کرده می گوید: «با بی اعتنایی از مردم روی مگردان و مغرورانه برروی زمین راه مرو در راه رفتنت اعتدال را رعایت کن و در سخن گفتنت نیز رعایت اعتدال نما و از صدای خود بکاه و فریاد مزن.»
بیان این نکات از طرف حضرت لقمان و انعکاس آن ها در قرآن خود ضرورت آموزش نکات اخلاقی و اجتماعی را می رساند.

● بازی و همراهی با کودکان
بازی از مهم ترین فعالیت های کودک به شمار می رود که تأثیر مثبتی در روحیه و شخصیت او می گذارد و موجب شکوفایی استعدادهای نهفته و بروز خلاقیت در وی می شود. والدین باید به بازی کودکان اهمیت دهند و شرایط سالم برای بازی آنها فراهم سازند و خود به عنوان همبازی در آن شرکت داشته باشند. آنان باید کاری کنند که بازی به صورت تجربه ای لذت بخش در ذهن کودک باقی بماند زیرا زندگی او در بازی، شکل واقعی به خود می گیرد.
در بازی با کودک، والدین نباید خواست و اراده خود را به کودک تحمیل کنند. آنان باید همپا و هم ردیف او قرار بگیرند. در شیوه تربیت دینی نیز بر این مسأله تأکید فراوان شده است تا جایی که رسول خدا(ص) می فرمایند: «هرکس کودکی پیش اوست، باید برای او کودکی کند.»

● تکریم و احترام به کودک
احترام و تکریم شخصیت انسان یکی از شیوه های تربیتی آیین حیات بخش اسلام است و آموزه های قرآنی برپایه و اصول احترام به انسان و کرامت انسانی بنا نهاده شده است.
خداوند متعال در قرآن کریم انسان را مورد تکریم و ستایش خود قرارداده، می فرماید: مافرزندان آدمی را گرامی داشتیم و آن ها را در خشکی و دریا بر مرکب های راهوار سوار کردیم و از انواع غذاهای پاکیزه به آنان روزی دادیم و بر بسیاری از مخلوقات برتری بخشیدیم.»
از نظر اسلام کودکان و نوجوانان هم شایسته کرامت و احترام هستند و باید به احساسات آنان احترام گذاشت. والدین در این خصوص وظیفه مهم و خطیری برعهده دارند آنان باید شخصیت کودک را مورد توجه قرار داده، براساس اصل کرامت و حرمت انسان با او رفتار کنند.
امیرالمؤمنین علی (ع) می فرمایند: «با بچه هایتان به گونه ای برخورد کنید که آن ها خودشان را کریم و با شخصیت بدانند.»
تکریم کودک باعث به وجود آمدن احساس شخصیت و عزت نفس، پذیرش سخنان و آموزش های والدین؛ جلوگیری از سقوط در ورطه بزهکاری و گناه، جلوگیری از احساس خودکم بینی و جلوگیری از نفاق و دورویی در وی می شود.
سلام کردن به کودکان از سنن پیامبر اکرم (ص) و یکی از مصادیق تکریم فرزندان است که باعث به وجود آمدن شخصیت و ایجاد استقلال در آنان می شود. کودکی که بزرگسالان به او سلام کنند و بدین وسیله به او احترام گذارند. لیاقت و شایستگی خود را باور می کند.
امام رضا (ع) از پیامبر خدا (ص) نقل فرمودند: «پنج چیز است که تا لحظه مرگ آنها را ترک نمی کنم، یکی از آنها سلام گفتن به کودکان است و در انجام این عمل مراقبت می کنم.»
کودکانی که از همان کودکی با تربیتی اسلامی و با ایمان به خدا تربیت می شوند، دارای ایمانی قوی و روحیه و اراده ای نیرومند خواهند شد. آگاهی جوان از دین در تربیت او نقشی مهم دارد.
اما علی (ع) به فرزندش امام حسن (ع) فرمود: قلب کودک نورس مانند زمین خالی و آماده کشت است. هر تخمی که در آن کاشته شود قبول نموده و پرورش می دهد، فرزند عزیزم! من از دوران کودکی تو استفاده کردم و قبل از آنکه دل تربیت پذیر تو، سخت شود و عقلت را مسائل دیگری به خود مشغول نماید به تربیت و تعلیم تو اقدام نمودم.»
طبق این فرمایش، بهترین دوران تربیت و عالی ترین فرصت برای فراگرفتن راه صحیح زندگی همان ایام طفولیت می باشد؛ زیرا قدرت تقلید و مقایسه و حس قبول آموزش زندگی در کودکان و نوجوانان خیلی بیشتر از بزرگ ترها است. والدین باید در این زمینه به گونه ای عمل کنند که فرزندانشان احساس آزادی کنند.
والدین اگر می خواهند که فرزندان معتقد و دینداری تربیت نمایند؛ ابتدا باید خود الگویی شایسته و خوب در این زمینه برای آنها باشند. به دستورات و تعالیم دینی عمل کنند. در دوران کودکی، فرزندان شان را با نماز و مجالس و محافل مذهبی مأنوس سازند و سعی کنند که خاطرات خوشی را در ذهن آنان به وجود آورند و از سخت گیری با آنها بپرهیزند و با تذکر روش های صحیح، این فطرت را در وجود آنان بیدار سازند و آن ها را به طرف پذیرش دین سوق دهند.
وظیفه دیگر والدین ایجاد عشق و محبت به رسول خدا (ص) و اهل بیت (ع) در فرزندان است که در روایات توجه خاصی به آن شده است.
کودک از زمان کودکی باید با سیره و روش رسول حق و امامان معصوم (ع) آشنا شود، محبت آنها را در دل بپروراند و در کنار شناخت آنان و عشق به آن بزرگواران رشد کند. و آنان را الگو و سرمشق خود قرار دهد، که بهترین خیر برای انسان عشق به رسول خدا (ص) و امامان (ع) و اقتداری به آن اولیاء الهی است.


● رعایت عدالت و مساوات بین فرزندان
از جمله وظایف تربیتی والدین اجرای عدالت میان فرزندان است. کودک انتظار دارد که پدر و مادر در زندگی با وی به عدالت رفتار کنند و از هرگونه تبعیض و تفاوت نا به جا در مورد فرزندان پرهیز کنند. عدم توجه به عدالت و تبعیض و مقایسه کودکان با یکدیگر، تأثیر فراوانی بر سلامت روانی کودکان می گذارد و موجب ناآرامی، انحراف اخلاقی، احساس بدبینی و حسادت و انتقام در کودک می شود. در آموزه های اسلامی بر رعایت عدالت و مساوات در برخورد عاطفی با فرزندان تأکید و سفارش فراوان شده است.
پیامبر اکرم (ص) می فرماید: میان فرزندانتان عدالت را رعایت کنید، چنان که دوست دارید آنان در احسان و لطف به شما به عدالت رفتار کنند.»
● ازدواج به موقع
ازدواج گامی محکم و مقدس برای تشکیل نهاد خانواده است که مایه آرامش زن و مرد می باشد و سبب کرامت و شرافت انسان می شود.
نقش والدین در این زمینه و برای پیشگیری از انحرافات اخلاقی جوانان، نقش مهم و اساسی است. آنها می توانند با اقدام به موقع برای ازدواج فرزندانشان زمینه مناسب و لازم را فراهم کرده و به مسئولیت دینی و اخلاقی خود در برابر فرزندان، عمل کنند

به نقل از خبرگزاری «تاس»، روسای ستادهای هماهنگی بین دولتی روسیه و سوریه در خصوص بازگشت پناهندگان در پایان نشست روز پنج‌شنبه خود بیانیه مشترکی را تصویب کردند. در این سند از آمریکا خواسته شده تا اعمال تحریم‌های غیرقانونی علیه سوریه را متوقف کرده و نظامیان خود را از این کشور خارج کند.

در بیانیه مشترک روسیه و سوریه آمده است: «اعمال فشارهای تحریمی بی‌سابقه آمریکا و متحدان اروپایی این کشور و همچنین حضور غیرقانونی واحدهای نظامی کشورهای غربی در خاک جمهوری عربی سوریه تأثیر بسیار منفی بر وضعیت اقتصادی-اجتماعی و انسانی این کشور دارد. شرایط سیاسی بوجود آمده در نتیجه این اعمال فشارهای خارجی، مانعی جدی برای گسترش همکاری‌های انسان دوستانه و توسعه فعالیت‌های مربوط به بازسازی سوریه بعد از پایان جنگ داخلی چندین ساله و همچنین مانع از بازگشت مردم سوریه به روند زندگی عادی در کشورشان شده است. ضمن اینکه این اقدامات آمریکا و متحدانش مغایر با قطعنامه شماره 2585 شورای امنیت سازمان ملل است.»

در این بیانیه آمده است: «ما بر این عقیده هستیم که تنها تلاش‌های هماهنگ جامعه جهانی می‌تواند به بهبود وضعیت انسانی در سوریه کمک کند و در این راستا، لغو تحریم‌های غیرقانونی علیه مردم این کشور می‌تواند انگیزه جدیدی به پیشرفت در روند حل و فصل مشکلات داخلی و اوضاع سیاسی در این کشور شده و به بازسازی هرچه سریعتر سوریه کمک کند.»

علاوه بر این، در بیانیه مشترک ستادهای هماهنگی بین دولتی روسیه و سوریه تأکید شده که برخی کشورهای غربی تمایل دارند که مسائل انسان دوستانه در سوریه، از جمله ارسال کمکهای بین المللی صرفاً از طریق کریدورهای انسان دوستانه فرامرزی را سیاسی کنند که این برخورد ناقض مفاد قطعنامه شورای امنیت در این خصوص است. ما خواستار پایان دادن به این قبیل برخوردهای سیاسی با مسائل انسانی در سوریه هستیم که اهمیت حل و فصل سریع مشکلات مردم سوریه را نادیده می‌گیرد.

روز پنج‌شنبه در دمشق نشست مشترک ستادهای هماهنگی بین دولتی روسیه و سوریه در زمینه بازگشت پناهندگان به محل اقامت دائمی خود در کشورشان برگزار شد. این نشست به صورت کنفرانس ویدئویی بین مسکو و دمشق انجام گرفت و در آن نمایندگان سازمان ملل، کمیته بین المللی صلیب سرخ و دیگر سازمانهای فعال انسان دوستانه که وظایفی را در سوریه برعهده گرفته‌اند، شرکت داشتند.  

به نقل از خبرگزاری «اینترفکس»، "بختیار حکیموف" نماینده ویژه رئیس جمهوری روسیه در امور مربوط به سازمان همکاری شانگهای و سفیر تام الاختیار وزارت امور خارجه این کشور اعلام کرد که پیش‌نویس یادداشت تفاهم مربوط به تعهدات ایران برای بدست آوردن وضعیت عضویت دائمی این کشور در سازمان همکاری شانگهای به مقامات تهران تحویل شده است.

نماینده پوتین یادآور شد: «تشریفات رسمی برای پذیرش ایران بعنوان عضو دائم سازمان همکاری شانگهای از تاریخ 17 سپتامبر سال جاری (26 شهریور ماه) آغاز شده است. و از هم اکنون گام‌های بعدی در این زمینه آغاز شده و پیش‌نویس یادداشت تفاهم مربوط به تعهدات جمهوری اسلامی برای کسب وضعیت عضویت دائمی در این سازمان منطقه‌ای به طرف ایرانی تحویل داده شده است.»

حکیموف توضیح داد: «مهمترین بندهای این یادداشت تفاهم در خصوص تعهدات مربوط به عضویت دائمی ایران در سازمان همکاری شانگهای است که در دو بسته اسناد به مقامات تهران ارائه شده است. نخستین بسته شامل اسناد دارای اولویت است که باید هر چه سریعتر به تصویب برسند.»

این مقام روس پیش از این گفته بود که این یادداشت تفاهم طبق برنامه ریزی انجام شده، در نشست بعدی سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در ماه سپتامبر سال 2022 (اواخر تابستان سال آینده) به تصویب خواهد رسید.این سند به منزله آن است که ایران تعهدات خاصی را بعنوان عضو تمام و کمال سازمان همکاری شانگهای برعهده خواهد گرفت که باید به در زمان مشخصی به آنها عمل کند تا تشریفات خاص مربوط به پیوستن این کشور به خانواده شانگهای آغاز شود. پس از اجرای این تعهدات از سوی مقامات تهران، رهبران کشورهای عضو سازمان تصمیم نهایی درباره عضویت جمهوری اسلامی ایران را اتخاذ خواهند کرد.   

لازم به یادآوری است، در نشست رهبران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که در تاریخ 17 سپتامبر (26 شهریور ماه) در دوشنبه، پایتخت جمهوری تاجیکستان برگزار شد، سند مربوط به همکاری‌ها در زمینه آغاز تشریفات رسمی برای عضویت جمهوری اسلامی ایران در این سازمان به امضاء رسید.

حضرت فاطمه (علیهاالسلام) :


إلزَم رِجلَها ؛ فَإنَّ الجَنَّةَ تَحتَ أقدامِها


در خدمت مادر باش؛ زیرا بهشت زیر قدم های مادران است.


کنزالعمّال، ح ۴۵۴۴۳

 

 

«هوآ چانینگ» دستیار وزیر امور خارجه و سخنگوی وزارت امور خارجه چین ادعای مقام‌های آمریکایی درباره اردوگاه کار اجباری در سین‌کیانگ چین را «صرفا دروغی زشت و بی‌شرمانه» توصیف کرد.

وی در رشته پیامی توییتری نوشت: «آن چیزی که از آن با نام نیروی کار اجباری و قتل عام در سین‌کیانگ یاد می‌شود صرفا یک دروغ زشت و بی‌شرمانه است. قانون پیشگیری از کار اجباری اویغورها، یک حمله خبیثانه به چین با هدف مهار توسعه این کشور است».

دستیار وزیر خارجه چین اضافه کرد: «حقایق درباره کار اجباری در آمریکا فراوان است. طی پنج سال گذشته و هر سال، بیش از 100 هزار نفر به آمریکا برای کار اجباری قاچاق شده‌اند».

وی گفت: «جنایت علیه بشریت و قتل عام بومی‌های آمریکا حقایق غیرقابل انکار با شواهد استوار است».

هوآ چانینگ اضافه کرد: «گستاخی و بی‌شرمی برخی سیاستمداران آمریکایی بسیار فراتر از تصور و تحمل شده است که برای مردم آمریکا ناراحت کننده است».

دستیار وزارت امور خارجه چین گفت: «پکن قطعا اقدامات متناسب برای حفاظت از حقوق و منافع مشروع خود اتخاذ خواهد کرد. اما معتقدم که در نهایت چشمان مردم روشن خواهد شد و با حقیقت آشنا می‌شوند».

به نوشته خبرگزاری «رویترز»، «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا پنجشنبه شب به وقت تهران لایحه مصوب کنگره علیه چین را امضا و آن را به قانون تبدیل کرد. طبق این قانون، وارد کردن کالاهای تولید استان سین‌کیانگ چین به آمریکا ممنوع است.

دولت آمریکا از زمان روی کار آمدن «دونالد ترامپ» با اعمال تعرفه‌های سنگین علیه کالاهای چینی، سیاست جنگ تجاری علیه این کشور را در دستورکار قرار داد و متحدان خود را نیز تحت فشار قرار داد تا از واشنگتن پیروی کنند.

روز گذشته «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در این‌باره گفت چین بدون شک در آینده به قدرت اول اقتصادی در جهان تبدیل خواهد شد و آمریکا باید این را درک کند که نمی‌تواند مانع از این اتفاق شود.

زندگی اخلاقی

زندگی اخلاقی، زندگی‌ای «فراقانونی» است؛ به معنای مثبت آن. بدین سان که اخلاق و ارزش‌های انسانی و حالت‌های عاطفی و روانی، چنان در آن پررنگ‌اند که برای حقوق و قانون (به معنایی که در زندگی حقوقی حاکم است) مجالی باقی نمی‌ماند. حیات مشترک زن و شوهر، بر اساس تعاون و تفاهم و عشق و ایثار نهاده شده است. در این زندگی، به قوانین و احکام حقوقی و مدنی خانوادگی استناد نمی‌شود، مگر به اندازۀ نیاز و به گاه ضرورت، آن هم در هاله‌ای از ادب و احترام و صفا و خشنودی.

 

در زندگی اخلاقی، زن و شوهر، عاشق و معشوق‌اند. رفیق‌اند. فدایی هم‌اند. یکی‌اند. روح عشق و ایثار، پیکر زندگی‌شان را شاداب و طربناک کرده است. در این نوع از زندگی، حقوق و قانون مراعات می‌شود؛ امّا نه از سر اکراه و اجبار؛ بلکه به دلخواه و اختیار. حریم‌ها و حرمت‌ها پاس داشته می‌شوند؛ امّا نه از روی قرارداد و از ترس؛ بلکه از روی احترام و تکریم. در این زندگی، مرد کار می‌کند؛ امّا نه به خاطر آن که قانون، تأمین نفقۀ زن و هزینۀ زندگی را بر عهدۀ او نهاده است؛ بلکه به فرمودۀ پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله وسلّم) کار او جهادی مقدّس است و خود او مجاهد فی سبیل الله است :الکادُّ عَلی عِیالِهِ کَالمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ؛ آن کس که برای عیال و تأمین معاش خانواده‌اش تلاش می‌کند، چونان مجاهد در راه خداست.

 

در زندگی اخلاقی، زن در خانه کار می‌کند؛ امّا نه مانند مزدوران و نه برای گرفتن مزد و اجرت؛ بلکه به فرمودۀ امیرمؤمنان خانه برای او چونان میدان جهاد فی سبیل الله است و همسرداریِ نیکو برای او چون جهاد در راه خداست و پاداش او مانند پاداش مجاهدان است :جِهادُ المَرأةِ حُسنُ التَّبَعُّلِ؛ جهاد زن، نیکو شوهرداری کردن است.

 

در این زندگی، برای زن، در قبال هر لبخندی که بر لبان مردش بنشاند، حسنه‌ای است که پاداش آن نزد خدای سبحان است.

 

در این زندگی، زن به فرزند شیر می‌دهد؛ امّا شیرفروشی نمی‌کند و مزد نمی‌گیرد؛ بلکه در قبال هر مکیدن کودک، برای مادر حسنه‌ای است و نزد خدای رحمان پاداشی دارد. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلّم) در این باره فرموده:... فَإذا أرضَعَت، کانَ لَها بِکُلِّ مَصَّةٍ کَعِدلِ عِتقِ مُحَرَّرٍ مِن وُلدِ إسماعیل، فَإذا فَرَغَت مِن رَضاعِهِ ضَرَبَ مَلَکٌ کَریمٌ عَلی جَنبِها وَقالَ: إستَأنِفِی العَمَلَ فَقَد غُفِرَ لَکِ؛ هنگامی که مادر به بچه شیر می‌دهد، برای هر مرتبه‌ای که بچه پستان مادر را می‌مکد، خداوند ثواب آزاد کردن یک انسان از فرزندان حضرت اسماعیل (که مؤمن و موحّدند) به مادر پاداش می‌دهد و هنگامی که شیردادن را به پایان برد، فرشته‌ای بزرگوار، دست بر پهلوی مادر می‌گذارد و می‌گوید: زندگی تازه‌ای را آغاز کن، که خداوند گناهان گذشته‌ات را بخشید.

 

در زندگی اخلاقی، مانند زندگی حقوقی، پذیرایی از مهمانان شوهر بر زن واجب نیست و نیز بر مرد هزینه‌کردن برای مهمانان زن واجب نیست؛ امّا در زندگی اخلاقی، مهمان حبیب خداست و پذیرایی از او مایۀ خیر و برکت است و سبب شادمانی دل‌ها می‌شود و مهمان، غم و اندوه و بلا و گرفتاری را از خانه و زندگی بیرون می‌راند. و به فرمودۀ پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله وسلّم) :ِاِنَّ الضَّیفَ إِذَا جَاءَ فَنَزَلَ بِالقَومِ جَاءَ بِرِزقِهِ مَعَهُ مِنَ السَّمَاءِ؛ هنگامی که کسی نزد کسانی به مهمانی رود، روزی خویش را از آسمان با خود می‌آورد.

 

در زندگی حقوقی، زن وظیفه دارد نیازهای جنسی مرد را تأمین کند؛ امّا در زندگی اخلاقی، زن و شوهر به همدیگر عشق می‌ورزند. نیاز جنسی وعاطفی برای هر دو مطرح است. هر کدام می‌کوشد دیگری را خرسند کند.

 

در زندگی اخلاقی، اگرچه مانند زندگی حقوقی، بیرون رفتن زن از خانه و پرداختن به کارهای اجتماعی، منوط به رضایت مرد است؛ امّا در زندگی اخلاقی، زن و شوهر، رفیقانه و مسؤولانه، در عرصۀ زندگی خانوادگی و نیز زندگی اجتماعی، یکدیگر را یاری می‌کنند و هر کدام، در این ساحت‌های فضیلت، نقشی ایفا می‌نمایند.

 

مهریه، هم در زندگی حقوقی و هم در زندگی اخلاقی، از آن زن است؛ امّا در زندگی حقوقی، زن مهریه‌اش را از مرد می‌طلبد، اگرچه مرد، نادار باشد، و آن را می‌گیرد، اگرچه با توسّل به دادگاه و به اجرا گذاشتن باشد؛ امّا در زندگی اخلاقی، بخشیدن مهریه، یک فضیلت برای زن است و پاداش الاهی را ثمر می‌دهد. بریءالذّمه کردن یک انسان و گردن و عهدۀ او را از زیر بار قرض آزاد و رهاکردن، ثواب عظیم دارد.

 

در زندگی حقوقی، اهدای هدیه به زن بر مرد واجب نیست؛ هدیه جزو نفقه نیست؛ امّا در زندگی اخلاقی، اهدای هدیه، حسنه‌ای است که موجب خرسندی خداست و سبب گرمی قلب‌ها و فزایندۀ محبّت و نشانۀ عشق است و کدورت‌ها را از دل‌ها می‌زداید. پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) فرموده: تَهادوا فَإنَّ الهَدیَّةَ تُضَعِّفُ الحُبَّ وَتُذهِبُ بِغَوائِلِ الصَّدرِ؛ به یکدیگر هدیه دهید، که هدیه دوستی و محبّت را می‌افزاید و کینه‌ها و کدورت‌های سینه‌ها را می‌زداید.

 

در زندگی حقوقی، کفالت فرزند بر عهدۀ پدر است و حق حضانت او تا چند سال از آنِ مادر است و سپس به پدر منتقل می‌شود؛ امّا در زندگی اخلاقی، فرزند، ثمرۀ عشق زن و شوهر است.

 

در زندگی حقوقی و قانونی، زن به شوهرش به چشم یک همکار می‌نگرد که چگونه رابطۀ آن دو را قانون معیّن و تعریف می‌کند و به زن می‌گوید که کجا باید از شوهر اطاعت کرد و کجا می‌شود اطاعت نکرد؛ امّا در زندگی اخلاقی و ایمانی، شوهر چنان در دل و جان زن اوج می‌گیرد که به فرمودۀ پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلّم) اگر سجده بر غیر خدا جایز بود، زن بر شوهرش سجده می‌کرد. و نیز زن نزد شوهر، امانتی است الهی.

 

مرحله نهایی رزمایش مشترک پیامبر اعظم ۱۷ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با شلیک همزمان ۱۶ فروند موشک برد بلند، میان برد و کوتاه برد نیروی هوافضای سپاه به سمت اهداف از پیش تعیین شده انجام پذیرفت.

در این مرحله از رزمایش موشک‌های عماد، قدر، سجیل، زلزال دزفول و ذوالفقار مواضع حساس شبیه سازی شده دشمن را با دقت ۱۰۰ درصدی مورد اصابت قرار داده و منهدم کردند.

همزمان با شلیک موشک ها، ۱۰ فروند پهپاد هجومی نیروی هوافضای سپاه بطور همزمان از مبدا حرکت و اهداف از پیش تعیین شده را منهدم کردند.

بنابر این گزارش؛اجرای قابلیت مانور پذیری موشک های سوخت جامد برای عبور از سپرهای دشمن، شلیک همزمان و اصابت همزمان و ارتقای آمادگی های رزمی از ویژگی‌های بخش نهایی رزمایش پیامبر اعظم ۱۷ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.

 رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ از روز دوشنبه به مدت پنج روز در سواحل خلیج فارس، تنگه هرمز و منطقه عمومی استان‌های هرمزگان، بوشهر و خوزستان با حضور یگان‌هایی از نیروهای زمینی، دریایی و هوافضای سپاه همچنین برخی یگان‌های مردم پایه بسیج مستضعفین ایران برگزار شد. 

سخنگوی وزارت  خارجه چین گفت :مایلم دوباره تاکید کنم که آمریکا به عنوان مقصر بحران هسته ای ایران باید سیاست اشتباه خود مبنی بر «فشار حداکثری» بر ایران را مورد بازنگری قرار دهد و همه تحریم های غیرقانونی علیه ایران و نیز فشارهای ناشی از این تحریم ها علیه کشورهای ثالث را لغو کند و ایران نیز باید پایبندی کامل به توافق را ازسرگیرد.

ژائو لیجیان یادآور شد که پکن به ایفای نقشی فعال و سازنده ادامه می دهد و با همه طرف ها برای بازگرداندن سریع برجام به مسیر درست همکاری می کند و از حقوق و منافع مشروع مان با قاطعیت محافظت خواهیم کرد.

ایران و ۱+۴ قرار است دوشنبه آینده (۶ جدی برابر با ۲۷ دسامبر) مذاکرات خود  را در وین در قالب دور هشتم از سربگیرند.

این مذاکرات جمعه هفته گذشته برای بازگشت هیاتها به پایتخت ها و همچنین تعطیلات کریسمس طرفهای اروپایی با وقفه ای ۱۰ روزه مواجه شد.  

یکی از اصول حاکم بر زندگی حضرت زهرا (س) اصل استقامت است. استقامت یعنی طلب قوام و استواری؛ در خط اعتدال بودن. قرآن کریم می‌فرماید: «فَمَا اسْتَقَامُوا لَکُمْ فَاسْتَقِیمُوا لَهُمْ؛  تا زمانی که مشرکان به پیمان با شما پایداری کنند، شما پایداری کنید.» دو بار نیز در قرآن کریم آمده: «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ»یکی از رموز موفقیت، استقامت است. زندگی فراز و نشیب دارد، سختی دارد، اصل استقامت یعنی ایستادگی در برابر سختی‌ها و خود را نباختن.


انواع استقامت

استقامت و پایداری شاخه‌هایی دارد:

1. استقامت اعتقادی

پذیرش اعتقادات، تحقیقی است نه از روی تقلید کورکورانه، گمان، حدس و ظن. هنگامی که انسان خردمند عقیده صحیحی را می‌پذیرد باید برای تحقق و حفظ آن استقامت کند. نمونه بارز استقامت اعتقادی، حضرت آسیه (س) همسر فرعون است که زیر شکنجه‌ها فریاد می‌زد «رَبِّ ابْنِ لِی عِندَکَ بَیْتًا فِی الْجَنَّةِ». 
نمونه دیگر سحره فرعون هستند که به حضرت موسی (ع) ایمان آوردند و با تهدیدهای فرعون حاضر نشدند صحنه را خالی کنند؛ «قَالُوا لَا ضَیْرَ إِنَّا إِلَى رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ». 

نمونه دیگر از استقامت اعتقادی، جوانان اصحاب کهف هستند؛ «إِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْنَاهُمْ هُدًى». 

در تاریخ اسلام گروهی بودند به نام «معذّبین فی الله»؛ یعنی کسانی که تا سر حد مرگ در راه خدا شکنجه شدند مانند بلال [31]، خبّاب بن ارت [32]، سمیه [33]، یاسر [34] و عمار [35] که عده‌ای نیز به شهادت رسیدند.

یکی از اعتقاداتی که استقامت می‌طلبد، اعتقاد به ولایت است. ولایت اساس دین است و در طول تاریخ همواره مشکل مخالفین با اصل ولایت بوده است. شیطان در برابر ولی خدا حضرت آدم (ع) سجده نکرد. بعد از رسول خدا (ص) بسیاری از پذیرش اصل ولایت سر باز زدند. فتنه‌ها آغاز شد. مخالفت‌ها رسمی و علنی شد. منّا امیر و منکم امیر جای انتخاب رسمی و الهی را گرفت، حتی افرادی حاضر شدند عذاب آنها را بگیرد امّا زیر بار ولایت امیرالمؤمنین (ع) نروند. 

در این میان زهرای مرضیه (س) با تمام وجود بر سر میثاق با امام و ولی خدا پایداری کرد و بهای گزافی پرداخت. از جان خود و فرزندش گذشت تا ولی خدا تنها نماند؛ استقامتی ستودنی بر سر عقیده‌ای حقیقی. او نه تنها ساکت نماند بلکه به مبارزه مستقیم با مخالفان ولایت پرداخت. کلمات نورانی آن حضرت در دفاع از ولایت امیرالمؤمنین (ع) شاهد این مدعاست، در جمع زنان مهاجر و انصار فرمود:

«وَیْحَهُمْ أَنَّى زَعْزَعُوهَا عَنْ رَوَاسِی الرِّسَالَةِ وَ قَوَاعِدِ النُّبُوَّةِ وَ الدَّلَالَةِ وَ مَهْبِطِ الرُّوحِ الْأَمِین‏؛  وای بر آنان چرا نگذاشتند حق در مرکز خود قرار یابد و خلافت بر پایه‌های نبوت استوار ماند.»

در بخش دیگری امام امیرالمؤمنین (ع) را چنین معرفی کرد:

«وَ مَا الَّذِی نَقَمُوا مِنْ أَبِی الْحَسَنِ (ع) نَقَمُوا وَ اللَّهِ مِنْهُ نَکِیرَ سَیْفِهِ وَ قِلَّةَ مُبَالاتِهِ لِحَتْفِهِ وَ شِدَّةَ وَطْأَتِهِ وَ نَکَالَ وَقْعَتِهِ وَ تَنَمُّرَهُ فِی ذَاتِ اللَّه‏؛  چه باعث شد از اباالحسن انتقام بگیرند؟ چون تیزی شمشیرش را دیدند و پایداری او را مشاهده کردند که نسبت به مرگ بی‌اعتنا بود و دیدند که چگونه بر آنان می‌تازد و با دشمنان خدا نمی‌سازد و آنان را عقوبت می‌کند و خشم و غضب او در راه خداست.»


نگاهی به اصل استقامت در سیره حضرت فاطمه سلام الله علیها
 

2. استقامت اقتصادی

زندگی حضرت زهرا (س) با سختی‌های فراوانی همراه بود. مدتی در شعب ابی‌طالب [36] تبعید بود و مدتی در مدینه به ویژه اوائل ازدواج در فقر محض زندگی می‌کرد. در چنین شرایطی آن حضرت با استقامت، صبر و مدیریت نگذاشت قوام منزل و زندگی متزلزل شود. در چنین شرایط سخت اقتصادی نه تنها پایداری کرد بلکه انفاق و اطعام نیز می‌نمود.

مرد گرسنه‌ای با حضور در مسجد مدینه اظهار گرسنگی و فقر کرد. رسول خدا (ص) فرمود: چه کسی او را امشب مهمان می‌کند؟ حضرت علی (ع) عرض کرد: من یا رسول‌الله! او را همراه خود به منزل برد و از حضرت زهرا (س) پرسید مهمان گرسنه‌ای آورده‌ام، آیا چیزی در منزل هست؟ فاطمه (س) ایثارگرانه عرض کرد: 

«مَا عِنْدَنَا إِلَّا قُوتُ الصِّبْیَةِ لَکِنَّا نُؤْثِرُ ضَیْفَنَا؛  در خانه غذایی نیست مگر به اندازه خوراک دختربچه، امّا امشب مهمان را بر خود ترجیح می‌دهیم.»

آن حضرت با دست خود آرد می‌کرد، نان می‌پخت و فرزندان را سرپرستی می‌کرد تا جایی که دست‌های مبارکشان زخم می‌شد؛ در این‌باره فرمود:

«قد مَجِلَتْ یَدای مِنَ الرَّحَى لَیلَتِی جَمیعاً أُدِیرُ الرَّحَى حَتّى أُصبحَ؛  دستانم در اثر آرد کردن گندم ورم کرده، امشب تا صبح به آرد کردن مشغول بودم.»
 

3. استقامت در راه تبلیغ

«الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَ یَخْشَوْنَهُ وَ لَایَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ؛  آنان که همواره پیام‌های خدا را به مردم می‌رسانند و از عظمت او می‌ترسند و از هیچ کسی جز او واهمه ندارند.»

حضرت زهرا (س) مرتب به تبلیغ معارف دین می‌پرداخت و سختی‌ها را در این راه تحمل می‌کرد، پرسش‌های مردم را پاسخ می‌داد. ایشان محدثه است، روایات زیادی از آن بزرگوار نقل شده است. استقامت ایشان در راه تبلیغ ولایت موجب شد اصل امامت بماند و شیعه منسجم شود.
 

4. استقامت در مصائب و سختی‌ها

یکی از مصادیق استقامت و پایداری، استقامت در مصائب و گرفتاری‌هاست. زندگی بدون مصائب و بلایا قابل تصور نیست. صبر و مقاومت در برابر سختی‌ها و رضایت به تقدیر الهی اجر فراوان دارد. در روایت داریم:

«مَنْ لَمْ یَرْضَ بِقَضَائِی وَ لَمْ یَصْبِرْ عَلَى بَلاَئِی فَلْیَعْبُدْ رَبّاً سِوَایَ؛  آنکه به قضای من رضا ندهد و بر بلای من تحمل نکند، پس خدایی غیر از من را پرستش کند.»
رسول خدا (ص) روزی بر فاطمه (س) وارد شد، دید دخترش روی زمین نشسته، در حالی که فرزندش را شیر می‌دهد، با دست دیگر با آسیاب‌دستی گندم آرد می‌کند، اشک در چشمان رسول خدا (ص) حلقه زد، فرمود:

«یَا بِنْتَاهْ تَعَجَّلِی مَرَارَةَ الدُّنْیَا بِحَلَاوَةِ الْآخِرَة؛ دخترم! تلخی دنیا را به یاد شیرینی و سعادت بهشت بر خود گوارا ساز.»

حضرت فاطمه (س) در پاسخ عرض کرد:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نَعْمَائِهِ وَ الشُّکْرُ لِلَّهِ عَلَى آلَائِه‏؛  خدا را سپاس مى‌گویم به سبب نعمت‌هاى فراوانى که به من عطا فرموده و او را در مقابل محبّت‌هایش شکر مى‌گزارم.»

آن حضرت از کودکی در سختی بزرگ شد. پنج سال داشت، مادر از دست داد، 3 سال در شعب ابی‌طالب بود، در مدینه هم، دوران جنگ و درگیری‌ها بود. در خانه‌ای محقر با چهار فرزند در حالی‌که علی (ع) دائم در مأموریت و جنگ بود ایشان هرگز شکوه نکرد و همواره در برابر سختی‌ها مقاوم بود.

جمع‌بندی

استقامت، شاخه‌های زیادی دارد. استقامت سیاسی، استقامت اقتصادی، استقامت عبادی، استقامت اجتماعی. آنچه ذکر شد بخشی از این موارد بود.


پینوشت:

[1] «کَیْفَ یَکُونُ لِلْمُشْرِکِینَ عَهْدٌ عِندَ اللَّهِ وَ عِندَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِینَ عَاهَدتُّمْ عِندَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ فَمَا اسْتَقَامُوا لَکُمْ فَاسْتَقِیمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقِینَ»؛ توبه، 7.
[2] «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَ لَا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنتُمْ تُوعَدُونَ»؛ فصلت، 30؛ «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَا هُمْ یَحْزَنُونَ»؛ احقاف، 13.
[3] تحریم، 11.
[4] شعراء، 50.
[5] «نَّحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَأَهُم بِالْحَقِّ إِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْنَاهُمْ هُدًى»؛ کهف، 13.
[6] «سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ»؛ معارج، 1.
[7] الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج 1، ص 108.
[8] همان.
[9] «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِیِّ (ص) فَشَکَا إِلَیْهِ الْجُوعَ، فَبَعَثَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) إِلَى بُیُوتِ أَزْوَاجِهِ فَقُلْنَ: مَا عِنْدَنَا إِلَّا الْمَاءُ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ لِهَذَا الرَّجُلِ اللَّیْلَةَ فَقَالَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (ع): أَنَا لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ، وَ أَتَى فَاطِمَةَ (س) فَقَالَ: مَا عِنْدَکَ، یَا ابْنَةَ رَسُولِ اللَّهِ فَقَالَتْ: مَا عِنْدَنَا إِلَّا قُوتُ الصِّبْیَةِ لَکِنَّا نُؤْثِرُ ضَیْفَنَا. فَقَالَ عَلِیٌّ (ع): یَا ابْنَةَ مُحَمَّدٍ، نَوِّمِی الصِّبْیَةَ، وَ أَطْفِئِی الْمِصْبَاحَ، فَلَمَّا أَصْبَحَ عَلِیٌّ (ع) غَدَا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَأَخْبَرَهُ الْخَبَرَ، فَلَمْ یَبْرَحْ حَتَّى أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ یُؤْثِرُونَ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»؛ الامالی للطوسی، ص185.
[10] «عن علی رضی اللّه عنه قال: أهدی لرسول اللّه (ص) رقیق أهداه له بعض ملوک الأعاجم فقلت لفاطمة: أئت أباک فاستخدمیه خادما، فأتت فاطمة فلم تجده و کان یوم عائشة، ثم رجعت مرة أخرى فلم تجده و اختلفت أربع مرات فلم یأت یومه ذلک حتى صلاة العشاء، فلما أتى أخبرته عائشة أن فاطمة التمسته أربع مرات، فأتى فاطمة فقال: ما أخرجک من بیتک؟ قال: و طفقت أغمزها أقول استخدمی أباک فأدنت الیه یدها فقالت: قد مجلت یدای من الرحى لیلتی جمیعا أدیر الرحى حتى أصبح و أبو الحسن یحمل حسنا و حسینا. قال لها: اصبری‌»؛ احقاق الحق و ازهاق الباطل، ج25، ص319؛ فرهنگ فاطمیه، ص391.
[11] «الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَ یَخْشَوْنَهُ وَ لَا یَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَ کَفَىٰ بِاللَّهِ حَسِیبًا»؛ احزاب، 39.
[12] مسکّن الفؤاد عند فقد الأحبة و الأولاد، ج1، ص11.
[13] «تَفْسِیرِ الثَّعْلَبِیِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (ع) وَ تَفْسِیرِ الْقُشَیْرِیِّ عَنْ جَابِرٍ الْأَنْصَارِیِّ أَنَّهُ رَأَى النَّبِیُّ (ص) فَاطِمَةَ وَ عَلَیْهَا کِسَاءٌ مِنْ أَجِلَّةِ الْإِبِلِ وَ هِیَ تَطْحَنُ بِیَدَیْهَا وَ تُرْضِعَ وَلَدَهَا فَدَمَعَتْ عَیْنَا رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَقَالَ یَا بِنْتَاهْ تَعَجَّلِی مَرَارَةَ الدُّنْیَا بِحَلَاوَةِ الْآخِرَةِ فَقَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نَعْمَائِهِ وَ الشُّکْرُ لِلَّهِ عَلَى آلَائِهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضى‏»؛ مناقب آل ابی‌طالب (ع)، ابن‌شهرآشوب، ج3، ص342؛ بحارالانوار، ج43، ص86.

وقتی ما غذای چربی می‌خوریم، حجم زیاد چربی به سیستم گوارشمان فشار زیادی وارد می‌کند. در میان چربی و کربوهیدرات و پروتئین، چربی کُندترین هضم را در بدن دارد و نیازمند آنزیم‌های خاصی است تا تجزیه شود. هر چیزی از استرس گرفته تا داروها می‌توانند میزان این آنزیم‌ها را کاهش دهند، چنان که خیلی از افراد این مشکل را دارند. حالا با مصرف چربی زیاد، سیستم گوارش هم مجبور می‌شود پُرکاری کند که اغلب نتیجه‌ی آن نفخ و تهوع و احساس درد و ناراحتی خواهد بود.
شایع‌ترین علامت گوارشی که تحت فشار است واقع ناخوشایند می‌باشد؛ غذا نه تنها طولانی مدت در معده می‌ماند بلکه ممکن است به طور کال هضم نشده وارد روده شود. گاهی در این موارد می بینید که مدفوع‌تان چرب و چسبناک است. خیلی از افراد بعد از خوردن غذای چرب دچار اسهال و شکم درد هم می‌شوند.

 

یکی دیگر از اثرات قابل توجه غذای چرب بر بدن مربوط به باکتری‌های روده است که به آن میکروبیوم می‌گویند. خوردن همبرگر و سیب زمینی سرخ کرده به نفع این میکروارگانیسم‌های مفید نیست. خیلی از غذاهای چرب حاوی چربی‌های سالمی که در ماهی و گردو و آووکادو و روغن زیتون وجود دارند نیستند و خوردن روغن‌های گیاهی تصفیه شده به جای این چربی‌های سالم، تعادل اسیدهای چرب بدن را به هم می‌زند و در نتیجه بر همه چیز از سطح هورمون‌ها گرفته تا سیستم ایمنی بدن اثر می‌گذارد.
این غذاها پُر از 
چربی‌های ترانس و چربی‌های اشباع هستند که باعث افزایش وزن، بالا رفتن سطح کلسترول و فشارخون شده و ریسک ابتلا به دیابت نوع دوم و بیماری‌های قلبی را نیز بیشتر می‌کنند. از این رو مهم است که در خوردن این جور غذاها زیاده روی نکنید. اما اگر پیش آمد و مقدار زیادی غذای پُرچرب خوردید، راهکارهایی وجود دارند که می‌توانید با کمک آن‌ها، اثرات مضر غذای پُرچرب را تا حدودی کاهش دهید.

 

بعد از خوردن غذای چرب چه باید کرد؟

. آب گرم یا آب ولرم بنوشید
نوشیدن آب ولرم بعد از خوردن غذاهای چرب کمک می‌کند سیستم گوارش فعال شود. آب به عنوان حامل مواد مغذی و ضایعات عمل می‌کند. نوشیدن آب گرم باعث می شود مواد مغذی که خورده‌اید به شکل‌ قابل هضم‌تری تجزیه شوند. اگر آب کافی ننوشید، روده‌ی باریک مجبور می‌شود آب مورد نیازش را از غذایی که خورده‌اید جذب کند و در نتیجه بدنتان کم آب شده و به یبوست دچار می‌شوید.

. نوشیدنی دتوکس بخورید
نوشیدنی‌های دتوکس یا سم‌زدا به دفع سمومی که بعد از مصرف غذاهای چرب در بدن جمع شده‌اند کمک می‌کنند. برخی از محققان توصیه می‌کنند شیوه‌های سم زدایی بدن یا مصرف نوشیدنی‌های دتوکس کمک می‌کنند سموم از بدن دفع شده و به کاهش وزن نیز کمک خواهند کرد. چای سبز با دارچین، سیر و پیاز، آب انار، مرکبات مخصوصا لیمو و زنجبیل تنها چند نمونه از خوراکی‌‌‌های سم‌زدا از بدن هستند.

. عسل بخورید
عسل یکی از بهترین راهکارهای کهن برای هضم بهتر غذای چرب است. یک قاشق مرباخوری عسل را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دو قاشق مرباخوری سرکه سیب هم به آن اضافه نمایید. این نوشیدنی را بعد از خوردن غذای چرب مصرف کنید.

عسل یکی از بهترین راهکارهای کهن برای هضم بهتر غذای چرب است. یک قاشق مرباخوری عسل را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دو قاشق مرباخوری سرکه سیب هم به آن اضافه نمایید. این نوشیدنی را بعد از خوردن غذای چرب مصرف کنید


. پیاده روی کنید
سی دقیقه پیاده‌روی بعد از خوردن یک غذای سنگین و چرب به بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند. پیاده روی به قدرت جذب معده نیز کمک کرده و منجر به کاهش وزن هم می‌شود. بنابراین این بار که یک غذای چرب خوردید، سی دقیقه پیاده‌روی کنید تا کار بدنتان راحت‌تر شود. بالا و پایین رفتن از پله‌ها و دیگر فعالیت‌های بدنی هم می‌تواند کالری بسوزاند و هم با پیامی که به کبد و روده‌هایتان می‌فرستد آن‌ها را وادار نماید عملکرد بهتری داشته باشند.

. برای وعده‌ی غذایی بعدی‌تان برنامه‌ریزی کنید
برنامه‌ریزی از قبل برای وعده‌های غذایی کمکتان می‌کند هوس خوردن هله‌هوله و غذاهای چرب و فست فود را نکنید. از خوردن صبحانه نیز فرار نکنید. خوردن یک صبحانه سالم و کامل می‌تواند انرژی طول روزتان را تامین کند. در رژیم غذایی‌تان غلات کامل و انواع سبزیجات را به وفور جای دهید، با نوشیدن آب و مایعات دیگر بدنتان را هیدراته نگه دارید و شام سبُک بخورید. ترکیبی از کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌هایی که هضم راحتی دارند همان چیزی است که بدنتان نیاز دارد.

. پروبیوتیک مصرف کنید
مصرف منظم پروبیوتیک‌ها به تعادل میکروبیوم روده و سلامت گوارش و سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. شما می‌توانید یک فنجان ماست یا مقداری کشک بخورید. بعد از خوردن غذای پُرچرب برای تقویت روده‌هایتان پروبیوتیکی مانند کفیر مصرف کنید.

. بیشتر میوه و سبزی بخورید
مصرف میوه و سبزی، ویتامین‌ها و املاح و فیبر کافی به بدنتان می‌رساند تا فرایندهایش را خوب انجام دهد. خوردن غذاهای چرب که فاقد فیبر و ریزمغذی‌های لازم بوده و پُر از چربی‌های اشباع و ترانس هستند می‌تواند باعث یبوست شود. می‌توانید یک کاسه شامل دانه‌ها و مغزها به عنوان یک میان وعده‌ی انرژی بخش مصرف کنید. غذایتان را با یک کاسه سالاد و سبزیجات تازه شروع کنید و مواد مغذی ضروری بدن را به آن برسانید.

. خوب بخوابید
خوابیدن به بهتر شدن خلق و خوی‌تان کمک می کند، کسالتتان را برطرف می‌کند و بدن و ذهن و روانتان را آرام می‌سازد. ضمنا خواب و استراحت کافی جلوی پُرخوری و خوردن هیجانی‌تان را می گیرد.

 

بعد از خوردن غذای چرب چه کارهایی نباید کرد؟

. غذاهای سرد نخورید
خوردن غذاهای سرد مثل بستنی بعد از مصرف غذاهای چرب، اثرات منفی روی کبد و معده و روده‌ها می‌گذارد. غذای چرب به سختی هضم می‌شود و اگر بعد از آن غذای سرد بخورید، کار گوارشتان را سخت‌تر هم می‌کنید و ممکن است دچار نفخ و بدهضمی هم بشوید. پس بعد از غذای چرب غذای سرد نخورید.

. بعد از غذا فورا به رختخواب نروید
هرگز فورا بعد از خوردن غذا به رختخواب نروید. همیشه بین شام و خوابتان دو سه ساعت فاصله بگذارید. فورا بعد از غذا خوابیدن، کار گوارش را سخت می‌کند و منجر به نفخ و تجمع چربی در بدن می‌شود.
 

در پایان

آگاهانه غذا بخورید و انتخاب‌های غذایی‌تان را کنترل کنید. رعایت راه‌های گفته شده بعد از خوردن غذای پُرچرب، کلید کمک به سلامتی است. هفته‌ای یک بار غذای مورد علاقه‌تان را بخورید تا هوس‌های غذایی‌تان بی‌پاسخ نمانند ولی تعادل را رعایت کنید و باقی روزهای هفته غذاهای سالم و طبیعی و مقوی بخورید.

احادیث