کتاب «رژیم موقت مفهوم و پژوهشهای تخصصی» که توسط مرکز مطالعات و پژوهشهای الاتحاد تالیف و منتشر شده، در مباحثی تخصصی به بررسی پدیده فروپاشی رژیم موقت صهیونیستی پرداخت است. این کتاب در فصل اول مفهوم رژیم موقت و اذعان شخصیتهای مختلف بینالمللی و صهیونیستی به این موضوع را مورد اشاره قرار داده و در فصلهای بعدی به بررسی ساختارهای امنیتی و تشکیلاتی سرویسهای جاسوسی و نظامی رژیم صهیونیستی پرداخته و در ادامه بحرانهای فراروی اسرائیل که منجر به این فروپاشی میشود را برشمرده است.
بخش سیزدهم
شکافهای ساختاری رژیم موقت اسرائیل
در این بخش قصد داریم شکافهای ساختاری رژیم صهیونیستی و تاثیر تهدیدات داخلی و خارجی بر امنیت اسرائیلیها را با تواجه به دادههای شورای امنیت داخلی این رژیم و نتایج نظرسنجیهای انجام شده از شهرکنشینان صهیونیست مورد بررسی قرار دهیم. مهمترین سوالاتی که در این بخش مطرح میگردد به این شکل است: تهدیدات موجودیتی که رژیم موقت از آن رنج میبرد کدامند؟ آسیبهای ناشی از این تهدیدات برای صهیونیستها چیست؟ شاخصهای فروپاشی اسرائیل کدامند؟ شکافهای ساختاری اسرائیل چگونه شکل گرفته است؟
تهدیدات موجودیتی
طبق تحقیقاتی که توسط مراکز مطالعاتی رژیم موقت انجام شده، تهدیدات موجودیتی علیه این رژیم را میتوان به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم کرد. ما در اینجا میخواهیم با ارزیابی خلاصه مطالعات مراکز اسرائیلی مهمترین چالشهایی که این رژیم با آن مواجه است را مورد بررسی قرار دهیم.
تهدیدات خارجی-تهدید اول: ایران هستهای
در مطالعه استراتژیک سالانه رژیم صهیونیستی برای سال 2022 که توسط مرکز امنیت داخلی این رژیم تهیه شده، آمده است که ایران در قلب چالشهای اسرائیل قرار دارد. ایران به تلاشهای خود برای تبدیل شدن به یک قدرت هستهای ادامه میدهد و تواناییهای لازم در این زمینه را نیز دارد. به دنبال آن ایران همچنان مصمم است تا گزینههای نظامی برای تهدید علیه اسرائیل را در مناطق مختلف و در طول مرزها فعال کند و گروههای وابسته به ائتلاف ایران در منطقه، اسرائیل را در محاصره موشکها و پهپادها و موشکهای دقیق قرار دادهاند.
در بحبوحه مذاکرات مربوط به احیای توافق هستهای ایران، رژیم موقت صهیونیستی در حالت از نگرانی به سر میبرد. مرکز مطالعاتی «آنفه» رژیم صهیونیستی در گزارشی به این منظور اشاره میکند که در پرونده هستهای ایران، چه یک توافق جزئی اتفاق بیفتد چه یک توافق طولانی و چه حتی مذاکرات از هم بپاشد همه اینها برای اسرائیل تاثیر منفی خواهد داشت.
بر اساس این پژوهش؛ در این شرایط اسرائیل باید به گفتگوی تضمینی با دولت آمریکا جهت اتخاذ یک استراژی جامع شامل ایجاد تهدید نظامی و افزایش فشارها در ابعاد مختلف علیه ایران ادامه دهد. همچنین در صورت لزوم باید استراتژی جنگ بین جنگها که اسرائیل در سوریه شکل داده بود برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه نیز به کار رود و در اینجا ما نیاز به تشکیل ائتلافهای منطقهای ضمن توافقهای عادیسازی با کشورهای عربی برای محدود کردن گامهای ایران داریم.
در مطالعه قبلی این مرکز صهیونیستی در سال 2020 آمده بود که ظهور ایران هستهای منجر به چند قطبی شدن خاورمیانه میگردد که در کوتاه مدت و بلند مدت پیامدهای منفی برای اسرائیل خواهد داشت؛ به ویژه اگر ایران بخواهد همچنان به پیشرفتهای خود در برنامه هستهای همزمان با تقویت قدرت نظامی خود ادامه دهد.
ائتلاف منطقهای ضد اسرائیل و ناتوانی تلآویو در مقابله با موشکهای مقاومت
ائتلاف متشکل از دشمنان رژیم موقت در منطقه قدرت و انگیزه لازم برای ایجاد یک تهدید موجودیتی علیه این رژیم را دارد. مراکز مطالعاتی رژیم صهیونیستی در این زمینه به جنگ آینده در جبهه شمالی فلسطین اشغالی اشاره میکنند و این تهدید به عنوان یک چالش نظامی بزرگ در منطقه شمالی در راس دغدغههای اسرائیل قرار گرفته است. نگرانی اسرائیلیها در این زمینه مربوط به گسترش محور مقاومت و تشدید تنشها میان این محور با رژیم موقت است.
طبق مطالعات صورت گرفته توسط مراکز صهیونیستی درباره تهدیدات موجودیتی علیه این رژیم، حملات پهپادی و حملات سایبری از جانب دشمنان اسرائیل میتواند سامانههای دفاعی و کار موسسات اسرائیل را مختل کند. بر اساس این مطالعه، بزرگترین دشمن اسرائیل که میتواند این تهدیدات را علیه آن شروع کند در وهله نخست ایران و بعد از آن گروههای متحد این کشور در منطقه هستند. از جمله تهدیدات نظامی خارجی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته، تهدید فوری و ملموس و محتملی است که اسرائیل در حال حاضر با آن مواجه شده و میتواند ضربه بزرگی به ارتش اسرائیل و زیرساختهای کابینه آن وارد کند. این تهدید مربوط به پیشرفت تکنولوژی میان دشمنان اسرائیل به ویژه در صنعت موشکهای دقیق است که نیاز اسرائیل را به تقویت سامانههای دفاعی خود برای مقابله با موشکهایی که از هر طرف اسرائیل (فلسطین اشغالی) را هدف قرار خواهند داد، بیشتر میکند.
«اودی دکل» مدیر مرکز نیروهای ذخیره ارتش رژیم صهیونیستی هشدار میدهد که جبهه داخلی اسرائیل در جنگ آینده در معرض خطر هزاران موشک از جمله موشکهای دقیق و پهپادهای هجومی از جبهههای مختلف لبنان و سوریه و غرب عراق و نیز نوار غزه قرار خواهد گرفت و ما در جبهه شمالی با جنگی همه جانبه مواجه خواهیم بود که نسبت به دورههای قبل بسیار دشوار است.
سناریوهای جنگ اسرائیل در جبهه شمالی فلسطین اشغالی آنگونه که این مسئول ارتش رژیم صهیونیستی توصیف میکند به شکل زیر خواهد بود:
الف) جنگ سوم با لبنان: این جنگ در برخی موارد مشابه جنگهای سابق با این کشور خواهد بود؛ جنگهایی که از سال 1982 تا 2006 اتفاق افتاد.
ب) جنگ در جبهه شمالی در دو بعد اصلی وضعیت متفاوتی با جنگهای قبلی خواهد داشت:
بعد اول: حزبالله دشمن اصلی اسرائیل است اما سایر گروههای وابسته به محور «شیعی» (محور مقاومت) به شکل جدی متمرکز بر جبهه شمالی اسرائیل (فلسطین اشغالی) هستند و در نبرد مقابل اسرائیل شرکت خواهند کرد. ارتش سوریه نیز قدرت نظامی خود را تقویت کرده است.
-در بعد دوم که مربوط به هدف قرار دادن عمق اسرائیل (فلسطین اشغالی) است، نیروهای محور مقاومت از غرب عراق اسرائیل را هدف قرار میدهند.
ج) جنگ با ایران: در این سناریو ایران به شکل مستقیم وارد جنگ با اسرائیل میشود و موشکهای بالستیک و موشکهای دریایی از جانب ایران به سمت اهداف در اسرائیل (اراضی اشغالی) شلیک میشود. اما در هر صورت سناریو جنگ جامع در جبهه شمالی با محور مقاومت محتملترین سناریو پیش روی اسرائیل است.
انزوای اسرائیل در نتیجه تحریمهای بینالمللی
طبق مطالعات مراکز صهیونیستی، فراخوانها و ایجاد کمپینهایی با هدف تحریم اسرائیل و اقدامات فلسطینیان در رد توافقهای سازش و یا اقدامات قانونی که هویت «دولت دموکراتیک» را از اسرائیل سلب میکند و تاثیر آن بر همپیمانان غربی تلآویو، سناریو انزوای اسرائیل را محتمل میکند. این وضعیت ممکن است تغییر گستردهای در موضع آمریکا نسبت به اسرائیل به وجود آورده و به موقعیت بینالمللی آن ضربه بزند.
تهدیدات داخلی-تهدید اول: مردم فلسطین
عرصه ملتهب فلسطین همواره چالشی خطرناک برای رژیم صهیونیستی که تلاش دارد خود را به عنوان یک «کشور یهودی دموکراتیک و امن» معرفی کند، محسوب میشود. طبق مطالعه استراتژیک مرکز مطالعات امنیت داخلی رژیم صهیونیستی برای سال 2022، این تهدید خطرات ملموسی بر اسرائیلیها به ویژه در سطح امنیتی دارد و در شرایطی است که تشکیلات خودگردان فلسطین نیز همچنان در حال ضعیف شدن بوده و به درجهای رسیده که قدرت عمل ندارد. همزمان با آن وضعیت مناطق فلسطینی تبدیل به چالش بزرگی در موضع سیاسی و قانونی رژیم موقت شده است.
این تحقیق مرکز مذکور صهیونیستی نشان میدهد که بر خلاف ادعاهای کابینههای مختلف اسرائیل طی سالهای گذشته پرونده فلسطین در حاشیه اولویتهای این رژیم قرار ندارد و یک دغدغه اصلی برای تلآویو است. همچنین شعارهای مربوط به کاهش درگیری با فلسطینیان که توسط کابینههای اسرائیل مطرح میشود توهمی بیش نیست و این مسئله در خلال درگیری با حماس در جنگ 2021 غزه کاملا مشهود بود.
بر این اساس هشدارهای زیادی درباره وضعیت امنیتی در کرانه باختری مطرح میشود که در معرض انفجار قرار دارد. همچنین تداوم ضعف تشکیلات خودگردان فلسطین منجر به خارج شدن اوضاع از کنترل این تشکیلات شده و در سایه ناتوانی آن در مقابله با نسل جوان فلسطین در کرانه باختری، انگیزه فلسطینیان برای عملی کردن آرمان خود در تشکیل دولت واحد فلسطینی بیشتر میشود. همزمان با آن انتقادات از اسرائیل به دلیل شکست تلاشهای آن در رسیدن به راه حل «دو دولتی» افزایش یافته و این شرایط امکان اتخاذ اقداماتی علیه این راه حل و معرفی اسرائیل به عنوان یک رژیم آپارتاید را بیشتر میکند.
طبق نظر مجموعهای از نویسندگان اسرائیلی، استراتژی این رژیم در مدیریت درگیری در عرصه فلسطین 4 پیامد اصلی برای صهیونیستها خواهد داشت:
- در وهله نخست احتمال دارد حکومت و مشروعیت تشکیلات خودگردان فلسطین بیش از پیش ضعیف و وجهه محمود عباس در میان فلسطینیان سیاهتر شود که نتیجه آن افزایش عملیاتهای مسلحانه فلسطینیها خواهد بود. در سایه عدم وجود چشمانداز سیاسی احتمال از بین رفتن ایده سازش با فلسطینیان وجود دارد. همزمان با آن اوضاع در نتیجه ادغام ساکنان فلسطینی و یهودی در کرانه باختری پیچیدهتر میشود و امکان بیشتری برای ایجاد دولت واحد فلسطینی فراهم میگردد.
- در وهله دوم حماس سیطره خود بر نوار غزه را گسترش خواهد دارد و این همزمان با تنزل جایگاه تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری است که در پی آن حماس تلاش خواهد کرد بر این منطقه نیز مسلط گردد.
-کم شدن توجهات بینالمللی و منطقهای به مسئله درگیری فلسطینیان و اسرائیلیها و عدم وجود هیچ فشاری برای ارائه راهکار سیاسی یا ایجاد سازش میان دو طرف، ناامیدی طرفداران ایده سازش را بیشتر کرده و به موازات آن انگیزه را برای حامیان مقاومت مسلحانه فلسطینیان در برابر اسرائیل بیشتر میکند.
-علیرغم عدم وجود هیچگونه راهکار سیاسی عملی در کوتاهمدت و بلندمدت، مسئله فلسطین همچنان عامل اصلی شکاف سیاسی بین اسرائیلیهاست؛ مسئلهای که تنشها میان یهودیان و اعراب را در سراسر اراضی فلسطینی و قدس اشغالی و اراضی 1948 افزایش داده و حتی ممکن است روابط اسرائیل با دولت آمریکا را نیز تحت تاثیر قرار دهد؛ آن هم در شرایطی که خطر تبدیل شدن ایران به قدرت هستهای و تهدیدات در جبهه شمالی برای اسرائیل همچنان پابرجاست.