می دانیم که کمال و شخصیت انسان بستگی به علم و پاکی او دارد، او هرقدر در این راستا به پیش رود، کاملتر و ممتازتر خواهد بود، چنان که در قرآن می خوانیم: «ان اکرمکم عندالله اتقاکم؛[1] همانا گرامی ترین شما در پیشگاه پروردگار، پاکترین شما است.» و نیز می خوانیم: «یرفع الله الذین آمنوا منکم والذین اوتوا العلم درجات؛[2] خداوند کسانی را که ایمان آورده اند، و کسانی را که علم به آنان داده شده، درجات عظیمی می بخشد.»
کمالات حضرت معصومه(س) در حدی است که از فرازهای زیارتنامه اش که از حضرت رضا(ع) نقل شده فهمیده می شود که او دختر روح و جسم پیامبر اکرم(ص) و حضرت زهرا(س) و خدیجه کبری(س) و امامان معصوم(ع) است.
و در فرازی از این زیارتنامه آمده است:«یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه، فان لک عندالله شأنا من الشأن؛ ای فاطمه! مرا در بهشت شفاعت کن، چرا که برای تو در پیشگاه خداوند، مقامات و درجات بسیار ارجمند است.»[3]
و در فرازی از زیارتنامه غیر معروفه آن حضرت، که آن هم از معصومین(ع) نقل شده، خطاب به آن حضرت می خوانیم: «السلام علیک ایتها الطاهره الحمیده البره الرشیده التقیه النقیه الرضیه المرضیه؛ سلام بر تو ای پاک سرشت و پاک روش، ای ستوده، ای نیکوکار، ای بانوی رشد یافته و پاک و پـاکیـزه، و ای بـانوی شایسته و پسندیده.»[4]
در این فراز، حضرت معصومه(س) با هشت لقب، که هر کدام بیانگر یکی از ابعاد شخصیت اوست، تمجید شده است.
و نیز در فرازی از همین زیارتنامه آمده است: «السلام علیک یا فاطمه بنت موسی بن جعفر و حجته و امینه؛ سلام بر تو ای فاطمه دختر موسی بن جعفر(ع) و حجت و امین موسی بن جعفر(ع).»[5]
جالب این که با این که نام حضرت معصومه(س)، فاطمه است، او را معصومه گویند، این لقب را که بیانگر مقام عصمت و اوج طهارت او است، بنا به روایتی، حضرت رضا(ع) به خواهرش حضرت معصومه(س) داده، آن جا که فرمود: «من زار المعصومه بقم کمن زارنی؛ کسی که معصومه را در قم زیارت کند، مانند آن است که مرا زیارت کرده است.»[6]
جالب تر این که امام صادق(ع) سالها قبل از ولادت حضرت معصومه(س) سخن از قم به میان آورد، و آن را به عنوان حرم امامان(ع) ستود، آن گاه فرمود: «تقبض فیها امراه من ولدی اسمها فاطمه بنت موسی، و تدخل بشفاعتها شیعتی الجنه باجمعهم؛ در قم بانویی از فرزندان من که نامش فاطمه دختر موسی(ع) است از دنیا می رود، بانویی که به شفاعت او همه شیعیانم داخل بهشت می گردند.»[7]
پی نوشت ها
[1] حجرات (49) آیه13.
[2] مجادله (58) آیه11.
[3] علامه مجلسی، بحارالانوار، ج102، ص267.
[4] شیخ محمد علی بن حسین کاتوزیان، انوار المشعشعین، ج1،ص211.
[5] همان.
[6] شیخ ذبیح الله محلاتی، ریاحین الشریعه، ج5، ص35.
[7] علامه مجلسی، بحارالانوار، ج60، ص228.
