گاهی افراد به ‌دلیل عدم‌توانایی در اصلاح و سالم‌سازی محیط خود دچار التهابات روحی و روانی می‌شوند؛ دراین‌باره امیرالمؤمنین(ع) راهکاری معرفتی ارائه می‌دهند.

گاهی دیده می‌شود افراد به‌دلیل عدم توانایی در اصلاح و سالم‌سازی محیط خود دچار التهابات روحی و روانی می‌شوند؛ این محیط می‌تواند شامل فضای خانواده، محیط کار یا هر مکان اجتماعی دیگری باشد. راهکاری که در این شرایط امیرالمؤمنین(ع)‌ پیشنهاد می‌دهند، اصلاح رابطه فرد با خداست.

امیرالمؤمنین(ع) در یک روایت این قاعده را این‌گونه توضیح دادند: «هر که رابطه میان خود و خدا را اصلاح کند، خداوند نیز رابطه او را با مردم اصلاح کند و هر که کار آخرت خود را به‌صلاح آورد، خداوند کار دنیایش را به‌صلاح آورد؛ مَنْ أَصْلَحَ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَّهِ، أَصْلَحَ اللَّهُ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النَّاسِ».

اصلاح رابطه با خداوند مستلزم صدق و امانت و راستى است. کسى که این خصلت‌ها را پیشه کند به‌یقین مردم به او علاقه‌مند مى‌شوند و او نیز امین مردم خواهد بود و به وی اعتماد مى‌کنند. به‌یقین انسان‌هاى باتقوا در زندگى مادى خود نیز موفق خواهند بود، زیرا راه خلاف در پیش نمى‌گیرند، به کسى ظلم و ستم نمى‌کنند، همه با او مهربان هستند و او نیز با همه مهربان. (پیام امام امیرالمؤمنین(ع) آیت الله مکارم)

نمونه برتر چنین افرادی را ما در سیره انبیاء و اوصیای الهی و در رأس ایشان رسول گرامی اسلام(ص) و اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) مشاهده می‌کنیم. این بزرگواران از آنجایی که کارهای خویش را مخلصانه برای خداوند انجام می‌دادند و در همین مسیر مقید به برترین اخلاقیات و رفتارها می‌شدند، مردم را ناخودآگاه جذب خویش می‌کردند و از این طریق زمینه گرایش جامعه به‌سوی ارزش‌های اصیل دینی را فراهم می‌آوردند.

راه های تقویت و اصلاح رابطه فرد با خدا

تداوم یاد خدا

اولین راهکاری که جهت تقویت و اصلاح رابطه بین فرد با خدا می‌توان نام برد، تداوم یاد خداست که از طریق نماز و مناجات به درگاه مقدس او و توسل و رابطه با ائمه اطهار(ع) و قرائت قرآن و امثالهم حاصل می‌شود. کسی که مخلصانه رو به درگاه الهی می‌آورد و از هر عُجب و ریایی پرهیز می‌کند قطعاً گامی در مسیر اصلاح رابطه خود با خدا برمی‌دارد.

دوری از گناه

دومین راهکار اصلاح رابطه فرد با خدا، دوری از گناهان است. کسی که خود را در محضر خدا می‌بیند، به‌طور قطع از گناهان به‌ویژه گناهان کبیره دوری می‌کند، لذا هر اندازه فرد از گناهان دوری می‌کند، بیشتر انوار الهی در قلب او رسوخ می‌کند و زمینه را برای اتصال به انوار ملکوتی و بهره از این انوار معنوی در وجود خویش فراهم می‌کند.

همنشینی با نیکان

سومین راهکار در مسیر اصلاح رابطه با خدا همنشینی با نیکان و صالحان است که تأثیری شگرف در افزایش معنویت و گرایش به ارزش‌های ایمانی و اخلاقی در فرد به‌جای می‌گذارد. روزی حمران‌بن اعین به امام باقر علیه السلام عرضه داشت "ما وقتى در حضور شما هستیم و از بیانات شما استفاده می‌کنیم، از این محضر بیرون نمی‌شویم مگر با یک دل مهربان و حالت خوش، نسبت به دنیا بى‌‏اعتنا می‌شویم و این زخارف و ثروت‌هایى که در دست مردم است در نظر ما بى‌ارزش جلوه می‌کند ولى وقتى در اجتماع قدم می‌گذاریم و با بازار و بازرگانان مربوط می‌شویم محبت و علاقه به دنیا در دل ما جا باز می‌کند"؛ حضرت فرمود: البته اینها حالات قلب است، گاهى سخت و گاهى نرم مى‏‌شود؛ إِنَّمَا هِیَ الْقُلُوبُ مَرَّةً یَصْعُبُ‏ عَلَیْهَا الْأَمْرُ وَ مَرَّةً یَسْهُل‏». (تفسیر العیاشی، ج‏1، ص109)