زنانی که از سیاست سهمی نبردند

یادداشت اختصاصی جواد البولانی، وزیر کشور سابق عراق درباره انتخابات استانداری های عراق و نقش زنان در آن

آن چه جای تاسف است این است که بسیاری از سیاستمداران فعلی گمان می کنند بازسازی و ساخت کشور باید تنها به توسعه زیر ساخت های کشور و مجمتع های مسکونی خلاصه شود، برای همین شاهدیم که در 10 سال نخست تحول عراق به یک کشور دموکراتیک و آزاد، دستاوردی بزرگ در سطح شوراها و مجالس محلی و استانداری ها یا دولت های محلی منتخب حاصل نشده است. توسعه انسانی صورت نگرفته و جوامع محلی همچنان عقب مانده هستند. در این میان زنان بیش از همه در معرض تهدید و افول اجتماعی قرار دارند. در جوامع به شدت سنتی عراق متاسفانه اجازه رشد به جایگاه اجتماعی زنان داده نشده و این مساله سبب شده است تا جایگاه زنان در جامعه عراق روز به روز در حال افول باشد و این مساله معضلی خطرناک برای آینده حیات سیاسی و اجتماعی کشور محسوب می شود.

بر اساس آخرین آمار زنان بیش از 50 درصد از جمعیت عراق را تشکیل می دهند که از مهمترین دلایل افزایش جمعیت آنان، به جنگ های بی مورد و عبثی باز می گردد که در طول 35 سال حکومت بعثی بر کشور رفت که باید بر آن گورهای دسته جمعی، نسل کشی ها، اعمال سیاست های به شدت خشن قلع و قمع و ستمی که بر خانواده های عراقی رفت، را نیز افزود. مسائلی که همگی سبب شدند تا جمعیت مردان در عراق به شدت کاهش یافته و جمعیت زنان افزایش یابد.

از سوی دیگر شاهد تحریم ها و محاصره شدید اقتصادی عراق توسط کشورهای غربی و امریکایی بوده ایم که این مساله نیز باعث بدتر شدن وضعیت معیشتی مردم عراق شد که مسائل متعدد زیست محیطی و بهداشتی برای کشور ایجاد کرد و بر مشکلات اجتماعی عراق افزود. همچنین تروریسمی که نزدیک به 10 سال بر کشور سایه انداخته نیز از دیگر عوامل تشدید این مساله اجتماعی بوده است. در تمامی این مدت و در سایه وضعیتی این چنینی که طوفانی از حوادث را در عراق رقم زد، زن عراقی تنها و یک تنه در برابر همه این تهدیدها ایستاد.

از این رو زن عراقی استحقاق آن را دارد که در سطح دولت های محلی برای او سیاست هایی اتخاذ شود تا دیگر شاهد تکرار چنین مشکلاتی نباشیم. دولت ها و شوراهای محلی به عنوان زیرساخت های اصلی تشکیل حکومت و دولت عراق از آن رو اهمیت دارند که بیش از دیگر بخش های حکومت درگیر مسائل اجتماعی و سیاسی هستند و ظرفیت فرهنگ سازی و توسعه اجتماعی را بیش از هر نهادی دارند.

باز هم بر اساس آخرین آمارها، نزدیک به دو میلیون نفر در عراق به دلیل حوادث تروریستی 10 ساله اخیر بیوه شده اند که هنوز عواقب این رقم وحشتناک برای ما قابل درک نیست.

حکومت جدید عراق چاره ای ندارد جز این که توجه بیشتری به حقوق زنان کند. ما نباید فقط حقوق زنان را محدود به درون خانه ها بدانیم و فرصت های کاری را در سطح اجتماعی از آنان بگیریم. این معضلی است که قطعا باید به آن توجه بیشتری شود. در آینده ما شاهد مشکلات متعددی در این زمینه خواهیم بود که باید برای حل آن از هم اکنون اقدام کنیم.

انتخابات استانداری های پیش روی عراق می تواند نقشی مهم در تحقق آرمان ها و حقوق زنان ایفا کند. ما به رغم این که در انتخابات استانداری های گذشته شاهد کسب دو سوم آرا توسط زنان بودیم اما هیچ پیشرفتی در این زمینه شاهد نبودیم که این مساله نباید در انتخابات بعدی تکرار شود. قبل از هر چیز باید از لحاظ اجتماعی و سیاسی جامعه را مهیا به قبول زنان به عنوان جزئی از اجتماع که حق تحرکات سیاسی و اجتماعی دارند، کنیم. در این میان می توانیم از تجربه بسیاری از کشورها از جمله کشورهای همسایه مان به خصوص ایران که تجربه ای ذی قیمت در مشارکت زنان در امور اجتماعی و سیاسی دارند، استفاده کنیم.

نباید فراموش کنیم که در مساله توسعه قبل از هر چیز توسعه انسانی اهمیت دارد. تا زمانی که در توسعه انسانی دستاوردی نداشته باشیم نمی توانیم تصور کنیم که دستاوردی بزرگ در توسعه زیربنایی و اقتصادی کشور به دست خواهیم آورد. استفاده از زنان و احقاق حقوق آنان باید به عنوان یک استراتژی کلان اجتماعی مد نظر قرار گرفته شود تا حرکتی بزرگ در پیشبرد اهداف دموکراتیک کشور در بعد کلان آن و حل بسیاری از معظلات اجتماعی و سیاسی حاصل شود.