چرا دین اسلام کامل‌ترین دین است؟

دین‌های الهی مانند پایه ‌های تحصیلی و دوره ‌های درسی است که با توجه به سطح بینش و توان مردم در یادگیری و عمل کردن، خدا آنها را بر پیامبران نازل فرموده است.

در زمان حضرت نوح مردم آگاهی بسیار کمی داشتند و نمی‌توانستند دین اسلام را دریافت کنند بفهمند و عمل کنند.

آنان مانند دانش آموزان کلاس اول ابتدایی بودند؛ به این خاطر خداوند دین ساده و ابتدایی برای آنها انتخاب کرد، پس دین آنها کامل نبود.

در دوره حضرت ابراهیم (علیه السلام) سطح آگاهی‌های مردم بیشتر شد و می‌توانستند دین کامل‌تری داشته باشند. پس دین حضرت ابراهیم از دین حضرت نوح کامل‌تر بود. این روند تا دین‌های حضرت موسی (علیه السلام) و عیسی (علیه السلام) ادامه پیداکرد، تا در زمان حضرت محمد (صلی‌الله علیه وآله) مردم جهان به حدی رسیدند که می‌توانستند کامل‌ترین دین را دریافت کنند؛ بدین خاطر خداوند مهربان دین اسلام را که کامل‌ترین دین بود برای مردم فرستاد.

پس همان گونه که دانش‌آموزان، سال به سال و دوره به دوره معلومات بیشتری می‌آموزند و کامل‌تر می‌شوند، دین‌های الهی نیز دوره به دوره کامل‌تر شدند، تا به دوره اسلام رسید و مسلمانان - این دانش آموخته‌گان دانشگاه اسلام - به حدی رسید که توانستند نقشه کامل و جامع مسیر خداشناسی یعنی قرآن را به دست بگیرند و با راهنمایی اهل بیت مسیر سعادت را طی کنند.

به دلیل اینکه دین اسلام کامل‌ترین دین بود پیامبران پیشین به مردم خودشان بشارت می‌دانند، که پس از ما پیامبر دیگری خواهد، ولی حضرت محمد (صلی‌الله علیه وآله) آخرین پیامبر است و پس از او پیامبری نخواهد آمد. یکی از پیامبرانی که بشارت آمدن حضرت محمد (صلی‌الله علیه وآله) را به پیروانش داد حضرت عیسی (علیه السلام) بود؛ چنانچه خداوند به نقل از حضرت عیسی (علیه السلام) می‌فرماید: و مبشرابرسول یاتی من بعدی اسمه احمد؛ و [شما را] بشارت می‌دهم به پیامبری که پس از من خواهد آمد که نام او احمد است. (صف، آیه ۶) و شما می‌دانید نام حضرت محمد (صلی‌الله علیه وآله)، احمد هم هست.

در این باره می‌توانید کتاب پیرامون قرآن و عهدین، نوشته مرتضی باقریان را بخوانید.

اما برخی از دلیل‌های کمال دین اسلام به شرح زیر است:

۱. دین اسلام از هرگونه تحریفی محفوظ است و تحریف نمی‌شود، ولی دین و کتاب‌های آسمانی سایر دین‌ها تحریف شده است؛ خداوند می‌فرماید: انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون/ ما خود این کتاب را فرو فرستادیم و خودمان از آن نگهبانی (و نگهداری) می‌کنیم. (حجر، آیه ۹)

در حالی که کتاب‌های آسمانی دیگر مانند تورات و انجیل تغییرهای فراوانی کرده و مطالب غیر معقول و خنده‌ داری در آنها دیده می‌شود، که کشتی گرفتن یکی از پیامبران، یکی از نمونه‌های آن است.

۲. احکام دین اسلام منطبق بر فطرت و عقل است، در حالی که در دیگر شریعت‌ها، گاهی احکامی وجود دارد که معقول نیست؛ مثلا دین اسلام به ما اجازه می‌دهد در برابر زورگویان بایستیم و اگر به ما ستم کردند (مثلا ما را زدند) ما هم مقابله به مثل می‌کنیم (بقره، آیه ۱۹۴). در حالی که انجیل می‌گوید: اگر کسی به سمت راست صورت شما سیلی زد، سمت چپ صورتتان را هم جلو بگیرید تا بزند.

حالا خودتان مقایسه کنید و ببینید زورگویان و ستم‌کاران کدام یک را بیشتر دوست دارند و با کدام روش می‌توان زور و ستم را ریشه کن کرد؟

۳. دین اسلام جامع است؛ یعنی برای تمام امور ما انسان‌ها برنامه‌ریزی کرده است؛ از روابط شخصی ما با خدا گرفته تا روابط اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی و...، در حالی که دین‌های دیگر این جامعیت را ندارد. برای آگاهی بیشتر به تفسیر نمونه، ج ۵، ص ۳۳۵ مراجعه کنید.

* چرا خداوند بین این همه دین، اسلام را برای ما پذیرفت؟

آفرین بر تو و پرسش خوبت.

اینکه نوشته‌اید خداوند دین اسلام را برای ما پذیرفت، مطلب جالب توجه و درستی است که در قرآن هم آمده است. آیه‌ای که این مطلب در آن آمده آیه اکمال نام دارد حالا اول آیه را با هم می‌خوانیم آن گاه به سؤال شما پاسخ می‌دهم:

الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا...؛ امروز دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین [جاودان‌]شما پذیرفتم ...(مائده، آیه ۳)

اما پاسخ: در جواب قبلی نوشتم که دین اسلام کامل‌ترین دین است.

به نظر شما خدای مهربان بهتر بود دین کامل را برای ما برگزیند یا دین ناقص را!؟ اگر از شما بپرسند دوست داری به باغی بروی که درختان سرسبز میوه دارد که میوه‌های آبدار و فراوان دارد یا باغی که چند درخت نیمه خشکیده و کم‌بار دارد کدام یک را انتخاب می‌کنید؟ آیین اسلام مانند همان باغ پر میوه است، با درختان سرسبز؛ درختانی که ریشه در زمین دارد و شاخه هایشان سر به فلک کشیده و تا آسمان رفته و بااذن واجازه خداوند، همیشه میوه می‌دهد. (ابراهیم، آیه ۲۵)

راستی آیا می‌دانید دین اسلام با چه چیز کامل می‌شود؟ آری با ولایت و امامت. پس اگر کسی ولایت امامان را نپذیرد، اسلام او نیز کامل نخواهد بود؛ چنان که چنین کسی قرآن را نیز به درستی نشناخته است.

با نور عترت بایدت قرآن‌شناسی                       این راه حق باشد سوی دنیای قرآن

بی نوراهل البیت اگر قرآن بخوانی                  سرگشته می‌مانی تو، در صحرای قرآن

قرآن و عترت گر جدا گردند از هم                ای وای من ای وای تو ای وای قرآن

باشد امید هرمسلمان آنکه بیند                        در نامه اعمال خود امضای قرآن

برای آگاهی بیشتر می‌توانید کتاب درس‌هایی از قرآن؛ توحید، عدل، نبوت و امامت، نوشته حجت الاسلام والمسلمین قرائتی را مطالعه کنید.

- سؤال

بهشت و جهنم هر کدام چه جنبه هایی دارند؟ آیا جنبه مادی دارند یا اینکه ملکوتی هستند یا چیز دیگری است؟

- پاسخ

پاسخ در چند محور ارائه می شود:

۱. درباره ماهیت بهشت باید گفت: بهشت کانون انواع مواهب و نعمت های الهی اعم از معنوی و مادی است و جای تردید نیست که ما هر تصور و ترسیمی از بهشت در ذهن خود داشته باشیم و هر فکری در سر بپرورانیم با معیارها و مفاهیمی است که از مواهب این جهان داریم و قطعاً ترسیم کامل بهشت نخواهد بود و آن چیزی است برتر و بالاتر و فراتر و عمیق تر ازآنچه دیده ایم و نوشته ایم و خوانده ایم و فراتر از جهان ماست، ولی با مطالعه آیات و روایات می توان یک ترسیم اجمالی از آن بدست آورد؛ ترسیمی که دارای بُعد تربیتی فوق العاده ای است و در واقع هر انسانی را که دارای هرگونه انگیزه معنوی و مادی باشد به سوی خود فرا می خواند و جلب و جذب می کند و او را برای نیل به آن به تهذیب نفوس و پاکسازی عقیده و پاکی اعمال و درستی گفتار و رفتار دعوت می نماید، با این اشاره درباره چیستی بهشت باید به سراغ آیاتی رفت که در آنها از بهشت و نعمت های آن سخن گفته شده است [۱].

۲. در بحث معاد جسمانی این حقیقت به خوبی روشن است که از نظر قرآن مجید، معاد هم جنبه جسمانی دارد و هم جنبه روحانی؛ چراکه انسان در آن صحنه با جسم و روح حاضر می شود و طبعاً باید هر دو جنبه غرق در مواهب و برکات الهی گردد.

مثلاً در آیات متعدد قرآن و نیز روایات اسلامی از نعمت های گوناگون مادی و جسمانی سخن گفته شده مثلاً درباره باغ های بهشتی آمده است: « جنّات تجری من تحتها الانهار [۲] » یعنی باغ های بهشت به گونه ای است که نهرها از زیر درختان جاری است.

از این آیه به دست می آید که باغ های بهشت دائماً آب از زیر و کنارشان جاری است و در برخی آیات آمده که نه تنها درختان بهشتی؛ نهرهایی از زیر آنها عبور می کند، بلکه غرفه های بهشتی نیز روی نهرها بنا شده است و نهرها از زیر آنها جاری است چنان فرمود: «افراد با ایمان را در غرفه هایی از بهشت جای می دهیم که نهرها در زیر آن جاری است. »[۳] و در بعضی آیات سخن از سایه های بهشتی مطرح است مثلاً فرمود: «اصحاب یمینی در سایه درخت سدر بی خار قرار دارند و در سایه درختان پر برگ و سایه کشیده و گسترده در کنار آبشارها»[۴] و در بعضی آیات سخن از قصرهای بهشتی مطرح شده است. مثلاً فرمود: «و مساکن طیبه فی جنّات عدن»[۵] یعنی مسکن های پاکیزه ای در باغ های جاویدان بهشت و هم چنین فرش های گوناگون بهشتی در قرآن آمده، مثلاً فرمود: «آنها به فرش هایی تکیه کرده اند و نشسته اند که آستر آنها از پارچه ابریشمی ضخیم است. »[۶]

در مورد غذاها و میوه ها آمده: «و امددناهم بفاکهة و لحمٍ مما یشتهون»[۷] یعنی همواره از انواع میوه ها و گوشت ها از هر نوع که تمایل داشته باشند در اختیارشان می گذاریم.

درباره لباس های بهشتی آمده: «بر اندام آنها   لباس هایی است از حریر نازک سبز رنگ و دیبای ضخیم. »[۸] از این گونه آیات به خوبی بدست می آید که بهشت جنبه جسمانی نیز دارد و آن نعمت برای آسایش جسم بندگان صالح در بهشت وجود دارد؛ اما باید توجه داشت که بهشت محدود به جنبه جسمانی نیست بلکه جنبه روحانی و به تعبیر دیگر جنبه ملکوتی نیز دارد که در این باره نیز آیات فراوان وجود دارد از جمله می گوید: «کسانی که تقوای الهی را پیشه کردند گروه گروه به سوی بهشت سوق داده می شوند تا موقعی که به آن می رسند در حالی که درهای آن گشوده شده و خادمان بهشت به آنها می گویند سلام بر شما باد. »[۹]

این احترام ویژه برای بهشتیان نشانه لذت و جنبه روحانی و ملکوتی بهشت است و در برخی آیات سخن از محبت های بهشتی آمده مثلاً فرمود: «لا یسمعون فیها لغواً و لا تأثیما إلّا قیلاً سلاماً سلاماً»[۱۰] یعنی آنها در بهشت نه سخن لغو و بیهوده می شنوند و نه گفتار گناه آلود، تنها چیزی که می شنوند سلام است و سلام.

از این گونه آیات به خوبی به دست می آید که بهشت، گذشته از جنبه جسمانی، جنبه روحانی نیز دارد و انسان ها در آن جا از جنبه های روحانی آن نیز بهره مند می شوند. (تفصیل استفاده از این آیات را در منابع ذیل جویا شوید [۱۱].)

یکی از آیاتی که به طور روشن هر دو جنبه مادی و ملکوتی و معنوی بهشت را به زیبایی مطرح کرده این آیه است: «للذین اتقوا عند ربهم جنات تجری من تحتها الانهار خالدین فیها و ازواج مطهره و رضوان من الله [۱۲]» در این آیه علاوه بر بهشت جسمانی که نهرها از زیر درختانش می گذرد و همسران پاک در آن هستند از بهشت معنوی که خوشنودی و رضوان خداست سخن گفته شده است.

۳. درباره ماهیت جهنم بایدگفت: جهنم کانون قهر و غضب الهی است و مطابق ظاهر و صریح آیات قرآن مشتمل بر عذاب های جسمانی و روحانی می باشد و آنها که اصرار دارند آن را تنها به مجازات روحی و معنوی تفسیر کنند، حرفشان با آموزه های قرآن ناهماهنگ است، بهترین راه آن است که از نام ها و اوصافی که در آیات قرآن برای جهنم ذکر شده کمک بگیریم، مثلاً در آیه آمده: «فاتقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة [۱۳] » یعنی از آتشی بترسید که هیزم آن بدن های مردم گناهکار و سنگ ها است.

در آیة دیگر آمده: «چنین نیست که او می پندارد، به زودی در حطمه پرتاب می شود و تو چه می دانی حطمه چیست؟ آتش برافروخته الهی است. آتشی که از دل ها سر بر می زند.»[۱۴]

از این گونه آیات استفاده می شود که دوزخ کانون هولناک مجازات است، آتشی سوزان آن را پر کرده و دارای درها و طبقات گوناگون است، ولی نه آتشی همچون آتش دنیا، بلکه آتشی با مشخصات خاصی است. مثلاً هیزم و آتشگیره آن سنگ ها و انسان ها است. و از آن جا که اهل جهنم گذشته از عذاب های جسمانی از فشارهای روحی نیز رنج می برند، پس معلوم می شود که در مجموع جهنم نیز همانند بهشت دارای دو  جنبه جسمانی و روحانی است و تنها در  یک جنبه محدود نیست. (تفصیل این مباحث را در منابع زیر جویا شوید [۱۵].)

و همچنین در وصف عذاب های گوناگون جهنم آمده: «درخت نفرت انگیز زقوم را مایه درد و رنج ظالمان قرار دادیم، درختی است که از قعر جهنم می روید، شکوفه آن مانند کله های شیاطین است، مجرمان از آن می خورند و شکم خود را از آن پر می کنند، سپس روی آن آب داغ متعفنی می نوشند. »[۱۶]

در تفسیر این آیات که عذاب های مادی جهنم را وصف کرده آمده است: زقوم به گفته اهل لغت اسم گیاهی است تلخ و بدبو و بد طعم و خاصیت آن این است که وقتی به بدن انسان می رسد بدن متورم می شود و برخی گفته اند که شکوفه آن درخت مثل یک ماری بسیار بد منظر است، و به هر حال تشبیه درخت زقوم به شیاطین برای آن است که نهایت زشتی و چهره تنفرآمیز آن را برساند، زیرا انسان از چیزی که متنفر باشد در ذهن خود برای آن قیافه ای زشت و وحشتناک ترسیم می کند. چون آن میوه زقوم و غذای ناگوار تلخ و تشنگی آور است، دوزخیان بعد از خوردن آن آب داغ و کثیفی را می خورند [۱۷].

و نیز در آیه دیگر می گوید: «در آن هنگام که غل ها و زنجیرها بر گردن آنان قرار گرفته و آنها را می کشد و در آب جوشان وارد می کنند، سپس در آتش دوزخ افروخته می شوند.»[۱۸] و در آیه دیگر سخن از چاهی است که در جهنم قرار دارد به نام «ویل» در قرآن فرمود: «فویلٌ للذین کفروا [۱۹] » یعنی ویل برای کسانی است که کافر شدند. گفته شده که ویل چاه یا دره ای است در دوزخ  و برای کسانی است که نسبت به خداوند کفر می ورزند. [۲۰] آنچه آورده شد تنها بخشی اندکی از عذاب های جهنم است.

------------------------------

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱. علامه طباطبایی، المیزان، ج ۱۴ ص ۳۵۸، ج ۱۵ ص۲۰۴، ج ۱۷ ص ۲۳۲، ج ۱۸ ص۱۳۰، ج ۸ ص ۱۱۳، ج ۳ ص۱۱۳، ج۱۰ ص۱۳، ج ۹ ص۳۵۴، ج۱۸ ص ۳۸۵، ج ۲۰ ص ۲۱۸، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران ۱۳۷۹ ش.

۲. امام خمینی، معاد از دیدگاه امام خمینی، نشر مؤسسه آثار امام، ۱۳۷۹ ش.

-----------------------

پی نوشت ها:

[۱] . مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷ ش، ج ۶، ص ۱۹۵.

[۲] . نساء/ ۱۳.

[۳] . عنکبوت/ ۵۸.

[۴] . واقعه/ ۳۷-۳۱.

[۵] . توبه/ ۷۲.

[۶] . الرحمن/ ۵۴.

[۷] . طور/ ۲۲.

[۸] . دخان/ ۲۱.

[۹] . زمر/ ۷۳.

[۱۰] . واقعه/ ۲۵.

[۱۱] . مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷ ش، ج ۶، صص ۳۰۴ – ۲۲۸؛ و تفسیر نمونه، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۲ ش، ج ۱، ص۱۴۳، ج ۱۱، ص ۹۰، ج۲۱، ص ۲۱۱، ج۱۰، ص۲۳۰، ج ۲۳ ص ۲۹.

[۱۲] . آل عمران/ ۱۵.

[۱۳] . بقره/ ۲۴.

[۱۴] . همزه/ ۷-۴.

[۱۵] . مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷ ش، ج ۶، صص ۴۱۸-۳۹۷؛ و تفسیر نمونه، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۲ ش، ج ۲۶، ص۴۷۱ و ج ۲۷، ص۸۰ و ج۱۹، ص ۵۲۰ و ج ۱۷، ص۱۶۰ و ج ۱۳، ص ۲۱۴.

[۱۶] . صافات/ ۶۷-۶۳.

[۱۷] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۹ ش، ج ۱۹، صص ۷۴-۷۰.

[۱۸] . مؤمن/ ۷۱ و ۷۲.

[۱۹] . ذاریات/ ۶۰.

[۲۰] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۹ ش، ج ۲۲ ص۴۰۲.

حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی روز دوشنبه در این تماس تلفنی با تبریک به «مصطفی الکاظمی» به خاطر انتخاب به عنوان نخست وزیر جدید عراق، تاکید کرد: از اینکه فردی مسلط به تحولات سال های اخیر این کشور، امروز مسئولیت امور را برعهده گرفته، بسیار خوشحالیم.

روحانی با بیان اینکه استقلال عراق،  ثبات سیاسی، حاکمیت ملی و یکپارچگی این کشور برای ما بسیار حائز اهمیت است، ابراز امیدواری کرد که روابط دوستانه و مناسبات تهران – بغداد بیش از پیش توسعه و گسترش یابد .

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه ما همواره در راستای منافع دو ملت در کنار عراق بوده و هستیم، اظهار داشت: همچنان باید  مراقب توطئه گرانی باشیم که منافع عراق و ملت های منطقه را هدف قرار داده اند.

روحانی در ادامه با اشاره به ضرورت تامین و برقراری صلح و ثبات در منطقه، تاکید کرد:  همانطور که در مبارزه با داعش ثابت کردیم که در کنار ملت عراق هستیم، اکنون نیز برای تامین ثبات و پیشرفت عراق  با همه توان در کنار دولت این کشور خواهیم بود.

رئیس جمهور همچنین با تاکید بر توسعه همکاری های تجاری و اقتصادی دوکشور، ضرورت تبادلات تجاری از طریق مرزهای زمینی دوکشور و همچنین فعال شدن بازارچه های مرزی را مورد اشاره قرار داد  و بر اجرایی و عملیاتی شدن توافقات قبلی دوکشور از جمله خط لوله نفت، اتصال راه آهن در شلمچه و لایروبی اروند رود تاکید کرد.

روحانی همچنین با اشاره به شیوع ویروس کرونا در میان کشورهای جهان، همکاری، تبادل اطلاعات و دانش دو کشور در این زمینه را ضروری خواند و بر ارائه هرگونه کمک به عراق در راه مبارزه با ویروس کرونا اعلام آمادگی کرد.

نخست وزیر عراق نیز در این تماس تلفنی، جمهوری اسلامی ایران را کشور دوست و برادر عراق نام برد و گفت: کمک های ایران به عنوان یک کشور کلیدی منطقه در برقراری امنیت و ثبات در عراق بویژه در مبارزه با داعش را هرگز فراموش نمی کنیم و خواستار توسعه و تعمیق روابط با ایران در همه زمینه ها هستیم.

مصطفی الکاظمی با بیان اینکه جهان و منطقه در شرایط حساسی به سر می برد، گفت:  با خردمندی و منطق و عقلانیت هر مشکلی حل خواهد شد و امیدوارم با همکاری تنگاتنگ و نزدیک دو کشور بتوانیم بر مشکلات فائق آییم.

 نخست وزیر عراق نیز با تاکید بر ضرورت توسعه روابط تجاری و اقتصادی دو کشور، بازگشایی مرزهای زمینی و از سرگیری تبادلات کالایی را موجب رونق روابط اقتصادی دو کشور دانست .

آنچه امروز در رویارویی با زندگی اهل بیت بیش از هر چیزی به آن نیازمندیم، اخلاق زندگی و زیست عاقلانه، حکیمانه و انسانی است. سبک اخلاقی امام مجتبی (ع) در زمینه برخورد با کودکان، زنان، مخالفان و نیازمندان با نمونه‌های بسیاری که در تاریخ نقل شده بسیار درس‌آموز و عمل‌گرایانه و اخلاق‌مدارانه است. خبرآنلاین به مناسبت سالروز شهادت امام دوم شیعیان به چند نمونه از این رفتارها و سبک زندگی انسانی پرداخته است. 

پرونده گذشته خبرآنلاین را در این موضوع اینجا بخوانید.

۱- رفتار با کودکان

روزی امام حسن مجتبی (ع) از کوچه‌ای عبور می‌کرد. به کودکانی که مشغول بازی بودند برخورد، بچه‌ها ضمن بازی از تکه‌های نانی که در مقابلشان بود می‌خوردند. چشمشان که به حضرت افتاد از وی خواستند پیاده شود و با آنان غذا بخورد. آن بزرگوار بدون درنگ فرود آمد و همراه آنان مشغول خوردن شد.

پس از اندکی حضرت نیز آن کودکان را به خانه خود برد و با دادن غذا و لباس و ... از آنان پذیرایی کرد و فرمود: در این بذل و بخشش دو طرفه باز هم برتری با این کودکان است زیرا آنها هر چه داشتند بذل کردند، اما ما غیر از آنچه به آنان دادیم باز در خانه اموال زیادی داریم. (1)

۲- برخورد با مردی که دشنام داد

روزى حضرت امام حسن مجتبى(ع) سوار بر اسب از جایى مى گذشتند. مردى از شام ایشان را دید و شروع به بدگویى و دشنام به آن حضرت کرد.

حضرت امام حسن(ع) بدون آن که جواب بدگویى هاى او را بدهند رو به او کرده سلام نمودند و با چهره اى خندان فرمودند: اى مرد! فکر مى کنم غریب باشى، و شاید مرا اشتباه گرفته اى. اگر مى خواهى که ما از تو راضى باشیم رضایت خواهیم داد، اگر از ما چیزى بخواهى بتو خواهیم بخشید، اگر از ما راهنمایى بخواهى تو را راهنمایى خواهیم کرد، اگر گرسنه باشى سیرت خواهیم نمود، اگر لباس نداشته باشى لباست خواهیم داد، چنانچه محتاج باشى بى نیازت خواهیم کرد و اگر بار و اثاث خود را بردارى و به منزل ما بیایى و تا زمان برگشت به وطنت میهمان ما باشى برایت بسیار خوب است.

مرد شامى با دقت سخنان امام را گوش داد. برخورد بسیار خوب امام حسن(ع) او را شرمنده کرد. خجالت کشید و سرش را پایین انداخت. لحن صحبت خود را عوض کرد و مؤدّبانه گفت: شهادت مى دهم که تو خلیفه خدا در روى زمین هستى. از میان تمام خلق خدا، تا به حال تو و پدرت را بیش از همه کس دشمن داشتم، ولى اکنون تو را از همه مردم بیشتر دوست دارم. سپس اثاث خود را به منزل امام حسن(ع) برد و میهمان آن حضرت بود تا هنگامى که به وطنش برگشت. (۲)

۳- قطع کردن طواف برای برآوردن حاجت گرفتار

يکي از ياران و شيعيان امام حسن مجتبي نقل کرده که: روزي امام حسن عليه‏ السلام به مسجد رفته و مشغول عبادت بود. من نيز در حضور او بودم. در اين هنگام مردي نزد حضرت آمد و عرض کرد: «اي فرزند رسول خدا! شخصي از من مقداري پول طلب دارد و چون نمي‏‌توانم در حال حاضر پولش را بپردازم، تصميم گرفته است مرا به زندان بيندازد.» حضرت فرمود: «متأسفانه اکنون پولي ندارم که به تو بدهم، اگرچه دوست دارم که کاري انجام دهم.» مرد عرض کرد: «شما به او سخني بفرماييد، شايد به مدتي مهلت دهد و مرا زنداني نکند.» امام تقاضاي مرد را پذيرفت. کفش‌هايش را پوشيد تا به همراه مرد برود. من گفتم: «اي پسر پيغمبر خدا! مگر فراموش کردي که در حال اعتکاف هستي و نبايد از مسجد بيرون بروي؟» امام فرمود: «فراموش نکرده‏ام. ولي از پدرم اميرمؤمنان شنيدم که جدم رسول اکرم مي‏فرمود: «کسي که براي برآوردن حاجت برادر مسلمان خود بکوشد، چنان است که خداوند را نه هزار سال عبادت (مستحبي) کرده باشد. عبادتي که در آن، روز را به روزه و شب را به شب زنده‏‌داري و نماز بسر برده باشد.» (۳)

۴ - برخورد با کنیزی که به امام گل هدیه داد

روزي، يکي از کنيزان امام مجتبي، دسته گل خوشبويي را به عنوان هديه به ايشان پيشکش کرد. امام در مقابل، او را آزاد فرمود و چون پرسيدند: «چرا چنين کردي؟» فرمود: «خداوند ما را چنين تربيت کرده و فرموده است که: «چون به شما هديه‏‌اي دادند، به صورتي نيکوتر، آن را پاسخ دهيد. (۴)

۵ - بخشش‌ دو برابر به محتاج

مردي نزد امام حسن رفت و از گرفتاري و احتياج خود سخن گفت. حضرت فرمود: «حاجت خود را بنويس و به من بده.» مرد نامه‏‌اي نوشت و به امام داد. امام نامه‏‌اش را خواند و دو برابر خواسته‏‌اش به او بخشيد. يکي از حاضران گفت: «اي پسر رسول خدا، اين نامه براي او بسيار پربرکت بود.» حضرت در پاسخ فرمود: «برکت آن براي من بيشتر بود، زيرا مرا جزو نيکان قرار داد. مگر نمي‏‌داني که نيکي آن است که بدون درخواست به کسي چيزي ببخشند. زيرا آنچه پس از درخواست داده مي‏‌شود، بهاي ناچيزي در برابر آبروي اوست. شايد آن شخص نيازمند، شبي را در ناراحتي و اضطراب بسر برده و نمي‏‌دانسته که در برابر خواهشش چيزي به وي داده مي‏‌شود يا خير؟ اکنون که با تن لرزان و دل نگران نزد تو آمده، اگر فقط به اندازه‏ احتياجش به او ببخشي، در برابر آبرويي که نزد تو ريخته، بهاي اندکي به او داده‏‌اي.»  

۶- رفتار متفاوت دو برادر در روزه‌ ‌داری روز عرفه

يکي از ياران اميرمؤمنان تعريف کرد: در يک روز «عرفه» به خانه‏ امام حسين رفتم. حضرت با يارانش مشغول درس و بحث علمي بود و قرآني جلوي آنها باز بود. مقداري غذا در اتاق قرار داشت و معلوم بود که آنها روزه بودند و اذان مغرب را انتظار مي‏‌کشيدند تا افطار کنند. من سؤالي داشتم. جلو رفتم و سؤال خود را پرسيدم و جواب مناسب گرفتم. از آنجا خارج شدم و به خانه‏ امام حسن رفتم. ديدم سفره‏ بزرگي گسترده‏‌اند و مقدار زيادي ميوه و غذا در آن چيده‏‌اند. مردم وارد مي‏‌شدند، تبريک مي‏‌گفتند، ميوه و غذايي مي‏‌خوردند و از خانه خارج مي‏‌شدند. اين تفاوت براي من عجيب بود. منتظر شدم تا امام وارد اتاق شد. نزد او رفتم و عرض ادب کردم. امام مرا دعوت به خوردن کرد. عرض کردم: «مولاي من! امروز روزه هستم و نمي‏‌توانم چيزي بخورم. اما مي‏‌خواستم چيزي بپرسم.» فرمود: «بگو» عرض کردم: «از اين افکار به خدا پناه مي‏‌برم؛ ولي در خانه‏ امام حسين ديدم که آن حضرت و يارانش روزه داشتند و منتظر وقت افطار بودند، اما در اينجا سفره پهن است و مردم مي‏‌آيند و مي‏‌خورند.» در اين هنگام امام مرا به سينه‏اش چسباند و فرمود: «مگر نمي‏‌داني که مقصد و مقصود ما يکي است؟ ما همه‏ مردم را مي‏‌نگريم، نه عده‏‌اي از آنها را. اگر ما هر دو از يک راه باريک برويم، همه نمي‏‌توانند از آن بگذرند. من امروز روزه نيستم تا کساني که نمي‏‌توانند روزه بگيرند، بي‏قرار و پراکنده نباشند و برادرم روزدار است تا روزه‏‌داران بيقرار، ناراحت و پراکنده نباشند.» 

۷- غلامی که برای اطعام کردن سگ آزاد شد

 يک روز امام حسن مجتبي در اطراف مدينه از سايه‏ ديوار باغي مي‏‌گذشت. از دور غلام سياهي را ديد. غلام کنار ديوار نشست و سفره‏ خود را باز کرد. او يک عدد نان در سفره داشت. سگي هم جلوي او ايستاده بود. غلام يک لقمه مي‏‌خورد و يک لقمه جلوي سگ مي‏‌انداخت. امام به او نزديک شد و با لبي خندان پرسيد: «خودت گرسنه مي‏‌ماني و غذايت را به سگ مي‏‌دهي؟» غلام جواب داد: «چه کنم؟ خجالت مي‏‌کشم که من بخورم و او گرسنه باشد و به من نگاه کند. در ضمن من مي‏‌توانم گرسنه بمانم و صبر کنم. ولي اگر او گرسنه بماند بچه‏‌ها را اذيت مي‏‌کند.» امام او را تحسين کرد و پرسيد: «اينجا چه کار مي‏‌کني؟» عرض کرد: «من برده‏ صاحب اين باغ هستم و براي او کار مي‏‌کنم.» حضرت فرمود: «از جايت حرکت نکن تا من برگردم.» امام نزد صاحب باغ رفت و غلام را از او خريد و در راه خدا آزاد کرد، و نيز تصميم گرفت سرمايه‏‌اي به او بدهد تا با آن کار کند. صاحب باغ وقتي اين بزرگواري را از امام ديد، از آن حضرت پيروي کرد و باغ را به غلام بخشيد و گفت: «نيکي از نيکي مي‏‌زايد.»  (۷)

۸ - گریه دشمن برای بردباری امام 

«مروان حکم» يکي از سران بني‏ اميه و يکي از سرسخت‏ ترين دشمنان رسول اکرم و اميرمؤمنان بود. پيامبر او را از مدينه تبعيد کرد، اما عثمان او را به مدينه بازگرداند و معاويه او را فرماندار مدينه کرد. مروان از هيچ ستم و جنايتي در حق امام حسن مجتبي کوتاهي نکرد و تا آن حضرت زنده بود در آزار وي و شيعيان و يارانش دريغ نکرد. هنگامي که امام به شهادت رسيد، مروان در تشييع جنازه حضرت شرکت کرد. امام حسين عليه‏السلام به او فرمود: «تو به هنگام حيات و زنده بودن برادرم، هرچه از دستت برمي‏‌آمد کردي، اما اينک در تشييع او حاضر شده‏‌اي و گريه مي‏‌کني؟» مروان به يکي از کوه‌هاي اطراف اشاره کرد و پاسخ داد: «هر چه کردم، با کسي کردم که بردباري‏‌اش از اين کوه بيشتر بود.(۸)

پی‌نوشت‌ها:

۱. شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید
۲. داستان خوبان، سید جواد نورموسوی
۳. شهيد دستغيب، گناهان کبيره 
۴. بحارالانوار، علامه مجلسی
۵. آل ياسين، صلح امام حسن
۶. شيخ عباس قمی، سفينة البحار
۷. قصه‏‌های خوب براي بچه‏‌های خوب ج 8 به نقل از قصص و روايات
۸. سيوطی، تاريخ الخلفا 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (یکشنبه) در ارتباط تصویری با ستاد ملی مبارزه با کرونا که با حضور اعضای این ستاد و استانداران ۳۱ استان کشور برگزار شد، عملکرد ملت و مسئولان را در این زمینه در ابعاد مختلف اجتماعی- فرهنگی، درمانی، بهداشتی، علمی، مدیریتی و خدماتی «حرکتی جهادی، عظیم و افتخارآمیز» خواندند و با تأکید بر ثبت، بازخوانی و روایت هنرمندانه این تلاش و فداکاری ملی افزودند: مردم عزیز ایران با رفتار متین و صبورانه خود انصافاً خوش درخشیدند و فرهنگ اسلامی- ایرانی را جلوه‌گر ساختند.
ایشان با قدردانی از گزارش‌های بسیار خوب و روشنگری که در جلسه بیان شد، از زحمات شبانه‌روزی مسئولان و دست‌اندرکاران مبارزه با کرونا تشکر کردند و خدای متعال را به علت توفیق بزرگی که در این زمینه نصیب ملت و مسئولان کشور کرده است، شکر و سپاس گفتند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با عرض تسلیت به همه مصیبت‌دیدگانی که عزیزانشان را از دست داده‌اند، برای درگذشتگان، رحمت الهی و برای مبتلایان به بیماری کرونا و همه بیماران شفا مسألت کردند و برای شهیدان این حرکت جهادی، علوّ درجات را از پروردگار کریم خواستار شدند.

رهبر انقلاب اسلامی در تبیین ابعاد مختلف توفیقات ملت و مسئولان در ماههای اخیر گفتند: در زمینه درمان و انواع خدمات پزشکی، پیشگیری، غربالگری، بهداشت محیط و مراکز عمومی، کاری حقیقتاً بزرگ و در خور قدردانی انجام شده است.

ایشان تولید لوازم و تجهیزات در دستگاه‌های مختلف از جمله شرکت‌های دانش‌بنیان و نیز تلاش مردم را در زمینه تهیه و تولید لوازم مورد نیاز بهداشتی یک عرصه پرافتخار دیگر دانستند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ارائه خدمات رفاهی و حضور ملت، بسیج، نیروهای مسلح و همه دستگاهها را در این زمینه از لحاظ گستردگی و تنوع خدمات مردمی، حرکتی مؤمنانه و حیرت‌انگیز بر شمردند و افزودند: این حرکت عظیم و حضور مردم در صحنه جز به اراده الهی و دست قدرت پروردگار امکان‌پذیر نبود.

«حضور نیروهای داوطلب در کارهای سخت و خطرآفرین» از دیگر ابعادی بود که رهبر انقلاب در تبیین حرکت پرافتخار ملت به آن اشاره کردند.

ایشان گفتند: مکرر از پرستاران، پزشکان و کادر درمانی- بهداشتی تشکر کرده‌ایم که جا هم دارد اما در کنار این‌ها، باید از نیروهای داوطلبِ جوان، بسیجی و طلبه نیز قدردانی کرد که در عرصه‌های سخت و خطرآفرین از جمله غسل و کفن و دفن ورود کردند و این کار دشوار را بر عهده گرفتند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تلاش‌های علمی و تحقیقاتی مراکز دانشگاهی و برخی شرکت‌های دانش‌بنیان را برای شناخت رفتار این ویروس متقلب و پیدا کردن واکسن و داروی مقابله با کرونا، بُعد دیگری از افتخار ایرانیان بر شمردند و ابراز امیدواری کردند جوانان دانشمند میهن بتوانند هر چه زودتر در این زمینه نیز افتخار بیافرینند و استعداد ایرانی را بار دیگر به دنیا نشان دهند.

ایشان برنامه‌ریزی و مدیریت ستاد ملی مبارزه با کرونا و وزارت بهداشت را نیز حقیقتاً خیلی خوب خواندند و افزودند: این افتخارات ملی باید ثبت شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رزمایش کمک مؤمنانه را عرصه‌ای برای بروز جلوه‌هایی از فرهنگ اسلامی و انقلابی دانستند و افزودند: این کار در بسیاری از موارد رایحه خوش خدمات و پشتیبانی دوران دفاع مقدس را دوباره در کشور جاری کرد.
ایشان با بیان مطالبه‌ای جدی، آرزو کردند هنرمندان بتوانند همچون شهید آوینی با گفتار و نوشتار و کارهای هنری و نمایشی، جزئیات این جهاد عظیم مردمی را به شیرینی روایت و آن را در تاریخ ماندگار کنند.

رهبر انقلاب اسلامی با تجلیل از رفتار متین و صبورانه ملت در برخورد با قضیه کرونا گفتند: وقوع چنین حوادثی معمولاً نگرانی‌هایی درباره مصارف زندگی به وجود می‌آورد و ممکن است همچنان که در برخی کشورها در حمله به فروشگاه‌ها دیدیم باعث رفتارهایی خاص شود اما این‌گونه رفتارها در ایران عزیز مطلقاً دیده نشد و مردم با متانت و بردباری در این زمینه نیز انصافاً خوش درخشیدند.

رهبر انقلاب اسلامی ماههای اخیر را از زاویه‌ای دوران خانه‌نشینی عمومی خواندند و افزودند: در این دوران نقش و جایگاه خانواده در فرهنگ اسلامی- ایرانی آشکارتر شد در حالی‌که در کشورهایی که خانواده پایه و معنای درستی ندارد، دوران خانه‌نشینی عمومی به این شکل قابل تحمل و درک نیست.

ایشان افزودند: در این زمینه باید زحمات زن خانواده را مورد توجه و عنایت ویژه قرار داد که با صبر و حلم در اداره خوب خانه و خانواده نقش‌آفرینی کرده است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان شکست غرب در آزمون جهانی مقابله با کرونا را مورد توجه قرار دادند و افزودند: غرب و غرب‌زدگان نمی‌خواهند این شکست دیده شود اما لازم است ابعاد این ناتوانی بررسی و بیان شود چرا که انتخاب سرنوشت‌های مهم برای ملتها به این آگاهی‌ها بستگی دارد.

ایشان در زمینه «شکست توانایی‌های مدیریتی غرب» خاطرنشان کردند: کرونا در آمریکا و اروپا در مقایسه با دیگر کشورها دیرتر شیوع پیدا کرد یعنی این کشورها فرصت داشتند خود را آماده مواجهه با این ویروس کنند اما آن چنان که باید و شاید نتوانستند که آمار بالای مبتلایان و فوت‌شدگان در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی و مشکلات مختلف مردم در این کشورها از جمله بیکاری، این ناتوانی‌ها را اثبات می‌کند.

رهبر انقلاب اسلامی «فلسفه اجتماعی غرب» را نیز در مقابله با کرونا شکست خورده خواندند و افزودند: روح و محتوای فلسفه اجتماعی در غرب بر پایه مادیات و پول استوار است به همین علت است که آن‌ها در موضوع کرونا به سالمندان، افراد مریض، بی‌پول و عقب‌مانده بی‌اعتنایی کردند چرا که این قشرها توانایی کسب پول و ایجاد مادیات را ندارند به همین خاطر شمار زیادی در خانه‌های سالمندان جان باختند که این واقعیات شکست فلسفه اجتماعی غرب را نیز آشکار می‌کند.
«شکست در عرصه نمایش اخلاق عمومی» از دیگر نکاتی بود که رهبر انقلاب در بررسی ابعاد مختلف ناتوانی غربی‌ها به آن پرداختند.

ایشان با اشاره به مواردی همچون هجوم به مغازه‌ها و برخی چالش‌های دیگر افزودند: غربی‌ها با همه ادعاها در این زمینه نیز شکست خورده‌اند که باید این واقعیات برای افکار عمومی تبیین شود.

رهبر انقلاب در پایان سخنانشان دو نکته را مورد تأکید قرار دادند: «اهمیت دادن به شبکه بهداشتی درمانی» و «بررسی های دقیق درباره بسته بودن یا نبودن مساجد و مراکز دعا».

ایشان درباره نکته اول گفتند: شبکه بهداشتی درمانی خیلی مهم است و اگر آن‌طور که حدس می‌زنند و مکرر می‌گویند در برهه‌ای بازتولید این ویروس را داشته باشیم، این شبکه می‌تواند در مقابله با آن وضع کمک فراوانی کند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آخرین نکته سخنانشان با اشاره به یک سؤال بی‌پاسخ درباره مراسم دعا، نماز و عبادات در مساجد و اماکن مقدس تأکید کردند: بنده هیچ پیشنهادی در این باره ارائه نمی‌کنم و تابع نظر و تشخیص کارشناسی ستاد ملی مبارزه با کرونا هستم اما باید توجه داشت که عبادات و توسل بخصوص در ماه رمضان و شبهای قدر جزو نیازهای اساسی و حتمی مردم است و مردم در قضایای مهم نیز بیشتر به ارتباط با پروردگار نیاز دارند البته معتقدم اگر قواعد سخت‌گیرانه‌ای هم در این زمینه وضع شود مردم مؤمن و مسجدی حتماً بیشتر از دیگران به آن عمل می‌کنند.

رهبر انقلاب در جمع بندی این بخش از سخنانشان افزودند: همان گونه که گفتم نظر کارشناسی‌شده در ستاد ملی مبارزه با کرونا را معتبر می‌دانم اما این بررسی را باید به کسانی سپرد که حقیقت و ضرورت دعا و توسل را درک می‌کنند آن وقت هر چه آن‌ها تصمیم بگیرند بنده و همه مردم به آن عمل خواهیم کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سخنانشان با تشکر از رئیس جمهور و اعضای ستاد ملی مبارزه با کرونا گفتند: خدا کمکتان کند که این کار را به بهترین وجه به پایان برسانید و یک نقطه ماندگار تاریخی در افتخارات ملت ایران ثبت کنید و مشکلات گوناگون در حواشی این قضیه مثل مشکلات مالی را نیز با تدابیر لازم برطرف کنید.

پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی آقای روحانی رئیس‌جمهور از فعالیت ستاد ملی مبارزه با کرونا و کمیته‌های هشت‌گانه آن در ۸۰ روز گذشته گزارش داد.

آقای روحانی با تشکر از تلاشهای همه دستگاهها و دست‌اندرکاران مقابله با بیماری بویژه کادر درمانی و بخشهای فعال در زمینه بهداشت و درمان، نیروهای مسلح، نیروهای داوطلب و آحاد مردم گفت: در مقابله با بیماری کاملاً حساب شده عمل کردیم و بر خلاف کشورهای غربی اجازه ندادیم دوگانه نان و جان راه بیفتد و امروز نیز آمار و ارقام کشور در قضیه کرونا قابل قبول است.

رئیس‌جمهور به مصوبه امروز جلسه ستاد کرونا در خصوص بازگشایی مدارس از هفته آینده نیز اشاره کرد و افزود: حضور دانش‌آموزان در مدارس اختیاری خواهد بود یعنی دانش‌آموزانی که نیاز به رفع اشکال حضوری دارند می‌توانند با حضور در مدرسه خدمات آموزشی دریافت کنند.

آقای روحانی از موافقت رهبر انقلاب اسلامی با برداشت یک میلیارد یورویی از صندوق توسعه ملی برای تأمین مخارج ناشی از بیکاری و همچنین تأمین نیازهای بهداشتی و درمانی تشکر کرد و گفت: موافقت رهبر معظم انقلاب با آزادسازی سهام عدالت کار بزرگ دیگر و بزرگ‌ترین کمکی بود که در این ایام نصیب مردم به‌ویژه قشرهای ضعیف شد و مقدمات اجرای کامل این دستور در حال انجام است.

در این جلسه آقای نمکی وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی نیز گزارشی از اقدامات این وزارتخانه بلافاصله پس از اعلام شیوع بیماری در چین و همچنین اقدامات انجام‌شده پس از ورود بیماری به کشور بیان کرد و افزود: با افتخار اعلام می‌کنیم بر خلاف بعضی کشورهای غربی که افراد در راهروها و محوطه بیمارستان معطل ماندند و خدمات دادن به افراد سالمند محدود شد، در کشور ما حتی یک بیمار پشت در هیچ بیمارستانی سرگردان نماند و هیچ فرد سالمندی را اولویت دوم تلقی نکردیم.

آقای نمکی، غربالگری و اجرای طرح بسیج ملی مبارزه با کرونا را یکی دیگر از کارهای مهم انجام‌شده دانست و با تشکر از همکاری سازمان بسیج مستضعفین در اجرای این طرح، خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۹۰ درصد کشور در فاز کنترل و مهار بیماری قرار دارد و امیدواریم با همکاری مردم این روند ادامه داشته باشد.

همچنین آقای رحمانی فضلی وزیر کشور و رئیس کمیته امنیتی اجتماعی ستاد ملی مبارزه با کرونا در این نشست گفت: در حالی که کرونا برخی کشورها را با کمبودهایی مواجه و برای آنها مشکلات امنیتی ایجاد کرد، در کشور ما هیچ‌یک از این مشکلات پدید نیامد و برعکس صحنه‌های پر شکوه از حضور و همدلی مردم به دنیا نشان داده شد.

وزیر کشور از فعال شدن ستاد رفع موانع تولید برای حل مشکل بیکاری ناشی از کرونا خبر داد و گفت: در بخش اجتماعی، حضور فعالان و گروههای جهادی افتخارآمیز بود و موکب‌های اربعین نیز برای خدمات‌رسانی به مردم فعال شدند.

در ادامه سردار سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح از اختصاص ۷۰ درصد تختهای درمانی بیمارستانهای نیروهای مسلح به درمان بیماران کرونا و بستری کردن ۱۰ هزار بیمار قطعی یا مشکوک به کرونا در طول این مدت خبر داد و از فعالیتها و خدمات نیروهای مسلح در بخشهای درمان، تولید و توزیع انبوه اقلام بهداشتی، حفاظتی و مراقبتی، مقابله با احتکار اقلام بهداشتی، مشارکت چشمگیر در طرح غربالگری و پاکسازی معابر و اماکن گزارش داد.

کابینه «مصطفی الکاظمی» سرانجام پس از ناکامی دو نامزد پیشین، بامداد امروز (پنجشنبه) از پارلمان رأی اعتماد گرفت و این در حالی است که تنها چند روز به پایان مهلت قانونی وی مانده بود.

آنچه بیش از هر عامل دیگری کابینه‌های گذشته را به ناکامی کشاند و محل ثقل رایزنی‌های یک ماه گذشته گروههای سیاسی با الکاظمی محسوب می‌شد، لیست وزرای پیشنهادی بود. وزرایی که برخی گروههای سیاسی همچون ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی به شدت به مخالفت با آن برخواستند.

هنوز از وابستگی‌های حزبی وزرایی که موفق به کسب رأی اعتماد شده‌اند اطلاعاتی در دست نیست. به صورت رسمی ۱۵ وزیر رأی اعتماد گرفتند و پنج وزیر موفق به جلب اکثریت آراء نشدند. دو وزارتخانه خارجه و نفت نیز به آینده موکول شد.

در لیستی که الکاظمی برای پارلمان ارسال کرده بود ۱۲ وزارتخانه از جمله دارایی، نفت و کشور به گروههای شیعه و شش وزارتخانه از جمله وزارت دفاع برای اهل سنت و سه وزارت خارجه، دادگستری و عمران نیز برای گروههای کرد در نظر گرفته شده بود. وزارت مهاجرت و آوارگان نیز برای مسیحیان عراق بود.

هشام الهاشمی کارشناس عراقی در صفحه توئیتر خود در خصوص ترکیب کابینه الکاظمی نوشت: اسامی افرادی که به عنوان کابینه کاظمی به پارلمان فرستاده شدند از حیث محل تولد از این قرار است: ۱۱ وزیر متولد بغداد، سه وزیر متولد دیالی، یک وزیر متولد موصل، یک وزیر متولد دیوانیه، یک وزیر متولد انبار، یک وزیر متولد اربیل، یک وزیر متولد کرکوک و یک وزیر هم متولد صلاح الدین بود.

او در ادامه افزود: «سهم مذاهب و قومیت‌ها را به غیر وزارتخانه ورزش و جوانان محاسبه کردم و آن را یک ترکیب ملی یافتم».

در ادامه اسامی وزرایی که توانستند رأی اعتماد اکثریت پارلمان را جلب کنند، مشاهده می‌کنید:

وزارت کشور. عثمان علی فرهود مشیر الغانمی

الغانمی متولد استان الدیوانیه در جنوب عراق و ۶۲ ساله است. او پیش از این منصب، رئیس ستاد مشترک ارتش عراق بود و در بسیاری از عملیات‌های آزادسازی شهرهای عراق از اشغال داعش نیز فرماندهی عملیات را بر عهده داشت. الغانمی از سال‌های ۲۰۰۴ الی ۲۰۱۴ مسئولیت امنیت زائران کربلا را بر عهده داشت.

وزیر دفاع، جمعه عناد سعدون خطاب الجبوری

متولد ۱۹۵۶ از استان صلاح‌الدین است و پیش از بر عهده گرفتن وزارت دفاع، فرمانده کل نیروهای زمین ارتش عراق بود. او پیش از این گفته بود که نماینده هیچ گروه سیاسی نیست. عملیات آزادسازی منطقه الشرقاط با فرماندهی وی در سال ۲۰۱۶ صورت گرفت.

وزیر برق، ماجد مهدی حنتوش علی

او متولد ۱۹۶۱ (۵۹ ساله) در بغداد است، لیسانس مهندسی برق دارد و پیش از این در مناصب مختلف وزارت برق فعالیت کرده و آخرین منصب وی نیز مدیر کل اداره فنی وزارت برق بود.

وزیر منابع آبی. مهدی رشید مهدی جاسم

مهدی جاسم متولد بغداد و ۵۳ ساله است. او کارشناسی مهندسی شهری از دانشگاه بغداد و کارشناسی ارشد منابع آبی و راه‌اندازی سدها از هلند را دارد. پیش از انتخاب برای وزرات، مدیر کل هیأت شدها و منابع آبی بود.

او همچنین از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ مسئول هیأت فنی مذاکره کننده بر سر منابع آبی مشترک با ایران، ترکیه و سوریه بود. در تمامی دولت‌های پیشین حتی در دوره صدام نیز مسئولیت‌های مرتبط با منابع آبی در اختیار داشته است.

وزارت ارتباطات. ارکان شهاب احمد کاظم

او متولد ۱۹۷۷ در بغداد و ۴۳ سال دارد.

وزارت برنامه‌ریزی. خالد بتّال نجم عبدالله

او متولد استان الانبار و ۴۴ ساله است و دکترای مهندسی شهری از دانشگاه ناتینگهام انگلیس دارد. پیش از بر عهده گرفتن وزارت، رئیس دانشگاه الانبار بود و تخصص او در اجرای طرح‌های بازسازی و پروژه‌های زیرساختی است.

وزارت تربیت. علی حمید مخلف محسن

مخلف محسن ۵۳ ساله و متولد بغداد است. او مدرک کارشناسی ارشد در رشته پژوهش‌های تربیتی و آینده‌نگری دارد و پیش از این مدیر کل آموزش عمومی بود.

وزارت علوم و تکنولوژی. نبیل کاظم عبدالصاحب عباس

نبیل کاظم دکترای مهندسی مکانیک از دانشگاه مسکو دارد و تا کنون ریاست‌ دانشگاههای «النهرین» و «ذی قار» را بر عهده داشت است و بیش از هر چیزی صبغه دانشگاهی دارد.

وزارت آبادانی و اسکان. نازنین محمد وسو شیخ محمد

او متولد ۱۹۵۹ (۶۱ ساله) از اربیل است و از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۶ در رأس چندین وزارتخانه در دولت منطقه کردستان عراق بود.

وزارت بهداشت و محیط زیست. دکتر حسن محمد عباس سلمان

او متولد استان دیالی و ۵۱ ساله است و دکترای داروسازی بالینی از دانشگاه بغداد دارد و تمامی مشاغل وی تا کنون غیر سیاسی و فردی غیر جناحی محسوب می‌شود.

وزارت دارایی. علی حیدر عبدالامیر عباس (علی عبد الأمیر علاوی)

عبدالامیر علاوی ۷۲ ساله و متولد بغداد است. برخی گروههای سیاسی سن بالای او را دلیل مخالفتشان با وی اعلام کرده بودند. او کارشناسی ارشد از هاروارد دارد و در سال‌های ۲۰۰۳ الی ۲۰۰۴ در شورای حاکمیتی عراق وزیر تجارت و مدتی نیز وزیر دفاع بود. او همچنین دارای تابعیت انگلیسی و آمریکایی نیز هست.

وزارت ورزش و جوانان. عدنان درجال مطر جاسم

او متولد بغداد و ۶۱ سال سن و کارشناسی تربیت بدنی دارد و تا کنون در بسیاری از تیم‌های فوتبال عراق بازیکن و مربی بوده است.

وزارت کار و امور اجتماعی. عبیر مهدی محسن سعید.

او متولد ۱۹۶۲ (۵۸ ساله) از بغداد است. دکترای جامعه شناسی دارد و پیش از این مدیر کل بهزیستی عراق بود.

وزارت حمل و نقل. ناصر حسین بندر حمد

متولد ۱۹۵۴ در بغداد (۶۶ ساله). دارای کارشناسی علوم هوایی. پیش از این مشاور دبیرخانه هیأت وزیران در امور هواپیمایی بود.

وزارت صنعت و معدن. منهل عزیز محمود عبدالرحمن.

او متولد موصل و ۵۶ ساله است. کارشناسی فیزیک از دانشگاه موصل دارد و در طول ۳۵ سال گذشته در بخش‌های مختلف صنعتی سابقه مدیریت دارد.  

الکاظمی در نخستین اظهارات خود پس از پایان جلسه پارلمان عراق و رای اعتماد گرفتن کابینه او، گفت: «امروز پارلمان محترم به دولت من رای اعتماد داد. به همراه تیم محترم وزرا به طور جدی برای کسب اعتماد و حمایت ملتمان تلاش خواهم کرد. از همه کسانی که از ما حمایت کردند سپاس گزارم و امیدوارم که گروه‌های سیاسی همگی برای مقابله با چالش‌های دشوار با یکدیگر متحد شوند. خط مشی ما حاکمیت عراق، امنیت، ثبات و شکوفایی آن است».

رئیس جمهور عراق ۲۱ فروردین بعد از ناکامی و انصراف «عدنان الزُرفی»، نخست‌وزیر مأمور به تشکیل کابینه که از ائتلاف العبادی بود، مصطفی الکاظمی، رئیس استخبارات عراق (اطلاعات) را برای تشکیل کابینه مکلف کرده بود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) به مناسبت هفته کار و کارگر، در ارتباط تصویری مستقیم و ۳ ساعته با هفت مجموعه تولیدی ضمن تأکید بر نقش و اهمیت جایگاه کارگر و وظایف متقابل کارگر و کارفرما در افزایش کمّی و کیفی تولید و ایجاد ثروت در یک اقتصاد سالم، به بیان نکاتی در خصوص علت نامگذاری امسال به عنوان سال جهش تولید و الزامات تحقق این شعار و بخش‌هایی که باید بر آنها تمرکز ویژه شود، پرداختند و وظایف مسئولان در این عرصه را بیان کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تبریک هفته کارگر به همه کارگران و زحمتکشان، شنیدن گزارش‌های امیدبخش از تولید را شیرین و جذاب خواندند و با تأکید بر انتشار عمومی این گزارشها گفتند: رفع مشکلات جامعه کارگری یکی از مسائل مهم است که باید نسبت به آن اهتمام شود.
رهبر انقلاب اسلامی بخش اول سخنانشان را به مسائل کارگری اختصاص دادند و با تقسیم‌بندی مفهوم کار در نگاه اسلامی به «کار عمومی» و «کار اقتصادی» افزودند: کار به معنای عمومی همه انواع کار را شامل می‌شود و در قرآن کریم و روایات نیز تأکید بر تلاش و انجام عمل صالح و به سرانجام رساندن کار است که البته یکی از مشکلات ما در کشور نیمه‌تمام ماندن کارها است.
ایشان تشویق اسلام به کار عمومی را نقطه مقابل انتظار غلط و نابجای «مفت‌خواری» و «مفت‌جویی» دانستند و گفتند: اسلام در معنای اقتصادی نیز بر کار تأکید دارد همچنانکه پیامبر اکرم(ص) دست کارگر را می‌بوسد و می‌فرماید خداوند کسی را که کار را محکم و با احساس مسئولیت انجام دهد، دوست می‌دارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هدف اقتصاد کشور را تولید ثروت و تقسیم عادلانه آن بین آحاد مردم خواندند و افزودند: برای رسیدن به اقتصاد سالم، کارگر یکی از ستونهای اصلی و از عوامل درجه یک تولید ثروت در کشور است.
رهبر انقلاب اسلامی، کارگرِ ماهر و نوآور را موجب افزایش کیفیت کار دانستند و گفتند: بنابراین بنگاههای اقتصادی و کارفرمایان باید دانش و مهارت نیروی کار و سهم آن را از عوائد بنگاههای اقتصادی افزایش دهند و کارگر نیز با احساس مسئولیت بیشتر و بدون سهل‌انگاری عمل کند.
ایشان، کارگر و کارفرما را دو ستون اصلی رشد و پیشرفت اقتصادی خواندند و با  اشاره به شکایت برخی افراد از مصوباتی که نظر کارگر در آنها ملاحظه نشده است، افزودند: این مقررات حتماً باید با نگاه عادلانه تنظیم شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اهتمام به حقوق نیروی کار از جمله «دستمزد عادلانه و پرداخت منظم و بدون تأخیر آن، امنیت شغلی، بیمه، آموزش، خدمات رفاهی و بهداشت و درمان» را مورد تأکید قرار دادند و گفتند: در دنیای کنونی و تحولات پر سرعت فناوری، یادگیری مداوم آموزشی و استفاده از تجربیات قبلی برای مجموعه‌های تولیدی و کارگران آنها یک ضرورت است تا با ارتقاء بهره‌وری و کیفیت تولید، رونق اقتصادی افزایش یابد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأثیرگذاری کارگران در تحولات سیاسی دو قرن گذشته‌ی دنیا، نقش کارگران کشورمان در پیروزی انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و حوادث گوناگون را بسیار برجسته دانستند و افزودند: کارگران از همراه‌ترین قشرها در تحقق اهداف انقلاب بوده‌اند و پیوند آنها با نظام جمهوری اسلامی یک پیوند دائمی است البته این پیوند عمیق، وظایف مسئولان در هر سه قوه را برای حل مشکلات کارگران افزایش می‌دهد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه به موضوع «جهش تولید» به عنوان شعار سال اشاره کردند و با اشاره به فرصت کافی که تا پایان سال برای تحقق این شعار وجود دارد، نکاتی را درخصوص آن بیان کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، مقوله تولید در اقتصاد کشور را همچون سیستم ایمنی و دفاعی بدن انسان دانستند و گفتند: همانگونه که نقش سیستم ایمنی بدن در مقابله با ویروسها بسیار مهم است، اگر تولید مناسب و رو به رشد باشد، می‌تواند پیکره اقتصادی کشور را در مقابل ویروسهای طبیعی و ویروسهای دست‌ساز همچون تحریم و یا نوسانات قیمت نفت و تکانه‌های مختلف محافظت کند.
ایشان با تأکید بر اینکه تولید، عامل اصلی شکل‌گیری یک اقتصاد ملی و قوی است، افزودند: تولید علاوه بر اینکه برای اقتصاد کشور حیاتی است، از لحاظ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز تأثیرهای زیادی دارد به‌گونه‌ای که توانایی یک ملت در تولید نیازهای اساسی خود، به آن ملت اعتماد به‌نفس و احساس عزت خواهد بخشید و زمینه‌ساز رفاه عمومی جامعه، افزایش تولید ناخالص ملی و افزایش صادرات و تأثیرگذاری فرهنگی صادرات کالاهای داخلی در کشورهای دیگر خواهد شد.
رهبر انقلاب اسلامی، روند فعلی تولید در کشور را برای جبران عقب‌ماندگی‌ها ناکافی دانستند و با تأکید بر لزوم توسعه و تقویت بیشتر تولید، نکاتی را درخصوص جهش تولید و راههای تحقق آن در شرایط کنونی بیان کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای یکی از مسائل مهم برای تحقق جهش تولید را مشارکت دادن مردم در اقتصاد از طریق استفاده از استعدادها و ظرفیت‌های گوناگون مردم برشمردند و افزودند: در این زمینه سه قوه وظایف مهمی دارند که اگر به این وظایف عمل نشود، جهش تولید اتفاق نمی افتد.
ایشان حمایت از تولید و تولیدکننده را اصلی‌ترین وظیفه مسئولان دانستند و تأکید کردند: حمایت از تولید فقط به معنای تزریق نقدینگی نیست بلکه باید با برداشتن موانع، میدان را برای سرمایه‌گذار، صاحب فکر و تولیدکننده باز کرد.
رهبر انقلاب اسلامی به برخی از مصادیق برداشتن موانع اشاره کردند و گفتند: حذف مقررات دست و پاگیر، مبارزه جدی با قاچاق کالا، مقابله با واردات بی رویه، مبارزه با فساد مالی و فساد اداری، رعایت حقوق مالکیت معنوی، مقابله با سفته‌بازی‌ها و سوداگری‌های زیان‌بخش، و معافیت‌های مالیاتی در موارد ضروری و وضع مالیات در موارد لازم همچون ثروتهای بادآورده از جمله کارهای ضروری است که باید سه قوه نسبت به آن اهتمام بورزند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای قضایای اخیر مربوط به ویروس کرونا و پای کارآمدن همه ظرفیت‌های کشور برای تولید اقلام بهداشتی از جمله ماسک را نمونه بارزِ باز کردن میدان و حمایت از تولید خواندند و افزودند: علت اینکه در تولید ماسک توانستیم در مدت کوتاهی به ظرفیتی دست پیدا کنیم که بیشتر از نیاز کشور است، برطرف شدن موانع از جانب دولت و باز شدن میدان برای حضور دستگاههای مختلف و حتی مردم در عرصه تولید ماسک بود.
ایشان با تأکید بر اینکه بهبود محیط کسب‌وکار یکی از موارد ضروری برای تحقق جهش تولید است، گفتند: براساس بررسی‌های کارشناسی وزارت امور اقتصاد و دارایی، اگر دو اقدامِ «ایجاد پنجره واحد صدور مجوزها» و «تشکیل دادگاههای تجاری برای رفع اختلافات اقتصادی» انجام شود، جایگاه کشور از لحاظ شاخص کسب و کار چهل تا پنجاه رتبه ارتقاء خواهد یافت.
رهبر انقلاب اسلامی به موضوع «ممنوعیت واردات» به‌عنوان یکی از زمینه‌های جهش تولید اشاره و خاطرنشان کردند: ما با واردات مخالف نیستیم اما تأکید داریم محصولی که در کشور تولید می‌شود و یا امکان تولید دارد، وارد نشود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در برخی مواقع، برخی دستگاههای اجرایی، به بهانه‌هایی به دنبال باز کردن راه واردات بی مورد هستند. به عنوان مثال می گویند برای اینکه کیفیت خودروی داخلی ارتقا یابد، باید خودروی خارجی وارد شود در حالی‌که باید کیفیت خودروی داخلی از راههای دیگر افزایش یابد و نه از طریق واردات خودروهای خارجی و به خاک سیاه نشاندن تولید داخلی.
ایشان با تأکید بر اهمیت جهش کیفی در کنار جهش کمّی، موضوع افزایش امید به کار و تلاش را در کشور بسیار مهم خواندند و گفتند: متأسفانه عده ای در کشور به‌طور دائم می گویند «نمی‌شود و نمی‌توانیم» در حالی‌که «می‌توانیم» و دلیل آن هم این است که ما وقتی می‌توانیم یک ماهواره‌بر را با سرعت ۷۵۰۰ متر بر ثانیه به فضا پرتاب کنیم و ماهواره را در مدار قرار دهیم، و یا در صنایع دفاعی آن پیشرفتهای بزرگ را داشته‌ایم، پس در تولید هم می‌توانیم به جهش دست پیدا کنیم.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: آن ذهن و فکری که می‌تواند ماهواره را تولید کند و برای ارسال ماهواره بعدی در مدار ۳۶ هزار کیلومتری هدف‌گذاری کند، قطعاً چنین روحیه ابتکار و خلاقیتی برای تولید خودرو با مصرف ۵ لیتر بنزین در یک صد کیلومتر و در دیگر بخشهای تولید نیز وجود دارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سپس به برخی بخشها که باید در جهش تولید به آنها اهمیت و اولویت داده شود، اشاره کردند و گفتند: توسعه ظرفیت پالایشگاهی همچون ساخت پالایشگاه میعانات در بندرعباس و مجتمع پالایشگاهی سیراف، اجرای طرح‌های پتروشیمی که منجر به افزایش چند برابری تولید محصول خواهد شد، طرح‌های کشاورزی به‌خصوص تمرکز بر تولید محصولات اساسی، همچون گندم، دانه های روغنی، گیاهان دارویی و آبزیان و خودکفایی در این عرصه‌ها با استفاده از شیوه‌های آبیاری مدرن، تمرکز بر زیرساخت‌ها به‌خصوص حمل و نقل ریلی، توجه ویژه به قطعه‌سازی و تمرکز به بخش معدن که بسیار هم عقب ماندگی داریم، بخشهایی هستند که باید در موضوع جهش تولید مورد اهتمام ویژه قرار گیرند.
ایشان یکی دیگر از بخشهایی را که باید در موضوع جهش تولید به آن نگاه ویژه‌ای شود، بخش دارو و واکسن دانستند و افزودند: اکنون در کشور در خصوص تولید دارو و واکسن برای مقابله با ویروس کرونا، کارهای تحقیقاتی خوبی انجام شده است و چه بسا دانشمندان خوب و جوان و محققان کارآمد ما بتوانند زودتر از کشورهای دیگر موفق به تولید دارو و واکسن برای مقابله با کرونا شوند.
رهبر انقلاب اسلامی، زنجیره پوشاک، کفش و لوازم خانگی را یکی از ظرفیتهای مهم و ریشه‌دار کشور خواندند و گفتند: برای تحقق جهش تولید باید بر این زنجیره تمرکز جدی شود و از واردات این محصولات جلوگیری شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به یک اقدام ناپسند در تولید پوشاک نیز اشاره کردند و افزودند: با اینکه کشور همواره در تولید پوشاکِ با کیفیت سرآمد و صاحب قدمت است اما برخی تولیدکنندگان بر روی تولیدات خود برچسب تولید خارج می زنند که این کار غلط است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: به لطف خداوند حرکت تولید در کشور آغاز شده است اما ادامه این حرکت معمولی، مشکلات کشور را حل نخواهد کرد و نیازمند یک حرکت مضاعف و یک جهش هستیم که در این عرصه نیز جوان‌های آماده به کار و عناصر مبتکر بسیارند و باید میدان برای ورود آنان مهیا شود.
ایشان در پایان اظهار امیدواری کردند شرایط جدید پیش آمده بعد از شیوع کرونا در کشور و گسترش روحیه همکاری میان مردم برای تأمین نیازها، زمینه‌سازِ کارهای نو و تحولات در عرصه‌های اقتصادی کشور باشد.
پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، ارتباط تصویری با هفت مجموعه تولیدی در صفادشت (استان تهران)، ورزقان (استان آذربایجان شرقی)، زنجان، شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، پاکدشت (استان تهران)، شهرک صنعتی پرندک (استان مرکزی) و روستای به‌آباد مشهد برقرار شد.
در این برنامه که وزیران نیرو، صمت و جهاد کشاورزی نیز حضور داشتند، آقای شریعتمداری وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی گزارشی از اقدامات دولت در بخش تولید و همچنین برنامه‌های آن برای صیانت از اشتغال در شرایط کرونا بیان کرد و از یک کارگر نمونه تقدیر شد.
در ادامه این برنامه آقایان: «صمدی رئیس هیئت مدیره شرکت اَورَند پیشرو»، «مصطفی بازیار کارگر نمونه»، «سعدمحمدی مدیرعامل شرکت ملی مس ایران و فیروزکوهی کارگر معدن مس»، «ظهیری مدیرعامل شرکت ایران ترانسفو»، «نجات‌بخش رئیس‌هیأت مدیره شرکت دانش‌بنیان بهیار صنعت سپاهان»، «فتاحی مدیرعامل شرکت تولیدات لوازم خانگی اِمِرسان»، «فیهمی‌پور مدیرعامل شرکت تعاونی تولیدی نویدکاران»، «رزم‌حسینی استاندار خراسان رضوی و صبوری از مزرعه نمونه صبوری»، گزارشهایی از وضعیت تولید، دستاوردها و مشکلات واحدهای تولیدی خود و پیشنهادهایی برای حل مشکلات و تحقق شعار سال بیان و بر این نکات تأکید کردند:
- لزوم سرمایه‌گذاری برای افزایش ظرفیت تولیدی پتروشیمی‌های داخلی برای تأمین مواد اولیه صنایع و کاهش واردات
- تسریع در ارائه تسهیلات بانکی، ارزی و امور گمرکی برای واردات مواد اولیه مورد نیاز صنایع
- ممانعت از ورود هر گونه کالا و ترانسفورماتور دارای تولید داخل
- لزوم کاهش مجوزها و مقررات دست‌وپا گیر و ایجاد انگیزه برای ورود سرمایه‌گذاران و کارآفرینان
- مزایا و امکانات بی‌نظیر اقتصاد دانش‌بنیان برای جهش تولید و نزدیک شدن به الگوی اقتصاد مردمی در بخش تولید
- ضرورت هدفگذاری دقیق تسهیلات دولتی برای اصابت به تولیدکنندگان واقعی با توجه به کمبود سرمایه در گردش واحدهای دولتی
- لزوم اتخاذ روش مناسب خرید تضمینی محصولات کشاورزی با نرخ مشخص برای جلوگیری از ریسک در انتخاب محصول برای کشت
- ضرورت بها دادن به جوانان تحصیلکرده روستایی و تشویق و حمایت از آنها برای ماندن در روستا و توسعه کشاورزی صنعتی
- لزوم به‌روزرسانی ماشین‌آلات کشاورزی برای افزایش تولید

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: لَوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ ما فِی رَمَضانِ لَوَدَّ اَنْ یَکُونَ رَمَضانُ السَّنَة/ اگر بندگان از برکت ها و حقایق ماه رمضان آگاهی می یافتند، آرزو می کردند که رمضان یک سال باشد.

1- روزه موجب سم زدایی بدن می‌شود

2- روزه موجب استراحت دستگاه گوارش می‌شود

3- روزه پاسخ یا واکنش التهابی را برطرف می‌سازد

4- روزه موجب کاهش قند خون می‌شود

5- روزه باعث افزایش شکسته شدن چربی می‌شود

6- روزه موجب اصلاح  فشار خون بالا می‌شود

7- روزه موجب بهبود کاهش وزن می‌شود

8- روزه رژیم غذایی سالم را ترویج می‌کند.

9- روزه موجب تقویت سیستم ایمنی می‌شود

10- روزه می‌تواند به غلبه بر اعتیاد کمک کند