هر قانون گذاری برای نظم در امور و كارهای زندگی عادی مردم تلاش می كند كه به موارد مهم و غیر قابل تغییر اشاره كند، مثلا در حكومت اسلامی ایران قانون گذار از آن تعبیر به قانون اساسی می كند . مواردی كه با توجه به شرایطی یا تغییر مسئولان متغیر خواهد شد، قانون گذار از آن به آیین نامه های مرتبط همان گروه تعبیر می كند كه توسط افراد معتبر جامعه تصویب می شود و یا توضیحات لازم و اضافی بیان می گردد.
قرآن مجید هم به عنوان اصلی ترین كتاب از برترین و كامل ترین دین چون اسلام، برای تمام زمان ها و به صورت جاودانه به وجود آمده است. باید به كلیات و امور مهم غیر قابل تغییر اشاره كرد و جزییات و تفسیر و تبیین آن ها را به عهده پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (ع) گذاشت. از طرفی یكی از موارد لزوم وجود پیامبر (ص) و اهل بیت در صورت مفسر و مبین بودن معنا پیدا می كند .
خداوند منان در آیات مختلفی به این مطلب اشاره دارد كه خداوند مردم را به پيامبر ارجاع داده است:
1. «ماآتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقاب؛ (1) آنچه را رسول خدا براي شما آورده بگيريد (و اجرا كنيد)، و از آنچه نهي كرده، خودداري نماييد و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است!».
2. «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّي فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفيظا؛ (2) كسي كه از پيامبر اطاعت كند، خدا را اطاعت كرده و كسي كه سرباز زند، تو را نگهبان (و مراقب) او نفرستاديم (و در برابر او، مسئول نيستي)».
3. «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَي اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلاً ؛ (3) اي كساني كه ايمان آوردهايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [اوصياي پيامبر] را! و هر گاه در چيزي نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد (و از آن ها داوري بطلبيد) اگر به خدا و روز رستاخيز ايمان داريد! اين (كار) براي شما بهتر، و عاقبت و پايانش نيكوتر است».
كتاب كامل به عنوان قانون اساسی و اصلی ضمن كلی بودن نباید حجیم و سنگین باشد . باید به مرور زمان قابلیت تغییر را هم نداشته باشد . این در صورت كلی بودن ممكن خواهد بود.
البته برخی از احكام در زمانی قابلیت اجراء را ندارد و در برخی از زمان ها هم بر اساس شرایط خاص و مصلحت ثانوی تغییر می كند .
پی نوشت:
1. حشر (59) آیه 7 .
2. نسا (4) آیه 80 .
3. نسا (4) آیه 59 .
