وقتی بر شخص یا اشخاصی صلوات می‌فرستیم، به این معناست که برای آنان درود و رحمت را خواستاریم.

صلوات بر پیامبر در قرآن، به مومنان سفارش شده است: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَائکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلیَ النَّبیِ‏ِّ یَأَیهُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَیْهِ وَ سَلِّمُواْ تَسْلِیمًا»؛[۱] «خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود می‏‌فرستند، ای کسانی که ایمان آورده‏‌اید بر او درود فرستید و به فرمانش بخوبی گردن نهید».

برخی این آیه شریفه را دست آویز مقاصد خود قرار داده و برای این که با مقام اهل‌بیت پیامبر علیهم‌السلام مخالفت کنند، می‌گویند: آیه فقط امر به صلوات بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله کرده است و ما جایز نیستیم بر غیر حضرت، صلوات بفرستیم و گفتن«وآله» آخر صلوات نباید گفته شود.

در پاسخ به این افراد باید گفت: ما در حکم کردن، مجاز نیستیم با یک آیه از قرآن حکم کنیم؛ زیرا در آیات دیگر قرآن صلوات بر غیر حضرت نیز جایز شمرده شده است، همچنین روایات پیامبر و اهل بیت علیهم‌السلام نیز بر این امر دلالت دارند:

۱. «هُوَالَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکُمْ وَمَلَائِکَتُهُ لِیُخْرِجَکُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ»؛[۲] «اوست کسی که با فرشتگان خود بر شما درود می‏ فرستد تا شما را از تاریکی‌ها به سوی روشنایی برآورد». در این آیه شریفه، خدا و فرشتگان بر مؤمنان درود می‌فرستند، در نتیجه آیه خلاف مدعای این افراد است.

۲. «خُذْ مِنْ أَمْوَالهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَکِّیهِم بهِا وَ صَلّ‏ِ عَلَیْهِم»؛[۳] «از اموال آنان صدقه‏‌ای بگیر تا به وسیله آن پاک و پاکیزه‏‌شان سازی و برایشان درود بفرست». در این آیه قرآن، به پیامبر نیز خطاب شده است که بر نیکوکاران صلوات بفرستد.

۳. در روایات نیز صلوات‌ بر غیر پیامبر وجود دارد، این روایات به حدی زیاد است که به ذکر یک مورد از صلوات‌هایی که پیامبر بر دیگران فرستاده است، اکتفا می‌کنیم: «زمانی که ابو اوفی زکات خود را پرداخت کرد، پیامبر فرمود: «اللَّهُمَّ صَلِ‏ عَلَی‏ آلِ‏ أَبِی‏ أَوْفَی»؛[۴] «خدایا درود بفرست برآل ابی‌اوفی».

بنابراین صلوات بر غیر پیامبر جایز است و ادله قرآنی و روایی نیزگواه بر این مطلب هستند.

پی‌نوشت ها:
[۱]. سوره احزاب، آیه۵۶.
[۲]. همان، آیه۴۳.
[۳]. سوره توبه، آیه۱۰۳.
[۴]. ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، دار سیدالشهدا، ج ۲، ص ۴۰.