امام علی(علیه السلام) در مناسبتهای مختلف موضوع غدیر خم و اعلان جانشینی خودشان را اظهار کرده و به حدیث غدیر خم استناد کرده اند.

از جمله مواردی که امیرالمؤمنین (ع) به حدیث غدیر استدلال کرده، به اختصار چنین است:

۱ . بلافاصله پس از ارتحال پیامبر اکرم (ص) در مناظره ای، به عنوان مخالفت با بیعت با خلیفه اول، در مسجد مدینه فرمود: «آیا باید پیکر رسول خدا (ص) را بر روی زمین رها می کردم و قبل از کفن و دفن آن حضرت، درباره خلافت و جانشینی وی نزاع می کردم؟ مساله خلافت چنان روشن بود که گمان نمی کردم کسی در صدد دستیابی به آن باشد و در این موضوع با اهل بیت پیامبر (ص) درگیر شود! مگر رسول خدا (ص) در روز غدیر خم حجت را بر مردم تمام نکرد؟ و مگر جای عذری برای کسی باقی مانده بود؟» (۱)

۲ . حضرت علی (ع) هفت روز پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) - وقتی از جمع آوری قرآن فارغ شد - به میان مردم رفت; خطبه خواند و پس از مدح خدا، رسول خدا و بیان طریق نجات، چنین فرمود: صریح ترین کلام رسول خدا (ص) در معرفی من به جانشینی خود هنگامی بود که آن حضرت شنیدند عده ای در مجالس و محافل خود زمزمه می کنند که ما جانشینان آن حضرت هستیم و بعد از ایشان زمامداری امت را برعهده خواهیم گرفت . پیامبر (ص) با شنیدن آن زمزمه ها و سخنان به سفر حج که واپسین حج وی بود، تشریف برد و بعد از پایان مراسم حج، هنگام بازگشت، در غدیر خم دستور داد شبه منبری برایش آماده کردند . آن گاه بر منبر فراز آمد و بازوی مرا گرفت و بلند کردند - بدانسان که زیر بغلش نمودار شد - و با صدای بلند و رسا در میان انبوه جمعیت فرمود: «هر که من سرور و مولایش هستم، علی سرور و مولای او است . خدایا دوست بدار هر که دوستش دارد و دشمن بدار هر که دشمنش دارد .» بااین کلام صریح رسول خدا (ص) پذیرش ولایت من عین ولایت الاهی شد . (۲)

۳ . پس از حادثه تلخ سقیفه و بی اثر ماندن روشنگری های امیرالمؤمنین (ع) خلیفه اول که در پی فرصتی بود تا از آن حضرت دلجویی کند، روزی نزدش شتافت و به گفت و گو با وی پرداخت . علی (ع) در این مناظره پیوسته سوابق و امتیازات خود را بیان می داشت و خلیفه اول آن را تصدیق می کرد تا آن که حضرت به او فرمود: «تو را به خدا سوگند، آیا با استناد به حدیث رسول خدا (ص) در روز غدیر، من مولای تو و هر مسلمانی هستم یا تو؟ خلیفه اول جواب داد: شما هستید .» این مناظره تا آن جا ادامه یافت که ابوبکر منقلب شد و گریست و از حضرت مهلت خواست تا درباره گفتارش بیش تر بیندیشد . (۳)

۴ . بعد از مرگ خلیفه دوم، قبل از اعلام رسمی انتخاب عثمان، حضرت علی (ع) فرصتی خواست تا سخنانی را با اعضای شورا در میان بگذارد . این سخنان که حدیث انشاد شدت دارد، متواتر است و اهل سنت و شیعه نقل کرده اند . (۴) در این حدیث حضرت برای اتمام حجت بیش از ۱۹۰ امتیاز و فضیلت اختصاصی خود، را بیان داشت و جانشینی خویش را اثبات کرد . امام (ع) در بخشی از سخنانش فرمود: شما را به خدا سوگند می دهم، آیا در بین خود جز من کسی را سراغ دارید که رسول خدا (ص) در پی اجرای دستور خداوند متعال او را در روز غدیر خم برگزیده و درباره اش گفته باشد: «هر که من مولای او هستم، علی مولای او است . . .» همگی جواب دادند جز تو کسی را سراغ نداریم .

۵ . در روزگار عثمان، مجلسی در مسجد النبی برگزار شد که بیش از دویست تن از شخصیت های برجسته در آن حضور داشتند . این جلسه در پی اعتراضات مردم به حکومت عثمانی بر پاشده بود . در این محفل، حضرت علی (ع) به واقعه غدیر اشاره کرد و ضمن توضیحی مفصل درباره حوادث آن روز فرمود: . . . پیامبر (ص) فرمود هر که من مولای او هستم این علی مولای او است . پس از پایان این جمله، سلمان برخاست و از رسول خدا پرسید: آیا ولایت علی مانند ولایت شما است؟ پیامبر پاسخ داد: آری . ولایت او مانند ولایت من است . هر کس من صاحب اختیار و سزاوارتر به او از خودش هستم، علی نیز صاحب اختیار او است و از وی به خودش سزاوارتر است » . (۵)

۶ . حضرت علی (ع) در جنگ جمل، هنگام مناظره با طلحه، واقعه غدیر را باز گفت و به آن استناد کرد . (۶)

۷ . حضرت، پس از جنگ جمل، در نامه ای منظوم به معاویه واقعه غدیر را یاد آور شد و او را از مخالفت با خود بر حذر داشت . (۷)

۸ . امام در سخنرانی خود، بعد از جنگ جمل، در کوفه و در اعتراض به معاویه بر خلافت خود تاکید ورزید و در کنار استناد به بیعت مردم، مساله خلافت انتصابی خویش در غدیر خم را یادآور شد . (۸)

۹ . هنگامی که معاویه به خونخواهی عثمان برخاست، ابودردا و ابوهریره را نزد حضرت علی (ع) فرستاد . حضرت - پیش از آن که مساله خونخواهی را پاسخ گوید - مشروعیت خلافت خودرا ثابت کرد و فرمود: «اگر خداوند مساله خلافت را به دست مردم داده است و رای آنان ملاک مشروعیت است، مهاجران و انصار، پس از سه روز مشورت، همراه مردم با من بیعت کردند و این بیعت از بیعت با خلفای پیشین سنگین تر است; زیرا در سه بیعت پیشین با مردم مشورت نشد; و اگر خداوند است که باید انتخاب کند و اختیار در دست او است که ولایت من در قرآن و سنت اثبات شده است; و این دلیل برای من قوی تر است و حق مرا واجب تر می کند .» سپس در خطبه ای به حدیث غدیر استدلال کرد و بر معنای ولایت که همان اولویت است، تاکید ورزید . (۹)

۱۰ . هنگام ورود امیرالمؤمنین (ع) به کوفه، حدود ۳۰ سال از جریان تاریخی غدیر خم می گذشت و مردم کوفه اسلام را به روایت رسمی که توسط خلفای وقت ترویج داده شده بود، آموخته بودند . حضرت در میدان بزرگ کوفه به سخنرانی پرداخت; برای اثبات خلافت خود به حدیث غدیر استناد کرد و از اصحاب پیامبر که در غدیرخم بودند خواست تا واقعه را - آن گونه که شنیده بودند - بیان کنند . جریان استشهاد امیرالمؤمنین (ع) به حدیث غدیر در میدان بزرگ شهر کوفه را بسیاری از بزرگان شیعه و سنی نقل کرده اند . (۱۰)

۱۱ . حضرت امیر (ع) بارها در مسجد کوفه سخنرانی فرمود و از صحابه پیامبر درباره حدیث غدیر شهادت گرفت تاتفسیری صحیح و غیر قابل انکار از این واقعه ارائه دهد . (۱۱)

۱۲ . حضرت علی (ع)، در سی امین سالگرد غدیر خم، این روز را عید بزرگ مسلمانان خواند و در خطبه ای برای اثبات لافت خویش به واقعه غدیر استدلال فرمود .

این خطبه آن حضرت خطبه غدیر شهرت دارد و در مصباح المتهجد شیخ طوسی (صفحه ۷۲۵) و مصباح کفعمی (صفحه ۶۹۵) نقل شده است .

۱۳ . در پاسخ به شبهاتی که معاویه درباره حقانیت حضرت علی (ع) می پراکند، آن حضرت; در نامه ای به واقعه غدیر تمسک جست و به عبدالله بن ابی رافع دستور داد آن را هر جمعه برای مردم بخواند . آن بزرگوار همچنین ده نفر را معین کرد تا به پرسش های مردم درباره مضمون نامه پاسخ گویند . (۱۲)

۱۴ . روزی امام علی (ع) از صحابه درباره واقعه غدیر شهادت گرفت . شش تن از آن ها از شهادت دادن پرهیز کردند . ظاهرا انگیزه آنان در پرهیز از شهادت به حمایت آن ها از خلفای پیشین باز می گشت . آنان از خلفای پیشین حمایت کرده بودند و چنین شهادتی تکذیب کردار قبلی شان به شمار می آمد . از سوی دیگر، احتمال پیروزی معاویه نیز وجود داشت و آنان نمی خواستند موقعیت آینده خود را به خطر اندازند . حضرت از خدا خواست آنان را به بلایی گرفتار سازد که شناخته شوند و حتی برای برخی از آن ها بلایی خاص در خواست کرد . پس از آن که خداوند نفرین آن حضرت را اجابت فرمود، آن ها به کتمان شهادت اعتراف کردند . این افراد عبارتند از:

، اشعث بن قیس و خالدبن یزید (۱۶) .

پی نوشت:

۱ . الاحتجاج، طبرسی، ج ۱، ص ۱۸۴ .

۲ . روضة کافی، ج ۸، ص ۱۸ و ۲۵ و ۲۷ .

۳ . خصال، شیخ صدوق، ج ۲، ص ۵۹۴- ۵۵۱; الاحتجاج، طبرسی، ج ۱، ص ۳۰۷; تاریخ طبری، طبری، ج ۲، ص ۲۳۶ .

۴ . تاریخ دمشق، ابن عساکر، ج ۳، ص ۱۱۳; مناقب، خوارزمی، ص ۳۱۳; الخصال، شیخ صدوق، ج ۲، ص ۵۳۳ .

۵ . الاحتجاج، طبرسی، ج ۱، ص ۲۱۳، کمال الدین صدوق، ج ۱، ص ۲۷۴ .۶ . مناقب، خوارزمی، ص ۱۸۲; مروج الذهب، مسعودی، ج ۲، ص ۳۶۴ .

۷ . الاحتجاج، طبرسی، ج ۱، ص ۴۲۹; تذکرة الخواص، ابن جوزی، ص ۱۰۷ و ۱۰۸ .

۸ . ارشاد، شیخ مفید، ج ۱، ص ۲۶۰; الاحتجاج، طبرسی، ج ۱، ص ۴۰۶ .۹ . الغیبة، نعمانی، ص ۶۹; کتاب سلیم بن قیس، ح ۲۵ .

۱۰ . مسند حنبل، ج ۱، ص ۱۱۹ و ج ۴، ص ۳۷۰; اسدالغابه، ابن اثیر، ج ۳، ص ۳۰۷ و ج ۵، ص ۲۰۵ .

۱۱ . ینابیع الموده، قندوزی، ج ۱، ص ۴۱; شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۲، ص ۲۸۸; ارشاد، مفید، ج ۱، ص ۳۵۲ .

۱۲ . کشف المحجه، سید بن طاووس، ص ۲۳۵و۲۶۹ .

۱۳ . ارشاد، مفید، ج ۱، ص ۳۵۲; مناقب، ابن مغازلی، ص ۲۳; مجمع الزوائد، هیثمی، ج ۹، ص ۱۰۶ .

۱۴ . شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۱۹، ص ۲۱۷ .

۱۵ . انساب الاشراف، بلاذری، ج ۲، ص ۱۵۶; مسند حنبل، ج ۱، ص ۱۱۹ .

۱۶ . خصال، صدوق، ج ۱، ص ۲۱۹ . 

یکی از مباحث مهم جامعه مطلوب امام زمان (عج) امکان و عدم امکان ایجاد آن است. عقیده داریم که این جامعه ایجاد خواهد شد، زیرا خداوند و معصومان وعده آن را داده‌اند و وعده الهی تخلف ناپذیر است.

در قرآن آیات متعددی وجود دارد که به حکومت جهانی امام زمان (ع)و کارهائی که انجام می شود ، تاویل شده است. آیات مربوط به حضرت مهدی(عج) در قران مجید فراوان است. آیاتی که خبر از موضوعاتی می‏ دهد، از قبیل:
نفی فتنه در کل جهان، غلبه دین خدا و یکتاپرستی، کامل گشتن نور خدا بر زمین، نابودی باطل، به ارث رسیدن زمین برای صالحان و پرهیزگاران و غلبه قطعی خط انبیا، همگی در زمان حکومت قائم‏آل محمد (عج) صورت می‏پذیرد. متجاوز از یکصد آیه است(۱) که در این جا به بعضی اشاره می‌شود:

۱- حکومت مستضعفان
- «و نرید ان نمن علی‏الذین استضعفوا فی‏الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین، و نمکن لهم فی‏الارض‏.. ؛ (۲) بر آن هستیم که بر مستضعفان روی زمین نعمت دهیم و آنان را پیشوایان سازیم و وارثان گردانیم».
این آیه اگر چه به مناسبت داستان فرعون و موسی و بنی‏اسرائیل نازل شده ، اما معنای آن عام بوده و بیانگر سنتی است که خداوند در میان مردم جاری ساخته است.
آیه بیان می‏کند که خداوند مستضعفان را بر مستکبران غالب سازد. آن ها را وارث شهر و سرزمین مستکبران نماید. در حدیثی که «مفضل‏بن عمر» روایت کرده آمده است:
از اباعبدالله (امام صادق)شنیدم : پیامبر نگاهی به علی، حسن و حسین، علیهم‏السلام، انداخت. در حالی که گریه می‏کرد فرمود: شما مستضعفان پس از من هستید.
مفضل می‏گوید: پرسیدم: معنای این سخن چیست؟ امام فرمود: معنا این است که شما امامان بعد از من خواهید بود. خداوند می‏فرماید: « بر آن هستیم که بر مستضعفان روی زمین نعمت دهیم و آنان را پیشوایان سازیم و وارثان گردانیم. » (۳)

۲- حاکمیت صالحان
- «و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان‏ الارض یرثها عبادی الصالحون‏؛ (۴)
در زبور، پس از ذکر (تورات) نوشته‏ایم که زمین را بندگان صالح من به میراث خواهند برد».
مراد از «زبور» زبور داود است. در سوره نساء (آیه‏۱۶۳) و سوره اسراء (آیه ۵۵) آمده است: «و اتینا داود زبورا؛ به داود زبور را ارزانی داشتیم».
زبور«مزامیر» است که در ضمن کتاب عهد قدیم آمده است. در این کتاب می‏خوانیم:
«از خشم دوری کن. از دشمنی بپرهیز، فریب کارهای ناشایست را نخور زیرا کسانی که کار ناشایست انجام می‏دهند برکنده خواهد شد... (۵)
کسانی که انتظار پروردگار را می‏ کشند، وارث زمین می‏شوند (۶)
اما کسانی که به سکون و آرامش دست‏ یافته‏ اند، وارث زمین می‏شوند. در نهایت‏ سلامت ‏به کامجویی می‏پردازند. (۷)
زیرا خجستگان و برکت‏یافتگان از آن ها وارث زمین می‏شوند. نفرین شدگان از آن ها ریشه‏کن می‏شوند. (۸)
درستکاران وارث زمین شده و تا ابد در آن ساکن می‏شوند. (۹)

۳- جانشینی مؤمنان
- «وعدالله الذین امنوا منکم و عملواالصالحات لیستخلفنهم فی‏الارض کما استخلف‏الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم و لیبدلنهم من بعد خوفهم امنا یعبودننی لایشرکون بی‏شیئا؛ (۱۰)
خدا به کسانی از شما که ایمان آورده‏اند و کارهای شایسته کرده‏اند، وعده داد که روی زمین جانشین دیگران شان کند، همچنان که مردمی را که پیش از آن ها بودند، جانشین دیگران کرد. دین شان را، که بر ایشان پسندیده است، استوار سازد. وحشت شان را به ایمنی بدل کند. مرا می‏پرستند. هیچ چیزی را با من شریک نمی‏کنند».
یکی از آیات قرآنی که صالحان را به استقرار نظام توحیدی و انسانی بشارت می‏دهد، همین آیه است. در شأن نزول این آیه آمده است که به دنبال هجرت مسلمانان به مدینه و استقبال انصار از آنان، تمامی عرب بر ضد آن ها قیام کردند، به طوری که ناچار شدند اسلحه را از خود دور نکنند و با سلاح بخوابند و با سلاح برخیزند. ادامه این حالت توأم با ناامنی و اضطراب، بر مسلمانان سخت آمد. از پیامبر (ص) می‏پرسیدند که آیا زمانی خواهد رسید که آرامش حکمفرما گردد؟ آیه فوق در بشارت به آن ها نازل شد. گرچه نمونه‏ای از این زندگی ایده‏آل در اواخر عمر رسول خدا (ص) در مدینه حاصل شد، اما آیه یک قاعده کلی را بیان می‏کند و مصداق کامل آن حکومت مهدی (ع) است که طبق عقیده شیعه و سنی، سراسر روی زمین را پر از عدل و داد می‏کند. (۱۱)
در تفسیر المیزان، ذیل این آیه می‏خوانیم:
این جامعه طیب و طاهر، با صفاتی که از فضیلت و قداست دارد، هرگز تاکنون در دنیا منعقد نشده، دنیا از روزی که پیامبر(۱۲) مبعوث به رسالت گشته، تاکنون چنین جامعه ‏ای به خود ندیده، اگر مصداقی پیدا کند، در روزگار مهدی خواهد بود، چون اخبار متواتری که از پیامبر (ص) و ائمه (ع) در خصوصیات آن جناب وارد شده، از وجود چنین جامعه‏ ای خبر می دهد.

۴- حاکمیت دین در جهان
- «هُوَ الَّذِی‌َّ أَرْسَل‌َ رَسُولَهُ بِالْهُدَی‌َ وَدِین‌ِ الْحَق‌ِّ لِیظْهِرَه‌ُ عَلَی الدِّین‌ِ کلِّه وَلَوْ کرِه‌َ الْمُشْرِکون‌؛(۱۳)
او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد تا او را بر همه آیین‌ها غالب گرداند، هر چند مشرکان خوش نداشته باشند».
این آیه با اندکی تفاوت در دو مورد دیگر نیز آمده (۱۴) تصریح شده است که اسلام‌، روزی سراسر جهان را فرا خواهد گرفت. این وعده‌، تا کنون تحقق پیدا نکرده است‌. از امام صادق(ع) ‌در تفسیر این آیه نقل شده :
" به خدا سوگند! هنوز محتوای این آیه تحقّق نیافته است. تنها زمانی تحقق می‌پذیرد که قائم خروج کند. در وقتی که او قیام کند، کسی که خدا را انکار نماید، در تمام جهان باقی نخواهد ماند". (۱۵)
امام باقر(ع) در تفسیر این آیه‌می فرماید:
" وعده‌ای که در این آیه است‌، به هنگام ظهور مهدی آل‌محمد(ص) تحقق پیدا می‌کند. در آن روز هیچ کس در روی زمین نخواهد بود، مگر این که به حقّانیت محمد(ص) اقرار می‌کند". (۱۶)
شهید مطهری بر اساس روایات و آیات جامعه آرمانی امام زمان را مطرح کرده است:
پیروزی نهائی نیروی حق و صلح و عدالت بر نیروی باطل و ستیز و ظلم، گسترش جهانی ایمان اسلامی، استقرار کامل و همه جانبه ارزش های‏ انسانی، تشکیل مدینه فاضله و جامعه ایده‏آل، و بالاخره اجرای این ایده‏ عمومی و انسانی به وسیله شخصیتی مقدس و عالیقدر که در روایات متواتر اسلامی، از او به " مهدی " تعبیر شده ، اندیشه ‏ای است که کم و بیش همه فرق و مذاهب اسلامی - با تفاوت ها و اختلاف هائی - بدان مؤمن و معتقدند زیرا این اندیشه، به حسب اصل و ریشه، قرآنی است.
این قرآن مجید است که با قاطعیت تمام، پیروزی نهائی ایمان اسلامی (۱۷)، غلبه قطعی صالحان و متقیان (۱۸)، کوتاه شدن دست‏ ستمکاران و جباران برای همیشه (۱۹) و آینده درخشان و سعادتمندانه بشریت‏ (۲۰) را نوید داده است. این اندیشه بیش از هر چیز مشتمل بر عنصر خوشبینی نسبت به جریان کلی‏ نظام طبیعت و سیر تکاملی تاریخ و اطمینان به آینده، و طرد عنصر بدبینی‏ نسبت به پایان کار بشر است، که طبق بسیاری از نظریه‏ها و فرضیه‏ها فوق‏العاده تاریک و ابتر است. امید و آرزوی تحقیق این نوید کلی جهانی انسانی، در زبان روایات اسلامی‏، " انتظار فرج " خوانده شده است . عبادت - بلکه افضل عبادات - شمرده شده است. اصل انتظار فرج از یک‏ اصل کلی اسلامی و قرآنی دیگر استنتاج می‏شود و آن اصل " حرمت یأس از روح‏ الله " است. (۲۱)

۵ـ گسترش عدل و دادگری
" اعْلَمُوَّاْ أَن‌َّ اللَّه‌َ یحْی‌ِ الاْ َرْض‌َ بَعْدَ مَوْتِهَا؛ بدانید که خداوند زمین را بعد از مرگ آن زنده می‌کند".
از خصوصیات عصر ظهور حضرت مهدی‌ برپا داشتن عدل و دادگری است‌. عدالت یکی از مولفه‌های مهم جامعه امام زمان است. در پرتو عمل به دستورهای اسلام‌، امنیت‌، صلح و آرامش‌، در زمین ایجاد می‌گردد. ظلم و ستم قطع می‌شود. برکت و توسعه روزی در آن زمان‌، برای توده مردم فراهم می‌گردد. فقیر و مستمند در جامعه پیدا نمی‌شود. امام باقر(ع) فرمود: "منظور زنده شدن زمین به وسیله عدالت است‌، بعد از آن که با جور و ظلم مرده باشد".
حضرت فرمود: "خداوند زمین را به وسیله حضرت مهدی‌زنده می‌کند، بعد از آن که مرده باشد. منظور از مردن زمین‌، کفر زمینیان است". (۲۲)
زمین دارای دو حیات است‌؛ حیات مادّی که منظور فراوانی نعمت و برکت در روزی است‌،
حیات معنوی که مراد، برپایی عدل و ایجاد امنیت و آسایش و توجه به خدا و معنویات است. هر دو در زمان ظهور امام زمان‌تحقّق می‌پذیرد.

پی‌نوشت‌ها:
۱. به ترتیب: انفال(۸) آیه ۳۹؛ توبه(۹) آیه ۳۳؛ صف(۶۱) آیه ۸؛ اسراء(۱۷) آیه ۸۱؛ انبیاء(۲۱) آیه ۱۰۵؛ مجادله(۵۸) آیه ۲۱. بیش از صد آیه مربوط به ظهور مهدی(ع) را مرحوم سید هاشم بحرانی در کتاب المحجه فیما نزل فی القائم الحجه جمع‏آوری نموده است.
۲. قصص (۲۸)، آیه ۵.
۳. معاني الأخبار- ترجمه محمدى‏،ج۱،ص۱۸۸،دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ۱۳۷۷ ش‏،نوبت چاپ: دوم‏
۴. انبیا (۲۱)، آیه ۱۰۵.
۵. زبور داود، مزمار ۸-۹.
۶. همان، مزمار ۱۰.
۷. همان، مزمار۱۱.
۸. همان، مزمور۲۲.
۹. همان، مزمار۲۹.
۱۰. نور (۲۴) آیه ۵۵.
۱۱ . تفسیر نمونه، ۱۴، ص ۵۲۶ و ۵۳۰. تهران ، دارالكتب الاسلاميه ، ۱۳۷۴ هـ . ش ،
۱۲. تفسیرالمیزان، ترجمه موسوی همدانی، ج ۲۹، ص ۲۲۴.چ پنجم ، قم ، دفتر انتشارات اسلامی ، ۱۳۷۴ش
۱۳. توبه(۹)آیه۳۳.
۱۴. صف‌(۶۱) آیة ۹ و فتح‌(۴۸) آیه۲۸.
۱۵. تفسیر نورالثقلین‌، ج ۲، ص ۲۱۱ ؛ تفسیر نمونه‌، ج ۷، ص ۳۷۳.
۱۶. ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‏۱۱، ص ۷۶
۱۷.توبه(۹) آیه ۳۳.
۱۸.صف(۶۱) آیه ۹.
۱۹.انبیا(۲۱) ۱۰۵.
۲۰ . قصص(۲۸) آیه ۵ ۴.
۲۱.قیام و انقلاب مهدی ،شهید مطهری ، ص ۵ به بعد،صدرا
۲۲. تفسیر صافی‌، فیض کاشانی‌، ج ۵، ص ۱۳۵ ‏‏، انتشارات الصدر، تهران‏، ۱۴۱۵ ق‏ ؛ تفسیر نمونه‌، ج ۲۳، ص ۳۴۳.

امام سجاد علیه السلام:

فَاِنَّ عَلِیّا کَالْکَعْبَةِ الَّتی اَمَرَاللّه ُ، بِاسْتِقْبالِها لِلصّلوة جَعَلَهااللّه ُ لِیُؤْتَمَّ بِهِ فی اُمُور الدِّین وَالدُّنیا کَما لایَنْقُصُ الْکَعْبَةُ وَلا یَقدح فی شَیْءٍ مِنْ شَرَفِها وَفَضْلِها اِنْ وَلیّ عَنْهَا الْکافِرُونَ، فَکَذلکَ لایَقْدَحُ فی عَلیّ إنْ اَخّرَهُ عَنْ حَقِّهِ الْمُقَصِّرُونَ وَ دافَعَهُ عَنْ واجِبِهِ الظّالِمُونْ.

علی مانند کعبه است که خداوند دستور داده برای نماز رو به سوی آن بایستند، آن را قرار داد تا در امور دین و دنیا از آن تبعیت کنند، همچنانکه کعبه دچار کمبود و نقصان نمی شود و چیزی از شرف و فضیلت آن کاسته نمی شود، اگر کافران از آن رو برگردانند، علی علیه السلام هم ضرری نمی بیند اگر افراد مقصر ادای حق او را به تأخیر اندازند و ستمکاران او را از انجام تکلیفش باز دارند.

بحارالأنوار، ج ۳۶، ص ۱۱۱

«جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در سفری چهار روزه به غرب آسیا آمد تا راه‌حل مهم‌ترین دغدغه‌های سیاسی و نیازهای اقتصادی-امنیتی غرب را در این منطقه پیدا کند. ناامنی‌های غرب در حوزه انرژی، نگرانی‌ها از بی‌ثباتی‌ها در رژیم صهیونیستی، پرونده ایران و بازدارندگی‌ای که واشنگتن موفق به ایجاد آن نشد و حتی ائتلاف از هم گسیخته و ضعیف عربی-آمریکایی مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌هایی بود که ساکن فرتوت کاخ‌سفید را به منطقه کشاند. بعد از چهار روز سفر پرهیاهو و برنامه‌های فشرده، حالا نه ناظران تحولات در آمریکا از سفر بایدن راضی هستند و نه متحدان صهیونیست‌شان نسبت به نتایج این دور منطقه‌ای امیدوارند. در ادامه نگاهی به رخدادها در دو مقصد اصلی سفر بایدن یعنی سرزمین‌های اشغالی و عربستان سعودی خواهیم داشت و نتایج تقلاهای وی را بررسی خواهیم کرد.

فرود در «بن‌گورین» و در میانه تدابیر امنیتی، ناامیدی و ناکارآمدی

هواپیمای حامل رئیس‌جمهور آمریکا، بعدازظهر روز چهارشنبه، در فرودگاه «بن گوریون» تل‌آویو فرود آمد. مقامات رژیم صهیونیستی در حالی به استقبال بایدن رفتند که ترس‌های امنیتی بسیاری داشتند و سامانه‌های پدافند هوایی «گنبد آهنین» را در اطراف هواپیمای حامل مهمان‌شان مستقر کرده بودند. البته هزینه میزبانی از رئیس‌جمهور آمریکا بسیار بیشتر از این‌ها بود و دو روز حضورش برای تل‌آویو گران تمام شد. چرا که پیش از سفر بایدن، روزنامه صهیونیستی «اسرائیل هیوم» در گزارشی اذعان داشت که تل‌آویو در حال آماده‌کردن مقدمات سفر رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه و سرزمین‌های اشغالی به شکلی سریع و طی یک عملیات لجستیکی عظیم است. طبق این گزارش‌های عبری، چند هواپیمای ترابری بزرگ «C-۱۷ Globemaster» یک هفته قبل از سفر در فرودگاه «بن‌گوریون» تل آویو فرود آمده‌ بودند؛ این هواپیماها حامل تجهیزات پشتیبانی همراهان رئیس‌جمهور بوده‌اند که قرار است بایدن را تا تل‌آویو همراهی کنند. حدود ۸۰ وسیله نقلیه از جمله اتومبیل «لیموزین» ریاست جمهوری که به خاطر اندازه و وزن فوق‌العاده سنگینش معروف به «جانور» است، بخشی از این تجهیزات هستند.

استقبال «اسحاق هرتزوگ» و «یائیر لاپید» از بایدن در فرودگاه

سرانجام پس از امیدهای زیاد سران تل‌آویو به سفر بایدن، او آمد و سعی کرد تا ثبات و مقبولیت از دست‌رفته را به متحد راهبردی خود بازگرداند. مقامات رژیم صهیونیستی امیدوار بودند که با آمدن بایدن هم روند عادی‌سازی روابط‌شان با عربستان سعودی تسریع شود و هم به عضویت ائتلافی منطقه‌ای علیه ایران دربیایند؛ آنان امیدوار بودند که با تشکیل آن ائتلاف هم متحدان دیگری را ضد ایران تجهیز و هم خود را وارد نظم جدید منطقه‌ای کنند. ناامیدی اول را بایدن به آن‌ها تزریق کرد؛ جایی که گفت دیپلماسی بهترین راه‌ در قبال ایران است. اعتقادی که سران تل‌آویو هیچ‌گاه نداشتند و «یائیر لاپید» نخست‌وزیر موقت رژیم صهیونیستی نیز نسبت به آن اذعان کرد. او تصریح کرد که آزادی اسرائیل تنها از طریق زور حفظ می‌شود و به نوعی این باور همیشگی صهیونیست‌ها را منعکس کرد که واشنگتن برای حفاظت از ما در برابر ایران بایستد. اما چنین نتیجه‌ای هیچ‌گاه رقم نخورد و بایدن هم نشان داد که چنین رویکردی در قبال تهران قابل اتخاذ نیست و واشنگتن قادر نیست خواسته تل‌آویو را برآورده کند. بایدن در مصاحبه با کانال ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی اذعان کرد که خروج از توافق هسته‌ای با ایران اشتباهی عظیم بود و باید به توافق برگردیم. امری که موجب شد تا خبرگزاری آناتولی در تحلیلی بنویسد بایدن، سران تل‌آویو را در پرونده ایران ناامید کرد.

بیانیه «بیانیه مشترک بیت‌المقدس» بین واشنگتن و تل‌آویو

ناامیدی دیگر را ریاض به تل‌آویو و واشنگتن هدیه داد؛ جایی که مقامات سعودی اعلام کردند موضع‌مان در برابر عادی‌سازی روابط مشخص است و صلح را مشروط به روندی می‌دانیم که در آن طرح «دو دولت» به تحقق بپیوندد. تصمیم عربستان سعودی برای باز کردن حریم هوایی خود به روی رژیم صهیونیستی گامی برای انجام یک معامله بود؛ معامله‌ای که در نهایت منجر به آن شد که رژیم صهیونیستی با کلیات طرحی در خصوص واگذاری دو جزیره مصری «تیران» و «صنافیر» به عربستان سعودی موافقت کند. ابتدا صهیونیست‌ها وانمود کردند که این مسئله، اولین گام برای عادی‌سازی روابط است؛ اما در مقابل، سران ریاض تصریح کردند که بازکردن حریم هوایی هیچ ارتباطی به روابط دو جانبه ریاض-تل‌آویو ندارد.

نشست خبری مشترک بایدن و «محمود عباس»

با این حال،  بایدن در نشست خبری مشترک خود با «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و در پاسخ به خواسته‌های فلسطینیان، اذعان کرد که هدف راهکار دودولتی شاید به علت محدودیت‌های اعمال شده بر فلسطینیان دور از دسترس به نظر برسد. مواضع و اظهارات وی حاکی از آن بود که کاخ‌سفید همانند زمان ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» دیدگاه یک‌سویه‌ای نسبت به مسئله فلسطین دارد و طرفدار نظم و سیاست موردنظر تل‌آویو است.

چه بسا همین امر موجب واکنش کشورهای عربی شد؛ «تمیم بن حمد آل‌ ثانی» امیر قطر دو روز بعد (شنبه)، در سخنرانی خود طی برگزاری نشست جده، «تجاوزات اسرائیل» را به عنوان یکی از مهمترین منابع تنش و بی‌ثباتی در منطقه دانست. وی تصریح کرد: «به دلیل سیاست‌های گزینشی در اجرای قطعنامه‌های مشروع بین‌المللی دیگر نمی‌توان ادامه اشغالگری را درک کرد. ممکن نیست که نقش کشورهای عربی پیشنهاد راه‌حل باشد و اسرائیل این‌ها را رد کند؛ نه تنها رد کند بلکه ناسازگاری خود را هر زمان که کشورهای عربی امتیاز می‌دهند، افزایش دهد».

امیر قطر در نشست «جده»

سفر به عربستان؛ نه امنیت انرژی و نه هیبت آمریکایی

پس از دو روز تکاپو در سرزمین‌های اشغالی، بایدن صبح روز جمعه وارد عربستان شد. رئیس جمهور آمریکا ساعتی پس از ورود به جده و پس از دیدار با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه سعودی، در جلسه کاری با «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی دیدار و گفت‌وگو کرد. برخی خبرنگاران حاضر در آن جلسه، از فریادهای خبرنگار آمریکایی می‌گفتند که از بایدن سوال می‌کرد آیا این همان عربستان منفوری است که می‌گفتی؟! بن‌سلمان نیز در واکنش به این سوالات از بایدن، تنها لبخند می‌زد.

پیش از این نیز، یک خبرنگار آمریکایی گفته بود که بایدن از موضع ضعف و برای گدایی نفت به غرب آسیا سفر کرده است. هیبت سابق آمریکا را نه تنها خبرنگاران این کشور، بلکه حتی خود سعودی‌ها هم لگدمال کردند. با وجود آنکه ولی‌عهد سعودی روز شنبه برای استقبال از سران عربی مدعو به نشست جده، شخصاً به فرودگاه رفت اما عربستان مدیران میانی را برای استقبال از بایدن و حتی بدرقه او مناسب‌تر دانست! 

استقبال فرودگاهی از بایدن توسط امیر مکه

شیوه برخورد سران سعودی با رئیس‌جمهور آمریکا به بایدن نشان داد که عمق تیرگی روابط ریاض-واشنگتن چقدر زیاد است و امکان بهبود این روابط با یک سفر مهیا نیست. او که نتوانسته بود به شیوه ترامپ گامی برای عادی‌سازی روابط ریاض-تل‌آویو بردارد و نظر سران سعودی را تغییر دهد، سعی کرد تا گفت‌وگوهای خود در جده را تنها به موضوع امنیت انرژی و نفت اختصاص دهد.

در حالی که کاخ سفید مدعی بود ریاض پذیرفته افزایش تولید نفت خود در ماه‌های ژوئیه و اوت را ۵۰ درصد افزایش دهد، مقامات سعودی اعلام کردند که هیچ توافقی در این زمینه صورت نگرفته است. بایدن نه تنها در این زمینه موفقیتی حاصل نکرد بلکه درباره اظهارات قبلی خود نیز از سوی ولی‌عهد سعودی سرزنش شده است. بنا بر گزارش خبرگزاری رویترز، بن‌سلمان به بایدن گفته است که تلاش برای تحمیل ارزش‌های خاص به کشورهای دیگر از طریق توسل به زور نتیجه عکس خواهد داد. علاوه بر این، یک مقام سعودی فاش کرد که بن سلمان به بایدن یادآوری کرده آمریکا در مقابل، مرتکب اشتباهات زیادی از جمله حمله به عراق شده است.

حرکات و ژست‌های ولی‌عهد سعودی در دیدار با بایدن

شکست آخر و سنگین‌تر بایدن در ایجاد ائتلاف علیه ایران رقم خورد. او در سخنرانی‌اش طی شرکت در نشست جده باری دیگر اتهامات ضدایرانی خود را تکرار کرد و گفت  فعالیت‌های ایران باعث بی ثباتی منطقه شده است. بایدن در این نشست منطقه‌ای تنها کسی بود که علیه ایران اتهام پراکنی کرد و هیچ‌یک از همسایگان تهران با او همراهی نکردند. ولی‌عهد سعودی در سخنان خود ایران را به همکاری با کشورهای منطقه دعوت کرده و تصریح کرد که عربستان از همه تلاش‌ها برای دستیابی به راه‌حل سیاسی طرف‌های یمنی جهت پایان دادن به بحران این کشور حمایت می‌کند. پس از پایان این نشست، «فیصل بن‌ فرحان» وزیر خارجه عربستان ضمن تاکید بر این که روند مذاکرات با ایران مثبت است، خاطرنشان کرد دست کشورش همچنان به سمت ایران دراز است و آن‌ها خواهان برقراری روابط عادی با تهران هستند. این موضع واحدی بود که توسط اردن، امارات و قطر و دیگر کشورهای عربی نیز بر آن تاکید شد.

در بخشی از دعای عهد امام زمان ـ علیه السّلام ـ آمده است: «بار خدایا! من در بامداد این روز و تمام دوران زندگانیم، عهد و پیمانی را كه با آن حضرت بسته‎ام تجدید می‎كنم، كه هرگز از آن عهد و بیعت برنگردم و بر وظایف خودم پایدار بمانم...»

حتما می‌دانید که کبد ارگان مهمی است که وظایف چندگانه‌ای از تصفیه خون گرفته تا بهبود وضعیت هضم چربی‌ها و افزایش سوخت و ساز بدن را برعهده دارد. بنابراین باید بیشتر مراقب آن باشید. البته همیشه اصل بر این بوده است که اقدامات سم‌زدایی در ساعات اولیه روز و قبل از صبحانه اجرا شود. با این حال متخصصان طب سنتی چینی بر این عقیده هستند که مصرف شبانه برخی نوشیدنی‌ها باعث بهبود عملکرد کبد در ساعات بین 1 تا 3 بامداد می‌شود.
اگر قبل از خواب مواد مغذی موجود در این نوشیدنی‌ها را به کبد برسانید باعث بهبود سوخت ساز و کاهش سموم بدن خواهید شد.
در ادامه این نوشیدنی‌های مفید که باعث ایجاد احساس سیری در شب، سم‌زدایی از بدن و کاهش وزن می‌شوند را معرفی می‌کنیم:

زنجبیل و لیموترش دو ماده غذایی مفیدی هستند که ترکیب آن‌ها باعث بهبود وضعیت سلامتی بدن می‌شود. این دو ترکیب فوق‌العاده حاوی آنتی‌اکسیدان‌های ضروری برای تمام ارگان‌های بدن هستند. زنجبیل خواص ضدالتهابی دارد و لیموترش نیز منبع ویتامین C محسوب می‌شود که به کلاژن سازی و افزایش جذب آهن کمک زیادی می‌کند

دمنوش بابونه
دمنوش بابونه یکی از بهترین نوشیدنی‌هایی است که می‌توانید شب‌ها مصرف کنید. این نوشیدنی طعم دلچسبی دارد و علاوه بر بهبود هضم غذا، حاوی خواص ضدالتهابی بوده و به کاهش استرس و فشارهای روزمره کمک می‌کند. بنابراین خواب راحت و خوبی برایتان به ارمغان می‌آورد.
مواد لازم:
- گل بابونه 1 قاشق معادل 10 گرم
- آب 1 لیوان معادل 250 میلی‌لیتر
روش تهیه و استفاده:
آب را بجوشانید و زمانی که به جوش آمد زیر شعله را خاموش کنید.
گل‌های بابونه را به آن اضافه کرده و اجازه دهید 10 دقیقه استراحت کند و سپس آن را بنوشید.
این کار را هر شب به مدت 2 هفته انجام دهید.

آب ولرم و لیموترش
شما می‌توانید صبح و شب مخلوط آب ولرم و لیموترش را میل کنید. بر اساس باورهای قدیمی که وجود دارد این نوشیدنی از عملکرد کبدی محافظت می‌کند.
مواد لازم:
- لیموترش 1 عدد
- آب 1 لیوان معادل 250 میلی‌لیتر
روش تهیه و استفاده:
آب جوشیده شده را کمی خنک کنید و آب لیموترش را داخل آن بریزید.
این نوشیدنی باید ولرم باشد.
نصف لیوان قبل از خواب میل کنید.
این کار را به مدت سه هفته متوالی انجام دهید.
 

چای زنجبیل و لیموترش
چای زنجبیل برای کاهش وزن فوق‌العاده است. زنجبیل و لیموترش دو ماده غذایی مفیدی هستند که ترکیب آن‌ها باعث بهبود وضعیت سلامتی بدن می‌شود. این دو ترکیب فوق‌العاده حاوی آنتی‌اکسیدان‌های ضروری برای تمام ارگان‌های بدن هستند. زنجبیل خواص ضدالتهابی دارد و لیموترش نیز منبع ویتامین C محسوب می‌شود که به کلاژن سازی و افزایش جذب آهن کمک زیادی می‌کند.
مواد لازم:
- زنجبیل تازه 1 حلقه
- لیموترش نصف یک عدد
- آب 1 لیوان معادل 250 میلی‌لیتر
روش تهیه و استفاده:
آب را بجوشانید و زنجبیل و لیموترش را به آن اضافه کنید. زیر شعله را خاموش کنید و اجازه دهید به مدت 10 تا 15 دقیقه دم بکشد.
سپس جرعه‌ جرعه آن را بنوشید. می‌توانید این نوشیدنی را حداقل 3 بار در هفته میل کنید.

چای نعنا
چای نعنا یک نوشیدنی سالم و فوق‌العاده است که باعث هضم بهتر غذا و سم‌زدایی از کبد می‌شود.
مواد لازم:
- برگ نعنا 2 قاشق معادل 20 گرم
- آب 1 لیوان معادل 250 میلی‌لیتر
روش تهیه و استفاده:
آب و برگ‌های نعنا را به مدت 2 دقیقه بجوشانید.
چای را صاف کرده و نیم ساعت قبل از خواب میل کنید.

شیر جوی دوسر
جوی دو سر یکی از غلات سرشار از مواد مغذی است که برای سلامتی فوق‌العاده است. این ماده غذایی به بهبود عملکرد کبد، هضم غذا و کاهش وزن کمک زیادی می‌کند. جوی دوسر حاوی میزان زیادی فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که باعث بهبود گوارش و سم‌زدایی از کبد و روده‌ها می‌شود. این ماده غذایی همچنین خاصیت آرام‌بخشی دارد. به این معنا که احساس آرامش ایجاد کرده و باعث خوابی راحت می‌شود.
مواد لازم:
- جوی دو سر 3 قاشق معادل 30 گرم
- آب 1 لیوان معادل 250 میلی‌لیتر
روش تهیه و استفاده
جوی دو سر را به مدت 7 ساعت خیس کرده و سپس آبکش کنید و بشویید.
در نهایت آن را با یک لیوان آب و در صورت تمایل اندکی عسل در مخلوط کن میکس کرده و میل کنید.
این نوشیدنی را حداقل سه بار در هفته مصرف کنید.
 

نوشیدنی‌های قبل از خواب: مکمل خوب

این نوشیدنی‌ها نوعی مکمل غذایی محسوب می‌شوند که به استراحت و خوابی راحت و همچنین سم‌زدایی بدن کمک می‌کنند.
توصیه آخر این است که از افزودن شکر به این نوشیدنی‌ها خودداری کنید. در مصرف این نوشیدنی‌ها افراط نکنید. اگر مشکلی در سلامتی‌تان دارید یا داروی خاصی مصرف می‌کنید قبل از مصرف هر کدام از نوشیدنی‌ها با پزشکتان مشورت کنید.

در ابتدا این را بگوییم که همه‌ی وزن افزودن‌ها ناشی از چربی نیستند. اگر شما مدتی با وزنه تمرین کنید، بافت عضله می‌سازید و این باعث می‌شود وزنتان بالا برود. نیازی نیست ناراحت و عصبانی شوید زیرا عضله‌ی بیشتر به معنی ساختار بدنی سالم‌تر است. اما اگر پیگیر وضعیت چربی بدنتان هستید و می‌بینید بیشتر شده است چطور؟ در این مطلب به دلایلی می‌پردازیم که باعث می‌شوند حتی با ورزش کردن هم همچنان روند افزایش وزنتان ادامه پیدا کند:
 

اثر ورزش را با تغذیه نامناسب از بین می‌برید

شما با شروع یک برنامه ورزشی منظم، انتخاب هوشمندانه‌ای انجام داده‌اید اما اگر بعد از ورزش و تلاش و عرق ریختن، غذاهای پُرکالری و ناسالم بخورید تا مثلا انرژی از دست رفته‌تان را جبران کنید، نتیجه‌ی تلاشتان را نابود خواهید کرد. وقتی سعی دارید انرژی از دست رفته بدنتان را جایگزین کنید ممکن است به راحتی در مصرف اسنک‌ها و غذاهای ناسالم زیاده‌روی کنید و بیشتر از نیازتان کالری دریافت کنید و این چیزی است که منجر به افزایش وزن می‌شود و ضمنا درشت‌مغذی‌ها و ریزمغذی‌هایی که بدنتان نیاز دارد هم تامین نخواهد شد.

تمرینات هوازی کالری‌سوز هستند اما تمرینات قدرتی می‌توانند بافت عضلانی بسازند و از این طریق متابولیسم بدن را افزایش داده و ساختار بدنی را بهبود دهند. هر چه بافت عضلانی بیشتری داشته باشید، در زمان استراحت کالری بیشتری می‌سوزانید

یک اشتباه دیگر هم این که ممکن است در تخمین اینکه چقدر کالری برای تمرین نیاز دارید دچار اشتباه شوید و آن را زیادی حدس بزنید. تحقیقات نشان می‌دهد معمولا افراد کالری سوزانده شدن در تمرین را بیشتر از حدی که واقعیت دارد تخمین می‌زنند. یک مطالعه دریافت افراد کالری سوخت شده‌ی خود را 150 واحد بیشتر از حدی که واقعا سوزانده بودند تخمین زده بودند. اگر شما هم دچار همین اشتباه شوید و وعده‌ی غذایی بعد از تمرینتان را بر اساس همین اشتباه تعیین کنید، میزان کالری که می‌خورید بیشتر از حد نیازتان خواهد بود.  
ضمنا در حدس میزان کالری موجود در غذایی که می‌خورید نیز ممکن است اشتباه کنید. مثلا وقتی قهوه‌تان را با خامه و شکر مصرف می‌کنید، دیگر فقط کالری قهوه را دریافت نمی‌کنید. ضمنا کیک یا مافینی که احتمالا همراه آن می‌خورید هم کالری زیادی دارد. بنابراین خیلی راحت ممکن است متوجه نشوید چقدر کالری دریافت کرده‌اید.
راه حل؟ بهترین کار این است که دفترچه‌ای برای غذاهایی که می‌خورید داشته باشید و هر چیزی که می‌خورید در آن بنویسید تا کالری‌های دریافتی خود را واقعا چک کنید.
 

ورزش اشتهایتان را افزایش می‌دهد

مشکل دیگر هم این است که ورزش می‌تواند اشتها را بیشتر کند، خصوصا در خانم‌ها. اثر ورزش بر اشتها می‌تواند با توجه به شدت و طول مدت تمرین متفاوت باشد. مطالعات در این مورد به نتایج ضد و نقیضی دست یافته‌اند؛ اما مهم است بدانید ورزش این پتانسیل را دارد که اشتهایتان را بیشتر کند. مثلا محققان دریافته‌اند افرادی که هر روز ورزش می‌کنند نسبت به کسانی که ورزش نمی‌کنند، بیشتر احساس گرسنگی می‌کنند و کالری بیشتری هم مصرف می‌کنند و همچنین غذای بیشتری بعد از ورزش می‌خورند. خیلی خوب است که کالری بسوزانید اما تصور نکنید می‌توانید بعد از کالری‌سوزی هر آنچه خواستید بخورید صرفا به این دلیل که فعالیت فیزیکی داشته‌اید.
 

زمان‌هایی که ورزش نمی‌کنید زیاد یک‌جا می‌نشینید

اگر هر روز 30 دقیقه ورزش می‌کنید، این تنها بخش کوچکی از روزتان است. حتی اگر در این 30 دقیقه یا حتی یک ساعت، تمام تلا‌شتان را بکنید، در یک جلسه، کالری محدودی می‌توانید بسوزانید. بیست و سه ساعت باقیمانده روز را چه می‌کنید؟ یک جلسه تمرین و ورزش نمی‌تواند جبران مدت زمانی را بکند که پشت میز کارتان یا مقابل تلویزیون می‌نشینید. مطالعه‌ای دریافت خانم‌هایی که روزانه بیشتر از سه ساعت تلویزیون تماشا می‌کردند، 51 درصد بیشتر از خانم‌هایی که کمتر پای تلویزیون می‌نشستند در معرض اضافه وزن بودند.
شما باید به کارهایی که بین دو جلسه تمرین‌تان می‌کنید هم توجه کنید. فرصت‌هایی پیدا کنید که تحرک بدنی روزانه‌تان را انجام دهید. بیشتر بایستید و راه بروید و کمتر بنشینید. یک ساعت ایستادن نسبت به یک ساعت نشستن، 30 کالری بیشتر می سوزاند. همین تغییرات کوچک می‌توانند به کنترل بهتر وزنتان و در نتیجه سلامتی‌تان کمک زیادی بکنند. به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنید، هر نیم ساعت از پشت میز کارتان بلند شوید و چند دقیقه‌ای راه بروید؛ به هر حال کاری کنید که ساعت‌های متمادی ننشینید.
 

روی تمرینات هوازی زیاد متمرکز شده‌اید

خیلی‌ها فکر می‌کنند هر چه بیشتر برای تمرینات هوازی وقت بگذارند، بیشتر وزن کم می‌کنند و تعجب می‌کنند وقتی ترازو چنین چیزی را نشان نمی‌دهد. تمرینات هوازی کالری‌سوز هستند اما تمرینات قدرتی می‌توانند بافت عضلانی بسازند و از این طریق متابولیسم بدن را افزایش داده و ساختار بدنی را بهبود دهند. هر چه بافت عضلانی بیشتری داشته باشید، در زمان استراحت کالری بیشتری می‌سوزانید. مطالعه‌ای نشان داد افراد وقتی که هم تمرین قدرتی و هم تمرین هوازی انجام می‌دادند، وزن بیشتری کم کرده بودند.

سایر فاکتورهای سبک زندگی‌تان را مدیریت نمی‌کنید

وزن کم کردن فراتر از نحوه‌ی تغذیه و ورزش است. کنترل استرس و خواب کافی نیز اهمیت دارد. وقتی بدن شما تحت استرس‌های زیاد و مداوم است، سطح کورتیزول‌تان بالا می‌رود و بیشتر هوس می‌کنید خوراکی‌های شیرین بخورید. بدن شما به غذاهای ارزشمند نیاز دارد تا سالم بمانید، نه کربوهیدرات‌ها و قندهای تصفیه شده. پس حتما استرستان را مدیریت کرده و به خواب شبتان اهمیت دهید. بیشتر افراد به هفت ساعت خواب باکیفیت شبانه نیاز دارند. به بدنتان فرصت کافی برای ریکاوری بین جلسات تمرین بدهید. هرگز  بیشتر از سه روز پشت سر هم ورزش نکنید و حتما بعد از سه جلسه، یک روز استراحت کرده و اصلا ورزش نکنید.
 

کلام پایانی

حالا می‌دانید چرا با اینکه ورزش می‌کنید وزن اضافه می‌کنید یا وزن کم نمی‌کنید. فراموش نکنید، حتی اگر وزن کم نکنید، قوی‌تر و مقاوم‌تر خواهید شد و این نیز ارزشمند است. شما می‌توانید با ورزش مناسب و منظم، تغذیه سالم، کنترل استرس و خواب و استراحت کافی وزن کم کنید و وزن سالمتان را حفظ نمایید. اگر یکی از این موارد را دست کم بگیرید آن وقت با چالش بزرگ‌تری روبرو خواهید شد.

اسلام کسب درآمد (حلال) یا همان دخل، نفقه و مسئولیت اقتصادی خانواده را وظیفه مرد دانسته و حفظ و نگهداری مال، تدبیر و اداره‌­ی فضای داخل خانه را به زن سپرده است. رسول اکرم(صلی‌الله‌و‌علیه‌وآله) در این‌باره می‌فرمایند: « اَلرَّجُلُ راعٍ اَهلِ بَیتِه وَ کُلُّ راعٍ مسؤولٌ عَن رَعیَّتِه وَ المَرأَه راعِیه عَلی مالِ زَوجِها وَ مَسؤُولَه عَنه»؛ مرد سرپرست خانواده است و هر سرپرستی مسئول زیردستان است، زن هم نسبت به مال شوهر سرپرست و مسئول است.(إرشاد القلوب ،ج1،  ص184)

- یادداشت کردن خریدها که دو فایده دارد؛ اولاً: بدانید چه موادغذایی دارید تا از خرید اضافی جلوگیری شود. ثانیاً: نحوه هزینه‌ کردن حقوق ماهانه خود را بررسی می‌کنید و آخر ماه نمی‌گویید پولم را چگونه خرج کردم.

زن با توجه به آینده نگری ذاتی و قناعت‌پیشگی فطری که قرار داده شده، می‌تواند حتی در موقعیتی که مرد خانواده درآمد زیادی ندارد، به‌گونه‌ای اقتصاد داخلی خانه و خانواده را مدیریت کند که زندگی شکل آبرومندانه خود را حفظ کرده و به کمک کسی نیاز نداشته باشند.
بانوی خانه با توانایی خود و توجه داشتن به نکاتی که در ادامه بیان می‌شود، می‌تواند نقش مهمی در بحث مدیریت دخل و خرج خانه ایفا کند.
 

میانه‌رو باشید

یکی از مواردی که در خرج کردن و مدیریت اقتصاد باید به آن توجه داشت، میانه‌روی و دوری از زیاده‌روی، اسراف، همچنین بخل‌ورزی و خساست است. خداوند در قرآن کریم میانه‌روى را از علائم ایمان و بندگان خوب خود (فرقان،آیه 67) معرفی و امیرالمومنین(علیه‌السلام) در خطبه متقین یکی از ویژگی مؤمنان را میانه‌رو بودن آن‌ها بیان می‌فرمایند.
 

مصرف‌گرایی را رها کنید

مصرف باید براساس نیاز باشد. اگر انسان بدون نیاز به سمت مصرف کالا برود، اسراف و زیاده‌روی شکل خواهد گرفت. از طرفی خساست و تنگ‌نظری در استفاده از نعمت‌ها نیز مورد تأیید نمی‌باشد. چنانچه در قرآن کریم این امور در مصادیق مختلفی مذمت شده است. (الإسراء/ ۲۹) در جایی دیگر، مصرف‌گرایی عامل قحطی و گرسنگی معرفی شده است. (النحل/۱۱۲)
بنابراین یک بانوی مقتصد با کنارگذاشتن مصرف گرایی و اسراف، با همان مواد اولیه‌ای که در سبد خانواده وجود دارد، از تهیه غذا تا چینش خانه  و .. خلاقیت به خرج داده و از هزینه‌های بیش از اندازه خودداری می‌کند.
 

صرفه‌جویی کنید

راه دیگر برای کاهش هزینه‌ها، صرفه‌جویی است و بانوی خانه به عنوان یک مدیر داخلی در خانه می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلف در این امر موفق باشد.
-  یادگیری علم مصرف کردن درست؛ برای مثال در مورد کاهش مصرف برق از لامپ‌ها یا لوازم برقی کم مصرف استفاده کرده، استفاده از لوازم برقی در ساعات اوج مصرف را کنترل کرده، غیر از وسایل الکتریکی ضروری مثل یخچال، بقیه وسایل را شب‌ها قبل از خواب خاموش کرده واز شیرهای آبی که مصرف را کاهش می دهد استفاده کنید.
-  پرهیز از خریدهای ناگهانی و بی‌برنامه .
- مشخص کردن سقف و محدودیت برای مخارج اعضای خانواده.
- شناسایی هزینه‌های جانبی و پنهان موجود در حواشی خرید. مثلاً در مجتمع خرید به قصد خرید لباس رفته‌اید، از خوردن ناهار یا چیزهای اضافی صرف‌نظر کنید.
-  اجتناب از خرید غذای بیرون تهیه غذا در خانه.
- یادداشت کردن خریدها که دو فایده دارد؛ اولاً: بدانید چه موادغذایی دارید تا از خرید اضافی جلوگیری شود. ثانیاً: نحوه هزینه‌ کردن حقوق ماهانه خود را بررسی می‌کنید و آخر ماه نمی‌گویید پولم را چگونه خرج کردم.
- مراقبت از دندان‌ها برای جلوگیری از هزینه‌های درمان.
- همراه داشتن بطری آب در بیرون از منزل برای صرفه‌جویی در نوشیدنی.
- محافظت از پوست با استفاده از ماسک‌های خانگی به جای ماسک و لوازش آرایشی گران‌قیمت.
- استفاده از پول نقد به جای کارت.
- عدم استفاده از وام و مساعده برای مسافرت و ولخرجی‌های غیرمنطقی.
- پرداخت منظم حق بیمه تا از تحمیل خسارات بزرگی چون دزدی،آتش سوزی و .. جلوگیری شود.

اگر بانوی شاغلی هستید، درآمد‌تان را در حساب مشترک ریخته تا همسرتان را دلگرم و امیدوار کنید.

اگر خانه‌دار هستید، از هنرها و استعدادهایی که دارید مثل آشپزی، خیاطی، عروسک‌سازی، شمع‌سازی و... می‌توانید در جهت درآمد‌زایی استفاده کنید

آینده‌نگر باشید

از آینده‌نگری درست در امور اقتصادی و به تعبیری "تقدیر المعیشه"، امروزه به پس‌انداز یاد می‌شود.کار، تجارت و معامله درست اقتصادی با تفکر دینی و پس‌انداز از مصادیق دنیاطلبی و دنیاخواهی نبوده و نه تنها در اسلام از آن‌ها مذمت نشده، بلکه از آن به عنوان عاملی برای دور شدن از فقر، وسیله‌ای برای حل مشکلات و اتفاقات ناگهانی در زندگی، تأمین‌کننده آرامش انسان و نیز زمینه ساز رشد دینی فرد یاد می‌شود.
خداوند در ادامه آیه «و با آنچه خدایت داده سراى آخرت را بجوى»(قصص/77) می‌فرماید: «و سهم خود را از دنیا فراموش مکن» هدف آخرت است اما بایستی در مدت کوتاه دنیا، بهره و سهم خود را از زندگی دنیا فراموش نکرد.
 

راهکارهایی برای پس‌انداز

-  پس‌انداز فقط اندوخته مالی نیست، از طرق دیگر نیز پس‌انداز کنید.
-  ورزش کرده و سالم بخورید. با رعایت این نکات در حقیقت سلامتیتان را پس‌انداز کرده و با بیمارنشدن، مجبور به پرداخت هزینه‌های گزاف درمان نمی‌شوید.
- حتی‌الامکان پاداش آخر سال، کارانه، عیدی و پول‌هایی از این قبیل که مازاد بر حقوق ماهانه خود دریافت می‌کنید را نادیده گرفته و پس‌انداز کنید.
- هر ماه پولی ولو اندک را برای پیشامدهای غیرمنتظره پس‌انداز کنید.
- هنگام پایان یافتن اقساط اجناسی که در طول سال خریده‌اید، باز هم به میزان قسط پرداختی ماهانه از حقوقتان را پس‌انداز کنید.
- از راه‌های پس‌انداز برای آینده و بازنشستگی خرید یک بیمه عمرخوب است.
- متناسب با میزان درآمد و هزینه‌های خود، عضو صندوق‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز خانوادگی یا دوستانه شوید. با این کار مجبورید هرماه مبلغی را به حساب خود پس‌انداز ‌کنید. بهتر است وامی را که بابت ثبت نام در این صندوق‌ها کسب می‌کنید صرف کالاهای لوکس یا غیرضروری نکنید.
 

رفتار اقتصادی درست را آموزش دهید

یک از بهترین کارها در تربیت اقتصادی فرزندان این است که با روش‌های تربیتی صحیح، رفتار اقتصادی فرزندان را اصلاح کرده و آن‌ها را با محدودیت‌های اقتصادی خانواده آشنا کرد.
-  به فرزندانتان آموزش دهید کسب درآمد راحت نبوده و پدر و مادر برای آن بسیار زحمت می‌کشند.
- به آن ها یاد دهید که قدردان محبت والدینش بوده و بی‌خود و بی‌جهت پولی را خرج نکنند.

- متناسب با میزان درآمد و هزینه‌های خود، عضو صندوق‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز خانوادگی یا دوستانه شوید. با این کار مجبورید هرماه مبلغی را به حساب خود پس‌انداز ‌کنید. بهتر است وامی را که بابت ثبت نام در این صندوق‌ها کسب می‌کنید صرف کالاهای لوکس یا غیرضروری نکنید.

- گاهی هنگام خرید، فرزندانتان را همراه خود ببرید یا اگر شرایط سنی آنها اجازه می‌دهد، گاهی آنها را برای خرید برخی از مایحتاج خانه بیرون بفرستید تا با ایستادن در صف نانوایی یا با دست به جیب شدن و... حساب کار دست‌شان آمده و به‌سختی و خستگی خرید آشنایی پیدا کنند.
 

به پدر خانواده کمک کنید

خانم خانه می‌تواند در شرایط سخت و مشکلات اقتصادی این روزها، به‌عنوان شریک و همدم زندگی همسرش، به او کمک کند. بنابراین اگر بانوی شاغلی هستید، درآمد‌تان را در حساب مشترک ریخته تا همسرتان را دلگرم و امیدوار کنید.
اگر خانه‌دار هستید، از هنرها و استعدادهایی که دارید مثل آشپزی، خیاطی، عروسک‌سازی، شمع‌سازی و... می‌توانید در جهت درآمد‌زایی استفاده کنید.
 

توصیه‌های دینی را جدی بگیرید

در آیات و روایات، راهکارهایی برای افزایش رزق و روزی بیان شده که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم؛
- شکرگزار باشید .
- از اذان صبح تا طلوع خورشید بیدار بمانید.
- استغفار کنید .
- با خانواده خوش‌اخلاق باشید.
- صدقه دهید .
- از خواندن سوره واقعه بعد از نماز عشاء و سوره ذاریات از اذان صبح تا غروب آفتاب غافل نشوید.

هسته اصلی خانواده با پیوند زناشویی دائمی زن و مرد شکل می‌گیرد اما برای آن که زوجین بتوانند تشکیل خانواده موفق دهند و بنیان محکم در خانواده به واقعیت تبدیل شود، لازم است به نکات زیر توجه کنند:
 

هدفمندی

اساساً انسان‌های هدفمند می‌توانند به موفقیت واقعی دست یابند؛ هدفمندی در یک خانواده موفق به طور کلی به معنای رسیدن به آرامش است. وقتی زن و شوهر در کنار هم قرار می‌گیرند و قدرتشان بر اساس اصل توان‌افزایی، افزایش پیدا می‌کند، می‌توانند با کمک یکدیگر آرامش گرفته و مسائل و مشکلات را حل کنند. خداوند در آیه 21 سوره روم می‌فرمایند: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِكَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ؛ یکی از آیات (لطف) او آن است برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید که در کنار او آرامش یافته و باهم انس‌گیرید و میان شما رأفت و مهربانی برقرار فرمود.»

بنابراین اولین ویژگی یک خانواده موفق، هدفمندی برای رسیدن به آرامش است اما این آرامش از رهگذر تلاش، همدلی و مسئولیت‌پذیری به دست می‌آید نه امکانات مالی. خانواده‌هایی که تصور می‌کنند با امکانات مالی و رفاهی آرامش به دست می‌آید، سخت در اشتباه‌اند؛ چنانچه اکثر طلاق‌ها و جدایی‌ها در خانواده‌های رفاه‌زده اتفاق می‌افتد و آمار جدایی و طلاق به شکل معناداری در خانواده‌های ثروتمند بیشتر است.
 

تلاش‌گری و امیدواری

تلاش، محصول امید بوده و امیدوار بودن یکی از رموز موفقیت و استحکام در خانواده به شمار می‌آید. درست است که مشکلات زندگی، گرانی، بیماری و... بسیار است اما خانواده موفق، خانواده‌ای است که از پا نمی‌افتد و امیدوارانه و همدلانه در کنار هم می‌کوشند.
 

درک یکدیگر

سومین ویژگی خانواده موفق این است که طرف مقابلشان را به خاطر مشکلات و اشکالات متهم نمی‌کنند و رأفت و مهربانی بینشان (وجَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً) را به خاطر یکسری از مشکلات به هم نمی‌زنند. اختلاف‌نظر در زندگی زناشویی طبیعی است و بر اساس آیه 14 سوره نوح (خَلَقَکُم أطْوارا) خداوند انسان‌ها را به شکل‌های مختلفی آفریده است؛ بنابراین درک اختلافات، یکی از مهم‌ترین علائم موفقیت در خانواده است. به‌عبارتی ‌دیگر، خانواده موفق، خانواده‌ای است که در راه ایجاد تفاهم و همدلی گفت‌وگو می‌کنند و مشکلات و تفاوت‌ها را تبدیل به اختلاف نمی‌کنند.
 

گفت‌وگو کردن

یکی از ویژگی‌ها مهم خانواده موفق، مهارت گفت‌وگو با یکدیگر است. داشتن گوش شنوا، زبان گویا و مهارت گفت‌وگو 

 زیبا صدا کردن یکدیگر، محبت کردن و احترام گذاشتن از ویژگی‌های بارز خانواده موفق و مستحکم است. خانواده موفق در رفتارشان تبادل محبت می‌کنند

 گفتگو کردن از ویژگی‌هایی است که باعث می‌شود اعضای خانواده بتوانند حرف‌ها، کینه‌ها، خستگی‌ها و ناراحتی‌هایشان را با یکدیگر در میان گذاشته و مسالمت‌آمیز مشکلاتشان را حل کنند. درواقع، از ویژگی‌های خانواده موفق این است که عیب‌جویی نمی‌کنند و می‌دانند مشکلات را چگونه و چه زمانی مطرح کنند.
 

پوزش‌خواهی و پوزش طلبی

متأسفانه برخی افراد هزینه عذرخواهی را بالا می‌برند و وقتی کسی عذرخواهی می‌کند، با او سخت برخورد می‌کنند اما در یک خانواده موفق، پوزش‌خواهی و پوزش‌طلبی امری متداول است.
 

محبت کردن

زیبا صدا کردن یکدیگر، محبت کردن و احترام گذاشتن از ویژگی‌های بارز خانواده موفق و مستحکم است. خانواده موفق در رفتارشان تبادل محبت می‌کنند.
 

پوشش مناسب

خانواده موفق به‌قدری برای همدیگر ارزش و احترام قائل هستند که حتی در برابر یکدیگر پوشش‌های آراسته و مرتبی دارند. در روایات است که گاهی اوقات معصوم (ع) رنگی از لباس را می‌پوشیدند که در عرف آن زمان تعریف ‌شده نبود اما وقتی پرس‌وجو می‌کردند، حضرت می‌فرمودند که به خاطر همسرم که از این رنگ خوشش می‌آید، این رنگ لباس را می‌پوشم.
 

مشارکت در کارهای خانه

خانواده موفق، خانواده‌ای مشارکتی هستند و در امور منزل مثل پخت غذا و تمیز کردن خانه به یکدیگر کمک می‌کنند؛ این‌ها چیزهایی است که اتفاقاً در روایات هم بسیار بر آنها تأکید شده است. چنانچه پیامبر اکرم(ص) در خطاب به حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «ای علی! خدمت به همسر کفاره (پاک کننده) گناهان کبیره است و خاموش کننده آتش خشم پروردگار جبار است.»
 

توجه به امور معنوی

خانواده موفق اهل معنویت، برنامه‌های عبادی، نماز، زیارت و... است زیرا فضای معنوی یک بارانداز روحی خوبی است تا خانواده‌ها بتوانند از ظرفیت معنویت در جهت تلطیف روابط و بالا بردن گرایش‌هایشان استفاده کنند.