این نمایشگاه به مناسبت شعار سال که سال «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» نامگذاری شده بود، برگزار شد.

در این نمایشگاه توانمندی‌های داخلی در حوزه‌های صنایع معدنی و اکتشافی، الکترونیکی و مخابرات، هوافضا و ماهواره، خودرو، کشاورزی و غذایی، حمل و نقل ریلی، جاده‌ای، دریایی و هوایی، بخش مسکن، نفت و پتروشیمی، لوازم خانگی، نساجی، صنایع آبزی پروری، آبخیزداری، صنایع برق و نیروگاهی و سدسازی و طرح‌های مدیریت آب، و فناوری اطلاعات و ارتباطات به نمایش گذاشته شده بودند.

ستاد عملیات سامراء از حضور بیش از یک میلیون زائر در سامراء در سالروز شهادت امام هادی(ع) خبر داد.

« علی المالکی، فرمانده ستاد عملیات سامراء، گفت که 12 یگان وزارت دفاع و 13 یگان وزارت کشور و 35 تیم پزشکی برای خدمت‌رسانی به زائران در حالت آماده‌باش بودند.

او گفت که تاکنون بیش از یک میلیون زائر در این مراسم شرکت کرده‌اند و تعداد موکب‌های خدماتی نیز 482 موکب در شهرهای دجیل و بلد و اسحاقی و سامراء بوده است.

وی تاکید کرد: فرماندهی عملیات سامراء، سلسله اقدامات امنیتی به اجرا درآورده است.

المالکی به دو طرح مهم اشاره کرد که طرح نخست برای تامین امنیت زائران در طول مسیر از سوی نیروهای امنیتی و اقدامات پیشدستانه و ایجاد مراکز ایست و بازرسی و ممانعت از تحرکات تروریستها برای هدف قرار دادن جان زائران و مردم بود و طرح دوم هم بهترین خدمات رسانی به زائران از طریق موکب‌های حسینی و نیز ارائه خدمات پزشکی و بهداشتی با هماهنگی بیمارستان سامراء و مقامات بهداشتی صلاح الدین بود.

«السودانی» معاون رئیس ستاد ارتش عراق را منصوب کرد

خبر امنیتی دیگر از عراق اینکه، منابع امنیتی عراق اعلام کردند « سعد العلاق» به عنوان معاون رئیس ستاد ارتش عراق منصوب شده است.

«محمد شیاع السودانی» فرمانده کل نیروهای مسلح عراق با صدور حکمی «سعد العلاق» را به عنوان معاون رئیس ستاد کل ارتش این کشور منصوب کرد.

السودانی از حدود 3 ماه پیش که ریاست دولت جدید عراق را برعهده گرفت، تغییراتی در مناصب امنیتی ایجاد کرده است.

همزمان با برگزاری بیست و نهمین اجلاس سراسری نماز، پیام حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) منتشر شد.

متن پیام به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی العالمین ارواحنا فداه

برپایی این همایش فرخنده پس از تأخیر دوساله، مایه‌ی خرسندی و انشاالله موجب برکت است. هر تلاش فکری و عملی برای نشان دادن ارزش نماز و بزرگداشت این فریضه مبارک، کاری در جهت نورانی کردن دل انسان‌ها و گرم کردن محفل زندگی آنها است.

یاد خدا که نماز مظهر کامل آن است، دل و جان را آزاد و جامعه را آباد می‌سازد.

پیوندهای حیاتی در یک جامعه‌ی خوشبخت و خوش فرجام، همچون دوستی و گذشت و مهربانی و همدلی و همدردی و یاری رسانی و خیرخواهی و امثال آن به برکت رواج و اقامه‌ی نماز، استحکام می‌یابد.

صف‌های نماز جماعت، صفوف به هم پیوسته ی فعالیت‌های اجتماعی را پدید می‌آورد. کانون گرم و پرشور مساجد، کانون‌های همکاری در عرصه‌ی اجتماعی را رونق می بخشد.

نماز، آنگاه که با احساس حضور خداوند، گزارده شود به همه عرصه‌های زندگی نورافشانی می‌کند و دنیا و آخرت فرد و جامعه را آباد می‌سازد.

نمازگزار -هر که و هر جا- به اندازه ظرفیت خود از نماز بهره می‌برد، ولی در این میان، جوانان و نوجوانان از همه جلوترند؛ بهره‌ی آنان از نمازی که با توجه و خشوع خوانده شود بسی بیشتر است.

دل جوان و نوجوان آمادگی افزون‌تری دارد برای رسیدن به «فلاح» که اذان نماز، شتاب گرفتن به آن را سفارش می‌کند.

پدران و مادران، معلمان و استادان، اندرز گویان و راهنمایان، این حقیقت را در رابطه میان نماز و جوان، به یاد داشته باشند و وظیفه‌ای را که بر دوش آن‌هاست، بشناسند.

مدارس، دانشگاه‌ها، به طور ویژه دانشگاه فرهنگیان، صدا و سیما و دیگر دستگاه‌های فرهنگ ساز، در شمار مخاطبان اصلی «اقیم الصلاه» جای می‌گیرند.

توفیق همگان را از خداوند متعال مسئلت می‌کنم.

سید علی خامنه‌ای / پنجم بهمن ماه ۱۴۰

جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس در بیانیه‌ای ضمن تبریک عملیات قدس و تبریک و تسلیت شهادت مجری دلاور آن، تاکید کرد که پاسخ خون، خون است و ملت فلسطین پیروز خواهد شد.
  
این بیانیه می‌افزاید: «این عملیات پاسخی طبیعی به جنایت جنین، هتاکی صهیونیست‌ها به مسجدالاقصی، جنایات روزانه اشغالگران علیه ملت فلسطین و پیامی آتشین به دولت رژیم صهیونیستی بود که عزم و اراده ملت فلسطین درهم نمی‌شکند و مقاومت این ملت به رغم تمامی دردها و سختی‌ها شدت خواهد گرفت.»
 
حماس بیان کرد که ملت فلسطین به وارد آوردن ضرباتی سخت به اهداف و مواضع دشمن و شهرک‌های صهیونیستی ادامه خواهد داد و مقاومت تنها گزینه ملت فلسطین تا آزادسازی این سرزمین و مقدساتش و بازپس‌گیری کامل حقوق ملی خویش خواهد بود.
 
جبهه خلق برای آزادی فلسطین
همچنین جبهه خلق برای آزادی فلسطین عنوان کرد که ملت فلسطین هرگز در برابر سیاست‌ها و جنایات دولت اشغالگر اسرائیلی تسلیم نمی‌شود و مقاومت ادامه دارد و در هر مکانی دامن اشغالگران را خواهد گرفت تا در نهایت تمامی آن‌ها را از این سرزمین بیرون رانده و به آزادی و استقلال خود داست یابد.

جنبش احرار
جنبش احرار نیز ضمن تبریک این عملیات قهرمانانه، شهادت مجری عملیات را تبریک و تسلیت گفت و تاکید کرد که این عملیات دلاورانه و شجاعانه پاسخی مناسب به جنایات دشمن به ویژه کشتار جنین بود.
 
جهاد اسلامی
«طارق سلمی»، سخنگوی جهاد اسلامی گفت: مواضع شتابزده برخی سفرای اروپایی و آمریکا پیرامون عملیات قهرمانانه دیشب در قدس بار دیگر سیاست‌های دوگانه غرب را بر ملا کرد و نشان داد که آن‌ها همیشه رنج و محنت‌های ملت فلسطین و ظلم و جنایت رژیم اشغالگر و ارتش جنایتکار آن علیه این ملت را نادیده می‌گیرند.
 
سلمی افزود: «این کشورها و هیئت‌ها در مقابل قتل و کشتار روزانه زنان و کودکان فلسطینی و قربانی شدن افراد بی‌گناه در فلسطین خفه خون گرفته‌اند.»
 
وی تاکید کرد که بیانیه‌های آنان به وضوح ثابت می‌کند که آن‌ها فاقد ارزش‌های اخلاقی هستند و از تروریسم رژیم اشغالگر حمایت کرده و آن را تقویت می‌کنند.
  
«خالد البطش»، عضو دفتر سیاسی جهاد اسلامی نیز در حاشیه راهپیمایی برگزار شده در غزه در حمایت از جنین عنوان کرد که ادامه نبرد با دشمن صهیونیستی امانتی به گردن ماست و وحدت سلاح مقاومت مسئولیت تمامی گروه‌ها و جریان‌های مقاومت است.

وی جنین و دلاورمردان و شیرمردان آن را پیشگام تمامی میادین و جبهه‌ها خواند و افزود: ادامه تجاوزات و جنایات دشمن هرگز باعث تضعیف عزم و اراده ملت فلسطین و مبارزان مقاومت نخواهد شد.


 
خالد البطش کشورهای عربی را به توقف عادی سازی روابط با دشمن صهیونیستی و حمایت از پایداری مردم غزه و شکستن محاصره ظالمانه این باریکه فراخواند.

وی همچنین از تصمیم تشکیلات خودگردان برای توقف همکاری امنیتی با دشمن صهیونیستی استقبال کرد و خواستار آزادی تمامی زندانیان سیاسی شد.
 
شایان ذکر است منابع محلی اعلام کردند که جوانی فلسطینی سوار بر خودرو در نزدیکی یک کنیسه یهودی در منطقه نبی یعقوب در شهرک «بیت حنینا» در شمال قدس اشغالی، گروهی از صهیونیست‌ها را به گلوله بست که طی آن 8 صهیونیست به هلاکت رسیدند.
 
نظامیان اسرائیلی با مجری عملیات وارد درگیری مسلحانه شدند و در نهایت او به ضرب گلوله به شهادت رسید.


 
روزنامه عبری زبان «یدیعوت احرونوت» اعلام کرد که صهیونیست‌های ساکن شهرک «نفیه یعقوب» درمورد عملیات امشب گفته‌اند که این بدترین حمله‌ای بود که در یک دهه اخیر اتفاق افتاده است.
 
گفته می‌شود که شهید «علقم خیری» دوست صمیمی شهید «عدی التمیمی» مجری عملیات شهادت طلبانه شعفاط است.

شیخ خلیل افرا رییس هئیت افتاء اهل سنت استان بوشهر در آستانه ایام الله دهه فجر و پیروزی انقلاب اسلامی، ضمن تبریک به ملت مسلمان و مردم شریف ایران اسلامی، اظهار داشت: انقلاب اسلامی به دو دلیل مهم، به وقوع پیوست؛ اول به دلیل  آنکه رضا شاه به دنبال آن بود که فرهنگ ایران را به فرهنگ آمریکایی وغربی انگلیسی تبدیل کند و دوم آنکه یک خانواده بر ایران حکومت می کرد و آن خانواده رضاشاه بود که سلطه گری می کرد همانطور که می خواستند در ترکیه کمال آتاتورک ودر افغانستان امان الله خان انجام دهد.

عضو شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت، افزود: خدمات نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران برای عموم ملت شریف ایران به ویژه برای اهل سنت در طول تاریخ بی سابقه است، مقام معظم رهبری توجه ویژه ای به اهل سنت داشته و دارند.

وی ادامه داد: دشمنان نظام از گذشته ی دور در تلاش بوده اند تا با نفوذ در میان اقوام ومذاهب اختلاف بیندازند وسیاست های سلطه گرایانه خود را بیان کنند اما با رهنمود های امام راحل ومقام معظم رهبری حفظه الله پیوند میان مذاهب واقوام ایرانی بسیار قوی تر از آن است که با شیطنت های برخی تفرقه افکنان از هم گسسته شود.

امام جمعه موقت شهر کنگان عنوان کرد: اهل سنت باید قدر شناس این انقلاب باشند چنانچه دستاورد های نظام جمهوری اسلامی با قبل از انقلاب قابل مقایسه نیست؛ بعد انقلاب خدماتی که به اهل سنت ارائه شده است از خدمات عمومی واجتماعی تا افزایش مدارس دینی با قبل از انقلاب قابل قیاس نمی باشد.

وی اضافه کرد: انقلاب اسلامی بیشترین خدمات را به اهل سنت داده است؛ قبل از انقلاب در بیشترین مناطق کشور بهره مندی از منابع آب و برق ،امکانات بهداشتی ورفاهی و مدرسه وجود نداشت اما اکنون مشاهده می کنیم در طول 44 سال از انقلاب خدمات شایسته انجام شده است .

شیخ افرا تصریح کرد: ما اهل سنت گوش به فرمان رهبر انقلاب بوده و با وحدت و همدلی بر دشمنان ومشکلات ایستادگی و مقاومت خواهیم کرد؛ اهل سنت مخصوصا در استان بوشهر همبستگی واطاعت از رهبری را به اثبات رسانده اند و امروز با بینش واطاعت از رهبری که در علمای اهل سنت وشیعه حکمفرما است هرگز دشمنان به اهداف شان نخواهند رسید.

وی در پایان تاکید کرد: خدمات از نظر مدارس دینی ومساجد واماکن تبلیغات فرهنگی وغیره نظام به اهل سنت در هیچ قسمتی از جهان وجود ندارد و این خدمات روز به روز نیز در حال توسعه است؛ از خدای متعال طول عمر باعزت توام با صحت وسلامتی برای مقام معظم رهبری حفظه الله و خدمتگذاران صدیق به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران وملت شریف ایران خواستاریم.

قرآن کریم مومنان را دعوت می کند به پاسبانی ونگبانی و تربیت خانواده خود ؛ در برخی از آیات دستور صریح به می دهد که والدین رعایت آداب اسلامی  وتکالیف دینی را به فرزندان آموزش دهند و سفارش کنند واین سفارش به نرمی وعمل و زبان هردو  هست ؛ از اینروی نمی توان خانواده و فرزندان را رها کرد بلکه فرزندان نهاله‌ایی هستند که برای به بار نشستن نیازمند مراقبت و پاسبانی ومهر ورزی ودرکنار ولفافه آن امر به عبادات و تکالیف نهفته است ؛  لذا سیره  پیشوایان دینی  ما اینگونه بود که به تربیت اولاد و حتی همسران و رهنمون شرعی آنان برنامه دارد و این برنامه ها اگر از همان آغاز رعایت شود بسیاری از آسیب ها وآفتها پیش نخواهد آمد .

در این فرصت نکاتی چند از سیره تربتی حضرت جهت الهام گرفتن در خانواده ها تقدیم می گردد

امام باقر به لحاظ ويژگي‌هاي اخلاقي و برتريهاي علمي در زمان خود شهرت فراواني يافت. حضرت مورد عنايت خاص پيامبر و امامان قبل از خود بود. جابر بن عبدالله انصاري سلام خاص رسول گرامي اسلام را به امام باقر ـ عليه السّلام ـ رساند. حضرت در زهد و علم و عظمت و فضيلت سرآمد بني هاشم بود و مقام علمي و اخلاقي او مورد تصديق دوست و دشمن بود بسياري از بزرگان صحابه و تابعين از محضر آن حضرت مستفيض شده و كتب دانشمندان و مورخان اهل سنت نيز پر از سخنان پرمغز آن پيشواي بزرگ است. اكنون به برخي از خصوصيات رفتاري حضرت در خانواده و روش و سيره حضرت در تربيت فرزندان يا نوع رابطة با آنها مي‌پردازيم.

1. آغاز تربیت :

دوره تربیت کودک درحقیقت قبل از تولد آغاز می شود ؛ مراقبت از کودک باید پیشی بگیرد به مرحله ولادت او ؛ چون مراقبتهایی لازم است برای او در تکون ذات وفطرت وجودی او ؛ لذا حضرت در برخي روايات علاوه بر توجه به ايجاد زمينه‌هاي مناسب قبل از ازدواج و قبل از تولد فرزند به مسائل تربيتي از روزهاي آغازين تولد اشاره كرده و نكات مهمي را سفارش كرده‌اند مانند گفتن اذان و اقامه در گوش راست و چپ كودك، عقيقه كردن و انتخاب نام نيكو، تأثير شير مادر در تربيت كه در اين موارد نقش مادر مهم‌تر است. اما از دوران نوجواني نقش پدر مهمتر مي‌شود به ويژه در مورد پسران.

2. آموزش مهر ورزی با مهربانی

نياز كودكان به محبت از ضروري‌ترين نيازهاي عاطفي است كه مي‌توان با بوسيدن، در آغوش گرفتن، گفتن جملات زيبا و محبت‌آميز، خريدن هديه و اسباب بازي، همبازي شدن با آنها و... به اين نيازها پاسخ گفت. اين مسائل را امام باقر ـ عليه السّلام ـ در مورد فرزند كوچك خود امام صادق ـ عليه السّلام ـ عملاً انجام داده‌اند. محمد بن مسلم نقل مي‌كند كه در خدمت امام باقر ـ عليه السّلام ـ بودم. در اين هنگام فرزند (خردسالش) جعفر ـ عليه السّلام ـ وارد شد... و در دستش عصايي بود كه با آن بازي مي‌كرد. امام باقر ـ عليه السّلام ـ او را به گرمي در آغوش گرفت و به سينة خود فشرد و خطاب به او فرمود: پدر و مادرم فدايت... در اين هنگام جعفر ـ عليه السّلام ـ خنديد.

3. تشویق سازنده وتعالی  بخش خانواده

از هربزرگی که به مرتبت ومنزلتی معنوی وتوفیقی علمی دست یافته بپرسند این پیشرفت وترقی را مرهون جه امری در زندگی خود هستید ؛ بی تردید یکی از عوامل وخاطرات خود را که درزندگی علمی وفعالیت خود با آن مواجه گشته است ، تشویقی است که از او کرده اند ؛ از نظر روانی تشویق صد پله به انسان تعالی وترقی می دهد ؛ لذا توصیه می شود به بزرگان علمی وفرهنگی از تشویق نو جوانان دریغ نکنند ولو به تقدیر نامه ای خالی ولو یک تمجید لفظی و...به نازلترین مراتب ؛ تربیت بی تشویق مثال گرداکان برگنبد است ؛ بویژه درمحیط خانواده وآموزش ؛ بنابراین بی گمان تشويق و ستايش از كارهاي نيك فرزندان موجب احساس موفقيت و باعث ايجاد انگيزة قوي در تكرار آنهاست به ويژه اگر در موقعيت مناسبي صورت گيرد. طاهر يكي از اصحاب امام باقر ـ عليه السّلام ـ نقل مي‌كند كه در محضر امام نشسته بودم كه فرزندش جعفر ـ عليه السّلام ـ وارد شد. امام باقر فرمود: او بهترين مخلوقات خداوند است. حضرت نزد اصحاب خود فرزندش را با جملاتي بسيار نيكو مورد محبت و تشويق قرار داد.

4. تبیین خوبی ها وبدیها

والدين با اين صحبتها و نصيحتها علاوه بر اين‌كه رهنمودهاي مهم و تجربه‌هاي باارزش خود را ره ‌توشه فرزندان خويش مي‌كنند زمينة ايجاد روابط صميمي را نيز فراهم مي‌آورند و به فرزندان نزديك مي‌شوند. و ضمن آگاهي از مشكلات آنها در حل آن نيز به فرزندان ياري مي‌رسانند. اين نكتة مهم است كه پدر و مادر بايد رابطة دوستانه و صميمي با فرزندان داشته باشند ولي دوست نباشند. همانطور كه دوست رابطة صميمي دارد ولي پدر و مادر نيست. جايگاه دوست با جايگاه پدر و مادر يكي نيست و هم‌چنين دوست مهم‌تر از پدر و مادر نيست بنابراين پدر و مادر بايد با هوشياري كامل ضمن حفظ ابهت و شخصيت خود در نزديك شدن به فرزندان و ايجاد رابطة صميمي با آنها بكوشند و ضمناً فرزندان ضمن رعايت ادب و احترام والدين، با آنها صميمي باشند. در بسياري روايات هست كه امام باقر ـ عليه السّلام ـ فرزندانشان را به صورت فردي يا جمعي خطاب كرده و نصايحي مشفقانه مي‌فرمودند  : «فرزندم از كسالت و اندوه بپرهيز كه اين دو كليد هر شري است...». سفيان ثوري از امام صادق ـ عليه السّلام ـ خواست تا او را نصيحت فرمايد امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: «اي سفيان! پدر مرا به سه چيز سفارش و از سه چيز برحذر مي‌داشت. از جمله سفارشات اين بود كه فرزندم هر كه با رفيق بد همراه شود سالم نمي‌ماند و هر كه در محلهاي اتهام برود مورد اتهام قرار مي‌گيرد و هر كه بر زبان خود كنترل نداشته باشد پشيمان مي‌شود.

5. فراهم کردن زمینه امنیت روحی وروانی  

ایجاد امنیت درخانواده با محوریت پدر است سپس با مادر ؛ تامین رزق وروزی که یکی از اسباب امنیت وآسایش است با محوریت پدر است ؛ درسایه امنیت حاصل از رزق وروزی حلال از اسباب رشد فرزندان می باشد ؛ از جمله امور آرام بخش وامنیت آفرین رفتار مهرانگیز پدر ومادر در خانه است که دربالندگی روحی وروانی کودک اثر عمیق دارد؛ لذا بي‌ترديد روابط خوب والدين با هم و نوع رفتار آنها با فرزندان در ايجاد فضاي مناسب و آرام بعنوان زمينة خوشبختي و پيشرفت و رسيدن به آرزوها بسيار مهم است و برعكس نزاعهاي خانوادگي و اختلاف والدين و نبودن صميميت و آرامش علاوه بر ايجاد فضاي اضطراب و يأس موجب عدم اعتماد به نفس در فرزندان، دوري از خانواده، افتادن در دامهاي اجتماعي و به مخاطره انداختن تربيت فرزندان مي‌شود .پيامدهاي مثبت روابط خوب و پيامدهاي منفي روابط سرد بر همة اعضاء خانواده تأثير دارد. امام باقر ـ عليه السّلام ـ سفارش مي‌كند كه در خانواده هم احسان و نيكي و خوشرفتاري لازم است و هم اين‌كه اين خوشرفتاري را به بهترين وجه ممكن ابراز كردن. لذا مي‌فرمايند: «من حسن برّه باهله زيد في عمره» يعني هر كس با روشي نيكو و پسنديده به همسر و فرزندان خود نيكي كند عمرش طولاني مي‌شود.

6. عملگرایی وآموزش آن به فرزندان :

کودکان درتمام دوره زندگی خود به تقلید والگوبرداری وآموزش ویادگیری رفتارها بسیار مسعد هستند ؛ نزدیک ترین واثر گذارترین نقش ها را از نزدیک ترین افراد می گیرند ؛ رفتار فرزندان دقیقا واکنشی از کنش های پدر ومادر وبرادر یا خواهر بزرگتر از خودشان هست ؛ لذا در خانواده آنچه بيش از گفتار و نصيحت تأثير دارد عمل است؛ اساسي‌ترين عامل تربيت در سيرة معصومين و مهم‌ترين راز موفقيت آنها در خانواده عمل آنها بود. آن بزرگواران با پايبندي به گفتار و نصايح خود بهترين الگوي رفتاري براي فرزندان و خانواده و اصحاب خويش بودند. مثلاً اگر پدر خانواده در حضور فرزندان و همسر خود صدقه دهد يا در انجام واجبات ديني كوشا باشد يا نماز اول وقت بجا آورد تأثير آن و الگو شدن اين رفتار سريعتر از آن است كه فقط آنها را به اين امور سفارش كند. فرزند بزرگوار امام باقر ـ عليه السّلام ـ نقل مي‌كند كه «روزي بر پدرم وارد شدم و مشاهده كردم كه هشت هزار دينار طلا صدقه داده به تهيدستان مدينه و اهل خانه‌اي را كه تعداد آنها به يازده نفر مي‌رسيد آزاد كرده است.» در روايتي ديگر نيز امام صادق ـ عليه السّلام ـ نقل كرده است «من پيوسته رختخواب پدرم را پهن مي‌كردم و منتظر مي‌ماندم تا ايشان به رختخواب بروند و بخوابند و سپس بر مي‌خواستم و به رختخواب خود مي‌رفتم. شبي آن حضرت تأخير كرد و من در طلب او به مسجد رفتم در حالي كه مردم خواب بودند او را در حال سجده ديدم و غير او كسي در مسجد نبود. من صداي او را مي‌شنيدم كه مي‌فرمود...».[1]

[1] . حلية الابرار، همان، ج 2، ص 330.  . الهامي، داود، امامان اهل‌بيت ـ عليهم السّلام ـ در گفتار اهل‌ سنت، ناشر مكتب اسلام، نوبت چاپ اول ص 77.به نقل از مناقب ابن شهر آشوب. مجلسي، بحارالانوار، الطبعة الثانيه، تهران، المكتبة الاسلاميه، ج 46، ص 266، الارشاد، همان، ص 159 ،‌كشف الغمه، همان،‌ص 321.

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام:

بِئْسَ السَّعْیُ التَّفْرِقَةُ بَیْنَ الاَْلیفَیْنِ

بدترین تلاش، جدایــی‌ انداختن میان دو دوست است.

شرح غررالحکم، ج ۳، ص ۲۵۶

الازهر مصر با صدور بیانیه‌ای خواستار اتخاذ موضعی یکپارچه و قدرتمند برای یاری کتاب خدا و در پاسخ به دو کشور سوئد و هلند به دلیل اهانت به یک میلیارد و نیم مسلمان شد.

الازهر با اشاره به پافشاری این کشورها در حمایت از جنایات نفرت‌انگیز و وحشیانه با پوشش غیرانسانی و غیراخلاقی که آن را "آزادی بیان" می‌نامند، تاکیدکرد: سزاوار است آن را دیکتاتوری هرج و مرج، بی‌اخلاقی و سلطه بر مردمان نجیب که به خدا و هدایت آسمانی ​​پیوند خورده‌اند، بنامند.

در ادامه این بیانیه بر ضرورت پایبندی ملت‌های عربی و اسلامی به تحریم کالاهای هلند و سوئد و لزوم آشنا کردن کودکان، جوانان و زنان با این مسئله تاکید شده و آمده است: ملت‌های مسلمان باید بدانند هرگونه کوتاه آمدن در رابطه با این موضوع، کوتاهی آشکار در یاری دینی است که خداوند آن را برای آنان پسندیده است.

در ادامه آمده است: آن منحرفان هرگز ارزش این دین را که هیچ چیزی از آن نمی‌دانند، درک نخواهند کرد. لذا با اهانت به آن مسلمانان را تحریک می‌کنند تا زمانی که رو در رو و در برابر ضررهای مادی و اقتصادی قرار بگیرند چرا که آنها تنها این زبان را می‌فهمند و هیچ چیز جر قوانین فراوانی، تولید و مصرف را مقدس نمی‌دانند.

نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در روایتی درباره فضیلت ماه رجب اینگونه فرموده است:

إنَّ اللّهَ تَعالی نَصَبَ فِی السَّماءِ السّابِعَةِ مَلَکا یُقالُ لَهُ: الدّاعی، فَإِذا دَخَلَ شَهرُ رَجَبٍ یُنادی ذلِکَ المَلَکُ کُلَّ لَیلَةٍ مِنهُ إلَی الصَّباحِ : طوبی لِلذّاکِرینَ! طوبی لِلطّائِعینَ!

و یَقولُ اللّهُ تَعالی : أنا جَلیسُ مَن جالَسَنی ، ومُطیعُ مَن أطاعَنی ، وغافِرُ مَنِ استَغفَرَنی ، الشَّهرُ شَهری ، وَالعَبدُ عَبدی ، وَالرَّحمَةُ رَحمَتی ، فَمَن دَعانی فی هذَا الشَّهرِ أجَبتُهُ ، ومَن سَأَلَنی أعطَیتُهُ ، ومَنِ استَهدانی هَدَیتُهُ ، وجَعَلتُ هذَا الشَّهرَ حَبلاً بَینی وبَینَ عِبادی ؛ فَمَنِ اعتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إلَیَ .

خداوند متعال در آسمان هفتم، فرشته ای گماشته است که به آن «داعی» می گویند و چون ماه رجب فرا رسد، آن فرشته هر شبِ آن ماه را تا صبح ندا می دهد: «خوشا بر ذاکران، خوشا بر طاعت کنندگان!» .

خداوند متعال نیز می فرماید: «من همنشین کسی هستم که با من همنشین باشد و مطیع کسی هستم که اطاعتم کند و آمرزنده کسی هستم که از من آمرزش بخواهد. ماه، ماه من است و بنده، بنده من و رحمت، رحمت من.

هر که مرا در این ماه بخوانَد، پاسخش می گویم و هر که از من [چیزی] بخواهد، عطایش می کنم و هر که از من هدایت جوید، راه نمایش باشم.

این ماه را رشته ای بین خودم و بندگانم قرار داده ام. هر کس به این رشته (ریسمان) چنگ زند، به من می رسد» .

بحارالأنوار : ج ۹۸ ص ۳۷۷ ح

خیرخواهی

(خـیـرخـواهـی) بـا (نـصـیـحـت) هـم مـعـنـاسـت و نـصـیـحـت یـعـنـی درخـواسـت عـمـل یـا سـخـنی که مصلحتِ کننده آن کار و گوینده آن سخن را در پی داشته باشد یا دعوت به آنچه که صلاح مخاطب در آن باشد و نهی از چیزی که تباهی و فساد در پی دارد.۳۴۶ بنابراین، ناصح و خیرخواه کسی است که به کردار و گفتار نیک راهنمایی کند.

ضرورت خیرخواهی

خـرد انـسـان بـا کـم تـریـن تـوجـّه درمـی یـابـد کـه انـسـان هـای عـاقـل و بـا تـجـربـه، بایستی اندیشه صائب و تجربیات اندوخته خویش را بدون کم ترین شـائبـه در اخـتـیـار هـمـنـوعـان خـود گذارند، از سوی دیگر، مخاطبان را ملزم می داند که اندیشه وتـجـربـه خـردمـنـدان را بـه کـار گـیـرنـد تـا بـه سـعـادت و خـوشـبـخـتـی نایل آیند و گرنه در دیدگاه امیرمؤمنان صلوات اللّه علیه، اجتماعی که فاقد (نصیحت گر) و (نصیحت پذیر) باشد، فاقد خیر و نیکی است :

(لا خَیْرَ فی قَوْمٍ لَیْسُوا بِناصِحینَ وَ لا یُحِبُّونَ النّاصِحینَ)۳۴۷

در مردمی که، ناصح نباشد و ناصحان را دوست نداشته باشند، خیری نیست .

بـدون تـردیـد کـسـی کـه در بـرابـر خـیـرخواهی دیگران، بی تفاوتی نشان دهد یا به جای پذیرش نصیحت ناصح، در برابر او جبهه گیری کند، هرگز به موفّقیت نخواهد رسید و طعم تلخ شکست را خواهد چشید همان امام فرمود:

(لَمْ یُوَفَّقْ مَنِ اسْتَحْسَنَ الْقَبیحَ وَ اَعْرَضَ عَنْ قَوْلِ النَّصیحِ)۳۴۸

کسی که زشتی را نیکو شمارد و سخن نصیحت گر را نپذیرد، موفّق نخواهد شد.

دانشمندان و آگاهان نیز اگر از خیرخواهی امتناع ورزند و دیگران را راهنمایی نکنند، دچار لغزش شده، خیانت، پیشه کرده اند. امام باقر(ع) می فرماید:

(اَلْعُلَماءُ فی اَنْفُسِهِمْ خانَةٌ اِنْ کَتَمُوا النَّصیحَةَ)۳۴۹

دانشمندان، اگر نصیحت را پنهان دارند، خود، خائنند.

بـر ایـن اساس، هم بر آگاهان و مجرّبان، فرض است که نسبت به جامعه خیرخواهی کنند و راه را از چاه نشان دهند و هم بر نصیحت شوندگان لازم است نصیحت خیرخواهان را به گوش گیرند و به کار بندند. همان امام همام پیرامون گروه نخست فرمود:

(یَجِبُ لِلْمُؤْمِنِ عَلَی الْمُؤْمِنِ النَّصیحَةُ)۳۵۰

خیرخواهی مؤمن بر مؤمن، واجب است .

و امام علی (ع) سلام اللّه علیه، به گروه دیگر فرمود:

(اِجْتَلِبُوا النَّصیحَةَ مِمَّنْ اَهْداها اِلَیْکُمْ وَ اعْقِلُوها عَلی اَنْفُسِکُمْ)۳۵۱

نصیحت را از کسی که آن را به شما هدیه می کند، بپذیرید و آن را بر خود لازم شمارید.

منزلت خیرخواهی

بـا تـوجـه بـه مـطـالب یـاد شـده، خـیـرخـواهـی در فـرهـنـگ انـسان ساز اسلام از منزلتی والا برخوردار شده، در ردیف اصول اخلاق اجتماعی جای می گیرد و نصیحت گر مقامی بس رفیع می یابد. رسول گرامی اسلام (ص) فرمود:

دین یعنی خیرخواهی . پرسیدند: برای چه کسی ؟ فرمود: برای خدا، پیامبرش، پیشوایان دین و انبوه مسلمانان .۳۵۲

و در سخنی دیگر، انسان کوشا در اطاعت و نصیحت گر را در برخی مقامات، همراه خویش دانسته، می فرماید:

(مـا نـَظـَرَ اللّهُ عـَزَّوَجـَلَّ اِلی وَلِیٍّ لَهُ یـَجْهَدُ نَفْسَهُ بِالطّاعَةِ لاِِمامِهِ وَ النَّصیحَةِ اِلاّ کانَ مَعَنا فِی الرَّفیقِ الاَْعْلی)۳۵۳

خداوند به دوستدار خود ـ که خویشتن را در پیروی از پیشوایش و خیرخواهی (برای او) به زحمت افـکـنـده باشد ـ نظر نمی کند مگر آنکه وی (در اثر نظر لطف الهی) در جایگاه برتر(بهشت) با ما خواهد بود.

از این رو امیرمؤمنان (ع) می فرماید:

(اصـحـابـی کـه بـیـش از دیـگـران، مـسـلمـانـان را نصیحت می کردند، نزد پیامبر(ص) جایگاه برتری داشتند.۳۵۴

امام صادق (ع) فرمود:

(عَلَیْکَ بِالنُّصْحِ لِلّهِ فِی خَلْقِهِ فَلَنْ تَلْقاهُ بِعَمَلٍ اَفْضَلَ مِنْهُ)۳۵۵

بر تو باد که به خاطر خدا در میان خلق او خیرخواهی کنی (یا خیرخواهِ خلق خدا باشی) که او را با کرداری بهتر از نصیحت ملاقات نخواهی کرد.

آنـچـه یـاد شد، نمونه ای از ارج گذاری اسلام و پیشوایان معصوم به موضوع خیرخواهی نسبت به رهبری و آحاد جامعه اسلامی است .

ویژگی پیامبران

نـصـیـحـت وخـیـرخـواهـی ـ بـه مـعـنای واقعی کلمه ـ از اصول ادیان الهی به شمار می رود و همه پـیـامـبران، بدان متّصف بودند و با تمام وجود تلاش می کردند مردم را به راه خیر و صلاح، رهنمون شوند و در این راه از هیچ کوششی دریغ نداشتند.

خداوند، از خیرخواهی و دلسوزی رسول اکرم (ص) چنین یاد می کند:

(لَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ اَلاّ یَکُونُوا مُؤْمِنینَ)۳۵۶

گویا از شدّت اندوهِ اینکه آنها ایمان نمی آورند، می خواهی جانت را از دست بدهی !

ایـن آیـه و آیـه شـشـم سـوره کـهـف، تـصـریـح دارنـد کـه رسول خدا(ص) جان خویش را در راه نصیحت و هدایت مردم، در طبق اخلاص نهاده بود و بدون هیچ گونه چشمداشتی، آنان را به خیر و صلاح دعوت می کرد.

دیگر پیامبران الهی نیز این ویژگی را در حد اعلا دارا بودند که قرآن مجید، به عنوان نمونه، از چهار نفر آنان یاد کرده است :

۱ـ حـضـرت نـوح (ع)؛ آن حـضـرت، ۹۵۰ سـال بـه تـبـلیغ آیین آسمانی خویش پرداخت و به ویژگی نصیحت گری خویش ‍ اشاره کرد و فرمود:

(اُبَلِّغُکُمْ رِسالاتِ رَبّی وَ اَنْصَحُ لَکُمْ وَ اَعْلَمُ مِنَ اللّهِ ما لا تَعْلَمُونَ)۳۵۷

مـن پیام های پروردگارم را به شما ابلاغ می کنم و خیرخواه شما هستم و از خداوند چیزهایی می دانم که شما نمی دانید.

۲ـ حـضـرت هـود(ع)؛ آن بـزرگوار نیز با تلاش و کوشش وصف ناپذیری به خیرخواهی مردم زمان خویش پرداخت و به آنان فرمود:

(اَبْلِّغُکُمْ رِسالاتِ رَبّی وَ اَنَا لَکُمْ ناصِحٌ اَمینٌ)۳۵۸

من رسالت های پروردگارم را به شما می رسانم و من برای شما خیرخواه و امینم .

۳ـ حضرت صالح (ع)؛ آن پیامبر معصوم نیز، سالیان دراز به نصیحت و خیرخواهی مردم منطقه خویش پرداخت و با آوردن ناقه ـ به عنوان معجزه ـ حجت را بر آنان تمام کرد، ولی نابخردان، نصیحت آن فرستاده خدا را نادیده انگاشتند و با عذاب الهی از پای درآمدند و آن حضرت، آخرین سخن خود را در حالیکه از آنان روی برتافته بود، این گونه به گوش ‍ آنان رساند:

(..یـا قـُوْمِ لَقـَدْ اَبـْلَغـْتـُکـُمْ رِسـالَةَ رَبـّی وَ نـَصـَحـْتُ لَکـُمْ وَ لکـِنْ لا تـُحـِبُّونـَ النّاصِحینَ)۳۵۹

ای قوم من ! همانا من، رسالت پروردگارم را به شما ابلاغ کردم و برایتان خیرخواهی نمودم، ولی شما خیرخواهان را دوست ندارید!

۴ـ حـضـرت شـعـیـب (ع)؛ قـوم شعیب نیز فرجامی چون فرجام قوم صالح داشتند و سخن حضرت شعیب (ع) نیز نظیر سخن حضرت صالح (ع) بود:

(فَتَوَلّی عَنْهُمْ وَ قالَ یا قَوْمِ لَقَدْ اَبْلَغْتُکُمْ رِسالاتِ رَبّی وَ نَصَحْتُ لَکُمْ...)۳۶۰

سـپـس از آنـان روی بر تافت و گفت : ای قوم من ! همانا من رسالت های پروردگارم را به شما ابلاغ کردم، و برایتان خیرخواهی نمودم .

آداب خیرخواهی

هر کس می خواهد به چنین کار شریفی دست یازد باید شرایط آن را نیز در خویشتن فراهم آورد و آن را بـا آداب مـخـصـوصـی بـه جـای آورد تا اثر مطلوب را در پی داشته باشد.

در اینجا به برخی از آن آداب و شرایط به طور فشرده اشاره می کنیم :

۱ـ نیّت خالص

هـدف نـهـایی ناصح، بایستی قرب به خدا باشد و بندگانش را برای رهپویی به سوی او نـصـیحت کند، زیرا منبع خیر و برکت جز او نیست و هر کار نیکی به سوی او می رود و به او می پیوندد.

رسـول خـدا(ص) نـامـه هـایـی را تـنـظـیـم کـرد تـا بـرای سـران کـشـورهـای جـهـان، ارسال دارد، پیک های آن حضرت به خدمت رسیدند، پیامبر ضمن ابلاغ ماءموریتشان، فرمود:

(اِنـْصـَحـُوا لِلّهِ فـی عـِبـادِهِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَرْعی شَیْئاً مِنْ اُمُورِ النّاسِ ثُمَّ لَمْ یَنْصَحْ لَهُمْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیْهِ الْجَنَّةَ)۳۶۱

(تنها) به خاطر خدا در میان بندگانش خیرخواهی کنید، زیرا اگر کسی مسؤ ولیت بخشی از امور مردم را به عهده گیرد و برایشان خیرخواهی نکند، خداوند بهشت را بر او حرام میکند.

خـاصیت قصد قربت این است که ناصح هرگز به بندگان خدا خیانت نکند و آنچه را که صلاح است با آنان در میان گذارد.

۲ـ آزادگی و تدیّن

نـصـیـحـت گـر بـایـد از حـرّیـت و دیانت برخوردار باشد تا خیرخواهی او امضای شرعی داشته باشد و از شائبه بزدلی و سازشکاری مصون باشد. امام صادق (ع) در این باره می فرماید:

(...اَلثـّانـِیـَةُ اَنْ یـَکـُونَ حـُرّاً مـُتـَدَیِّنـاً... وَ اِذا کـانَ حـُرّاً مـُتـَدَیِّنـاً اَجْهَدَ نَفْسَهُ فِی النَّصیحَةِ لَکَ...)۳۶۲

دومـیـن شـرط ایـن اسـت که ناصح، آزاده و دیندار باشد، اگر چنین بود خود را در خیرخواهی تو به تلاش و کوشش وا می دارد.

۳ـ پاکی درون

ناصح باید خود از آلودگی ها پاک باشد، شیطان را از خویش دور سازد، طوق بندگی خدا را بـر گـردن نهد و پس از منزّه شدن از شرّ و زشتی، به خیرخواهی دیگران همّت گمارد؛ امیرمؤمنان صلوات اللّه علیه با شگفتی می پرسد:

(کَیْفَ یَنْصَحُ غَیْرَهُ مَنْ یَغُشَّ نَفْسَهُ)۳۶۳

کسی که به خویشتن خیانت کند، چگونه خیرخواه دیگران می شود؟!

امـام صـادق (ع) نـیـز خـیـرخـواهـی از انـسـان هـای آلوده را بـس بـعـیـد مـی دانـد و حـتـی بـرخی رذایل را مانع اصلی خیرخواهی معرفی کرده، می فرماید:

(اَلنَّصیحَةُ مِنَ الْحاسِدِ مُحالٌ)۳۶۴

خیرخواهی از حسود محال است .

عـکـس آن نیز صحیح است، یعنی کسی که بیشتر به صفای درون خویش بپردازد و خیرخواه خود باشد برای مردم هم بهتر خیرخواهی می کند؛ امام علی (ع) فرمود:

(اِنَّ اَنْصَحَ النّاسِ اَنْصَحُهُمْ لِنَفْسِهِ وَ اَطْوَعُهُمْ لِرَبِّهِ)۳۶۵

خـیـرخـواه تـریـن مـردم کـسـی اسـت کـه بـرای خـودش خـیرخواه تر و برای پروردگارش مطیع ترباشد.

۴ـ آداب دیگر

هـمـچـنـیـن نـصـیـحـت گـر بـایـد مـوقـعـیـت نـصـیـحـت پـذیـر را در نـظـر بـگـیـرد و بـا عقل وتدبیر پیش رود، با زبان خوش و نرمخویی به نصیحت بپردازد، مخاطب را به جای خویش فرض کند و هر چه برای خود می خواهد برای او هم بپسندد و... .

آثار خیرخواهی

اگـر انـسـان هـای شـایسته با آداب و شرایط لازم به خیرخواهی مردم بپردازند و آنها هم بدون شـائبـه، نـصـیـحـت خـیـرخواهان را به کار بندند، خیر و سلامت جامعه را فرا می گیرد و شرّ و پـلیدی از آن رخت بر می بندد؛ کاستی ها به تکامل، فقر به غنا، وحشت به امنیت، کینه توزی بـه مـحـبـت، ضـعـف به قدرت تبدیل می شود و نارسایی ها جبران می گردد و استعدادهای خفته شکوفا می شود.

در روایات اسلامی به برخی از آثار گرانقدر خیرخواهی اشاره شده است، از میان آنها به سه روایت از امام علی (ع) بسنده می کنیم :

۱ـ (اَلنَّصیحَةُ یُثْمِرُ الَْمحَبَّةَ)۳۶۶

محبت، ثمره خیرخواهی است .

۲ـ (مَنْ قَبِلَ النَّصیحَةَ اَمِنَ مِنَ الْفَضیحَةِ)۳۶۷

هر کسی نصیحت را بپذیرد از رسوایی ایمن می شود.

۳ـ (اِقْبَلِ النَّصیحَةَ کَیْ تَنْجُوَ مِنَ الْعَذابِ)۳۶۸

نصیحت را بپذیر تا از عذاب رهایی یابی .

پی نوشت ها:

۳۴۶ ـ مفردات، راغب اصفهانی، المنجد، لغت نامه دهخدا، واژه نصح و نصیحت .

۳۴۷ ـ شرح غررالحکم، ج ۶، ص ۴۲۷.

۳۴۸ ـ شرح غررالحکم، ج ۵، ص ۱۰۴.

۳۴۹ ـ فروع کافی، ج ۸، ص ۵۴.

۳۵۰ ـ اصول کافی، ج ۲، ص ۲۰۸.

۳۵۱ ـ نهج البلاغه، خطبه ۱۲۰، ص ۳۷۳.

۳۵۲ ـ وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۵۹۵.

۳۵۳ ـ بحارالانوار، ج ۲۷، ص ۷۲.

۳۵۴ ـ همان، ج ۱۶، ص ۱۵۱.

۳۵۵ ـ اصول کافی، ج ۲، ص ۱۶۴.

۳۵۶ ـ شعرا(۲۶)، آیه ۳.

۳۵۷ ـ اعراف (۷)، آیه ۶۳.

۳۵۸ ـ همان، آیه ۶۸.

۳۵۹ ـ اعراف (۷)، آیه ۷۹.

۳۶۰ ـ همان، آیه ۹۳.

۳۶۱ ـ مکاتیب الرسول، علی احمدی، ص ۳۱.

۳۶۲ ـ وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۴۲۸.

۳۶۳ ـ شرح غررالحکم، ج ۵، ص ۵۶۵.

۳۶۴ ـ من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۵۸.

۳۶۵ ـ شرح غررالحکم، ج ۲، ص ۵۳۱.

۳۶۶ ـ همان، ج ۱، ص ۱۶۱.

۳۶۷ ـ شرح غررالحکم، ج ۵، ص ۲۷۷.

۳۶۸ ـ بحارالانوار، ج ۱، ص ۱۸۰.