هرچند یک جوان برای همه اقشار جامعه از مرد و زن، پیر و جوان می‌تواند الگو باشد؛ ولی بی‌تردید تناست بین آنها آثار بیشتری دارد؛ بنابراین حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام بهترین الگو برای جوانان در راستای پیمودن راه سعادت و تنظیم کردن برنامه زندگی خواهد بود.

جوانی بهترین زمان برای حرکت و تلاش در جهت فتح قله‌هاست و چه زیباست که جوان امروز، زندگی خویش را با الگو گرفتن از بزرگانی همچون حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام پرشورتر کرده و خود را آماده ظهور امام زمان علیه‌السلام کند.

ایمان و معرفت حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام
معرفت و شناخت، نخستین امری است که انسان را از عموم جامعه ممتاز کرده و او را انسان خاص و دوست‌داشتنی می‌کند. امام رضا علیه‌السلام فرمود: «أَنَّ الْمَعْرِفَةَ التَّصْدِيقُ وَ التَّسْلِيمُ وَ الْإِخْلَاصُ فِي السِّرِّ وَ الْعَلَانِيَة»؛[1] «معرفت و شناخت، تصدیق[حقائق]، تسلیم[خدا و اهل‌بیت] و اخلاص[در همه امور] است چه آشکارا و چه مخفیانه».
امام حسین علیه‌السلام درباره علی‌اکبر علیه‌السلام می‌فرماید: «خَلُّوا سَبِيلَه‏ فَإِنَّهُ مَمْسُوسٌ‏ فِي ذَاتِ اللَّه»؛[2] «راه را بر او باز کنید؛ زیرا او مجذوب و شیفته نسبت به ذات خداوند[مخلوط شدن گوشت و خون او با محبت الهی] است».

 نخستین حرکت جوان امروز باید در راستای شناخت خدا و معرفت باشد؛ زیرا این امر زیربنایی‌ترین و اساسی‌ترین آموزه‌هایی است که سعادت او را تضمین می‌کند.  

آمادگی حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام برای جان‌فشانی 
از خصوصیات جوانی این است که اگر حق برای او روشن شد و به آن باور قلبی پیدا کرد تا پای جان و با شجاعت از آن دفاع می‌کند؛ همان‌گونه که حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام هنگامی که دید پدرش آیه «إِنَّا لِلّه وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» را می‌خواند، با ادب از پدر پرسید: پدرجان! فدایت شوم، چرا کلمه استرجاع را خواندید؟ امام حسین علیه‌السلام فرمود: دیدم هاتفی را که ندا می‌کرد که مرگ، این کاروان را بدرقه می‌کند.

بعد از اینکه علی‌اکبر علیه‌السلام حقانیت راهشان را از پدر پرسید فرمود: «فَاِنَنَّا اِذَاً مَا نُبَالِی اَن نَمُوتَ مُحِقِّینَ»؛ «اگر مسیر ما حق است، دیگر هیچ ترسی از مرگ نداریم».[3]

آری! شایسته است که جوان امروز، با الگو قرار دادن جوانانی مانند حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام فرزند برومند امام حسین علیه‌السلام، خود را برای همراهی دولت سرتاسر حقیقت امام زمان علیه‌السلام آماده کند؛ زیرا بیشتر یاران و اصحاب امام زمان علیه‌السلام را جوانان تشکیل می‌دهند.[4]

پی‌نوشت:
[1]. الفقه المنسوب الی‌الامام الرضا علیه‌السلام، مؤسسةآل‌البیت، ص65.
[2]. بیضون، لبیب، موسوعة كربلاء، مؤسسةالاعلمی، ج2، ص117.
[3]. مفید، محمدبن محمد، الارشاد، کنگره شیخ مفید، ج۲، ص۸۲.
[4]. طوسی، محمدبن الحسن، الغیبة، دارالمعارف الاسلامیة، ص576.

ملحدان و اسلام‌ستیزان که توانایی تحلیل صحیح گزاره‌های معارف اسلامی را ندارند، به گمان باطلشان به دنبال یافتن تناقض در باورهای اسلامی می‌باشند. شبهه آنان این است که مسلمانان با خواندن آیةالکرسی سعی می‌کنند که شیطان را از خود دور سازند، در حالی‌که شیطان از خود خدا نترسید چه رسد به نام او.

در پاسخ به این شبهه به چند نکته اشاره می‌شود:

الف- مروری کوتاه بر سرنوشت ابلیس به روشنی نشان می‌دهد که او رانده‌ شدن خویش از درگاه الهی را به پای آدم علیه‌السلام نوشته بود. از‌ این‌ رو با صراحت به خداوند گفت:‌ «قالَ أَ رَأَيْتَكَ هذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلًا»؛[1] «ابلیس به خدا گفت: «آيا ملاحظه كردى، اين كسى را كه بر من برترى دادى؟ اگر مرا تا روز قیامت زنده بگذاری، جز اندكى از فرزندانش را، حتماً منحرف و ريشه‌كن خواهم ساخت». از آن پس بود که ابلیس تمام تلاش و حیله خود را به هدف نابودی نسل آدم به‌کار بست.

ب- هدف از آفرینش انسان، مشخص شدن خوب از بد و مؤمن از کافر است و این هدف فقط با اراده و اختیار انسان معنا پیدا می‌کند، پس خدا به انسان عقل و اندیشه داد تا بتواند در برابر مکر و حیله ابلیس و دوستانش تصمیم صحیح را بگیرد. البته شیاطین اجازه ندارند به صورت مستقیم، انسان را نابود کند؛ بلکه صرفاً از مسیر وسوسه و گمراه‌ ساختن انسان به هدف شوم خود می‌پردازند.[2]

ج- ابلیس به خوبی می‌داند که عاقبتی جز عذاب جاودان ندارد، بنابراین تلاش می‌کند تا هر جا که بتواند انسان‌های بیشتری را با خود به جهنم بکشاند. اینجاست که خداوند افزون بر قدرت عقل و اندیشه، مسیرهای نجات از مکر شیطان و دور ساختن او را به انسان نشان می‌دهد.

آیةالکرسی یکی از بهترین گشایش‌ها و راه‌های نجات در برابر نیرنگ شیاطین است؛ زیرا بهترین آیه و قله آیات قرآن کریم می‌باشد[3] و قرآن نیز جز نور و روشنایی برای مؤمنان ندارد. در حقیقت، انسان مؤمن با خواند آیةالکرسی خود را در پناه اسم اعظم خداوند قرار می‌دهد و بی‌تردید وعده خداوند حق است که انسان مؤمن را از دام شیطان دور می‌سازد.

البته انسان مؤمن می‌داند که این راه و مسیر کاملا موقت و شکننده است؛ زیرا شیاطین در کمین هستند و شبانه روز، منتظر فرصت برای ایجاد لغزش در زندگی مؤمنان می‌باشند.

پی‌نوشت:
[1]. اسراء، 62.
[2]. اسراء، 65.
[3]. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج‏89، ص267، دار إحياء التراث العربي‏.

غیبت امام زمان علیه‌السلام مانند غیبت بسیاری از پیامبران قبل، دارای حکمت‌ها و آثار فراوانی است که برخی از آن‌ها در متون دینی اشاره شده است. غیبت حضرت دارای حکمت‌هایی مانند نبودن در بیعت دیگران، حفظ جان امام، امتحان انسان‌ها، متولد شدن انسان‌های مؤمن و... است.[1]

آمادگی عمومی مردم برای پذیرش امام علیه‌السلام، یکی دیگر از حکمت‌های غیبت امام زمان علیه‌السلام است؛ زیرا یکی از شرایط ظهور، آمادگی عمومی مردم برای پذیرش شرایط ظهور است؛ یعنی خود مردم باید با شناخت مسیر و انتخاب آزادانه آن، خود را برای ظهور آماده کنند و این امر با وجود امام در هر زمان منافات ندارد.

عدم تنافی تشخیص مسیر هدایت با وجود امام 
تشخیص مسیر و انتخاب آن در ابتدای امر مهم است تا انسان با اختیار کامل بپذیرد؛ ولی در ادامه، برای گمراه نشدن، نیازمند امام است؛ بنابراین باید به چنان رشدی برسد که قادر به تشخیص راه و انتخاب آزادانه آن و به دور از هرگونه اجبار باشد؛ ولی هرگز از امام و هدایت‌های او بی‌نیاز نخواهد شد؛ زیرا انسان در هر حال نیازمند واسطه است و سنت الهی بر این تعلق گرفته است که برای ارتباط با خدا، واسطه‌هایی وجود داشته باشد[2] تا برنامه‌ها و پیام‌های رستگاری بشر را در دنیا و آخرت به گوش او برساند که به او «واسطه فیض» گفته می‌شود، پس به هر اندازه که انسان در تشخیص مسیر قوی باشد، باز برای رسیدن به سعادت، نیاز به دریافت‌ پیام‌های الهی دارد؛ بنابراین در هر زمان و شرایطی نیاز به امام وجود دارد.

غفلت از حس نیاز به امام
به‌طورمعمول انسان‌ها با امور مادی و حس روبه‌رو هستند و تنها چیزهایی را باور می‌کنند که در حیطه حس و تجربه آن‌ها بگنجد، غافل از اینکه همه چیز قابل سنجش در آزمایشگاه‌ها نخواهد بود، بی‌شک اموری وجود دارد که عموم انسان‌ها با آن سر و کار دارند؛ ولی مانند غفلت ماهی از آب، از آن غافل‌اند. این در حالی است که در موارد فراوانی مردم از وجود امام بهره‌مند می‌شوند؛ ولی از آن غفلت دارند. امام صادق علیه‌السلام در مورد بهره‌مندی از امام غایب فرمود: «كَمَا يَنْتَفِعُونَ بِالشَّمْسِ إِذَا سَتَرَهَا السَّحَابُ»؛[3] «همان‌گونه که از خورشید بهره می‌برند، زمانی که ابرها آن را می‌پوشانند»؛ بنابراین اینکه کسی نیازمندی خویش به امام را حس نمی‌کند، دلیل بر عدم نیاز وی به امام نیست. 

بنابراین هر چه قدر هم که انسان‌ها از نظر تشخیص مسیر درست و راه صحیح، پیشرفت کنند، باز هم نیازمند وجود امام و رهبر در همه جهات هستند؛ زیرا برای پیمودن راه سعادت، نیاز به راهنمایی دارند که در هر لحظه انتخاب‌هایش مطابق با مصلحت است.

پی‌نوشت:
[1]. حکمت‌های غیبت.
[2]. مائده: 35.
[3]. صدوق، محمدبن‌علی، الامالی، کتابچی، ص186.

برگزارى مراسم عيد سعيد ولادت امام زمان؛ حضرت مهدی علیه‌السلام و تشكيل مجالس جشن، دعا و سخنرانى، شعر و مديحه‌خوانى در ايام خجسته نيمه شعبان از فرصت‌هاى بسيار عزيز و مغتنم است كه بايد از آن براى تبليغات اسلامى و امام‌شناسى بهره برد.

روح و جان عاشقان اهل‌بیت علیهم‌السلام در این روزها بیشتر رنگ‌وبوی مهدوی به خود گرفته و روحيه انتظار و آماده‌سازی جهت ظهور آخرین ذخیره الهی افزون‌تر می‌گردد. بنابراین بر همگان چه مردم و چه مسئولان لازم است که نسبت به هويت ولايى و اسلامى جامعه رسيدگى کنند و ابعاد مختلف جامعه در موضوعات اخلاقی، نظامی، سياسی، اقتصادی و فرهنگی را رشد داده و نقاط ضعف را برطرف و نقاط قوت را تقویت کنند.

هیچ جامعه‌ای نباید پیش از ظهور امام معصوم علیه‌السلام خود را عاری و خالی از نقص و عیب بداند، در غیر این صورت، هیچ‌گاه در اندیشه اصلاح نواقص فردی و اجتماعی نخواهد بود. پیامد وجود چنین جامعه‌‌ای که به ظاهر شعار اسلام می‌دهد، آن است که نگرانی و رنجش خاطر ولی امر مسلمانان که در پرده غیبت به سر می‌برد، برایش اهمیت ندارد.

جامعه منتظر و جامعه‏ اسلام ناب، پيرو ولايت اهل‌بيت عليهم‌السلام است و در تمام زوایای مربوط به اندیشه و هویت، شعارش اسلام است؛ از هر سو که به این جامعه نظر شود، به اسلام منتهى می‌شود. مسئولان متعهد و مؤمن در جامعه منتظر، مشروعيت هر برنامه را در این جامعه، با هدایت‌ها و ارشادهای قوانین اسلام مورد سنجش قرار می‌دهند.

جامعه منتظر، تمدنش اسلامى و برگرفته از قرآن مجيد است که می‌فرماید: «بر سخنى كه ميان ما و شما يكسان است، بیایید كه جز خداوند را نپرستيم و چيزى را بر او شريک نگردانيم»،[1] «به‌راستی، ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست».[2] در سنت نبوی نیز آمده که فرمود: «هیچ برتری برای عرب نسبت به عجم وجود ندارد».[3]

جامعه منتظر، به جاهليت‌های پيش از اسلام که نمود آن در برهنگی و بی‌بندباری بود، افتخار نمی‌كند؛ بلكه‏ پيوند خود را با آنها قطع می‌سازد و ترویج چنین فرهنگی را بازگشت به عقب و قهقرا می‌داند. در جامعه منتظر، زن و مرد مؤمن با یکدیگر در ایجاد یک هويت اسلامى همیاری می‌کنند. هرچند در چنین جامعه‌ای بانوان دارای كرامت ويژه و خاص هستند، اما با مردان بيگانه اختلاط ندارند. خلاصه آنکه جامعه منتظر، جامعه حجاب، عفت، پارسايى است و از هرگونه رفتار ناپسند ظاهری و باطنی که خلاف شریعت اسلامی است، پرهیز می‌کند.

پی‌نوشت:
[1]. آل‌عمران، 64.
[2]. حجرات، 13.
[3]. مسند احمد بن حنبل، ج38، ص474، مؤسسة الرسالة.

انسان در زندگی خود اعمال و رفتارهای مختلفی اعم از خوب یا بد از خود بروز می‌دهد. یکی از این صفات بد و نکوهش شده غرور و خودپسندی است. غرور و خودپسندی هم در منابع دینی و هم براساس طبع انسانی نکوهش شده می‌باشد. امیرالمؤمنین علیه‌السلام درباره انسان مغرور می‌فرماید: «العُجبُ يُفسِدُ العَقلَ»؛[1] «عجب و خودپسندی عقل را فاسد می‌کند».

خودپسندی باعث می‌گردد انسان رفتارها و کردار خود را برتر از دیگران بداند. خودپسندی گاهی اوقات به اندازه‌ای می‌رسد که حتی شخص کلام خدا را نیز قبول نکرده و مخالفت نماید؛ به‌عنوان‌مثال برخی از مردم با تکیه بر اموری مانند دانش و یا مدرک علمی دچار خودبینی شده و فکر کنند هر چه می‌گویند درست است. نمونه این مطلب ادعای یک روشنفکر است که می‌گوید: اعراب قبل از اسلام هنگام داخل شدن به روستایی سلام داده و با این لفظ خود را تسلیم جن و یا بت آن روستا می‌کردند؛ ازاین‌رو سلام در زبان عربی به معنای تسلیم شدن است و ما فارسی‌زبانان باید به جای آن از واژه «درود» استفاده نماییم.

این فرد بدون هیچ‌گونه دقت در منابع اعم از قرآن و روایات این شبهه را مطرح می‌کند و اگر لحظه‌ای بدون هیچ غرض‌ورزی نسبت به دین مبین اسلام در این منابع دقت می‌کرد، شاید این‌گونه سخن نمی‌گفت؛ ازاین‌رو برای روشن شدن مطلب نکاتی را بیان می‌کنیم.

 معنی لغوی:
 دهخدا در کتاب لغت خود می‌نویسد: «سلام به معنی بَهی که در درود بر کسی گویند، یعنی سلامت و بی‌گزند باشید و نیز تهنیت، تحیت، درود و خیر».[2]

معنی اصطلاحی:
در اصطلاح دینی نیز سلام به معنای سلامتی و یا دعای خیر و سلامتی است، چنان‌که خداوند وقتی اراده کرد آتش، ابراهیم خلیل را نسوزاند خطاب به آتش فرمود: «يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ»؛[3] «ای آتش! بر ابراهیم سرد و سالم باش». در آیه شریفه دیگری نیز خداوند متعال خطاب به بهشتیان می‌فرماید: «ادْخُلُوهَا بِسَلَامٍ آمِنِينَ»؛[4] «با سلامت و ايمنى در آنجا داخل شويد».

خداوند متعال در آیات مختلف به انبیا و سایر بندگان خویش سلام می‌دهد. به عنوان مثال به حضرت ابراهیم می‌فرماید: «سَلَامٌ عَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ».[5] در آیه شریفه دیگر می‌فرماید: «سَلَامٌ عَلَى نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ»؛[6] «درود بر نوح در ميان جهانيان» و در آیه دیگری بر تمام فرستادگانش سلام می‌فرستد: «وَسَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ»؛[7] «و سلام بر رسولان».

خداوند در آیه شریفه دیگری پیامبر خود را نیز امر می‌کند که بر مؤمنین سلام نماید: «وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ»؛[8] «و چون كسانى كه به آيات ما ايمان دارند، نزد تو آيند، بگو: «درود بر شما»».

دقت در این آیات بطلان ادعای مطرح شده را مشخص می‌کند، زیرا در همه این استعمالات سلام به معنای سلامتی است، علاوه بر آن طبق این ادعا باید سلام خدا بر پیامبران و رسولان را تسلیم شدن خداوند بر آنها معنا نماییم و یا این که در آیه آخر بگوییم خدا فرمان می‌دهد رسول‌ خدا تسلیم مؤمنان شود؛ اما هیچ عاقلی این برداشت را از آیات نمی‌کند.

درنتیجه، آیات قرآن‌کریم و معنای «سلام» مشخص می‌کنند که دیدگاه مطرح شده در شبهه ادعایی بیش نبوده و معنا همان درود و درخواست سلامتی برای طرف مقابل است.

پی‌نوشت:
[1]. تمیمی الآمدی، غررالحكم و دررالكلم‌، دارالکتب الاسلامی، ص44.
[2]. لغت نامه دهخدا، واژه سلام.
[3]. انبیا: 69.
[4]. حجر: 46.
[5]. صافات: 109.
[6]. صافات: 79.
[7]. صافات: 181.
[8]. انعام: 54.