emamian
شهید و شهادت دربردارنده مجموعه‌ای از ارزشهای دینی، ملی، انسانی و اخلاقی است
، بیانات رهبر انقلاب اسلامی در دیدار دست‌اندرکاران برگزاری کنگره شهدای قم که در تاریخ ۸ آبان ۱۴۰۱ برگزار شده بود، صبح امروز (پنج‌شنبه) در محل برگزاری این همایش در قم منتشر شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با تأکید بر لزوم زنده نگه داشتن یاد شهیدان و شنیدن پیام آنها، قم را شهر «قیام و اقامه» خواندند و گفتند: قم هم قیام کرد، هم ایران را به قیام واداشت که این از برکات حرم حضرت فاطمه معصومه و حوزه علمیه و همچنین مردم خوب آن بود که شهدای زیادی در راه مبارزه تقدیم کردند، البته شهیدانی همچون مطهری، بهشتی و باهنر نیز که پرورش‌یافتگان قم هستند و بلکه همه شهدای ایران، شهیدِ قم محسوب می‌شوند، چرا که قم بود که با پاسخ به ندای امام بزرگوار، نهضت را آغاز کرد.
ایشان با اشاره به نقش درخشان مردم قم در پیروزی انقلاب و دفاع مقدس و امتحان‌های پی در پی تا امروز، بر نشان دادن ویژگی‌های برجسته شهدا با زبان هنر تأکید و خاطرنشان کردند: هر یک از حوادث درخشان قبل و بعد از انقلاب مانند ستاره و نقطه درخشان تاریخی است و حادثه اخیر شاهچراغ نیز یکی از این ستاره‌ها است که اگرچه عده‌ای را داغدار و دلهای همه را سرشار از غم و اندوه کرد اما در تاریخ کشور ماندگار می‌شود و نشانه زنده بودن ملت، و مایه افتخار و سربلندی است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، شهید و شهادت را دربردارنده مجموعه‌ای از ارزشهای ملی، دینی، انسانی و اخلاقی برشمردند و افزودند: شهید مظهر «ایمان صادق» و «عمل صالح» و «جهاد در راه خدا» است و هویت ملی را ارتقاء می‌دهد همچنانکه امروز فداکاری‌های شهیدان و پدران و مادران آنها موجب عظمت ملت ایران شده است.
ایشان همچنین شهادت را مظهر فداکاری و شجاعت خواندند و افزودند: شهیدِ دفاع مقدس جان خود را داد تا دشمن خبیث و ظالم نتواند وعده خود یعنی رسیدن به تهران و به ذلت کشیدن ملت را عملی کند و شهیدِ امنیت نیز جان خود را برای امنیت و آسایش مردم فدا می‌کند که این فداکاری‌ها تجسم همه معارف اخلاقی نهفته در شهید و شهادت است.
رهبر انقلاب، شهادت را معامله با خدا و تأمین‌کننده مصالح ملی دانستند و گفتند: شهادت مایه همدلی، و همچون نخ تسبیحی است که مجموعه‌ای از قومیتها و زبانهای مختلف را در میهن به هم پیوند زده و در هر شهر نام شهیدانی برجسته است که با یک هدف و در یک صف با دیگر هموطنان خود برای عزت اسلام و عظمت جمهوری اسلامی و تقویت ایران به شهادت رسیده‌اند.
ایشان، انتقال جزئیات دفاع مقدس و شرح احوال شهیدان و پدران و مادران آنها را ضروری خواندند و گفتند: این کار نیازمند زبان هنر و تولیدات هنری همچون فیلم و سریال، مستند و شعر است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سخنانشان ابراز امیدواری کردند همه کسانی که دل در گروی اسلام و انقلاب و ملت دارند برای کودکان و نسل‌های نو و برای ایران عزیز همه توان و ظرفیت خود را بکار گیرند تا یاد و پیام شهیدان استمرار یابد و منتقل شود.
اغتشاشات اخیر به صورت کاملا برنامه ریزی شده توسط دشمنان مدیریت می شود
امام جمعه شهرستان ثلاث باباجانی گفت: در آشوب ها و اغتشاشات اخیر در کشور بسیاری از حافظان امنیت به دست اراذل و اغتشاشگران مصدوم و به شهادت رسیده اند و این نشان می دهد که این اغتشاشات به صورت کاملا برنامه ریزی شده توسط دشمنان اسلام و انقلاب مدیریت می شود.
ماموستا ملااحمد شیخی ، اظهار داشت: توطئه به خیابان کشاندن نوجوانان و افرادی که از بصیرت دینی و سیاسی برخوردار نیستند امروز به شاه بیت دسیسه های دشمنان تبدیل شده است.
امام جمعه شهرستان ثلاث باباجانی تاکید کرد: در آشوب ها و اغتشاشات اخیر در کشور بسیاری از حافظان امنیت به دست اراذل و اغتشاشگران مصدوم و به شهادت رسیده اند و این نشان می دهد که این اغتشاشات به صورت کاملا برنامه ریزی شده توسط دشمنان اسلام و انقلاب مدیریت می شود.
این عالم اهل سنت در بخش دیگری از سخنان خود گفت: متأسفانه دشمنان این انقلاب با توطئه ها و خدعه های خود به دنبال القای ناامنی و ناامیدی هستند.
ماموستا شیخی تأکید کرد: پروژه سوریه سازی برای ایران نسخه ای است که امروز دشمن به شدت آن را در کشورمان دنبال می کند و برای این کار حتی از مهره های خودفروخته داخلی استفاده می کند.
وی در ادامه سخنان خود بیان داشت: نسل جدید باید به درستی ذات پلید دشمنان این آب و خاک را بشناسد و و خدای ناکرده با اعمال خودسرانه خویش به خوراک رسانه های بیگانه تبدیل نشود
امام جمعه شهرستان ثلاث باباجانی اظهار داشت: ذات دشمن، دشمنی با این ملت و نظام است و در طول انقلاب به کرّات و در عمل این را نشان داده است لذا نباید در مسیر جریان های برانداز و تجزیه طلب قرار بگیریم.
ماموستا شیخی در پایان گفت: برخی از نوجوانان کنجکاو با حضور در خیابان ها و تنها از روی هیجان به سوژه رسانه های بیگانه تبدیل شده اند و دشمن از بی خبری این نسل، نهایت بهره برداری رسانه ای و تبلیغاتی علیه این نظام مقدس را می کند که این موضوع بسیار خطرناک و پرهزینه است.
دشمنان از هر روزنه ای برای ضربه زدن به اسلام و جمهوری اسلامی ایران بهره می برد
امام جمعه اهل سنت شهرستان سرپل ذهاب گفت: هرگز دشمنان اسلام را دست کم بگیریم، دشمن در ماههای اخیر نشان داده است که از هر روزنه ای برای ضربه زدن به اسلام و جمهوری اسلامی ایران بهره می برد، لذا هر کسی که به دنبال پررنگ کردن اختلافات برادران اهل سنت و اهل تشیع است را نمی توان مسلمان دانست، بلکه وی را باید از عوامل استعمار دانست که به دنبال ایجاد دودستگی در بین مسلمین است.
ماموستا ملا رشید ثنایی ، اظهار داشت: امروز تقابل استعمار و استکبار با جهان اسلام در جبهه نرم و عقیدتی صورت می گیرد زیرا دشمن به خوبی فهمیده است که نتایج تهاجم نظامی دستاوردی که می خواهد برایش به دنبال ندارد.
امام جمعه اهل سنت شهرستان سرپل ذهاب تأکید کرد: بهترین نمونه عینی مبنی بر اینکه دشمن حساب ویژه ای روی رسانه ها برای تداوم عداوت ها با دنیای اسلام به ویژه انقلاب اسلامی باز کرده است، بسیج کامل شبکه های ماهواره ای و رسانه ای بود به نحوی که مدیریت اغتشاشات عملا در دستان مدیران رسانه های برون مرزی دشمنان بود.
این عالم اهل سنت با تأکید بر اینکه یکی از ابعاد اغتشاشات ایجاد نزاع های قومی و مذهبی در کشور بود، عنوان داشت: دشمن هرگز نمی تواند ایران مقتدر را تحمل کند، از این رو با استفاده از عناصر خودفروخته داخلی و خارجی خود به دنبال القاء ناامنی در کشور بود و در این زمینه پیاده نظام زیادی در کشور داشت ولی با هوشیاری مردم این پیاده نظام به در بسته خوردند.
ماموستا ثنایی گفت: دشمن ابتدا جرقه آتش اغتشاشات را در کردستان و در بین مردم اهل سنت زد، بعد مدتی این آشوب ها را با یک برنامه ریزی دقیق به سمت استان های حساسی همانند سیستان و بلوچستان کشاند و... به امید اینکه بتواند پروژه از بین بردن اقتدار و امنیت در ایران را عملی کند.
وی با اشاره به اینکه ملت ایران با بصیرت تر از آن هستند که فریب تبلیغات مسموم دشمنان را بخورند، عنوان داشت: همه دیدیم که هر آنچه که دشمنان در حوزه رسانه و تبلیغات داشت برای شعله ور کردن کردن آشوب ها هزینه کرد، ولی هیچ چیزی عایدش نشد جز شکست و آبرویزی و این ناکامی دشمنان را باید معلول بصیرت و دشمن شناسی مردم ایران دانست.
امام جمعه اهل سنت شهرستان سرپل ذهاب در بخش دیگری از سخنان خود گفت: با این وجود نباید هرگز دشمنان اسلام را دست کم بگیریم، دشمن در ماههای اخیر نشان داده است که از هر روزنه ای برای ضربه زدن به اسلام و به ویژه جمهوری اسلامی ایران بهره می برد، لذا هر کسی که به دنبال پررنگ کردن اختلافات برادران اهل سنت و اهل تشیع است را نمی توان مسلمان دانست، بلکه وی را باید از عوامل استعمار دانست که به دنبال ایجاد دودستگی در بین مسلمین است.
قرآن؛ راست‌ترین، رساترین و زیباترین کتاب هدایت
چندین مؤلفه برای انتخاب کتاب خوب و مناسب وجود دارد که به دو مؤلفه بسیار مهم آن اشاره می‌شود:
1. نویسنده، علم و هدفش: بسیار مهم است که کتاب به قلم چه کسی و از سوی چه کسی باشد. نکته مهم‌تر دیگر اینکه به چه هدفی کتاب را نگاشته است. سطح علمی نویسنده نیز در اتقان و استحکام مطالب نقش برجسته‌ای دارد. تبحّر نویسنده در آسان و ساده‌نویسی نیز اهمیت زیادی در فهم مطالب دارد. به تعبیری، برخی کتاب‌ها را با دیدن نام نویسنده چشم‌بسته می‌توان خرید و شروع به مطالعه کرد؛ مانند کتاب‌های شهید مطهری رحمه‌الله‌علیه که علمی، روان با هدف متعالی و... نوشته است.
2. موضوع کتاب: هر کتابی موضوعی دارد. برخی کتاب‌ها در مورد مسائل علمی فیزیک، شیمی، ریاضی و... است، برخی دیگر در مورد مباحث تاریخی می‌باشد. همچنین در زمینه‌های مرتبط با زندگی انسان نیز کتاب‌های زیادی نوشته شده است. نکته دیگر در مورد کهنه یا نو بودن موضوع مورد بررسی است. روشن است که موضوعی که تاریخ‌مصرف مشخصی داشته، قابلیت این ندارد که در زمان‌های بعدی مورد استفاده قرار گیرد.
حال با توجه به این دو شاخصی که برای انتخاب کتاب مناسب بیان شد، بررسی کنیم که روشن شود شایسته‌ترین کتابی که باید مطالعه شود، کدام کتاب است؟
قرآن؛ کتابی از سوی خدا
در میان انبوه نویسندگان و کتاب‌ها، قرآن کتابی است که قابل قیاس با هیچ کتاب دیگری با توجه به این دو شاخصه نیست. قرآن کتابی از سوی خداست. خدایی که علم بی‌نهایت دارد، خالق انسان است و او را بهتر از هرکسی می‌شناسد. از طرفی در انتقال مطلب، امکان خطا در مورد او نیست. ازاین‌رو کتابی که از سوی او باشد، بهترین کتابی می‌شود که می‌توان تصور کرد.
قرآن؛ هدایتگر انسان
با توجه به اینکه هدف از خلقت انسان، تقرب به‌سوی خدا و رسیدن به سعادت است، قرآن از لحاظ موضوع، شریف‌ترین موضوع را دارد. رساندن بشر به اوج قله‌های اخلاق، انسانیت و درنهایت خوشبختی در دنیا و آخرت، رسالت این کتاب آسمانی است.
اگرچه قرآن كریم كلام خداى حکیم است و حقیقت این كلام براى ما ناشناخته است، امّا با توجه به هدف از نزول آن‌که هدایت انسان‌‌هاست، این حقیقت نورانی آن‌قدر تنزل پیداکرده كه به‌صورت آیاتی از جنس كلمات قابل‌خواندن و شنیدن براى بشر درآمده است. البته باید توجه داشت که تمام محتوای همه آیات قرآن براى همه انسان‌ها قابل‌فهم و دسترسى نیست و در بهره‌گیری کامل از آن باید در محضر مفسران اصلی قرآن یعنی پیامبر صلى‌الله‌علیه‌وآله و ائمه معصوم علیهم‌السلام حاضر شد و بهره برد.
قرآن مسیر اصلى رشد و سعادت انسان را روشن ساخته و باید هر شخص برای رسیدن به سعادت و ساخت جامعه اسلامی و همچنین در جهت رفع کاستی‌ها و پیشرفت، سمت‌وسوی قرآنی بگیرد. امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند: «اُخْبِرُكُمْ عَنْه: اَلا اِنَّ فیهِ عِلْمَ ما یَأتى وَ الْحَدیثَ عَنِ الْماضى وَ دَواءَ دائِكُمْ وَ نَظْمَ بَیْنِكُم»؛[1] «من شما را از قرآن آگاه مى‌‌كنم. بدانید علم گذشته و آینده و درمان درد شما و راه نظم و سامان امورتان در قرآن است».
سرنخ قرآنی؛ سعادت و نزول برکات
به‌عنوان نمونه به یکی از راهکارهای قرآنی در زمینه سعادت فردی و اجتماعی به ویژه در عرصه اقتصادی اشاره می کنیم. قرآن كریم مى‌‌فرماید: «وَ لَوْ اَنّ اَهْلَ القُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیهِمْ بَرَكات مِنَ السَّماءِ والاْرضِ...»؛[2] «و اگر اهل شهرها و آبادی‌ها ایمان می‌آوردند و پرهیزکاری پیشه می‌کردند، یقیناً [درهایِ] برکاتی از آسمان و زمین را بر آنان می‌گشودیم».
خداوند در این آیه به وضوح نزول بركات از آسمان و زمین که سبب گشایش در زندگی مومنان و رفع تنگناهاى اقتصادى و نزول نعمت می‌شود را در گرو ایمان و تقوا مى‌‌داند. اگر مردم به خداوند ایمان بیاورند و این ایمان در جامعه نمود پیدا کند، خداوند وعده داده که برکات از آسمان و زمین نازل می شود. برکات شامل باران رحمت، رفع بلا، نزول نعمت و حل مشکلات می‌شود.
قرآن بهترین کتاب ممکن در عالم است که خداوند متعال برای سعادت بشر فرستاده و بایسته و شایسته است که بشریت خواندن و تدبر در آن را سرلوحه کار خود قرار دهند.
پی‌نوشت:
[1]. نهج‌البلاغه، خطبه158.
[2]. سوره اعراف، آیه96.
زیبایی های نماز
1 - نماز در تمام ادیان بوده است: قبل از حضرت محمد صلى الله علیه وآله در آئین حضرت عیسى هم نماز بوده که قرآن از زبان او نقل مىکند که خداوند مرا به نماز سفارش کرده است: «واوصانى بالصلوة» (1) وقبل از او موسى بوده که خداوند به او خطاب مىکند: «اقم الصلوة لذکرى» (2) و قبل از موسى پدر زن او حضرت شعیب بوده که نماز داشته است: «یا شعیب اصلاتک تأمرک» (3) و قبل از همه آنها ابراهیم بوده که از خداوند براى خود و ذریّهاش توفیق اقامه نماز را مىخواند: «ربّ اجعلنى مقیم الصلوة و من ذریّتى» (4)
و این لقمان است که به فرزندش مىگوید:«یا بنىّ اقم الصلوة و أمربالمعروف و انه عن المنکر» (5) پسر من نماز را بپا دار و امر به معروف و نهى از منکر کن.جالب آن است که معمولاً در کنار نماز سفارش به زکات مىشود ولى از آنجا که نوجوان معمولاً پول ندارد، در این آیه در کنار نماز به جاى زکات به امر به معروف ونهى ازمنکر سفارش شده است.
2 - هیچ عبادتى به اندازه نماز تبلیغات ندارد
به خصوص که سفارش شده اذان را بلند بگوئید و با صداى زیبا بگوئید.اذان، شکستن سکوت است، اذان، یک دوره ایدئولوژى و تفکّرات ناب اسلامى است،اذان، سرود مذهبى است با عباراتى کوتاه و پرمحتوا،اذان، هشدار به غافلان است، اذان، نشانه باز بودن جوّ مذهبى است و اذان، نشانه حیات معنوى است.
3 - نماز در رأس همه عبادات است
در ایام ویژه مثل شب قدر، اعیاد اسلامى، و هر شب و روزى که داراى فضلیت و ارزشى است و براى آن دعا و مراسمى مخصوص وارد شده است، مثل شب مبعث، شب میلاد پیامبر، شب جمعه، معمولاً نمازهاى مخصوصى هم وارد شده است. شاید نتوان ایّام مقدّسى را پیدا کرد که در آن برنامه نماز نباشد.
4 - نماز پر تنوّعترین عبادت است
با توجّه به اهمیت نماز، شناخت مسائل مربوط به آن مانند: آثار و موانع درک حقیقت نماز، از سرچشمه ی وحی، لازم و ضروری است؛ کلام امام سجّاد (علیه السلام) با توجّه به دوران امامتشان و این که ایشان زینت عبادت کنندگان هستند، در این زمینه نافذ است.
به طوری که ایشان در قالب ادعیه (صحیفه، ابوحمزه ی ثمالی و خمسه عشر) و بیاناتی هم چون رساله ی حقوق، به طور مستقیم و غیر مستقیم، جامعه را به نماز تشویق نموده و آفات و موانع آن را بیان کرده اند.
5 - نماز و هجرت حضرت ابراهیم می‌گوید
« خداوندا! ذریّه خودم را در منطقه خشک و بی آب و گیاه قرار دادم، پروردگارا! براى اقامه نماز. «ربّنا انّى اسکنت من ذریّتى بواد غیر ذى زرع ربّنا لیقیمواالصلوة» (6)آرى، ابراهیم براى اقامه نماز به مکه آمد، تا کعبه را به عنوان قبله نمازگزاران تجدید بنا کند، و سپس مردم را به حج دعوت نمود، گویا نماز به سوى کعبه، بیش از طواف به دور کعبه، در نظر ابراهیم جلوه کرده است!
6 - ترک جلسه به خاطر نماز
یکى از ادیانى که نامشان در قرآن آمده، «صابئین» هستند که به حضرت یحیى گرایش دارند وبراى ستارگان تأثیرى قائلند. نماز و مراسم ویژهاى دارند و هنوز در خوزستان گروهى از آنان هستند.این فرقه، رهبرى دانشمند ولى مغرور داشتند که بارها با امام رضاعلیه السلام گفتگو کرد، ولى زیر بار نمىرفت.در یکى از جلسات، امام رضا علیه السلام استدلالى کرد که او تسلیم شد
و گفت: اکنون روح من نرم شده حاضرم مکتب تو را بپذیرم، ناگهان صداى اذان بلند شد، امام رضاعلیه السلام جلسه را ترک کرد، مردم گفتند: فرصت حساسى است، چنین فرصتى پیش نمی‌آید، امام فرمود: اوّل نماز! او که این تعهّد را از امام دید، علاقهاش بیشتر شد. بعد از نماز گفتگویش را تکمیل کرد و ایمان آورد. (7)
7 - نماز اوّل وقت
نماز، چیزی جز یک توجه مداوم به خدا و نیز طرح و نقشه ای اجمالی از راه اصلی نیست؛ زیرا تأمین کننده ی ارتباط دائمی و تماس همیشگی مؤمن با خدا است و با مجملی از تفکر اسلامی که در ضمن گفتنی های نماز مندرج شده است.
وسط جنگ ابن عباس مىدید که حضرت على علیه السلام گاهى در وسط جنگ به آسمان نگاه مىکند.جلو آمد و پرسید: چرا به آسمان نگاه مىکنید؟حضرت فرمود: براى اینکه نماز اوّل وقت از دستم نرود.گفت: الآن شما در حال جنگ هستید. حضرت فرمود:از نماز اوّل وقت نباید غفلت شود، حتّى در میدان جنگ. (8)
8 - آنجا که خواب از مناجات بهتر است
روزى رسول اکرم صلى الله علیه وآله نماز صبح را با جماعت خواندند، ولى دیدند امروز علىعلیه السلام به مسجد نیامده است. حضرت، در خانه على رفتند و پرسیدند چرا او در جماعت شرکت نکرده است؟!فاطمه علیها السلام گفت: على دیشب تا صبح مناجات داشت و صبح از خستگى نمازش را در منزل خواند.حضرت فرمود: به او بگوئید به جاى مناجات طولانى مقدارى بخوابد ولى نماز جماعت صبح را از دست ندهد.آرى، خوابى که مقدّمه جماعت باشد، بهتر از مناجاتى است که حال جماعت را از بین ببرد.
9 - نماز در جلو چشم مردم نه در خفا
امام حسین علیه السلام روز دوّم محرم وارد کربلا و روز دهم شهید شد. بنابراین مدّت اقامت حضرت هشت روز بود و مسافرى که کمتر از ده روز بماند نمازش شکسته است.نماز دو رکعتى دو دقیقه بیشتر طول نمىکشد، به خصوص در هنگام خطر، امام حسین علیه السلام نیز روز عاشورا بارها به خیمهها رفت و آمد داشت و مىتوانست نماز ظهرش را در خیمه بخواند، ولى بنا داشت در معرکه بخواند.
دو نفر از یارانش جلو نماز حضرت ایستادند و سى تیر را به جان خریدند، ولى نماز آشکارا برگزار شد نه در خیمه.آرى، به صحنه کشاندن نماز یک ارزش است. نباید در هتلها، شرکتها، پارکها، فرودگاهها، خیابانها و رستورانها، نمازخانه در گوشه باشد، بلکه باید در بهترین مکان و در جلو چشم دیگران نماز اقامه شود، زیرا هر چه از جلوه دین کم شود، به جلوه فساد اضافه خواهد شد.اگر کاسبها اوّل وقت کنار مغازه خود اذان بگویند، مشتریان بد حجاب، خودشان را جمعتر خواهند کرد.
10 - بانى، معمار ومهندس مسجد باید اهل نمازباشد
در آیه هیجده سوره توبه مىخوانیم: «انّما یعمر مساجد اللَّه من آمن باللَّه والیوم الاخر و اقام الصلوة» فقط کسانى حقّ تعمیر و آباد کردن مساجد را دارند که علاوه بر داشتن ایمان به خدا و روز جزا، اهل اقامه نماز باشند.نااهلان حقّ تعمیر مساجد را ندارند، زیرا تعمیر مسجد یک عنوان مقدّس است.در حدیث مىخوانیم: اگر ظالمى مسجد می‌سازد شما به او کمک نکنید .
11 - تحریم شراب و قمار به خاطر حفظ نماز است
با اینکه شراب و قمار مفاسد جسمى، روحى و اجتماعى فراوانى بدنبال دارد، امّا قرآن درباره آثار این دو مى‌‌فرماید:«و یصدّکم عن ذکراللَّه و عن الصلوة» (9) اینها میان شما کینه ایجاد مىکند و شما را از یاد خداوند و نماز باز مىدارد.در این آیه از میان دهها خطر و ضررى که شراب دارد، روى ضرر اجتماعى ومعنوى آن تکیه شده است. ضرر اجتماعى پیدا شدن کینه وضرر معنوى غفلت از یاد خدا و نماز.
پی نوشت:
1- وسائل،ج 5 ص 375،کنز العمال،ج 8 حدیث 22799.
2- من لا یحضره الفقیه،ج 1 ص 377.
3- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 488.
4- کنز العمال،ج 8 حدیث 22815 از پیامبر اسلام(ص).
5- کنزالعمال،ج 8 حدیث 22818 و 22827.
6- کنزالعمال،ج 8 ص 258.
7- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 487،رساله حضرت امام،مسئله 1400.
8- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 488.
9- کنزالعمال،ج 8 ص 256.
10- نرم افزار مرکز تحقیقات علوم اسلامی
کدو حلوایی، گنجینه ای از خواص برای سلامتی
کدو حلوایی دارای یکسری مزایای خارق العاده است از جمله اینکه یکی از شناخته شده ترین منابع بتاکاروتن به شمار می آید.
بتاکاروتن یک آنتی اکسیدان قوی است که به سبزیجات و میوه های نارنجی رنگ زندگی می بخشد، بدن نیز هر نوع بتاکاروتن مصرف شده را به ویتامین A تبدیل می کند.
مصرف مواد غذایی با حجم بالای بتاکاروتن ممکن است فواید زیر را به همراه داشته باشد:کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان، محافظت در برابر آسم و بیماری های قلبی و کاهش خطر دژنراسیون ماکولای وابسته به سن.
بسیاری از مطالعات نشان می دهند خوردن غذاهای گیاهی بیشتر مانند کدو حلوایی خطر چاقی و مرگ و میر را کاهش می دهد، همچنین می تواند با کمک به پیشگیری از دیابت و بیماری های قلبی به فرد کمک کند به علاوه باعث ایجاد چهره و موی سالم، افزایش انرژی و شاخص توده بدن سالم می شود.تحقیقات مزایای زیادی را برای کدو حلوایی نشان داده است از جمله:
تنظیم فشار خون با کدو حلوایی
مصرف کدو حلوایی برای قلب مفید است، فیبر، پتاسیم و ویتامین C موجود در کدو تنبل از سلامت قلب پشتیبانی می کنند. نتایج یک مطالعه در سال 2017 روی 2 هزار و 722 شرکت کننده نشان داد مصرف پتاسیم کافی ممکن است تقریبا به اندازه کاهش سدیم در درمان فشار خون نقش داشته باشد.
فشار خون بالا یک عامل خطر برای بیماری های قلبی محسوب می شود، به طور معمول کاهش مصرف سدیم شامل مصرف وعده هایی است که حاوی نمک کمی هستند یا اصلا نمک ندارند. براساس گزارش دفتر مکمل های غذایی موسسه ملی بهداشت، مصرف پتاسیم بیشتر ممکن است خطر ابتلا به سایر انواع بیماری های قلبی عروقی را نیز کاهش دهد. البته برای تایید تاثیرات مصرف کدو حلوایی بر سکته مغزی و خطر بیماری های قلبی عروقی تحقیقات بیشتری لازم است.
کاهش خطر ابتلا به سرطان با کدو حلوایی
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان دهنده رابطه مثبت بین رژیم غذایی غنی از بتاکاروتن و سرکوب تومور در سرطان پروستات است. همچنین نتایج یک مطالعه مقطعی ۲۰۱۴ نشان می دهد بتاکاروتن سرعت رشد سرطان روده بزرگ را در جمعیت ژاپن کاهش داده است.
پیشگیری و کنترل دیابت با کدو حلوایی
گنجاندن کدو تنبل در رژیم غذایی ممکن است به افراد در کنترل دیابت و سطح قند خون کمک کند. نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان می دهد ترکیبی از دو عصاره گیاهی که یکی از آنها پلی ساکاریدهای کدو تنبل است باعث کاهش سطح قند خون در موش ها شده است.
اگرچه این مطالعه در فاز انسانی انجام نشده، اما تحقیقات نشان می دهد برخی از ترکیبات گیاهی آن می تواند دیابت نوع ۲ را محدود کند.
با توجه به تاثیر آن بر قند خون دانشمندان می توانند استفاده از آنها را در داروی ضد دیابت مورد ارزیابی قرار دهند اگرچه مطالعات بیشتری لازم است.کدو حلوایی در برابر مشکلات چشمی مربوط به سن از شما محافظت می کندکدو حلوایی حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان، ویتامین C، ویتامین E و بتا کاروتن است که با پشتیبانی از سلامت چشم از آسیب دژنراتیو در بزرگسالان جلوگیری می کند. موسسه ملی چشم یک آزمایش بالینی در سال 2019 با عنوان “مطالعه بیماری های چشم مرتبط با سن” انجام داد. نتایج آن نشان می دهد دوزهای بالای ویتامین C، ویتامین E و بتا کاروتن با کاهش قابل توجهی در خطر تخریب ماکولا مرتبط با سن ارتباط دارد.
نقش کد حلوایی در تغذیه
طبق گزارش پایگاه داده “فوددیتا سنترال” وزارت کشاورزی ایالات متحده یک فنجان یا ۲۴۵ گرم کدو حلوایی پخته، آب پز بدون نمک را حاوی مواد زیر می داند:۱.۷۶ گرم پروتئین، ۲.۷ گرم فیبر، ۴۹ کالری، ۰.۱۷ گرم چربی، ۰ گرم کلسترول و ۱۲ گرم کربوهیدراتهمچنین کدو حلوایی مجموعه ای از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری را فراهم می کند، از جمله:ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، ریبوفلاوین، پتاسیم، مس، منگنز، تیامین، ویتامین B6، فولات، اسید پانتوتنیک، نیاسین، آهن، منیزیم و فسفر.کدو حلوایی منبع خارق العاده ای از فیبر است و میزان فیبر مصرفی توصیه شده برای بزرگسالان بین ۲۵ گرم تا ۳۸ گرم در روز است. فیبر سرعت جذب قند را در خون کاهش می دهد، با منظم کردن حرکت روده هضم را هموار می کند، همچنین مصرف فیبر سالم می تواند به کاهش خطر سرطان روده بزرگ کمک کند.
رژیم غذایی و کدو حلوایی
روش های زیادی وجود دارد که مردم می توانند کدو تنبل بیشتری مصرف کنند. تهیه کدو حلوایی تازه در خانه بیشترین فواید را برای سلامتی به همراه خواهد داشت، اما کنسرو کدو تنبل نیز انتخاب خوبی است. کدو حلوایی بسیاری از مزایای سلامتی خود را در فرآیند کنسرو نیز حفظ می کند.
البته مردم باید از مصرف کنسرو پای کدو تنبل به صورت مداوم خودداری کنند چراکه حاوی قند و شربت اضافه شده است که برای سلامتی مفید نیست. در واقع کدو تنبل کنسرو شده باید فقط یک ماده تشکیل دهنده داشته باشد که آن هم کدو حلوایی است.
کدو حلوایی قاچ نشده را می توان تا ۲ ماه در مکانی تاریک و خنک نگهداری کرد، در اینجا چند نکته ساده برای گنجاندن کدو تنبل در یک رژیم غذایی سالم آورده شده است:به جای خرید کنسرو، خودتان پوره کدو حلوایی را درست کنید.در هر دستور پخت از پوره کدو تنبل یا کدو حلوایی کنسروی به جای روغن یا کره استفاده کنید.با ترکیب ماست یونانی، پوره کدو حلوایی، عسل، دارچین و پودر کاکائو یک ماست شکلاتی کدو تنبل سریع تهیه کنید.
ریحان دیابت را کنترل می کند
دیابت شیرین، یکی از شایع‌ترین اختلالات متابولیک مزمن در سیستم غدد درون‌ریز است که با عوارضی همچون نارسایی قلبی عروقی و نارسایی کلیوی همراه است و درنهایت منجر به مرگ‌ومیر قابل توجهی از بیماران می‌شود.
این بیماری با افزایش سطح قند خون یا هایپرگلایسمی، اختلال در متابولیسم کربوهیدرات و پروتئین و چربی، ترشح ناکافی انسولین از سلول‌های بتای جزایر لانگرهانس پانکراس و یا کاهش حساسیت سلول‌ها و بافت‌ها و عملکرد انسولین مشخص می‌شود.
علائم شایع این بیماری شامل افزایش تشنگی و تکرر ادرار، پرخوری، تاری دید، تأخیر در بهبود زخم‌ها و خستگی هستند.
بنا بر گفته متخصصان و بر طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیماری دیابت، هفتمین علت اصلی مرگ‌ومیر در سال ۲۰۳۰ خواهد بود، به‌طوری‌که از هر ۱۰ نفر، یک نفر به دیابت مبتلا خواهد شد. همچنین تخمین زده شده است که تعداد کل بیماران مبتلابه دیابت در سرتاسر جهان تا سال ۲۰۴۰ بیش از ۶۴۰ میلیون نفر می‌شوند.
سه نوع اصلی دیابت وجود دارند:
نوع یک یا دیابت وابسته به انسولین، دیابت نوع دو یا دیابت غیر وابسته به انسولین و دیابت بارداری. دارو‌های ضروری و مؤثر بر دیابت، شامل تزریق انسولین و عوامل دارویی کاهش‌دهنده قند خون هستند. انواع مختلفی از دارو‌های کاهش‌دهنده قند خون وجود دارند که از طریق مکانیسم‌های متفاوتی عمل می‌کنند، اما در این میان، عامه مردم و همچنین جامعه متخصص، رویکرد مثبتی به دارو‌های گیاهی پیدا کرده‌اند.
در همین راستا، محققانی از دانشگاه شیراز در یک مرور پژوهشی، تأثیر گیاه دارویی ریحان و مکانیسم اثر آن را بر دیابت نوع دو مورد بررسی قرار داده‌اند.بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق که در مجله علمی پژوهشی «دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد» منتشر شده‌اند، گیاه ریحان با نام علمی «اوسیموم باسیلیکوم» از طریق مکانیسم‌های مختلفی در کنترل دیابت نقش دارد.
بنا بر گفته‌های فیروزه غلامپور، پژوهشگر گروه آموزشی زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه شیراز و همکارانش، «ریحان از طریق مکانیسم‌هایی شامل مهار تولید گلوکز در کبد، افزایش سنتز گلیکوژن، کاهش گلوکونئوژنز و گلیکوژنولیز، تحریک ترشح انسولین از پانکراس و مهار آنزیم‌های آلفا گلوکوزیداز و آلفاآمیلاز می‌تواند باعث کنترل دیابت شود».
آنها می‌افزایند: «بنابراین سبزی معطر و گیاه دارویی ریحان و ترکیبات فعال بیولوژیکی آن مانند فلاونوئیدها، آلکالوئید‌ها و پلی‌فنول‌ها به‌عنوان عوامل ضد دیابتی قوی عمل می‌کنند».
عصاره گیاه ریحان و ترکیبات فعال زیستی آن می‌توانند تعادل گلوکز را از طریق مهار هضم و جذب کربوهیدرات‌های گوارشی و برخی مکانیسم‌های دیگر بدون هرگونه خطر سمیت، بهبود بخشند و بدن، بدین طریق، قند خون و بیماری دیابت را کنترل می‌کند.
غلامپور و همکارانش می‌گویند: «تاکنون مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی بسیاری به بررسی خاصیت ضد دیابتی ریحان و مکانیسم تأثیر آن پرداخته‌اند، اما به نظر می‌رسد هنوز هم لازم است مطالعات بالینی بیشتری در خصوص تأثیر ریحان بر دیابت انجام شود».
دیابت نوع دو، شایع‌ترین شکل دیابت است که ۹۵ درصد از بیماران دیابتی به آن دچار هستند. در این نوع از دیابت، پاسخ‌دهی بافت‌های هدف انسولین کاهش می‌یابد و به‌تبع آن مقاومت به انسولین افزایش پیدا می‌کند.
ابتلا به این نوع از دیابت در کشور‌های در حال توسعه و توسعه‌یافته، در حال افزایش است و این امر به دلیل عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مختلف از قبیل کم‌تحرکی و چاقی، رژیم غذایی پرکالری، تغییر روش زندگی و شهرنشینی است.
از این پنج کار بپرهیزید
امام علی علیه السّلام:
اِحْذَرِ الْهَزْلَ وَ اللَّعِبَ وَ کَثْرَةَ الْمَزْحِ وَ الضَّحِکِ وَ التُّرَّهَاتِ
از مسخره‌بازی، لهو و لعب، شوخی زیاد، خنده بسیار و سخنان بیهوده بپرهیز.
غررالحکم، ص ۱۰۶
مقاومت و همکاری تنها راه مقابله با زیاده‌خواهی های غرب است
حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور در دیدار با «معاون رئیس جمهور و وزیر علوم»، «وزیر حمل و نقل» و «وزیر کشاورزی و اراضی» ونزوئلا با ابراز خرسندی از روند رو به پیشرفت روابط تهران-کاراکاس در همه حوزه‌ها بویژه برگزاری موفق کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، اظهار داشت: ظرفیت‌های متنوع و گسترده اقتصادی، علمی و انرژی ایران همکاری‌های دو و چند جانبه با جمهوری اسلامی ایران را برای ملت‌ها مفید می‌سازد.
رئیسی با تقدیر از مقاومت ملت ونزوئلا در مقابل زیاده‌خواهی‌های نظام سلطه، اظهار داشت: آمریکایی‌ها تصور می‌کردند با تهدید و تحریم می‌توانند ملت‌ها را متوقف کنند اما ایستادگی ملت‌های مستقل آنها را وادار به عقب نشینی کرد و یک بار دیگر اثبات کرد که مقاومت و همکاری تنها راه مقابله با زیاده خواهی‌های غرب است.
رامون بلاسکز وزیر حمل و نقل ونزوئلا نیز در این دیدار با ارائه گزارشی از برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ونزوئلا پس از وقفه‌ای ۸ ساله، اظهار داشت: در مذاکرات انجام شده به توافقات خوبی برای گسترش همکاری در زمینه‌های حمل و نقل، کشاورزی، انرژی و فناوری دست یافتیم.
رئیس ونزوئلایی کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور نتایج مذاکرات انجام شده را برای گسترش روابط تجاری تهران-کاراکاس مهم دانست و از تقویت همکاری‌های علمی-آموزشی دو کشور استقبال کرد.
معرفت به نفس، مقدمه عبودیت است
هر انسانی با اندك تأملی بر حالات خود، تصدیق میكند كه خودش منحصر به این جسد مادی نیست و خواهد گفت: «ما بدانستیم، ما نَه این تنیم». یعنی علاوه بر اثبات وجود نفس مجرد، هركس می‌تواند به راحتی بفهمد كه روحش فراخ‌تر از بدنش هست. جالب آن است كه پس از آگاهی به این نكته، راهی را می‌طلبد تا این قفس تنگ را بشكند و به آن فراخنای لازم دست یابد. این است كه ناله سر می‌دهد:
ای تنِ گشته‌وِساق‌جان، بس است چند تانَد بحر در مَشكی نشست
ای هزاران جبـرئـیل اَنـدر بشــر ای مسیحای نهان در جوف خر
یعنی گِله سرمی‌دهد كه تا كی باید گرفتار تن باشد، چرا كه صورت آدمی، رهزن و حجاب واقعیتِ اوست و نمی‌گذارد آدمی به واقعیت خود دست یابد، مگر اینكه سر را از یقه تن بیرون كشد و از ماوراء تن، خود را به نظاره بنشیند.
برآمیختن جسم و روح، موجب شده كه روح مجال پریدنش را از دست بدهد، چرا كه سبكی و سبكبالی، شأن روح است مگر اینكه روح، اصل خود را فراموش كند و تابع جسم شود.
برخوردهای غائبانه
وقتی روح در صحنه حیات انسان‌ها مورد توجه قرار نگیرد، انسان‌ها غائبانه با هم برخورد می‌كنند و حقیقت همدیگر را نمی‌بینند و در واقع بیگانگانی هستند كنار یكدیگر همراه با تحلیل‌های غیر واقعی نسبت به هم، چرا كه:
آدمی همچون‌عصای موسی‌است آدمی همچون‌فسون عیسی‌است
یعنی همچنان‌كه ظاهر كار آن دو پیامبر بزرگ یك چوب و یا یك دَم و نفس است، ولی باطن كار آن دو بزرگوار یكی اژدهایی فعّال و دیگری نفخه حیات‌زایی است كه مرده زنده میكند، انسان نیز باطنی بسیار اسرارآمیز دارد. به همین دلیل است كه نباید از انسان ساده گذشت و وسعت روحش را در محدوده تنگ ماده به فراموشی سپرد.
خویشتن نشناخت مسكین آدمی از فـزونـی آمـد و شـد در كمی
خویشتن را آدمی ارزان فروخت بود اطلس، خویش‌را‌بردلق‌دوخت
حقیقتاً مشكل آدمی همین است كه خود را «بد» می‌شناسد و با خود «بد» عمل میكند و لذا همه استعدادهای خود را از بین می‌برد. برعكس؛ انبیاء آمدند تا از ضایع‌شدن انسان جلوگیری كنند. یعنی:
آنچــه صاحـب‌دل بداند حال تُو تو زحـال خـود نــدانی ای عمـو
جوهر صدقت خفی‌شد در دروغ همچو طعم روغن اندر طعم دوغ
آن دروغـت ایــن تـن فانی بـود راستت آن جـــان ربــانی بــود
سال‌ها این دوغ تـن پیـدا وفاش روغن جان انــدر او فانی و لاش
دوغ را در خمـره جنبــاننـده‌ای تا فـرستـد حق رسولی، بنـده‌ای
تا بجنبانـد به هنـجار و به فــن تا بدانم من كه پنـهان بـود «مَن»
یعنی از طریق ریاضت‌های شرعی و وارد‌شدن در دستورات منظم انبیاء می‌توان به جوهر اصلی وجود خود دست یافت و فهمید نظر را منحصر در تن كردن، نظر بر سراب انداختن است و ندا سر می‌دهد كه:
مــرغ بــاغ ملكــوتم نیـم از عالـم خاك چند روزی قفسی ساخته‌اند از بدنم
ای خوش آن‌روزكه‌پرواز‌كنم‌تابردوست بـه هوای سركویش پروبالی بزنــم
و آن وقت است كه خوب حس میكند كه:
جان گشاید سوی بالا بال‌ها تن زده اندر زمین چنگال‌ها
باید در بحث انسان شناسی یا معرفت نفس روشن شود كه آدمی، آفتابی پنهان است بسیار گسترده‌تر از آن‌كه در بدن بگنجد، و اگرچه به ظاهر فرشته پنهان است ولی انسان از آن پریان و فرشتگان پنهان‌تر است. یعنی:
گَر به ظاهر آن پری پنهان بود آدمی پنهان‌تر از پریان بود
تدبّر در متون اسلامی به راحتی ما را نسبت به انسان متوجه ماورائی فوق این تن خاكی میكند و نه تنها مولوی، كه همه فریاد برخواهیم آورد كه:
ما بدانستیــم، ما این تن نه‌ایــم از ورای تــن به یـزدان می‌زییــم
ای‌خنك‌آن‌راكه ذات‌خودشناخت در ریاضِ سرمدی قصری‌بساخت
آری؛ خوشا به حال آن كس كه خود را شناخت كه در این صورت خود را ارزان نمی‌فروشد و متوجه یوسف خود می‌گردد و می‌فهمد كه:
گوهری در میـان این سنگ است یوسفی در میان این چاه است
پَسِ این كوه قرص خورشید است زیر این ابر زهره و ماه اسـت
و لذا بعد از معرفت به خود، دست در اصلاح خود می‌زند و عقل نظری را چراغ عقل عملی قرار می‌دهد و آن می‌شود كه باید بشود. و این است‌كه گفته می‌شود: «معرفت به نفس، مقدمه عبودیت است» و هر چه معرفت به نفس شدیدتر باشد، راه كمالِ عبودیت بیشتر وسعت می‌یابد.
نكته اول
حقیقتِ انسان، ماوراء بدن
انسان یك «تن» دارد و یك «من». كه حقیقت او همان «من یا نفس» اوست و همه ادراكات، مخصوص و مربوط به نفس(1) است.
یعنی انسان بدون هیچ برهان و استدلال، خود را حس میكند و دست و پایش را عین خود نمی‌داند، بخصوص این مسأله در خواب روشن‌تر و محسوس‌تر است. چرا كه ما در خواب در هنگامی كه بدنمان در رختخواب است، خود را در همان جایی كه خواب می‌بینیم می‌یابیم و نه در رختخواب. مثلاً خواب می‌بینیم كه در باغی هستیم و واقعاً هم خودمان هستیم كه در باغیم و حس نمی‌كنیم خودمان همان گوشت و استخوان‌ها هستیم كه در رختخواب است. یا وقتی كه خواب می‌بینیم در خیابان هستیم و ماشینی می‌خواهد ما را زیر بگیرد، خود را در وسط خیابان حس می‌كنیم.
به جهت اینكه حقیقت انسان همان نفس اوست، وقتی عضوی از بدن او كم شد، احساس نمی‌كند «مَنِ» او كم شده‌است، چرا كه تن انسان در حقیقت او دخالت ندارد، و با كم و زیاد شدن تن انسان، حقیقت انسان تغییر نمی‌كند، بلكه «تن» ابزار نفس است. و اینكه گفته می‌شود همه ادراكات، مخصوص نفس است؛ یعنی نفس انسان شنواست، منتها در عالم ماده به وسیله گوش می‌شنود و نفس انسان بیناست، منتها در عالم ماده به وسیله چشم می‌بیند. ملاحظه كرده‌اید كه در هنگام خواب‌دیدن، چشم دارید و حتی چیزهایی را می‌بینید كه بعداً در عالم بیداری خواهید دید. می‌فرماید:
مَردْ خفته، روحِ او چون آفتاب وز فلك تابان و تن درجامه‌خواب
یا اینكه ملاحظه كرده‌اید وقتی در كلاس درس، چشمِ شما به معلم است ولی نَفْسِ شما به جایی غیر از كلاس و معلم توجه و نظر دارد، در عینی كه عمل بینایی چشم با تطابق عدسی و انعكاس تصویر روی لكه زرد شبكیه انجام می‌گیرد. وقتی معلم شِكلكی در می‌آورد و همه حاضران می‌خندند، تازه شما به خود می‌آیید و از بقیه می‌پرسید: معلم چه كرد؟! چون نفس شما در آنجا حاضر نبود و توجهش در جای دیگری بود؛ این چشم با اینكه به سوی معلم بود، ولی ندید. یعنی در واقع «منِ» انسان با چشم می‌بیند، نه اینكه چشم به خودی‌خود بیننده باشد. یا در مورد گوش هم همین‌طور است. گاهی كه نفس نظر به گوینده ندارد و نظرش در جای دیگر است، همه فعل و انفعال شنوایی از نظر فیزیولوژی و قوانین مادی بدن انجام می‌شود، ولی شخص سخنان گوینده را نمی‌شنود. چرا؟ چون نفس است كه با گوش می‌شنود و لذا وقتی نفس در صحنه نیست گوش نمی‌شنود. پس می‌گوییم « همه ادراكات مخصوص نفس است» یعنی:
پرتوروح است، نطق‌وچشم وگوش پرتو آتــش بود در آب جـــوش
در هنگام بیهوشی هم كه نفس از بدن خارج می‌شود، دیگر آن پاره‌كردن‌های دكتر جرّاح موجب آزار انسان نمی‌شود، چون نفس كه ادراكاتی مثل حس‌كردن و دیدن و شنیدن همه مربوط به اوست از بدن خارج شده‌است.
قرآن چه می‌گوید؟
قرآن می‌فرماید: «اَللهُ یتَـوَفَّی‌الاَنْفُسَ حینَ مَوْتِـها، وَالَّتی لَمْ تَمُتْ فی مَنامِها، فَیمْسِكُ الَّتـی قَضَی عَلَیهَـاالْمَوْتُ وَ یرْسِـلُ الاُخْری اِلی اَجَلٍ مُسَمّی، اِنَّ فی ذلِكَ لَایاتٍ لِقَـوْمٍ یتَفَكَّروُنَ »(زمر/42) یعنی خداوند جان‌ها را در هنگام مرگ تماماً می‌گیرد، و آن جانی هم كه بنا نیست بمیرد، در هنگام خواب می‌گیرد، پس آن كسی كه مرگ برایش مقدّر شده، چون گرفته شد دیگر برنمی‌گرداند و آن دیگری كه در خواب گرفته شده و مرگ برایش مقدر نشده، برای مدتی به بدن باز می‌گردد. و این مسئله – گرفتن جان‌ها هنگام مرگ و خواب - برای اهل تفكر نشانه مهمی از حقیقت است.
پس متوجه می‌شوید كه در هنگام خواب، خداوند ما را تماماً می‌گیرد، در حالی كه تن ما هنگام خواب در رختخواب است و لذا از نظر قرآن هم معلوم می‌شود كه تن ما در حقیقتِ ما دخالت ندارد.
اصلاً نفس انسان هیچ زمانی، نه می‌خوابد و نه چُرت می‌زند، بلكه همین كه به ظاهر خوابید و یا شروع كرد به چرت‌زدن، از توجه به بدن منصرف می‌شود و به جایی دیگر و یا عالَمی دیگر توجه میكند. به همین جهت هم شما بعضاً متوجه شده‌اید همین‌كه به خواب می‌روید، خواب می‌بینید كه مثلاً پایتان از پله‌كان لغزید و یك‌مرتبه از خواب می‌پرید، می‌بینید در حال خواب‌دیدن بودید. این حادثه نشان می‌دهد همین‌كه به‌ظاهر به‌خواب رفتید، نفس شما خود را در صحنه دیگر احساس كرد، پس به‌واقع نخوابیده است، بلكه نظرش به جای دیگر منصرف شده. مرگ هم همین‌طور است، یعنی نفس از بدن منصرف می‌شود و در عالَم دیگر حاضر می‌گردد.
در هنگام خواب در عین اینكه خداوند نفس انسان را تمام و كمال گرفته، تدبیر بدن توسط نفس از بین نمی‌رود و به‌همین جهت ملاحظه می‌كنید كه قلب و یا سایر اعضاء انسان در حال خواب از حركت باز نمی‌ایستد. ولی در موقع مرگ؛ علاوه بر اینكه خداوند نفس انسان را تمام و كمال می‌گیرد، تدبیر و توجه نفس به بدن را نیز می‌گیرد و به‌همین جهت دیگر اثری از حیات در بدن دیده نمی‌شود.
خواب یا رؤیا به سه صورت می‌تواند واقع شود.
الف: رؤیای رحمانی، كه این رؤیا؛ متذكر حقایق عالم است وباطن اعمال را نشان می‌دهد كه بعداً نمونه‌هایی ازآن ارائه خواهد شد.
ب: رؤیای صادقه كه خبر از واقعه‌هایی می‌دهد كه بعداً انسان باهمان وقایع روبه‌رو می‌شود.
ج: رؤیای باطل كه تحت تأثیرخیالات روزمره به‌وجود می‌آید.
