پس از درخواست ایران برای افزایش سهمیه حج تمتع سال جاری، در نهایت طرف سعودی با افزایش ۲ هزار نفری تعداد زائران ایرانی حج تمتع موافقت کرد. 

بر همین اساس تعداد کاروان‌های اعزامی به حج تمتع افزایش یافت و با توجه به آمادگی ایران برای افزایش سهمیه، افراد اعزامی و کاروان‌های جدید مشخص شدند.

پیش از اعزام کاروان‌های جدید، قرار بود ۸۶ هزار و ۵۵۰ نفر در قالب ۵۷۳ کاروان به حج تمتع تشرف شوند، اما اکنون تعداد زائران حج تمتع به ۸۸ هزار و ۵۵۰ نفر افزایش یافت، به طوری که ۲ هزار نفر زائر جدید حج تمتع در قالب ۱۴ کاروان از استان‌های آذربایجان شرقی، تهران، البرز، قم، اصفهان و خراسان رضوی به عربستان اعزام خواهند شد.

بر همین اساس امسال در حج تمتع زائران در قالب ۵۸۹ با پروازهای جمهوری اسلامی ایران به عربستان منتقل می‌شوند که ۳۱۲ کاروان مدینه قبل و ۲۷۷ کاروان مدینه بعد هستند.

علاوه بر این با توجه به اینکه این کاروان‌ها به تازگی معرفی شدند، اعزام آن‌ها در قالب زائران مدینه دوم‌خواهد بود.

به گزارش فارس اعزام زائران حج تمتع از ۱۷ تیرماه آغاز شده است و روند اعزام‌ها تا نیمه دوم مرداد ادامه دارد.

توافق هسته‌ای روزهای سختی را سپری می‌کند و برای بقا، نیاز به احیا دارد؛ اما واقعا چه کسی باید این توافق را نجات دهد؟

سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه یکشنبه شب و در چهارمین سالگرد برجام بیانیه‌ای را صادر کردند و در آن بر لزوم اقدام «مسئولانه» برای نجات برجام و کاهش تنش‌ها تاکید کردند.

در این بیانیه همچنین بر پایبندی سه کشور اروپایی بر توافق هسته‌ای نیز تاکید شده است. اروپایی‌ها در این بیانیه با ابراز «تاسف» و «نگرانی» نسبت به خروج آمریکا، از ایران خواسته‌اند تا اقدامات اخیر هسته‌ای را به حالت قبل برگرداند.

اروپایی‌ها درباره سرنوشت توافق هسته‌ای نگران هستند اما از ایران می‌خواهند که این توافق را نجات دهد. این همان رویکرد اجرای یکجانبه یک توافق چند جانبه است که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نسبت به آن هشدار داده و گفته که چنین چیزی ممکن نیست. جالب است که اروپایی‌ها در قبال خروج غیرقانونی و نقض توافق از سمت آمریکا فقط به ابراز «نگرانی» و «تاسف» بسنده می‌کنند، اما وقتی نوبت به اقدام قانونی ایران می‌رسد، اروپایی‌ها پا را از ابراز نگرانی فراتر می‌گذارند و از ایران می‌خواهند که اقدامات خود را به حالت قبلی برگرداند.

همه این ماجرا در حالی است که بعد از خروج آمریکا از برجام، ایران به اروپایی‌ها فرصت چند هفته‌ای داد تا تبعات خروج آمریکا از توافق هسته‌ای را جبران کنند. هفته‌ها و ماهها گذشت و به یکسال رسید و اروپایی‌ها نه تنها کاری نکردند بلکه روز به روز شل‌تر شدند. ایران برای اثبات حسن نیت خود، یکسال صبر کرد که بعدا این سیاست «صبر استراتژیک» نام گرفت. هر چند که این سیاست توانست شکاف مواضع بین آمریکا و اروپا را در قبال برجام حفظ کند، اما همزمان باعث سوءتفاهمی در میان اروپایی‌ها شد؛ سوء تفاهمی که اروپایی‌ها را به این تصور واداشت که ایران تحت هر شرایطی که باشد و حتی از آسمان سنگ هم ببارد، در این توافق باقی خواهد ماند. این ادراک منجر می‌شد که اروپایی‌ها فقط در مقام لفظ از توافق حمایت کنند، اما در عمل برای حفظ برجام از جیب خود هزینه‌ای را پرداخت نکنند و صورتحساب خود را مهمان ایران باشند.

پس از پایان یکسال صبر تهران، ایران تصمیم به کاهش نسبی تعهدات هسته‌ای گرفت. اقدامی که عده‌ای آن را واکنش حداقلی ایران به انفعال حداکثری اروپایی‌ها در کنار فشار حداکثری آمریکایی‌ها تلقی کردند. تحولات اخیر در کنار افزایش تنش‌ها در منطقه باعث شد که اروپایی‌ها و برخی کشورهای دیگر به تکاپو بیفتند. آمریکایی‌ها نخست وزیر ژاپن را برای میانجیگری به تهران فرستادند. منابع خارجی می‌گفتند که نخست وزیر ژاپن با خود چند پیشنهاد را به ایران می‌آورد. اما جالب است که آمریکایی‌ها در آستانه سفر نخست وزیر ژاپن به تهران، علیه ایران تحریم‌هایی را اعمال کردند و پیشنهادات خود را پس گرفتند. چند روز بعد نشست گروه 20 در اوزاکای ژاپن برگزار شد و امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه سعی کرد در دیدار با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تلاش کند تا با هدف کاهش تنش‌ها به میدان مذاکرات وارد شود.

اروپایی‌ها در طول بیش از 14 ماه از خروج آمریکا از برجام، اقدامی را انجام نداده‌اند. نهایتا پس از حدود 8 ماه اروپایی‌ها ایده «اس‌پی‌وی» را مطرح کردند که ماهها بعد قرار شد مکانیزم مالی اینستکس بخشی از آن باشد و تبادلات مالی بین ایران و اروپا را تسهیل کند. چند ماه هم گذشت تا اینکه این ایده اجرایی شود. کمیسیون مشترک برجام 28 ژوئن در وین برگزار شد و اتحادیه اروپایی اعلام کرد که اینستکس عملیاتی شده است. اما تا بحال هیچ تراکنشی به طور کامل انجام نشده است. فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز گذشته گفت که انجام این تراکنش زمانبر است. به فرض عملیاتی شدن، این ساز و کار فعلا بنا ندارد تا چتر حمایتی مقابل تحریم‌های آمریکا ایجاد کند.

جالب است که اروپایی‌ها در اشاره به اقدامات خود برای زنده نگه داشتن برجام به «نهایت سعی» خود اشاره کرده‌اند. حتی خودشان می‌دانند که اقدام ملموسی انجام نداده‌اند که به آن در بیانیه خود اشاره کنند؛ و صرفا به تلاش و حمایت خود اشاره می‌کنند. در این بیانیه نام و نشانی از اینستکس نیست.

اینکه اروپایی‌ها اقداماتشان برای نجات برجام از سطح «تلاش» فراتر نرفته و اینکه آنها برای حفظ این توافق دست به دامن حضور آمریکا در مذاکراتی احتمالی شده‌اند، به خوبی نشان می‌دهد که اروپایی‌ها خود را ناتوان می‌دانند و در نهایت نقشی که می‌توانند ایفا کنند این است که یک هماهنگی مقدماتی برای مذاکراتی بین ایران و آمریکا فراهم کنند. امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه روز گذشته اعلام کرد که در این زمینه طی روزهای آتی با روسای جمهور ایران، روسیه و آمریکا گفتگو خواهد کرد.

تقلای اروپا برای مذاکراتی که یک پای آن ایران باشد و پای دیگر آن آمریکا، در حالی است که ترامپ در سال 2018 بدون در نظر گرفتن نظر و مواضع شرکای خود از توافق هسته‌ای خارج شد. اروپایی‌ها سپس مدتی را با آمریکا مشغول مذاکره شدند تا تغییراتی را در برجام ایجاد کنند یا به آن ضمائمی را اضافه کنند. اتفاقا ماکرون از جمله کسانی بود که آن روزها با ذوق زدگی از پیشنهاد چهارستونی خود درباره توافق هسته‌ای ایران پرده برداشت. اما آمریکا باز در دقیقه نود دست اروپایی‌ها را در حنا گذاشت و زیر میز توافق درونی با اروپایی‌ها زد. هر چند که مشخص نبود که آیا ایران با آن پیشنهادات موافقت کند یا نه. اما این موضوع از آن جهت حائز اهمیت بود که ترامپ علاوه بر دبه کردن در توافق با ایران، در گفتگوهای خودمانی با دوستان آمریکا نیز خلف وعده کرد. البته انفعال اروپایی‌ها سرنخ خوبی را به ترامپ داده است که آنها بدون آمریکا قادر به اقدام مستقل نیستند.

پس از این همه کش و قوس و بازی زیگزاگی آمریکا با اروپا، مقامات بروکسل و سه کشور اروپایی از ایران می‌خواهند توافق هسته‌ای را نجات دهد. این گزاره چند سوال را مطرح می‌کند. چه کسی و چه چیزی کار برجام را به اینجا رساند؟ ریشه تنش چیست و چه کسی باید توافق هسته‌ای را نجات دهد؟ ظاهرا اروپایی‌ها فراموش کرده‌اند که دشواری امروز حاصل عملکرد کسی است که ناز او را برای مذاکره می‌کشند. یا شاید از نگاه اروپایی‌ها دشواری وجود ندارد که از ایران می‌خواهند به تعهدات هسته‌ای کاملا پایبند باشد. البته تبعات خروج آمریکا و تحریم‌های پیرو آن، خسارت اصلی را به منافع ایران وارد کرده است.

ایران در این مدت به استقبال شرایط بحرانی نرفت و حتی فرجه یکساله به طرف مقابل داد تا توافق نجات پیدا کند. اقدامات فعلی هم هنوز در راستای حفظ توافق است. البته این درسی است که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به ایران دادند که زبان قابل تعامل و فهم آنها، زبان فشار است. موضع ایران از زمان خروج آمریکا و عدم پایبندی اروپایی‌ها به مفاد توافق، موضعی واحد و ثابت بوده است؛ و آن بازگشت طرف‌های مقابل به تعهدات خود در توافق بوده است. اما این اروپایی‌ها بوده‌اند که با وعده و وعید دنبال خرید زمان بوده‌اند تا بدون هزینه از برجام سواری بگیرند. الان هم حفظ این توافق بستگی به این دارد که خود اروپایی‌ها سهم خود در نگهداری برجام را بپردازند.

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (سه شنبه) در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور با اشاره به «ضرورت سلوک و رفتار مردمی ائمه جمعه»، نماز جمعه را امری بسیار مهم، «تأمین کننده نیاز جامعه به ذکر و اجتماع و همدلی» و «زمینه ساز استقرار گفتمان های عالی و بصیرت بخش» خواندند و با انتقاد شدید از رفتار طلبکارانه اروپایی ها و عمل نکردن آنها به ۱۱ تعهد برجامی‎شان تأکید کردند: روند کاهش اجرای تعهدات ایران قطعاً ادامه خواهد یافت و توفیقات ملت و نظام جمهوری اسلامی در مقابل چشمان حسرت زده غربی ها روز به روز بیشتر خواهد شد.

رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار که در ایام چهلمین سال برپایی نماز جمعه بعد از پیروزی انقلاب صورت گرفت، ضمن تبریک ایام میلاد حضرت امام رضا(ع)، «توجه دادن دلهای مردم به ذکر الهی» را از ویژگی های مهم نماز جمعه برشمردند و افزودند: ویژگی دیگر نماز جمعه، «اجتماع مؤمنان» و «زمینه‌سازی برای همدلی، یکپارچگی و تألیف قلوب» است.

ایشان با اشاره به گستردگی نهاد نماز جمعه در سراسر کشور به عنوان یک زنجیره و شبکه بهم پیوسته، خاطرنشان کردند: این مجموعه گسترده توانایی نهادینه کردن عالی ترین و دشوارترین گفتمان ها در موضوعات اصلی و ضروری کشور را دارد که این، از ویژگیهای برجسته نمازجمعه است.

رهبر انقلاب اسلامی، ائمه جمعه سراسر کشور را به تبیین اهمیت و جایگاه نماز جمعه، توصیه مؤکد کردند و در جمع بندی اولین محور از سخنان خود، گفتند: بدانیم که نماز جمعه، مسئولیت بزرگ و سنگینی است که ویژگی های ممتازی دارد و باید این فرصت را مغتنم شمرد.

حضرت آیت الله خامنه ای، محور دوم سخنان خود را به «لزوم توصیه به تقوا» در خطبه های نماز جمعه اختصاص دادند و افزودند: یکی از نیازهای امروز جامعه ما تقوا است که زمینه ساز حل مشکلات مادی و معنوی جامعه خواهد شد، اما این تقوا باید به‌صورت مصداقی و عینی در خطبه های نماز جمعه تبیین شود و نه به‌صورت توصیه کلی و بدون بیان مصادیق.

ایشان «تقوا در فضای مجازی» را از نیازهای جامعه دانستند و افزودند: یکی از گرفتاری های امروز ما، رواج دروغ، تهمت، شایعه و مسائلی از این قبیل در فضای مجازی است که باید در خطبه های نماز جمعه لزوم رعایت تقوا در فضای مجازی، تبیین شود.

رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: «بیان چگونگی رعایت تقوا در مسائل خانوادگی و وظایف پدران و مادران در تربیت دینی و اخلاقی فرزندان»، «بیان مصادیق تقوا در روابط زوجین و در مسائل مربوط به اسراف در جامعه» و نیز «اجتناب از دروغ و تهمت در کسب و کار و معاملات»، از جمله مصادیق عینی و عملی تقوای مورد نیاز جامعه است که باید در نمازهای جمعه بیان شوند.

حضرت آیت الله خامنه ای یکی دیگر از مصادیق رعایت تقوا را، «اجتناب از ناامید کردن جوانان» برشمردند و افزودند: برخی‌ها در مدارس، دانشگاهها و حتی در محیط های کسب و کار، به‌گونه‌ای صحبت می کنند که جوان از آینده ناامید می شود. ناامید کردن جوان یعنی گرفتن فرصت و قدرت عنصر جوان از کشور و جامعه اسلامی و این خود یک منکر است.

«سلوک عملی ائمه جمعه و نحوه ارتباط آنان با مردم» سومین محوری بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن پرداختند.

حضرت آیت الله خامنه ای گفتند: رفتار و عمل ائمه جمعه باید به‌گونه‌ای باشد که مردم از آن دین، تقوا، صداقت و انقلابی گری را استشمام کنند.

ایشان «مردمی بودن و اُنس با مردم به‌صورت واقعی و غیرتصنعی» را از ضروریات سلوک عملی ائمه جمعه برشمردند و افزودند: پیگیری مشکلات مردم با چهره باز و گشاده، اجتناب از رفتن به سمت صاحبان ثروت و قدرت و افراد چرب‌زبان، و مراقبت از نزدیکان و فرزندان، از موارد مهم در سلوک عملی ائمه جمعه است.

رهبر انقلاب اسلامی در بیان نکته چهارم با تأکید بر «ضرورت غنی‌سازی خطبه‌های نمازجمعه» گفتند: خطبه‌ها باید پر مغز، آموزنده، راهگشا و حاوی پاسخ به سؤالات مختلف مردم به‌ویژه جوانان باشد.

ایشان «ارتباط و انس با جوانان» را بهترین راه درک مسائل و ابهامات ذهنی آنان دانستند و به ائمه جمعه توصیه کردند هر هفته وقت مشخصی را به دیدار با جوانان اختصاص دهند تا بتوانند خطبه‌های قابل استفاده بیان کنند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای «استفاده از جوانان مؤمن، با فکر و مورد اعتماد را در ستادهای نمازجمعه» ضروری خواندند و به ائمه جمعه توصیه مؤکد کردند خطبه‌ها را کوتاه، بلیغ و رسا بیان کنید.

رهبر انقلاب اسلامی «حمایت از جهت‌گیری‌ها و جریانهای انقلابی» را از وظایف ائمه جمعه کشور برشمردند اما تأکید کردند: در عین حمایت از جریانهای انقلابی باید به همه طرفها روی خوش نشان دهید.

«حمایت از تشکلهای جوان و خودجوش فرهنگی در سراسر کشور» و «اتخاذ مواضع انقلابی و منطبق با سیاستهای نظام» دو توصیه مؤکد دیگر رهبر انقلاب به ائمه جمعه بود.

ایشان خاطرنشان کردند: کشور با «روحیه انقلابی» قابل پیشرفت کردن است و با حرکت انقلابی به اوج تکامل می‌رسد و هرگونه کوتاه آمدن از این مواضع، نه فقط به ضرر انقلاب بلکه به ضرر ملت، کشور و آینده ایران خواهد بود.

رهبر انقلاب اسلامی، ائمه جمعه را از برخورد با دستگاهها در نمازجمعه پرهیز دادند و افزودند: گاهی یک منکر و مشکل بزرگ وجود دارد که با وجود پیگیری‌های مکرر حل نمی‌شود، بیان این موارد که خیلی هم نادر است، در نماز جمعه ایراد ندارد اما نباید به محض دیدن مشکلی در دستگاههای دولتی، قضایی و یا مراکز دیگر، آن را در خطبه‌ها مطرح کرد، چرا که تأثیر مثبت ندارد، موجب افزایش شکافها و اختلافها می‌شود و مردم را دچار تشویش می‌کند.

ایشان طرح عملکردهای مثبت و امیدبخش در نماز جمعه را کاملاً ضروری خواندند و افزودند: حرکتی در زمینه رونق تولید در کشور شروع شده که لازم است مصادیق این جریان امیدبخش در خطبه‌ها بیان شود.

حضرت آیت الله خامنه‌ای، تمرکز دستگاههای تبلیغاتی دشمن بر «ناکارآمدنمایی نظام» و «ناامید کردن مردم» را یادآور شدند و افزودند: باید با بیان واقعیات امیدبخش، مردم را در مقابل هجوم رسانه‌های بیگانه کمک کرد.

رهبر انقلاب اسلامی بخش پایانی سخنانشان را به مسائل جاری و کلی کشور اختصاص دادند و تأکید کردند: خوشبختانه ملت و نظام، عظمت و اقتدار و ثبات خود را به دنیا نشان داده‌اند و به دشمنان تحمیل کرده‌اند.

حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به اذعان عمدتاً پنهان مقامات کشورهای مختلف در مذاکرات گوناگون و سطح بالای سیاسی جهان گفتند: حتی در مذاکرات و محافلی که ما حضور نداریم، حرف از قدرت ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی در میان است که این واقعیت نشان می دهد نظام مردمی ایران توانسته است عظمت و اقتدار خود را به کوری چشم دشمنان، به اثبات برساند.

رهبر انقلاب اسلامی، «دست یاری پروردگار» را عامل اصلی ایستادگی و موفقیت ملت در مقابل فشارها و توطئه های چهل ساله دشمنان خواندند و افزودند: اقتدار روزافزون جمهوری اسلامی در مقابل چشمان حسرت زده دشمنان، نشانه‌ی بی‌تردیدِ حمایت خداوند متعال از انقلاب اسلامی و ملت ایران است.

حضرت آیت الله خامنه ای در ریشه یابی برخورد گستاخانه غربی‌ها از جمله اروپایی‌ها با ایران در مسائل جاری برجامی، به خصلت «تکبر» آنان اشاره کردند و گفتند: خودبزرگ بینی موجب می شود غربی‌ها نتوانند حقایق را درک کنند، البته این تکبر در مقابل ملتها و کشورهای ضعیف برای آنان موفقیت به همراه می آورد، اما در مقابل ملتهایی که نمی هراسند و از حق خود دفاع می کنند، غربی ها را دچار شکست می کند.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به سخنان صریح وزیر امور خارجه درباره ۱۱ تعهد برجامی اروپایی‌ها در مقابل ایران و عمل نکردن آنها حتی به یک تعهد، گفتند: وزیر امور خارجه که واقعاً زحمت هم می‌کشد و ملاحظات دیپلماتیک هم دارد، به صراحت از عمل نکردن اروپایی‌ها حتی به یکی از تعهداتشان سخن می گوید.

ایشان خاطرنشان کردند: ما به تعهدات خود در برجام و حتی بالاتر از آن عمل کرده‌ایم و حالا که به علت رفتار آنها شروع به کاهش اجرای تعهداتمان کرده ایم، اروپایی‌ها طلبکارانه و با پررویی می گویند چرا این کار را می کنید.

ایشان تأکید کردند: شما اروپایی‌ها که هیچ یک از تعهدات خود را اجرا نکرده اید، به چه حقی از ما می‌خواهید که به تعهدات خود پایبند باشیم؟ بدانید که ما تازه کاهش تعهدات را شروع کرده‌ایم و این فرایند قطعاً ادامه خواهد یافت.

رهبر انقلاب با انتقاد بسیار شدید از دزدی دریایی انگلیسی‌های خبیث گفتند: آنها که خباثتشان برای همه آشکار است کشتی ما را با راهزنی دریایی ربوده‌اند اما سعی می کنند به آن شکل قانونی بدهند. البته عناصر مؤمن در جمهوری اسلامی این کارها را بی جواب نمی گذارند و در فرصت و جای مناسب پاسخ خواهند داد.

رهبر انقلاب اسلامی با ابراز خرسندی از دل بریدن ملت و مسئولان از بیگانگان افزودند: به برکت این دل بریدن، کشور از درون در حال جوشیدن است و این حرکت تحسین برانگیز حتماً به موفقیت‌های بیشتری منجر خواهد شد.

ایشان توانمندی‌های افتخارآفرین دفاعی کشور را نتیجه فشارها و دل بریدن از بیگانگان در دوران دفاع مقدس خواندند و افزودند: حرکت کنونی نیز به برکت تکیه بر خود در زمینه های مختلف از جمله اقتصادی به نتایج مهمی خواهد رسید.

رهبر انقلاب افزایش مراجعه دستگاههای دولتی به جوانان مبتکر، فعال و خوشفکر را از جمله نتایج دل بریدن از بیگانگان دانستند و تأکید کردند: استمرار جوشش درونی به فضل الهی به استغنای واقعی ایران عزیز از بیگانگان منجر خواهد شد.

پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه، نمازجمعه را از برکات انقلاب و از عوامل اصلی حفظ نظام اسلامی خواند و افزود: امروز در ۹۰۰ شهر نمازجمعه اقامه می‌شود و در طی ۴۰ سال گذشته با برگزاری بدون وقفه ۲۰۷۹ هفته نماز جمعه حدود ۲۰۰ هزار ساعت محتوا در خطبه‌های نمازجمعه شهرهای کشور ارائه شده است.

حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری، نماز جمعه را رسانه‌ای موثر خواند وخاطرنشان کرد: نهاد نمازجمعه به عنوان قرارگاه مردمی تحقق بیانیه گام دوم، هدف اصلی خود را دستیابی به نمازجمعه تراز انقلاب اسلامی با ویژگی‌هایی همچون جامعه پردازی و تمدن سازی قرار داده و ائمه جمعه سعی می‌کنند نقش خود را در تبیین گفتمان انقلاب اسلامی متناسب با شرایط کنونی و نیازهای جامعه ایفا کنند.

اختلاف شیعه و سنی، یک مساله استعماری است. مساله مهم دوستی اهل بیت (ع) است که فریقین بر آن اتفاق دارند. مسلمین در حال حاضر، در این باره اختلاف و مشکلی ندارند. البته حساب وهابی ها و مبغضین به اهل بیت (ع) جداست. وهابیون نه شیعه هستند و نه سنی! مذهب وهابیت یکی جریان سیاسی است که ربطی به شیعه و سنی ندارد.
کسی که وحدت مسلمانان را نخواهد، مسلمان نیست. ائمه ما (ع) در نماز جماعت آنان شرکت می کردند، به جهت اتحاد مسلمانان.

امام جعفر صادق علیه السلام: 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَا قَسَمْتَ لِی مِنْ قِسْمٍ أَوْ رَزَقْتَنِی مِنْ رِزْقٍ فَاجْعَلْهُ حَلَالًا طَیِّباً وَاسِعاً مُبَارَکاً قَرِیبَ الْمَطْلَبِ سَهْلَ الْمَأْخَذِ فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عَافِیَةٍ وَ سَلَامَةٍ وَ سَعَادَةٍ إِنَّکَ عَلی‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیر.

خدایا! بر محمّد و خاندان او، درود فرست و آنچه را برایم قسمت کرده و یا روزی نموده‌ای، حلال، پاک، فراوان، با برکت، دست یافتنی و آسان به دست آمدنی قرار بده، با راحتی، عافیت، تندرستی و خوش بختی از سوی خود مقرر کن! به درستی که تو بر هر چیز توانایی.

"بحارالانوار، جلد ۸۶، صفحه ۳۷۷"

امام رضا علیه‌السلام فرموده‌اند: حریص و شتابان باشید بر قضای حوائج مومنان و شادکامی قلبی آنان و دفع هرگونه بدی و ناگواری از آنان.

قال الامام الرضا علیه السلام:

و احرصوا علی قضاء حوائج المؤمنین و ادخال السرور علیهم، و دفع‌المکروه عنهم، فانه لیس شیئی من الاعمال عندالله- عز وجل- بعدالفرائض افضل من ادخال السرور علی المؤمنین.

امام هشتم حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام:

حریص و شتابان باشید برای "قضای حوائج مومنان" و "شادکامی قلبی آنان" و "دفع هرگونه بدی و دور کردن ناگواری‌ها از آنان"،  زیرا که پس از واجبات، هیچ کاری نزد خدای بزرگ، برتر از شاد کردن مؤمنان نیست.

"فقه‌الرضا - علی بن‌بابویه- ص339 - بحارالانوار، ج 78، ص 347"

به طور كلي در مورد كيفيت دعا و استجابت آن چند نكته را ياد آوري كنيم :

1- براي برآورده شدن حاجت، دعا و توسل به تنهايي كافي نيست. زيرا خداوند حكيم نظام هستي را بر پايه اسباب و مسببات قرار داده؛ يعني براي پيدايش هر پديده اي، علتي خاص و براي حل هر مشكلي راهكارهاي ويژه اي تعيين نموده است.

 از يك سو به انسان « عقل و انديشه » عنايت كرد تا با كمك آن و مشورت با ديگران راه حل مشكلات را بيابد و افق آينده زندگي خويش را ببيند. بر آن اساس تدبير و برنامه ريزي كند. به هدف برسد، از سويي ديگر دو گونه اسباب و علل مقرر داشته است: مادي و معنوي.

انسان بايد به كمك عقل و فكر خدادادي خود و مشورت با افراد آگاه و متخصص در هر كاري اقدام نمايد. همزمان از آغاز هر كار تا پايان آن با دعا و توسل به لطف و عنايت هاي خداوند اميدوار باشد. از او بخواهد اقداماتش را به هدف و نتيجه مطلوب برساند.

نتيجه آن كه:

دعا و توسل به تنهايي راه­ حل صد در صدي براي حل مشكلات نيست. نمى‏تواند جاى كار ، تلاش ، برنامه ريزى و به كار گيري تخصص در هر كاري را بگيرد، بلكه مكمل آن مى‏تواند باشد.

 بنا بر اين لازم است، هم به عوامل ظاهري توجه شود و هم به عوامل معنوي.

2- اجابت دعا هميشه آن نيست كه خواسته انسان به همان گونه و در همان زماني كه توقع دارد، برآورده شود. گاهي انسان ‌خواسته‌هايي دارد كه برآورده شدني نيست، يا اگر مستجاب شود، به ضرر او يا ديگران است، و او نمي‌داند، يا اجابت دعا به مقدمات و شرايطي نياز دارد كه فراهم نيست، يا زمان آن هنوز فرا نرسيده و. .. .

3- خدايي كه فوق العاده مهربان است و ما را خيلي بيش تر از مادر دوست دارد و ما را براي سعادت و خوش بختي آفريده، چطور ممكن است خواسته و دعاي به حق بنده اش را بشنود و ببيند و در عين حال كاري نكند؟ آيا مي خواهد ما را زجر بدهد؟ آيا مي خواهد قدرت نمايي كند؟ آيا ما را فراموش كرده؟ آيا از اداره آفرينش خود ناتوان گشته؟ آيا. .. . آيا. .. .

بدون شك چنين نيست. بلكه اشكال كار از ناحيه ماست. خداوند دوست دارد كه ما قدرتمند و دانا و باهوش و. .. باشيم. در تقدير خود آگاهانه نقش داشته باشيم. خود و ديگران را خوش بخت كنيم. بزرگ ترين خاصيت مشكلات و بلاها ، درس آموزي به ما و ايجاد حركت آگاهانه است. هر كس كه زودتر درس خود را بگيرد و حركت كند، زودتر از مشكلات رهايي مي يابد. هر كس ديرتر بفهمد يا نفهمد، بايد سر كلاس بلا بنشيند تا بالاخره آن را ياد بگيرد.

4- گاهي ميزان ايمان و باور ،صداقت، «اعتماد » و «حُسن ظن» انسان به خدا از طريق تأخير استجابت و يا عدم استجابت دعاها مورد آزمايش قرار مي گيرد، يعني تأخير در استجابت دعا براي اين هدف است كه فرد«حقيقت ايمان » و جوهر وجودي خود و ميزان «حُسن ظن» خود به خدا را آشكار نمايد، ميزان دلبستگي و علاقه و ايمانش به حقانيت خدا را نشان دهد. آيا تا آن جا با خداست و او را قبول دارد كه خدا تابع او باشد و دعاها و خواسته هايش را اجابت كند يا خود را عبد و بنده تابع خدا مي داند؟

چه بسا يكي از مهم ترين آزمايش هاي خداوند براي بندگان خوبي چون شما تاخير در اجابت ها و سنجش ميزان صبر و حسن ظن شما به خدا باشد. امام صادق (ع) مي فرمايد.

« اصل و اساس حُسن ظن به خدا، ريشه در «حُسن ايمان» و «سلامت دل» دارد. علامت و نشانه اش اين است كه هر چيزي را كه مي بيند (و هر راحتي و گرفتاري به او مي رسد) با چشم بصيرت و پاك، و نگاهي ارزشمند به آن نگرد». (1)

5-  استجابت دعا شرايطي دارد و موانعي كه براي اجابت دعا بايد شرايط را فراهم و موانع را برطرف نمود. از جمله مهم ترين موانع استجابت دعا، انجام گناه است. در دعاي كميل مي خوانيم: " اللهم اغفر لي الذنوب التي تحبس الدعا". معلوم مي شود برخي گناهاني كه دعا را بازمي‏گرداند و مانع استجابت مي‏شوند.

پي نوشت:

1. محدث النوري، مستدرك الوسائل، مؤسسه آل البيت، قم، 1408 ه. ق ، ج2، ص110.

شیخ خلیل فرا درباره جایگاه امام رضا(ع)در بین اهل سنت، گفت: اهل سنت به تمامی اهل بیت(ع) نگاه ویژه ای دارند و حتی در خطبه های نماز جمعه براین اصل تاکید میشود تا به این ترتیب همیشه این نکته برای مردم یادآوری شود که باید برای امامان احترام خاصی قائل باشند.

وی ادامه داد: اهل بیت رسول الله(ص) در میان اهل سنت، مقام بلندی دارند و اهل سنت برای آن بزرگواران احترام بسیاری قائل هستند و حقوق آنها را آنگونه که خداوند در شریعت اسلام قرار داده است رعایت می کنند.

عضو شورای برنامه ریزی مدارس اهل سنت کشور تاکید کرد: کتاب های اهل سنت مملو از مناقب و فضایل اهل بیت(ع) است. محبت و دوستی اهل بیت پیامبر بزرگ اسلام(ص) از مسایل مهمی است که به اتفاق علمای اسلام از نشانه های ایمان شناخته شده است چنانکه بغض و کینه نسبت به آنان نیز از نشانه های نفاق است.

 رئیس شورای پاسخگویی اهل سنت استان بوشهرافزود: اهل سنت در نمازهای خود به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) درود می فرستند چون نماز را بدون این سلام ناقص می دانند.

رئیس هیأت افتاء استان بوشهردر پایان خاطر نشان کرد: دوستی با اهل بیت پیامبر گرامی اسلام  نیازی به اثبات ندارد وحتی همه فرق اسلامی آن را قبول داشته وبه آن مباهات می کنند.

امام رضا (ع) به یکی از شیوه‌های تربیت خانوادگی اشاره کرد.

یکی از دغدغه‌ها مهم افراد متدین و مؤمن، شیوه دعوت اهالی خانواده به ویژه فرزندان به ارزش‌های الهی است. متأسفانه گاهی افراد با برخوردهای نسنجیده که البته برخاسته از یک نوع حس دلسوزی است، سعی دارند اطرافیان را دعوت به ارزش‌های دین کنند. این رفتار به طور حتم نتیجه معکوسی را به همراه خواهد داشت.

اما نسخه‌ای که خداوند در قرآن معرفی می‌کند،‌ نمایش زیبایی‌های اخلاقی و نرمی رفتار است، آنجا که وقتی می‌خواهد یکی از علت‌های موفقیت تبلیغی پیامبر (ص) را معرفی کند، در آیه159 سوره آل‌عمران می‌فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ‏ ...؛ [ اى پیامبر ] پس به مهر و رحمتى از سوى خدا با آنان نرم‌خو شدى و اگر درشت‌خو و سخت‌دل بودى از پیرامونت پراکنده مى‏‌شدند...». به این ترتیب خیلی از اوقات نیاز به دعوت زبانی نیست بلکه گاهی بروز یک رفتار نیکو بهترین روش تبلیغی محسوب می‌شود؛ چرا که افراد با اعمال‌شان نزد دیگران شناخته می‌شوند. در این باره روایت جالب توجهی از امام صادق (ع)‌ وجود دارد. ابن ابى یعفور می‌گوید امام صادق علیه‌السلام به من گفت «مردم را به غیر از زبانتان دعوت (به دین) کنید، تا سعى و کوشش و درستى و پرهیزگارى و خویشتن دارى را از شما مشاهده کنند؛ کُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ‏ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ لِیَرَوْا مِنْکُمُ الِاجْتِهَادَ وَ الصِّدْقَ وَ الْوَرَعَ.»

امام رضا (ع) در روایتی یکی از این نوع روش‌های تبلیغی را به شیعیان خویش آموختند. ایشان ضمن بیان یکسری از توصیه‌های رفتاری، فرمودند: «در هر جمعه براى خانواده خود از میوه و گوشت چیزى تحفه ببرید تا به آمدن روز جمعه شادمان شوند؛ أَطْرِفُوا أَهَالِیَکُمْ‏ فِی کُلِّ جُمُعَةٍ بِشَیْ‏ءٍ مِنَ الْفَاکِهَةِ وَ اللَّحْمِ حَتَّى یَفْرَحُوا بِالْجُمُعَة» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏6، ص299) بنابراین شاد کردن خانواده در روز جمعه حتی با اندکی میوه یا گوشت ضمن اینکه روشی برای نمایش ارزش‎گذاری این روز در بین سایر ایام است، دعوت اهالی منزل با ارزشهای الهی را هم در پی خواهد داشت. در واقع افراد با کمی تفکر می‌توانند این دست از شیوه‌های تربیتی را کشف کنند، شیوه‌هایی که ضمن حفظ کرامت اطرافیان، هم برای خود فرد سازنده باشند و هم دیگران.

مسیحیان با استناد به برخی از آیات کتاب مقدس چنین اعتقاد دارند که خدا، در عهد جدید و عتیق خود را یک خدای واحد در سه شخص معرفی کرده‌ است. امام رضا (ع) در مناظره‌ای با عالم مسیحی این تفکر را رد کردند.

تثلیث یا سه‌گانه‌باوری یکی از اعتقادات بنیادین مسیحیت است که بر اساس آن خدای یگانه در سه شخص خدای پدر، خدای پسر (که در عیسی مسیح تجسم پیدا کرد) و خدای روح‌القدس هستند. این سه، ذات یکسانی دارند ولی از هم متمایزند. این اعتقاد در باور تمام مذاهب مسیحیت از کاتولیک، ارتدکس و پروتستان دیده می‌شود و همین مسأله این دین را از ادیان دیگر متمایز می‏‌کند؛ چرا که در هیچ دین آسمانی، چنین عقیده‌‏ای به چشم نمی‏‌خورد. از طرف دیگر مسأله تثلیث محور تعالیم دین مسیحی است. مسیحیان با استناد به برخی از آیات کتاب مقدس چنین اعتقاد دارند که خدا، در عهد جدید (و همچنین عتیق) خود را یک خدای واحد در سه شخص معرفی کرده‌ است که بعداً در قرن دوم میلادی این آموزه «تثلیث» نام گرفت از این جهت این آموزه ریشه در قرن‌های ابتدایی میلادی دارد.

امام رضا (ع) در یکی از مناظرات خویش با یک عالم مسیحی با استدلال‌های منطقی و بر اساس باورهای او به ردّ تفکر تثلیث می‌پردازد. در این باره می‌خوانیم: 

مأمون در یکی از مجالس مناظره، امام را کنار خود نشاند، مدتی با او گرم صحبت شد، سپس به جاثلیق عالم بزرگ مسیحی گفت: « ای جاثلیق، ایشان پسر عموی من، علی بن موسی الرضا، از فرزندان فاطمه، دختر پیامبراسلام، و علی بن ابی‌طالب است. دوست دارم با او بحث کنی اما انصاف را هم رعایت کنی.» جاثلیق گفت:« ای امیرمؤمنان، چگونه بحث کنم با مردی که می‌خواهد با من از کتابی سخن گوید که من آن را قبول ندارم و از سخنان پیامبری برای من دلیل بیاورد که به او ایمان ندارم؟!»

امام رضا علیه السلام در کمال آرامش فرمود: « ای نصرانی، اگر من با انجیلی که تو قبول داری، با تو بحث کنم، آیا می‌پذیری؟» جاثلیق گفت: « مگر من می‌توانم آنچه را انجیل بگوید، رد کنم؟ بله؛ به خدا قسم، حتی اگر خوشایندم نباشد و به ضررم تمام شود، هر چه انجیل بگوید قبول دارم.» امام فرمود:« اینک هر چه می‌خواهی بپرس.»

او از امام رضا علیه‌السلام اسامی حواریون (یاران نزدیک حضرت عیسی) را پرسید. امام نام آنها را یک به یک بیان کرد و سپس فرمود:« اما ما به عیسای شما به جهت ضعفی که در عبادت و روزه و نماز داشت، اعتراض داریم».

جاثلیق عصبانی شد و گفت: « من گمان می‌کردم امروز در میان ملت اسلام ، از شما داناتر کسی نیست! عیسی همه‌ی شب‌ها بیدار بود و روزها روزه می‌گرفت و در عبادت هرگز کوتاهی نمی‌کرد.»

امام فوراً فرمود:« اگر چنین است، حضرت عیسی برای چه کسی نماز می‌خواند و روزه می‌گرفت؟ شما که می‌گویید عیسی خداست!» جاثلیق چیزی نگفت.

امام فرمود:« ای جاثلیق، من زنده کردن مردگان را به دست حضرت عیسی علیه السلام انکار نمی‌کنم، ولی او به اذن خداوند مردگان را زنده می‌کرد.» جاثلیق گفت:« زنده کردن مرده از افعال خداوند است و هر کس چنین کند یا کر و کور را شفا دهد، شایسته عبادت است.»

ذکر سه مثال از زنده کردن مردگان توسط سایر انبیای الهی

امام فرمود:« الیسع (یکی از پیامبران) نیز مانند حضرت عیسی، مردگان را زنده می‌کرد و کورها را شفا می‌داد و روی آب راه می‌رفت، ولی امت او هرگز او را خدای خود ندانستند. حضرت حزقیل( یکی دیگر از پیامبران) سی و پنج هزار مرده را در یک روز زنده کرد؛ در حالی‌که شصت سال بود از دنیا رفته بودند و این مطلب در تورات هست. ای راس الجالوت! آیا این مطلب در تورات نیست؟» گفت بله هست.

امام فرمود: « قریش نزد رسول خدا آمدند و گفتند:« مردگان را زنده کن.» رسول اکرم امیرالمؤمنین علی علیه السلام را خواست و فرمود: « به گورستان برو و افرادی را که اینها نام می‌برند، صدا بزن و بگو محمد می‌گوید به اذن خداوند از جای خود حرکت کنید!» آنان زنده شدند و به رسالت پیامبر اسلام اقرار کردند. بله، پیامبر اسلام بیماران و دیوانگان را شفا می‌داد و با حیوانات سخن می‌گفت، اما ما مسلمانان او را خدای خود نگرفتیم.

همچنین یکی از انبیای بنی‌اسرائیل به امر خداوند به یک مشت استخوان پوسیده خطاب کرد که « به اذن خداوند از جای خود حرکت کنید.» آنها همه زنده شدند. ابراهیم خلیل پرندگانی را قطعه قطعه کرد و آنها را کوبید و هر قسمت را سر کوهی قرار داد؛ وقتی آنها را خواند، همه زنده شدند.

حضرت موسی با هفتاد نفر از برگزیدگان امّت خود به کوه طور رفت و آنها در اثر درخواست نابجای خود که گفتند می‌خواهیم خدا را ببینیم، به وسیله‌ی صاعقه‌ای هلاک شدند. آن‌گاه حضرت موسی دعا کرد و آنها زنده شدند. زنده کردن مردگان به دست پیامبران الهی نمونه‌های بسیار دارد.

من این داستان‌ها را نقل کردم تا نتوانی آنها را رد کنی. آیا هر کس مردگان را زنده کند باید پرستش شود؟ اگر چنین است پس همه‌ی این پیامبران باید پرستش شوند. چه می گویی؟» جاثلیق گفت:« حق به جانب تو است و خدایی جز خدای یگانه نیست.»