- سؤال

روایاتی موجود است که شیعه‌های ما داخل آتش نمی‌شوند و در بعضی از روایات آمده (یزنی الشیعی فیدخل الجنة...)؟ در مقابل روایاتی داریم که معصومین فرموده اند شیعیان ما تقوای الهی دارند و ... جمع بین این گونه روایات به چه صورتی است؟

- پاسخ

در مورد این که شیعیان بر چه اساس و ملاکی وارد بهشت می‌شوند، آیا فقط اسم شیعه بودن برای ورود به بهشت کافی است چنان که از لسان برخی از روایات استفاده می‌شود؟

و یا این که شیعه بر اساس و معیار عمل صالح و تقوی الهی وارد بهشت می‌شوند که از برخی روایات دیگر قابل استفاده است؟ خوب است هر دو دسته روایات ذکر شود و وجه جمع بیان گردد تا روشن گردد که معیار برای بهشت رفتن شیعه چیست؟

الف. دسته اول از روایات دلالت دارد که شیعه اگر شرب خمر، سرقت و یا زنا هم بکند وارد بهشت می‌شوند، چنان که در روایتی آمده است که: «جبرئیل به پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ گفت: به امت خویش بشارت ده که اگر بمیرند و شریکی برای خدا قرار نداده باشند، وارد بهشت می‌شوند. پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‌فرماید: به جبرئیل گفتم ای جبرئیل! اگر زنا و یا دزدی کرده باشند باز وارد بهشت می‌شوند؟ جبرئیل گفت: بله ولو شرب خمر کرده باشند.[۱]

ب. در مقابل روایت اول، روایت دیگری داریم که ملاک و معیار بهشت رفتن شیعه را عمل برای خدا دانسته است که اگر عمل شیعه خدایی بود وارد بهشت می‌شود. چنان که امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرمایند: از مردم پست دوری کن، همانا شیعه علی کسی است که عفت شکم و فرج (شهوت جنسی) داشته باشد (آنها را از حرام و مشتبه نگه دارد) و سخت بکوشد و جهاد کند و برای خالقش عمل کند و به ثواب او امیدوار باشد و از عقابش بترسد . اگر این گونه مردم را دیدی آنها شیعه جعفرند.[۲]

چنانچه ملاحظه شد این دو روایت ظاهراً در مقابل همدیگر قرار دارد البته روایت دوم از نظر دلالت مشکل ندارد و موافق با قرآن است که می‌فرماید: «گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقوی‌ترین شما است».[۳]

روایت اول ظهور دارد که امت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ و شیعه عاصی وارد بهشت می‌شوند، آیا واقعا چنین است؟ وجه جمع این دو روایت این است که روایت اول را حمل به جایی می‌کنیم که شیعه عاصی اگر توفیق بر توبه پیدا کند، بعد از پذیرش توبه وارد بهشت می‌شوند، چنان که در ادامه روایت اول خود صدوق ره نیز بیان کرده است که: «اگر شیعه عاصی موفق به توبه شد داخل بهشت می‌شود»[۴] قرآن کریم نیز می‌فرماید: «اوست که توبه بندگانش را می‌پذیرد و از بدیها و گناهان در می‌گذرد و آنچه می‌کنید می‌داند»[۵] امام علی ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: هیچ واسطه و شفیعی کاراتر از توبه نیست.[۶]

ممکن است روایت اول را نیز چنین توجیه کرد که شیعیان عاصی بلافاصله بعد از مرگ وارد بهشت نمی‌شوند، بهشت رفتن شیعه مطلق است ممکن است بعد از پاک شدن در دنیا به وسیله مجازات و اجرای حد و قصاص،[۷] یا به وسیلة‌عذاب‌هایی که در قبر و عالم برزخ می‌بیند سرانجام با شفاعت وارد بهشت ‌شوند. چنان که امام صادق ـ علیه السّلام ـ در جواب سؤالی که در مورد بهشت رفتن شیعیان عاصی شده است می‌فرمایند: ... سوگند به خدا که همه شیعیان وارد بهشت می‌شوند. راوی می‌گوید: به امام گفتم فدایت گردم، آیا اگر گناهان کبیره زیادی مرتکب شده باشند باز هم وارد بهشت می‌شوند، حضرت فرمود: در قیامت همه شان به وسیله شفاعت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ مطاع و جانشینان وی وارد بهشت می‌شوند، ولی من به خدا در برزخ دربارة شما بیمناکم. راوی می‌گوید: عرض کردم: برزخ چیست؟ امام فرمود برزخ همان قبر است از زمان مرگ تا روز قیامت.[۸]

بنابراین، هر دو روایت قابل جمع است؛ زیرا روایت اول حمل می‌شود بر جایی که شیعه عاصی اگر موفق به توبه گردید وارد بهشت می‌شوند و ممکن است مراد از روایت اول این باشد که شیعیان گناهکار بعد از مجازات در دنیا، قبر و عالم برزخ به وسیله شفاعت وارد بهشت می‌شوند.

روایت دوم نیز ملاک بهشت رفتن شیعه را تقوی و عمل برای خدا دانسته و روحیه امیدواری را در دل شیعیان زنده کرده است و از نظر دلالت هم موافق با قرآن است.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱. عدل الهی، شهید مطهری.

۲. آموزش عقاید، آیت الله مصباح.

پی نوشت ها:

[۱] . ابی جعفر محمد بن علی بن الحسین بن بابویه القمی، التوحید، چاپخانه حیدری، تهران، مکتبه الصدوق، ص ۲۶، باب اول، ح ۲۴.

[۲] . کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، بیروت، دار صعب، چاپ چهارم، ص ۲۳۳، کتاب الایمان والکفر، باب المؤمن و علامته، و...، ح ۹.

[۳] . حجرات/ ۱۳.

[۴] . ابی جعفر محمد بن علی بن الحسین بابویه القمی، التوحید، پیشین.

[۵] . شوری/ ۲۵.

[۶] . ری شهری، محمد، میزان الحکمه، مکتبه الاعلام الاسلامی، ج الف ـ ت، ص ۵۴۱، توبه.

[۷] . من اذنب ذنباً فعوقب به فی الدنیا، لم یعاقب به فی الاخرة؛ نوری، محمد، مستدرک الوسایل، ج ۱۸، ص ۳۶، باب نوادر.

[۸] . کلینی، محمد بن یعقوب، الفروع من الکافی، چاپ سوم، بیروت، دار صعب، کتاب الجنایز، باب ما ینطق به موضع القبر، ج ۳، ص ۲۴۲.

 بخش انگلیسی رسانه دولتی صدای آمریکا به نقل از یک مقام ارشد طالبان مدعی شده «همه نیروهای اشغالگر خارجی» لحظاتی پیش از افغانستان خارج شدند. 

 رسانه های آمریکایی اعلام کردند آخرین گروه از نیروهاى نظامى آمریکا فرودگاه کابل را بوسیله هواپیمای C17 گلوب مستر ترک کردند.

بر اساس اعلام این رسانه‌ها 3 هواپیمای ترابری نظامی آمریکایی C17 فرودگاه کابل را قبل از نیمه شب به وقت محلی ترک کرده و کنترل کل فرودگاه کابل به طالبان واگذار شد.

شمار افراد خارج شده از افغانستان 114 هزار نفر بوده است که 6 هزار نفر آنان شهروندان آمریکایی بوده اند.

پیشتر اعلام شده بود 300 هزار نفر همکاران آمریکا و خانواده هایشان در افغانستان هستند که نشان می دهد بیش از نیمی از این افراد از خروج جا مانده‌اند.

 سخنگوی طالبان خروج آمریکایی‌ها را تایید کرد 

 ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان خروج آخرین سرباز اشغالگر آمریکایی را تایید کرد.

 پنتاگون پایان مأموریت خود در افغانستان را اعلام کرد 

وزارت دفاع آمریکا، پایان حضور 20 ساله خود در خاک افغانستان را تأیید کرد.

به گزارش اسپوتنیک، ژنرال «کنت مک کنزی» سخنگوی پنتاگون گفت که نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج شده و ماموریت در این کشور اکنون به پایان رسیده است.

وی در جریان یک جلسه توجیهی گفت: با خروج نیروها، ماموریت بیست ساله به پایان می رسد.

پیش از این، «جان کربی» سخنگوی پنتاگون اعلام کرد: عملیات در افغانستان به زودی تمام می‌ شود اما تلاش‌ های ما برای حمایت از امدادرسانی ادامه می‌ یابند و به رغم اینکه ماموریت خطرناکی است اما ما قدرت ادامه عملیات با ادامه خروج نیروهایمان را داریم.

از سوی دیگر ، فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) اعلام کرد که سفیر آمریکا با آخرین پرواز، افغانستان را ترک کرده است.

صحبت‌الله رحمانی درباره آخرین وضعیت اعزام زائران ایرانی به کربلای معلی اظهار کرد: در جلسه روز گذشته ستاد اربعین، مقرر شد در صورت پذیرفتن عراق، اعزام زائران برای اربعین با رعایت پروتکل‌های بهداشتی صورت گیرد.

وی درباره تعداد زائران اعزامی به عراق برای اربعین حسینی(ع) امسال یادآور شد: درباره تعداد زائران صحبتی نشده است زیرا عراق هنوز هیچ‌گونه دستورالعملی به‌صورت رسمی صادر نکرده است با این حال ایران آمادگی اعزام زائران در صورت مشخص شدن تعداد زائران را دارد.

معاون عتبات عالیات سازمان حج و زیارت درباره سفر اخیر وزیر امور خارجه کشورمان به عراق نیز تصریح کرد: طبق آنچه در اخبار خواندم در سفر عبداللهیان به عراق، صحبت‌هایی درباره اعزام زائران مطرح شده است اما از سوی عراق پاسخی مطرح نشده است البته مرسوم است که در این نوع جلسات، پاسخ مثبت یا منفی اعلام نمی‌شود و فقط قول پیگیری می‌دهند.

وی افزود: به هر ترتیب برای هر تعداد زائری که برای اعزام اعلام کنند، آمادگی ثبت‌نام وجود دارد و موکب‌ها نیز آماده ارائه خدمات هستند؛ اگر اعلام کنند تنها افرادی که دو دوز واکسن دریافت کرده‌اند مجاز به اعزام هستند، انتخاب زائران بین این دسته از افراد صورت خواهد گرفت.

رحمانی خاطرنشان کرد: مردم نباید فریب فضای مجازی و دلال‌ها را بخورند مانند روز عاشورا که برخی زائران را به نجف بردند، بازگرداندند و آنها را سرکیسه کردند، هیچ کس هم با آنها برخورد نمی‌کند در صورتی که تعداد آنها اندک است.

وی افزود: برخی افراد برای سفر به عراق، ویزای تجاری دریافت می‌کنند زیرا ویزای زیارت از ابتدای کرونا تاکنون صادر نمی‌شود و کاروان زیارتی هم اعزام نشده است اما سفرهایی که در فضای مجازی تبلیغ می‌شود بین 3 تا 8 میلیون برای ویزا دریافت می‌کنند این در حالی است که ما خواسته‌ایم با این افراد برخورد شود!

معاون عتبات سازمان حج و زیارت گفت: اگر قرار به اعزام زائر باشد، سازمان حج و زیارت، سازمان رسمی برای انجام این کار است و می‌تواند این امور را مدیریت کند اما متأسفانه این موضوع به حال خود رها شده است البته تعداد آنها زیاد نیست زیرا افراد کمی می‌توانند با پرداخت هزینه‌های بالا به عراق سفر کنند.

وی در پاسخ به اینکه "آیا با دیر اعلام شدن موضع عراق برای اعزام‌های اربعین، فرصت از دست نمی‌رود؟" گفت: بله، سال گذشته هم تا نزدیک به اربعین هیچ پاسخی ندادند و در نهایت گفتند هر کشور می‌تواند دو تا سه هزار نفر اعزام کند اما آن زمان برای ما امکان‌پذیر نبود.

رحمانی ادامه داد: اگر قرار به اعزام زائران باشد طی دو روز می‌توان برای 500 هزار نفر ویزا صادر کرد و در صورت مجوز عراقی‌ها، امکان صدور ویزا در سفارت عراق، کنسولگری مشهد، خوزستان و کرمانشاه نیز وجود دارد، چنانچه شرایط برای این امر فراهم شود، ویزا طبق توافق گذشته دو کشور، رایگان خواهد بود.

وی یادآور شد: در زمان حاضر هزینه‌ای که برای ویزا پرداخت می‌شود برای ویزای تجاری است البته سفیر عراق می‌گفت این نوع ویزا نیز رایگان است اما مشخص نیست چرا عده‌ای این رقم را می‌پردازند که باید از سوی دستگاه‌های نظارتی پیگیری شود.

اشکان ممبینی کارشناس امور بین‌الملل: آمریکا در حالی افغانستان را ترک می‌کند که بیش از دو دهه به ماجراجویی در این کشور پرداخته و علاوه بر 2 تریلیون دلار هزینه، موجب کشته شدن هزاران نظامی و غیرنظامی در افغانستان شد و اکنون بدون داشتن تقریبا هیچ چیزی برای افتخار کردن، در حال پایان دادن به این ماجراجویی است؛ جنگی که با شکست فجیع به پایان رسید و جو بایدن، رئیس جمهوری فعلی این کشور می‌گوید: ماموریت ما در افغانستان هرگز ساخت کشور نبوده بلکه ما بر مبارزه با تروریسم و جلوگیری از حملات به خاک آمریکا متمرکز هستیم.

آنچه بایدن گفت به شکل ویژه آمریکا را محکوم می‌کند زیرا او آشکارا و صراحتا از شکست آمریکا در تحقق بخشیدن به آنچه با اشغال افغانستان دنبال می‌کرد، می‌گوید و با وجود تمامی وعده‌های کشورش برای پایان دادن به طالبان و نابودی آن، این گروه در افغانستان گسترش یافته و مردم افغانستان نیز در طول 20 سال اشغالگری آمریکا علی‌رغم تمامی ادعاهای مطرح شده در مورد ایجاد یک عصر جدید برایشان، با شرایط امنیتی و معیشتی دشواری مواجه بوده‌اند.

نقش آمریکا در افغانستان تنها به غارت منابع آن محدود نشده بلکه شامل برهم زدن امنیت و ثبات این کشور نیز می‌شود. طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر در سال 2019، نیروهای افغان مورد حمایت سیا، بدون طی روال قانونی حکم‌های اعدام را اجرا کرده و بدون اینکه محاکمه شوند، مرتکب جنایات دیگری شدند به این شکل که این نیروها در یورش‌های شبانه غیرنظامیان را به شکلی غیرقانونی به قتل رسانده و زندانیان را مخفی کرده و به برخی زیرساخت‌های بهداشتی به بهانه اینکه شورشی‌ها را مداوا کرده بودند، حمله کردند.

به هر حال شکست آمریکا در افغانستان هر روز ابعاد تازه تری به خود می‌گیرد و رازهای بیشتر را آشکار می‌سازد. افغانستان یک نمونه زنده از سیاست خارجه آمریکا است که اهداف و توجیه‌های واهی را ایجاد می‌کند تا به کشورها یورش نظامی ببرد و اگر نتواند، با اعلام جنگ اقتصادی و سیاسی به آنها یورش می‌برد تا منافع خود را محقق کند و سپس آنها را با آن سرنوشتی که برایشان رقم زده، رها می‌کند.

افغانستان تنها نمونه نیست و در طول تاریخ موارد زیادی از این قبیل وجود داشته مانند جنگ ویتنام از سال 1962 تا 1975 ، جنگ عراق 2001 تا 2003 و افغانستان از 2001 تاکنون و اینها تنها بخشی از سیاست‌های شکست خورده آمریکا در حوزه سیاست خارجی این کشور می‌باشد که در هر مورد جز ایجاد نا امنی و بی ثباتی در آن کشور، نتیجه دیگری نداشته است. 

استراتژی‌های آمریکا در افغانستان، علی‌رغم تجربه روشن شکست پرهزینه، چندین بار اشغالگری و تجاوز و جنگ آمریکا با کشورهای دیگر و نیز اطلاعات دقیق از وضعیت داخلی افغانستان، بافت قومی، سیطره سنت و مذهب بر زندگی جمعی، ساختار سیاسی و تجربه ده ها سال جنگ خونین داخلی و سلطه تروریسم، همواره نامطمئن و عاری از پشتوانه های عمیق و راهبردی و مجرب بوده است.

همه این راهبردها با شکست مواجه شده‌اند؛ چه در عرصه وارد کردن الگوی دموکراسی امریکا با مؤلفه‌ها و شاخصه‌های ایدئولوژی سیاسی و فکری لیبرالیسم، چه در زمینه دولت سازی و ایجاد ساختارهای مدرن حکومت و قانون و چه در خصوص برقراری امنیت و استقرار ثبات و انهدام تهدیدها و سرکوب عوامل مخرب و نابودی هسته های زایش و افزایش بحران در بیرون و درون مرزهای افغانستان.

در هر صورت مسئله افغانستان از دیدگاه روابط بین الملل یک مسئله مهم است که هر گونه تغییر و تحول در این کشور بر سایر بازیگران عرصه بین الملل به خصوص کشورهای همسایه تاثیر گذار خواهد بود. کشورهای همسایه افغانستان به‌طور خاص و کشورهای اسلامی و جامعه جهانی  وظیفه دارند با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارند در جهت ایجاد صلح ، امنیت و ثبات تلاش کنند.

جمهوری اسلامی ایران با توجه به توانمندی بالایی که در حل و فصل مناقشات بین المللی دارد همیشه خواستار کاهش فوری تنش، احترام به حاکمیت قانون و گفت‌وگوی موثر است و تنها راه حل این بحران در افغانستان، اتحاد همه اقوام و گروه های سیاسی  و تشکیل دولت فراگیر متشکل از تمام اقوام این کشور است.

آقای «رونی پراستیو یولیانتارو» سفیر اندونزی در جمهوری اسلامی ایران با حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی در محل بعثه مقام معظم رهبری دیدار و گفتگو کرد.
در این دیدار که حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی خیاط معاون امور بین‌الملل بعثه مقام معظم رهبری نیز حضور داشت، سرپرست حجاج ایرانی، زمینه‌سازی برای توسعه روابط دو کشور در حوزه حج و زیارت را مثبت ارزیابی کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تجربیات خود را در این حوزه به اندونزی منتقل کند.
وی با بیان اینکه ایران و اندونزی در ادوار گذشته همکاری‌های بسیار خوبی داشته اند،  خاطرنشان کرد: اندونزی نقش تاثیرگذاری در عرصه بین‌المللی و سازمان‌های جهانی دارد و تعاملات دو طرف می‌تواند به افزایش همکاری‌ها منجر شود.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با اشاره به اینکه حج فرصت ارزشمندی برای جوامع اسلامی است، یادآور شد: حج بهترین فرصت برای ارتباط با خدا و خلق خدا به شمار می‌آید؛ اما متاسفانه به دلیل شیوع ویروس کرونا برای دومین سال این برنامه عبادی تعطیل شد و برای کشورهای اسلامی انجام آن امکان پذیر نبود. شایسته بود که زمینه‌ انجام حج برای مسلمانان کشورهای مختلف حتی به صورت محدود و با رعایت پروتکل های بهداشتی فراهم و عطر حج در جهان منتشر میشد.
وی ضمن اظهار تاسف از افزایش آمار تلفات شیوع ویروس کرونا در جهان به ویژه در دو کشور ایران و اندونزی، ابراز امیدواری کرد که با افزایش تولید و تزریق واکسن کرونا، این ویروس منحوس از همه کشورها برچیده شود و مسلمانان بتوانند در حج آینده این فریضه را به خوبی انجام دهند. 
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب با اشاره به اینکه حج سبب تقویت معنویت و افزایش روحیه ستایش خداوند و عبودیت در میان مردم می شود، تصریح کرد: حج بهترین فرصت برای وحدت جهان اسلام و نشان دهنده اقتدار مسلمانان جهان است.
سرپرست حجاج ایرانی با اشاره به انجام فعالیت‌های پژوهشی بعثه مقام معظم رهبری در حوزه حج و زیارت، افزود: تدوین و انتشار بیش از یک هزار عنوان کتاب در حوزه حج و زیارت از افتخارات بعثه مقام معظم رهبری است، به همین منظور آماده همکاری جهت برگزاری دوره های آموزشی مشترک برای کارگزاران، انتقال تجارب و همایش‌های بین‌المللی با کشور اندونزی هستیم.
دراین دیدار سفیر اندونزی با اشاره به موضوع‌های عنوان شده توسط نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت برای توسعه همکاری‌های دو کشور در این حوزه ، تأکید کرد: آمادگی داریم با سفر وزیر امور دینی اندونزی شاهد تعاملات و ارتباطات بیشتر دو کشور در حوزه حج و زیارت باشیم.
آقای«رونی پراستیو یولیانتارو» ازبرگزاری نشست های مشترک و استفاده از تجربیات دوکشور ایران و اندونزی در حوزه حج و زیارت استقبال کرد و یادآور شد: ایران ارتباط بسیار خوبی با اندونزی دارد و در حوزه های مختلف فعالیت های مشترک انجام می دهد که امضای تفاهم نامه بهداشتی در روزهای اخیر شاهد براین مدعاست.
وی همچنین با ابراز تاسف از تعطیلی حج به دلیل شیوع ویروس کرونا، خاطرنشان کرد: امسال برای دومین سال زائران این کشور از حضور در سرزمین وحی محروم شدند و در پی این تعطیلی بیش از پنج میلیون زائر، حج شان به تعویق افتاد.

امام صادق علیه السلام:

مَن ماتَ مُنتَظِرًا لِهذَا الأَمرِ کانَ کَمَن کانَ مَعَ القائِمِ فی فِسطاطِهِ ، لا بَل کانَ کَالضّارِبِ بَینَ یَدَی رَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله بِالسَّیفِ .

کسی که در حال انتظار این امر [ظهور قائم] از دنیا برود، همانند کسی است که با قائم در خیمه او باشد، نه، بلکه همانند کسی است که پیشاپیش رسول خدا صلی الله علیه و آله شمشیر زند.

کمال الدین : ۳۳۸ / ۱۱ عن المفضّل بن عمر