شبکه المیادین به سندی از پیش‌نویس قطعنامه مشترک ایران، روسیه، چین و کشورهای دیگر درباره ممنوعیت هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای زیر نظارت آژانس دست یافته است.

 بر اساس  پیش‌نویس این قطعنامه، باید هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممنوع شود.

پیش‌نویس این قطعنامه تاکید دارد حملات به تأسیسات هسته‌ای خطرات جدی برای نظام نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، صلح و امنیت بین‌المللی و ایمنی و امنیت مواد هسته‌ای ایجاد می‌کند.

در ادامه پیش‌نویس قطعنامه بر حق کامل و تغییرناپذیر در انجام تحقیقات، تولید و بکارگیری انرژی صلح آمیز هسته‌ای تاکید شده است.

همین طور در این سند منتشر شده توسط المیادین تاکید شده است که آژانس انرژی اتمی باید نقش خود را در جلوگیری از هرگونه آسیب به فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای بر اثر حملات یا تهدیدات تضمین کند.

در پیش‌نویس این قطعنامه همچنین حملات "عمدی و غیرقانونی" انجام‌شده در ژوئن 2025 علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای ایران محکوم شده است.

 میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، اعلام کرد که روسیه به همراه چین، نیکاراگوئه و ونزوئلا در تدوین پیش‌نویس قطعنامه ایران برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای مشارکت داشتند.

شبکه المیادین به سندی از پیش‌نویس قطعنامه مشترک ایران، روسیه، چین و کشورهای دیگر درباره ممنوعیت هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای زیر نظارت آژانس دست یافته است.

 بر اساس  پیش‌نویس این قطعنامه، باید هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممنوع شود.

پیش‌نویس این قطعنامه تاکید دارد حملات به تأسیسات هسته‌ای خطرات جدی برای نظام نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، صلح و امنیت بین‌المللی و ایمنی و امنیت مواد هسته‌ای ایجاد می‌کند.

در ادامه پیش‌نویس قطعنامه بر حق کامل و تغییرناپذیر در انجام تحقیقات، تولید و بکارگیری انرژی صلح آمیز هسته‌ای تاکید شده است.

همین طور در این سند منتشر شده توسط المیادین تاکید شده است که آژانس انرژی اتمی باید نقش خود را در جلوگیری از هرگونه آسیب به فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای بر اثر حملات یا تهدیدات تضمین کند.

در پیش‌نویس این قطعنامه همچنین حملات "عمدی و غیرقانونی" انجام‌شده در ژوئن 2025 علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای ایران محکوم شده است.

 میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، اعلام کرد که روسیه به همراه چین، نیکاراگوئه و ونزوئلا در تدوین پیش‌نویس قطعنامه ایران برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای مشارکت داشتند.

عنایات کریمانه حضرت معصومه(س) به مشتاقانش، سابقه‌ای دیرینه دارد. این روایات، گواهی می‌دهند که تقدم در حضور و ابراز ارادت به ساحت مقدس آن حضرت، همواره پاسخ و پاداشی الهی را به همراه داشته است.

راوی می گوید: نزد امام صادق علیه السلام رفتم و دیدم آن بزرگوار با کودکی که در گهواره است سخن می گوید.

با تعجب از آن حضرت پرسیدم: آیا شما با کودکی که در گهواره است سخن می گویید؟

آن حضرت فرمود: آری اگر تو هم مایل هستی نزد او بیا و با او حرف بزن؛ نزدیک رفته به کودک سلام کردم، کودک جواب مرا داد و فرمود:

نامی را که برای دختر خود انتخاب کرده ای عوض کن زیرا خداوند آن نام را دوست ندارد.

خداوند چند روز پیش به من دختری عطا کرده بود که من نام او را حمیرا گذاشته بودم.

سخن گفتن نوزاد اطلاع او از اخبار پنهانی و نهی از منکر او مرا به تعجب واداشته و بهت زده کرده بود، امام صادق علیه السلام به من فرمود: «تعجب نکن زیرا این نوزاد پسرم موسی است؛ خداوند از او دختری به من عنایت خواهد کرد که نامش فاطمه است و در سرزمین قم به خاک سپرده می شود و هر کس او را زیارت کند بهشت بر او واجب می گردد.»

به مناسبت بیست و سوم ربیع الاول، سالروز ورود پرخیر و برکت بانوی کریمه حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها به شهر قم، به این نکته اشاره می‌کنیم که این حضور کوتاه، تحولی بزرگ در تاریخ ایران رقم زد. قم به برکت مضجع شریف ایشان، به کانون علمی و معنوی اهل‌بیت علیهم‌السلام بدل شد و نقشی بنیادین در گسترش تشیع ایفا کرد.

نقش حضرت معصومه‌ سلام‌الله‌علیها در گسترش تشیع در ایران

هجرت حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها از مدینه به قم را باید نقطه عطفی بزرگ در تاریخ تشیع ایران دانست. اگرچه ایشان تنها حدود ۱۷ روز در قم اقامت داشتند، اما برکت حضور و سپس دفن این بانوی کریمه، قم را به کانون علمی و معنوی تشیع بدل ساخت؛ شهری که بعدها به «ام‌القرای شیعه» شهرت یافت.

هجرتی تاریخ‌ساز

هجرت حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در میان سلسله هجرت‌های یکصد ساله شیعیان از نیمه قرن دوم تا نیمه قرن سوم هجری جایگاهی ممتاز دارد. این هجرت همانند هجرت امام رضا علیه‌السلام، سبب شد ایران به تدریج چهره‌ای تازه به خود گیرد و مسیر فرهنگی آن به سوی آموزه‌های اهل‌بیت علیهم‌السلام تغییر یابد [۱][۲][۳].

قم؛ قلب تپنده تشیع

قم از همان آغاز به برکت مضجع شریف حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، به پناهگاه مؤمنان و مأمن عالمان و محدثان تبدیل شد. سفارش‌های مکرر ائمه اطهار علیهم‌السلام درباره زیارت ایشان جایگاه این بانوی کریمه را بیش از پیش آشکار می‌سازد. از جمله روایت شده است:

«هرکس دخترم را در شهر قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.»

«هرکس خواهرم را در شهر قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.»

«هرکس عمه ما را در شهر قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.»

این فضیلت‌ها باعث شد شیعیان برای زیارت به قم بیایند و بسیاری همانجا ساکن شوند. بدین ترتیب، قم به‌سرعت به یکی از پرترددترین شهرهای اسلامی و پایگاه اصلی تشیع بدل گشت [۴][۵].

رازی قزوینی در قرن ششم می‌نویسد: «مقبره حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها مورد زیارت خاص و عام است، حتی پادشاهان و امرای حنفی و شافعی به زیارت آن تربت تقرب می‌جویند» [۶]. همچنین منابع قرن چهارم از حضور مردم ری و دیگر نواحی در زیارت این بانوی بزرگوار سخن گفته‌اند [۷].

منطقه جبال و تأثیر قم بر شهرهای اطراف

منطقه «جبال» در منابع تاریخی به ناحیه‌ای گسترده گفته می‌شد که شهرهایی چون اصفهان، زنجان، قزوین، همدان، دینور، ری و کرمانشاه را در بر می‌گرفت [۱۱]. قم که در میانه این منطقه قرار داشت، با مرکزیت مرقد حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، به کانونی برای نشر معارف شیعی بدل شد و اندک‌اندک بر همه این شهرها اثر گذاشت.

مورخان گزارش داده‌اند که تشیع در شهرهایی چون ری و کاشان به شدت متأثر از قم و عالمان آن بوده است [۸][۹][۱۰].

رفت‌وآمد بازرگانان، زائران و دانش‌طلبان از این مناطق به قم، کانالی برای انتقال فرهنگ شیعی فراهم آورد. حتی شهرهایی که از نظر جغرافیایی در حوزه نفوذ قم نبودند، مانند برخی مناطق کرمان، به واسطه ارتباطات علمی و فرهنگی با قم، پذیرای اندیشه‌های شیعی شدند.

نقش اشعریان و محدثان قمی

در همین دوره، خاندان اشعری در قم نفوذ فراوانی داشتند و ارتباط مستقیم با ائمه علیهم‌السلام برقرار می‌کردند [۱۲]. صدها محدث و شاگرد اهل‌بیت در این شهر حضور یافتند و میراث حدیثی شیعه را حفظ و منتقل کردند [۱۳]. چنین فضایی موجب شد تشیع مناطق جبال، و به تبع آن بخش‌های وسیعی از ایران، تحت‌تأثیر مستقیم قم قرار گیرد [۱۴][۱۵].

حوزه علمیه قم؛ میراث حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها

یکی از ثمرات اصلی حضور حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در قم، پایه‌گذاری حوزه علمیه این شهر بود. گزارش‌ها حاکی از آن است که در قرن چهارم، بیش از ۲۰۰ هزار دانشمند در این خطه حضور داشته‌اند [۱۶].

کوشش‌های علمی عالمان قمی منجر به نگارش صدها اثر شد که بسیاری از آن‌ها به دیگر مراکز علمی اسلامی منتقل گردید و در گسترش تشیع سهم بسزایی ایفا کرد [۱۷]. از جمله، کتاب مائة منقبة نوشته ابن شاذان قمی در مسجدالحرام تدریس می‌شد [۱۸].

جمع‌بندی

هجرت و دفن حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در قم، باعث شد این شهر به محور اصلی تشیع در ایران بدل شود. قم نه‌تنها فرهنگ شیعی را در منطقه جبال و شهرهای اطراف چون ری، کاشان، آوه و فراهان گسترش داد، بلکه به مرور بر مناطق دورتر مانند کرمان نیز تأثیر گذاشت.

سفارش‌های مکرر ائمه علیهم‌السلام در فضیلت زیارت آن حضرت، قم را به مقصد دائمی شیعیان تبدیل کرد. از دل این مرکز، حوزه‌ای علمی و فرهنگی پدید آمد که قرن‌هاست در سطح جهانی پرچمدار نشر معارف اهل‌بیت علیهم‌السلام است.

بی‌شک، راز ماندگاری و اقتدار تشیع در ایران، در برکت وجودی حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها ریشه دارد.

پی‌نوشت‌ها:

۱. تاریخ قم، ص ۳۰۸؛ خلاصة البلدان، ص ۱۱۷.

۲. فرهنگ و تمدن اسلامی در قم – قرن سوم هجری، ص ۱۲۸.

۳. حریم مطهر بانوی عالی‌قدر اهل بیت حضرت معصومه (س)، مقدمه استاد دوانی، ص ۳۴.

۴. تاریخ قم، صص ۳۰۹ – ۳۱۱؛ بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۲۶۵؛ زاد المعاد، ص ۵۴۷.

۵. شناخت‌نامه قم و حضرت معصومه، ص ۲۲۸.

۶. النقض، ص ۵۸۸.

۷. تاریخ قم، ص ۳۰۸.

۸. تاریخ قم، ص ۳۱۸ – ۳۱۹؛ کاشان در مسیر تشیع، ص ۱۲۰ – ۱۲۴؛ تاریخ گسترش تشیع در ری، ص ۳۲.

۹. تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن نهم هجری، ص ۱۱۷ – ۱۳۲.

۱۰. مناسبات اهل بیت با ایرانیان، ص ۱۹۵؛ شناختنامه قم، ج ۵، ص ۳۶۳ – ۳۶۴.

۱۱. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج ۲، ص ۹۹.

۱۲. پیشگامان تشیع در ایران، ص ۵۶.

۱۳. تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا پایان قرن نهم هجری، ص ۳۰۸.

۱۴. تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ص ۳۲۶.

۱۵. قم‌نامه، ص ۱۴۳.

۱۶. مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ج ۱، ص ۴۷۸.

۱۷. جباری، مکتب حدیثی قم، ص ۱۰۸.

۱۸. «کنز الفوائد»، ج ۲، ص ۵۵؛ «دائرة المعارف بزرگ اسلامی»، ج ۴، مدخل: «ابن شاذان»، ص ۵۲ – ۵۳.

کرامات و معجزات اهل بیت و اولیای خدا، نشانه‌هایی از عالم غیب و محبت بی‌پایان آنان به بندگان است. داستان زیر، روایتی شنیدنی از لطف ویژه حضرت فاطمه معصومه (س) به زائرانش را نقل می‌کند.

خادم و کلیددار حرم که مکبر مرحوم آقای روحانی از علمای قم بود، می‌گوید: شبی از شب‌های سرد زمستان، در خواب حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) را دیدم که فرمود:

«بلند شو و بر سر مناره‌ها چراغ روشن کن.»

از خواب بیدار شدم، ولی توجهی نکردم.

مرتبهٔ دوم، همان خواب تکرار شد و من بی‌توجهی کردم.

در مرتبهٔ سوم، حضرت فرمود: «مگر نمی‌گویم بلند شو و بر سر مناره چراغ روشن کن؟!»

من هم از خواب بلند شدم، بدون آن‌که علت آن را بدانم، در نیمه‌شب بالای مناره رفته و چراغ را روشن کردم و برگشتم و خوابیدم.

صبح بلند شدم و درِ حرم را باز کردم و بعد از طلوع آفتاب، از حرم بیرون آمدم و با دوستانم کنار دیوار و زیر آفتاب زمستانی نشسته، صحبت می‌کردیم که متوجه صحبت چند نفر زائر شدم که به یکدیگر می‌گفتند:

«معجزه و کرامت این خانم را دیدید؟ اگر دیشب در این هوای سرد و با این برف زیاد، چراغ منارهٔ حرم این خانم روشن نمی‌شد، ما هرگز راه را نمی‌یافتیم و در بیابان هلاک می‌شدیم.»

خادم می‌گوید: من نزد خود متوجه کرامت و معجزهٔ حضرت و نهایت محبت و لطف او به زائرینش شدم.

اهل بیت پیامبر (ع)، مظهر رحمت بی‌منتهای الهی و درهای رهایی بخشی هستند که کراماتشان تاریخ را درنوریده است. در میان این خاندان نورانی، حضرت فاطمه معصومه (س) بانوی کریمه ای هستند که آستان ملکوتی‌شان در دیار قم، برای دوست و غریب، مرجع حاجت و مأمن درماندگان است. آنچه پیش روست، روایت گویایی از یکی از این کرامات بی‌شمار است که تقدیم حضور شما می‌شود.

آیت‌الله سیدشهاب الدین مرعشی نجفی نقل می‌کنند:

«وقتی از نجف اشرف به شهر قم مهاجرت کردیم، منزل محقری را در پایین شهر اجاره کردیم و با نهایت فقر و قناعت روزگار می‌گذراندیم. زن صاحب‌خانه بسیار بداخلاق و سخت‌گیر بود و ایراد فراوانی می‌گرفت. حتی موقع شستن رخت و لباس، با همسر من دعوا می‌کرد و می‌گفت: «رخت‌ها را ببرید کنار رودخانه بشویید تا چاه منزل پر نشود.»

یک روز بر سر این موضوع با همسرم دعوا و سر و صدای بسیار کرد. من حوصله‌ام سر آمد و دلتنگ شدم و قلبم پریشان شد. چاره‌ای نیافتم، جز اینکه با آن حالت پریشان برخاستم و به حرم حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) مشرف شدم و با آن حضرت راز و نیاز کردم.

پس از سلام و زیارت و نماز، متوسل به آن حضرت شده، آن بزرگوار را به درگاه خداوند شفیع قرار دادم و عرض کردم: «بی‌بی جان من، میهمان تو هستم و به آستان تو پناه آورده‌ام. از خدا بخواه که مرا از این گرفتاری مستاجری خلاص کند.»

دعا و گریه کرده، برگشتم. چند روزی نگذشته بود که نامه‌ای از عمویم از شهر تبریز به دستم رسید. نامه را خواندم و دیدم نوشته بود:

«من نذر کرده بودم که اگر حاجتم روا شود، برای یک طلبه‌ای که در قم درس می‌خواند و خانه ندارد، یک باب خانه بخرم. اکنون حاجتم روا شده، خواستم به نذرم وفا کنم و چون دیدم شما نیز خانه ندارید، ترجیح دادم که پول خانه را به شما بدهم. لذا مبلغ ششصد تومان حواله دادم که بروید در بازار قم از حاج محمدحسین یزدی تحویل بگیرید.»

بدین وسیله خداوند به برکت حضرت فاطمه معصومه (سلام‌الله‌علیها)، ما از گرفتاری مستاجری خلاص کرد.»

امام صادق علیه‌السلام:

اِذا ارادَ اَحدُکُم أَن یُستجابَ لَهُ فَلیُطَیّبْ کَسْبَهُ وَ لِیَخْرُجْ مِن مَظالِمِ النّاسِ.

اگر کسی بخواهد دعایش مستجاب شود، باید درآمدش حلال و پاک باشد و از حقّ الناس و مظالم دیگران در امان باشد.

بحارالأنوار، ج ۹۳، ص ۳۲۱

دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران روز یکشنبه بیانیه‌ای درباره ترتیبات امضاشده میان «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قاهره و چگونگی تعامل بین ایران و آژانس در شرایط جدید که به همکاری‌ها بعد از حملات نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان می‌پردازد، منتشر کرد.

متن بیانیه شورای عالی امنیت ملی به شرح زیر است:

۱- متن این ترتیبات در کمیته هسته‌ای شورای عالی امنیت ملی مورد بررسی قرار گرفته و آنچه به امضا رسیده، در مجموع همان چیزی است که مصوب این کمیته بوده است.

۲- کمیته هسته‌ای که متشکل از مسئولان ارشد نهادهای مختلف ذی‌ربط است، در همه ادوار از جانب شورای عالی امنیت ملی مأذون به تصمیم‌گیری بوده و در این زمان نیز مطابق روال معمول عمل کرده است.

۳- در مورد تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس ایران که از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی مورد حمله واقع شده:

اولاً؛ پس از ایجاد شرایط لازم امنیتی و ایمنی، ایران صرفاً گزارش خود را پس از کسب نظر شورای عالی امنیت ملی به آژانس ارائه می‌کند.

ثانیاً؛ در مرحله بعد، روش‌های اجرایی همکاری بین ایران و آژانس در خصوص گزارش ارسالی به آژانس، باید میان طرفین توافق شده و از جمله طبق رویه داخلی اجرای هر گونه اقدامی باید به تأیید شورای عالی امنیت ملی برسد.

۴- در صورت اتخاذ هر گونه اقدام خصمانه علیه جمهوری اسلامی ایران و تأسیسات هسته‌ای، از جمله بازگرداندن قطعنامه‌های مختومه شده شورای امنیت، اجرای این ترتیبات متوقف می‌شود.

در آستانه برگزاری اجلاس اضطراری سران کشورهای اسلامی که به دنبال حمله رژیم صهیونیستی به قطر و سکوت و همراهی آشکار آمریکا تشکیل می‌شود، توجه کارشناسان و مقامات کشورهای منطقه به مواضع مستمر ایران جلب شده است؛ مواضعی که در اجلاس‌های مشابه بارها تکرار شده اما امروز بیش از هر زمان دیگری مورد توجه و پذیرش سایر کشورهای اسلامی قرار گرفته است: تهدید اصلی جهان اسلام و صلح و امنیت منطقه‌ای، رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن است.

از نخستین روزهای حمله همه‌جانبه رژیم صهیونیستی به غزه در اکتبر ۲۰۲۳، تهران با صراحت و پیوستگی، در نشست‌های متعدد سازمان همکاری اسلامی هشدار داده بود که اسرائیل نه تنها تهدیدی برای فلسطینیان بلکه تهدیدی وجودی برای کل جهان اسلام و منطقه است.

در نشست فوق‌العاده وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در جده، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه وقت ایران به روشنی تأکید کرد که هرگونه تعلل در اتخاذ تصمیمات عملی علیه اسرائیل به معنای چراغ سبز برای ادامه نسل‌کشی در غزه است. همانجا ایران پیشنهاد ایجاد سازوکارهای بازدارنده، از جمله تحریم سیاسی و اقتصادی تل‌آویو و جلوگیری از هرگونه عادی‌سازی روابط، را مطرح کرد.

در ادامه و با تداوم جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، تهران در بیانیه‌های رسمی و مواضع خود در نشست‌های بین‌المللی دیگر از جمله اجلاس وزرای خارجه در دوحه و نشست‌های شورای حقوق بشر سازمان ملل، بارها اعلام کرد که «مهم‌ترین وظیفه امت اسلامی امروز، مقابله با تجاوزگری اسرائیل و بازگرداندن اولویت فلسطین به صدر دستورکار جهانی است».

رویکرد محتاطانه مساوی است با گسترش تجاوزات اسرائیل

مواضع ایران در این دوره به‌ویژه متوجه کشورهای عربی بود که به امید حمایت آمریکا یا تحت فشار غرب، تلاش داشتند رویکردی محتاطانه و محدود اتخاذ کنند. ایران هشدار داد که چنین سیاست‌هایی نه تنها به نجات غزه کمکی نمی‌کند بلکه زمینه را برای گسترش تجاوزات اسرائیل به دیگر کشورهای منطقه فراهم می‌سازد. به مرور تجاوزات رژیم صهیونیستی به لبنان، سوریه، یمن و حتی ایران گسترش یافت.

اما برای کشورهای عربی منطقه، به خصوص آن کشورهایی که همواره به صدور بیانیه‌هایی بی‌عمل علیه اسرائیل اکتفا کرده‌اند، حمله اخیر اسرائیل به قطر شوکه کنند بود. این حمله، در ادامه تجاوزات فرامرزی رژیم صهیونیستی، نقطه عطفی در اثبات مواضع ایران بود. دوحه که سال‌ها در نقش میانجی در پرونده فلسطین ظاهر می‌شد، این بار خود با چراغ سبز آمریکا؛ متحدی که کشورهای عربی به آن چشم دوخته‌اند، قربانی تجاوز مستقیم شد.

در پی این تجاوز که به اذعان منابع عبری و آمریکایی، با چراغ سبز دولت «دونالد ترامپ» صورت گرفت، مقامات قطری به صراحت به ترامپ و کاخ سفید هشدار دادند که چنین اقداماتی روند مذاکرات برای آتش‌بس و تبادل اسرا را تخریب می‌کند.

از نگاه تحلیلگران منطقه‌ای، این تحول نشان می‌دهد که اسرائیل هیچ حد و مرزی برای تجاوزات خود قائل نیست. تهران بارها هشدار داده بود که اسرائیل مرز نمی‌شناسد؛ همان‌گونه که در سوریه، لبنان، عراق و ایران اقدام به ترور و حملات خرابکارانه کرده، حالا کشوری مانند قطر را هم هدف گرفته است. این واقعیت بسیاری از کشورهای منطقه را به این نتیجه رسانده است که امنیت آنان با اتکا به آمریکا تضمین نمی‌شود.

خیانت آمریکا، تجربه تکراری منطقه

همزمانی حمله اسرائیل با مواضع دوگانه و متناقض دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا بار دیگر نشان داد که آمریکا نه تنها حامی امنیت کشورهای عربی نیست، بلکه عملاً شریک اسرائیل در تجاوزگری است. از یک سو کاخ سفید پس از تماس تلفنی مقامات قطری، به ظاهر بیانیه‌ای در محکومیت حمله صادر کرد، اما در همان بیانیه مدعی شد که حذف رهبران حماس می‌تواند «فرصتی برای صلح» ایجاد کند. این تناقض آشکار، خشم افکار عمومی منطقه و مقامات کشورهای عربی را برانگیخت و بار دیگر ثابت کرد که واشنگتن در عمل تنها به تقویت موقعیت اسرائیل می‌اندیشد.

برای ایران که سال‌هاست بر غیرقابل اعتماد بودن آمریکا تأکید می‌کند، این حادثه مصداقی تازه برای اثبات حقانیت مواضعش بود. تهران از نخستین روزهای جنگ غزه هشدار داده بود که «واشنگتن در ظاهر از آتش‌بس سخن می‌گوید اما در عمل ماشین جنگی اسرائیل را تغذیه می‌کند».

در همین راستا، ایران در نشست‌های متعدد در مواضع رسمی خود اعلام کرد که «امنیت منطقه‌ای تنها با قطع دست اسرائیل و خروج نیروهای خارجی از منطقه تضمین می‌شود» و امروز پس از حمله اسرائیل به قطر، اهمیت هشدارهای ایران برای کشورهای منطقه بیش از گذشته آشکار شده است.

در همین چارچوب، «علی لاریجانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در واکنش به حمله اسرائیل به قطر خطاب به کشورهای عربی بیانیه‌ای صادر کرد که بازتابی از یک نگاه راهبردی و طولانی‌مدت است. او در پیام اخیر خود ضمن هشدار دادن نسبت به تبدیل اجلاس‌های اسلامی به «محافلی پر از سخنرانی و بدون نتیجه عملی»، اعلام کرد: «چنین اجلاس‌هایی مساوی است با سفارش تجاوز جدید به رژیم صهیونیستی.»

لاریجانی توصیه کرد که حداقل تصمیم عملی، تشکیل یک «ستاد عملیات مشترک» علیه اسرائیل باشد؛ اقدامی که نه تنها می‌تواند محورهای عملیاتی کشورهای اسلامی را هماهنگ کند بلکه پیام قاطع و بازدارنده‌ای به آمریکا و اسرائیل ارسال خواهد کرد. او تأکید کرد: «برای مسلمانان گرسنه و مظلوم فلسطینی که کاری نکردید، حداقل برای جلوگیری از نابودی خودتان تصمیم مختصری بگیرید.»

راه‌حل جایگزین

با وجود نادیده گرفته شدن هشدارهای ایران دربرابر وابستگی امنیتی کشورهای منطقه به آمریکا و خطرات آن از سوی برخی از کشورهای منطقه، حمله اسرائیل به قطر ثابت کرد که حتی کشوری که روابط نزدیک و مستحکمی با آمریکا دارد، از گزند تجاوز صهیونیست‌ها در امان نیست.

در برابر این وابستگی شکننده، ایران همواره راه‌حل جایگزینی را مطرح کرده است: ایجاد یک ائتلاف منطقه‌ای مستقل علیه اسرائیل و حرکت به سوی خودکفایی امنیتی کشورهای منطقه. چنین ائتلافی می‌تواند با هم‌افزایی قدرت‌های منطقه‌ای، امنیت جمعی را تضمین کند و در عین حال مانع از مداخلات و نفوذ بی‌ثبات‌کننده قدرت‌های خارجی شود.

تشکیل یک «ستاد عملیات مشترک» علیه اسرائیل، آن‌گونه که لاریجانی پیشنهاد کرده است، می‌تواند نقطه آغاز این همکاری عملی باشد. چنین ستادی نه‌تنها هماهنگی نظامی و امنیتی کشورهای اسلامی را افزایش می‌دهد بلکه پیام روشنی به واشنگتن و تل‌آویو خواهد داد: امنیت منطقه از این پس توسط خود کشورهای منطقه تعریف و مدیریت می‌شود، نه قدرت‌های خارجی.

متخصصان تغذیه و سلامت تاکید دارند مصرف غذاهای سرشار از چربی‌های اشباع‌شده و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده‌ به‌ویژه خوراکی‌های فوق‌فرآوری‌شده‌ می‌تواند به رگ‌های خونی مغز آسیب برساند و خطر اختلال در عملکرد مغز و احتمال سکته مغزی و زوال عقل را افزایش دهد.

همچنین مهم است که از مصرف بیش ‌از حد قند پرهیز کنیم. قند زیاد می‌تواند توانایی مغز را در تولید «آدنوزین تری‌فسفات» (ATP) که انرژی لازم برای انجام فرایندهای حیاتی سلولی را تامین می‌کند، مختل کند. علاوه بر این، قند زیاد می‌تواند باعث افزایش ناگهانی انسولین و اختلال در متابولیسم مغز شود و احتمالا بر عملکرد شناختی تاثیر بگذارد.

البته زوال شناختی معمولا برگشت‌پذیر نیست اما پیروی از یک رژیم غذایی سالم برای مغز می‌تواند سرعت تخریب سلول‌های عصبی را کاهش دهد و خطر ابتلا به آلزایمر را کم کند.

نشریه «نیویورک‌پست» در همین رابطه هشت خوراکی مفید برای سلامت مغز را برشمرده است.

ماهی‌های غیرپرورشی

ماهی تازه به‌ویژه ماهی‌های چرب، سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند. این چربی‌های سالم خواص ضدالتهابی دارند.

سعی کنید ماهی را تا حد امکان تازه و از نوع غیرپرورشی تهیه کنید. ماهی‌های پرورشی اغلب از موادی تغذیه می‌کنند که ممکن است تمایلی به مصرف آنها نداشته باشید.

سبزیجات برگ‌دار

سبزیجات برگ‌دار سرشار از فیبر، فولات، لوتئین و بتاکاروتن‌ هستند.

مارچوبه یا بروکلی که بخارپز شده یا تفت‌داده‌ شده‌اند، هم انتخاب‌های مناسبی‌ هستند. البته مارچوبه برگ‌دار محسوب نمی‌شود اما مقدار زیادی فیبر دارد که می‌تواند به سلامت میکروبیوم روده که بر عملکرد مغز تاثیر مثبتی دارد، کمک کند.

گوجه‌فرنگی‌

گوجه‌فرنگی هم منبع غنی از لیکوپن است؛ یک آنتی‌اکسیدان قوی که با بتاکاروتن مرتبط است. آنتی‌اکسیدان‌ها برای سلامت مغز بسیار مهم‌ هستند زیرا با التهاب و استرس اکسیداتیو مبارزه و به پیشگیری از نورودژنراسیون (تحلیل سلول‌های عصبی) کمک می‌کنند.

گردو و انواع توت‌ها

به گزارش ایندیپندنت، همه مغزها مفیدند اما تمام آنها ارزش تغذیه‌ای یکسانی ندارند. گردو بالاترین نسبت اسیدهای چرب امگاــ۳ (چربی‌های مفید) به امگاــ۶ (چربی‌های مضر) را دارد. بلوبری هم سرشار از فلاونوئیدها است که آنتی‌اکسیدان‌های قوی و مولکول‌های ضدالتهابی‌ هستند و می‌توانند اثر استرس بر مغز را کاهش دهند.

روغن زیتون

روغن زیتون یکی از مواد خوراکی مهم برای سلامت مغز است که می‌توانید در پخت‌وپز هم استفاده کنید. روغن زیتون غنی از چربی‌های تک‌غیراشباع است که به کاهش کلسترول بد (ال‌دی‌ال) و افزایش کلسترول خوب (اچ‌دی‌ال) کمک می‌کند.

زردچوبه و زنجبیل

ترکیب فعال در زردچوبه موسوم به «کورکومین»، یک آنتی‌اکسیدان با خواص ضدالتهابی که ممکن است به سلامت مغز کمک کند زیرا احتمال دارد در شکستن پلاک‌های آمیلوئیدی که از ویژگی‌های بیماری آلزایمرند، موثر باشد.

همچنین ترکیب زردچوبه با فلفل سیاه جذب آن را برای بدن آسان‌تر می‌کند.

یکی دیگر از ریشه‌های گیاهی مفید برای مغز، زنجبیل است. زنجبیل به غذاها طعم فوق‌العاده‌ای می‌بخشد و گفته می‌شود که به شفاف‌تر شدن ذهن کمک می‌کند. علاوه بر این حاوی فیبر است.

قهوه و چای

چای‌ها در واقع گیاهان کاملا خشک‌شده‌ای‌ هستند که منبع عالی فیتونوترینت‌ها محسوب می‌شوند که می‌توانند بر متابولیسم مغز تاثیر چشمگیری داشته باشند.

دانه‌های قهوه نیز در اصل نوعی توت‌ هستند که خشک و برشته شده‌اند. از نظر گیاه‌شناسی، دانه‌های قهوه در واقع هسته (یا دانه) میوه‌ای‌ هستند که به آن گیلاس قهوه (Coffee cherry) گفته می‌شود. این میوه نوعی توت (berry) محسوب می‌شود زیرا گوشتی در اطراف دانه است.

هم چای و هم قهوه سرشار از فلاونوئیدها هستند که می‌توانند کنترل گلیسمی (تنظیم قند خون) را بهبود ببخشند. این نوشیدنی‌ها کافئین هم دارند که می‌تواند تمرکز را افزایش دهد و به انجام دادن کارها کمک کند.

ذرت بوداده خانگی

اگر به دنبال یک میان‌وعده لذت‌بخش و سرگرم‌کننده‌ هستید، ذرت‌بوداده تازه درست‌شده، انتخاب خوبی خواهد بود. این میان‌وعده بسیار سالم‌تر و رضایت‌بخش‌تر از چیپس سیب‌زمینی است.

پوکی استخوان، به‌عنوان بیماری کاهش تراکم استخوانی و افزایش شکنندگی، یکی از چالش‌های اصلی سلامت در سنین بالا است. با افزایش میانگین سنی جمعیت، پیشگیری از این بیماری اهمیت بیشتری یافته است. ورزش‌های مقاومتی، از جمله وزنه‌برداری و تمرینات با مقاومت بدن، به‌عنوان راهکاری مؤثر در این زمینه معرفی شده‌اند.

 مکانیسم اثر ورزش بر سلامت استخوان

ورزش‌های مقاومتی با اعمال بار مکانیکی بر استخوان‌ها، استئوبلاست‌ها (سلول‌های سازنده استخوان) را تحریک می‌کنند تا تراکم معدنی استخوان (BMD) را افزایش دهند. این فشار، که از طریق انقباضات عضلانی منتقل می‌شود، به‌ویژه در استخوان‌های ستون فقرات، لگن، و ران مؤثر است. مطالعات نشان می‌دهند که این تمرینات می‌توانند BMD را تا ۱-۳ درصد در سال افزایش دهند. این اثر به دلیل تحریک تولید کلاژن و مواد معدنی در ماتریکس استخوانی است، که با افزایش سن به‌طور طبیعی کاهش می‌یابد.

 تأثیر بر پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان اغلب با کاهش توده استخوانی پس از ۴۰ سالگی آغاز می‌شود و در زنان یائسه به دلیل افت استروژن تشدید می‌یابد. ورزش‌های مقاومتی، با انجام ۲-۳ جلسه در هفته و شدت ۷۰-۸۵ درصد یک تکرار حداکثر (۱RM)، می‌توانند ریسک شکستگی را تا ۲۰ درصد کاهش دهند. این تمرینات همچنین تعادل و قدرت عضلانی را بهبود می‌بخشند؛ که از آسیب و شکستگی محافظت می‌کند. اثرات مثبت در سنین جوانی نیز می‌تواند ذخیره استخوانی را برای سال‌های بعدی افزایش دهد.

توصیه‌ها و ملاحظات

برای بهره‌مندی از فواید ورزش‌های قدرتی، برنامه‌ای با ۸ الی ۱۲ تکرار در دو یا سه ست برای هر گروه عضلانی توصیه می‌شود. شروع با وزنه‌های سبک و افزایش تدریجی شدت ضروری است تا از آسیب جلوگیری شود. رعایت اصول علمی در طراحی برنامه و داشتن برنامه سالم تغذیه‌ای، کلید دستیابی به نتایج بهینه است. آگاهی از این فواید و اقدام زودهنگام، سلامت استخوانی را تضمین می‌کند.

افراد با شرایط خاص از پیش‌موجود، مانند آرتروز، باید تحت نظارت پزشک ورزش کنند. رژیم غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D نیز برای تقویت اثرات ورزش لازم است.