مولوی نذیر احمد سلامی عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب  ضمن تبریک فرارسیدن ماه صبر ، استقامت ، بندگی و عبادت به امت اسلامی و خصوصا ملت شریف ایران، بیان نمود: فلسفه روزه ماه مبارک رمضان، در واقع تلنگری به انسان ها است که به خود آیند و ذخیره و اندوخته ای برای آخرت خود جمع آوری کنند.

وی در ادامه با اشاره به فلسفه تکلیف روزه بر انسان ها، افزود: اگر موجودات زنده را به سه بخش تقسیم کنیم؛ عبارتند از: فرشتگان ، جن و انس و حیوانات، در فرشتگان یک بعد یعنی معنویت دیده می شود و در حیوانات مادیات نمایان است.

وی اضافه کرد: جن و انس دوبعدی هستند؛ در واقع دو جنبه معنویت و مادیت را در خود دارند و از این منظر هر دو بعد در انسان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

مولوی نذیر سلامی عضو خبرگان رهبری اذعان داشت: همواره دو بعد معنویت و مادیت در حال نبرد می باشند، اگر بعد ملکوتی و معنویت مغلوب شود طبیعتا بعد حیوانی و مادیت غالب خواهد شد.

وی عنوان کرد: خداوند متعال در جهت حفظ بعد معنویت و ارتقای آن و غالبیت بر بعد حیوانی و مادیت، تدابیری به مانند عمل به دستورات الهی و احکام شرعی را تاکید نموده است که در این میان موثرترین نقش را روزه گرفتن دارد.

مولوی سلامی، تصریح کرد: خداوند متعال در تایید این مسئله در قرآن کریم می فرماید: « يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقونَ»؛ ای افرادی که ایمان آورده‌اید روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.

وی گفت: پیامبر اسلام فرمودند: «تخلقوا باخلاق الله». یعنی متخلق به اخلاق خداشوید؛ به زبانی روشن تر این است که از اخلاقیات پرودگار عالم این است که از مادیت و لذایذ ذنیوی پاک و مبرا می باشد.

عضو شورای عالی مجمع تقریب اظهار داشت: اگر انسان از غرایض و بعد حیانی خود تبعیت کند نه تنها ابعاد حیوانی خود را بروز داده است بلکه قرآن کریم در این ارتباط می فرماید: « أُولَٰئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ»؛ آنان مانند چهارپایانند بلکه بسی گمراه‌ترند زیرا حیوان مکلف نیست و مسئولیتی ندارد.

وی با اشاره به حدیثی از پیامبر اسلام که می فرماید: « مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِیمَاناً وَ احْتِسَاباً غُفِرَ لَه ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَنْ قَامَ لَیلَةَ الْقدْرِ إِیماناً وَ احْتِسَاباً غفِرَ لَه ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»، گفت: هر کس ماه رمضان را از روی ایمان و برای خدا و پاداش او روزه بگیرد، گناهان گذشته اش آمرزیده می شود و هر کس شب قدر را از روی ایمان و به امید پاداش الهی به عبادت قیام کند، گناهان گذشته اش بخشوده می گردد.

وی در پایان تاکید کرد: در پایان باید به ظرفیت عظیم وحدت آفرینی ماه مبارک رمضان اشاره نمود که می تواند زمینه ساز وحدت امت اسلامی باشد؛ زیرا رفتار و عملکرد هماهنگ امت اسلامی یک نوع همگرایی فزاینده ای را خواهد ساخت که افکار واندیشه ها را به یکدیگر نزدیک خواهد کرد.

هدف از روزه داری از نظر گوارش حذف يک وعده از رژيم غذايی است و نبايد وعده حذف شده را به صورت افزايش حجم غذا در وعده افطار و سحر جبران شود. در ماه رمضان برنامه غذايی افراد به دو وعده اصلی افطار و سحر محدود می شود که بهتر است به 3 وعده افطار، شام و سحری تقسيم شود.

تاثیر روزه بر سلامتی

• استراحت دستگاه گوارش
• جلوگيری از فرسودگی دستگاه گوارش
• با استراحت بیشتر دستگاه گوارش خون رسانی به سایر ارگان ها خصوصا مغز و سیستم عصبی تسریع می شود.
• تحليل و كاسته شدن ذخاير قبلی چربی در بدن
• روزه داری حتی در افراد لاغر و يا افراد با وزن طبيعی باعث می شود تا چربی های قدیمی بدن سوخته شود و چربی های تازه و مناسب جایگزین شود.

زمان غذا خوردن در ماه رمضان

در ماه مبارک رمضان زمان غذا خوردن اصلی سه مرحله سحر، افطار و شام می باشد که لازم است کاملاً از هم مجزا باشند. دو زمان سحر و افطار تقریباً مشخص شده است. در سحر لازم است که طوری برنامه ریزی شود که علاوه بر زمان کافی برای ذکر و دعا و عبادت زمان کافی برای غذا خوردن در نظر گرفته شده باشد. یکی از موارد اشتباه غذایی در این مرحله تسریع در غذا خوردن در وقت سحر است که اثرش بعد از چند روز روزه گرفتن در سیستم گوارش خواهد بود مثل سنگینی معده، عدم مراحل هضم طبیعی غذا در طول روز، ترش کردن معده و در ادامه به ناراحتی های معده و روده دچار خواهند شد.

نکته دیگر در مورد تغذیه در ماه رمضان این است که باید به زمان صرف افطار و شام توجه داشت. نبایستی بدون در نظر داشتن حجم غذای خورده شده در افطار وارد مرحله شام خوردن شد. صرف افطار می بایست در اولین فرصت ممکن صورت گیرد تا تداخلی با زمان شام خوردن پیش نیاید. فاصله زمانی افطار و شام باید آنقدر باشد که در موقع صرف شام غذای هضم نشده در معده نباشد. زمان شام خوردن هم باید طوری برنامه ریزی شود که تا قبل از خواب زمان کافی برای هضم وجود داشته باشد و نباید با شکم پر به رختخواب رفت.

میزان غذا خوردن در ماه رمضان

یکی دیگر از نکاتی که در مورد تغذیه در ماه رمضان باید به آن توجه کرد میزان غذا خوردن است. یکی از مشکلات در سیستم غذایی بسیاری از افراد این است که حجم غذا تحت کنترل نیست. حجم غذای افطار باید بسیار کم باشد تا قبل از شام خوردن از معده خارج شده و امکان شام خوردن بدون اثر مضر جانبی وجود داشته باشد. حجم شام باید بنحوی کنترل شود تا هم امکان خوردن میوه بعد از شام باشد، نه تنقلات مرسوم بعد از شام بر محتویات معده فشار آورد، نه مشکلی در روند خواب پیش آید، و نه مانعی بر غذا خوردن در وقت سحر حاصل شود.

چگونه غذا خوردن در ماه رمضان

یکی از معضلات غذا خوردن خیلی افراد سریع خوردن غذا است که معمولاً یا به دلیل محدودیت زمانی است و یا استرس داشتن در موقع غذا خوردن و یا به رسم عادت. به هر دلیل که باشد تاثیرات مضرش در روی معده بسیار شدید خواهد بود و عواقبی ناگوار به دنبال خواهد داشت. پس در ماه مبارک باید دقت داشت تا تنظیم وقت بصورتی انجام شود تا غذا خوردن در سحر، افطار و شام به تعجیل صورت نگیرد. بنابراین با آرامش غذا خوردن و در شرایط نگرانی، استرس و ناراحتی غذا نخوردن خیلی در تأمین سلامتی دستگاه گوارش مؤثر است

برنامه غذايی افطار

در زمان افطار قند خون در پايين ترين سطح خود قرار دارد که يکی از علل سردردهای نزديک افطار است.

بهترين رژيم برای باز کردن روزه:

• دريافت مايعات گرم همراه با قندهای ساده طبيعی
• آب جوش به همراه 2-3 عدد خرما
• شير گرم به همراه يک قاشق عسل
• چای کمرنگ و تازه دم به همراه خرما، کشمش، توت خشک
• سپس مصرف کمی نان و پنير و گردو يا سبزی خوردن

برنامه غذایی شام

غذا باید متنوع و متعادل مصرف شود، یعنی 4 گروه اصلی هرم مواد غذایی در برنامه غذایی گنجانده شود.

• نان وغلات
• میوه و سبزیجات
• گوشت و حبوبات
• لبنیات

بر این اساس لازم است در کنار غذای اصلی یک لیوان ماست یا دو لیوان دوغ، یک ظرف سالاد همراه با آبلیمو یا آبغوره مصرف کنید.

 نکات تغذيه ای وعده افطار و شام

• پر خوری و ورود حجم زياد غذا به معده در زمان افطار باعث نفخ و سوءهاضمه در افراد می شود.
• نوشيدن آب زیاد همراه غذا باعث رقیق شدن شیره معده و سخت هضم شدن غذا می شود.
• نوشیدن مایعات سرد و نوشابه های گازدار هنگام افطار باعث تحريک معده و ايجاد عوارض گوارشی می شود.
• بهتر است 2-3 ساعت بعد از شام، 3-4 واحد میوه و 1-2 واحد انواع مغز مصرف شود.

برنامه غذايی سحری

وعده سحری از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا بعد از آن ساعات روزه داری آغاز می شود و بدن دیگر انرژی دریافت نمی کند. خالی ماندن دستگاه گوارش و نداشتن منبع انرژی برای مدت طولانی، كليه فعل و انفعالات بدنی از جمله روند ترشح اسيد و آنزيم های گوارشی را دچار اختلال می کند و باعث بروز عوارض مختلفی چون سوزش سر دل، زخم معده، افت قند خون، کاهش تمركز، پایین آمدن توان کاری، بی حوصلگی و عصبانيت می شود.

نکات تغذيه ای وعده سحری

• بهتر است در وعده سحر از غذاهای دیر هضم مانند کربوهیدرات های پیچیده و منابع فیبر مانند غلات سبوس دار، حبوبات و میوه و سبزی استفاده شود. در حقیقت سحری باید مانند یک صبحانه کامل مصرف شود و سبزی و میوه درآن گنجانده شود. مصرف غذاهای پر گوشت، پرچرب و ادویه دار در وعده سحر باعث احساس تشنگی در طول روز می شود.
• استفاده از مواد قندی و شيرينی به ميزان زياد در وعده سحر باعث افزايش ناگهانی هورمون انسولين در خون شده و در نتيجه باعث كاهش قند خون شده و ممكن است عوارضی چون سرگيجه، بيحالی، پرخاشگری، عصبانيت و ضعف ناگهانی را به دنبال داشته باشد.
• سالمندان به علت کم تحرکی اکثرا دچار یبوست هستند و بیشتر از جوانان نیاز به مصرف میوه و سبزی در وعده سحر دارند.

توجه: مصرف بيش از حد زولبيا و باميه باعث کاهش اشتها می شود و همچنین می تواند باعث اضافه وزن و چاقی شود.

توصیه های تغذیه ای در ماه رمضان

• مصرف مقادیر کافی آب بین افطار و هنگام خواب برای پیشگیری از کم آبی بدن 
• مصرف مقادیر کافی از سبزیجات در وعده ی غذایی و مصرف میوه در پایان وعده ی غذایی 
• اجتناب از مصرف مواد غذایی پر ادویه 
• اجتناب از زیاده روی در مصرف مواد غذایی حاوی قند بالا مانند شیرینی و شکلات به ویژه در سحر 
• اجتناب از مصرف مقادیر زیاد نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای و نوشابه به خصوص در هنگام سحر. 

کافئین موجود در این نوشیدنی ها باعث دفع زیاد ادرار و در نتیجه کم آبی و از دست دادن مواد معدنی مورد نیاز بدن در طول روز می شود، بنابراین سه تا پنج روز قبل از ماه رمضان به تدریج دریافت این نوشیدنی ها را کاهش دهید. البته به خاطر داشته باشید که کاهش ناگهانی کافئین منجر به سردرد، تغییرات رفتاری و تحریک پذیری می شود. 

• اجتناب از پرخوری به ویژه در سحر 
• پرهیز از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده، غذاهای چرب باعث سوزش سر دل سوء هاضمه و اضافه وزن می شوند. 
• سیگار یک عامل خطر برای سلامتی است اگر نمی توانید یکدفعه سیگار را ترک کنید چند هفته قبل از ماه رمضان به تدریج شروع به کاهش استعمال سیگار نمایید. 
• تهیه انواع و اقسام خوراکی ها در مهمانی های افطار موجب از بین بردن اثرات معنوی روزه و منجر به پرخوری و اسراف می شود. 

روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان علاوه بر آثار روحی و معنوی، اثرات جسمانی بسیار ارزشمندی دارد. اما بدون شک زمانی می توان از تاثیرات مثبت روزه بهره مند شد که تغذیه در هنگام افطار و سحر منطبق با یک رژیم متعادل و متنوع باشد. در طول این ماه نیازی به پرخوری نیست؛ زیرا در طول روزه داری بدن مکانیسم های تنظیمی خود را از قبیل مصرف بهینه ی ذخیره ی چربی و کاهش سوخت و ساز بدن باعث حالت هایی چون کرختی، بی حالی و کاهش دمای بدن می شود که این امر در روزهای طبیعی است و جای نگرانی ندارد. روزه به درمان برخی از بیماری سم زدایی بدن و استراحت دستگاه گوارش کمک می کند و به منظور کاهش وزن کاهش چربی خون و کنترل قند خون به افراد جامعه توصیه می شود . 

غذاهای ویژه ماه رمضان از نظر طب سنتی ایران

روزه گرفتن در روزهای گرم و بلند تابستان کمی با فصل‌های دیگر فرق دارد. زود تشنه می‌شوید و اگر شاغل باشید در طول روز با کاهش میزان انرژی و فعالیت‌های جسمی روبه رو می شوید. روزه عبادت و تمرینی برای تحمل سختی‌هاست و اگر نکات روزه‌داری را خوب به کار نبرید روزهای سختی را پشت‌ سر خواهید گذاشت. پس اگر می‌خواهید ماه رمضان را با سلامت کامل پشت‌ سر بگذارید، راه‌های مفیدی را برای سلامت شما در این ماه پیشنهاد می‌کنیم.

نخوردن سحری ممنوع

خیلی‌ها بدون خوردن سحری روزه می‌گیرند و اصلا به ضررهای این کار فکر نمی‌کنند. نخوردن غذای مناسب در ماه رمضان خصوصا سحر، به بدن آسیب می‌رساند و باعث طولانی شدن گرسنگی و ضعف شدید طی روز می‌شود. اگر عادت دارید بدون خوردن سحری روزه بگیرید باید بدانید با دست خودتان باعث آسیب دستگاه گوارش‌تان مخصوصا معده و روده‌ها می‌شوید. پس تنبلی را کنار بگذارید و بدون سحری روزه نگیرید.

زیاده‌روی نکنید

زیاد خوردن در روزهای معمولی سال خوب نیست چه برسد به ماه رمضان که سیستم گوارشی بدن ساعت‌هایی را بدون مواد غذایی می‌گذراند. اگر فکر می‌کنید هر چه بیشتر بخورید دیر‌تر گرسنه‌تان می‌شود اشتباه می‌کنید. در خوردن وعده سحری و افطاری باید حد اعتدال رعایت شود. غذا و آب را به اندازه‌ای بخورید که بدن‌تان نیاز دارد. با رعایت نکاتی مانند رعایت قدرت هضم، رعایت عادت‌های غذایی و داشتن نشاط پس از غذا خوردن و خوردن وعده‌های سحری و افطاری باعث سلامت معده و بدن، رشد بيشتر عقل و سبكی بيشتر جسم‌تان می‌شوید.

متناسب با مزاج‌  بخورید

غذای مناسب برای ماه رمضان و درست آشامیدن  در همه حال توصیه می‌شود. در ماه مبارک رمضان و به‌ ویژه در روزهای بلند و گرم سال، اهمیت بیشتری دارد. دقت کنید از غذاهایی استفاده کنید که با مزاج‌تان متناسب است. برای شروع نخست سراغ غذای لطیف و سبک‌تر بروید. هرگز قبل و بعد از غذا یا بین غذا آب ننوشید. غذای‌تان را خوب بجوید و پرخوری نکنید و همه چیز را با هم نخورید.

افزايش رطوبت بدن

برای کاهش عطش و مقابله با خشکی بدن در ساعات روزه‌داری، می‌توانید از ماءالشعیر طبیعی استفاده کنید. اگر بر اثر گرمی مفرط مزاج قلب، معده، کبد یا تولید حرارت مفرط در بدن و بر اثر تعب جسمی یا روانی طی ساعات روزه‌داری، دچار تشنگی شدید و کاهش رطوبت بدن می‌شوید، می‌توانید با مصرف ماءالشعیر طبیعی به جای آب و چای در سحر و ساعات پس از افطار، عوارض ناخواسته احتمالی را کاهش دهید.

گياهی برای تقويت بنيه

در روزهای گرم سال به‌ ویژه روزهایی‌ که روزه‌ می‌گیرید، از خوردن میوه‌های گرمسیری مانند موز و انبه (و کمتر آناناس) پرهیز کنید چرا که زیاده‌روی در خوردن آنها موجب افزایش غلظت خون می‌شود. گلاب، هم برای تقویت معده و همچنین تقویت روح و قوا هنگام افطار بسیار مناسب است.

غذای مناسب برای ماه رمضان

شله‌زرد، فرنی یا شیربرنج است و برای شروع افطار خوب است. اگر معده مرطوبی دارید روی آنها کمی دارچین و سیاه‌دانه بریزید. بد نیست که برای تقویت دهانه معده، همراه با فرنی، شله‌زرد یا شیر‌برنج‌تان کمی مربا بخورید. البته شاید برای کسانی که گرمی و خشکی زیادی در معده دارند، سوپ‌جو همراه با آلوبخارا مناسب‌تر باشد البته به شرطی که در آن قارچ نریزند. برای گرم‌ مزاجانی که دچار ریزش صفرا به معده هستند (مثلا احساس سوزش یا درد گزنده‌ای سر معده دارند، دهان‌شان خیلی بدبوست، تحریک‌پذیر و عصبی شده‌اند)، شربت سکنجبین ولرم در شروع کار بسیار مفید است تا معده را از صفرا بشوید.

غذايی برای رفع عطش

برای کاهش تشنگی و عطش در ماه رمضان می‌توانید از شربت‌های سرکه‌شیره، سکنجبین یا شربت آبلیمو در وعده‌های سحری یا افطاری استفاده کنید. نوشیدن کمی عرق کاسنی به تنهایی یا همراه با یک قاشق چای‌خوری تخم خرفه در وعده سحری هم برای کاهش عطش در ماه رمضان به شما کمک می‌کند. توصیه می‌کنیم اگر خیلی تشنه می‌شوید، خوردن خورش‌های همراه با آلو و زرشک را در وعده سحری فراموش نکنید. در طول ساعات روزه‌داری هم می‌توانید عطش خود را با بوییدن سیب گلاب، خیار یا لیمو، اسپری کردن گلاب خنک در فضای اتاق، شست‌وشوی سر و گردن و سینه با آب خنک و تنفس هوا و نسیم خنک که حرارت زاید قلب را کم می‌کند، کاهش دهید.

روزه را چطور باز کنیم؟

از نیم ساعت پیش از افطار، کمی از چهار مغز بادام، گردو، فندق و پسته، به اندازه یک قاشق غذاخوری بکوبید (طوری که پودر نشود) و آن را در یک لیوان شیر داغ بخیسانید و مخلوط را با کمی شکر یا عسل شیرین کنید یا یکی، دو خرمای بدون هسته به آن اضافه کنید. در زمان افطار ابتدا خرما میل کنید و سپس مخلوط را هم بزنید و قاشق قاشق با کمی نان برشته‌ شده، بخورید این یکی از غذاهای مناسب برای ماه رمضان است. یادتان باشد اگر خواستید خوراک دیگری بخورید، دست‌کم با یک ساعت فاصله بخورید.

کاهش عطش در ماه رمضان

نوشیدن ماءالشعیر بهتر از هر نوشیدنی دیگری می‌تواند در برابر استرس گرمایی و تشنگی و تحلیل رطوبت بدن، شما را محافظت کند. اگر معده سرد یا تری دارید بهتر است در هر لیوان آن یک قاشق مرباخوری عسل حل کنید و سپس بنوشید. ماءالشعیر طبیعی نباید غلیظ و ژله‌ای شود و گرنه تاثیر آن معکوس خواهد شد. اگر جو کاملا مرغوب و مناسب باشد، رنگ ماءالشعیر به سرخ ملایم و کمرنگ مایل می‌شود. هنگام مصرف عادی، ماءالشعیر را تکان دهید تا دُردی و بخش رقیق آن با هم مخلوط و بخش غذایی ماءالشعیر هم خورده شود.

برای تهیه این ماء الشعیر سنتی 50 گرم جوی پوست‌ کنده سالم (نه پرک و نه نیمکوب) را با چهار لیوان آب (یک لیتر)، با حرارت ملایم، آهسته بجوشانید تا وقتی که جوها به حالت شکفته و کاملا پخته برسند. این زمان به‌طور متوسط 40 تا 50 دقیقه طول می‌کشد. پس از آن، تا این ترکیب سرد نشده، آن را صاف کنید و در جای خنک قرار دهید تا سرد شود. از این چهار لیوان، بیش از سه لیوان آب‌جو به دست می‌آید که حداکثر دو روز در یخچال قابل نگهداری است.

اگر از نوشیدن ماءالشعیر همراه با رسوب آن خوش‌تان نمی‌آید، فقط قسمت آبکی رقیق بالای آن را بنوشید و دُردی آن را دور بریزید، بدین ترتیب از کیفیت سردی‌ و تری‌بخشی ماءالشعیر طبیعی بهره‌مند می‌شوید ولی از ماده مغذی آن سودی نمی‌برید. مصرف این فرآورده خانگی، به کسانی‌که مزاج گرم و خشک دارند کمک می‌کند تا از خشکی و زردی رنگ پوست بدن، گود افتادگی چشم‌ها، یبوست، غلظت خون، تحریک‌پذیری عصبی و آزردگی‌های کلیوی احتمالی دور بمانند.

تدابير سنتی را آويزه گوش كنيد

غذا باید بر اساس فصل و ماه انتخاب شود. یادتان باشد که در فصل گرم سال دستگاه گوارش انسان ضعیف می‌شود و به همین‌ دلیل است که ایرانیان از دیر باز در تابستان و روزهای گرم سال غذاهای سبک با مزاج معتدل مایل به خنک مانند آب‌دوغ‌خیار می‌خوردند. روزه‌های بلند تابستانه دستگاه گوارش را ضعیف‌تر می‌کند پس رعایت تدابیر خوردن و آشامیدن در روزه‌داری، بسیار مهم‌ و لازم است. ابتدا از شرایط بدنی و مزاجی خود مطلع شوید و پس از آن غذاهای مناسب فصل را انتخاب کنید؛ مثلا غذاهای خیلی سنگین مانند کله‌پاچه، حلیم، آبگوشت یا غذاهای خیلی گرم و خیلی شیرین یا تند را از برنامه غذایی ماه رمضان حذف کنید.

تشنگی در ماه رمضان

اگر در ماه رمضان غذاهای ادویه‌دار گرم و خشک، غذاهای مولد صفرا، خوراک‌های چرب و سرخ‌کردنی بخورید، شک نکنید که طی روز تشنگی امان‌تان را می‌برد. کارهای بدنی زیاد و سنگین، گرمای روز و تابش آفتاب، بوها، فکر و خیال، استرس‌ و احساساتی که موجب افزایش گرما در مغز و قلب و معده و کبد می‌شود همگی دلایلی هستند که شما را در روز تشنه‌تر می‌کنند.

پرخوری و شیرینی‌ ممنوع

با توجه به طولانی بودن روزهای تابستان و فاصله کم وعده‌های افطاری و شام با سحری، از پرخوری در زمان افطار و پس از آن پرهیز کنید، در صورت رعایت نکردن دچار ناراحتی‌های گوارشی می‌شوید. در روزهای ماه مبارک رمضان بهتر است کمتر از شیرینی‌ها، به‌ویژه شیرینی‌هایی مانند زولبیا و بامیه یا پشمک استفاده کنید. توصیه شده در مناطقی که درخت نخل رشد نمی‌کند، از مصرف زیاد خرما پرهیز شود ولی در مناطق خرماخیز زیاد خوردن آن منعی ندارد.

دور اين غذاها خط بكشيد

تا می‌توانید از خوردن خوراکی‌های چرب، مخصوصا در وعده سحری، پرهیز کنید چون باعث عطش و تشنگی زیاد طی روز می‌شود. اما اگر گاهی غذای چرب می‌خورید کافی ا‌ست پس از ‌آن (به‌ویژه در وعده افطار) کمی پودر رازیانه را با نبات در آب مخلوط کنید و بنوشید تا عوارض آن را کم کند و به گوارش بهتر خوراک کمک کند.

کی شام بخوریم؟

باز کردن روزه و آغاز یکباره افطار با خوراک‌های سنگین معمول، به‌ویژه در افراد گرم‌مزاج و کسانی‌‌ که معده‌های گرمی دارند، به بدن آسیب می‌رساند. هر مزاجی که دارید برای باز کردن روزه، از یک استکان آب گرم و یک عدد خرما استفاده کنید و اگر خیلی احساس گرسنگی می‌کنید، دو تا سه لقمه غذا بخورید تا کمی گرسنگی‌تان رفع شود. شام را دست‌ کم یک ساعت پس از افطار میل کنید.

نوشیدنی های مناسب ماه رمضان

شربت آبلیمو

شربت آبلیمو کم شیرین سبب ترشح بزاق شده و احساس تشنگی را در روزه داران برطرف می کند.

شربت خاکشیر و تخم شربتی

از دیگر نوشیدنی‌های ماه رمضان شربت خاکشیر و تخم شربتی هستند که خنک کننده و ضد عطش‌اند و می‌توانند آب را درون دانه‌های خود نگه دارند و به تدریج آن را به بدن برسانند. در نتیجه نیاز بدن را به مدت طولانی تر نسبت به آب تأمین می‌کنند. بهتر است آنها را بدون شکر یا با شکر کم مصرف کرد.

کاسنی

در بین عرقیات سنتی، فقط کاسنی خاصیت خنک کنندگی بدن را دارد، از این رو پیشنهاد می‌شود نوشیدنی‌های مخصوص ماه رمضان مانند خاکشیر را با کمی کاسنی و گلاب مخلوط و سپس استفاده کنید.

شربت سکنجبین

شربت سکنجبین به تنهایی یا با اضافه کردن سکنجبین به خاکشیر نیز می‌تواند به رفع عطش کمک کند و بهتر است این ترکیب را تهیه و برای رفع تشنگی آن را بنوشید.

 دم کرده نعناع

دم کرده برگ خشک نعناع یا مخلوط آن با عسل بین افطار تا سحر موجب رفع تشنگی خواهد شد. تهیه و مصرف شربت نعناع نیز برای رفع تشنگی بسیار مفید است. برای تهیه آن باید از شربت پایه استفاده کرد. جوشاندن آب و شکر به نسبت دو به یک و افزودن مقداری عرق نعناع و آب لیمو ترش، آن را بسیار گوارا و مفید می‌کند. این شربت نیز به میزان زیادی از عطش جلوگیری می‌کند و از نوشیدنی‌های توصیه شده برای ماه رمضان است.

دم کرده لیمو عمانی با گل گاو زبان و نبات

دم کرده لیمو عمانی با گل گاو زبان و نبات نیز می‌تواند علاوه بر رفع تشنگی، باعث آرامش و خواب مناسب در شب شود.

شربت تمبر هندی با عسل

خیس کردن تمبر هندی و صاف کردن آن و سپس مخلوط آن با عسل و تهیه شربت، نوشیدنی مفیدی برای رفع یبوست در ماه رمضان محسوب می شود.

رژیم غذایی مناسب در ماه رمضان برای کاهش وزن

هفته اول روز اول:

سحر: 1 فنجان چای سبز , 3 عدد نان تست سبوس دار, 1 سیب, مقدار کم کره, 1 لیوان شیر گرم و عسل

افطار: 1 بشقاب پر سوپ سبزیجات, 300 گرم گوشت قرمز کبابی با گریل, 1 فنجان سالاد میوه

شام و دسر: 2 عدد گوجه فرنگی متوسط یا یک لیوان آب گوجه فرنگی, 2-3 عدد بیسکویت ترد
قبل خواب 1 لیوان ماست کم چرب

هفته اول روز دوم: 

سحر: 1 فنجان چای سبز, 1 عدد نان تست سبوس دار با کره, 1 فنجان ماست کم چرب, 2 قاشق مربا خوری پر کره بادام زمینی, 1 شاخه کرفس

افطار: 300 گرم ماهی گریل, 1 سیب زمینی آبپز, سالاد سبزیجات با سس لیمو و روغن زیتون
شام: 2 سیب یا 2 پرتقال, یا 1 لیوان آبمیوه طبیعی 1 عدد ساقه طلایی

هفته دوم روز اول:

سحر: 1 لیوان مخلوط آبمیوه و سبزیجات, 2 عدد نان تست سبوس دار با کره, 1 فنجان چای سبز به همراه پینر رژیمی
افطار: 300 گرم سینه مرغ آبپز یا گریل, 1 لیوان سبزیجات پخته, 1 سیب
شام: 1 لیوان ماست کم چرب, 1 ساقه طلایی

هفته دوم روز دوم:

سحر: 1 فنجان چای سبز, 1 لیوان شیر, 1 نان تست به همراه کره و عسل, سالاد سبزیجات
افطار: ساندویچ سینه مرغ یا بوقلمون به همراه کاهو و گوجه فرنگی و 1 قاشق مربا خوری مایونز کم چرب
شام: 1 لیوان ماست کم چرب, 1 ساقه طلایی

هفته سوم روز اول:

سحر: 1 فنجان چای سبز, 1 عدد نان تست با کره و عسل, 1 فنجان ماست کم چرب, 1 تخم مرغ آبپز و 1 گوجه فرنگی
افطار: 300 گرم گوشت کبابی یا گوشت قرمز کم چرب, سالاد سبزیجات, 1 سیب,
شام: میوه 2 واحد, 1 لیوان ماست کم چرب یا پنیر کم چرب با 2-3 عدد بیسکویت ترد

هفته سوم روز دوم:

سحری: 1 نان تست, 1 لیوان شیر گرم و 1 قاشق غذا خوری عسل, 1 فنجان چای سبز, میوه
افطار: 1 لیوان برنج, 200 گرم قارچ, سالاد سبزیجات بزرگ با گوجه فرنگی, 2-3 تکه گوشت کم چرب
شام: 1 بشقاب سوپ سبزیجات 2 تکه کوچک پنیر

هفته چهارم روز اول:

سحر: 1 فنجان چای سبز, 1 نان تست, کره و عسل, 10 گرم کره بادام زمینی, 2 عدد سیب 2-3 عدد بیسکویت ترد

افطار : 300 گرم سینه مرغ , سبزیجات پخته , 1 سیب زمینی آبپز , سالاد تازه
شام: 1 لیوان ماست کم چرب و میوه یا 1 لیوان آب هویج و 1 ساقه طلایی

هفته چهارم روز دوم:

سحر: 1 لیوان شیر , 1 لیوان غلات صبحانه , 1 تخم مرغ آبپز , 1 فنجان چای سبز , 1 نان تست

افطار: 1 بشقاب سوپ از هر مدل , 1 فنجان حبوبات پخته , سالاد سبزیجات تازه زیاد با سس آبلیمو , 1 سیب
شام: 1 فنجان چای سبز , 1 عدد ساقه طلایی

در هفته دو روز هر بار تکرار می شوند

ورزش روزانه: 20-30 دقیقه ایروبیک یا تمرینات کششی و موضعی

توصیه‌هایی برای افراد سالمند در ماه رمضان

• سالمندانی که قصد روزه داری دارند، باید مراقبت بیشتری کنند؛ چون کاهش میزان آب در بدن سالمندان و کاهش قند خون، ممکن است باعث سرگیجه شود و این گونه سرگیجه‌ها اگر موجب از حال رفتن و افتادن شود، برای سالمندان خطر آفرین است.
• سالمندان عموماً از مشکلات دهان و دندان رنج می‌برند، لذا مصرف میوه‌ی رنده شده، شیر کم‌چرب، انواع سوپ‌ها و آش‌ها در وعده های افطار و سحر برای سالمندان روزه‌دار مناسب است؛ همچنین نوشیدن چای کمرنگ در فاصله افطار تا سحر برای آنان مفید است و می تواند تناسب میزان آب و مواد معدنی را در بدن آنان برقرار کند.

توصیه های تغذیه ای برای بیماران دیابتی در ماه رمضان

توصیه های تغذیه ای در وعدۀ افطار برای بیماران دیابتی:

• افطار را با مایعات گرمی مانند شیر ولرم، چای کمرنگ و یا آب جوش آغاز کنید و جهت تامین قندخون مورد نیاز بدن خود از قندهای طبیعی مانند (۳-۱) عدد خرما استفاده نمایید، به این ترتیب از افزایش ناگهانی قندخون پیشگیری شده و اشتها نیز کنترل خواهد شد.
• در آغاز افطار، از آشامیدن آب سرد (حتی اگر بسیار تشنه اید) خودداری نمایید، چرا که مشکلات گوارشی در پی خواهد داشت.
• در وعدۀ افطاری از غذای سبک و کم حجم مانند نان و پنیر و سبزی، فرنی خانگی، شیربرنج استفاده کنید و جهت تامین ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود و رفع عطش بهتر است از سوپ سبزیجات بدون چربی استفاده نمایید.
• در ساعات اولیۀ افطار، در خوردن مواد غذایی و مایعات عجله نکنید، زیرا با ورود ناگهانی مواد غذایی به بدن، بسرعت قندخون پس از غذا افزایش ناگهانی پیدا می کند و مشکلات گوارشی ایجاد خواهد شد.
• از مصرف هر نوع نوشیدنی صنعتی از جمله انواع نوشابه، دوغ و آبمیوۀ صنعتی گازدار بپرهیزید.
• جهت تامین آب مورد نیاز بدن، از آب و مایعات سالم در ساعات بین شام تا سحر استفاده نمایید.
• بهتر است سبزیجات، بیشتر در افطار و میوه ها، بیشتر در سحرگاه میل شوند، زیرا: غالب فیبر موجود در سبزیجات از نوع نامحلول بوده و سرعت دفع آب و موادغذایی موجود در دستگاه گوارش را افزایش می دهد؛ در مقابل فیبر غالب در میوه ها از نوع محلول است، که باعث کاهش سرعت حرکت آب و موادغذایی موجود در دستگاه گوارش می شود که نتیجۀ آن کاهش احساس تشنگی و گرسنگی در طول روز است.

توصیه های تغذیه ای در وعدۀ سحری برای بیماران دیابتی

• توصیه می شود جهت تنظیم برنامۀ غذایی سالم و منطبق با داروی مصرفی، قبل از شروع ماه مبارک رمضان حتما به کارشناس تغذیه مراجعه نمایید.
• هرگز خوردن سحری را فراموش نکنید؛ درصورت نخوردن سحری روزه نگیرید.
• برای پیشگیری از افزایش ناگهانی قندخون توصیه می شود از پرخوری، مصرف مواد غذایی سریع الهضم مانند قندهای ساده (قند، شکر و نبات) و مواد غذایی خیلی شیرین (زولبیا و بامیه) خودداری شود.
• آشامیدن آب در بین غذا موجب نفخ و اختلالات گوارشی خواهد شد، بنابراین از آشامیدن مقدار زیاد آب در بین غذا (هنگام سحر و افطار) بپرهیزید.
• جهت کاهش احساس تشنگی در حین روزه داری، هنگام سحرگاه چند قطره آب لیموترش تازۀ حل شده در مقداری آب مصرف کنید؛ همچنین از میوه ها و سبزیجات غیرنشاسته ای به میزان کافی استفاده نمایید. 

در هنگام سحر استفاده از موادغذایی دیر هضم و کربوهیدرات های پیچیده از جمله موارد ذیل توصیه می شود:

1. نان و غلات سبوس دار (مانند: نان سنگک، ماکارونی سبوس دار، بلغور گندم و جو و جوانۀ غلات)

2. حبوبات و جوانۀ آن ها (شامل: عدس، لوبیا، نخود، لپه و ماش)

3. انواع سبزیجات

4. میوه های تازه مانند سیب و پرتقال و میوه های خشک نظیر انجیر خشک و پرهلو جهت پشگیری از یبوست

 با توجه به موارد فوق توصیه می شود برای وعدۀ سحری از غذاهایی نظیر:

• انواع حلیم (حاوی گندم، گوشت و شیر)
• انواع خورشت کم چرب
• درصورت تمایل به مصرف برنج ترجیحا مخلوط با حبوبات و سبزیجات
• درصورت تمایل به مصرف نان از نان های سبوس دار استفاده شود.

توصیه های تغذیه ای در وعدۀ شام برای بیماران دیابتی:

• بهتر است غذای اصلی خود را مدتی پس از افطار اولیه میل نمایید؛ بنابراین توصیه می شود مصرف شام (۱.۵-۱) ساعت پس از وعدۀ افطار باشد.
•  از خوردن شام سنگین و مصرف همزمان چند نوع غذا در این وعده بپرهیزید.
• در فاصلۀ زمانی افطار تا سحر از مصرف تنقلات ناسالم بپرهیزید تا از سویی معده به هنگام صرف سحری آمادۀ دریافت و پذیرش موادغذایی مورد نیاز در طول روز باشد و از طرف دیگر از افزایش قندخون و افزایش وزن در طی ماه رمضان جلوگیری شود.
•  بهترین راه تامین آب و املاح مورد نیاز بدن و کاهش احساس تشنگی در طول روزه داری، استفاده از سبزیجات و میوه های تازه، نوشیدنی های سالم نظیر آب و دوغ خانگی کم نمک و نیز مغزیجات خام به مقدار توصیه شده توسط کارشناس تغذیه، درفاصلۀ شام تا سحر می باشد.
•  بمنظور جلوگیری از افت قندخون در طی ساعات خواب، تاکید می شود تمام بیماران دیابتی میان وعدۀ قبل از خواب که حاوی کربوهیدرات پیچیده می باشد مصرف نمایند که بطور مثال می توان به یک لیوان شیر به همراه یک عدد موز یا سه عدد خرما اشاره کرد.
• توصیه می شود در وعدۀ غذایی شام از غذاهایی نظیر انواع خوراک کم چرب (مانند خوراک مرغ) همراه با نان سبوس دار و سبزیجات خام و پخته استفاده شده و از مصرف موادغذایی چرب و سرخ شده خودداری شود.

مصرف کدامیک از مواد غذایی در ماه رمضان برای بیماران دیابتی توصیه نمی شود؟

• حتی الامکان از  مصرف مواد غذایی سریع الهضم مانند قندهای ساده (قند، نبات، شکر) و موادغذایی شیرین و متداول مانند زولبیا- بامیه، شله زرد، حلوا و ... خودداری کنید، چرا که بر خلاف تصور عموم نه تنها منجر به کاهش احساس گرسنگی و حفظ قندخون نخواهند شد، بلکه با افزایش ناگهانی قندخون منجر به تشدید عوارض دیابت خواهد شد.
• از مصرف زیاد موادغذایی حاوی کافئین مانند: نوشابه های کولا، قهوه، نسکافه و چای پر رنگ خودداری کنید زیرا باعث افزایش حجم ادرار، کاهش آب بدن و دفع مواد معدنی مورد نیاز در طی روز می شود.
• از مصرف غذاهای چرب، سرخ شده، پرنمک و پرادویه (بویژه انواع فست فود) خودداری کنید، زیرا نه تنها باعث افزایش وزن و بالا رفتن چربی های خون شده، بلکه منجر به مشکلات گوارشی نظیر نفخ، سوء هاضمه، سوزش مری و همچنین افزایش احساس تشنگی خواهد شد.
• اگر مکررا“ در طی روز دچار افت و یا افزایش شدید قندخون می شوید، توصیه های ذکر شده را جدی بگیرید، بموقع وعده های اصلی، میان وعده های غذایی و داروها را مصرف کنید، از پرخوری و مصرف مواد حاوی قندهای ساده در فاصلۀ زمانی افطار تا شام بپرهیزید و مجددا“ به کارشناس تغذیه مراجعه نمایید.
• از مصرف افراطی و بیش از اندازۀ چای (خصوصا پر رنگ) خودداری کنید؛ زیرا باعث افزایش حجم ادرار، کاهش آب بدن و دفع مواد معدنی مورد نیاز در طی روز می شود؛ توصیه می شود چای کم رنگ، در استکان های کوچک و در تعداد دفعات مناسب مصرف شود.

توصیه های تغذیه ای  به بیماران کلیوی در ماه رمضان

• بیماران کلیوی باید در طول روزه داری تا حد ممکن حجم غذای خود را کم کنند و برای رقیق شدن ادرار و شست وشوی کلیه ها بویژه در زمان سحری آب زیاد بنوشند. 
• مصرف مایعات فراوان در طول شب، بیماران کلیوی باید از مصرف مایعاتی مانند نوشابه های گازدار و چای پر رنگ که دارای املاح سنگ ساز هستند، خودداری کنند. 
• افرادی که در 6 ماه اخیر سنگ کلیه دفع کرده اند یا در سونوگرافی وبررسي ها ، سنگی در کلیه هایشان نشان داده شده به هیچ عنوان در ماه رمضان روزه نگیرند
• عرقی که در فصل گرما از بدن به مقدار زیاد دفع می شود باعث از دست دادن مقدار زیادی از آب بدن خواهد شد. در نتیجه سدیم موجود در بدن کمتر از آب شده و ادرار غلیظ می گردد.
• در فصل تابستان این بیماران باید آب زیاد ، آب میوه ها از جمله؛ آب هندوانه،خربزه و طالبی مصرف کنند.
• برای مصرف دوغ حتی الامکان سعي شود از بیرون تهیه نشود و در منزل از ماست کم چرب؛ دوغ بدون نمک درست کنند. هم چنین نوشیدن ماءالشعیر و آب ترب سیاه در کوتاه مدت و برای دفع سنگ کلیه مفید ولی در بازه زمانی طولانی و مدام باعث چاقی و تولید اگزالات و سنگ های اگزالاتی می شود.
• مصرف مایعات با رقت زیاد، چای کمرنگ، میوه های فصل که خیلی شیرین و میزان قند طبیعیشان بالا نباشد از جمله خیار، کیوی، سیب سبز 
• افرادی که سنگ کلیه دارند و یا سابقه دفع سنگ کلیه دارند؛ آب گریپ فروت به هیچ عنوان مصرف نکنند زیرا این میوه یکی از عوامل سنگ سازی در کلیه می باشد

توصیه های تغذیه ای به بیماران  مبتلا به کبد چرب در ماه رمضان

•  مصرف میوه و سبزیجات تازه در ماه رمضان باید افزایش یابد. در وعده افطار و سحری به‌ وفور این ماده غذایی در رژیم غذایی گنجانده شود.
• این بیماران از پرخوری کردن به هنگام سحر و افطار خودداری کرده و از مصرف کردن مواد قندی و چربی بیش از اندازه مورد نیاز که در اغلب در سفره‌های ایرانیان وجود دارد خودداری کنند.
• زیاده‌روی کردن در مصرف زولبیا و بامیه برای این بیماران به‌شدت مضر است و می‌تواند بیماری آنان را تشدید کند.
• کاهش میزان کالری دریافتی به‌خصوص مواد نشاسته‌ای مانند برنج و نان و سیب‌زمینی و ماکارونی و همچنین حذف چربی‌های اشباع‌شده از رژیم غذایی و به‌ جای مصرف کره و روغن حیوانی از روغن مایع با چربی اشباع‌نشده استفاده شود.
• مصرف جگر، مغز، کله‌پاچه ممنوع است.
• بهتر است در رژیم غذایی شام و سحری از ماهی و میگو و گوشت سفید استفاده شود.

توصیه هایی برای افراد مبتلا به فشار خون در ماه رمضان

• مبتلایان به فشار خون خفیف تا متوسط می توانند روزه بگیرند و روزه داری به کاهش فشارخون آنان کمک می کند، اما باید با پزشک معالج خود برای داروهایشان مشورت کنند؛ برای مثال، مقدار داروهای مدر( ادرار آور) برای جلوگیری از کم آبی باید کاهش یابد و داروهای بلند اثر مانند ایندرال باید در قبل از سحر استفاده شود.
• افراد مبتلا به فشارخون بالا باید دریافت نمک و چربی خود را کنترل نموده و از کشیدن سیگار اجتناب کنند؛ خوشبختانه تمامی این اعمال در ماه مبارک رمضان میسر است؛ ولی روزه برای افرادی که فشارخون شدید دارند و یا فشارخون آن‌ها بطور ناگهانی بالا می‌رود و کنترل شده نیست، توصیه نمی‌شود.

توصیه های تغذیه ای برای افراد مبتلا به بیماری قلبی-عروقی در ماه رمضان

• روزه داری و رعایت یک برنامه‌ی غذایی صحیح با کاهش عوامل خطر مانند کاهش وزن، کاهش سطح چربی‌های خون و نکشیدن سیگار، سبب پیشگیری از بروز بیمارهای قلبی و عروقی می‌شود؛ اما در مورد کسانی که به بیماری های قلبی و عروقی مبتلا هستند، موضوع متفاوت است و حتما برای روزه داری باید با پزشک معالج خود مشورت کنند.
• بیمارانی که دچار گرفتگی رگ های قلبی هستند و دارو مصرف می کنند، ازآنجا که عدم مصرف دارو در زمان مقرر، زندگی آن‌ها را به مخاطره می اندازد، نباید روزه بگیرند؛ همچنین بیماران قلبی باید به تداخلات دارو و غذا توجه نموده و به توصیه های پزشک معالج خود دقیقاً عمل نمایند.

توصیه های تغذیه‌ای برای کاهش مشکلات گوارشی و نفخ معده در ماه رمضان

• یکی از مشکلات شایع گوارشی در طول سال و به ویژه در ایام ماه مبارک رمضان، یبوست است زیرا در این زمان، معمولاً تحرک افراد و مصرف برخی از فیبرها و مایعات کاهش می‌یابد. در نتیجه کاهش تحرک بدنی، مصرف فیبرها و مایعات در روزهای ماه ضیافت الهی در افراد تاثیر بسیاری در بروز و شیوع یبوست دارد.
•  افراد اگر می خواهند مشکل گوارشی کمتری داشته باشند و از یبوست کمتر رنج ببرند تا حد امکان سعی کنند مدیریت آب را در طول شب داشته باشند و مصرف منابع آبی را که همراه با فیبرها باشند به ویژه میوه و سبزی افزایش دهند و در مقابل، از مصرف چای اجتناب کنند. چای به عنوان یک ماده قابض است و احتمال یبوست را افزایش می دهد مصرف آن بهتر است کاهش یافته  مایعات دیگری جایگزین آن شود.
• روزه داران، همچنین سعی کنند در بین وعده های افطار تا شام و یا تا قبل از سحر، تحرک فیزیکی خود را داشته باشند، زیرا افزایش تحرک و مصرف مایعات به افزایش حرکت دستگاه گوارش کمک و یبوست را تا حدودی درمان می کند.
• کسانی که از نفخ معده به خصوص در ماه رمضان رنج می برند باید از مصرف غذاهای نفاخ مانند آش رشته پرهیز کنند. همچنین جویدن کامل غذا از دیگر عواملی است که می تواند در کاهش نفخ معده تاثیر به سزایی داشته باشد.
• نباید در حین غذا خوردن آب بنوشیم. همچنین باید از خوردن نان های حاوی جوش شیرین پرهیز کنیم. نان سنگک از نان های مفید به شمار  می آید. مصرف زیاد زولبیا و بامیه نیز در برخی از افراد منجر به نفخ و دل درد می شود.
• نوشیدن شربت آبلیمو به همراه زعفران، شربت به لیمو با عرق بید مشک برای جوانان و این شربت با عرق نعناع برای میانسالان و سالمندان توصیه میشود
• استفاده از مواد طبیعی لبنی مانند ماست یا شیر از مواد غذایی موثر در کاهش نفخ معده است.
• از آن جایی که کسانی که دچار نفخ هستند اغلب مبتلا به یبوست نیز هستند بنابرین این افراد بهتر است ماست را به همراه مربای بالنگ یا به مصرف کنند.
• نوشیدن آب یخ نیز منجر به نفخ می شود. بنابرین افراد باید از مصرف آب بسیار خنک به خصوص در وعده افطار پرهیز کنند.
• افزودن نعناع به چای برای درمان نفخ معده از باورهای غلط رایج در بین مردم است. استفاده مداوم از چای سیب و گلابی به رفع نفخ معده کمک شایانی می کند.

توصیه های تغذیه ای برای زنان باردار در ماه رمضان 

• در ۳ ماهه آخر بارداری به دلیل اینکه جنین از جریان خون مادر بیشتر استفاده می‌کند، روزه گرفتن ضرر دارد.
• روزه‌داری زنان باردار در ۳ ماهه سوم توصیه نمی‌شود ولی روزه‌داری در ۳ ماهه دوم تأثیرات سوء بر جنین ندارد
•  در ۳ ماهه سوم ۵ تا ۷۰درصد انرژی جنین از گلوکز مادر تأمین می‌شود، بنابراین روزه‌داری سبب افزایش برداشت از ذخایر چربی و به دنبال آن افزایش ترکیبات کتونی در خون مادر می ‌شود، این ترکیبات از طریق جفت وارد گردش خون جنین شده و به سیستم عصبی او آسیب می رساند.
• زنان باردار که حدود ۸ ساعت در حالت ناشتا باقی بمانند، قند خون آنها نسبت به حد طبیعی کمتر شده و با افزایش مدت زمان گرسنگی، احتمال افزایش مواد کتون ناشی از سوخت و ساز چربی‌ها در خون مادر وجود دارد. ورود مواد کتونی از طریق جفت به جنین و از سوی دیگر کاهش قند خون مادر موجب می ‌شود سنتز بازهای آلی در سلول‌های مغز جنین دچار اختلال شده و می‌تواند در ۳ ماهه سوم خطراتی جدی‌ برای جنین داشته باشد.
• زنان باردار روزه دار باید از خانه بیرون نروند و فعالیت کمی داشته باشند، گفت: در ۳ ماهه اول بارداری مادرانی که ویار دارند، میل به غذا نداشته، دچار حالت تهوع شدید، افت فشار و کمبود قند هستند و نباید روزه بگیرند و در ۳ ماهه آخر بارداری نیز به دلیل اینکه جنین از جریان خون مادر بیشتر استفاده می‌کند، روزه گرفتن ضرر دارد.
• زنان بارداری که در ۳ ماهه اول بارداری هستند و حالت تهوع ندارند، می ‌توانند روزه بگیرند. کاهش قند خون در زنان بارداری که روزه‌ می گیرند ممکن است موجب بیهوشی مادران شده و خون‌ رسانی به جنین را مختل کند اما بروز این مشکلات برای تمامی زنان باردار و روزه‌دار قطعی نیست؛ زنان بارداری که دچار فشار خون مزمن یا حاملگی، دیابت یا بیماری‌های زمینه‌ای هستند، نباید روزه بگیرند.
• زنان باردار روزه دار باید به رعایت رژیم غذایی درست، در ایام ماه مبارک رمضان توجه داشته باشند. نکته اول اینکه باید مقدار کالری مورد نیاز آنها بر اساس وزن، قد و سن حاملگی‌شان توسط کارشناس تغذیه محاسبه شود. اگر مقدار این کالری با وعده‌های سحری، افطاری و شام و میان‌ وعده‌های بین آن متناسب باشد، می‌توانند با مشورت پزشک خود و در صورتی که زمینه بیماری خاصی نداشتند، روزه بگیرند.
• رژیم غذایی برای زنان باردار سالم روزه‌دار باید به‌گونه‌ای باشد که پروتئین، سبزیجات، میوه‌ها و خوراکی‌های شیرین مفید و مغذی نظیر خرما به ویژه هنگام افطار و سحر به میزان بیشتری در آن وجود داشته باشد.

عوارض روزه بدون سحری از دیدگاه طب سنتی

اگر تا مدتی قبل، سپاه پاسداران به عنوان قدرت مهم پهپادی در منطقه و جهان، کابوس بزرگی برای دشمنان بخصوص رژیم صهیونیستی و آمریکا به حساب می آمد ، اما در چند سال اخیر شاهد افزایش کمی و کیفی ناوگان پرنده های بدون سرنشین ارتش جمهوری اسلامی ایران در کلاس های مختلف هستیم که این نیرو را نیز تبدیل به یکی از ابزارهای مهم بازدارندگی و تقویت چشمگیر قدرت دفاعی کشورمان کرده است.

در کنار انواع پرنده های شناسایی و رزمی، یکی از حوزه هایی که اخیرا مورد توجه جدی تر ارتش قرار داشته، پهپادهای انتحاری است که در سالهای اخیر، سطح و اعتبار این بخش از پرنده های بدون سرنشین در ارتش کشورمان با ارتقاء چشمگیری همراه بوده است.

از جمله نمونه های موفق در این بخش، پهپاد رعد 85 بود که جزء اولین پهپادهای انتحاری کشور محسوب می شود که وارد خدمت ارتش ایران شده است. یک پرنده بدون سرنشین انتحاری کوچک که سالهاست به عنوان یکی از اصلی ترین سامانه های انتحاری بدون سرنشین کشور ما شناخته می شود. این پرنده بردی در حدود 100 کیلومتر داشته و بنا به اعلام مسئولین با قابلیت ارسال تصاویر توان درگیری با اهداف ثابت و متحرک را دارد.

پهپاد انتحاری رعد

اما در جریان رزمایش بزرگ پهپادی سال گذشته ارتش بود که برای اولین بار، از پهپاد آرش رونمایی شد. یک پرنده بدون سرنشین با برد 2 هزار کیلومتر با قابلیت انتحاری که برد بلند ترین نوع در کلاس خود در جهان به حساب می آید. این پهپاد به صورت تخصصی قابلیت قفل بر روی ایستگاه های راداری و در اصطلاح سرکوب پدافند هوایی دشمن را نیز دارد.

پهپاد آرش در حقیقت بر اساس سری کیان توسعه پیدا کرده و خانواده پهپاد کیان دو عضو دارد که اولی کیان 1 نام دارد و در سال 1393 با ماموریت نقش هدف پرنده برای آزمایش سیستم های راداری وارد سازمان رزم نیروی پدافند هوایی ارتش شده است.

پهپاد کیان 2 با ماموریت ضد رهگیری و حمله به اهداف زمینی در شکل انتحاری در سال 1398 وارد خدمت شد که به نسبت مدل اولیه اندازه بسیار بزرگتری دارد. پهپاد کیان بر اساس اطلاعات اعلام شده بردی بیش از هزار کیلومتر را دارد و بر اساس برآوردهای موجود از سیستم شتاب دهنده اول سوخت جامد و موتور توربوجت بهره می برد.

=

پهپاد کیان یک و دو در کنار یکدیگر

پهپاد آرش از نظر اندازه و ظاهرا تقریبا همان کیان 2 است اما یک تفاوت بزرگ در اینجا وجود دارد. در کنار بحث انتحاری، پهپاد آرش قابلیت سرکوب پدافند هوایی را در اختیار دارد. در خصوص سامانه های همراه این پهپاد خبر دقیقی منتشر نشده اما با این حساب به نظر میرسد در درون این پرنده بدون سرنشین، سیستم های دریافت کننده امواج راداری نصب شده و می تواند با ایجاد حالت آشیانه یاب راداری هدف را کشف و به آن حمله کند.

تصویر پهپاد آرش در زمان پرتاب

ورود نزاجا به باشگاه حملات فوجی پهپادی و هوش مصنوعی

در روزهای اخیرا جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش از یک سری دستاوردهای جدید خود رونمایی کرده که نشان از یک جهش بسیار بزرگ در توانایی مجموعه آجا در حوزه بدون سرنشین ها می دهد. یکی از مهم ترین دستاورد های به نمایش درآمده بحث پرنده های بدون سرنشین انتحاری با قابلیت حمله موجی در دسته های 10 فروندی و همچنین قابلیت بهره گیری از هوش مصنوعی بوده است.

نکته جالب ماجرا اینجاست که به فاصله کمی و در جریان رزمایش پیامبر اعظم(ص) 15 نیروی هوافضای سپاه در اواخر سال پیش بود که برای اولین بار به صورت رسمی به بحث استفاده از هوش مصنوعی در پهپادهای سپاه نیز اشاره شد و تصویری از پرواز جمع پرنده های بدون سرنشین سپاه به نوعی نشان دهنده وجود یک الگوریتم هدایتی بین این پرنده ها بود.

پرواز جمع چهار فروند پهپاد شاهد 181 در رزمایش اخیر سپاه

بر اساس اطلاعات موجود این پهپادها برای کنترل از یک ایستگاه زمینی بهره گرفته و برد پروازی آنها نیز بین 40 الی 400 کیلومتر است. این پرنده های بدون سرنشین همچنین از قابلیت شبکه شدن و به اشتراک گذاری اطلاعات در کنار بحث ارسال اطلاعات به سسیستم کنترل برخوردار هستند. این پرنده های بدون سرنشین از سر های جنگی به وزن 5 الی 15 کیلوگرم برخوردار هستند.

با نگاه به پرنده های بدون سرنشین انتحاری جدید نزاجا متوجه وجود یک پرنده بدون سرنشین بزرگ تر و تعداد پرنده بدون سرنشین کوچک تر می شویم. بر اساس اطلاعات موجود پرنده بدون سرنشین بزرگ در نقش نوعی پرنده مادر و کنترل کننده اصلی ایفای نقش کرده و از طریق این پهپاد بزرگ است که سایر پرنده های انتحاری کوچک تر نیز کنترل می شوند.

این مسئله کنترل می تواند به صورت لحظه ای و آنلاین از طریق واحد کنترل زمینی و یا به صورت هوش مصنوعی و از پیش تعیین شده و بر اساس اطلاعاتی باشد که از قبل در پهپاد پیشرو یا اصطلاحا مادر ذخیره شده است. این نوع از سیستم هدایت و کنترل را شاید بتوان لبه فناوری کنترل و عملیات بدون سرنشین در جهان حساب کرد که به نوعی سر ریز آن برای جنگنده های سرنشین دار در جنگنده های نسل جدید نیز طرح شده است.

مجموعه پهپادهای انتحاری نزاجا - پهپاد بزرگر تر در نقش پرنده پیشرو و پهپادهای کوچکتر در نقش دنباله رو

برای نمونه در کانسپت های مطرح شده برای جنگنده های نسل 6 به ترکیبی از بحث هوش مصنوعی و پرواز پرنده های بدون سرنشین در کنار یک جنگنده سرنشین دار به عنوان مادر و واحد کنترل اشاره شده است که در صورت لزوم البته این پرواز می تواند به صورت مستقل و بر اساس هوش مصنوعی باشد. پرنده های بدون سرنشین در این سناریو در محیط های پر خطر وارد عمل شده و تهدید را نسبت به پلتفرم سرنشین دار کاهش می دهند. در عین حال قابلیت رزم شبکه محور باعث می شود تا این پرنده ها امکان به اشتراک گذاری اطلاعات با یکدیگر را نیز داشته باشند که این مسئله میزان اطلاع از وضعیت کلی پیرامونی را گسترش داده و درصد موفقیت عملیات را نیز افزایش می دهد.

مسئله مهم و قابل توجه دیگری که در خصوص نسل جدید پهپادهای ارتش اعلام شده توان ضد هوایی و مقابله با اهداف پروازی است. علاقمندان به حوزه نظامی اطلاع دارند که امروزه در جهان بحث توسعه سامانه های بدون سرنشین خصوصا در حوزه حملات فوجی ، توسعه پرنده های بدون سرنشین کوچک و استفاده از پرنده های بدون سرنشین تجاری برای عملیات های جاسوسی و تروریستی هر روز در حال گسترش پیدا کردن است. در سالهای اخیر در کشور ما سیستم های پدافندی مختلفی برای مقابله با این طیف از تهدیدات توسعه پیدا کرده اما یکی از روش های تقریبا جدید در این حوزه پاسخ دادن با پهپاد خودی به پهپاد دشمن است.

پهپاد های انتحاری کوچک مثل مدل تولید شده برای نزاجا با توجه به توان صنعتی کشور در این حوزه در تعداد انبوه قابلیت تولید را دارند و می توان در شرایط قرار گرفتن در معرض یک تهاجم با موجی از پرنده های بدون سرنشین در تعداد کم یا زیاد این پهپادهای انتحاری را به سمت آنها فرستاده و با انفجار در آسمان تهدید را نابود کرد.

در حوزه عملیات زمینی نیز یکی بحث شناسایی و دیگری بحث تهاجم زمینی طرح می شود. در بحث شناسایی باید دقت داشت که اطلاعات جمع شده از یک مجموعه از پرنده های بدون سرنشین می تواند فضای بسیار بیشتری را گسترش دهد و در بحث تهاجم نیز نکته مهم این است که حمله در دسته های بزرگ تر شانس موفقیت و عبور از سد پدافند دشمن را نیز شدیدا بالا خواهد برد. در بحث سر جنگی باید گفت که میزان در نظر گرفته شده برای این پهپادها و خصوصا پروفایل پروازی و حمله از بالای آنها می تواند برای نابودی طیف گسترده ای از تهدیدات موجود روی زمین مثل انواع زره پوش ها ، تانک ها ، خودروهای انتحاری و خصوصا سامانه های راداری و حتی پدافندی باشد.

با این اوصاف نیروی زمینی ارتش با رونمایی از سیستم جدید در حقیقت یک گام پرش گونه برای ورود به فضای نبرد شبکه محور و بدون سرنشین در قرن جدید را برداشته و همگام با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در حال حاضر از معدود دارندگان این توانایی در میان ارتش های جهان محسوب می شود. حالا بهتر می توان درک کرد چرا ژنرال مکنزی فرمانده ستاد مرکزی تروریست‌های آمریکایی در غرب آسیا (سنتکام) طی روزهای گذشته اعتراف کرده که ایران با استفاده از انواع پهپادهای رزمی و شناسایی، برتری هوایی آمریکا در منطقه را پس از دهه ها، به چالش کشیده است.

«دنیس راس»، مشاور «باراک اوباما»، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در یادداشتی در روزنامه واشنگتن‌پست از اقدامات خرابکارانه رژیم صهیونیستی در سایت نطنز دفاع کرده است.
 
راس در این یادداشت استدلال کرده است: «به نظر می‌رسد ایرانی‌ها معتقدند دولت بایدن بیم دارد که اگر نتواند به برجام برگردد و برنامه هسته‌ای این کشور پیشرفت کند، جنگ تنها راه برای جلوگیری از پیشرفت این برنامه خواهد بود و یا باید اسرائیلی‌ها اقدام نظامی کنند و یا باید آمریکا همین کار را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای انجام دهد.»
 
راس به دولت بایدن پیشنهاد کرده نشان دهد همزمان که طرفدار دیپلماسی است آماده استفاده از سایر گزینه‌ها برای مقابله با ایران است.
 
او سپس نوشته است: «از این دیدگاه، کاری که اسرائیلی برای خرابکاری در نطنز انجام داده‌اند لزوماً بد نیست. این اقدام اولا برای دولت بایدن زمان می‌خرد تا برای رسیدن به تفاهم با ایرانی ها احساس عجله نکند. دوم اینکه اگر ایرانی‌ها باور داشته باشند که آمریکا از مسئله با خبر بوده و کاری برای جلوگیری از آن انجام نداده، این برایشان حاوی این پیام خواهد بود که ایالات متحده هزینه‌ اقدامات ایران را افزایش خواهد داد و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از این اقدامات جلوگیری خواهد کرد.»
 
۲۲ فروردین سال جاری بود که یک خرابکاری در سایت غنی‌سازی نطنز به قوع پیوست. در همین راستا، بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی از وقوع این حادثه‌‌ در بخشی از شبکه برق تاسیسات غنی سازی شهید مصطفی احمدی روشن نطنز خبر داده بود.
 
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز در این باره تاکید کرد: «صهیونیست‌ها می‌خواهند انتقام توفیقات در مسیر لغو تحریم‌های ظالمانه را از مردم ایران بگیرند، ولی ما اجازه نخواهیم داد و انتقام این اقدامات را از خود صهیونیست‌ها خواهیم گرفت.»
 

در جعبه ابزار سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا، «تحریم های اقتصادی» از مهمترین ابزارهای فشار برای همراهی سایر کشورها و گروه‌های به اصطلاح بدرفتار است. تاکید بر این ابزار در میان روسای جمهور آمریکا به حدی است که بسیاری از اندیشمندان در جهان، از تحریم‌های آمریکا به عنوان «سلاح اقتصادی» این کشور یاد کرده اند. سلاح‌های اقتصادی یا مالی آثار تخریبی به اندازه یک جنگ دارند، اما در به‌کارگیری آنها نه نیروی انسانی از کشور مهاجم کشته می‌شود، نه جنگ‌افزار نابود می‌شود و نه منابع مالی چندانی نیاز است.

جهان‌روایی دلار، درهم تنیدگی نظام مالی جهانی با محوریت نظام مالی آمریکا، وابستگی تکنولوژیکی بسیاری از شرکتهای بزرگ غیرآمریکایی به شرکتهای آمریکایی و ... از دلایل اصلی توانمندی آمریکا در استفاده از ابزار تحریم علیه کشورهای به اصطلاح متخاصم است. ایران از ابتدای انقلاب اسلامی در معرض تحریم های آمریکا قرار گرفته ولی از اواخر دهه هشتاد یعنی سال 89 مقیاس و عمق تحریم ها به گونه ای افزایش یافته است که به هیچ وجه با قبل از آن قابل مقایسه نیست.

در واقع، سالهاست آمریکا از تحریم به عنوان مهمترین ابزار سیاست خارجی خود درباره ایران در کنار سایر ابزارها مانند تشدید شکاف های قومیتی، عملیات های تروریستی محدود و ... استفاده می‌کند تا توان مقاومت ملت ایران را کاهش دهد. یکی از مهمترین شروط لازم برای پاسخ دادن به این سوال که مسئولان و سیاستگذاران ایران باید چگونه با این تحریم‌ها برخورد کنند تا جلوی تحقق هدف اصلی آمریکا یعنی فروپاشی اقتصادی و نهایتا تجزیه کشورمان را بگیرند، آشنایی بهتر با موضوع تحریم است. در همین راستا، قصد داریم در قالب پرونده «تحریم بدون روتوش» به مهمترین سوالات درباره تحریم از دیدگاه آمریکایی‌ها پاسخ دهیم. قسمت اول این پرونده با موضوع «چرا آمریکا تحریم می‌کند؟» در ادامه آمده است:

*تاریخچه جایگاه تحریم در سیاست خارجی آمریکا

استفاده از تحریم به عنوان ابزار سیاست خارجی به وسیله بنیان گذاران آمریکا به صورت مستقیم مورد بررسی قرار گرفته بود به گونه ای که جیمز مدیسون پدر قانون اساسی و توماس جفرسون نویسنده اعلامیه استقلال، مدافعین سرسخت استفاده از اسلحه تجارت به عنوان ابزار دیپلماسی بودند. از نظر آنها تحریم به عنوان بهترین جایگزین برای جنگ و ابزاری برای دفاع از منافع آمریکا بود. به عنوان مثال، در بخشی از نامه جفرسون به مدیسون در سال 1805 میلادی آمده است: «تاثیر یک تحریم را نمی توان نادیده انگاشت. در واقع، اگر سلاح تجارت بتواند به طور مناسبی از طریق قوه مجریه به کار گرفته شود-که برای من کاملا آشکار است-می تواند ملتها را مجبور کند که به حقوق ما احترام بگذارند». جفرسون در سال 1808 و در حالی که سومین رئیس جمهور آمریکا بود، درباره این موضوع گفت: «در سیاست خارجی تنها سه گزینه وجود دارد: 1- تحریم، 2- جنگ، 3- تسلیم و باج».

اهداف و دلایل آمریکا برای استفاده از ابزار تحریم در زمان ها و درباره کشورهای مختلف، متفاوت بوده است. مثلا در سال‌های اولیه شروع جنگ سرد در دهه 1950 و 1960، آمریکا برای مهار نفوذ کمونیسم، کشورهای کمونیستی و کشورهایی که با این کشورها مناسبات تجاری داشتند را تحریم کرد. در دهه 1970، آمریکا کشورهایی را به دلیل نقض حقوق بشر تحریم کرد و در اواخر دهه 1980 هم خطر تروریسم، مواد مخدر و گسترش تسلیحات، از دلایل آمریکا برای استفاده از ابزار تحریم بود.

اگر چه تحریمهای اقتصادی همواره ابزار قدرتمندی در سیاست خارجی آمریکا بوده است، اما اهمیت و میزان استفاده از آن، بعد از پایان جنگ سرد یعنی از اوایل دهه 1990 به میزان قابل توجهی افزایش یافت.

*نفیو درباره هدف آمریکا از اعمال تحریم چه می‌گوید؟

در بخشی از کتاب «هنر تحریم ها: نگاهی از درون میدان (The Art of Sanctions: A View from the Field)» نوشته ریچارد نفیو معمار تحریم های ضد ایرانی در دولت دوم اوباما (منتشر شده در سال 2018) درباره هدف آمریکا از اعمال تحریم آمده است: «هدف از اعمال تحریم‌ها ایجاد سختی است یا به عبارت بهتر ایجاد درد و ناکامی، به نوعی که کشور هدف تحریم‌ها رفتار خود را تغییر دهد. شاید استفاده از کلمه درد یا فشار در این متن تحریک کننده باشد چرا که غالبا همراه درد مفاهیمی چون شکنجه و سوءاستفاده خواهد آمد. اما در مقام اصطلاح، این کلمه دقیقا مناسب است زیرا می تواند احساسات را برانگیزد و یک نوع تجربه انسانی مشترک است که افراد می توانند از طریق آن، آنچه را تحریم به وجود می آورد، لمس کنند. درد همچنین نشاندهنده نوعی تمایل در طرف مقابل است که بخواهد از این درد اجتناب کند. به همین دلیل، نگارنده اولین کسی نیست که از کلمه درد در این باره استفاده می کند. واژه درد هم نشاندهنده هدف تحریم هاست و هم محدودیت‌های ذاتی آن. درد ایجاد اختلالی می کند که بسیاری از افراد می خواهند از آن اجتناب کنند، اما همین درد قابل مدیریت، تحمل و حتی در بلندمدت قابل انطباق پذیری است و حتی می تواند به نفع گیرنده و احساس کنده درد تمام شود، البته بعد فیزیکی و جسمی درد، کمتر در تحریم ها لمس می شود».

*چرا تحریم به مهمترین ابزار سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است؟

تا چند دهه قبل، جنگ و اقدامات نظامی بیشترین نقش‌آفرینی را در پیشبرد اهداف سیاست خارجی کشورهای مختلف بخصوص آمریکا داشت، اما اکنون، آمریکا این اهداف را عموماً از طریق وضع تحریم پیگیری می‌کند. این موضوع ناشی از هزینه و ریسک بالای اقدامات نظامی و هزینه و ریسک پایین و تاثیرگذاری بالا تحریم هاست و بارها توسط مقامات و کارشناسان آمریکایی بیان شده که در ادامه به برخی موارد آن اشاره شده است:

الف- کوون (Kwon)، پژوهشگر آمریکایی در قالب کتابی با عنوان « The effectiveness of sanctions revisited: An empirical analysis using a bargaining and enforcement framework» در سال 2013 درباره این موضوع نوشت: «درگذشته، کشورها هم از نیروی نظامی و هم از تحریم‌های اقتصادی به‌عنوان ابزار فشار استفاده می‌کردند. تحریم، بدون ایجاد تلفات انسانی و بدون ایجاد حساسیت در افکار عمومی، می‌تواند هزینه قابل ‌توجهی (در حد و اندازه استفاده از قوای نظامی) بر کشور تحمیل کند؛ لذا می‌توان گفت که این ابزار، در راستای ایجاد تغییر در رفتار کشور هدف، نسبت به جنگ ارجحیت دارد».

ب- در بخشی از کتاب «هنر تحریم ها: نگاهی از درون میدان (The Art of Sanctions: A View from the Field)» نوشته ریچارد نفیو معمار تحریم های ضد ایرانی در دولت دوم اوباما (منتشر شده در سال 2018) به این موضوع اشاره شده که در سند راهبرد امنیت ملی آمریکا در سال 2015 بارها از تحریم‌ها به‌عنوان ابزار اصلی اعمال قدرت ملی یاد شده و در بخشی از این سند آمده است: «با اعمال تحریم‌ها ما می‌توانیم هزینه مناسبی را بر متجاوزین اعمال کنیم. تحریم‌های اقتصادی هدفمند ابزاری مناسب برای تحمیل هزینه بر آن کنشگران غیرمسئول است که دست به تجاوز نظامی، اشاعه پنهانی و یا خشونت و تهدید علیه قوانین بین‌المللی و هنجارها زدهاند و همچنان مایل هستند این روش را دنبال کنند. ما از تحریم‌های چندجانبه چه از طریق سازمان ملل اگر ممکن باشد و چه از تحریم‌های تکجانبه در صورت نیاز استفاده خواهیم کرد. ما به طراحی دقیق تحریم‌ها ادامه خواهیم داد تا به اهداف مشخصی دست پیدا کنیم، در عین اینکه تبعات ناخواسته این قضیه را برای دیگر بازیگران اقتصادی و اقتصاد جهانی و جمعیت جهانی به حداقل ممکن برسانیم».

ج- در بخشی از این کتاب نفیو آمده است: «به دلیل آثار عملی متفاوت تحریم‌ها و اقدام نظامی، سیاستگذاران نگرشی متفاوت به این دو مسئله دارند. درگیری های نظامی، آسیب و تلفات برای طرفین ایجاد می کند و نتایج آن کاملا ملموس است، اما آثار تحریم ها کمتر ملموس و محسوس بوده و اثر تخریبی کمتری دارد. شاید همین مسئله یکی از دلایل جذابیت فراوان تحریم ها به عنوان یک ابزار اعمال قدرت باشد. مطمئنا سیاستمداران و مقامات دولتی بهتر می توانند از زایل شدن یک چهارم تولید ناخالص ملی دفاع کنند تا از دست دادن هزاران نظامی و غیرنظامی در جنگ ها».

علاوه بر نکات فوق، باید به این موضوع هم اشاره کرد که جنگ نظامی با کشورهای مختلف، ریسک زیادی دارد و موجب می شود که مردم آن کشورها متحد شوند در حالی که جنگ اقتصادی یا همان تحریم، اینگونه نیست و امکان مدیریت افکار عمومی را به آمریکا می دهد.

* منافع جانبی سیاسی و اقتصادی تحریم برای آمریکا

علاوه بر موارد فوق، تحریم ها منافع جانبی سیاسی و اقتصادی هم برای آمریکا دارد مثلا:

1- کسب درآمد از طریق تحریم: جمع جریمه‌های اعمال شده علیه بانکها و شرکتهای خارجی توسط ایالات متحده ناشی از تحریمها (اعم از ایران و سایر کشورهای تحت تحریم) تا پایان بهار 98، بالغ بر 20.6 میلیارد دلار شده است. تحریم بهانه خوبی برای کسب درآمد از این طریق است. به دلیل سادگی اعمال تحریم وآثار مخرب آن، به محض مظنون شدن به اشخاص و شرکت‌ها، آمریکا به سادگی میتواند از آنها اخاذی کند. این جریمه نیز خیلی سریع پرداخت میشود، زیرا کسب‌وکار نهاد هدف دچار اختلال جدی می‌شود (حتی اگر حساب دلاری نداشته باشد و فاقد کسب‌وکار در آمریکا باشد).

2- شانه خالی کردن تحریم کننده از برخی تبعات تحریم: در بخشی از کتاب «هنر تحریم ها: نگاهی از درون میدان (The Art of Sanctions: A View from the Field)» نوشته ریچارد نفیو معمار تحریم های ضد ایرانی در دولت دوم اوباما (منتشر شده در سال 2018) درباره این موضوع آمده است: «برای دفاع از جنبه های منفی که از تحریم برمی خیزد می‌توان چنین برداشت کرد که این آثار به خود تحریم ها مرتبط نیست و آثار جانبی آنهاست. این چارچوب به تحریم کننده این امکان را می دهد که از قبول مسئولیت در مقابل مشکلات بشردوستانه تحریم ها شانی خالی کند، در عین اینکه مسئولیت همه منافع و امتیازاتی را که از تحریم به وجود می آید، متوجه خود می کند. دولت ایالات متحده سال ها از این روش استفاده کرده است بخصوص در مورد اعمال تحریم ها در کشور ایران در این زمینه دولت آمریکا مسئولیت خود در مورد مسائل بشردوستانه را در حداقل ممکن دانسته و از زیر بار آنها شانه خالی کرده است».

منابع:

1- «جایگاه تحریم در سیاست خارجی آمریکا»، ابراهیم علوی، فصلنامه مطالعات منطقه ای، سال هفتم، شماره 25 و 26، زمستان و بهار 1385-1384

2- «هنر تحریم ها نگاهی از درون میدان» (ویرایش دوم)، مرکز پژوهش‌های مجلس، خردادماه 97

3- «تحریم ها علیه ایران تا چه زمانی پابرجاست؟ تحلیل هزینه و فایده تحریم برای آمریکا از منظر اقتصادی»، مرکز پژوهش‌های مجلس، تیرماه 98

4- «تدبیر اقتصاد کشور در شرایط تحریم: 1. ضرورت برنامه ریزی اقتصاد ملی با فرض ماندگاری تحریم‌ها»، مرکز پژوهش‌های مجلس، فروردین ماه 1400

آیین رونمایی و تحویل دستاوردهای دفاعی سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش، صبح امروز یکشنبه با حضور امیر دریادار حبیب الله سیاری معاون هماهنگ کننده ارتش  و امیر حیدری فرمانده نیروی زمینی، در سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نزاجا برگزار شد.

در این مراسم از ۷ دستاورد جدید دفاعی و رزمی ارتش رونمایی شد؛ این دستاوردها عبارتند از:

۱_ هشدار دهنده امواج راداری محمول بر پهپاد 

این دستاورد، دارای قابلیت کشف شناسایی و اختلال رادارهای مراقبت هوایی محمول بر انواع پهپادها، بالگرد و هواپیماهای جنگنده، جهت مقابله با انواع تهدیدات راداری مراقبتی و هدایتی است؛ این  سامانه کاملاً بومی و مبتنی بر فناوری های داخلی است.

۲ - هشدار دهنده لیزری محمول بر پهپاد 

برخورداری از قابلیت شناسایی تسلیحات هدایت شونده های لیزری و تهدیدات هواپایه، اعلام هشدار در مقابل سامانه‌های پدافند هوایی برد کوتاه دشمن، از جمله دفاع لیزری پرتوان نابودگر و قابلیت ارسال و اعلام هشدار به ایستگاه کنترل و هدایت زمینی پهپاد از جمله مشخصات این هشدار دهنده است.

۳ - رانش یک ( بومی سازی و ساخت موتور میکرو توربوجت)

این سامانه دارای قابلیت کاربردی در سامانه‌های پهپادی، هواپیماهای سبک تک نفره، قایق های بدون سرنشین، انواع سامانه های موشکی، به عنوان موتور پیشران و راه اندازی موتورهای اصلی هواپیما است. 

همچنین وزن کم ، دور بالا تراست مناسب، تنوع در سوخت، سقف پروازی بالا در مقایسه با موتورهای پیستونی و قابلیت حمل محموله و افزایش مداومت پروازی در انواع پهپاد ها از دیگر قابلیت های رانش یک است.

۴ - تیام ۱۴۰۰ (سامانه خودحفاظتی پهپادی کشف و شناسایی رادار های هدایتی و مراقبت هوایی دشمن محمول بر پهپاد)

این سامانه دارای باندهای فرکانسی موجود، قابلیت آشکارسازی انواع سیگنال راداری مراقبت هوایی را دارد و به صورت هوشمند سیگنال دریافتی را به منظور مقابله و مختل کردن، به اخلال‌گر منتقل کند.

۵ - پرواز جمع؛ سامانه پرواز شبکه محور مبتنی بر هوش مصنوعی 

این سامانه متشکل از پهپاد پیشرو،  پهپادهای دنباله‌رو و ایستگاه زمینی بوده که قابلیت اجرای عملیات به صورت برخط و یا برنامه‌ریزی شده به پهپاد‌های دنباله‌رو را دارا  است.

همچنین انجام ماموریت‌های شناسایی ، مراقبت و انهدام اهداف زمینی و پروازی دشمن، برد عملیاتی و مداومت پروازی مناسب، قابلیت شبکه شدن از ۳ تا چند فروند بر روی انواع پهپادهای داخلی، دارای لینک امن و سیستم هدایت کنترل کاملاً بومی از دیگر قابلیت های «پرواز جمع» است.

۶ - طاها ۱۴۰۰ (سامانه اخلالگر رادارهای مراقبت هوایی دشمن محمول بر پهپاد)

این سامانه با توان مناسب و با استفاده از آنتن های جهتی، به صورت هوشمند منطقه عملیاتی وسیعی را تحت پوشش داشته و امنیت پروازی انواع پهپادها را در منطقه دشمن حفظ می‌کند؛ همچنین هوشمندی، وزن کم، ولتاژ مصرفی پایین و قابلیت نصب سریع و آسان از جمله قابلیت های این سامانه در بهره‌برداری در انواع پهپادهای داخلی است.

۷ - سامانه‌های اخلالگر ارتقاء یافته زمین پایه

مقابله با تهدیدات پهپادی و سامانه‌های هدایت‌پذیر از راه دور، با ایجاد اخلال در سیستم هدایت و ناوبری این نوع تهدیدات، قابلیت اخلال در اکثر باندهای فرکانسی، قابلیت بهره‌برداری در کلیه مناطق عملیاتی و صحنه نبرد ، استقرار سریع، تداوم در بهره برداری، هوشمندی و عدم نیاز به کاربر، از قابلیت های این سامانه ها است.

بی شک درباره برکات و دستاوردهای روزه داری در ماه ضیافت الهی به ویژه در رابطه با نسل جوان می توان ساعت ها به صحبت پرداخت و البته سیاهه ها مرقوم کرد اما چنانچه اجمالاً بخواهیم به برخی از مهم ترین آن ها اشارتی داشته باشیم، می بایست این موارد را متذکر شویم.

۱- تقویت خویشتن داری؛ انسان روزه دار از خوردن و آشامیدن که از طبیعی ترین نیازهای اوست، پرهیز می کند؛ همچنین می داند و می کوشد که از گناهانی مانند نگاه حرام، غیبت کردن، دروغگویی و... دوری نماید؛ این ها همه موجب می شود که "خویشتن داری" در او تقویت گشته و احساس تسلط بیشتری بر خود بکند تا در غیر ماه رمضان نیز به حول و قوه الهی بتواند در برابر هوس نامشروع و زودگذر مقاومت نموده و بدین سان بنده ی صالحی برای پروردگارش باشد.

۲- کاهش استرس ها و اضطراب ها؛ در ماه رمضان جنبه ی عبادی فرد روزه دار به خصوص جوان پررنگ تر می شود؛ نماز، قرائت قرآن، دعا، حضور در مسجد و امام زاده و نیز حضور در مراسم های معنوی همچون لیالی قدر و ...، همه این ها موجب می شود که یاد خدا در دل او بیشتر و پررنگ تر شود و همان طور که خود خدای متعال در قرآن فرموده یاد خدا مایه ی آرامش دلهاست؛ لذا استرس ها و اضطراب های جوان کاهش پیدا می کند چرا که به این وسیله بیش از پیش با خدای قادر و حکیم و مهربان همنشین می شود.

۳- افزایش عزت نفس؛ انسان در عمق باطنش خوبی را می شناسد، حتی موقعی که در زندگی روزمره معیارهای خوب زیستن را می شکند و مرتکب گناه می شود و بندگی در زندگی اش کم رنگ می شود؛ در چنین مواقعی عزت نفسش کاهش پیدا می کند چون خودش در وجدانش می داند که خلاف کرده است؛ اما در ماه رمضان همین که می بیند به خاطر دستور خداوند یک سری کارها را ترک کرده و می بیند که می تواند و اراده ی خود را قوی تر می بیند، حس خوبی در او پیدا می شود، چه آن که حس می کند بنده بهتری برای خدا شده و به روند صعودی رشد خودش برگشته و همین باعث می شود که عزت نفسش افزایش پیدا کند.

۴- افزایش سلامت جسمی؛ بی تعارف باید گفت که بسیاری از جوانان ما برنامه غذایی منظمی ندارند؛ به خاطر ارتباطات زیاد با بیرون از خانه و دوستان و رفقا که مقتضای سن و روحیه ی گروه گرایی آن هاست معمولاً در وعده های غذایی که سفره پهن است و خانواده جمع هستند آنها غایب اند و شب ها هم دیر می آیند خانه و وقتی هم که می آیند هول هولکی چند لقمه می خورند و همین امر باعث می شود که معمولا مشکلات گوارشی متعدد پیدا کنند؛ اما درماه رمضان برنامه غذایی شان تا حد زیادی منظم می شود و درکنار خانواده سحری و افطار می خورند و همین امر کمک زیادی به سلامت جسمی آنها و پیشگیری از بیماری های دشواردرمان می کند.

۵-افزایش همبستگی اجتماعی؛ بسیاری از مردم و خاصه جوانان به دلایل گوناگونی از جمله روحیة نوخواهی و نوطلبی، متفاوت شدن ارزش های آنها با ارزش های بزرگترها و... به تدریج از هنجارهای رایج اجتماعی فاصله می گیرند؛ به عبارت دیگر هم خود را تافته ی جدابافته ای از جریان غالب جامعه می دانند و هم تلاش می کنند که تافته جدابافته ای بشوند و این امر سبب می شود که خرده فرهنگ هایی در بین آنها شکل بگیرد.

این موضوع هر چند تا حدودی طبیعی و پذیرفتنی است اما آسیب هایی هم دارد و آن کاهش انسجام و یکپارچگی اجتماعی است؛ ماه رمضان و روزه داری فاصله ی جوانان را جریان غالب جامعه کمتر می کند زیرا می بینند که مثل دیگر اقشار جامعه آن ها هم فعالیت های مشابهی را انجام می دهند و احساسات مشابهی را تجربه می کنند و لذا با تمام تفاوت ها و تفاوت خواهی خود، باز هم به این جامعه پیوسته اند و جزئی از این اقیانوس به شمار می روند.

برخی از زنان در طول تاریخ همواره در حمایت از دستاوردهای اهل‌بیت(ع) نقش بسزایی  داشته‌اند و هریک از آنان توانسته‌اند الگویی برای زنان امروز به شمار آیند. یکی از زنان معروفی که اسلام به نیکی از آن یاد کرده است، حضرت خدیجه(س) دختر خُویلد است. ایشان یکی از زنان تاجر و ثروتمند زمان قریش هستند که داشتن فضایل اخلاقی همچون صداقت و پاکدامنی باعث شده بود که از آن حضرت به عنوان «مطهره» و «سیده» قریش یاد شود.(احمد بهشتی، زنان نامدار، در قرآن و حدیث و تاریخ ، ۱۳۸۷، ج۲ص۲۷).

با وجود اینکه ایشان خواستگاران بسیار داشتند، اما مجذوب فضایل اخلاقی نبی مکرم اسلام شد و با آن حضرت ازدواج کرد. پس از ازدواج با پیامبر(ص) اولین فردی بود که به ایشان ایمان آورد و در مکه با وی نماز جماعت اقامه کرد. او تنها زنی است که در مدت ۲۵ سال تمام دارایی و ثروتش را در خدمت همسر و تحقق اهداف و رسالت الهی ایشان وقف کرد.

خدیجه(س) همیشه و در هر شرایطی حامی و پشتیبان پیامبر اکرم(ص) در حوادث سخت بود که حمایت ایشان از همسر در محاصره سه ساله شعب ابیطالب و تحمل سختی بسیار در این مدت گواهی بر این ادعاست. آن زمان که قریش پیامبر(ص) را مورد اذیت و آزار قرار می‌داد تا دست از رسالت خویش بردارد، خدیجه(س) به تسلای دل ایشان اقدام می‌کرد تا اسلام به ثمر بنشیند.(واقدی، محمد بن عمر مغازی،۱۳۷۶، تاریخ جنگ های پیامبر، ترجمه: محمود مهدوی دامغانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی ، ج۲،ص۱۲۳(.

 بنابراین با این همه سختی و فشار، خدیجه در مقابل این مشکلات خم به ابرو نمی‌آورد و در تمام دوران زندگی قبل و بعد از بعثت همانند بانویی شفیق، برگرد وجود پیامبر(ص) می‌گشت و با سیمای خندان خود غم‌ها را از چهرۀ حضرت رسول می‌زدود و در این بین بسان یاور، وزیر و کمک رسانی توانمند او را یاری می‌کرد. خداوند به وسیله خدیجه به پیامبر آرامش بخشید به نحوی که هیچ خبر ناراحت کننده‌ای از قبیل رد و تکذیب را نمی‌شنید و امیدوار به رسالت خود ادامه می‌داد.

در اهمیت این مسئله قرآن کریم از رابطه زن و شوهر به عنوان رابطه‌ای سرشار از عشق و صمیمیت یاد می‌کند و می‌افزاید که زن حامی معنوی شوهر است و این امر را در آیه ۱۸۷ از سوره «بقره»: «هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ»؛ (آنان لباس شما هستند و شما لباس آنان هستید» به بانوان و آقایان گوشزد می‌کند. منظور از لباس در این آیه پوشاندن ضعف‌ها و اتیام دل همسران است که حضرت خدیجه(س) به بهترین شکل اتیام‌بخش و همراه پیامبر(ص) بود.

در کرامت حضرت خدیجه(س) همین بس که رسول خدا چه قبل از او و چه در زمان حیات او با هیچ زنی ازدواج نکرد و به راستی همنشین و مونس پیامبر اکرم (ص) بود و اموال خود را در اعتلای اسلام انفاق کرد و به درجه‌ای رسید که خداوند به حضرتش امر کرد که خدیجه را به خانه‌ای در بهشت که محلی امن و آرام باشد، بشارت دهد.

حضرت خدیجه(س) الگویی برای اشاعه سبک زندگی اسلامی، اسوه عملی و حقیقی بانوان امروز است و حق بر آن است تا شخصیت این بانوی بزرگ جهان اسلام به خوبی معرفی شود. اینکه تنها به مناسبت وفات آن حضرت مطلبی در رسانه‌ها درج شود و یا صدا و سیما به این امر بپردازد خوب است، اما کافی نیست. به نظر می‌رسد در معرفی شایسته بانوان بزرگ اسلام کوتاهی صورت می‌گیرد که این خلأ باید از سوی رسانه‌ها برطرف شود.