حماس اعلام کرد: هیئت جنبش، موافقت خود با توافق آتش بس و مبادله اسیران را به میانجیگران(قطری و مصری) ابلاغ کرد.

این جنبش افزود هیئت ما به ریاست خلیل الحیه، موافقت  حماس با توافق آتش بس و مبادله اسیران را به میانجیگران(قطری و مصری) ابلاغ کرد.

حماس ادامه داد ما با مسئولیت پذیری و روحیه مثبت بر اساس مسئولیت خود در قبال مردم صبورمان برای توقف تجاوزات و پایان دادن به جنایات علیه آنها عمل کردیم.

مسعود پزشکیان رئیس جمهور به‌همراه هیئت تجاری اتاق ایران با هدف گسترش روابط دوجانبه و نیز امضای توافقنامه جامع میان تهران و مسکو، امروز به‌منظور سفری سه‌روزه عازم تاجیکستان و روسیه می‌شود، همچنین پیش از این سفر، نشستی بین فعالان اقتصادی ایران و تاجیکستان برگزار شد و در این نشست تأکید شد سطح مناسبات اقتصادی با تکیه بر اشتراکات فرهنگی تقویت شود.

گفتنی است روابط تجاری میان ایران و تاجیکستان بر پایه‌ اشتراکات فرهنگی، تاریخی، و زبانی استوار است و از ظرفیت بالایی برای توسعه برخوردار است.

تاجیکستان به‌عنوان کشوری در آسیای مرکزی، با منابع غنی معدنی و نیازهای اقتصادی متنوع، یکی از بازارهای بالقوه برای محصولات ایرانی محسوب می‌شود.

حجم تجارت ایران با تاجیسکتان از 98 تا 1402 حدود 300درصد افزایش یافته

حجم مبادلات تجاری بین ایران و تاجیکستان در سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است. بر اساس گزارش‌ها، این حجم از حدود 57 میلیون دلار در پنج سال گذشته به 270 میلیون دلار در سال گذشته افزایش یافته است، همچنین، برای سال جاری هدف‌گذاری شده است که این رقم به 700 میلیون دلار برسد، این در حالی است که چندی پیش سفیر تاجیکستان در ایران اظهار داشته است که ظرفیت افزایش حجم تجارت دوجانبه تا یک میلیارد دلار نیز وجود دارد.

کیفیت تجارت ایران با تاجیکستان چگونه است؟

طی سال‌های اخیر، ایران به تاجیکستان کالاهایی از قبیل نفت پالایش‌شده، ورق‌های پلاستیکی خام، پلیمرهای اتیلن، مواد شوینده، سرامیک بدون لعاب، کیف‌های بسته‌بندی، بلوک‌های آهنی، پلیمرهای پروپیلن، مواد غذایی آماده، درپوش‌های پلاستیکی، انواع پلی‌اتیلن، دستگاه‌های پردازش سنگ، طناب و ریسمان، سایر محصولات پلاستیکی، آجیل، ماشین‌آلات آماده‌سازی خاک، چای، لوله‌های کوچک آهنی، آسفالت، ظروف تزئینی، و فرش صادر کرده است.

علاوه بر این اقلام، فرصت‌هایی برای صادرات محصولات دیگری از ایران به تاجیکستان وجود دارد که می‌توانند نقشی مؤثر در گسترش روابط تجاری میان دو کشور ایفا کنند، همچنین با توجه به مزایای تولیدی ایران، کیفیت بالای محصولات ایرانی و توان رقابت آنها در بازار تاجیکستان، همراه با هزینه‌های مناسب حمل‌ونقل، برخی کالاها دارای مزیت نسبی برای صادرات به این کشور هستند، از جمله این کالاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پلاستیک و لاستیک، فرآورده‌های غذایی (تبدیل‌شده یا نگهداری‌شده)، فلزات آهنی و فولاد، محصولات سرامیکی، مواد شیمیایی، کودهای شیمیایی، منسوجات، قند و شکر، دانه‌های کاکائو و فرآورده‌های آن، مواد معدنی، لبنیات، محصولات شیشه‌ای، آجیل، بقایای گیاهی و خوراک دام، پارچه‌های مصنوعی، چوب، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، مرغ، غلات فرآوری‌شده، میوه و خشکبار.

تعرفه‌های ترجیحی، راه ارتقای تجارت ایران با تاجیکستان

صمد حسن‌زاده، رییس اتاق ایران در سفر به تاجیکستان با اشاره به مزیت این کشور با توجه به وجود پنج منطقه آزاد تجاری برای بازرگانان ایرانی گفت: باید در برخی رشته‌های صنعتی، تعرفه‌های ترجیحی بین دو کشور ایجاد شود. ایجاد تعرفه ترجیحی در زمینه محصولاتی نظیر پنبه و پوشاک می‌تواند مؤثر باشد.

او به جایگاه ایران در تولید صنایع دستی اشاره کرد و بیان داشت: ایران از بزرگترین تولیدکنندگان فرش دستباف است و فرش‌های نفیس دنیا را تولید می‌کند؛ محصولاتی که به‌عنوان سفیر اقتصادی در خانه‌ها برای مردم دلخوشی ایجاد می‌کند. سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی ایرانی می‌توانند بازار صنایع دستی را در تاجیکستان توسعه دهند.

تاجیکی‌ها می‌توانند اعتباری از ایران کالا وارد کنند

رئیس اتاق ایران برای تقویت صادرات ایران به تاجیکستان پیشنهاد داد تجار تاجیکی کالاهای ایرانی را به‌صورت اعتباری خرید کنند. صمد حسن‌زاده دراین‌باره گفت: در بیشتر صنایع به‌خصوص صنایع غذایی، مصالح ساختمانی، فولاد، شیشه، کاشی و سرامیک، در و پنجره و کابینت و... فرصت‌های بسیار خوبی داریم و این امکان وجود دارد که به‌صورت اعتباری برای صادرات با ضمانت‌نامه‌های بانکی به‌مدت شش ماه در اختیار بازرگانان تاجیکستان قرار دهیم.

موانع تجارت ایران با تاجیکستان چیست؟

با وجود فرصت‌های فراوان، روابط تجاری میان ایران و تاجیکستان با چالش‌هایی نیز مواجه است. این چالش‌ها شامل محدودیت‌های بانکی و مالی ناشی از تحریم‌ها، نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل مناسب، و موانع گمرکی است، با رفع این موانع و ایجاد تسهیلات بیشتر، دو کشور می‌توانند روابط تجاری خود را گسترش دهند.

محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی نخست وزیر و وزیر خارجه قطر لحظاتی پیش در کنفرانس مطبوعاتی در دوحه، از امضای توافق آتش بس در نوار  غزه خبر داد.

محمد بن عبدالرحمان آل ثانی گفت که قطر، مصر و آمریکا اعلام دست یابی به این توافق را تسهیل کردند.

وی افزود: ما از شرکای مصری و آمریکایی به دلیل تلاش‌ةایشان که در پیش‌برد مذاکرات منتهی به این آتش بس نقش داشتند، تشکر و تقدیر می‌کنیم.

وزیر خارجه قطر تاکید کرد اجرای آتش بس از یکشنبه ‌آینده آغاز خواهد شد.

وی ادامه داد بر اساس این توافق، حماس 33 اسیر را در مقابل آزادی اسررای فلسطینی آزاد خواهد کرد.

قطر، مصر و ایالات متحده بر تضمین اجرای آتش بس تلاش خواهند کرد.

جزئیات مرحله‌ةای دوم و سوم توافق بعد از پایان اجرای مرحله اول توافق اعلام خواهد شد.

 ما با حماس و اسرائیل در مورد گام‌هایی اجرای این اتش بس همکاری خواهیم کرد.

 ما از طرفین توافق می‌خواهیم مراحل سه‌گانه توافق را کاملا اجرا کنند.

مذاکرات برای  دستیابی به توافق آتش بس و مبادله  اسیران با میانجیگری قطر و مصر در دوحه آغاز شده بود، این مذاکرات غیر مستقیم میان حماس و تل آویو پیش از این بارها با کارشکنی و مانع تراشی عمدی نتانیاهو به شکست منجر شده بود.

 بر اساس این گزارش‌ها، قرار است در روز اول اجرای توافق، سه نفر از اسرای اسرائیل و در روز هفتم، چهار نفر و در روز چهاردهم، 13 نفر از اسرا (جمعا 20 نفر) آزاد شوند.

کانال 12 اسرائیل گزارش داد: در مرحله اول توافق، حدود 1000 اسیر فلسطینی آزاد خواهند شد.بر اساس این گزارش، زندانیان نخبه حماس در مرحله اول توافق آزاد نخواهند شد.

این رسانه صهیونیستی همچنین اعلام کرد : مرحله اول این توافق شامل افزایش کمک های بشردوستانه به نوار غزه به 600 کامیون در روز است. ارتش اسرائیل در مرحله اول توافق از محور نتساریم عقب نشینی خواهد کرد.

بر اساس این ادعا، اکثر نیروهای ارتش اسرائیل از محور فیلادلفیا عقب نشینی می‌کنند و تعداد کمی از آنها باقی خواهند ماند.

اعلام شده است که از بیست و دومین روز اجرای این توافق، ساکنان غزه می توانند به شمال نوار غزه بازگردند.

جزئیاتی از توافق آتش بس به روایت الجزیره و رسانه های فلسطینی

توافق شامل نظارت قطر و مصر بر بازگشت آوارگان فلسطینی از جنوب به شمال نوار غزه است.

بر اساس این توافق، عقب نشینی ارتش رژیم اسرائیل از محور نتساریم در چند مرحله خواهد بود.

ارتش رژیم اسرائیل در خلال مرحله اول توافق به عمق 700 متری مرزهای غزه عقب نشینی خواهد کرد.

مرحله نخست توافق آتش بس شامل آزادی دو هزار اسیر از جمله 250 اسیر محکوم به حبس ابد و 400 اسیر که به حبس طولانی مدت محکوم شده اند از زندانهای رژیم صهیونیستی خواهد بود.

این مرحله همچنین شامل هزار اسیر از اسرای نوار غزه که پس از هفتم  اکتبر 2023 توسط اشغالگران بازداشت شدند، خواهد بود.

اسرائیل با بازگشایی گذرگاه رفح، هفت روز پس از آغاز اجرای توافق آتش بس در مرحله نخست موافقت کرده است.

در مرحله نخست توافق آتش بس، 600 کامیون حامل کمکهای بشردوستانه، روزانه وارد نوار غزه خواهد شد.

ماموستا مامد کلشی‌نژاد ، با تبریک میلاد حضرت علی(ع) بر تمام مسلمانان جهان اظهار داشت: حضرت علی(ع) از شخصیت‌های منحصر به فرد پس از رسول خدا(ص) بود که تمامی دوران عمر مبارک خود را برای خدمت به پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) و تعالی اسلام و توسعه و پیشرفت آن صرف کرد.

وی تصریح کرد: بی‌تردید حضرت علی(ع) یکی از شخصیت‌هایی است که مورد وثوق همه امت اسلامی بوده و کسی که نسبت به ایشان محبت نداشته باشد قلب او خالی از ایمان خواهد بود.

امام جمعه اهل‌سنت ارومیه گفت: حضرت علی(ع) عمر خود را گذاشت تا مردم با صداقت، ایمان، شرافت، تکامل انسانی مبتنی بر ایمان و در کمال آسایش و آرامش در کنار یکدیگر زندگی کنند.

وی با اشاره به اینکه موضوع وحدت از واجبات دینی است که خداوند متعال در آیات متعدد قرآن به آن اشاره فرموده است بیان کرد: بی‌شک شخصیتی مانند حضرت علی(ع) که در مکتب رسول خدا(ص) و تربیت‌شده مکتب اسلامی بوده است، مقوله وحدت را همانگونه که نبی‌مکرم اسلام(ص) جزو اولویت‌های امت اسلامی دانسته و همواره آنها را به سوی وحدت فراخوانده است، حضرت علی(ع) نیز از آن مستثنی بود.

ماموستا کلشی‌نژاد بیان کرد: با وجود اینکه در زمان آغاز خلافت حضرت علی(ع) اختلافات زیاد شده و موضوع خلافت نیز سبب افزایش اختلافات شد اما ایشان همواره برای اتحاد امت اسلامی تمامی تلاش خود را انجام داد و حتی بارها با مقاتله نیز مواجه شد و بنابراین تلاش می‌کرد که انشقاق و تفرقه‌ای که توسط دشمنان ایجاد می‌شد را تبدیل به وحدت کرده و اتحاد اسلامی را سرلوحه برنامه حکومت‌داری خود قرار دهد.

وی افزود: امام علی(ع) به عنوان یکی از بزرگترین الگوهایی است که مورد وثوق تمامی امت اسلامی اعم از شیعه و سنی و حتی سایر عقاید، مذاهب و افکار است و بنابراین می‌توان ایشان را به عنوان یکی از شخصیت‌های مهم و برجسته در تاریخ اسلام به عنوان یک شخصیت وحدت‌آفرین در جهان اسلام معرفی کرده و آن را به عنوان یک الگو سرلوحه زندگی خود قرار داد.

امام جمعه اهل‌سنت ارومیه با اشاره به اینکه رسول خدا(ص) حضرت علی(ع) را به عنوان عالم‌ترین شخصیت‌های تاریخ اسلام معرفی کرده است گفت: نبی‌مکرم اسلام فرموده من شهر علم و علی(ع) درب آن است بنابراین با توجه به اینکه حضرت علی(ع) بزرگترین مفسر قرآن بوده، نهج البلاغه‌ای که از کتاب های ماندگار فرمایشات ایشان است، برگرفته از قرآن و احادیث پیامبر(ص) است.

وی ادامه داد: امام علی(ع) در نهج البلاغه تاکیدات وافری بر وحدت فارغ از مسائل قومی و دیدگاه‌های مختلف داشته و ایشان همواره مردم و امت اسلامی را به اتحاد و همبستگی فراخوانده است و حتی امت‌های دیگر را برای اینکه بتوانند در کنار یکدیگر با آسایش و آرامش زندگی کنند را به اتحاد و انسجام فرا می‌خواند که آرامش خود را باید حفظ کنند.

شیخ خلیل افرا رئیس هیئت افتا اهل سنت استان بوشهر، در آستانه فرارسیدن مولود کعبه و روز پدر ،اظهار داشت: حضرت علی (ع) موجب افتخار اسلام و طبق روایتی از پیامبر اسلام (ص) به عنوان شخصیتی به منزله هارون نسبت به موسی(ع) برای رسول خدا است.

شیخ مسعود راهبر امام جمعه اهل سنت بندر لنگه، اظهار داشت: توجه به امور مسلمین در سیره حضرت علی یک جایگاه ویژه قلمداد می شد، امت اسلام باید از این بزرگوار به عنوان کسی که یاور مستضعفین و امت اسلام و مظلومین بود مدد گرفته و در راستای حمایت از ملت مظلوم غزه و لبنان ایشان را الگو قرار دهند.

ماموستا فائق رستمی عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی سالروز میلاد حضرت علی(ع) را تبریک گفت و اظهار داشت: پیامبر اسلام و حضرت علی مانند پدری هستند برای امت اسلامی که تمام تلاش خود را برای حفظ اسلام و عزت و شوکت اسلام انجام دادند.

قرآن کتابی است که برای هدایت عمومی انسان‌ها نازل شده و بر اصول، ارزش‌ها و دستورالعمل‌های کلی تأکید دارد. تمرکز قرآن بر معرفی افراد به عنوان الگوهای رفتاری (با تأکید بر صفات و اعمال) است، نه صرفاً ذکر اسامی آن‌ها. از این رو، حتی بسیاری از نزدیکان پیامبر اسلام، مانند دختر ایشان حضرت فاطمه (س) نیز نامشان به طور مستقیم در قرآن نیامده است. خبرگزاری حوزه | ضرورت شناخت اوصیای پیامبر و امام معصوم در هر عصر و دوره ای چنان حائز اهمیت است که در احادیث عدم شناخت امام زمان (علیه‌السّلام)، همپای شرک و جاهلیت، و تکذیب او همردیف کفر و بی‌ایمانی شمرده‌ شده است. از طرف دیگر ضرورت وجود معصوم و حجت الهی در همه زمان‌ها با استناد به دلایل متعدد عقلی مانند قاعده لطف و فیض دائمی خداوند بر بندگان در کلام شیعی ثابت‌ شده است. بر این اساس، سنت الهی اینگونه است که برای هر پیامبری وصی و جانشینی باشد تا امت آن پیامبر بعد از درگذشت ایشان، به بیراهه نروند و یا راه گمراهی را در پیش نگیرند. پیامبراکرم (ص) درباره تعیین و معرفی اوصیاء خود اینگونه فرمود: «أنَا سَیِّدُ النَّبِیِّینَ وَ عَلیُ بْنُ أبِی طَالِبٍ سَیِّدُ الْوَصِیِّینَ وَ إنَّ أوْصِیَائِی بَعْدِی إثْنَی عَشَرَ أوَّلُهُمْ عَلِی بْنُ أبِی طَالِبٍ (علیه‌السّلام) وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ»؛ من سید انبیاء و علی بن ابی طالب سید اوصیاء هستیم و همانا عدد اوصیاء بعد از من دوازده است. اولین آنان علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) و آخرین آنان قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. بی شک علی بن ابی طالب (ع)، وصی و جانشین برحق رسول خدا (ص) است و روایات متعددی وجود دارد که رسول اکرم (ص) در مناسبت های مختلفی و بویژه در روز غدیر در میان انبوهی از اصحاب خود علی را بعنوان امیرالمومنین و جانشین بعد از خود معرفی کرده است. اقدام به این انتصاب نه با هدف شخصی (انتصابات خانوادگی) بلکه بعنوان اجرای دستور الهی (شایسته سالاری) از سوی رسول خدا (ص) صورت گرفته، اما امت پیامبر (ص) پس از درگذشت رسول خدا خلاف این دستور عمل کردند و مسیر اصلی خلافت را منحرف کردند. دشمنان امیرالمومنین علیه السلام در توجیه کار خود بهانه های زیادی می آوردند منجمله اینکه خلافت امری سیاسی و شورایی است و ربطی به دین و عبادت فردی و جمعی و از این قبیل مسائل ندارد، و اگر جانشینی پیامبر (ص) یک دستور الهی و موضوع مهمی است چرا خداوند در این خصوص نامی از «علی» در قرآن به میان نیاورده است. در پاسخ به این شبهه و انحراف و سرپیچی آشکار از دستور الهی باید گفت، اگر نام «علی» به طور مستقیم در قرآن ذکر نشده است، اما در روایات و احادیث متعدد پیامبر اکرم (ص)، به جایگاه و فضایل امام علی (ع) به طور گسترده پرداخته شده است. علت نبودن نام «علی» در قرآن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد: تمرکز بر اصول و شاکله کلی دین: قرآن بیشتر بر ارائه اصول کلی، عقاید، و راهنمایی‌های اخلاقی تمرکز دارد تا ذکر اسامی افراد خاص، مگر در مواردی که به پیامبران یا داستان‌های خاصی مرتبط باشد. اشاره غیرمستقیم به فضایل: در قرآن آیات متعددی وجود دارد که طبق تفسیر مفسران شیعه، به امام علی (ع) اشاره دارد، مثل آیه ولایت (مائده: ۵۵) که به شخصی که در حالت رکوع زکات داد، اشاره می‌کند و در منابع اسلامی این شخص امام علی (ع) معرفی شده است. جلوگیری از سوءاستفاده: ذکر مستقیم نام علی (ع) ممکن بود زمینه سوءاستفاده یا نزاع میان مسلمانان را فراهم کند، همچنین احتمال تحریف قرآن پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) بخاطر حب و بغض ها وجود داشت. ازاین‌رو، قرآن از زبان نمادین و مفاهیم کلی برای اشاره به جایگاه اهل بیت علهیم السلام استفاده کرده است. اهمیت بر ویژگی‌ها و اعمال: در قرآن، تأکید بیشتری بر ویژگی‌های اخلاقی، اعمال و وظایف افراد شده است تا ذکر مستقیم اسامی. این شیوه باعث می‌شود که افراد از پیام قرآن درس بگیرند و صرفاً به افراد خاص محدود نشوند. در نهایت، آموزه‌های اسلامی (از جمله سنت و احادیث) نقش مکمل قرآن را دارند و در کنار هم، جایگاه امام علی (ع) و اهل بیت را روشن می‌کنند. اینکه چرا نام «علی» به طور مستقیم در قرآن نیامده است، باید چند نکته بنیادین را بررسی کرد: ۱. ساختار و هدف قرآن قرآن کتابی است که برای هدایت عمومی انسان‌ها نازل شده و بر اصول، ارزش‌ها و دستورالعمل‌های کلی تأکید دارد. تمرکز قرآن بر معرفی افراد به عنوان الگوهای رفتاری (با تأکید بر صفات و اعمال) است، نه صرفاً ذکر اسامی آن‌ها. از این رو، حتی بسیاری از نزدیکان پیامبر اسلام، مانند دختر ایشان حضرت فاطمه (س) نیز نامشان به طور مستقیم در قرآن نیامده است. ۲. روش اشاره به امام علی (ع) به رغم اینکه نام امام علی (ع) به‌طور مستقیم در قرآن ذکر نشده، مفسران شیعه و حتی برخی مفسران اهل سنت، بر این باورند که آیات متعددی به ایشان اشاره دارند. این اشاره‌ها عمدتاً به صورت صفاتی است که نیازمند تفکر و تأمل بیشتر هستند. از ابن‌عباس نقل شده که آن مقدار از قرآن که درباره علی(ع) نازل شده، درباره هیچ‌کس نازل نشده است. ابن‌عباس از رسول خدا(ص) نقل کرده که خدا آیه‌ای را نازل نکرد که در آن «یا أیها الذین آمنوا» باشد، مگر آنکه علی در رأس مؤمنان و امیر آنان است. او نزول بیش از ۳۰۰ آیه را در مدح علی(ع) دانسته است. برخی از فضایل قرآنی امام علی عبارت‌اند از: ۱. آیه ولایت: آیه ۵۵ سوره مائده است که از ولایت خدا، پیامبر(ص) و اقامه‌کنندگان نماز و زکات، بر مسلمانان سخن می‌گوید. مفسران شیعه و سنی، شأن نزول این آیه را ماجرای خاتم‌بخشی حضرت علی(ع) دانسته‌اند که در آن در حال رکوع، انگشتر خود را به فقیر بخشید. ۲. آیه شراء: آیه ۲۰۷ سوره بقره، کسانی را ستوده است که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند. به‌گفته ابن ابی‌الحدید عالم معتزلی، همه مفسران بر این باورند که این آیه در فضیلت امام علی(ع) نازل شده است. علامه طباطبایی نوشته است: طبق روایات این آیه درباره ماجرای لیلة المَبیت نازل شده است. در لیلة المبیت مشرکان قصد داشتند به خانه پیامبر اسلام(ص) در مکه حمله کنند و او را به قتل برسانند. در این شب، امام علی(ع) برای حفظ جان پیامبر در بستر او خوابید. ۳. آیه تبلیغ: آیه ۶۷ سوره مائده است که براساس آن، پیامبر اسلام(ص) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به‌انجام نرسانده است. به‌ گفته مفسران شیعه و سنی، آیه تبلیغ پس از بازگشت پیامبر از حجة‌الوداع در غدیر خم نازل شده است. در روایات، شأن نزول آیه تبلیغ واقعه غدیر و اعلام جانشینی حضرت علی دانسته شده است. ۴. آیه اِکمال: آیه ۳ سوره مائده است که از کامل‌شدن دین اسلام سخن می‌گوید. به‌گفته آیت الله مکارم، مفسر شیعه، در تفاسیر شیعه منظور از کامل‌شدن دین، اعلام ولایت و خلافت امام علی(ع) بر مسلمانان دانسته شده و روایات هم آن را تأیید می‌کند. عالمان شیعه بر این باورند که آیه اکمال درباره واقعه غدیر نازل شده است. ۵. آیه صادقین: آیه ۱۱۹ سوره توبه است که به مؤمنان دستور می‌دهد همراه صادقین باشند و از آنان پیروی کنند. در روایات شیعه، صادقین به اهل بیت(ع) تفسیر شده است. محقق طوسی این آیه را از دلایل امامت علی(ع) دانسته است. ۶. آیه خیر البریه: آیه هفتم سوره بینه است که کسانی را که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‌اند، برترین آفریدگان معرفی می‌کند. براساس روایاتِ شیعه و سنی، این گروه به امام علی(ع) و شیعیان او هستند. ۷. آیه صالح‌المؤمنین: آیه ۴ سوره تحریم است که در آن خداوند علی(ع)، جبرئیل و دیگر فرشتگان را، پشتیبان پیامبر اسلام(ص) قرار داده است. در تفاسیر با استناد به روایاتی از طریق فریقین، تنها مصداق صالح‌المومنین امام علی(ع) معرفی شده است. ۸. آیه انفاق:‌ آیه ۲۷۴ سوره بقره است. این آیه پاداش کسانی را که در شب و روز، و نهان و آشکارا، انفاق می‌کنند، نزد پروردگارشان دانسته است. به‌گفته مفسران، این آیه درباره علی(ع) نازل شده که چهار درهم داشت و یکی را در شب انفاق کرد، یکی را در روز، یکی را در نهان و یکی را آشکارا. ۹. آیه نجوا: آیه ۱۲ سوره مجادله است که به مسلمانان ثروتمند دستور می‌دهد قبل از نجوا (گفتگوی سری) با پیامبر اسلام(ص)، باید صدقه بدهند. به‌گفته طبرسی بیشتر مفسران شیعه وسنی امام علی(ع) را تنها کسی دانسته اند که به این آیه عمل کرده است. ۱۰. آیه وُدّ: آیه ۹۶ سوره مریم است که طبق آن خداوند محبت مؤمنان را در دل دیگران قرار می‌دهد. برپایه برخی روایات، پیامبر(ص) از علی خواست بگوید؛ خدایا محبت من را در دل مؤمنان قرار بده. بعد از این درخواست، آیه ود نازل شد. ۱۱. آیه مباهله: آیه ۶۱ سوره آل عمران است که ماجرای مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران را بیان می‌کند. بنابر تفاسیر، امام علی(ع) در این آیه به‌منزله نَفْس و جان پیامبر(ص) معرفی شده است. ۱۲. آیه تطهیر: بخشی از آیه ۳۳ سوره احزاب است که در آن از اراده خداوند بر پاکی اهل بیت(ع) از رجس و پلیدی سخن آمده است. مفسران شیعه معتقدند این آیه در خصوص اصحاب کساء نازل شده است. ۱۳. آیه اولی الامر: آیه ۵۹ سوره نساء است که مؤمنان را به اطاعت از خدا و رسول خدا(ص) و اولی ‌الأمر دستور می‌دهد. از نظر مفسران شیعه و سنی آیه مذکور بر عصمت اولی‌ الأمر دلالت دارد. در روایات منظور از اولی‌الأمر امامان شیعه معرفی شده است. ۱۴. آیه مودت: آیه ۲۳ سوره شوری است. در این آیه، مودت و محبتِ «اَلْقُرْبیٰ» به‌عنوان مزد رسالت پیامبر بر مسلمانان واجب شده است. از ابن‌عباس نقل شده که پیامبر منظور از القربی را علی، فاطمه، حسن و حسین بیان کرده است. ۱۵. آیه اطعام: آیه ۸ سوره انسان است. این آیه نیکوکاران را کسانی معرفی می‌کند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به مسکین، یتیم و اسیر می‌دهند. بنابر روایات این آیه، درباره بخشش امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) نازل شد. طبق احادیث، حضرت علی(ع)، فاطمه(س) و خادم آنان فضه به‌خاطر شفای حسنین(ع) سه روز روزه گرفتند و هر سه روز هنگام افطار با اینکه خود گرسنه بودند، بخشی از غذایشان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند. ۱۶. آیه اهل‌الذکر: آیه ۴۳ سوره نحل و ۷ سوره انبیاء است که بر پرسیدن سؤال از اهل ذکر تأکید می‌کند. برپایه برخی روایات، اهل ذکر منحصر در اهل‌بیت پیامبر علیهم السلام است. ۳. حکمت الهی برخی مفسران و متفکران اسلامی معتقدند که اگر نام امام علی (ع) به صراحت در قرآن آمده بود، ممکن بود موجب سوءبرداشت یا اختلافات بیشتری در میان مسلمانان شود. قرآن بر آن است که مسائل مربوط به جانشینی پیامبر را از طریق اشارات ظریف و معنادار بیان کند، در حالی که توضیح دقیق آن به سنت پیامبر (ص) واگذار شده است. ۴. جایگاه حدیث در تبیین قرآن یکی از ویژگی‌های نظام فکری اسلام این است که قرآن و حدیث مکمل یکدیگر هستند. پیامبر اکرم (ص) در سخنان خود بارها و بارها به فضایل و جایگاه امام علی (ع) تصریح کرده‌اند. مهم‌ترین موارد در این زمینه: حدیث غدیر خم: پیامبر (ص) در خطبه غدیر به صراحت فرمودند: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه». حدیث منزلت: پیامبر (ص) به امام علی (ع) فرمودند: «أنتَ مِنّی بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن مُوسی إِلّا أنّهُ لا نَبیَّ بَعدی». ۵. رویکرد تفسیری و تاریخی از منظر تاریخی، جامعه اسلامی زمان نزول قرآن نیازمند هدایت به شیوه‌ای بود که مردم ابتدا به اصول دین ایمان بیاورند. ذکر مستقیم نام امام علی (ع) ممکن بود در آن دوران برای بسیاری غیرقابل‌پذیرش باشد و موجب تفرقه در همان مراحل ابتدایی دعوت اسلام شود. نتیجه‌گیری: نبودن نام «علی» در قرآن نه به دلیل کم‌اهمیت بودن جایگاه امام علی (ع)، بلکه به دلیل حکمت الهی، ساختار قرآن، و تبیین نقش اهل بیت علیهم السلام از طریق سنت پیامبر (ص) است. قرآن به عنوان کتابی جهانی و ابدی، به جای ذکر اسامی خاص، ویژگی‌ها و معیارهای هدایت را مطرح کرده و وظیفه تفسیر و توضیح آن را به پیامبر اکرم (ص) سپرده است.

حضرت امام محمّد تقی علیه السّلام، نهمین امام شیعیان، به‌دلیل جایگاه بی‌نظیر و برکاتی که وجود مبارکشان برای جامعه اسلامی به‌همراه داشت، به لقب «مولود اعظم برکتاً» شهرت دارند. این لقب که بیانگر جایگاه والای ایشان در تاریخ اسلام است، نه‌تنها بر محوریت علمی و معنوی ایشان تأکید دارد، بلکه تأثیر شگرف ایشان بر تقویت و تثبیت پایه‌های فکری و اعتقادی شیعه را نمایان می‌کند.
امام جواد علیه السّلام در دوره‌ای به امامت رسیدند که شیعه با چالش‌های فکری و عقیدتی متعددی مواجه بود. این‌که آن امام جوان در سن هشت‌سالگی به مقام امامت رسیدند، موجب شد مخالفان تلاش کنند توانایی ایشان را زیر سؤال ببرند، اما آن حضرت با پاسخ‌های حکیمانه و علمی خود در برابر علما و فقیهان دوران، نه‌تنها شبهات را برطرف کردند، بلکه عملاً نشان دادند که امامت، جایگاهی الهی است و وابسته به سن یا شرایط ظاهری نیست.
یکی از برکات مهم دوران ایشان، گسترش فضای علمی و تقویت فرهنگ پرسشگری و پاسخگویی بود. امام جواد با جلسات مناظره و پاسخ به مسائل پیچیده فقهی و کلامی، نه‌تنها مبانی فکری شیعه را مستحکم کردند، بلکه الگویی از علم و تقوا را برای امت اسلامی ارائه دادند، علاوه بر این، حضور آن حضرت در بغداد و تعاملات ایشان با دربار عباسی نیز نشان‌دهنده توانمندی ایشان در مدیریت چالش‌های سیاسی و حفظ استقلال فکری شیعه بود. این اقدامات، مسیر روشنی برای حفظ هویت شیعه در برابر تهدیدهای خارجی فراهم کرد.

مولودی با برکت عظیم

چرا تولد امام جواد علیه السّلام در تاریخ اهل‌بیت علیهم السّلام اهمیت ویژه‌ای دارد؟

تولد امام جواد علیه السّلام از جهات متعددی اهمیت دارد؛ اولاً ایشان تنها فرزند امام رضا علیه السّلام بودند و این موضوع در شرایطی اتفاق افتاد که امام رضا علیه السّلام تا سن 50سالگی فرزندی نداشتند، این امر موجب ایجاد شبهات و هجمه‌هایی از سوی دشمنان و حتی نگرانی‌هایی میان برخی دوستان ناآگاه شد، اما با تولد امام جواد علیه السلام، این شبهات برطرف شد و دهان دشمنان بسته شد.

ثانیاً امام جواد علیه السّلام به‌دلیل برکت فراوانی که وجودشان برای جامعه شیعه به‌همراه داشتند، به لقب «مولود اعظم برکتاً» معروف شدند، لقبی که نشان‌دهنده نقش ویژه ایشان در تاریخ اسلام است.

اشاره کردید که امام به‌عنوان «مولود اعظم برکتاً» شناخته شده‌اند، دلیل اطلاق این لقب به آن حضرت چیست؟

امام جواد علیه السّلام به‌دلیل آثار و برکات فراوانی که وجود مبارکشان برای جامعه شیعه به‌همراه داشت، به این عنوان معروف شدند. آن حضرت از یک سو در سن کودکی به امامت رسید و یکی از برکات مهم وجود ایشان اثبات قدرت الهی در امامت یک کودک بود. ایشان در سن هشت‌سالگی به امامت رسیدند و با پاسخگویی به مسائل پیچیده علمی و اعتقادی، جایگاه امامت را تثبیت کردند.
این موضوع نشان داد که امامت منصبی الهی است و ارتباطی به سن یا تجربه ندارد، بلکه ناشی از علم لدّنی و ارتباط مستقیم با خداوند است، این امر اعتقاد شیعه به الهی بودن امامت را تقویت کرد.

از طرف دیگر امام جواد علیه السّلام در مدت کوتاه امامت خود، با مناظرات علمی و بیان معارف عمیق دینی، زمینه رشد فکری و علمی جامعه شیعه را فراهم کردند. مناظره مشهور ایشان با یحیی‌بن اکثم، که در آن به سؤالات جزئی و دقیق فقهی پاسخ دادند، نمونه‌ای از این برکات علمی است که جایگاه علمی اهل‌بیت علیهم السّلام را به همگان نشان داد.

در مناظره با یحیی‌بن اکثم، فقیه برجسته آن زمان، درباره حکم صید در حالت احرام، چنان شاخه‌های متعدد و جزئیاتی برای پرسش مطرح کردند که خود یحیی به ناتوانی‌اش اعتراف کرد، این نشان‌دهنده اتصال امام جواد علیه السّلام به علوم الهی است.

تقویت ارتباط شیعیان با امامت هم باید مورد توجه باشد. دوران امامت امام جواد علیه السّلام مصادف با افزایش فشارهای سیاسی و اجتماعی از سوی خلفای عباسی بود. ایشان با تدبیر و مدیریت الهی، شیعیان را در برابر این فشارها متحد و مقاوم نگه داشتند و شبکه وکالت را برای ارتباط میان شیعیان و امامت گسترش دادند. این شبکه بعدها در زمان امامان بعدی نقش کلیدی ایفا کرد.

ایشان همچنین به تعلیم اصل عبودیت و اخلاص پرداخت و با تأکید بر نیت و اخلاص در اعمال، تعالیم اخلاقی و عرفانی را در جامعه نهادینه کردند. جمله مشهور ایشان «القصد الی الله تعالی بالقلوب ابلَغ من اتعاب الجوارح بالاعمال؛ قصد قلبی به‌سوی خدا از تلاش ظاهری اعضا و جوارح مؤثرتر است» بر اهمیت نیت خالص نزد خداوند تأکید می‌کند. این تعالیم نشان‌دهنده روح عمیق و تربیتی امامت است. این ویژگی‌ها موجب شد که امام جواد علیه السّلام میان شیعیان به‌عنوان نمادی از برکت و نعمت الهی شناخته شوند و لقب «مولود اعظم برکتاً» به ایشان داده شود.

اثبات امامت در کودکی

چگونه آن حضرت در کودکی توانستند امامت خود را اثبات کنند؟

امام جواد علیه السّلام در خردسالی به امامت رسیدند، امری که برای بسیاری از افراد، حتی شیعیان، در ابتدا قابل پذیرش نبود، اما علم لدّنی ایشان که از جانب خداوند به ائمه معصومین علیهم السّلام عطا شده بود، موجب شد به همه شبهات پاسخ دهند.

در یک جلسه مناظره علمی که با حضور 80 نفر از علما و فقها برگزار شد، امام به بیش از 30 هزار سؤال در زمینه‌های مختلف، از فقه و تفسیر قرآن گرفته تا مسائل اجتماعی و اخلاقی، به‌دقت و با استحکام پاسخ دادند. این مناظرات نه‌تنها حقانیت ایشان را به اثبات رساند، بلکه بسیاری از مخالفان را نیز به سکوت واداشت.

پاسخگویی امام به سؤالات علمی

به پاسخگویی امام به سؤالات علمی دانشمندان ادیان دیگر اشاره کردید، رفتار علمای هم‌عصر آن حضرت با ایشان چگونه بود؟

یکی از نمونه‌های برجسته، علی‌بن جعفر، عموی پدر امام جواد علیه السّلام است که مردی 80ساله و ریش‌سفید بود. علی‌بن جعفر، با وجود جایگاه سنّی و نسبی‌اش، در برابر امام جواد علیه السّلام چنان ادب و تواضعی نشان می‌داد که مانند یک بنده ذلیل در برابر ایشان می‌نشست و به مقام الهی امام اعتراف می‌کرد. او می‌گفت: خداوند به ریش سفید من مقام امامت نداده، اما به این نوجوان در 8سالگی عطا کرده است.

دشمنان چه‌شبهاتی درباره نسب امام جواد علیه السلام مطرح کردند و چگونه این شبهات برطرف شد؟

برخی دشمنان به‌دلیل کینه و عداوت خود، نسبت به نسب امام جواد علیه السلام شبهاتی مطرح و ادعا کردند که ایشان فرزند امام رضا علیه السّلام نیستند. برای رفع این تهمت‌ها، از روش قیافه‌شناسی که در آن زمان رایج بود، استفاده شد.
امام را به‌همراه گروهی از مردان در یک باغ حاضر کردند و از قیافه‌شناسان خواستند بر اساس ویژگی‌های ظاهری، پدر ایشان را شناسایی کنند. این قیافه‌شناسان با بررسی دقیق، تأیید کردند که امام جواد تنها فرزند امام رضا علیهما السّلام هستند، این اتفاق نیز به‌لطف الهی و برای بستن دهان دشمنان رخ داد.

با این توضیفات، تولد امام جواد علیه السّلام چه‌پیامی برای مسلمانان دارد؟

تولد امام جواد علیه السّلام به ما یادآوری می‌کند که حکمت و مصلحت الهی در همه امور جاری است، حتی زمانی که شرایط ظاهری دشوار به‌نظر می‌رسد، خداوند با تدبیر خود راه‌های روشن و راهگشا فراهم می‌کند، همچنین، ایشان الگویی برای ایمان و توکل به خداوند هستند و وجودشان برکتی بزرگ برای امت اسلامی به‌شمار می‌رود. تولد ایشان نشان داد که خداوند در سخت‌ترین شرایط می‌تواند حجت خود را به جهانیان معرفی کند و از آن برای تقویت ایمان مؤمنان و پاسخ به شبهات استفاده کند.

درواقع امامان ما، حتی در سخت‌ترین شرایط، از زندان تا شهادت، هرگز در میدان علم دچار ضعف یا ناتوانی نشدند. هیچ‌گاه در تاریخ ثبت نشده است که کسی از امامان سؤال علمی کند و آنها پاسخی نداشته باشند، این در حالی است که مدعیان خلافت و امامت در موارد متعددی از حل مسائل عاجز بودند و بارها از حضرت علی علیه السّلام یاری طلبیدند. امامان ما نه‌تنها خود مشکل علمی نداشتند، بلکه همواره مشکلات دیگران را حل می‌کردند؛ چرا که متصل به علوم الهی بودند، این ویژگی یکتایی مکتب تشیع را ثابت می‌کند.

زیارت جامعه کبیره که منشور امامت و ولایت است هم یکی از بهترین راه‌ها برای درک عظمت امامان است. این زیارت به ما یادآوری می‌کند که هیچ‌کس به مقامی نزد خدا نمی‌رسد جز با تواضع و عبودیت در برابر اهل‌بیت علیهم السّلام.
پیام اصلی زندگی امامان این است که در هر شرایطی باید به خداوند توکل کرد و علم و معرفت را از منابع الهی جست‌وجو کرد. آنها نشان دادند که اتصال به علوم الهی، انسان را از هر ناتوانی نجات می‌دهد. ما باید آموزه‌های آنها را چراغ راه خود قرار دهیم و در همه امور زندگی، اخلاص و توجه به نیت قلبی را اصل قرار دهیم.

حضرت امام جواد علیه‌السلام، نهمین امام شیعیان، جلوه‌ای از علم و حکمت الهی و سرچشمه فیوضات معنوی است. ایشان در سنین جوانی به امامت رسیدند و با وجود عمر کوتاه خویش، میراثی عظیم از دانش، تقوا و راهنمایی‌های اخلاقی برای جامعه اسلامی به‌جا گذاشتند. امام جواد علیه‌السلام به دلیل جایگاه رفیع امامت، دروازه‌ای به‌سوی حکمت خداوند به شمار می‌روند و نشان دادند که مقام امامت نه به سن، بلکه به فضل و علم الهی وابسته است. شخصیت ایشان الهام‌بخش شیعیان در مسیر شناخت حق و عمل به ارزش‌های الهی است.

در حدیثی فرمود:  سه چیز است که اگر در کسی باشد سبب خوشنودی خداست: زیاد استغفار کردن،  همنشینی خوب و زیاد صدقه دادن. «ثَلاثٌ یبْلُغْنَ بِالْعَبْدِ رِضْوانَ اللّهِ تَعالی: کثْرَةُ الاْسْتِغفارِ وَ لِینُ الْجانِبِ و کثْرةُ الصَّدَقَةِ» (کشف‌الغمة، ج2، ص343)

استغفار به معنای طلب آمرزش از خداوند است و نشان‌دهنده‌ی تواضع و بازگشت به سوی اوست و سبب رها شدن جان از بند اعمال ناپسند می‌شود. با استغفار، انسان از گناهان خود پاک می‌شود و زمینه‌ی جلب رحمت الهی را فراهم می‌کند. این عمل سبب آرامش قلب و کاهش اضطراب می‌شود، زیرا انسان احساس می‌کند به لطف خداوند متصل است. استغفار نشان‌دهنده‌ی آگاهی انسان از ضعف‌های خود و تلاش برای بهبود و اصلاح خویش است. تکرار این عمل در شبانه‌روز سبب دفع بلاها و اجابت دعاها می‌شود.

همنشینی با افراد نیک و بااخلاق، تأثیر مستقیمی بر رفتار و افکار انسان دارد و او را به سوی خوبی‌ها سوق می‌دهد. دوستان خوب مانند آینه‌ای هستند که انسان را از اشتباهاتش آگاه می‌کنند و او را در مسیر درست هدایت می‌کنند. همنشینی با افراد صالح باعث افزایش ایمان و تقویت روحیه‌ی معنوی می‌شود. این نوع همنشینی از افتادن در دام گناه و انحرافات اخلاقی جلوگیری می‌کند. دوستان خوب در مشکلات یار و یاور انسان هستند و باعث رشد و پیشرفت او در زندگی می‌شوند.

صدقه دادن نشان‌دهنده‌ی بخشندگی و توجه به نیازمندان است و باعث جلب رضایت خداوند می‌شود. صدقه باعث دفع بلا و مصیبت از انسان می‌شود و برکت را در زندگی او افزایش می‌دهد. این عمل نیک باعث پاک‌سازی مال و جان انسان می‌شود و او را از حرص و طمع دور می‌کند. صدقه دادن احساس همدلی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را در انسان تقویت می‌کند. در روایات آمده است که صدقه دادن سبب طولانی‌شدن عمر و افزایش روزی می‌شود.