emamian

emamian

بسم الله الرّحمن الرّحیم

امسال هم به رسم هر سال بحمدالله توفیق پیدا کردیم که چند نهال ــ دو سه نهال ــ بکاریم. این برای آن است که علاوه بر جوانها، افرادی در سنین ما هم به سمت این کار مهم، بزرگ، لازم و زیبا حرکت کنند و همه در شوق به کاشتن نهال و تکثیر درخت و سبزه در کشور در تلاش باشند.

درخت‌کاری سرمایه‌گذاری است؛ در واقع آینده‌نگری است، تولید ثروت است. همین نهال چند وقت دیگر تبدیل خواهد شد به یک درخت؛ اگر درخت میوه باشد، یک نوع ثروت است، اگر چوب باشد، یک نوع ثروت است. شما با کاشتن نهال سود میبرید و ضرر نمیکنید؛ این یک جنبه‌ی مسئله‌ی نهال‌کاری است.

یک جنبه‌ی دیگرش این است که عامل سلامت هوا است. درخت و کشتزارها و سبزیجاتی که خدای متعال از زمین میرویاند، تأثیر دارند در بهبود فضای زندگی و وضع هوا؛ بنابراین محیط زیست هم از این کاشت نهال و درخت بهره‌مند میشود که محیط زیست یک چیز بسیار مهمّی است، محیط زندگی انسان است و انسانها حتماً احتیاج دارند به محیط زیست. این هم یک جنبه.

یک جنبه‌ی دیگر هم این است که خود درخت و سبزه، مایه‌ی طراوت و صفای محیط زندگی است؛ غیر از جنبه‌ی سلامت و سود مادّی و امثال اینها، چشم‌نواز است، دلنواز است. محیط زندگی اگر سبز باشد و همراه با سبزه و روییدنی‌های نعمت پروردگار باشد، این طبعاً برای محیط روحی انسان مفید است و انسانها بهره‌مند میشوند. اینها جنبه‌های مختلفی است. در واقع درخت، نهال‌کاری، هم سود مادّی دارد، هم سود زیستی دارد، هم مایه‌ی طراوت و سود روانی دارد؛ از همه‌جهت انصافاً سود محض است، یعنی هیچ ضرری در آن وجود ندارد.

آنچه بنده میخواهم توصیه کنم، این است که این نهضت ملّی درختکاری(۱) را که سال گذشته اعلام شد و شنیدم بحمدالله خوب پیش رفته، جدّی بگیرید و دنبال کنید. اینکه در دولت شهید رئیسی گفته شد در طول چهار سال یک میلیارد درخت کاشته بشود، معلوم شد که عملی است و میتواند انجام بگیرد؛ به شرطی که همه همّت کنند و دستگاه‌های مربوط دولتی هم به مردم کمک کنند در اینکه این کار را انجام بدهند؛ چه با تبیین، چه با کمکهای عملی و کمکهای اداری و امثال اینها.

یک نکته‌ی مهمّ دیگر این است که این‌[طور] نباشد که ما از این طرف نهال بکاریم، و از آن طرف درختهای تنه‌دار بزرگِ مورد استفاده را تخریب کنیم و قطع کنیم. حالا قطع درختان ــ چه در جنگلها، چه غیر جنگلها ــ  در یک مواردی، البتّه ضروری است یا از لحاظ فنّی لازم است که آن بحث دیگری است امّا به طور کلّی مراقب باشیم که قطع درختان، یک ضرر و یک خطر محسوب میشود؛ از تخریب جنگل جلوگیری بشود، از تبدیل اراضی کشاورزی به کاربردهای دیگر جلوگیری بشود. این هم یک مسئله است. و شنیده‌ام بحمدالله در تهران و در بعضی شهرهای دیگر کارهای خوبی هم در این زمینه‌ها انجام گرفته که اینها باید ادامه پیدا کند.

توصیه‌ی من این است که مردم عزیزمان، مسئله‌ی نهال‌کاری را به عنوان یک عمل صالح، به عنوان یک حسنه در نظر بگیرند و درختان را افزایش بدهند، روییدنی‌ها را افزایش بدهند و محیط را با این کار صفا ببخشند؛ علاوه بر اینکه برای خودشان هم وسیله‌ای برای استفاده‌های مادّی و روحی و معنوی به وجود بیاورند. از خداوند متعال توفیق همه را مسئلت میکنم.

والسّلام علیکم و رحمة ‌الله و برکاته
 
 
طرح مردمیِ کاشت یک میلیارد نهال در چهار سال که به طور رسمی از یازدهم آذرماه سال ۱۴۰۲ آغاز شد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر امروز در دیدار سران قوا و جمع زیادی از کارگزاران و مدیران رده‌های مختلف کشور، ضمن بیان توصیه‌های رمضانی درباره خودفراموشی فردی و اجتماعی و تبعات آنها، اصلاح وضع اقتصاد و بهبود معیشت مردم را بسیار مهم خواندند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر امروز در دیدار سران قوا و جمع زیادی از کارگزاران و مدیران رده‌های مختلف کشور، ضمن بیان توصیه‌های رمضانی درباره خودفراموشی فردی و اجتماعی و تبعات آنها، اصلاح وضع اقتصاد و بهبود معیشت مردم را بسیار مهم خواندند و علاوه بر تشریح ظرفیت‌ها و راهکارهایی که ربطی به تحریم ندارد، گفتند: انسجام و همکاری قوا و همه سطوح مسئولیتی، اصلاح نظام ارزی، حفظ ارزش پول ملی، حمایت همه‌جانبه از تولید و سرمایه‌گذاری، سرعت عمل در تصمیم‌گیری و اجرا و به ثمر نشستن طرح‌ها، پرهیز از بی‌تصمیمی و رها شدن کارها و مبارزه جدی با قاچاق، در دستورکار همه مسئولان و دستگاه‌ها قرار گیرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ابتدای این دیدار با اشاره به حضور شهید رئیسی در جلسه سال گذشته کارگزاران نظام با رهبری، گفتند: آن عزیز اکنون به پاداش زحمات و خدمات خود، از لطف و رحمت الهی برخوردار است و همه مسئولان اگر به مسئولیت به چشم فرصت گذرای خدمت نگاه کنند، مشمول چنین لطف و رحمتی خواهند شد.
رهبر انقلاب با تشکر از سخنان خوب و مفید رئیس جمهور، انگیزه و احساس مسئولیت او را بسیار با ارزش دانستند و افزودند: تأکید آقای پزشکیان بر اعتماد به پروردگار و توانایی انجام کارهای بزرگ، کاملا راهگشاست و ان‌شاءالله رئیس جمهور در فاصله‌ای نه چندان دور، انجام شدن طرح‌های بزرگی را که در این دیدار بیان کرد، به مردم مژده خواهد داد و ملت را خوشحال خواهد کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ماه مبارک رمضان را ماه ذکر و قرآن را کتاب ذکر خواندند و گفتند: ذکر در مقابل غفلت و فراموشی است که از میان غفلت‌ها، فراموشی خود و فراموشی خدا بسیار خسارت‌بار و غیرقابل جبران است.
ایشان با اشاره به آیات قرآن درباره تبعات فراموشی خدا گفتند: اگر انسان خدا را فراموش کند، پروردگار هم او را فراموش می‌کند؛ یعنی از دایره رحمت و هدایت خود بیرون می‌کند و با بی‌اعتنایی، او را مخذول و به‌ خود‌ رها‌شده می‌سازد.
رهبر انقلاب فراموشی خود را در دو بُعد فردی و اجتماعی، بشدت زیانبار برشمردند و افزودند: فراموشیِ هدف پرورگار از خلقت انسان، یعنی رسیدن به خلیفهُ‌اللهی و از یاد بردن مرگ و آماده نشدن برای ورود به آن دنیا، از جمله «ابعاد فردی فراموشی خود» است که با ذکر و دعا و تضرع و تقوا و عبادات می‌توان از شر این غلفت نجات یافت.
ایشان نجات از فراموشی خود را موجب توجه به لزوم پاسخگویی به پروردگار دانستند و افزودند: پیشگاه با عظمت پروردگار جای بهانه آوردن نیست و نداشتن پاسخ موجه برای هر رفتار و گفتار، انسان را به مذلت می‌کشاند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سؤال و جواب الهی از مسئولان را سنگین‌تر از مردم عادی خواندند و گفتند: ما مسئولان باید بشدت مراقب رفتار و گفتار و عملکرد خود باشیم و بیشتر به ذکر و دعا و توسل و تضرع متوسل شویم.
ایشان در تبیین ابعاد اجتماعیِ سنگین فراموشی خود، با استناد به آیه‌ تکان‌دهنده از سوره توبه گفتند: اگر در نظام جمهوری اسلامی مانند پیشینیان یعنی مسئولان طاغوت عمل کنیم، جرم بسیار بزرگ و نگران‌کننده‌ای کرده‌ایم که خسارت هنگفتی به همراه می‌آورد.
رهبر انقلاب افزودند: به لطف پروردگار تاکنون به این وضع دچار نشده‌ایم اما باید بترسیم و مراقب باشیم که با ابتلاء به خودفراموشی اجتماعی، هویت خود، فلسفه انقلاب و شاکله نظام را از یاد نبریم و در سیاست داخلی و خارجی، اداره امور کشور و تکیه به بیگانگان مانند مسئولان و مدیران طاغوت عمل نکنیم.
ایشان شاکله نظام را مبتنی بر اصول و آرمان‌های قرآنی و معیارها و اهداف کتاب و سنت خواندند و گفتند: براین اساس ما نمیتوانیم دنباله‌رو تمدن غرب باشیم؛ البته هرجای دنیا، از جمله در تمدن غرب مزیتی باشد، ما استفاده می‌کنیم اما نمی‌توانیم به مبانی و معیارهای غربی تکیه کنیم؛ زیر غلط و مخالف ارزش‌های اسلامی است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به رسوایی تمدن غربی به علت اقدام غربی‌ها در استعمار، چپاول منابع ملت‌ها، کشتارهای وسیع، ادعاهای دروغین درباره حقوق بشر و زن و معیارهای دوگانه در قبال مسائل مختلف، تأکید کردند: گردش آزاد اطلاعات در غرب دروغی بیش نیست، همچنانکه در فضای مجازی متعلق به غرب امکان نام بردن از سردار سلیمانی، سید حسن نصرالله، شهید هنیه و برخی نامداران دیگر وجود ندارد و نمی‌توان به جنایات صهیونیست‌ها در فلسطین و لبنان اعتراض کرد.
ایشان دروغ‌های رسانه‌های غربی درباره اوضاع ایران را یادآور شدند و گفتند: در کدامیک از این رسانه‌ها از پیشرفت‌های علمی، اجتماعات بزرگ مردمی و موفقیت‌های ملت و نظام اسلامی حرفی زده می‌شود؟ در حالیکه نقطه‌ضعف‌ها را ده برابر بزرگ می‌کنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با استناد به حرف برخی جامعه‌شناسان غربی گفتند: تمدن غربی روز به روز به سمت افول بیشتر حرکت می‌کند و ما حق نداریم از آن پیروی کنیم.
ایشان سربلندی هرچه بیشتر ملت را با وجود همه تبلیغات منفی بدخواهان ایران، یک واقعیت خواندند و گفتند: اگر مسئولان نظام با حفظ هویت و شاکله نظام، راه صحیح را بروند و همین برنامه‌هایی که رئیس جمهور بیان کرد، اجرایی شود، کشور و ملت بزرگ ایران عزیز‌تر می‌شوند و میتوانیم الگویی برای ملت‌ها و حتی دولتمردان بعضی کشورها بشویم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان که به مسائل کشور اختصاص داشت، با اشاره به وجود مشکلات اقتصادی از ابتدای دهه ۹۰ تا کنون، هدف اغلب تهدیدهای دشمن از جمله تهدیدهای امنیتی و اطلاعاتی را تأثیرگذاری بر معیشت مردم خواندند و گفتند: هدف آنها این است که جمهوری اسلامی نتواند از عهده اداره معیشت مردم برآید؛ بنابراین مسئله معیشت بسیار مهم است و باید به طور جدی به دنبال اصلاح آن بود.
ایشان، نقش تحریم‌ها در ایجاد مشکلات اقتصادی را انکارناپذیر دانستند و در عین حال افزودند: تحریم عامل بخشی از مشکلات است اما همه مسئله، تحریم نیست و برخی چالش‌ها ارتباطی به تحریم ندارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بیان برخی رویکردها و اقدامات لازم برای حل مسائل اقتصادی، انسجام درونی دستگاهها چه در درون دولت و چه همکاری سه قوه با یکدیگر را جزو مهمترین اولویت‌ها برشمردند و گفتند: شرط اول پیشرفت امور انسجام است که امروز خوشبختانه انسجام خوبی در سطوح بالا وجود دارد که باید در بدنه و سطوح پایین نیز جریان یابد.
ایشان با تأکید بر تأثیر اساسی «سرعت عمل» در مسائل اقتصادی، از کُندی و فاصله زیاد بین فکر و ایده تا تصمیم‌گیری و اجرا و ثمردهی تصمیمات انتقاد کردند و افزودند: این مشکل عمدتاً ناشی از پیگیری نکردن درست امور است و به همین دلیل یکی از توصیه‌های همیشگی ما به رؤسای جمهور و مسئولان محترم، پیگیری، نظارت و رها نکردن کار در مراحل مختلف است.
رهبر انقلاب، وجود این تلقی در برخی مدیران را که «بی‌خطرترین کار، تصمیم‌نگرفتن است»، خطرناک دانستند و گفتند: اینکه مدیری از ترس یقه‌گیری و مچ‌گیری بخاطر تصمیماتش، تصمیم نگیرد، کاری غلط و مورد مؤاخذه پروردگار است؛ چرا که خداوند علاوه بر فعل‌ها، از ترک فعل‌ها نیز سؤال و حساب‌کشی می‌کند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای عامل مؤثر دیگر در حل مشکلات اقتصادی را شناخت مسئولان از ظرفیتهای کشور خواندند و افزودند: مکرر گفته می‌شود که کشور از ظرفیتها و استعدادهای فراوانی برخوردار است اما به عمق این مسئله توجه نمی‌شود.
ایشان، جوانان و خلاقیت‌ها و نوآوری‌های حیرت‌انگیز آنان در بخش‌های مختلف اقتصادی، علمی و پژوهشی و همچنین پیشرفت در علم و فناوری را از ظرفیت‌های بزرگ کشور دانستند و گفتند: ظرفیت مهم دیگر، منابع طبیعی ما از جمله نفت و منابع معدنی است که جزو برترین و غنی‌ترین منابع طبیعی دنیا است و بسیاری از این منابع هنوز کشف و بهره‌برداری نشده است.
رهبر انقلاب، مشکل «قاچاق دوسویه» را از دیگر مشکلات و عوامل مضرّ اقتصادی برشمردند و افزودند: اینکه ما در مسئله مبارزه با قاچاق، سرعت تصمیم‌گیری و اجرا، پیگیری کارها و استفاده از ظرفیت‌ها حرکت جدی نکنیم ربطی به تحریم‌‌ها ندارد. 
اولویت دیگری که رهبر انقلاب در زمینه مسائل اقتصادی به آن اشاره کردند، «اصلاح نظام ارزی کشور» با تأکید بر تقویت پول ملی بود.
ایشان حفظ ارزش پول ملی را واجب و کاملا ضروری و در بهبود زندگی مردم و افزایش قدرت خرید آنان و ارتقاء آبرو و اعتبار کشور مؤثر دانستند و گفتند: در این زمینه، بازگشت ارزهای حاصل از صادرات بسیار مهم است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به برنامه شهید رئیسی برای وادار کردن شرکت‌های بزرگ دولتی برخوردار از درآمدهای ارزی به اجرای پروژه‌های بزرگ آبی، پالایشگاهی و نیروگاهی در مناطقی از کشور اشاره کردند و گفتند: البته گزارشی که از اقدامات آن شرکت‌ها به ایشان داده بودند، گزارشی مهمل بود و به هر حال، این قابل قبول نیست که درآمد ارزی شرکت‌های دولتی در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار نگیرد و برای حل این مسئله باید تدبیری اتخاذ شود.
ایشان اهتمام به تولید را اولویت دیگر اقتصاد کشور خواندند و افزودند: حمایت‌های قانونی، تجهیز منابع تولید، حذف موانع و بخشنامه‌های بیهوده و ارتقاء فناوری تولید جزو موارد ضروری است. همچنین مردم و بخصوص دستگاههای دولتی باید مقید شوند که نیازهای داخلی را از تولید داخل تأمین کنند و آنچه تولید داخلی دارد از خارج وارد و مصرف نشود.
مسئله سرمایه‌گذاری نکته آخر در زمینه مسائل اقتصادی بود که رهبر انقلاب با اشاره به آن گفتند: یکی از اهداف تحریم‌ها جلوگیری از سرمایه‌گذاری خارجی است که برای آن هم راههایی وجود دارد.
ایشان افزودند: مهمترین عامل افزایش سرمایه‌گذاری داخلی هم تسهیل امور برای سرمایه‌گذار است به طوری که احساس کند سرمایه‌گذاری برای او نفع و سود خوبی دارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش پایانی سخنانشان، با ابراز خرسندی از فعال بودن وزارت امور خارجه و تأکید بر گسترش تعامل با همسایگان و دیگر کشورها، گفتند: بعضی دولتها و شخصیت‌های قلدر خارجی اصرار به مذاکره می‌کنند در حالی که هدف آنها از مذاکره حل مسائل نیست بلکه از مذاکره به دنبال تحکّم و تحمیل مسائل مورد نظرشان هستند که اگر طرف مقابل قبول کرد چه بهتر، اما اگر قبول نکرد، جنجال راه بیاندازند و او را به ترک مذاکره متهم کنند.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: مسئله آنها فقط مسئله هسته‌ای نیست، بلکه مذاکره برای آنها راه و مسیری برای طرح توقعات جدید از جمله در زمینه امکانات دفاعی و توانایی‌های بین‌المللی و بیان انتظاراتی از این قبیل است که فلان کار را نکنید، با فلان کس دیدار نکنید، برد موشک را از فلان قدر بیشتر نکنید که قطعاً این موارد از طرف ایران پذیرفته و برآورده نمی‌شود.
ایشان هدف طرف مقابل از تکرار مذاکره را ایجاد فشار در افکار عمومی دانستند و گفتند: می‌خواهند در افکار عمومی تردید ایجاد کنند که چرا با وجود اعلام آمادگی آنها برای مذاکره، ما حاضر به مذاکره نیستیم در حالی که هدف آنها مذاکره نیست بلکه تحکّم و تحمیل است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به اعلامیه سه کشور اروپایی مبنی بر عمل نکردن ایران به تعهدات هسته‌ای خود در برجام، خاطرنشان کردند: باید از آنها سؤال شود مگر شما به تعهدات خود در برجام عمل کردید؟ آنها از روز اول به تعهد خود عمل نکردند و پس از خروج آمریکا از برجام نیز با وجود قول‌هایی که برای جبران آن دادند، دو بار زیر قول خود زدند.
رهبر انقلاب بدعهدی اروپایی‌ها و در عین حال متهم کردن ایران به تخلف را نشانه بی‌چشم و رویی بی‌حد آنها دانستند و افزودند: دولت وقت یک سال آن وضعیت را تحمل کرد و سپس مجلس شورای اسلامی وارد میدان شد و مصوبه‌ای گذراند که راهی نیز جز این وجود نداشت و اکنون هم در مقابل حرف زور و زورگویی راهی دیگر وجود ندارد.
در ابتدای این دیدار رئیس جمهور با بیان توضیحاتی درباره به آخرین اقدامات دولت برای وفاق داخلی و رسیدن به چشم‌انداز توسعه نظام، از اجرای ۵ برنامه کلی اقتصادی خبر داد و گفت: «رشد تولید»، «کنترل تورم»، «رسیدگی به مشکلات معیشتی»، «رفع ناترازی‌ها» و «اجرای پروژه‌های راهبردی و ملی» روی میز اجرای دولت قرار دارد.
آقای پزشکیان قطع برق و گاز در برخی مناطق کشور را به منظور جلوگیری از بحران‌های جدی برشمرد و ابراز امیدواری کرد که مطابق برنامه‌ای که سال آینده ناترازی‌های حوزه انرژی رفع شود.
رئیس جمهور با اشاره به ضرورت استفاده حداکثری از ظرفیت کشورهای همسایه و ایرانیان خارج از کشور، دولت چهاردهم را پشتیبان سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی دانست و همچنین از تدارک چند طرح بزرگ سرمایه‌گذاری در کشور خبر داد.
آقای پزشکیان با تأکید بر اصول «عزت، حکمت و مصلحت» در سیاست خارجی، انسجام ملی را مانع اصلی تحقق هرگونه تهدید دشمنان برشمرد و افزود: هیچ قدرتی نمی‌تواند ملتی را که به خدا تکیه دارد و پشت سر رهبرش، متحد حرکت می‌کند، شکست دهد.
رئیس جمهور همچنین در ابتدای سخنان خود با بیان نکاتی پیرامون اهمیت ماه مبارک رمضان، این ماه را فرصت یادآوری اهمیت اجرای عدالت، دوری از تبعیض، صداقت، رسیدگی به گرفتاران، اصلاح بین مردم و رفع ظلم و فساد برشمرد و گفت: متون دینی نه صرفا برای خواندن بلکه برای عمل کردن است و این مهم، نیازمند وحدت، تحمل یکدیگر و همکاری مردم و مسئولان است.

ماه مبارک رمضان، ماهی که به تعبیر پیامبر اکرم(ص) «بهار قرآن» نام گرفته، فرصتی بی‌نظیر برای انس با کلام الهی و درک اهمیت و فضیلت این کتاب آسمانی است.

مهم ترین ویژگی ماه رمضان، نزول قرآن است که در شب قدر بر قلب نازنین پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم نازل شده است.[۱] لذا ماه رمضان‏ پیوند مستحکمی با قرآن دارد،[۲] و به همین جهت، باید به این هدیه الهی توجّه خاص شود.[۳]

بر این اساس یک مسلمان علاوه بر روزه گرفتن، باید با قرآن‏ مأنوس شود؛ چرا که قرآن‏ هم هدایت است، هم بیّنات و هم فرقان‏ «... هُدیً لِلنّاسِ و بیّناتٍ مِنَ الهُدی‏ وَ الفُرقانِ ...».[۴]

از این رو از امور بسیار مهم در این ماه، تلاوت‏ قرآن مجید است که با شروع ماه رمضان، سزاوار است قرآن بسیار تلاوت‏ شود.[۵]

 

* اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن در آینۀ عقل و نقل

 

قرآن، عربی فصیح و روانی است که آهنگ آن در گوش ‏ها دل ‏انگیز، و تلاوت‏ آن بر زبان ‏ها آسان است. از نظر محتوا نیز، در عین عمیق و پرمایه بودن، درک آن سهل و ساده و آسان است.[۶]

اصولاً آن همه حقایق بزرگ و برجسته در قالب این الفاظ محدود با سهولت درک معانی، ریخته شده است،[۷] از این نظر خداوند آن چنان تسلطی به پیامبرش بر آیات قرآن، داده بود که به آسانی و در همه جا و برای حل هر مشکل، از آن استفاده می‏کرد، و پیوسته بر مؤمنان تلاوت می ‏نمود.[۸]

این مسأله نشان می دهد قرآن کریم اختصاص به قشر خاصی از مردم ندارد؛ همان‏گونه که عالمان بزرگ و فلاسفه و دانشمندان عظیم ‏الشأن از آن بهره می‏گیرند، مردم عوام (که قادر بر تلاوت‏ قرآن هستند) نیز در حد توان و درک خود از آن استفاده می ‏کنند. این ویژگی در کتاب های دیگر دیده نمی ‏شود.[۹]

در بیان اهمیت تلاوت قرآن همین بس که بدانیم مسلمانان هر چه دارند از قرآن است و بهترین راه برای تحصیل روحانیت قلب و صفای دل و بودن به یاد خدا، تلاوت و تدبر در آیات قرآن است.[۱۰]

در این زمینه امام باقر علیه السلام روایت نموده که پیامبر خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم فرمود: «مَنْ قَرَأَ عَشْرَ آیَاتٍ فِی لَیْلَةٍ لَمْ یُکْتَبْ مِنَ اَلْغَافِلِینَ...؛[۱۱]کسی که ده آیه از قرآن مجید را در شب بخواند نام او در زمره غافلین ثبت نخواهد شد».[۱۲]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم در روایتی دیگر می ‏فرمایند: «نَوّرُوا بُیُوتَکُمْ بِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ؛ خانه ‏های خود را با خواندن قرآن نورانی کنید».[۱۳]

روایت می‏ فرماید خانه هایتان تاریک نباشد و قرآن تلاوت کنید و گوش اهل خانه را تلاوت قرآن بنوازد تا کم کم معنای آن را بفهمند و اندیشه کنند و نباید قرآن فقط مخصوص جای به خصوص باشد.[۱۴]

در روایتی دیگر پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم می فرماید: «... ولِتالِی آیة مِنْ کِتابِ اللّه خَیرٌ مِنْ تَحْتِ العرش الی تُخوم السّفلی؛ برای تلاوت کننده آیه ‏ای از قرآن ارزش و ثوابی بهتر از آنچه زیر عرش تا زمین است موجود است»؛[۱۵] یعنی ثواب آن بهتر است از آنچه بین عرش و طبقات پائین است. [۱۶]

آن حضرت در فرازی دیگر می فرماید: «... و یدفَعُ عن تالی القرآن بلوی الاخرة؛ ... و دفع می ‏شود از تلاوت کننده قرآن بلای آخرت و گرفتار شدن در آن».[۱۷]

در روایتی دیگر پیامبر صلّی الله علیه وآله وسلّم خطاب به سلمان می فرماید: «ای سلمان! بر تو است خواندن قرآن، زیرا قرائت آن کفاره گناهان و پوششی برای آتش و امانی از عذاب است ... مؤمن زمانی که قرآن می خواند خداوند با نظر رحمت به او می نگرد».[۱۸]

 

* تلاوت قرآن در رمضان، دری از در های بهشت

 

پیغمبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم در آستانه ماه مبارک رمضان طی خطبه ‏ای چنین فرمود: «فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَةِ کِتَابِهِ؛ با نیت های خالص و دل های پاک از خداوند بخواهید تا شما را در روزه‏ داشتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد».[۱۹]

آن حضرت در فرازی دیگر از خطبه شعبانیه، که خطبه ‏ای بسیار پر محتوی است، در مورد درهای بهشت جمله ‏ای دارد، می‏فرماید: «إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ؛[۲۰]درهای بهشت در این ماه باز است».[۲۱]

از این جمله استفاده می شود که بهشت هم اکنون وجود دارد، و در ماه رمضان درهای آن به سوی بندگان صالح خداوند باز است. از جمله قرآنی که تلاوت‏ می کنیم دری از درهای بهشت است.[۲۲]

 

* ماه رمضان، بهار انس با قرآن

 

ماه رمضان ویژگی های زیادی دارد که ماه های دیگر ندارند؛ از جمله اینکه ماه نزول قرآن است؛‏ «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآن».[۲۳]

این ویژگی‏ که در ماه رمضان واقع شد تصادفی نیست؛ چرا که ماه رمضان ماه تربیت (روزه) است و تربیت بدون تعلیم نمی‏شود و قرآن تعلیم دهنده است و باید قرآن در این ماه نازل شود و بهار تلاوت‏ قرآن باشد.[۲۴]

اینکه در ماه رمضان قرآن خواندن سفارش شده، علتش این است که در ماه رمضان به سبب روزه، قلب انسان صاف شده و آماده پذیرش تلقینات و تبلیغات است و قرآن هم بهترین تبلیغ است. پس مراد این است که در ماه رمضان قرآن بخوانیم که هم قلبمان آن را بپذیرد و هم هدایت و تربیت شود.[۲۵]

لذا بهترین اعمال در شب ها و روزهای ماه مبارک رمضان تلاوت‏ قرآن است؛ همانگونه که در حدیثی آمده است: هر چیزی را بهاری است و بهار قرآن ماه رمضان است، و در ماه های دیگر، هر ماهی یک بار ختم قرآن سنت است و اقل آن هر شش روز است؛ ولی در ماه رمضان، هر سه روز یک ختم قرآن سنت است و اگر بتواند روزی یک قرآن ختم کند، خوب است.[۲۶]

 

* ثواب تلاوت یک آیه از قرآن در ماه رمضان

 

وقتی خواب روزه دار که بی خبری مطلق است عبادت باشد، بیداری او که در حال تلاوت‏ قرآن باشد به طریق اولی عبادت بالاتری خواهد بود.[۲۷] چرا که تلاوت قرآن از افضل عبادات است و کمتر عبادتی به پایه آن می رسد، زیرا این تلاوت الهام بخش اندیشه در قرآن، و اندیشه و تفکر، سرچشمه اعمال صالح است.[۲۸]

آری تلاوت‏ قرآن فضیلتی بزرگ است؛ به ویژه در ماه مبارک رمضان که به راستی فضیلت آن بیرون از حد و شمار است،[۲۹] و اجر و ثوابی بس عظیم دارد؛[۳۰] تا آن جا که ثواب تلاوت‏ یک آیه از این معجزه الهی در این ماه، برابر با تلاوت‏ تمام قرآن در غیر ماه رمضان قرار داده شده است.[۳۱]

 

* سخن آخر: (قرآن بهترین نسخه شفابخش برای رسیدن به آرامش است)

 

چه زیباست که در این ماه عزیز، هر چه بیشتر با کتاب خدا آشنا شویم‏،[۳۲] قرآن را تلاوت‏ کنیم، ترجمه آن را مطالعه نماییم، به سراغ تفسیر قرآن برویم،[۳۳]و از آن، تا حد توان بهره بگیریم، و جزء میهمان های حقیقی و واقعی پروردگار شویم؛ که اگر دل به قرآن دهیم و در محضرش زانو بزنیم، بی شک این نسخه شفابخش آلام ما را تسکین بخشیده، و دردهای ‏مان را دوا نموده، و قلب و روحمان را آرام می کند.[۳۴]

 

منابع:

 

۱. والاترین بندگان

۲. مثال های زیبای قرآن

[۱] «شهرُ رَمَضانَ الَّذی انزِلَ فیهِ القُرآنْ هُدیً لِلنّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الهُدی و الفُرْقان...؛ ماه رمضان، ماهی است که قرآن در آن برای هدایت بشر و برای راهنمایی و امتیاز حق از باطل نازل شده است».

[۲] مثال های زیبای قرآن، ج‏۱، ص۱۱.

[۳] همان، ص۱۲.

[۴] سورۀ بقره، آیۀ ۱۸۵؛ (مثال های زیبای قرآن ، ج‏۱ ، ص۱۲).

[۵] کلیات مفاتیح نوین، ص۷۷۳.

[۶] تفسیر نمونه ، ج‏۱۳، ص۱۵۰.

[۷] همان.

[۸] لغات در تفسیر نمونه، ص۶۴۹.

[۹] داستان یاران: مجموعه بحث های تفسیری حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله)، ص۲۳۶.

[۱۰] جلوه حق بحثی پیرامون(صوفیگری) در گذشته و حال ، ص۱۰۸.

[۱۱] امالی، ص۳۶؛ بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۹۷- ۱۹۶.

[۱۲] جلوه حق بحثی پیرامون(صوفیگری) در گذشته و حال ، ص۱۰۸.

[۱۳] اصول کافی، ج۲، ص۶۱۰، بحارالانوار، ج۹۲، ص۲۰۰؛ (جلوه حق بحثی پیرامون(صوفیگری) در گذشته و حال ، ص۱۰۸).

[۱۴] مشکات هدایت، ص۹۹.

[۱۵] بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۹ از جامع الاخبار، ص۴۶- ۴۸.

[۱۶] اخلاق اسلامی در نهج البلاغه (خطبه متقین) ، ج‏۱، ص۴۳۹.

[۱۷] بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۹ از جامع الاخبار، ص۴۶- ۴۸؛ (اخلاق اسلامی در نهج البلاغه (خطبه متقین)، ج‏۱، ص۴۳۹).

[۱۸] بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۸- ۱۷ از جامع الاخبار، صفحه ۴۶- ۴۸ (به نقل از ج۲ الحیاة، ص۲۵۳)؛ (اخلاق اسلامی در نهج البلاغه (خطبه متقین)، ج‏۱، ص۴۳۹).

[۱۹] کلیات مفاتیح نوین، ص۶۹۵.

[۲۰] وسائل الشیعه، ج۷، صفحه ۲۲۸.

[۲۱] والاترین بندگان، ص۱۲۷.

[۲۲] همان.

[۲۳] سوره بقره، آیه ۱۸۵؛ (گفتار معصومین علیهم السلام، ج‏۲ ، ص۱۲۰).

[۲۴] گفتار معصومین علیهم السلام، ج‏۲، ص۱۲۰.

[۲۵] انوار هدایت، مجموعه مباحث اخلاقی، ص۴۳۶.

[۲۶] زاد المعاد، ص ۱۰۹.

[۲۷] گفتار معصومین علیهم السلام، ج‏۲، ص۱۲۳.

[۲۸] اعتقاد ما ، ص۴۹.

[۲۹] مثال های زیبای قرآن، ج‏۱، ص۱۲.

[۳۰] همان، ص۲۴۸.

[۳۱] وسائل‏ الشیعه، ج۷، ص ۲۲۸؛ (والاترین بندگان ، ص۱۲).

[۳۲] والاترین بندگان، ص۱۲.

[۳۳] مثال های زیبای قرآن، ج‏۲، ص۱۲۲.

[۳۴] والاترین بندگان، ص۱۲.

وز ۱۵ اسفندماه، در کشورمان روز درختکاری نام گرفته است و در طی آن مراسم مختلفی با هدف بیان اهمیت درخت و درختکاری برگزار می شود. از ۱۵ تا ۲۲ اسفند به هفته منابع طبیعی اختصاص دارد.

گیاهان و درختان، سهمی به سزا و نقشی بسیار مهم در زندگی بشر دارند. لطافت آب و هوا، تعادل دما، حفاظت از خاک و تأمین بخشی از مواد غذایی مورد نیاز بشر، اندکی از سودمندی های فراوان آنها است.

دین مبین اسلام مردمان را به تماشای گیاهان سرسبز و نگاه به مناظر جذاب آنها دعوت کرده است. چنان که در فرموده های معصومین(ع) از تأثیر مثبت گیاهان بر جسم و جان آدمی آثار بسیاری به ما رسیده است.

امام صادق(ع) به مفضل می فرماید: «... مَعَ مَا فِی النَّبَاتِ مِنَ التَّلَذُّذِ بِحُسْنِ منْظَرِهِ وَ نضَارَتِهِ الَّتی لَا یعَدُّ لَهَا شَی ءٌ مِنْ مَنَاظِرِ الْعَالَمِ وَ مَلَاهِیهِ؛ نگریستن به گلهای رنگارنگ و درختان سرسبز و خرم، چنان لذتی به آدمی می بخشد که هیچ لذتی را با آن برابر نمی توان کرد.»

از امام کاظم(ع) نیز نقل شده است که فرمود: «ثلَاثٌ یجْلِینَ الْبَصَرَ: النَّظَرُ إِلَی الْخُضْرَةِ وَ النَّظَرُ إِلَی الْمَاءِ الْجَارِی وَ النَّظَرُ إِلَی الْوَجْهِ الْحَسَنِ؛ سه چیز، چشم را جلا می بخشد [و بر روشنایی آن می افزاید]: نگریستن به گیاهان خرم و سرسبز، نگاه به آب جاری، و نظاره کردن صورت زیبا.

از مرور روایات، چنین نتیجه می گیریم که هرگاه آدمی، به تماشای خرمی گیاهان و درختان سرسبز می نشیند، غرق در سرور و لذت می شود؛ روان وی آرام می گیرد و جانش به تازگی و طراوت می گراید. تماشای آنها لذت بخش و شادی آفرین است.

گرچه عنایت ویژه رسول مکرم اسلام(ص) به درخت و سفارش به کاشت، نگهداری و منع از قطع درختان، مربوط به ۱۴ قرن پیش است، اما امروزه محققین به راز تاکید اسلام پی برده اند و تمامی فرموده های رسول خدا(ص) را تأیید می کنند؛ که دلیل دیگری بر وحیانی بودن دین اسلام و مهر بطلانی بر عقیده کسانی است که آن را ساخته و پرداخته بشر می دانند.

 

همچنین در میان سخنان ائمه معصومین علیهم السلام درباره کاشت درخت، به توصیه هایی بر می خوریم که قابل دقت و درخور توجه است:

امام علی(ع) نقل می فرماید: «هنگامی که رسول خدا(ص) گروهی را به جهاد می فرستاد، به آنان چنین رهنمود می داد: مبادا به کشتن زنان، پیران و کودکان مبادرت نمایید و... و از قطع درختان بپرهیزید؛ مگر درختی مانع جنگ یا مانع بین شما و مشرکین باشد.»

امام صادق(ع) می فرماید: «لَا تقْطَعُوا الثِّمَارَ فَیبْعَثَ اللَّهُ عَلَیکمُ الْعَذَابَ صَبّاً؛ درختان مثمر[که قابلیت میوه دادن دارند] را قطع نکنید؛ چرا که خداوند عذاب را بر شما فرو خواهد فرستاد.»

درخت سبز به خودی خود دارای فواید بسیار می باشد، اما بزرگان دین بر کاشت درخت دارای محصول، تاکید بیش تری نموده اند. در اکثر آیات و روایات نیز از درختانی سخن به میان آمده است که دارای میوه می باشند. چنان که در قرآن، از درختان انار، خرما انگور زیتون،و... سخن به میان آمده است.رسول خدا(ص) می فرماید: «مَنْ غرْسَ غرْساً فَأَثْمَرَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الْأَجْرِ قَدْرَ مَا یخْرُجُ مِنَ الثَّمَرَةِ؛ هر کس درختی بنشاند و به ثمر بنشیند، خدا به اندازه ای که میوه از آن فراهم آید به او پاداش می دهد.»

گرچه در اسلام بر کاشت درخت در این دنیا تأکید فراوان شده است، اما بر این نکته نیز سفارش بسیار شده است که درختان بهشت نیز باید در این دنیا کاشته شود.

برای نمونه، در کافی شریف به این روایت از امام باقر(ع) اشاره شده که فرمود: «مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ (ص) بِرَجُلٍ یغْرِسُ غَرْساً فِی حَائِطٍ لَهُ فَوَقَفَ لَهُ وَ قَالَ أَلَا أَدُلُّک عَلَی غَرْسٍ أَثْبَتَ أَصْلًا وَ أَسْرَعَ إِیناعاً وَ أَطیبَ ثمَراً وَ أَبْقَی قَالَ بَلَی فَدُلَّنِی یا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ إِذَا أَصْبَحْتَ وَ أَمْسَیتَ فَقُلْ سبْحَانَ اللَّه وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ فَإِنَّ لَک إِنْ قُلْتَهُ بِکلِّ تَسْبِیحَةٍ عَشْرَ شَجَرَاتٍ فِی الْجَنَّةِ منْ أَنوَاعِ الْفاکهَةِ وَ هُنَّ مِنَ الْبَاقِیاتِ الصَّالِحَاتِ؛ رسول خدا(ص) از کنار باغی عبور می کرد که صاحب آن مشغول کاشتن درخت بود. حضرت ایستاد و خطاب به آن شخص فرمود: «می خواهی تو را به کاشتن درختی که بنیانش ثابت تر و میوه هایش زودرس تر و پاکیزه تر است و برای همیشه باقی می ماند، راهنمایی کنم؟» عرض کرد: «آری یا رسول الله! پدر و مادرم به فدایت!» آن حضرت فرمود: «صبح و شام بگو سبحان الله و الحمد لله و لااله الاالله و الله اکبر. پس هر گاه تو این ذکر را بگویی، به خاطر هر ذکری ده درخت از انواع درختان، در بهشت برای تو کاشته می شود، و باقیات الصالحات همین اذکار است.

امروزه بیشتر کشورهای دنیا روز درختکاری را محترم شمرده و در این روز به کاشتن درخت ها و نهال های متفاوت اقدام می کنند. البته تاریخ این روز با توجه به آب و هوای هر کشور متفاوت است و بیشتر سعی می کنند تا در موقعی از سال این کار را انجام دهند که درخت قابلیت رشد کردن را داشته باشد. برای مثال می توان به کشور هایی مانند آلمان، مصر، پاکستان، مکزیک اشاره کرد که روز درختکاری به ترتیب در روزهای ۵ اردیبهشت، ۲۶ بهمن، ۲۷ مرداد و دومین پنجشنبه از ماه جولای است.

 

اهمیت به درختکاری در سیره رهبر معظم انقلاب

در سال گذشته نیز ایشان ضمن مراقبت از طبیعت با اشاره به غرس سه اصله درخت برای نشان دادن اهتمام بیشتر به درختکاری، از جمله کاشت یک درخت زیتون گفتند: برای اعلام همبستگی و همدلی با مردم مظلوم و البته بسیار مقاوم فلسطین، یکی از درخت‌هایی که امروز کاشته شد، درخت زیتون بود و این اقدام نمادین در واقع برای ابراز سلام به آنها بود و اینکه بگوییم همواره حتی در کاشت درخت نیز به یاد مردم فلسطین هستیم.معظم له با تاکید شعار «هر ایرانی سه نهال» عنوان کرده بودند: اگر هر ایرانی سالانه سه نهال بکارد، برنامه دولت برای کاشت یک میلیارد نهال از سال ۱۴۰۲ آغاز و در طول چهار سال محقق خواهد شد.

 

آیت الله العظمی جوادی آملی صاحب تفسیر شریف تسنیم با اشاره به فضیلت درختکاری در کتاب مفاتیح الحیات می فرماید:

شایسته است مسلمانان نسبت به کاشتن و حفظ درخت کوتاهی نکنند، زیرا درختان در سالم‌سازی و پاکیزگی هوا تأثیر ویژه دارند. اهتمام اسلام به درختکاری و افشاندن دانه یا کاشتن شاخه ثمربخش، کاملاً در متون دینی مشاهده می‌شود، به گونه‌ای که گاهی کاشتن درخت، در ردیف بهترین و مقدس‌ترین کارهای خیر قرار می‌گیرد.در اسلام، هم درباره نگهداری درخت و آبیاری آن دستور رسیده و هم از قطع آن نهی شده است. پیامبر گرامی(ص) فرمودند «هر کس درخت طلح و سدر [درخت نیازمند به آب] را سیراب کند، گویا انسان مؤمن تشنه را سیراب کرده است».

امام صادق(ع) می‌فرماید: «امیرمؤمنان(ع) با خود بارهای هسته خرما را حمل می‌کرد. پرسیدند: ای ابوالحسن! چه چیزی همراه داری؟ فرمود: اگر خدا بخواهد درخت خرماست، پس آن‌ها را کاشت و هسته‌ای را فرو نگذاشت» و فرمودند: «کشاورزی و درختکاری کنید. به خدا سوگند کاری حلال‌تر و پاکیزه‌تر از آن نیست».

همچنین رسول خدا(ص) فرمود: «اگر مسلمانی درختی بکارد و پرنده، انسان یا حیوانی از میوه آن بخورد برایش صدقه به شمار می‌آید».

 

منابع:

مفاتیح الحیات آیت الله جوادی آملی

کتاب سیمای طبیعت در قرآن، دکتر محمد حسن رستمی، ص۶۰.

پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت

کتاب توحید المفضل، مفضل بن عمر جعفی کوفی، ص۱۵۴.

اصول کافی ج۲ ص ۵۰۶

میهمانی در سرای الهی آدابی دارد که بدون آنها بهره‌مندی کامل ممکن نیست. در ضیافت ماه رمضان، میهمان شایسته با مراقبت از تمام اعضا و جوارح، نیکی به دیگران و خوش‌خلقی، خود را لایق کرامت پروردگار می‌سازد. این میهمانی فرصتی استثنایی است تا با حفظ حرمت میزبان و دوری از غفلت، از زمره محرومان نباشیم.

 به مناسبت ماه مبارک رمضان، مروری بر آداب و فضیلت‌های این ماه عظیم داریم و روایات متعددی از معصومین علیهم السلام درباره احترام به نام ماه رمضان، ادب روزه‌داری و مراقبت از اعمال در این ماه پربرکت تقدیم شما فرهیختگان می شود.

 

ماه رمضان، فرصتی استثنایی برای تزکیه روح و کسب رحمت الهی است.

روایات اهل بیت(ع) تأکید دارند که در تعبیر از این ماه، باید «ماه رمضان» گفته شود و تنها روزه‌داری کامل است که همراه با مراقبت از تمام اعضای بدن باشد. در این ضیافت الهی، هر عمل نیک چند برابر پاداش می‌گیرد.

 

* حتی احترام نام ماه مبارک رمضان را نیز حفظ کنید


عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: کُنَّا عِنْدَهُ ثَمَانِیَةَ رِجَالٍ فَذَکَرْنَا رَمَضَانَ فَقَالَ:
«لَا تَقُولُوا هَذَا رَمَضَانُ وَ لَا ذَهَبَ رَمَضَانُ وَ لَا جَاءَ رَمَضَانُ فَإِنَّ رَمَضَانَ اسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا یَجِیءُ وَ لَا یَذْهَبُ وَ إِنَّمَا یَجِیءُ وَ یَذْهَبُ الزَّائِلُ وَ لَکِنْ قُولُوا شَهْرُ رَمَضانَ فَإِنَّ الشَّهْرَ مُضَافٌ إِلَی الِاسْمِ وَ الِاسْمُ اسْمُ اللَّهِ عَزَّ ذِکْرُهُ وَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ جَعَلَهُ مَثَلًا وَ عِیداً.»
از سعد بن طَریف نقل شده است: ما - هشتاد نفر مرد نزد امام باقر (علیه‌السلام) بودیم که ذکر «رمضان» به میان آمد. حضرت فرمودند: «نگویید الآن رمضان است، رمضان رفت، رمضان آمد؛ چراکه رمضان یکی از نام‌های خداوند (عزّوجلّ) است که نه می‌آید و نه می‌رود. این فقط چیزهای نابودشدنی هستند که می‌آیند و می‌روند. بلکه بگویید ماه رمضان؛ چراکه ماه مضاف به اسم است و اسم، اسم خداوند (عزّذکره) است.

این ماه، ماهی است که قرآن در آن نازل شده است و خداوند آن را مَثَل و عید قرار داده است.»

 

* شرح روایت شریف از زبان علامه مجلسی رحمه الله علیه


قوله علیه السلام: لا تقولوا هذا رمضان لعله علی الفضل و الأولویة فإن الذی یقول رمضان ظاهرا أنه یرید الشهر إما بحذف المضاف، أو بأنه صار بکثرة الاستعمال اسما للشهر و إن لم یکن فی الأصل کذلک، و یؤیده أنه ورد فی کثیر من الأخبار رمضان بدون ذکر الشهر و إن أمکن أن یکون الإسقاط‍ من الرواة، و الأحوط‍ العمل بهذا الخبر بل ربما رواه سید بن طاوس - رضی الله عنه - فی کتاب الإقبال من کتاب الجعفریات قال و هی ألف حدیث بإسناد واحد عظیم الشأن إلی مولانا موسی بن جعفر علیه السلام، عن مولانا جعفر بن محمد، عن مولانا محمد بن علی، عن مولانا علی بن الحسین، عن مولانا الحسین، عن مولانا علی بن أبی طالب صلی الله علیهم أجمعین قال: لا تقولوا رمضان فإنکم لا تدرون ما رمضان، فمن قاله فلیتصدق و لیصم کفارة لقوله و لکن قولوا کما قال الله تعالی شهر رمضان، و إن کان حمله علی الاستحباب متعینا و الله یعلم.

علامه مجلسی رحمه الله علیه ذیل این روایت شریف، فرموده امام باقر علیه السلام را آورده که نگویید این رمضان است.دلیل این نهی، بخاطر فضیلت و اولویت می باشد، (بهتر است ماه رمضان گفته شود)؛ زیرا کسی که می گوید رمضان،ظاهراً مقصود وی ماه رمضان است، یا به دلیل حذف مضاف(کلمه ماه) یا به دلیل کثرت استعمال، کلمه "ماه" حذف شده است.

حتی اگر در اصل روایت چنین نبوده است.(یعنی در اصل روایت ماه رمضان ذکر شده) باید توجه کرد که در تعداد زیادی از احادیث رمضان ذکر شده(بدون ماه) ممکن است حذف از طرف راویان باشد و عمل به این روایت احتیاط بیشتری دارد( مقید به گفتن ماه رمضان باشیم).

 

سید بن طاووس - رضی الله عنه - در کتاب الاقبال از کتاب الجعفریات نقل کرده باشد: با یک سلسله اعظم از امیرالمومنین علیه السلام فرمود:

«رمضان نگویید که شما نمی دانید رمضان چیست، پس هر که بگوید رمضان است(بدون ماه)، باید صدقه بدهد و به عنوان کفارهِ گفتار روزه بگیرد، و ماه رمضان را همان گونه که خداوند متعال فرموده است، بگوید هر چند حمل این روایت شریف بر مستحب بهتر است و الله العالم»

 

* ویژگی‌های خاص ماه مبارک رمضان


قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ : إِنَّ شَهْرَ رَمَضَانَ شَهْرٌ عَظِیمٌ یُضَاعِفُ اَللَّهُ فِیهِ اَلْحَسَنَاتِ وَ یَمْحُو فِیهِ اَلسَّیِّئَاتِ وَ یَرْفَعُ فِیهِ اَلدَّرَجَاتِ مَنْ تَصَدَّقَ فِی هَذَا اَلشَّهْرِ بِصَدَقَةٍ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ وَ مَنْ أَحْسَنَ فِیهِ إِلَی مَا مَلَکَتْ یَمِینُهُ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ وَ مَنْ حَسَّنَ فِیهِ خُلُقَهُ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ وَ مَنْ کَظَمَ فِیهِ غَیْظَهُ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ وَ مَنْ وَصَلَ فِیهِ رَحِمَهُ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ ثُمَّ قَالَ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ إِنَّ شَهْرَکُمْ هَذَا لَیْسَ کَالشُّهُورِ إِنَّهُ إِذَا أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ أَقْبَلَ بِالْبَرَکَةِ وَ اَلرَّحْمَةِ وَ إِذَا أَدْبَرَ عَنْکُمْ أَدْبَرَ بِغُفْرَانِ اَلذُّنُوبِ هَذَا شَهْرٌ اَلْحَسَنَاتُ فِیهِ مُضَاعَفَةٌ وَ أَعْمَالُ اَلْخَیْرِ فِیهِ مَقْبُولَةٌ مَنْ صَلَّی مِنْکُمْ فِی هَذَا اَلشَّهْرِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ رَکْعَتَیْنِ یَتَطَوَّعُ بِهِمَا غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ ثُمَّ قَالَ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ إِنَّ اَلشَّقِیَّ حَقَّ اَلشَّقِیِّ مَنْ خَرَجَ مِنْهُ هَذَا اَلشَّهْرُ وَ لَمْ یُغْفَرْ ذُنُوبُهُ فَحِینَئِذٍ یَخْسَرُ حِینَ یَفُوزُ اَلْمُحْسِنُونَ بِجَوَائِزِ اَلرَّبِّ اَلْکَرِیمِ.

پیامبر خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله فرمودند: ماه رمضان ماه بزرگی است که در آن خداوند حسنات را دو برابر می‌کند و سیئات را پاک می‌کند و درجات مؤمنان را بالا می‌برد.هرکس در رمضان صدقه دهد و هرکس که به زیردستان خود نیکی کند و به دیدن خویشان خود برود، آمرزیده می‌شود.

بی‌گمان رمضان مانند ماه‌های دیگر سال نمی‌باشد؛زمانی که می‌آید با برکت و رحمت همراه است و هرگاه از میان شما می‌رود،همراه با آمرزیدن گناهان می‌رود. رمضان ماهی است که کارهای نیک در آن‌دو برابر شده و کارهای خیر شما در آن پذیرفته شده است.

هرکس دو رکعت نماز نافله در رمضان برای خدا بخواند،او را خواهد آمرزید. شوربخت کسی است که این ماه بر او درحالی‌که گناهان او آمرزیده نشده است او زیان‌کار بوده و نیکوکاران از پاداش پروردگار کریم‌تان برخوردار می‌شوند.

 

* ادب روزه‌داری

 

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: «إِذَا صُمْتَ فَلْیَصُمْ سَمْعُکَ وَ بَصَرُکَ وَ شَعْرُکَ وَ جِلْدُکَ.» وَ عَدَّدَ أَشْیَاءَ غَیْرَ هَذَا وَ قَالَ: «لَا یَکُونُ یَوْمُ صَوْمِکَ کَیَوْمِ فِطْرِکَ.»


از محمد بن مسلم نقل شده است: امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «هرگاه روزه گرفتی، گوشَت، چشمت، مویت و پوستت هم باید روزه باشند.

محمد بن مسلم گوید: حضرت غیر از این‌ها، اعضای دیگری را نیز برشمردند و (بعد) فرمودند: «روزی که روزه‌دار هستی، نباید مثل روزی باشد که روزه نگرفته‌ای.»

 

* مراقبت‌ اعمالمان در این ماه مبارک باشیم


الامام علیّ علیه السلام: أیُّهَا الصّائِمُ، تَدَبَّر أمرَکَ؛ فَإِنَّکَ فی شَهرِکَ هذا ضَیفُ رَبِّکَ، انظُر کَیفَ تَکونُ فی لَیلِکَ و نَهارِکَ؟ و کَیفَ تَحفَظُ جَوارِحَکَ عَن مَعاصی رَبِّکَ؟ انظُر ألّا تَکونَ بِاللَّیلِ نائِما و بِالنَّهارِ غافِلًا؛ فَیَنقَضِیَ شَهرُکَ و قَد بَقِیَ عَلَیکَ وِزرُکَ؛ فَتَکونَ عِندَ استیفاءِ الصّائِمینَ اجورَهُم مِنَ الخاسِرینَ، و عِندَ فَوزِهِم بِکَرامَةِ مَلیکِهِم مِنَ المَحرومینَ، و عِندَ سَعادَتِهِم بِمُجاوَرَةِ رَبِّهِم مِنَ المَطرودینَ.


امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: ای روزه ‏دار! در کار خود بیندیش، که تو در این ماه، میهمان پروردگار خویش هستی! بنگر که در شب و روزت چگونه ‏ای و چگونه اعضای خود را از نافرمانی پروردگارت نگه می‏داری!

بنگر! مبادا در شب، خواب باشی و در روز، غافل. پس، این ماه بگذرد و [بار] گناهت بر دوشَت مانده باشد.

و آنگاه که روزه‏داران پاداش‏های خود را می‏گیرند، از زیانکاران باشی

و آنگاه که آنان از کرامت مولایشان نصیب می‏برند، از محرومان باشی

و آنگاه که آنان از سعادت همسایگی با پروردگارشان برخوردار می‏گردند، تو از رانده‏شدگان باشی!

 

* نتیجه گیری

 

ماه مبارک رمضان فرصتی استثنایی برای تقرب به خداوند و پاکسازی روح از آلودگی‌هاست. احترام به نام این ماه با تعبیر کامل «ماه رمضان» آغاز می‌شود و با روزه‌داری حقیقی که شامل مراقبت از تمام اعضا و جوارح است، ادامه می‌یابد.

در این ماه عظیم، اعمال نیک مضاعف شده و درجات معنوی ارتقا می‌یابد. روزه‌دار واقعی کسی است که شب و روزش متفاوت از دیگر ایام سال باشد و خود را مهمان خاص پروردگار بداند.

بهره‌مندی کامل از این ضیافت الهی نیازمند بیداری قلب، هوشیاری اندیشه و پرهیز از غفلت است تا از محرومان و زیانکاران این ماه پربرکت نباشیم.

 

منابع:
فضائل الأشهر الثلاثه. ص۱۰۸

الکافی، ج۴، ص۶۹ و ۸۷

الأمالی (للصدوق) ج۱ص۵۴

مراه العقول ج۱۶، ص۲۱۴

امام حسن مجتبی (ع):

مَن قَرَأ القرآنَ کانَت لَهُ دعوةٌ مُجابةٌ إمّا مُعَجَّلَةً و إمّا مُؤَجَّلةً .

کسی که قرآن بخواند، یک دعای مستجاب شده دارد، دیر مستجاب شود یا زود .

بحارالانوار : / ۹۳ / ۳۱۳ / ۱۷

روزه داری، دارای فواید زیادی برای افزایش سطح سلامتی و پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌ها است. متخصصان طب ایرانی روزه داری را روشی برای پاکسازی بدن دانسته و توصیه می‌کنند برای باز کردن افطار، از یک استکان آب ولرم و خرما استفاده شود تا معده برای هضم غذایی که می‌خورید، آماده باشد.

آب گرم با رطوبتی که دارد حرارت معده را شکسته و به حد اعتدال می‌رساند، همچنین خرما نیز یکی از غذاهایی است که قند آن به سرعت از طریق دستگاه گوارش جذب می‌شود.

استفاده از غذاهای سبک

بهتر است در وعده افطار غذاهای لطیف و سبک مانند آش و سوپ‌های ساده و سهل‌الهضم بخورید و از خوردن غذاهای غلیظ مانند آش رشته، ماکارونی، کله پاچه، پیتزا، لازانیا، قارچ که موجب تضعیف سیستم گوارش می‌شوند، خودداری کنید.

شله زرد، فرنی یا شیر برنج برای شروع افطار خوب است. اگر معده مرطوبی دارید روی آنها کمی دارچین و سیاه دانه بریزید. برای تقویت دهانه معده، همراه با فرنی، شله زرد یا شیر برنج کمی مربا بخورید. برای افرادی که گرمی و خشکی زیادی در معده دارند، سوپ جو همراه با آلو بخارا مناسب‌تر است به شرطی که در آن قارچ نریزند.

از غذاهایی استفاده کنید که با مزاجتان متناسب است. برای شروع نخست سراغ غذای لطیف و سبک‌تر بروید و غذایتان را خوب بجوید و پرخوری نکنید. برای گرم مزاج‌ها که دچار ریزش صفرا به معده هستند، شربت سکنجبین ولرم در شروع افطار بسیار مفید است اینگونه معده از صفرا پاکسازی می‌شود.

 

غذاهای مضر برای ماه رمضان؛ خوردن این غذاها در ماه رمضان ممنوعه! • دیجی‌کالا  مگ

 

کمتر مصرف کردن مواد قندی

زولبیا و بامیه در ماه رمضان برای بالا بردن سریع قند خون مصرف می‌شود، اما به دلیل شیرینی و چربی زیادی که دارد، خوردن زیاد آن توصیه نمی‌شود. این شیرینی‌ها بروز تشنگی را در فرد افزایش می‌دهد.

استفاده به اندازه از مایعات
بعد از چندین ساعت روزه داری روزه خود را با آب سرد باز نکنید زیرا باز کردن روزه با آب سرد به شدت مضر بوده و باعث تضعیف عملکرد معده و سیستم گوارش می‌شود. همچنین بلافاصله آب نخورده و سعی کنید آب را کم‌کم و جرعه جرعه و ترجیحاً با فاصله از غذا بنوشید.

برای رفع عطش و تأمین آب بدن از نوشیدنی‌های شربتی تهیه شده با تخم شربتی، خاکشیر و تخم خرفه استفاده نمائید، بهتر است دو الی سه قاشق غذاخوری خاکشیر را با یک لیتر آب، یک الی دو ساعت قبل از خواب مخلوط کرده و در وعده سحری استفاده کنید.

در خوردن وعده سحری و افطاری باید حد اعتدال رعایت شود. غذا و آب را به اندازه‌ای بخورید که بدنتان نیاز دارد. در فاصله بین افطار تا سحر زیاده روی نکنید و از درهم خوری بپرهیزید.

مقابله با تشنگی به کمک ماءالشعیر طبیعی

برای مقابله با تشنگی در ماه رمضان ماءالشعیر طبیعی بنوشید. برای تهیه این ماءالشعیر یک لیوان جوی پوست کنده شده و پرک نشده را با ۱۴ لیوان آب مخلوط کرده حدود ۵۰ الی ۶۰ دقیقه بر روی گاز گذاشته و تا جایی که جوها تا حدودی شکافته شوند، بجوشانید و آب غلیظ آن را با صافی صاف کرده و با عسل مخلوط کرده و بنوشید.

برای برطرف شدن تشنگی در فاصله افطار تا سحر، خوردن عرق کاسنی و عرق شاه تره توصیه می‌شود.

در ماه رمضان از مصرف تنقلاتی مانند چیپس، کیک، تنقلات آماده و بیسکوئیت خودداری کنید و به عنوان میان وعده مخلوط کاهو و شیره‎ی انگور، سکنجبین و کاهو یا فالوده سیب بخورید. این میان وعده‌ها رطوبت بدن را تأمین کرده تشنگی را کاهش می‌دهد.

 

انواع نوشیدنی‌های ماه رمضان برای رفع تشنگی+ طرز تهیه

 

جلوگیری از یبوست به کمک میوه و سبزیجات

برای جلوگیری از یبوست در وعده افطار از میوه‌ها، غذاهای فیبردار و سبزیجات خام و در وعده سحر از سبزیجات پخته استفاده نمائید. مصرف کدو، هویج پخته و زیتون همراه با تحرک و ورزش مناسب و خواب منظم در پیشگیری از یبوست بسیار مفید می‌باشد.

خواب کافی

خوابیدن در این زمان، هر چند به مدت کوتاه، در هضم بهتر معده و ایجاد اشتها در وعده سحری مؤثر است و با توجه به روزه‌داری، یک تا دو ساعت خواب در طول روز نیز برای تجدید قوای سیستم‌های بدن، به‌شرطی‌که پیش از غروب آفتاب نباشد، توصیه می‌شود.

مواد غذایی ممنوع از دیدگاه طب ایرانی

عدم مصرف غذاهای غلیظ و سنگین، مصرف غذاهای غلیظ و لزج، مانند حلیم، شله‌زرد، حلوا و زولبیا و بامیه و مواد غذایی مختلف که ظرفیت هضم متفاوت دارند، در وعده افطار و فاصله بین افطار تا سحر، موجب سنگینی معده و خواب ناآرام شده و از تمایل به خوردن سحری می‌کاهد.

همچنین مصرف یک وعده غذای کامل در سحر و بیداری تا حدود یک‌ساعت و نیم پس از آن، برای جلوگیری از سو هاضمه و بروز علائمی مانند رفلاکس و نفخ، استفاده می‌شود.

مصرف غذاهای خشک، شیرین، سرخ‌شده و پرچرب، نشاسته‌دار، پر ادویه و تند و مصرف بیش از حد گوشت و همچنین، نوشیدن قهوه، کاکائو و چای پررنگ، از مواردی هستند که سبب بروز تشنگی می‌شوند و بهتر است از وعده سحری کنار گذاشته شوند.

آنچه که به روزه دار کمک می‌کند، روزها را با کمترین میزان ضعف و تشنگی طی کند، تغذیه مناسب در زمان سحری و افطار است. تغذیه‌ای سرشار از فیبر، آب و مواد مغذی ضروری که کمتر موجب تشنگی شوند.

 

30 برنامه غذایی ویژه افطار و سحر برای لاغری در ماه مبارک رمضان - مجله کسب و  کار بازده

 

برای سحری این مواد غذایی توصیه می‌شود

در هنگام سحر مصرف غذاهای پروتئین دار مانند لبنیات کم چرب، حبوبات و انواع گوشت توصیه شده و تأکید می‌شود که افراد از مصرف غذاهای شور و چرب بپرهیزند. غذاهای ماه رمضان برای سحری را می‌توان در پنج دسته زیر بررسی کرد.

میوه‌ها و سبزیجات جز غذاهای مناسب سحری ماه مبارک رمضان هستند که علاوه بر ویتامین‌ها و مواد معدنی بالا، در طول روز به حفظ انرژی بدن کمک می‌کنند. برای تأمین بیشتر آب بدن می‌توان از آب یا میوه‌هایی مانند هندوانه، خیار یا پرتقال استفاده کرد. به عقیده کارشناسان و افراد صاحب نظر در حوزه تغذیه «کاهو» بهترین سبزی در وعده سحر است که به دلیل فیبر و آب بالای خود از یبوست و تشنگی جلوگیری می‌کند.

یکی از غذاهای مناسب برای سحری تخم مرغ است که به دلیل پروتئین بالای خود منجر به سیری بیشتر در طول روز می‌شود. شما می‌توانید به روش‌های مختلفی از این ماده غذایی در برنامه سحری خود استفاده کنید.

برنج‌ها غذای مناسب سحری ماه رمضان هستند که اغلب افراد به‌ویژه ایرانیان از آن استفاده می‌کنند. ترجیحاً غذاهای برنجی را با گروه کربوهیدرات میل نکنید. توصیه می‌شود برنج را به‌صورت کته یا دمی بپزید تا خواص آن بیشتر حفظ شود. برای افزایش ویتامین غذای خود می‌توانید از مقداری سبوس در برنج در حال پخت استفاده کنید. اگر شما هم جز افرادی هستید که به خوردن ته‌دیگ علاقه زیادی دارند بهتر است در ماه رمضان آن را ترک کنید تا مانع از ورود چربی زیاد به بدن خود شوید. شما می‌توانید برنج را در کنار خورشت‌های زیر یا به‌صورت ترکیبی میل کنید و دیگر دغدغه درست کردن غذای سحری در رمضان را نداشته باشید.

غذاهایی که برای سحری توصیه نمی‌شوند

توصیه می‌شود از غذاهایی که در صورت مصرف منجر به سوزش سر معده، ناراحتی‌های گوارشی، ترش کردن یا عطش زیاد می‌شود اشاره کنیم. کوکو سیب زمینی، کوکو سبزی، کتلت، جوجه کباب، کباب، سوسیس و کالباس، غذاهای سرشار از چربی و قند، غذاهای همراه با سس مایونز، خامه یا چای زیاد منجر به عوارض گفته شده در روزه داران می‌شود که از مصرف آن‌ها باید خودداری کرد.

آمادگی بدن برای ماه رمضان، کمک می‌کند بدن عملکرد بهتری داشته باشد، همچنین هنگام افطار از آغاز کردن تغذیه با آب سرد، نوشابه و مانند اینها جدا خودداری کنید. به جای آب سرد کمی آب گرم یا چای میل کرده و افطار را با خوردن خرما، کشمش، عسل و به‌طور کلی با یک قند طبیعی آغاز شود؛ به این ترتیب اشتها کنترل شده می‌شود.

دیدار تاریخی دهم اسفندماه «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا و «جی دی ونس» معاون او با «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهوری اوکراین در کاخ سفید به مشاجره تند میان آنها در برابر رسانه‌های جهان تبدیل شد و ترامپ و معاونش، مهمان خود را تحقیر کردند.

در این دیدار، رئیس جمهوری آمریکا بارها در مقابل خبرنگاران در دفتر ریاست جمهوری بر سر زلنسکی فریاد زد. رئیس جمهوری آمریکا، نظرات زلنسکی را «بی‌احترامی» خواند و سپس او را تهدید کرد و گفت: اگر سلاح‌های ما نبود، این جنگ خیلی زود پایان می‌یافت. یا باید توافق کنید یا ما دیگر دخالت نمی‌کنیم. نیروی کافی ندارید، نمی‌توانید به ما بگویید که آتش بس می‌خواهید یا نه. در پی این مشاجره که حتی لباس پوشیدن زلنسکی از سوی خبرنگاران مورد سخره قرار گرفت، ترامپ، رئیس جمهور اوکراین و هیئت همراه وی را از کاخ سفید اخراج کرد.

در همین ارتباط حساب کاربری رهبر معظم انقلاب در شبکه ایکس بخشی از بیانات پیشین ایشان را به زبان اوکراینی توئیت زد: «عبرت اول در قضیه اوکراین این است که پشتیبانی قدرت‌های غربی از کشورها و دولت‌هایی که دست‌نشانده آنها هستند، یک سراب است، واقعیّت ندارد؛ این را همه دولت‌ها بدانند. آن دولت‌هایی که پشت‌گرمی‌شان به آمریکا و به اروپا است، ببینند وضع امروز اوکراین و دیروز افغانستان را.»

تحقیر زلنسکی در کاخ سفید؛ چگونه آمریکا، اوکراین را به این مهلکه کشاند؟

حال این پرسش به ذهن می‌رسد که به راستی چگونه غرب با محوریت آمریکا باعث فرورفتن اوکراین در باتلاقی سه ساله شد و اینک در انظار عمومی، پشت آن را خالی و رئیس جمهور آن را تحقیر و از کاخ سفید اخراج می‌کند؟

پروژه هدفمند آمریکا برای وارد کردن اوکراین به جنگ

پس از تصرف شبه‌جزیره کریمه توسط روسیه در سال ۲۰۱۴، آمریکا، اتحادیه اروپا و ناتو سیاست حمایت گسترده از اوکراین را در پیش گرفتند. این حمایت‌ها شامل کمک‌های مالی، نظامی، تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و اقدامات دیپلماتیک برای تقویت جایگاه اوکراین در سطح بین‌المللی بود.

بسته جدید کمک نظامی آمریکا به اوکراین در راه است+ جزئیات

الف. کمک‌های مالی

آمریکا در سال ۲۰۱۵ یک بسته کمک ۲ میلیارد دلاری شامل وام‌های تضمینی به اوکراین ارائه کرد. در سال ۲۰۱۶، کنگره آمریکا ۳۳۵ میلیون دلار کمک نظامی برای تقویت ارتش اوکراین تصویب کرد. در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، کمک‌های مالی به بیش از ۱ میلیارد دلار رسید که شامل تجهیزات نظامی و کمک‌های بشردوستانه بود.

اتحادیه اروپا نیز از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲ بیش از ۱۷ میلیارد یورو کمک مالی، اقتصادی و توسعه‌ای در قالب وام‌ها و کمک‌های بلاعوض به اوکراین اختصاص داد. همچنین، کمک‌های فنی و آموزشی برای نهادهای دولتی اوکراین به منظور اصلاحات سیاسی و اقتصادی ارائه شد. پروژه‌های زیرساختی و انرژی با حمایت مالی اتحادیه اروپا اجرا شد تا وابستگی اوکراین به منابع انرژی روسیه کاهش یابد.

ب. کمک‌های نظامی

آمریکا ارسال تجهیزات نظامی شامل خودروهای زرهی، سیستم‌های ارتباطی، رادارهای ضدتوپخانه، تسلیحات سبک و موشک‌های ضدتانک را از سال ۲۰۱۵ آغاز کرد. دولت ترامپ در سال ۲۰۱۹ با ارائه ۲۵۰ میلیون دلار کمک نظامی، از جمله تحویل موشک‌های ضدتانک جاولین، حمایت از اوکراین را گسترش داد. در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، کمک‌های نظامی آمریکا افزایش یافت و شامل ارسال تسلیحات بیشتر، آموزش نیروهای اوکراینی و کمک‌های مالی برای اصلاحات دفاعی شد. در سال ۲۰۲۱، بسته کمک نظامی ۲۷۵ میلیون دلاری تصویب شد که شامل تجهیزات دفاعی جدید و تقویت توان سایبری اوکراین بود.

ناتو نیز در سال ۲۰۱۶ برنامه آموزش نیروهای اوکراینی را با مشارکت مربیان نظامی از کشورهای عضو آغاز کرد. تجهیزات ارتباطی و لجستیکی برای ارتش اوکراین فراهم شد و همکاری‌های اطلاعاتی و برنامه‌های اصلاح ساختار دفاعی اوکراین تقویت شد.

ج. تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه

آمریکا و اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۴ تحریم‌های اقتصادی و بانکی علیه روسیه وضع کردند که در سال‌های بعد گسترش یافت. این تحریم‌ها شامل محدودیت در صادرات فناوری‌های نفت و گاز، مسدود کردن دارایی‌های روسیه در غرب و محدودیت‌های مالی علیه شرکت‌های روسی بود. این تحریم‌ها فشار اقتصادی قابل توجهی به روسیه وارد کرد اما به خاطر تحریک مداوم اوکراین از سوی غرب با ابزارهای گوناگون، مانع از آغاز جنگ توسط روسیه نشد.

د. وعده‌های سیاسی و دیپلماتیک؛ از عضویت در ناتو تا الحاق به اتحادیه اروپا

آمریکا و ناتو در سال ۲۰۱۸ حمایت خود را از عضویت احتمالی اوکراین در ناتو اعلام کردند؛ هرچند که این روند به طور رسمی انجام نشد. توافق‌نامه‌های اقتصادی و امنیتی بین اوکراین و اتحادیه اروپا تقویت شد و کمک‌های فنی و مالی برای بهبود شرایط اقتصادی اوکراین ارائه گردید. در سال ۲۰۲۱، نشست‌های دیپلماتیک متعددی بین رهبران آمریکا، اروپا و اوکراین برگزار شد که در آنها حمایت از تمامیت ارضی اوکراین مورد تأکید قرار گرفت. افزون بر آن، سران بروکسل نیز وعده الحاق به اتحادیه اروپا را به اوکراین دادند؛ رویایی که آن هم مانند عضویت در ناتو، محقق نشد.

هزینه اعتماد به آمریکا برای اوکراین و زلنسکی

یکی از نتایج اعتماد به حمایت آمریکا و دلخوش بودن به وعده‌های غرب، همان تحقیری بود که چند روز پیش در مقابل رسانه‌های جهان در کاخ سفید اتفاق افتاد و حتی مقامات آمریکایی اینک در پی کنار گذاشتن زلنسکی از قدرت هستند.

ضمن اینکه اوکراین به عنوان یک طرف جنگ حتی در مذاکرات صلحی که بین آمریکا و روسیه در ریاض و استانبول برگزار شد، دعوت نشد؛ مذاکراتی که از نگاه ناظران اگرچه دوجانبه و با هدف ازسرگیری روابط واشنگتن-مسکو اعلام شده اما بی‌تردید به سرنوشت جنگ اوکراین نیز گره خورده‌است و برخی معتقدند بخشی از سرزمین اوکراین که اینک در تصرف مسکو است در نهایت به روسیه منضم خواهد شد.

بدون شک قضیه به همین جا ختم نمی‌شود و ذخایر طبیعی و منابع معدنی آن بخش از خاک اوکراین که به روسیه منضم نمی‌شود، از سوی آمریکا با توافق معدنی جدید ترامپ به یغما می‌رود. بر پایه این قرار داد، اوکراین ۵۰۰ میلیارد دلار مواد خام حیاتی به آمریکا خواهد داد.

تحقیر زلنسکی در کاخ سفید؛ چگونه آمریکا، اوکراین را به این مهلکه کشاند؟

بر پایه مقاله‌ای که «هانا لیونتسوا» رئیس انجمن زمین شناسان اوکراین در سال ۲۰۲۲ منتشر کرد، این کشور دارای حدود ۵ درصد از منابع معدنی جهان است. البته با تصرف حدود ۱۸ درصد از خاک اوکراین توسط روسیه، اینک برخی از این معادن در کنترل مسکو قرار دارند. مواد معدنی و عناصر نادر خاکی که تا پیش از جنگ بیش از ۱۱ تریلیون دلار برآورد می‌شد، در صنایع مختلفی از جمله تلفن‌های همراه، خودروهای برقی، سامانه‌های موشکی، تجهیزات الکترونیکی، انرژی‌های تجدیدپذیر، صنایع دفاعی و حوزه بهداشت و سلامت کاربرد دارند.

بر اساس داده‌های اوکراین که چندی پیش خبرگزاری «رویترز» به آنها اشاره کرده‌است، این کشور ذخایر ۲۲ از ۳۴ ماده معدنی که توسط اتحادیه اروپا به عنوان حیاتی شناخته شده‌اند را در اختیار دارد، از جمله خاک‌های کمیاب مانند لانتانیم، سریم، نئودیمیم، اربیوم و ایتریم.

بنابراین اوکراین به دلیل موقعیت زمین‌شناسی خود، دارای منابع معدنی فراوان شامل فلزات نادر، انرژی‌های فسیلی و مواد اولیه مورد نیاز صنایع تکنولوژی، دفاعی و تولید انرژی است که عبارتند از تیتانیوم، لیتیوم، اورانیوم، گرافیت، زغال‌سنگ و گاز طبیعی.

اگرچه این توافق معدنی بین آمریکا و اوکراین آن روز به خاطر تنش لفظی در کاخ سفید امضا نشد اما به احتمال زیاد به زودی از سوی دو طرف امضا می‌شود. آمریکا بعد از آن رخداد، برای تسلیم زلنسکی مقابل خواسته‌های خود به قطع کمک‌های نظامی و اطلاعاتی آمریکا به اوکراین اقدام کرده‌است و بی‌تردید با تداوم فشارها، زلنسکی را پای میزی می‌کشاند تا او تمام منابع معدنی کشور جنگ زده خود را دو دستی به متحد دیرینه تقدیم کند.

«محمد قاسم خالد» والی نیمروز، در جلسه با مقامات امنیتی این ولایت هم مرز با ایران در مورد چگونگی جلوگیری از قاچاق انسان، اقدامات، فعالیت‌ها و دستاوردهای نهادهای امنیتی در این زمینه بحث و تبادل نظر کرد.

در این نشست تصمیم گرفته شد از این پس مسافرخانه‌هایی که در آن قاچاقبران و مسافرانی که در مسیرهای قاچاق تردد می‌کنند، ساکن می‌شوند، پلمب شوند.

همچنین در این نشست کمیته‌ای ذیصلاح برای پیگیری این مسائل و جلوگیری از هرگونه قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی تشکیل شد.

والی نیمروز نیز در این جلسه گفت نهادهای امنیتی این ولایت به صورت شبانه‌روزی در حال تلاش برای جلوگیری از قاچاق انسان و مهاجرت‌های غیرقانونی هستند و از هرگونه تلاش برای برهم زدن امنیت مرزها جلوگیری خواهند کرد.

 «هبت‌الله آخندزاده» رئیس طالبان اوایل دی ماه حکمی شش ماده‌ای برای جلوگیری از قاچاق انسان صادر کرده که بر اساس آن قاچاقچیان انسان به یک تا سه سال حبس محکوم می‌شوند.

بر اساس این فرمان، دادگاه‌های نظامی موظف شده‌اند قاچاقچیان انسان را برای بار اول به حبس یک ساله، در مرتبه دوم به حبس دو ساله و برای بار سوم به حبس سه ساله محکوم نمایند.

شبکه خبری صابرین نیوز گزارش کرد درگیری‌ها میان مردم سوریه و نیروهای وابسته به «احمد الشرع» معروف به «ابومحمد الجولانی» سرکرده تحریرالشام و رئیس موقت سوریه در اطراف ساحل سوریه و لاذقیه ادامه دارد و معترضان بر مرکز لاذقیه و تعدادی از مناطق آن کنترل یافته‌اند.

این شبکه گزارش کرد پس از محاصره نیروهای الجولانی در یک کمین فشرده که بر اثر آن ده‌ها تن از نیروهای وابسته به الجولانی کشته و زخمی شدند، جاده طرطوس - حمص شاهد درگیری‌های شدیدی است و معترضان در حومه استان طرطوس علیه نیروهای الجولانی کمین کرده‌اند. در همین حال اعلام شده در طرطوس حکومت نظامی اعلام شده است.

صابرین نیوز گزارش کرد نیروهای الجولانی ضمن حمله موشکی به شهر جبله، منازل شهروندان را در این شهر و اطراف طرطوس گلوله باران کردند. آنها تلاش دارند وارد منازل مردم شده و در آن مستقر شوند. در مقابل، معترضان سوریه از ملت این کشور خواستند علیه نیروهای تروریستی مورد حمایت ترکیه بسیج شوند و اسلحه به دست بگیرند.

اهالی معترض سوریه ضمن درگیری با نیروهای وابسته به الجولانی بر پل میعاد در سوریه کنترل یافته و گروهی از نیروهای وی را در مرکز فرهنگی در منطقه القرداحه سوریه محاصره کردند.

نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد)، الجولانی را مسؤول درگیری‌ها در ساحل سوریه دانسته و نسبت به قتل‌عام نیروی وابسته به وی علیه مردم سوریه هشدار دادند.

در همین حال عربستان، اعتراض مردم سوریه علیه نیروهای الجولانی تحت حمایت ترکیه را محکوم کرد.

هم‌زمان خبرنگار تلویزیون العربی گزارش کرد در جریان درگیری‌ها در شهر جبله در شمال غرب سوریه، ۱۳ تن از نیروهای وابسته به الجولانی کشته شدند.

به نقل از شبکه خبری الجزیره، نیروهای الجولانی با معترضان در شهر طرطوس در ساحل سوریه مقابله کردند و کاروان‌های نظامی وارد شهرهای لاذقیه و طرطوس شدند تا از عملیات یگان‌های الجولانی علیه معترضان حمایت کنند. معترضان ۷ نیروی وابسته به تحریرالشام را در حومه شهر طرطوس کشتند.

خبرگزاری سوریه به نقل از یک منبع در امنیت عمومی گزارش کرد نیروهای الجولانی در لاذقیه و طرطوس مستقر شدند و ضمن اعمال منع آمد و شد، عملیات پاکسازی علیه معترضان در مراکز شهرها، شهرک‌ها و کوه‌های اطراف شروع شده است و نیروهای الجولانی از معترضان خواستند اسلحه خود را زمین گذاشته و خود را تحویل دستگاه قضایی دهند.