تاول نوعی ضایعه پوستی و کیسه‌ای متورم حاوی مایع آبکی است که در داخل یا زیرپوست بوده و باعث ایجاد یک منطقه دردناک و متورم در پوست می‎شود؛ این عارضه ممکن است در پیاده‌روی‌های طولانی روی پاها ایجاد شود.

چرا پا تاول می‎زند؟

مهم‌ترین علت تاول، اصطکاک و سایس نامناسب بین پوست و کفش است. این سایش مکرر باعث می‌شود لایه رویی پوست از لایه زیرین جدا و بین این دولایه مایع جمع شود و تاول به وجود بیاید. تاول پا عمدتاً در شرایطی ایجاد می‌شود که اندازه کفش فرد برای پایش مناسب نباشد همچنین در هوای گرم و مرطوب و به دنبال تعریق بیشتر احتمال تاول زدن پوست پا بیشتر می‌‎شود.

باتوجه به طولانی بودن مسیر پیاده‌روی در ایام اربعین، ممکن است پای شما تاول بزند؛ رعایت نکات زیر می‌تواند باعث پیشگیری از بروز این عارضه و درمان آن در طول پیاده روی شود.

راه‌های پیشگیری از بروز تاول در پیاده‌روی اربعین

کفش مناسب بپوشید؛ کفش مناسب کفشی است که در زمان عصر تهیه شده باشد که پا در بزرگترین اندازه خود بوده باشد و پا در آن خیلی تنگ و خیلی رها نباشد.

در فواصل پیاده‌روی در هر دو تا سه ساعت کفش‌ها و جوراب‌های خود را خارج کنید و پاهای خود را به ویژه نقاطی را که احتمال فشار در آن نواحی بیشتر است به آرامی ماساژ بدهید و با کمی روغن چرب کنید.

مراقبت‌های پس از تاول زدن پا

تاول را دستکاری نکنید و از ترکاندن تاول‌های پوستی خودداری کنید؛ در صورتی که اندازه تاول خیلی بزرگ بود یا موجب درد و ناراحتی شده بود می‌توانید تحت نظر پزشک آن را تخلیه کنید؛ پزشک این کار را با کشیدن مایع درون تاول به وسیله یک سرنگ استریل انجام می‌دهد.

اگر چیزی پوست روی تاول را پاره کرد پوست را بر روی آن برگردانید تا از زخم آن محافظت کند؛ سپس کمی پماد ضدعفونی کننده مانند تتراسایکلین بر روی آن بمالید و آن را با پارچه تمیز باندپیچی کنید.

محل تاول را خشک و تمیز نگه دارید.

قبل از دست زدن به تاول دست‌هایتان را خوب با آب و صابون بشویید.

چه زمانی تاول پا خطرناک است؟

در صورتی که تاول‌ها زیر بستر ناخن قرار داشتند یا با وجود گذشته دو روز بهبود نیافتند یا چرکی قرمز داغ یا دردناک شده بودند یا قطر آنها بزرگتر از 5 سانتی‌متر بود باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار که در سالروز شهادت شهیدان رجایی و باهنر و به مناسبت هفته دولت انجام شد، جلب رضای الهی و کار برای مردم را دو ویژگی اساسی این دو شهید بزرگوار خواندند و گفتند: رجایی و باهنر با جهت‌گیری‌های الهی و انقلابی، کار برای مردم را هم باعث جلب رضای الهی می‌دانستند و این هدف اساسی بر همه فعالیت‌ها، انتصابات و کارکردهای آنان سایه‌افکن بود؛ بنابراین، اسم رمز همه دولت‌های نظام اسلامی باید کسب رضای الهی و کار برای مردم باشد.

ایشان با اشاره به حمایت رهبری از همه دولت‌ها با گرایش‌ها و توانمندی‌های مختلف، کمک به قوه مجریه را وظیفه‌ای همگانی برشمردند و افزودند: عملکرد دو ساله این دولت، موجب تقدیر و تمجید است اما متأسفانه به علت نارسایی در زبان رسانه‌ای دولت، فعالیت‌های خوب آن، به اندازه لازم و شایسته به اذهان مردم منعکس نشده است.

رهبر انقلاب در تشریح برخی کارهای قوی دولت در بخش اقتصاد به رشد شاخص‌های کلان از جمله رشد اقتصادی به خصوص در بخش صنعت، افزایش رشد سرمایه‌گذاری، کاهش رشد نقدینگی، کاهش بیکاری، کاهش ضریب جینی و افزایش صادرات اشاره کردند و افزودند: تقویت نظام مالیاتی، افزایش محصولات پتروشیمی و کارهای ارزنده در زمینه نفت و گاز و راه‌اندازی چند هزار کارگاه تعطیل یا نیمه‌تعطیل از دیگر اقدامات قابل تقدیر دولت است که البته اثرگذاری افزایش شاخص‌های کلان اقتصادی و اقدامات زیربنایی در زندگی مردم، نیاز به گذشت زمان دارد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در علت‌یابی انعکاس ضعیف اقدامات خوب دولت در جامعه، دو نکته را بیان کردند: اول؛ ضعف اطلاع‌رسانی هنرمندانه دولت و دوم؛ مشکلات معیشتی از جمله گرانی شدید برخی مواد غذایی و گرانی مستأصل‌کننده در بخش مسکن که باعث شده همچون غبار مانع دیدن کارهای اساسی دولت شود.

رهبر انقلاب کارهای دولت در بخش‌های مدیریتی را هم مهم دانستند و گفتند: حضور در بین مردم و مواجهه مستقیم و صمیمی و متواضعانه با آن‌ها، بسیار با ارزش است.

ایشان افزودند: ما حق نداریم از جایگاه بالا و متکبرانه با مردم حرف بزنیم؛ زیرا ما اصلا کسی نیستیم و آنچه هست متعلق به مردم است و اگر مسئولیتی هم به ما داده شده، اولا مردم داده‌اند و ثانیا برای خدمت به مردم است.

رهبر انقلاب،‌ساده‌زیستی،‌ مواضع انقلابی، روحیه جهادی و بکارگیری جوانان در رده‌های گوناگون مدیریتی را از دیگر کارهای تحسین برانگیز دولت خواندند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فعالیت‌های دولت در بخش سیاست خارجی از جمله سیاست ارتباط با همسایگان را بسیار خوب خواندند و گفتند: باید با هیچ همسایه‌ای مناقشه‌ای نداشته باشیم و اگر مناقشه‌ای هم هست،‌ تبدیل به همکاری شود که گام‌هایی در این زمینه برداشته شده که باید ادامه یابد.

ایشان ارتباط با همه دولت‌هایی که مایل به ارتباط با ایران هستند (به جز استثنائاتی معدود) را از دیگر سیاست‌های درست دولت سیزدهم برشمردند و گفتند: عضویت در دو پیمان بین‌المللی نیز کار بسیار مهمی بود که نشان می‌دهد کشور در وضعی قرار دارد که مؤسسان پیمان‌های بین‌المللی راغب و گاهی مُصرّ به ارتباط با ایران هستند و بر اساس محاسبات خود و با توجه به واقعیات ایران، ارتباط با کشورمان را لازم می‌دانند.

ایشان با اشاره به ضرورت افزایش کمّی و کیفی کارهای خوب دولت در بخش فرهنگی، با اشاره به یک نکته مهم گفتند: فاصله بین واقعیت‌های کشور و عملکرد دولت و تلقّی مردم از واقعیت‌ها، خیلی زیاد است که باید با استفاده از کارشناسان خبره، این فاصله را کم کنید.

بخش سوم سخنان رهبر انقلاب در دیدار با رئیس جمهور و هیأت دولت به بیان تذکراتی مهم اختصاص داشت.

ایشان بار دیگر اولویت اصلی کشور را اقتصاد و فرهنگ خواندنند و درباره شعار سال گفتند: مهار تورم هم با رشد تولید حاصل می‌شود بنابراین رشد تولید مهمترین کار است و باید در صدر توجهات باشد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حمایت از تولید و برداشتن موانع سر راه تولیدکنندگان را دو راهکار اساسی برای رشد تولید بیان کردند و افزودند: حمایت‌های قانونی، سهل شدن فعالیت‌های تولیدی، حمایت‌های مالی و تأمین منابع در حدی که وظیفه دولت است و حمایت فرهنگی یعنی ترغیب مردم به استفاده از محصولات داخلی مهمترین راههای رشد تولید است.

ایشان افزودند: البته باید مراقب بود که بر خلاف برخی دوره‌های گذشته، منابع ارزی و ریالی اختصاص داده شده به تولید سر از کارهای دیگر درنیاورد و برخی اشخاص "بازیگر با مسائل و اطلاعات اقتصادی" با استفاده از گریزگاه‌ها، سودهای کلان نامشروع به جیب نزنند.

رهبر انقلاب، پشتیبانی تجارت خارجی از تولید داخلی را از دیگر راههای مهم رشد تولید دانستند و گفتند: یک بخش تجارت خارجی به تنظیم بازار مربوط می‌شود اما در بخش دیگر باید کاری کرد که تفاهم‌ها و قراردادها با کشورها در نهایت، باعث صادرات تولیدات داخلی و واردات سرمایه یا کالاهای اساسی به کشور سرمایه‌ای شود.

ایشان تشخیص بموقع نیازهای کشور را هم کاملاً ضروری خواندند و گفتند: اگر نیاز کشور به یک کالا بموقع تشخیص داده نشود و نزدیک مرحله بحرانی به ناچار و دستپاچه شروع به واردات کنیم، طبعاً دچار مشکل می‌شویم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با ابراز خرسندی از خرید بیش از 10 میلیون تن گندم در سال جاری افزودند: اگر از تولیدکنندگان دیگر اقلام کشاورزی و تولیدکنندگان صنعتی- معدنی و خدماتی هم حمایت شود، قادرند نیازهای کشور را تا حد فراوانی تأمین کنند.

رهبر انقلاب در تذکر بعدی با اشاره به تکالیف دولت در برنامه هفتم، از دولت خواستند در همه کارها و تصمیم‌های اقتصادی چند نقطه مهم و قابل سنجش مانند عدالت، کاهش فاصله طبقاتی، ثبات بازار، کاهش تورم، ثبات نرخ ارز و رشد تولید را مراقبت و رعایت کند و تصمیم‌های اقتصادی با توجه به تأثیر آنها بر روی این شاخص‌ها گرفته شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مسئله معیشت مردم را مسئله‌ای بسیار مهم برشمردند و افزودند: مشکلات معیشتی مانند گرانی مسکن و اجاره‌خانه باعث می‌شود همه کارهای خوب و پر زحمت دولت تحت‌الشعاع قرار گرفته و از چشم‌ها دور بماند.

ایشان هدف اصلی از تحریم‌ها را معیشت مردم و گروگان گرفتن آن دانستند و گفتند: در زمینه رفع تحریم‌ها کارها و مذاکراتی در حال انجام است که در جای خود درست و محفوظ است اما به موازات آن باید خط خنثی کردن تحریم‌ها دنبال شود که مهم‌ترین شاخص آن، کاهش تورم است.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به آمارهای مسئولان درباره کاهش تورم از ابتدای دولت، خاطرنشان کردند: این کاهش خوب است اما کافی نیست چرا که استمرار تورم دو رقمی برای چند سال پیاپی نامطلوب است و باید تلاش کرد هر قدر ممکن است کم شود.

ایشان، به سرانجام رساندن کارها و طرح‌های زیاد نیمه‌تمام، حل مسئله ناترازی بانکها، مقابله با دلالی و واسطه‌گری را از جمله اقداماتی خواندند که اجرای آنها تأثیر سریعی در کاهش تورم خواهد داشت.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه‌ای دیگر، شناخت فرصتهای ارتباطی با کشورهای مختلف و استفاده بهنگام از آنها را ضروری خواندند.

ایشان با اشاره به اسناد همکاری متعدد و طولانی مدت دولت با بعضی از کشورها، به نتیجه رساندن این اسناد و توافقات را ضروری دانستند و گفتند: تفاهم‌ها و توافق‌ها نباید صرفاً روی کاغذ باقی بماند.

رهبر انقلاب با اشاره به تلقی برخی عناصر سیاسی که تعامل با دنیا را در ارتباط گرم و صمیمی با چند کشور غربی محدود می‌دانند، گفتند: این نگاه، غلط، ارتجاعی و مربوط به 100 سال پیش است که چند کشور اروپایی همه کاره دنیا بودند اما امروز باید آن نگاه کهنه و مرتجعانه را کنار گذاشت و درک کرد که ارتباط با دنیا یعنی ارتباط با آفریقا، آمریکای جنوبی و آسیا که منابع عظیم ثروت‌های انسانی و طبیعی هستند، ضمن اینکه ملاک ارتباطات بین‌المللی، منافع و عزت ملی است و در ارتباطات، هم سلطه‌گری و هم سلطه‌پذیری نباید وجود داشته باشد.

ایشان همچنین در بیان چند تذکر دیگر خطاب به دولتمردان گفتند: زیّ مردمی را که بسیار با ارزش است حفظ کنید و همچنین هر چه می‌توانید گفتگو با نخبگان و صاحب‌نظران را افزایش دهید.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حضور مسئولان در دانشگاهها برای شنیدن حرف‌های دانشجویان و اساتید و همچنین بیان و انتقال نکات لازم به آنها را ضروری دانستند و افزودند: دانشجویان و اساتید و نخبگان افراد آگاهی هستند اما از کارهای بسیار زیاد انجام شده در کشور اطلاع کافی ندارند که مشاهده پیشرفت‌ها می‌تواند اطلاعات آنها را کامل کند.

ایشان زمینه‌سازی برای مشاهده پیشرفت‌های عمومی کشور را ضروری دانستند و گفتند: یکی از نقاط امید دشمن برای ستیزه‌گری با ایران، دانشگاهها است که حضور مسئولان در دانشگاه، آن برنامه را خنثی می‌کند.

«کارآمدسازی فعالیت‌های رسانه‌ای دولت» تذکر بعدی رهبر انقلاب بود که در این زمینه گفتند: برای هر اقدام مهم، یک پیوست تبلیغاتی روشن لازم است مثلاً در قضیه حذف ارز ترجیحی که کار لازمی بود، باید به صورت روشن، علت این کار و فواید و آثار آن برای مردم تبیین می‌شد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر استفاده از خرد جمعی در کارها، افزودند: سخنان، آمارها و وعده‌های مسئولان دولتی باید انسجام داشته باشد نه اینکه دستگاهها آمارها و وعده‌های یکدیگر را رد کنند یا غیرعملی بدانند.

ایشان در آخرین نکته، دولتمردان را به بی‌اعتنایی به جوسازی‌ها و حاشیه‌ها توصیه کردند و گفتند: ممکن است عده‌ای با فعالیت شدید در فضای مجازی به دنبال جنجال برای جلوگیری از یک اقدام دولت یا تحمیل اقدامی به دولت باشند اما اگر آن تصمیم یا اقدام شما، سنجیده و اندیشیده شده است نباید به جنجال‌های گروههای فشار توجه کنید بلکه با توکل به خدا گام‌ها را محکم و با پیگیری کامل بردارید.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان ابراز امیدواری کردند به توفیق الهی موفقیت‌های دولت در مدت باقیمانده از مسئولیت، مضاعف باشد.

در ابتدای این دیدار، رئیس‌جمهور با بیان گزارشی از چالش‌های پیش روی دولت در زمان آغاز به کار همچون کرونا، کسری بودجه و کمبود کالاهای اساسی به برشمردن رویکردها و اقدامات دولت برای عبور از موانع اشاره کرد و گفت: رشد 4 درصدی تولید در دو سال پیاپی، کاهش نرخ بیکاری به 8.2 درصد، رونق بی‌سابقه تجارت کشور، افزایش تولید نفت و گاز و حل کامل مشکل باقی ماندن 87 میلیون بشکه میعانات روی آب، برنامه‌ریزی برای حل 22 هزار مگاوات ناترازی برق، تدبیر دولت برای رفع تنش آبی و حل مشکل 3500 روستا، افزایش تولید گاز برای کاهش ناترازی در بخش گاز، برنامه‌ریزی برای اصلاح نظام بانکی، کاهش رشد نقدینگی از 40 درصد به 27 درصد، تمرکز بر روی اصلاح نظام و ساختار بودجه، افزایش 15 هزار تخت بیمارستانی از ابتدای دولت، پوشش فراگیر بیمه سلامت، رشد کمّی و کیفی شرکت‌های دانش‌بنیان، افزایش 59 درصدی مدال‌آوری جوانان ورزشکار کشور، فعال شدن سامانه‌های شفافیت برای پیشگیری از بروز فساد، ورود 8 میلیون گردشگر خارجی به کشور، بیش از 10 میلیون تن خرید تضمینی گندم، هدف‌گذاری تولید 1.7 میلیون خودرو تا پایان سال، پیگیری مذاکرات رفع تحریم و در عین حال دنبال کردن سیاست همسایگی، حضور در ائتلاف‌های بزرگ جهانی و بازگرداندن اموال ملت ایران در کشورهای مختلف از جمله اقدامات و برنامه‌های دولت در این مدت بوده است.

آقای رئیسی تمرکز دولت بر کار بی‌وقفه و پرهیز از درگیر شدن در حاشیه‌ها را سیاست دولت خواند و گفت: با کمک و مشارکت و نقش‌آفرینی خود مردم، پروژه دشمن برای منزوی کردن ایران در جهان و ناامید کردن مردم در داخل شکست خورد.

آقای مخبر معاون اول رئیس‌جمهور نیز در این دیدارگزارشی از وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی و اهتمام دولت به شعار سال در چارچوب برنامه منظم بیان کرد.

آقای محرابیان وزیر نیرو نیز به بیان آخرین وضعیت و میزان پیشرفت طرح‌های بزرگ و در حال اجرا در بخش آب و برق کشور پرداخت.

هانی البناء از مبلغان و عالمان بحرینی که در مراسم اربعین امسال در مسیر نجف اشرف به کربلای معلی شرکت کرده است درباره پیام حضور میلیونی زائران از سرتاسر جهان در راهپیمایی اربعین به ویژه در شرایطی که اخیرا شاهد هتاکی‌های وقیحانه به مقدسات اسلامی در کشورهای غربی هستیم، گفت: هتاکی‌های مستمر به قرآن و مقدسات اسلامی حلقه‌ای از سلسله تلاش‌ها برای درهم شکستن شخصیت مسلمانان است.

وی در ادامه افزود: هدف دشمنان هتاکی هدفمند و مستمر به مقدسات اسلامی این است که مسلمانان در برابر استکبار جهانی احساس ضعف و خواری کنند تا وادار شوند از دین و عزت خود دست بردارند.

البناء هتاکی به مقدسات اسلامی را در راستای خدشه وارد کردن به مقدسات خواند و تاکید کرد که آنها فقط قرآن را هدف قرار نداده‌اند بلکه  پیش از این نیز ما شاهد اهانت به شخصیت رسول خدا(ص) از طریق کاریکاتورهای توهین‌آمیز بوده‌ایم.

وی خاطر نشان کرد: یکی دیگر از اهداف دشمنان از هتاکی به مقدسات خدشه وارد کردن به احکام شرعی و القای این است که این احکام متناسب با زمان نیست تا مسلمانان احساس کنند که پایبندی به احکام، علت و عامل عقب ماندگی آنهاست بنابر‌این مسلمانان باید قدرتمندتر و باصلابت‌تر از گذشته بر دین و مقدسات خود پافشاری کرده و به آن چنگ بزنند و به آن افتخار کنند و از هر برنامه و مناسبتی برای اثبات تعلق خاطر و افتخار به دین خود و مخالفت قاطع با دولت‌هایی که در پس این اهانت‌ها هستند، استفاده می‌کنند.

این عالم بحرینی ادامه داد: ما ابزارها و امکانات فراوانی داریم که می‌توانیم از آنها برای فشار بر این دولت‌ها استفاده کنیم.

وی در رابطه با راهپیمایی اربعین تاکید کرد: این راهپیمایی میلیونی اربعین که به سمت کربلا برگزار می‌شود، در حقیقت حلقه وصل و ارتباط با امام حسین (ع) است که مظهر و نماد عزت و سربلندی و ایستادگی است اگر مومن به دنبال زندگی عزتمندانه است باید به امام حسین علیه السلام اقتدا کند و از مکتب کربلا درس عزت و سربلندی و اقتدار بیاموزد.

البنا در ادامه خاطرنشان کرد:  به فرموده قرآن یک گروه اندک می‌توانند با تکیه بر ایمان و توکل و اراده بر اکثریت دشمنان پیروز شوند به همین سبب برخی علما پیشنهاد دادند در راهپیمایی میلیونی اربعین برای نشان دادن محبت و پایبندی خود به کتاب خدا، قرآن را در دست بگیریم چرا که در حقیقت امام (ع) قرآن ناطق است و قرآن صامت به قرآن ناطق مرتبط و پیوسته است.

وی افزود: در دست گرفتن قرآن به شکل گروهی توسط جمعیت عظیم میلیونی این پیام را به همراه دارد که این جمعیت میلیونی که این سختی‌ها و مشقت‌ها و گرمای سوزان و مسافت‌های طولانی را تحمل می‌کنند برای دفاع از مقدسات از جمله قرآن کریم و جانفشانی برای آن آماده هستند و از آن دست برنمی‌دارند و بر جلوگیری از تکرار اهانت‌ها به مقدسات اسلامی پافشاری می‌کنند.

 حجت الاسلام والمسلمین علی ثمری در جمع زائران اربعین حسینی در حرم حضرت سیدالشهداء (ع) با اشاره به آیه 32 سوره حج «وَمَن یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ» پیرامون تعظیم شعائر راهپیمایی اربعین سخن گفت.

وی افزود: راهپیمایی اربعین حضرت سیدالشهداء (ع) یکی از شعائری است که باید به تعظیم ، نکوداشت و اهتمام آن توجه شود چون که اثر وضعی بر روی روان و قلب و جان انسان دارد.

خطیب بعثه مقام معظم رهبری در کربلا با اشاره به فرمایش امام صادق (ع) که فرمود: «من احیا امرنا فکانما مَعَنا فی درجاتنا- هرکس در احیای امر ما قدم بردارد فاصله اش با اهل بیت (ع) کم و کمتر خواهد شد» اظهار داشت: امام صادق (ع) فرمودند: جمعی از شیعیان ما «جزءٌ منا» تکه ای از وجود ما می شوند همانند سلمان که پیامبر اکرم (ص) در مورد او فرمودند: «منا اهل البیت» چرا این صفت را به جناب سلمان دادند چون با تمام وجود تأسی به حضرت رسول اکرم (ص) و امیرالمومنین علی (ع) و مواسات تنگاتنگ با ذوات مقدسه داشت.

حجت الاسلام و المسلمین ثمری درباره سفر اربعین گفت: در این سفر باید عهد و پیمان با حضرت سیدالشهداء (ع) و اسیران دشت نینوا ببندیم و با حضرت زینب (س) هم پیمان شویم و ادامه دهنده مسیری باشیم که ایشان قدم برداشتند و در شرایط بسیار سخت از حریم عفاف و حجاب دفاع کردند و میدان دار حریم عفاف و حجاب بودند.

وی گفت: زنان ما در مسیر پیاده روی اربعین با حضرت زینب (س) عهد و پیمان ببندند با همه وجود حریم این امانتی را که از حضرت زهرا (س) و حضرت زینب (س) به دست آنهارسیده است حفظ کنند و اجازه ندهند میدان حضور زن مسلمان تربیت شده مکتب اهل بیت (ع) بازیچه شیطان فریب خورده داخل و بازیگران خارجی شود.

وی به بانوان توصیه کرد که در این سفر با مواسات با حضرت زینب (س) ، پیام حفظ حجاب و عفاف و نشاط معنوی و زندگی  توأم با معنویت را به ارمغان ببرند.

در پایان این مراسم، زائران حضرت سیدالشهداء(ع) با مداحی ذاکر اهل بیت (ع) در مظلومیت امام حسین (ع) و اصحاب باوفایش اشک ریختند.

حجت الاسلام و المسلمین ناصر رفیعی در جمع زائران ایرانی حرم سیدالشهداء (ع) با اشاره به روایتی از امام ششم درباره آداب زیارت امام حسین (ع) اظهار داشت: امام صادق (ع) فرمودند: هفت مرتبه بگو «لبیک داعی الله» بگو حسین جان گرچه در روز عاشورا نبودم که تو را یاری کنم اما « لَبَّیْکَ داعِیَ اللّهِ، إِنْ کانَ لَمْ یُجِبْکَ بَدَنِی عِنْدَ اسْتِغاثَتِکَ وَ لِسانِی عِنْدَ اسْتِنْصارِکَ، فَقَدْ أَجابَکَ قَلْبِی وَسَمْعِی وَبَصَرِی، و رأیی و هوایَ» هنگام استغاثه شما که فرمودید کسی هست مرا یاری کند من در آنجا نبودم ولی می گویم الان به «هل من ناصر» شما جواب می دهم.

خطیب بعثه مقام معظم رهبری افزود: اول با قلبم ،یعنی قلبی که محبت امام حسین (ع) در آن باشد و حرص و طمع در آن نباشد کانون محبت سیدالشهداء می شود.

وی اضافه کرد: دوم با گوشم ، در قرآن در سوره اسراء آیه 36 می خوانیم: «انَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً - گوشی که حرام و غیبت و معصیت نشنود این گوش، امام حسین (ع) را یاری می کند».

وی ادامه داد: سوم با چشمانم (و بصری) با چشم شما را یاری می کنم در صورتی که چشم به حرام نگاه نکند و چهارم با نظرم (و رأیی) نظرم نظر توست.

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی افزود: پنجم هم با خواسته هایم ، خواسته من خواسته توست همانند سلمان که خواستِ امیرالمومنین (ع) را بر خواست خودش مقدم می داشت.

وی اضافه کرد: و در پایان وقتی زیارت امام حسین (ع) تمام شد «تقف اذا اتیت قبرالحسین (ع) وقتی قبر امام را زیارت کردی برو کنار قبر شهداء و با انگشت اشاره کن و بگو: «السلام علیکم ایها الربانیون- سلام بر شما شهدائی که غرق در خدا هستید و خدا محور هستید» این دستور امام صادق (ع) برای زیارت سیدالشهداء است و در ادامه بگو: «انتم لنا فَرَطٌ و نحن لکم تبع- یعنی شما رهبران ما و ما تابعین و یاران شما هستیم».

در پایان این مراسم، زائران حضرت سیدالشهداء(ع) با مداحی ذاکر اهل بیت (ع) عزاداری و سینه زنی کردند و در مظلومیت امام حسین (ع) و اصحاب باوفایش اشک ریختند.

این موکب حسینی دیروز (سه‌شنبه) پس از پایان فعالیت‌های دومین کنفرانس بین‌المللی نداءالاقصی در استان کربلا و با مشارکت 65 کشور برپا شد.

شرکت کنندگان در آیین افتتاحیه این موکب، با تاکید بر موضع خود در رد هرگونه عادی سازی با رژیم صهیونیستی، از علمای امت اسلامی و آزادگان جهان خواستند برای مقابله با همه انواع عادی‌سازی به پا خیزند و از مقاومت قانونی ملت فلسطین تا آزادسازی سرزمین تاریخی خود حمایت کنند.

زیارت امام حسین (علیه السلام) چه ثواب و آدابی دارد؟

پاسخ:

معنای زیارت: حقیقت «زیارت» آن است که زیارت کننده (زائر) در نزد کسی که قصد زیارت او را دارد حاضر شود، به خاطر بزرگ دانستن او و احترام به او و اُنس با او؛ به عبارت دیگر، «زیارت» به معنای بیعت کردن با رهبران معصوم الهی و زنده نگه داشتنِ یاد انبیاء و شهادت آنهاست.

زیارتگاه: میعادگاه عاشقان راه ولایت است.

زیارت نامه: اعلام پشتیبانی از خط رهبری معصوم و تنفّر از طاغوت و راه اوست.

نکاتی دربارۀ اسرار زیارت

۱. تعظیم و بزرگداشت اولیاء

خداوند می فرماید: (ذلِکَ وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَی الْقُلُوبِ)؛ این است (برنامۀ حج)، و هر کس شعائر خدا را (علامت های حجّ او و هر علامت دینی را) بزرگ شمارد، بی تردید (تعظیم شعائر الهی) نشأت یافته از تقوای دل هاست.

۲. پاک سازی روحی

بر اساس آیه تطهیر معصومان خود پاک و طاهرند و دوستداران و زائران خود را به سوی پاکی ها می کشانند. در هنگامی خواندن زیارت آن بزرگواران نیز گواهی می دهیم که آن بزرگواران پاک و پاک کننده هستند:

«أَشْهَدُ أَنَّکَ طُهْرٌ طَاهِرٌ مُطَهَّرٌ مِنْ طُهْرٍ طَاهِرٍ مُطَهَّرٍ طَهُرْتَ وَ طَهُرَتْ أَرْضٌ أَنْتَ بِهَا وَ طَهُرَ حَرَمُکَ».

۳. تقرب و نزدیکی به خدا

در حدیثی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: «ای اباالحسن، به درستی که خداوند متعال، قبر تو و فرزندان تو را بُقعه هایی از بقعه های بهشت و عرصه ای از عرصه های آن قرار داده است و دل های خلق و برگزیدگان بندگان خود را به سوی آنها مایل ساخته است، تا خواری و اذیت راه را متحمّل شوند و قبور شما را تعمیر کنند و بسیار به زیارت آیند، تا موجبات تقرب به خدا و دوستی و محبتِ پیامبرش را فراهم سازند».

۴. جلوه گاه محبّت و دوستی با اهل بیت علیهم السلام: عمل به آیه مودت.

۵. شناخت و معرفت بیشتر اهل بیت علیهم السلام

در پرتو حضور در مرقدهای پاک و قدسی معصومان و مطالعه و اندیشه در حالات و گفتارهای عترت پیامبر صلی الله علیه و آله، شناخت زیادی نسبت به آن بزرگواران حاصل می شود و عظمت روحی و معنوی آنان، بیشتر درک می شود.

۶. بهره مندی از شفاعت

خداوند به اهل ایمان دستور می دهد: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ...)؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، از خداوند پروا کنید و (برای تقرّب) به سوی او (از مقرّبان درگاهش) وسیله بجویید.

بر اساس این آیه، زائر با واسطه قرار دادن امام معصوم، از خداوند طلب شفاعت می کند و نتیجه شفاعت، ورود به بهشت است.

(۷) . یادآوری مرگ و آخرت: زیارت (قبور)، شما را به یاد مرگ می اندازد.

۸. بهره مندی از پاداش ها و فیض های بی شمار

بر اساس روایات، پاداش های فراوانی برای زیارت معصومان وارد شده است؛ مانند ورود به بهشت، قرار گرفتن در جوار پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، ثواب حج مقبول با پیامبر صلی الله علیه و آله، پاک شدن از گناهان و... .

۹. پیروی و الگوبرداری از اهل بیت علیهم السلام

۱۰. تجدید عهد با ولایت

شیعیان نسبت به هریک از امامان معصوم خود، پیمان و تعهدی دارند که کمال وفای به عهد، در زیارتِ مشتاقانه و عارفانۀ قبور آن ذوات نورانی است.

برخی از ثواب و فضایل زیارت امام حسین علیه السلام

در کتب معتبر شیعه روایات فراوانی در فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام بیان شده است که به هشت روایت اشاره می نماییم:

روایت اوّل

محمّد بن مسلم از امام باقر علیه السلام نقل کرده که آن حضرت فرمود: «شیعیان ما را به زیارت قبر حضرت حسین بن علی علیهما السّلام؛ چرا که زیارت آن حضرت، رزق و روزی را زیاد و عمر را طولانی می کند و اموری که بدی و شر را جلب می کنند را دفع می نماید و زیارت آن حضرت واجب و لازم است بر هر مؤمنی که اقرار به امامت آن حضرت از طرف خداوند متعال دارد».

روایت دوم

امام صادق علیه السلام فرمود: «روزی امام حسین علیه السلام در دامن جدّ بزرگوارش بود که حضرت با او بازی می کرد و او را می خنداند. عایشه گفت: چقدر علاقه و محبت شما به این طفل زیاد است؟!

حضرت فرمود: «وَیْلَکَ، وَکَیفَ لا اُحِبُّ ولا اَعْجَبُ بِهِ هَوَ ثَمَرةُ فُؤادی وقرّةُ عَیْنی، اَما اِنَّ اُمّتی سَتَقْتُلُهُ فَمَن زَارَهُ بَعْدَ وفاتِهِ کَتَبَ اللهُ لَهُ حجَّةً من حِجَجی؛ وای بر تو، چگونه او را دوست نداشته باشم و از او به شگفت درنیایم حال آن که او میوۀ دل من و مایۀ چشم روشنی من است؛ بدان که در آیندۀ نزدیک امّت من این فرزند عزیزم را می کشند؛ کسی که او را پس از شهادتش زیارت کند، خداوند یک حج از حج های من برای او می نویسد».

عایشه تعجب کرد و گفت: یا رسول الله، یک حج از حج های شما!؟

حضرت فرمود: «بلی، دو حج از حج های من».

عایشه عرضه داشت: یا رسول الله دو حج از حج های شما؟!

حضرت فرمود: «بلی، چهار حج از حج های من».

راوی می گوید: پیوسته حضرت به تعداد حج ها اضافه کرد و آن را بالا برد تا به نود حج با عمره از حج ها و عمره های خودشان رساند.

روایت سوم

امام صادق علیه السلام فرمود: «زیارت امام حسین علیه السلام افضل اعمال است».

روایت چهارم

ابو اُسامه گوید: از امام صادق علیه السّلام شنیدم که می فرمود: «کسی که می خواهد در همسایگی رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم و حضرت علی و فاطمه علیهما السّلام باشد؛ زیارت حسین بن علی علیهما السّلام را ترک نکند».

روایت پنجم

ابو بصیر وی گوید: از امام باقر یا امام صادق علیهما السّلام شنیدم که می فرمودند: «کسی که دوست دارد منزلش در بهشت باشد، پس زیارت مظلوم (کربلا) را ترک نکند».

عرض کردم: مظلوم کیست؟ حضرت فرمود: «مظلوم، حسین بن علی علیهما السّلام صاحب کربلا است؛ کسی که به خاطر شوق به آن حضرت و محبّت به رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم و فاطمه سلام اللَّه علیها و امیر المؤمنین علیه السلام آن حضرت را زیارت کند، خداوند او را بر سر سفره های بهشتی می نشاند که با آن بزرگواران هم غذا باشد در حالی که مردم در حساب هستند».

روایت ششم

عبد اللَّه بن زُراره گوید: از امام صادق علیه السّلام شنیدم که می فرمود: «در روز قیامت برای زوّار حسین بن علی علیهما السّلام بر سایر مردم فضیلت و برتری می باشد». عرض کردم: فضیلتشان چیست؟ حضرت فرمود: «پیش از دیگران و چهل سال قبل از آن ها به بهشت داخل می شوند، در حالی که مردم در حساب قیامت هستند».

روایت هفتم

سیف تمّار گوید: شنیدم امام صادق علیه السّلام می فرمود: «زائر امام حسین علیه السّلام در روز قیامت صد نفر که همگی اهل دوزخ بوده و در دنیا از مسرفین بودند را شفاعت می کند».

روایت هشتم

سلیمان بن خالد گوید: از امام صادق علیه السّلام شنیدم که می فرمود: «خداوند بلند مرتبه در هر روز و شب، صد هزار مرتبه به اهل زمین نگاه می نماید و در هر مرتبه نگاه کردن، هر کس را که بخواهد می آمرزد و هر کس را که بخواهد عذاب می کند و به ویژه زائران قبر امام حسین علیه السّلام و نیز اهل بیت ایشان و کسانی را که زائران در روز قیامت شفاعت آنها را می کنند، خواهد آمرزید.

ناگفته نماند اشخاص شفاعت شده، هر شخصی که باشد، مشمول آمرزش حق تعالی قرار خواهد گرفت، اگر چه کسی بوده که مستوجب آتش جهنم باشد». راوی می گوید: عرض کردم: اگر چه کسی بوده که مستحق آتش دوزخ باشد؟ حضرت فرمود: «اگر چه این طور باشد، به شرطی که ناصبی(و دشمن اهل بیت علیهم السلام) نباشد».

آداب زیارت

۱. انجام غسل، پیش از بیرون رفتن برای سفر زیارت؛

۲. ترک کلام بیهوده و لغو؛

۳. طهارت از هر گونه ناپاکی؛

۴. پوشیدن جامه های پاک و پاکیزه و نو و سفید بودن رنگ؛

۵. گام ها را به آرامی و وقار برداشتن، خاضع و خاشع بودن و سر به زیر انداختن و به بالا و اطراف خود توجه نکردن؛

۶. خوشبو نمودن خود، در غیر زیارت امام حسین علیه السّلام؛

(علیه السلام) . زبان را به ذکرِ تکبیر، تحمید، تسبیح و تهلیل مشغول ساختن و به صلوات فرستادن بر محمّد و آل محمّد علیهم السّلام دهان را معطّر کردن؛

۸ . ایستادن بر در حرم شریف و درخواست اذن دخول و سعی در به دست آوردن رقّت قلب و خضوع و شکستگی خاطر با کمک تصوّر و فکر در عظمت و بزرگیِ قدر و منزلت صاحب آن مرقد منوّر، با توجه به این نکته که صاحب قبر ایستادن او را می بیند و کلام او را می شنود و سلام او را جواب می دهد، چنان که در وقت خواندن اذن دخول به همه این واقعیات گواهی می دهد، و تدبّر نماید در محبّت و لطفی که ایشان به شیعیان و زائران خود دارند و تأمّل کند در خرابی های حال خود و مخالفت هایی که با آن بزرگواران کرده، و دستورهای زیادی که از ایشان عمل نکرده و آزارها و اذیت هایی که از او به ایشان یا خاصان و دوستان آن بزرگواران رسیده که بازگشت نتیجۀ همۀ این اعمال، آزردن ایشان است، و اگر به حقیقت و راستی، در وضع خود بنگرد، قدم هایش از رفتن باز بایستد، قلبش هراسان و چشمش گریان شود، و این حالت، روح تمام آداب است؛

۹. بوسیدن عتبۀ عالیه(درگاه) و آستانۀ مبارکه. شهید اوّل(محمد بن مکی) فرموده است: ، بهتر است زیارت کننده سجده کند و نیّتش این باشد که خدا را به شکرانۀ این که مرا به این مکان رسانده، سجده می کنم؛

۱۰. مقدّم داشتن پای راست به وقت وارد شدن و مقدّم داشتن پای چپ به وقت بیرون آمدن، مانند ورود به مساجد و خروج از آنها؛

۱۱. پیش از شروع زیارت، به هنگام دیدن قبر مطّهر تکبیر بگوید؛ در روایتی آمده است: هرکه پیش روی امام علیه السّلام تکبیر گوید و پس از آن بگوید: «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ» برای او «رضوان الله الاکبر» نوشته شود؛

۱۲. ایستادن در وقت خواندن زیارت؛ البته اگر عذری از ضعف و دردکمر و درد پا و غیر آنها نداشته باشد؛

۱۳. در وقت زیارت پشت به قبله و ایستادن رو به قبر منوّر؛ ظاهراً این ادب مختصّ به معصوم است.

۱۴. خواندن زیارت های روایت شده در کتب معتبر؛ به عنوان مثال زیارت جامعه، زیارت امین الله و... ؛

۱۵. رفتن به نزد ضریح مطهّر، به طوری که بتواند خود را به آن بچسباند و ضریح را ببوسد؛

۱۶. هنگامی که خواندن زیارت به پایان رسید، گونۀ راست را به ضریح بگذارد و به حال تضرّع دعا کند، سپس گونۀ چپ را بگذارد و خدا را به حق صاحب قبر بخواند که او را از اهل شفاعت آن بزرگوار قرار دهد و در دعا مبالغه و اصرار ورزد، آن گاه به سمت سر مطهّر برود، و رو به قبله بایستد و دعا کند؛

۱۷. به جا آوردن نماز زیارت؛ اگر برای آن زیارتی که نماز می خوانَد، کیفیت مخصوصی برای نمازش ذکر نفرموده باشند؛ در رکعت اوّل، بعد از سوره حمد، سوره یاسین و در رکعت دوم، بعد از سوره حمد، سوره الرحمان، بخواند، و پس از نماز به آنچه وارد شده دعا کند، یا به آنچه برای دین و دنیای خود به خاطر او می رسد، و در حق دیگران نیز دعا کند؛ زیرا که به اجابت نزدیک ‌تر است؛

۱۸. شیخ شهید(شهید اوّل) فرموده است: کسی که وارد حرم مطهر شود و ببیند نماز جماعت بر پا شده، پیش از زیارت، ابتدا نماز بخواند، همچنین اگر وقت نماز شده، زیارت را ترک کند و وارد نماز شود و اگر وقت نماز نیست، شروع به زیارت بهتر است؛ چرا که زیارت، ‌نهایت مقصد اوست و اگر بین زیارت، نماز اقامه شد، برای زائران مستحب است، زیارت را قطع کنند و به نماز روی آورند که ترک نماز کراهت دارد، و بر کارگزاران حرم است که مردم را به نماز امر کنند؛

۱۹. شهید اوّل امر تلاوت قرآن را نزد ضریح امامانِ معصوم و هدیه کردن آن را به روح مقدس امامِ زیارت شده، از جمله آداب زیارت شمرده که سود آن به زیارت کننده باز می گردد و متضمن تعظیم امام زیارت شده نیز می شود؛

۲۰. ترک کردن سخنان ناشایست و کلمات لغو و بیهوده و دوری جستن از صحبت های دنیایی که همیشه در هرجا مذموم و قبیح و مانع رزق وموجب قساوت قلب است، به ویژه در این بارگاه های مطهر و قُبه های بلندپایه که خدا در سوره «نور» از بزرگی و جلالت آن بزرگواران خبر می دهد؛ آنجا که می فرماید: (فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ).

۲۱. بلند نکردن صدای خود در وقت زیارت؛

۲۲. وداع کردن با امام در وقت بیرون رفتن از شهر آن حضرت به زیارت وداعی که در روایت رسیده است؛

۲۳. توبه و استغفار کردن از گناهان و بهتر کردن حال و کردار و گفتار خود، پس از فراغ از زیارت از آنچه پیش از زیارت دارا بوده است؛

۲۴. انفاق کردن به خادمان آستانۀ شریفه به اندازه ای که می تواند؛

۲۵. انفاق و احسان بر فقرای مجاور حرم و مساکین آبرومند شهر امام، به ویژه سادات... ؛

۲۶. شیخ شهید(شهید اوّل) فرموده است: از جمله آداب زیارت، شتاب کردن در برگشت از شهر زیارتی است، البته زمانی که بهرۀ خود را از زیارت درک کرده باشد و این شتاب برای فزونی تعظیم و احترام و شدت شوق به بازگشت برای زیارت بعد از آن است.

۲۷. شهید اوّل فرموده است: زنان در وقت زیارت باید خود را از مردان جدا کنند و تنها به زیارت بپردازند و اگر شب به زیارت اقدام کنند، برایشان بهتر است و باید در وضع ظاهر خود تغییر دهند؛ یعنی لباس عالی و خوب را به لباس های معمولی تبدیل کنند، تا شناخته نشوند و در صورت امکان مخفی و پنهان بیرون آیند که کمتر دیده شوند، و شناخته نشوند... .

صلح امام حسن (علیه السلام) را شاید بتوان یکی از دشوارترین مراحل سیر امامت در دنیای اسلام نامید. آیت الله شهید مرتضی مطهری در مجموعه آثار جلد شانزدهم در خصوص صلح امام حسن مجتبی علیه السلام می‌گوید:

به طور کلی و هم تاریخ اسلام نشان می‌دهد که برای امام و پیشوای مسلمین در یک شرایط خاصی جایز است و احیاناً لازم و واجب است که قرارداد صلح امضا کند، همچنانکه پیغمبر اکرم رسماً این کار را در موارد مختلف انجام داد؛ هم با اهل کتاب در یک مواقع معینی قرارداد صلح امضا کرد و هم حتی با مشرکین قرارداد صلح امضا کرد، و در مواقعی هم البته می‌جنگید. و بعد، از فقه اسلامی کلیاتی ذکر کردم و به اصطلاح استحسان عقلی عرض کردیم که این مطلب معقول نیست که بگوییم یک دین یا یک سیستم (هرچه می‌خواهید اسمش را بگذارید) اگر قانون جنگ را مجاز می‌داند، معنایش این است که [آن را] در تمام شرایط [لازم می‌داند] و در هیچ شرایطی صلح و به اصطلاح همزیستی یعنی متارکه‌ی جنگ را جایز نمی‌داند؛ کمااینکه نقطه‌ی مقابلش هم غلط است که یک کسی بگوید اساساً ما دشمن جنگ هستیم به طور کلی و طرفدار صلح هستیم به طور کلی. ای بسا جنگ‌ها که مقدمه‌ی صلح کامل‌تر است وای بسا صلح‌ها که زمینه را برای یک جنگ پیروزمندانه، بهتر فراهم می‌کند.

اینها کلیاتی بود که پیشتر عرض کردیم. بعد قرار شد که درباره‌ی این موضوع صحبت کنیم که وضع زمان امام حسن چه وضعی بود و آن شرایط چه شرایطی بود که امام حسن در آن شرایط صلح کرد و در واقع مجبور شد که صلح کند، و نیز این شرایط با شرایط زمان امام حسین چه تفاوتی داشت که امام حسین حاضر نشد صلح کند. تفاوت خیلی فراوان و زیادی دارد. حال من جنبه‌های مختلفش را برایتان عرض می‌کنم، بعد آقایان خودشان قضاوت کنند.

اولین تفاوت این است که امام حسن در مسند خلافت بود و معاویه هم به عنوان یک حاکم (گو اینکه تا آن وقت خودش را به عنوان خلیفه و امیرالمؤمنین نمی‌خواند) و به عنوان یک نفر طاغی و معترض در زمان امیرالمؤمنین قیام کرد، به عنوان اینکه من خلافت علی را قبول ندارم به این دلیل که علی کشندگان عثمان را که خلیفه‌ی بر حق مسلمین بوده پناه داده است و حتی خودش هم در قتل خلیفه‌ی مسلمین شرکت داشته است، پس علی خلیفه‌ی برحق مسلمین نیست. معاویه خودش به عنوان یک نفر معترض و به عنوان یک دسته‌ی معترض تحت عنوان مبارزه با حکومتی که برحق نیست و دستش به خون حکومت پیشین آغشته است [قیام کرد]. تا آن وقت ادعای خلافت هم نمی‌کرد و مردم نیز او را تحت عنوان «امیرالمؤمنین» نمی‌خواندند؛ همین طور می‌گفت که ما یک مردمی هستیم که حاضر نیستیم از آن خلافت پیروی کنیم.

امام حسن (ع) بعد از امیرالمؤمنین (ع) در مسند خلافت قرار می‌گیرد. معاویه هم روز به روز نیرومندتر می‌شود. به علل خاص تاریخی، وضع حکومت امیرالمؤمنین در زمان خودش- که امام حسن هم وارث آن وضع حکومت بود- از نظر داخلی تدریجاً ضعیف‌تر می‌شود به طوری که نوشته‌اند بعد از شهادت امیرالمؤمنین (ع)، به فاصله‌ی هجده روز (که این هجده روز هم عبارت است از مدتی که خبر به سرعت به شام رسیده و بعد معاویه بسیج عمومی و اعلام آمادگی کرده است) معاویه حرکت می‌کند برای فتح عراق. در اینجا وضع امام حسن یک وضع خاصی است، یعنی خلیفه‌ی مسلمین است که یک نیروی طاغی و یاغی علیه او قیام کرده است. کشته شدن امام حسن در این وضع یعنی کشته شدن خلیفه‌ی مسلمین و شکست مرکز خلافت. مقاومت امام حسن تا سرحد کشته شدن نظیر مقاومت عثمان بود در زمان خودش، نه نظیر مقاومت امام حسین (ع). امام حسین (ع) وضعش وضع یک معترض بود در مقابل حکومت موجود؛ اگر کشته می‌شد- که کشته هم شد- کشته شدنش افتخارآمیز بود، همین طور که افتخارآمیز هم شد. اعتراض کرد به وضع موجود و به حکومت موجود و به شیوع فساد و به اینکه اینها صلاحیت ندارند و در طول بیست سال ثابت کردند که چه مردمی هستند، و روی حرف خودش هم آنقدر پافشاری کرد تا کشته شد. این بود که قیامش یک قیام افتخارآمیز و مردانه تلقی می‌شد و تلقی هم شد.

امام حسن (ع) وضعش از این نظر درست معکوس وضع امام حسین (ع) است، یعنی کسی است که در مسند خلافت جای گرفته است، دیگری معترض به اوست، و اگر کشته می‌شد خلیفه‌ی مسلمین در مسند خلافت کشته شده بود و این خودش یک مسأله ای است که حتی امام حسین هم از مثل این جور قضیه احتراز داشت که کسی در جای پیغمبر و در مسند خلافت پیغمبر کشته شود. ما می‌بینیم که امام حسین حاضر نیست که در مکه کشته شود، چرا؟ فرمود: این احترام مکه است که از میان می‌رود؛ به هر حال مرا می‌کشند، چرا مرا در حرم خدا و در خانه‌ی خدا بکشند که هتک حرمت خانه‌ی خدا هم شده باشد؟! ما می‌بینیم امیرالمؤمنین در وقتی که شورشیان در زمان عثمان شورش می‌کنند. فوق‌العاده کوشش دارد که خواسته‌های آنها انجام شود نه اینکه عثمان کشته شود. (این در نهج البلاغه هست.) از عثمان دفاع می‌کرد، که خودش فرمود من اینقدر از عثمان دفاع کردم که می‌ترسم گناهکار باشم: «خَشیتُ اَنْ اَکونَ اثِماً» ولی چرا از عثمان دفاع می‌کرد؟ آیا طرفدار شخص عثمان بود؟ نه، آن دفاع شدیدی که می‌کرد، می‌گفت من می‌ترسم که تو خلیفه‌ی مقتول باشی.

این برای عالم اسلام ننگ است که خلیفه‌ی مسلمین را در مسند خلافت بکشند؛ بی احترامی است به مسند خلافت. این بود که می‌گفت اینها خواسته‌های مشروعی دارند، خواسته‌های اینها را انجام بده، بگذار اینها برگردند بروند. از طرف دیگر امیرالمؤمنین نمی‌خواست به شورشیان بگوید کاری نداشته باشید، حرفهای حق خودتان را نگویید، حالا که این سرسختی نشان می‌دهد پس شما بروید در خانه‌هایتان بنشینید که قهراً دست خلیفه بازتر باشد و بر مظالمش افزوده شود. این حرف را هم البته نمی‌زد و نباید هم می‌گفت، اما این را هم نمی‌خواست که عثمان در مسند خلافت کشته شود، و آخرش هم علیرغم تمایل امیرالمؤمنین [این امر واقع شد].

پس اگر امام حسن مقاومت می‌کرد نتیجه‌ی نهایی اش- آن طور که ظواهر تاریخ نشان می‌دهد- کشته شدن بود اما کشته شدن امام و خلیفه در مسند خلافت، ولی کشته شدن امام حسین کشته شدن یک نفر معترض بود. این یک تفاوت شرایط زمان امام حسن علیه السلام و شرایط زمان امام حسین علیه السلام.تفاوت دومی که در کار بود این بود که درست است که نیروهای عراق یعنی نیروهای کوفه ضعیف شده بود اما این نه بدان معنی است که بکلی از میان رفته بود و اگر معاویه همین طور می‌آمد یکجا فتح می‌کرد، بلاتشبیه آن طور که پیغمبر اکرم مکه را فتح کرد، به آن سادگی و آسانی؛ با اینکه بسیاری از اصحاب امام حسن به حضرت خیانت کردند و منافقین زیادی در کوفه پیدا شده بودند و کوفه یک وضع ناهنجاری پیدا کرده بود که معلول علل و حوادث تاریخی زیادی بود.

یکی از بلاهای بزرگی که در کوفه پیدا شد مسأله‌ی پیدایش خوارج بود که خود خوارج را امیرالمؤمنین معلول آن فتوحات بی بند و بار می‌داند، آن فتوحاتِ پشت سر یکدیگر بدون اینکه افراد یک تعلیم و تربیت کافی بشوند، که در نهج‌البلاغه هست: مردمی که تعلیم و تربیت ندیده‌اند، اسلام را نشناخته‌اند و به عمق تعلیمات اسلام آشنا نیستند آمده اند در جمع مسلمین، تازه از دیگران هم بیشتر ادعای مسلمانی می‌کنند.

به هر حال در کوفه یک چند دستگی پیدا شده بود. این جهت را هم همه اعتراف داریم که دست کسی که پایبند به اصول اخلاق و انسانیت و دین و ایمان نیست، بازتر است از دست کسی که پایبند این جور چیزهاست. معاویه در کوفه یک پایگاه بزرگی درست کرده بود که با پول ساخته بود. جاسوس‌هایی که مرتب می‌فرستاد به کوفه، از طرفی پول‌های فراوانی پخش می‌کردند و وجدان‌های افراد را می‌خریدند و از طرف دیگر شایعه پراکنی های زیاد می‌کردند و روحیه‌ها را خراب می‌نمودند. اینها همه به جای خود، در عین حال اگر امام حسن ایستادگی می‌کرد یک لشکر انبوه در مقابل معاویه به وجود می‌آورد، لشکری که شاید حداقل سی چهل هزار نفر باشد، و شاید- آن طور که در تواریخ نوشته اند- تا صد هزار هم امام حسن می‌توانست لشکر فراهم کند که تا حدی برابری کند با لشکر جرّار صد و پنجاه هزار نفری معاویه. نتیجه چه بود؟ در صفّین، امیرالمؤمنین- که در آن وقت نیروی عراق بهتر و بیشتر هم بود- هجده ماه با معاویه جنگید؛ بعد از هجده ماه که نزدیک بود معاویه شکست کامل بخورد، آن نیرنگِ قرآن سر نیزه بلند کردن را اجرا کردند.

اگر امام حسن می‌جنگید، یک جنگ چند ساله‌ای میان دو گروه عظیم مسلمین شام و عراق رخ می‌داد و چندین ده هزار نفر مردم از دو طرف تلف می‌شدند بدون آنکه یک نتیجه‌ی نهایی در کار باشد. احتمال اینکه بر معاویه پیروز می‌شدند- آن طور که شرایط تاریخ نشان می‌دهد- نیست، و احتمال بیشتر این است که در نهایت امر شکست از آنِ امام حسن باشد. این چه افتخاری بود برای امام حسن که بیاید دو سه سال جنگی بکند که در این جنگ از دو طرف چندین ده هزار و شاید متجاوز از صد هزار نفر آدم کشته بشوند و نتیجه‌ی نهایی اش یا خستگی دو طرف باشد که بروند سر جای خودشان و یا مغولبیت امام حسن و کشته شدنش در مسند خلافت؟ اما امام حسین یک جمعیتی دارد که همه ی آن هفتاد و دو نفر است. تازه آنها را هم مرخص می‌کند، می‌گوید می‌خواهید بروید بروید، من خودم تنها هستم. آنها ایستادگی می‌کنند تا کشته می‌شوند، یک کشته شدن صد در صد افتخارآمیز.

پس این دو تفاوت عجالتاً در کار هست: یکی اینکه امام حسن در مسند خلافت بود و اگر کشته می‌شد، خلیفه در مسند خلافت کشته شده بود، و دیگر اینکه نیروی امام حسن یک نیرویی بود که کم و بیش با نیروی معاویه برابری می‌کرد و نتیجه‌ی شروع این جنگ این بود که این جنگ مدتها ادامه پیدا کند و افراد زیادی از مسلمین کشته شوند بدون اینکه یک نتیجه‌ی نهایی صحیحی به دنبال داشته باشد.

رویکرد امام حسن (ع) و تفاوت اقدام ایشان با قیام امام حسین (ع)

امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان که پس از درگذشت علامه سیدعبدالحسین شرف‌الدین، رهبری دینی و اجتماعی مردم صور و پس از آن شیعیان لبنان را برعهده گرفت در مقاطع گوناگون و با استفاده از فرصت مناسبت‌های دینی و آئینی تلاش می‌کرد ضمن آشنایی طبقات مختلف مردم شیعه لبنانی با اعتقادات دینی و مذهبی، یاری کننده آنها در موج‌های سنگین تبلیغاتی ادیان و مذاهب دیگر باشد. متن زیر گزیده‌ای از سخنرانی امام موسی صدر در مرکز مطالعات اسلامی (معهد الدراسات الاسلامیة) در صور است. امام صدر در این سخنرانی که به مناسبت دومین سال تأسیس مرکز در رمضان ۱۹۶۹ یا ۱۹۷۰ ایراد شده، به رویکرد امام حسن (ع) و تفاوت اقدام ایشان با قیام امام حسین (ع) می‌پردازد:

همه امامان نور واحد هستند. هریک از امامان اگر به جای امام حسن (ع) بود، همان می‌کرد که او کرد و همان موضعی را می‌گرفت که او گرفت. نقش امام حسن (ع) در میان امامان، نقش فداکاری و نقش سرباز گمنام بود.سرور ما امام شرف‌الدین (قدس الله نفسه) در مقدمه ارزشمندی که بر کتاب «صلح الحسن» اثر شیخ راضی آل یاسین نوشته است، پس از مبحثی مفصل درباره موضع امام حسن (ع)، گفته است:

برای امام ممکن نبود که جهاد کند، زیرا اصحاب او، و حتی برخی از خویشان او، به وی خیانت کردند؛ همچنان‌که نمی‌توانست همانند امام حسین (ع) جانفشانی و فداکاری کند، زیرا اوضاع و احوال عمومی جامعه آماده نبود. فداکاری و جانفشانی شرایط خاص و فراهم بودن ابزار و زمان مناسب می‌طلبد. اگر دوره امام حسن را بررسی کنیم و در نظر آوریم که معاویه خواستار برقراری صلح و پرهیز از ریختن خون مسلمانان بود و آن گونه که نقل شده، او را کاتب وحی می‌دانستند و «خال المؤمنین» می‌خواندند؛ در چنین وضعیتی امت از نیت واقعی دشمنان اسلام ناآگاه بود.

در حالی که در زمان قیام امام حسین (ع) شرایط آماده، چهره‌ها آشکار، پرده‌ها برافتاده و همه‌چیز روشن بود؛ وجدان‌ها در خواب غفلت فرو رفته و مردمان هراسان و بیمناک بودند. در چنین وضعیتی، اقدام امام حسین (ع) همچون ضربه‌ای بود که وجدان مردم را بیدار کرد و هرچیزی را در جایگاه خود قرار داد. این حرکت اثر خود را گذاشت، به‌گونه‌ای که از همان ساعت‌های نخستین شهادت امام، قیام بر ضد امویان آغاز شد و تا انقراض حکومت آنان ادامه یافت و حتی آثار و ته‌مانده‌های آنان را نیز در طول تاریخ محو کرده و خواهد کرد.

فداکاری امام حسین (ع) در زمان مناسب خود صورت گرفت و این، امام حسن (ع) بود که زمینه را برای امام حسین فراهم کرد. سید شرف‌الدین پس از این مقدمه می‌گوید که واقعه کربلا یعنی شهادت امام حسین (ع) در کربلا، نخست، حسنی است و بعد، حسینی. سپس می‌افزاید که رویداد نخیله (یعنی آنچه بر امام حسن (ع) گذشت) از نظر جانفشانی و فداکاری، ریشه‌دارتر از روز عاشوراست. بر این اساس، اگر بگوییم امام حسن (ع) نقش سرباز گمنام را دارد (امام حسین در هنگام شهادت امام حسن، به این نقش اذعان کرده است) و اگر بگوییم نقش جانفشانی مطلق دارد، سخن مبالغه‌آمیزی نگفته‌ایم.

البته، امام حسن (ع) ویژگی‌ها و نقش‌های دیگری مانند هدایت‌گری و ارشاد و آموزش نیز داشت که میان همه امامان پس از رسول خدا مشترک بود. اما نقش خاص او، فداکاری مطلق، چه در عصر خویش و چه پس از شهادت و چه در طول تاریخ است.

ایام اربعین در پیش است و یکی از مشکلات شایعی که برخی از افراد ممکن است در این ایام تجربه کنند، مشکلات گوارشی است.

یبوست، اسهال و استفراغ جزو شایع‌ترین مشکلاتی هستند که در مسافرت برای افراد رخ می‌دهند، اما طب سنتی ایران،‌ توصیه‌های بسیار خوبی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری‌ها دارد.

از منظر طب ایرانی، در فصل تابستان با گرم شدن هوا دستگاه گوارش انسان ضعیف می‌شود و بنابراین به طور کلی در این فصل باید از مصرف غذاهای سنگین پرهیز کرد. در ادامه به توصیه‌های طب سنتی برای پیشگیری از هریک از بیماری‌های گوارشی می‌پردازیم.

توصیه‌هایی برای پیشگیری از یبوست

رعایت توصیه‌های زیر باعث جلوگیری از یبوست و درمان آن می‌شود:

• مصرف مایعات کافی و خوب و زیاد جویدن غذا
• پرهیز از پرخوری و درهم خوری، پرهیز از مصرف زیاد ادویه گرم و خشک و افراط در مصرف خوراکی‌های یبوست‌آور مانند ذرت، برنج، چای پررنگ، کنسروها و...
• استراحت کافی و پرهیز از بیداری طولانی مدت شبانه
• ماساژ شکم در جهت عقربه‌های ساعت با روغن‌هایی چون کرچک، بادام شیرین یا بنفشه به‌ویژه در کودکان و سالمندان
• خوردن 5 تا 7 عدد انجیر خیسانده در آب یا آب و گلاب صبح ناشتا
• مصرف آش‌های ساده و سوپ‌های کم حبوبات و پرسبزیجات با روغن بادام شیرین یا روغن زیتون
• استفاده از ملین‌های ملایم مانند هویج آب پز یا خام نرم رنده شده میوه‌های شیرین و آبدار تابستانی مانند آلو و هلو و شفتالو و شلیل یا آب کامل آنها توت تازه یا خشک انگور رسیده به ویژه انگور عسکری یا یاقوتی درشت مویز و شربت خاکشیر با آب گرم و درصورت نیاز بیشتر شربت گل سرخ شربت بنفشه و روغن بادام شیرین
• خوردن یک قاشق غذاخوری مربای سیب یا به یا مکیدن یک قاشق مرباخوری از رُب آنها نیم ساعت پس از وعده‌های غذایی
• نوشیدن جوشانده یا محلول یک قاشق غذاخوری ترنجبین در یک لیوان شیر یا آب جوش شب پیش از خواب به‌ویژه در سالمندان
•  توجه: بانوان باردار باید از مصرف گیاهان و داروهای مسهل قوی و همچنین مصرف سنا، صبر زرد (آلوئه‌ورا) بپرهیزند و در مصرف گل بنفشه، گل ختمی، گل پنیرک و خاکشیر هم احتیاط بسیار به خرج دهند.

توصیه‌های طب سنتی برای پیشگیری از اسهال و استفراغ

با رعایت برخی تدابیر کلی پیشگیری از ابتلا به اسهال و استفراغ چندان سخت نیست:

• شست‌و‌شوی دست‌ها پیش از خوردن غذا و میوه
• پرهیز از مصرف آب یا خوراکی‌های غیر بهداشتی یا مشکوک
• کاهش مصرف میوه‌های ملین در افراد مستعد و جایگزینی میوه‌های خشک
• پرهیز از نوشیدن آب یخ و دوغ ترش
• در صورت ابتلا نیز می‌توان با تدابیر ساده‌ای علائم را کنترل و درمان کرد از جمله:
• استفاده از سیب رنده شده و در صورت امکان سیب خرد شده و کمی تفت داده
• مصرف چای سیاه یا چای سبز همراه با نبات سفید یا عسل
• کم کم نوشیدن شربت رقیق آبلیمو همراه با کمی نمک و عسل یا شکر
• استفاده از سماق روی برنج یا همراه با غذاهای سبک مانند سیب زمینی آب‌پز
• استفاده از سنجد یا پودر آن در کمی ماست
• مصرف رب بِه یا سیب یا دمنوش آن‌ها پیش از غذا
• نوشیدن شربت انار حاوی نعنا، رب انار ترش، شربت به لیمو و گلاب

توصیه‌های طب سنتی برای درمان وبا

وبا نوعی بیماری حاد گوارشی است که اگر به موقع درمان نشود موجب کم آبی شدید بدن و منجر به مرگ انسان می‌شود. بیماری وبا با خوردن آب و غذای آلوده به آن مبتلا می‌شود. بیش از 75 درصد بیماران وبایی بدون علامت هستند ولی می‌توان با رعایت اصول بهداشت فردی و عمومی از گسترش آن جلوگیری کرد.

نشانه‌های شایع بیماری وبا شامل احساس پری و سروصدا در شکم، استفراغ، مدفوع شل و آبکی، عطش و تشنگی است و در بیشتر موارد ممکن است احساس سروصدا در شکم و مدفوع شل نخستین نشانه‌های بیماری بوده و سپس نشانه‌های شدیدتر آغاز شود.

راه‌های پیشگیری از وبا شامل استفاده از آب آشامیدنی تصفیه شده و بسته‌بندی، خودداری از مصرف آب‌های خنک شده با یخ‌های قالبی و آب‌های آشامیدنی معابر، خودداری از مصرف مواد غذایی خوراکی و آشامیدنی عرضه شده توسط فروشندگان سیار، خودداری از مصرف سبزی‌ها و میوه‌هایی که از شست‌و‌شو و ضدعفونی مناسب آن‌ها مطمئن نیستید، مصرف زیاد لیموی تازه، ماست و دوغ بهداشتی و شست‌و‌شوی درست و مکرر دست‌ها با آب و صابون است.

مراجعه به پزشک متخصص در صورت بروز نشانه‌های گوارشی مانند اسهال تا 7 روز پس از بازگشت از سفر ضروری است.

ایام پیاده‌روی اربعین حسینی(ع) در پیش است و عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) با پای پیاده در حال حرکت به‌سوی کربلای معلی هستند.

باتوجه به این‌که یکی از شایع‌ترین عوارض پیاده‌روی طولانی‌مدت، گرفتگی عضلات است؛ رعایت برخی نکات ساده طب سنتی ایرانی می‌تواند باعث پیشگیری و درمان این مشکل شود.

گرفتگی عضله چیست؟

گرفتکی عضلات حالت انقباض دردناک و ممتد ماهیچه است که ممکن است از چند ثانیه تا چند روز طول بکشد.

علل بروز گرفتگی عضلانی چیست؟

انجام دادن تمرینات بدنی شدید و خستگی عضلات

کم‌آبی بدن

قرار گرفتن عضلات در یک وضعیت ثابت به‌مدت طولانی

انجام ندادن حرکات کششی و گرم نکردن بدن پیش از اقدام به فعالیت‌های بدنی

به هم خوردن تعادل مایعات، هورمون‌ها و الکترولیت‌های بدن

خالی شدن عضلات از عناصر منیزیم، کلسیم و پتاسیم که برای انقباض مناسب عضلات ضروری هستند.

برای پیشگیری از بروز گرفتگی عضلانی می‌توانید اقدامات زیر را انجام بدهید:

قبل از اینکه احساس تشنگی کنید آب بنوشید، همیشه بیش از نیاز خود آب بنوشید، همراه با افزایش مصرف مایعات از موادی که نمک بیشتری دارند مثل آجیل شور یا دوغ استفاده نمایید و یا کمی به آب نمک اضافه کنید و یا همراه میوه نمک بخورید. در صورتی که در محیط گرم فعالیت می‌کنید و یا در صورتی که بیش از حد معمول عرق می‌کنید میزان مصرف مایعات را افزایش دهید.

راه‌های طب سنتی برای پیشگیری از خستگی و گرفتگی عضلات

پس از رسیدن به محل استراحت در صورت امکان حمام کنید و اگر دسترسی به حمام ندارید پاها را در آب ولرم یا خنک بگذارید و به‌آرامی بمالید و سپس با روغن بنفشه روغن‌مالی و استراحت کنید.

ماساژ ملایم پاها پیش و پس از حرکت و پیش از خواب شب در کاهش خستگی عضلانی بسیار مؤثر است، می‌توانید برای تأثیر بیشتر در برطرف کردن گرفتگی‌های عضلانی و تسکین دردهای ماهیچه‌ای از روغن‌ها کمک بگیرید.

برای رفع گرفتگی عضلانی از روغن بادام شیرین روغن گل سرخ یا روغن کنجد استفاده کنید.

برای رفع ورم و درد زانوها از روغن بابونه یا سیاهدانه استفاده کنید.

برای کاهش تیرکشیدن و سوزن سوزن شدن پاها از روغن گردو استفاده کنید.

برای رفع کوفتگی شدید از روغن شوید یا روغن بابونه استفاده کنید.

روغن‌مالی باید بدون فشار و به‌صورت دورانی در طول مسیر عضلات انجام شود. در صورتی که روغن‌های خاص در دسترس ندارید ماساژ و چرب کردن مکرر عضلات با هر روغنی می‌تواند گره‌گشا باشد.

چند روش ساده برای ماساژ ساق پا

روی صندلی یا زمین بنشینید و از زانو تا مچ پاها را با روغن بادام شیرین، کنجد یا زیتون، با کف دست‌ها بدون فشار زیاد روغن‌مالی کنید.

هر دو انگشت شست را روبه‌روی همدیگر قرار دهید و با شست‌های نزدیک به هم به پشت مچ پا به‌صورت عمودی فشار کمی عمقی وارد کنید، این کار را با فاصله‌های 2 تا 3 سانتی‌متر تا زیر پشت زانو ادامه دهید.

سرانگشتان شست‌ها را به هم بچسبانید و شست‌ها را از مچ پا تا پشت زانو با کمی فشار بدون مکث بالا بکشید.

در ابتدا کف یک دست و سپس کف دست دیگر را از مچ پا تا پشت زانو با کمی فشار بکشید.

یک دست را دور ساق پا حلقه کنید و کمی فشار دهید و این کار را در تمام طول مسیر مچ پا تا نزدیکی زانو تکرار کنید.

یکی از آرامش‌بخش‌ترین ماساژها که کمک زیادی به رفع خستگی پاها و بهبود عملکرد اندام‌های داخلی بدن می‌کند ماساژ کف پا با روغن است، مچ پای راست را روی زانوی پای چپ کمی بالاتر از زانو قرار دهید و روش‌های زیر را بدون شتاب انجام دهید:

با استفاده از کف دست چپ به‌صورت دورانی از پاشنه به‌سمت انگشتان پا را با روغن ماساژ دهید.

عضلات پاشنه پا را در دست چپ بگیرید و کمی فشار دهید و پس از 3 ثانیه رها کنید چندین بار این حرکت را تکرار کنید.

انگشتان شست هر دو دست را کنار هم بگذارید و شست‌ها را از پاشنه تا زیر برجستگی انگشتان پا با کمی فشار حرکت دهید.

با انگشت شست یک دست با کمی فشار مسیر پاشنه تا انگشتان را به‌صورت دورانی بمالید، از دایره‌های کوچک شروع کنید و بعد دایره‌ها را بزرگ‌تر کنید، انگشتان پا را یکی یکی بدون فشار به‌صورت دورانی ماساژ دهید و انگشت را به‌آرامی در امتداد خودش کمی بکشید.