
emamian
زندگی زودگذر دنیا از نگاه آیات قرآن
خداوند متعال در آیه ۲۴ سوره یونس چنین فرموده است: «اِنَّما مَثَلُ الْحَیوةِ الدُّنْیا کَماء اَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الاَْرْضِ مِمّا یَأْکُلُ النّاسُ وَ الاَْنْعامُ حَتّی اِذا اَخَذَتِ الاَْرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّیَّنَتْ وَ ظَنَّ اَهْلُها اَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَیْها اَتیها اَمْرُنا لَیْلاً اَوْنَهاراً فَجَعَلْناها حَصیداً کَاَنْ لَمْ تَغْنَ بِالاَْمْسِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الاْیاتِ لِقَوْم یَتَفَکَّرُونَ».
مَثَل زندگی دنیا، همانند آبی است که از آسمان نازل کرده ایم که در پی آن، گیاهانِ [گوناگون] زمین - که مردم و چهارپایان از آن می خورند - می روید؛ تا زمانی که زمین زیبایی خود را یافته، آراسته می گردد و اهلِ آن مطمئن می شوند که می توانند از آن بهره مند گردند؛ [ناگهان] فرمان ما، شب هنگام یا در روز، [برای نابودی آن] فرا می رسد؛ [سرما یا صاعقه ای را بر آن مسلّط می سازیم؛] و آن چنان آن را درو می کنیم که گویی دیروز هرگز [چنین کشتزاری] نبوده است! این گونه، آیات خود را برای گروهی که می اندیشند، شرح می دهیم.
دورنمای بحث
در این مثلِ زیبا سخن از ناپایداری و زندگی زودگذر دنیاست؛ تا مبادا انسان فریب ظاهر زیبا و جذّاب دنیا را خورده، بر آن دل ببندد که چه بسا در آن هنگامی که انسان به خیال خود همه چیز را مهیّای بهره وری می داند، یکباره از دست بدهد و در پایان آیه خداوند انسان را به تفکّر و اندیشه درباره دنیا دعوت می کند تا شاید از این راه نجات یابد.
شرح و تفسیر
«اِنَّما مَثَلُ الحیوةِ الدُّنْیا» عبارت «الحیاة الدنیا» در قرآن مجید حدود هفتاد بار استعمال شده است که کلمه «دنیا» در این عبارت می تواند به یکی از دو معنای زیر تلقّی شود:
الف. نخست، اینکه آن را به معنای «نزدیک» بدانیم؛ یعنی «دنیا» مؤنث «أدنی» است و به معنای نزدیک به کار رفته است بنابراین، «حیاة دنیا» ؛ یعنی زندگی نزدیک که در مقابل «حیاة آخرت» است؛ چه اینکه زندگی آخرت نسبت به زندگی این دنیا دورتر است.
۲- احتمال دوم، آن است که دنیا را به معنای چیز پست و بی ارزش بدانیم؛ چه اینکه عرب انسانهای پست و فرومایه را «دنی» می گوید و دنیا هم از همین مادّه گرفته شده است که این قول قوی تر به نظر می رسد؛ بنابراین زندگی دنیا، زندگی پست و بی ارزشی است، بر خلاف زندگی آخرت که زندگی با ارزش و شایسته ای است.
علاوه بر این از برخی آیات قرآن - مانند آیه شریفه «وَ اِنَّ الدّارَ الاْخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوانُ» (۹) - استفاده می گردد که زندگی، تنها زندگی آخرت است؛ در واقع زندگی دنیا، شایستگی نام زندگی را ندارد، بلکه نوعی مرگ تدریجی است!
به هر حال، زندگی دنیا یا زندگی پست و بی ارزش است یا اصلاً زندگی نیست.
کَماء اَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِه نَباتُ الاَْرْضِ: مَثَل این زندگانی ناپایدار و زودگذر دنیا، مَثَل آبی است که از آسمان نازل می شود؛ قطرات شفّاف و حیاتبخش باران بر زمین می بارد، ولی بر اثر همین آب بی رنگ و زمین واحد، گیاهان، درختان و محصولات متفاوت و مختلف از زمین می روید.
منظور از «اختلاط» در آیه شریفه، تنوّع رویش هاست.
رویش گیاهان و نباتات بر سه دسته تقسیم می شوند:
۱- قسمتی از آنها - اعمّ از میوه ها، دانه های روغنی و سبزیجات - موادّ غذایی انسان را تشکیل می دهند (مِمّا یَأْکُلُ النّاسُ) .
۲- قسم دوم روییدنی هایی که موادّ غذایی حیوانات به شمار می روند (مِمّا یَأْکُلُ.... الاَْنْعامُ) این نوع رویش، گاهی بین حیوانات و انسان مشترک هستند؛ به گونه ای که مثلاً، انسان از میوه آن استفاده می کند و حیوانات از برگ و شاخه و ریشه آن؛ گاهی - همانند علوفه - تنها برای حیوانات استفاده می شود.
۳- قسم سوم، گیاهان و درختانی که زیبایی و زینت طبیعت به شمار می روند همانند گلها، سبزه ها، درختان با طراوت (حَتّی اِذا اَخَذَتِ الاَْرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّیَّنَتْ) .
وَ ظَنَّ اَهْلُها اَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَیْها: هنگامی که باران کاملاً می بارد و میوه ها و گیاهان ثمره می دهد و انسان خود را در آستانه بهره برداری از آن می پندارد، ناگهان حادثه ای رخ می دهد که تمام محاسبات بر هم می ریزد که این حالت برای دل شدگان دنیا، بسی رنج آور است!
اَتیها اَمْرُنا لَیْلاً اَوْ نَهاراً: آری؛ به هنگامی که دنیا به انسان رو آورده است و چهره زیبا و پر فریب خود را نشان می دهد و انسان تصوّر می کند که همه چیز بر وفق مراد است، ناگهان فرمان عذاب الهی، شب هنگام یا در روز، صادر می شود و همه آرزوها و دست رنج های انسان را نابود می سازد؛ به گونه ای که گویا اصلاً چنین چیزی در دنیا وجود نداشته است.
کلمه «امرنا» در این قسمت از آیه شریفه بسیار قابل دقّت و تأمّل است؛ چه اینکه موارد و مصادیق فروانی دارد و هر نوع فرمان عذابی را از ناحیه حضرت حق شامل می شود.
در اینجا به چند نمونه آن اشاره می شود:
۱- گاه ممکن است این مأموریّت، به عدّه ای از حیوانات کوچک و به ظاهر ناتوان - مانند ملخ - داده شود؛ به این گونه که عدّه ای از این ملخ ها به صورت توده ای از ابر بر مزرعه ای فرود آیند و آن زراعت را به طور کامل نابود سازند و گاه حتّی کاه و خار و خاشاکی هم از آن باقی نگذارند؛ همان گونه که این مسئله در بعضی از کشورها اتّفاق افتاده است.
۲- ممکن است این مأموریّت بر عهده «باد سموم» نهاده شود و او مأمور عذاب الهی و وسیله اجرای امر و فرمان پروردگار شود؛ باد سموم به گونه ای است که وقتی حرکت می کند، بر هر چیزی بوزد آن را مسموم کرده، می خشکاند. مثلاً، این باد اگر بر مزرعه ای سرسبز و خرّم بوزد ابتدا آن را به زراعتی سوخته تبدیل می کند و سپس خاکستر آن را با خود به همراه می برد.
۳- گاهی موجودی خطرناک تر از باد سموم، اجرای دستور خداوند را بر عهده می گیرد؛ موجودی همچون «صاعقه» که به هر چیزی از کوه، درختان، گوسفندان، و انسان ها برخورد کند، آن را نیست و نابود می سازد.(۱۰) و همچنین موجودات دیگری که در بحث های آینده بدان اشاره خواهد شد.
نکته قابل توجّهی که در عبارت «لیلاً او نهاراً» نهفته است، این است که انسان در هر حال در مقابل فرمان و عذاب الهی چاره ای جز تسلیم بر آستان حضرت حق را ندارد و این گونه نیست که انسان تصوّر کند که چون عذاب شبانه بر او نازل شده، قدرت دفاع را از دست داده است، بلکه اگر در روز هم نازل شود، هیچ انسانی قدرت دفاع از خود را ندارد؛ بدین جهت، می فرماید: این عذاب ممکن است در روز نازل شود و امکان دارد که شب هنگام دامنگیر شما شود.
فَجَعَلْناها حَصیداً کَاَنْ لَمْ تَغْنَ بِالاَْمْسِ: هنگامی که فرمان عذاب الهی صادر شود، بی درنگ تمام اموال انسان نابود می شود و از یک مزرعه سرسبز و با طراوت چیزی جز یک تلّ خاکستر باقی نمی ماند به گونه ای که گویا اصلاً چیزی وجود نداشته است و انسان نمی تواند باور کند که این تلّ خاکستر، ثانیه ای قبل همان زراعت سرسبز باطراوت بوده است.
کَذلِکَ نُفَصِّلُ الاْیاتِ لِقَوْم یَتَفَکَّرُونَ: این گونه آیات قرآن - مخصوصاً مَثَل مزبور - را برای اندیشمندان و فرهیختگان شرح می دهیم؛ یعنی تنها در سایه تفکّر و تأمّل می توان به هدف این مثلها و عمق این آیات الهی دست یافت؛ تفکّری که بالاتر از آن عبادتی وجود ندارد.(۱۱)
فلسفه مثل
برای دست یابی به فلسفه مثل، به سه نمونه از ویژگی زندگی دنیا اشاره می شود:
۱- زندگی دنیا زودگذر است و ثبات و دوامی ندارد.
۲- زندگی دنیا تهی است؛ ظاهری فریبنده و جذّاب دارد، ولی باطنی بی محتوا دارد؛ همانند زندگی بعضی از انسانها که از فاصله دور بسیار جالب و جاذب می نمایاند به گونه ای که حسرت آور است، ولی وقتی انسان به آن نزدیک می شود، خدای را هزاران بار سپاس می گوید که چنان زندگانی ندارد.
«برق را در خرمن مردم تماشا کرده است *** آنکه پندارد که حال مردم دنیا خوش است»
۳- زندگی دنیا غافل کننده است.
بر همین اساس پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله) در روایتی کوتاه به این سه ویژگی اشاره داشته، می فرماید: «اَلدُّنْیا تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ» ؛ یعنی دنیا فریبنده، ضررآفرین و گذرا و بی ثبات است.(۱۲)
حال، فلسفه مثل از اینجا روشن می شود که بدون مثال درک ماهیّت و ویژگی دنیا ناممکن به نظر می رسد. ذکر مثل سبب می شود تا انسان بهتر به حقیقت و ماهیّت دنیا دست یابد. بدین جهت است که خداند برای شناساندن دنیا تمسّک به مثل جسته است.
تفسیر و تطبیق مثال مذکور
در آیه مثل، انسان و زندگی دنیوی او به باران تشبیه شده است؛ یعنی انسان نیز همچون باران استعداد فراوانی دارد. وقتی این استعدادها فعّال شود، همانند بارانِ باطراوت شروع به بارش می کند و ثمره آن ابتکارات مختلف و خلاّقیت های متنوّعی است که از انسان سر می زند. تمام نیرو و توان خود را در جهت زندگی بهتر به خدمت می گیرد؛ در زمینه های مختلف فعّالیّت می کند و در راه رسیدن به هدف، بسیاری از نیروهای خود را از کف می دهد تا اینکه به زندگی دنیویِ خود سامان ببخشد؛ ولی ناگهان با ایجاد حادثه ای تمام آمال و آرزوهایش نقش بر آب می شود؛ به گونه ای که گویا از اوّل عمر تا کنون هیچ فعّالیّتی نداشته و هیچ توشه ای برنگرفته است!
این حوادث که همان «امر» و فرمان الهی است، گاهی از درون جسم انسان برمی خیزد که در این هنگام این انسان مغرور با کوچک ترین حادثه ای، تسلیم می شود؛ مثلاً اگر قسمتی از خون در یکی از رگهای بدن انسان لخته شود و این حالت ادامه یابد تا اینکه به رگهای ورودی قلب سرایت کرده، رگ را مسدود سازد، ناگهان ایست قلبی ایجاد می شود و سبب سکته قلبی می گردد، همچنین اگر این لخته به سمت مغز حرکت کند و در رگهای منتهی به مغز متوقّف شود، باعث ایست مغز می شود و یکباره، یا نیمی از بدن انسان فلج می شود، یا از دنیا می رود.
از این آسان تر گاهی خداوند این مأموریّت را به یک سلول از میلیونها سلولی که در بدن انسان وجود دارد وا می گذارد. این سلول خارج از برنامه به تولیدمثل و تکثیر می پردازد؛ به گونه ای که یک سلول به دو عدد تبدیل می شود و دو سلول به چهار عدد و چهار سلول به هشت و هشت سلول به شانزده و... ناگهان تبدیل به یک غدّه سرطانی شده، به سرعت در بدن ریشه می دواند و سرانجام پس از چندی، انسان را از پای در می آورد «فَجَعَلْناهُ حَصیداً کَاَنْ لَمْ تَغْنَ بِالاَْمْسِ» به گونه ای که گویا سالها مرده است! آری؛ به همین سادگی انسان می میرد و تمام آرزوها و زحمت های خود را بر باد رفته می بیند.
و ممکن است فرمان عذاب الهی بر عهده یک حادثه برونی از قبیل زلزله، رانش زمین، طوفان، صاعقه، شهاب های آسمانی و... نهاده شود.
این مثل و مانند آن، و این حوادث مختلف که بارها آنها را مشاهده کرده ایم، هر کدام زنگ خطر و بیدارباشی است برای ما که فریب ناپایداری دنیا را نخوریم و برای نیل به آرزوها مرتکب هر جنایتی نشویم و به دنیا دل نبندیم.
شایسته است که در این آیه شریفه و امثال آن با دقّت زیاد تفکّر و تعمّق نمائیم و همواره آن را بسان چراغی فروزان فراسوی خویش قرار دهیم.
پیام های آیه
۱- تعلیم خداشناسی
خداوند در آیه مَثَل با تشبیه زندگی به آب باران، درس خداشناسی به ما می آموزد و ایمان ما را به یکتا بودن خویش راسخ تر می کند. آیه به ما می آموزد که خداوند از همین آب بی رنگ و زمین واحد، هزاران رنگ خلق می کند. همه زمین ها با یک آب سیراب می شود (یُسْقی بِماء واحِد) (۱۳)؛ ولی میوه ها، درختان و سبزی های مختلف و رنگارنگ میروید؛ شیرین ترین و ترش ترین میوه ها، تلخ ترین سم ها و زیباترین گلها، از همین آب و خاک بی رنگ تولید می شود. واقعاً قدرت و علم پروردگار عالم عجیب است! ولی افسوس که حجاب عادت، مانع از تفکّر در این کتاب گویای خداشناسی شده است.
۲- در جهان هستی همه چیز بر اساس نظم آفریده شده است. خداوند آب باران را سبب برکت و آبادانی قرار داده است. اگر همین باران زیادتر از اندازه ببارد، ویرانی و نابودی به ارمغان خواهد آورد و اگر نبارد یا کمتر از نیاز ببارد، سوغاتی جز خشکسالی و قحطی نخواهد داشت.
این نیز درسی است برای همه انسانها که در زندگی خود برنامه و نظم داشته باشند و اعتدال را در همه چیز رعایت نموده، از إفراط و تفریط بپرهیزند.
حتّی در دشمنی ها نیز زیاده روی نکنند. به همین جهت، اسلام در مورد آداب جنگ، دستورات زیبا و جالبی دارد تا مسلمانان درباره دشمنانشان هم زیاده روی نکنند. بنابراین، در تمام شئون زندگی، شخص مسلمان باید اهل نظم و برنامه باشد.
۳- گاهی «نعمت» تبدیل به «نقمت» می شود؛ یعنی ممکن است آنچه مایه حیات و زندگی انسان است، سبب سیه روزی انسان شود و خداوند همان را مأمور مرگ انسان قرار داد. آبِ مایه حیات، ممکن است تبدیل به سیل ویرانگر شود!
۴- آب اگر جریان داشته باشد، خوشبو، سالم، گوارا و مایه حیات است؛ امّا اگر راکد بماند، متعفّن، آلوده، و غیرقابل استفاده می گردد و در این صورت نه تنها عامل حیات نیست، بلکه منشأ آلودگی هایی نیز خواهد بود. ثروتها و سرمایه ها نیز همین حکم را دارد؛ تا هنگامی که در گردش است و باعث شکوفایی اقتصاد کشور است یک ارزش به شمار می رود؛ ولی هنگامی که احتکار شود و در جایی راکد بماند، سبب رکود و بیماری دستگاه اقتصادی کشور می گردد.
۵- دورنمای برخی از گیاهان، بسان گیاهان و گلهای زینتی می مانند؛ لیکن از نزدیک سمّی و کشنده هستند.
«برق را در خرمن مردم تماشا کرده است *** آنکه پندارد که حال مردم دنیا خوش است»
از این رو، نباید فریب ظاهر زیبای آن را خورد، بلکه باید با تفکّر و تعمّق به ماهیّت آن پی برد؛ آنگاه آن را انتخاب کرد.
بدین جهت، در پایان آیه نسبت به تفکّر و اندیشه توصیه شده و برای متفکّران و اندیشمندان ارج نهاده شده است.
در روایتی رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله) فرموده است: «اُعْطُوا اَعْیُنَکُمْ حَظَّها مِنَ الْعِبادَةِ؛ از عبادت چشم هایتان، بهره ای را به آنها بدهید. اصحاب عرض کردند: یا رسول الله! عبادت چشمها چیست؟ حضرت فرمود: نگاه به قرآن و تفکّر و اندیشه در آن».(۱۴)
در آیات قرآن تفکّر و اندیشه کنید؛ به سرنوشت نمرودها، فرعونها، ابولهب ها؛ و از طرف دیگر سلیمانها، موسی ها، داودها و... بیاندیشید. در عجایب آیات قرآن توقّف و تدبّر کنید و تنها به قرائت و تلاوت قرآن بسنده نکنید اگرچه تلاوت و قرائت کلام وحی - مخصوصاً در ماه مبارک رمضان - اجر و ثوابی بس عظیم دارد.
پی نوشت ها:
۹- سوره عنکبوت، آیه ۶۴.
۱۰- تفسیر علمی «صاعقه» و تفاوت آن با «رعد و برق» در بحثهای پیشین گذشت.
۱۱- ر.ک. به میزان الحکمه، باب ۳۲۵۳، حدیث ۱۵۹۲۰ (لا عبادة کالتفکر فی صنعة الله عزوجل).
۱۲- بحارالانوار، چاپ بیروت، جلد ۷، صفحه ۱۱۹. این روایت در نهج البلاغه، کلمات قصار، کلمه ۳۸۵ از حضرت علی (علیه السلام)نیز نقل شده است.
۱۳- در اصل کتاب موجود نیست ولی مربوط است به آیه ۴ سوره رعد ...که با یک آب سیراب میگردند ....
۱۴- محجّة البیضاء، جلد۲، صفحه ۲۳۱؛ و تفسیر البرهان، جلد اوّل، صفحه ۳۳۱، حدیث ۱۱.
علت سرگیجه ناگهانی چیست؟
اولین باری که سرگیجه را تجربه می کنید ممکن است برایتان ناخوشایند و ترسناک باشد. احساس چرخش در سر یا احساس این که جهان دور سر شما می چرخد.
خوشبختانه در اغلب موارد سرگیجه به دلیل بیماری جدی مغزی نیست و فقط سرگیجه خوش خیم موضعی پاروکسیسمال paroxysmal positional vertigo یا به اصطلاح BPPV است. این مشکل شاید شدید و آزار دهنده باشد ولی خطری ندارد.
پاروکسیسمال به معنای ناگهانی و کوتاه مدت است و معمولا کمتر از یک دقیقه طول می کشد و به دلیل حرکت خاصی در سر ایجاد می شود.
بنابراین اگر یک سرگیجه ناگهانی را هنگام بالا یا پایین بردن سر یا نشستن تجربه کردید که با حالت تهوع و عدم تعادل هماره بود احتمالا یک سرگیجه خوشخیم دارید که علت اصلی آن اختلال در گوش داخلی و التهاب گوش است.
با وجودی که BPPV اغلب در افراد بالای 60 سال رواج دارد ولی در هر سنی احتمال ابتلا به آن وجود دارد به خصوص در زنان.
BPPV گاهی دلایل دیگری دارد مثل فشار بر سر، میگرن یا مشکلات دیگر گوش داخلی، دیابت ، پوکی استخوان یا دراز کشیدن به مدت طولانی .
علت ایجاد سرگیجه کریستال های ریز کلسیم به نام اوتوکونیا otoconia هستند که از محل همیشگی خود در گوش داخلی جدا شده و هماهنگی معمول بین مغز و گوش داخلی که تعادل شما را حفظ میکنند، مختل می کند.
اغلب سرگیجه ها در عرض چند هفته خود به خود درمان می شوند ولی برخی شدیدتر یا مداوم هستند و اگر در موقع رانندگی یا کاری که نیاز به تعادل دارد پیش بیایند نگران کننده می شوند. بنابراین برای درمان سریع تر بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
برای کاهش سرگیجه چه باید کرد؟
کارهایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش علائم سرگیجه در زمان وقوع، و کاهش تعداد دورههایی که دارید انجام دهید.
برای کاهش احساس چرخش، در یک اتاق ساکت و تاریک دراز بکشید
در طول فعالیت های روزانه سر خود را با دقت و به آرامی حرکت دهید
هنگامی که احساس سرگیجه می کنید بلافاصله بنشینید
اگر شب از خواب بیدار شدید چراغ ها را روشن کنید
اگر در معرض خطر افتادن هستید از عصا استفاده کنید
در حالی که سر خود را کمی بالا بر روی 2 یا چند بالش قرار دهید بخوابید
به آرامی از رختخواب بلند شوید و قبل از بلند شدن مدتی روی لبه تخت بنشینید
سعی کنید آرام باشید - اضطراب می تواند سرگیجه را بدتر کند
کارهایی که نباید هنگام سرگیجه انجام داد
برای برداشتن چیزها خم نشوید - در عوض چمباتمه بزنید تا خود را پایین بیاورید
وقتی می خواهید به یک قفسه بلند برسید گردن خود را دراز نکنید
راه درمان سرگیجه
درمان به علت آن بستگی دارد. پزشک عمومی ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند اگر ناشی از عفونت باشد.اکثر موارد سرگیجه بدون درمان بهبود می یابند. اما میتوانید تمرینات خاصی را برای اصلاح تعادل خود انجام دهید.
گاهی اوقات آنتی هیستامین ها هم می توانند به علائم سرگیجه کمک کنند.
تشخیص سرگیجه خوش خیم معمولا بسیار ساده است و نیازی به آزمایش یا اسکن مغز و اشعه ایکس ندارد. معمولا پزشک از شما می خواهد سرتان را به جهتی که باعث حرکت کریستال ها و سرگیجه می شود حرکت دهید و حرکات ریتمیک چشم و داخل گوش معاینه می شود. و معمولا داروهای آنتی هیستامین یا بنزودیازپین برای سرکوب علایم تجویز می شود.
اگر علت سرگیجه شما التهاب یا عفونت گوش داخلی باشد روش درمان کمی متفاوت خواهد بود و باید التهاب گوش داخلی رفع شود. التهاب گوش داخلی معمولا پس از وارد کردن ابزار غیر بهداشتی برای تمیز گردن جرم گوش ایجاد می شود بنابراین بهتر است از این کار اجتناب نمایید.
خواب به پاکسازی مغز کمک می کند
محققان استرالیایی در مطالعه اخیرشان به بررسی بیماریهای نورون حرکتی ویرانگر مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک(ALS) که به عنوان بیماری لو گهریگ نیز شناخته میشود، پرداختند.
هیچ درمان شناخته شدهای برای اسکلروز جانبی آمیوتروفیک وجود ندارد و محققان میخواستند تعیین کنند که آیا اختلال در سیستم گلیمفاتیک بدن که مواد زائد را از مغز خارج میکند، ممکن است با شروع این بیماری مرتبط باشد یا خیر.
بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک(ALS) یا بیماری لو گهریگ یک بیماری نورونهای حرکتی است که موجب تخریب پیشرونده و غیرقابل ترمیم در دستگاه عصبی مرکزی(مغز و نخاع) و دستگاه عصبی محیطی میشود.
به گفته محققان بدن ما به زنجیرههای بلندی از پروتئینها متکی است که هر کدام از آن ها از اسیدهای آمینه تشکیل شده اند که برای انجام وظایف خاصی مانند ایجاد آنتی بادی برای مبارزه با عفونت، حمایت از سلولها یا انتقال مولکولها در یک راستا قرار میگیرند.
وقتی همه چیز به درستی عمل نمیکند، بدن میتواند پروتئینهای تاشو نادرست را جمع آوری کند. این سیستم گلیمفاتیک است که این نوع مواد زائد را از مغز خارج میکند و بیشتر در هنگام خواب کار میکند.
محققان آزمایش هایی را روی موشهای مبتلا به اسکلروز جانبی آمیوتروفیک انجام دادند و هنگامی که به موشها غذاهایی دادند که حاوی آنتی بیوتکی بود که پروتئین انسانی را خنثی میکرد، بهطور طبیعی پیر شدند.
اما وقتی موشها را بدون آنتیبیوتیک تغذیه کردند و پروتئینهای انسانی اصلاحشده انباشته شد، موشها شروع به نشان دادن نشانههای کلاسیک اسکلروز جانبی آمیوتروفیک از جمله اختلالات پیشرونده عضلانی و آتروفی مغز کردند.
در گام بعد محققان از ام ار آی برای بررسی مغز موشها استفاده کردند و دریافتند موشهایی که پروتئین انسانی آن ها پنهان نشده بود، پاکسازی گلیمفاتیک به طور قابلتوجهی نسبت به موشهایی که از نظر ژنتیکی اصلاح نشده بودند، موثر بود.
سایر عوامل موثر در پاکسازی گلیمفاتیک به گفته محققان به شرح زیر بود:
مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهیهای دریایی یافت میشود.
مصرف متوسط الکل(دوزهای بالای الکل اثر معکوس داشت.)
ورزش و به پهلو خوابیدن
مجموعهای از تحقیقات روی موشها، نشان میدهند خوابیدن به پهلو، میتواند عملکرد پاکسازی مغز را افزایش دهد.
دیوید رایت، نویسنده این مطالعه در این باره گفت: دلایل این امر هنوز به طور کامل شناخته نشده اند، اما احتمالا به اثرات گرانش، فشردهسازی و کشش بافت مربوط میشود.
چه طور خروپف نکنم ؟
روپف نه تنها برای دیگران مزاحمت ایجاد میکند، بلکه ۷۵ در صد از افرادی که خروپف میکنند دچار اختلال تنفسی در خواب هستند، به طوری که تنفس در خواب برای مدت کوتاهی مختل میشود که این خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش میدهد.
از خود درمانی با اسپریها و قرصها در این مورد خودداری کنید و مصرف آنها را با پزشک بررسی کنید.
در عوض، سعی کنید این راه حلهای طبیعی را بکار برده و با ایجاد تغییر در شیوه زندگی تان از خروپف کردن جلوگیری کنید.
تغییر موقعیت خواب
خوابیدن به پشت باعث میشود زبان شما به کام و دیوار پشت گلو بچسبد و سبب بروز صدایی ارتعاشی در هنگام خواب شود.گذاشتن یک بالش در کنار خود هنگام خواب ممکن است به جلوگیری از این حالت کمک کند.
بالش تمام طول شب، بدن شما را پشتیبانی می کند و شما را قادر به داشتن خوابی آرام و راحت میکند و با این کار میتوانید تفاوت چشمگیری را در وضع خوابیدن خود بیابید.
با بستن یک توپ تنیس با نوار چسب به پشت لباس خواب خود میتوانید مانع به پشت خوابیدن خود شوید و یا اینکه میتوانید سر خود را طوری قرار دهید که کمی به عقب خم شود تا معابر هوایی بینی تان باز بماند. در این حالت ممکن است از خروپف کردن جلوگیری شود، اما این کار شاید باعث گردن درد شود با این حال اگر خروپف بدون در نظر گرفتن موقعیت خواب ادامه یافت ممکن است اختلال تنفس در خواب عامل آن باشد که باید با دکتر مشورت کنید.
کاهش وزن
در برخی از مردم، کاهش وزن به خروپف کردن کمک میکند.اگر شما خروپف نمیکردید و پس از اضافه کردن وزن به این حالت مبتلا شدید کاهش وزن میتواند به شما کمک کند.
اگر دور گردنتان با اضافه وزن قطورتر شد به قسمت داخلی گلو فشار آورده و از قطر داخلی گلو کاسته میشود و به احتمال زیاد در طول خواب، چربیها راه گلو را بیشتر میبندند و سبب تحریک خروپف میشود.
اجتناب از الکل و آرام بخشها باعث استراحت عضلات در پشت گلو میشوند و در این حال بیشتر احتمال دارد شما خروپف کنید.
تمرین بهداشت خواب
عادات بد خواب که به عنوان بهداشت ضعیف خواب شناخته میشود میتواند اثر مشابه نوشیدن الکل داشته باشد. ساعتهای طولانی کار بدون خواب کافی و در نهایت وقتی سر خود را روی بالش میگذارید به خواب سخت و عمیق میروید و عضلات ناگهان سست میشود که میتواند ایجاد خروپف کند.
مجاری باز تنفسی
اگر خروپف شروع شود باز نگه داشتن راه بینی ممکن است کمک کننده باشد. بسته بودن راههای تنفسی باعث میشود هوا کندتر حرکت کند. مانند شلنگ باریکی که آب را به آهستگی عبور میدهد؛ بینی شما نیز مشابه آن شلنگ عمل میکند.
دوش آب گرم قبل از خواب میتواند معابر بینی را باز کند همچنین میتوانید با یک بطری سرم شستشو، بینی خود را در حالی که زیر دوش هستید شستشو دهید تا به باز شدن راههای تنفسی تان کمک کنید.
با یک شی تمیز لوله مانند نیز میتوانید راههای تنفسی خود را با سرم شستشو دهید. اگر مشکلی در بینی خود ندارید با نوار بینی هم میتوانید مسیرهای تنفسی تان را باز نگه دارید.
بالش تان را تغییر دهید
مواد حساسیت زا در اتاق خواب و روی بالش تان ممکن است به خروپف کردن شما کمک کند. آیا گرد و غبار را روی پنکه سقفی بالای سرتان میبینید؟ نسشتن آن روی بالش تان را چطور؟!
گرد و غبار روی بالش تجمع مییابد و میتواند سبب بروز واکنشهای آلرژیک و نهایتا منجر به خروپف شود. اجازه ندهید حیوانات خانگی روی تخت بیایند شوره بدن حیوانات، یکی دیگر از محرکهای رایج منجر به واکنش آلرژیک است.
هر چند هفته یکبار بالش خود را در معرض هوای آزاد قرار دهید یک بار و هر شش ماه آن را تعویض کنید و بشویید به حفظ و حیوانات خانگی را بیرون از اتاق خواب قرار دهید. مراقب باشید قبل از صرف پول برای بالشهای ویژه طراحی شده برای جلوگیری کردن از خروپف، بدانید آنها ممکن است سر شما را بالا نگه دارند وسبب گردن درد شوند.
مقدار زیادی مایعات بنوشید
تبدیل زمانی که شما دچار کم آبی هستید، بدن شما و به دنبال آن مجاری تنفسی تان خشک میشود و این میتواند خروپف ایجاد کند. زنان سالم باید حدود ۱۱ فنجان آب (از کل نوشیدنیها و غذا ها) در روز داشته باشند؛ مردان هم نیاز به حدود ۱۶ فنجان آب در روز دارند.
به طور کلی اگر گرفتگی بینی دارید؛ خواب کافی، اجتناب از مصرف الکل و دوش آب گرم میتواند به شما کمک کند این شیوههای ساده میتواند تفاوت زیادی در کاهش خروپف شما ایجاد کند.
"تعریق" راهی طبیعی برای پاکسازی بدن و دفع سموم
یک روش ساده در طب سنتی وجود دارد که راهی طبیعی برای پاکسازی کلی بدن است و به همین دلیل گفته میشود که حدود یکسوم بیماریها به این وسیله درمان میشوند که البته بسیاری از مردم از آن غافلند!
"تعریق" راهی طبیعی برای پاکسازی کلی بدن است، به همین دلیل گفته میشود که حدود یکسوم بیماریها بهوسیله تعریق درمان میشوند و البته بسیاری از مردم و حتی پزشکان از فواید آن غافلند.
دو روش برای تعریق
ـ با تدابیر خارجی تا منافذ برای دفع عرق باز شوند مانند نشستن در سونا یا حمام گرم و استفاده از کرسی
ـ استفاده از داروهای نوشیدنی معرق که نوع مناسب آن برای هر فرد پس از شرححالگیری توسط طبیب حاذق، تجویز میشود.
البته باید توجه داشت که افراط در تعریق، چه عامدانه یا غیر آن سبب تحلیل رطوبت تن و افزایش حرارت بدن میشود؛ به همین علت در درمان بیماریها با منشأ غلبه بلغم مفید است؛ باید دقت شود که پس از تعریق نباید به هیچ وجه در معرض هوای سرد قرار گرفت که خود این امر، زمینهساز مشکلاتی از قبیل درد سیاتیک است.
پاک سازی و تعریق از طریق حمام
منظور از حمام، شستن بدن در اتاقی بسته است که در آنجا آب گرم یا بخار آب گرم وجود دارد بهحدی که بدن شروع به تعریق کند تا فضولات بدن از راه عرق، خارج شود؛ استفاده از نوره سنتی و کیسه کشی برای دفع فضولات ضروری است.
حمامهای امروزی که فقط در آن دوش گرفتن انجام میشود و فرد عرق نمیکند، حکم حمام طبی را ندارد!
حمام نباید زیاد گرم باشد، زیرا سبب تحلیل بدن و سستی اعضاء میشود؛ حمام سرد مانع خروج عرق و فضولات از بدن میشود البته حمام با آب سرد، مفرّح قلب و مقوّی تن در افراد گرم مزاج و در فصل گرم است.
حرارت حمام باید قابل حس و بهمیزانی باشد که فرد عرق کند البته ️افرادی که غلبه صفرا دارند نباید حمام گرم بروند و باید با آب ولرم دوش بگیرند.
زمان مناسب حمام
حمام بههنگام صبح و بهحالت ناشتا باعث لاغری، خشکی و تحلیل رطوبت بدن میشود البته چنین حمامی برای کسانی که فعالیت زیادی ندارند، مناسب است.
حمام در حالت سیری باعث چاقی و غلبه رطوبت زائد در بدن میشود.
نشستن زیاد در حمام باعث سستی تن میشود و میتواند به عصب ضرر برساند و اشتها و قوه باه (قوای جنسی) را کم میکند؛ این مسائل ممکن است بر اثر زیاد حمام رفتن نیز به وجود آید.
زمان خروج از حمام وقتی است که بدن، همدما با هوای بیرون شده باشد؛ هنگام بیرون آمدن از حمام باید بدن خود را کاملاً با پارچهای ضخیم پوشاند؛ در زمان حاضر، سونا و جکوزی میتواند حکم حمام طبی را داشته باشد.
رئیسی: تقویت روابط تهران – اسلام آباد باعث ارتقای رونق اقتصادی و امنیت در منطقه میشود
آیت الله سیدابراهیم رئیسی عصر امروز سه شنبه در دیدار «بلاول بوتو زرداری» وزیر خارجه پاکستان، با اشاره به روابط عمیق دو ملت که ریشه در قرنها ارتباط قلبی و اعتقادی دارد، ملت ایران و پاکستان را نه فقط همسایه، بلکه خویشاوند یکدیگر خواند و افزود: بیشترین زائران خارجی حرم امام رضا(ع) پاکستانی ها هستند و عشق آنها به اهل بیت(ع) زبانزد است و همین یکی از زمینه های نزدیکی دو ملت به یکدیگر است.
رئیس جمهور با بیان اینکه امنیت پاکستان را امنیت خودمان می دانیم، اظهار داشت: برخی روابط حسنه دو کشور مسلمان ، همسایه، دوست و برادر را نمی پسندند ولی تقویت روابط منجر به رونق اقتصادی و امنیت بیشتر برای ملت های منطقه میشود.
رئیسی با تاکید بر اینکه در جمهوری اسلامی ایران هیچ محدودیتی برای توسعه روابط با اسلام آباد وجود ندارد، افزود: آماده ارتقای همکاری های همه جانبه با پاکستان هستیم و جمهوری اسلامی ایران از ظرفیت های لازم برای تامین نیازهای پاکستان در زمینه های مختلف از جمله نفت، گاز و برق برخوردار است.
آیت الله رئیسی حوزه های انرژی، همکاری های ترانزیتی و همکاری و هماهنگی در مسائل و بحران های منطقه ای را از ابعاد مهم روابط دو کشور خواند و تاکید کرد: گفتگوها در خصوص این مسائل باید تبدیل به تصمیم و سندهای همکاری شود.
«بلاول بوتو زرداری» وزیرخارجه پاکستان نیز با ابراز خرسندی از سفر به ایران، افزود: من به همان اندازه که فرزند پاکستان هستم، فرزند ایران نیز هستم.
وزیرخارجه پاکستان با تشکر از صادرات برق کشورمان به پاکستان، اظهار داشت: ما آمادگی کامل برای تکمیل و به نتیجه رساندن گفتگوهای گذشته در زمینه های امنیتی، تجاری و انرژی داریم.
زرداری همچنین با اشاره به عمق ارادت پاکستانی ها به امام رضا(ع)، بر برنامه ریزی کشورش برای تسهیل امور سفر زائران این کشور به مشهدمقدس تاکید کرد.
وزیرخارجه پاکستان همچنین از دولت جمهوری اسلامی ایران بدلیل کمک در خاموش کردن آتش سوزی گسترده درجنگل های استان بلوچستان پاکستان تقدیر کرد.
نخستین گروه زائران حج تمتع با بوسه بر پرچم امام رضا(ع) عازم عربستان شد
نخستین کاروانهای حج تمتع سال جاری طی مراسمی با بدرقه حجتالاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب نماینده ولیفقیه در امور حج و زیارت، رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی، سید صادق حسینی رئیس سازمان حج و زیارت، مدیرعامل شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)، محمد محمدی بخش رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، سعید چلندری سرپرست شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) و جمعی از مسئولان کشوری و لشکری بامداد امروز ۲۲ خردادماه از فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) عازم مدینه منوره شدند.
تمسک زائران خانه خدا به پرچم حرم رضوی قبل از اعزام
در این مراسم، زائرانی که بیش از ۱۵ سال در انتظار تشرف به این سفر معنوی بودند، در حالی که از شوق تشرف به سرزمین وحی اشک میریختند، بر پرچم مطهر امام رضا (ع) بوسه زده و به ثامن الحجج (ع) برای قبول شدن حج و حرکت در این مسیر تمسک جستند.
در ابتدای این مراسم، سعید چلندری، سرپرست شهر فرودگاهی امام خمینی با بیان اینکه ما برای زائران خانه خدا از هیچ کوششی دریغ نکردیم، گفت: با وجود اینکه ترمینال سلام چندان آماده نبود، اما با تلاش شبانهروزی همکارانم، این بخش آماده شد تا روند انتقال زائران حج تمتع از فرودگاه سلام انجام شود.
اعزام بیش از ۱۱ هزار نفر از زائران حج تمتع از ایستگاه پروازی تهران
وی با بیان اینکه امسال ۱۱ هزار و ۲۸۰ نفر از زائران خانه خدا از طریق فرودگاه امام خمینی (ره) عازم سرزمین وحی میشوند، تصریح کرد: نخستین پرواز امروز انجام میشود و روند اعزام زائران به مدت ۲۲ روز ادامه دارد و در روز حدود ۵ پرواز به عربستان خواهیم داشت.
در ادامه محمد محمدیبخش، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه امسال شرکت هواپیمایی ایرانایر مسؤولیت انتقال زائران خانه خدا را برعهده دارد، ادامه داد: اعزام زائران حج تمتع سال جاری از فرودگاه امام (ره) و ۱۷ ایستگاه پروازی دیگر انجام میشود. البته به دلیل اینکه عربستان ویزای زائران را به موقع صادر نکرد، روز گذشته پرواز عوامل ستادی با تأخیر زیادی انجام شد.
اهمیت روحیه تیمی در ایام حج تمتع
پس از آن نیز حجتالاسلام عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با بیان اینکه امسال کمتر از ۴۰ هزار زائر ایرانی به حج تمتع مشرف خواهند شد، گفت: با توجه به جمعیت ۸۰ میلیونی ایران، هر کدام از زائران حج تمتع نماینده میلیونها ایرانی هستند. بر همین اساس، از هر کدام از زائران میخواهیم که به یاد مردم ایران باشند.
وی در ادامه به اهمیت رعایت فرهنگ تیمی در حج تمتع اشاره کرد و افزود: در این سفر باید در کنار ارتباط مستمر با روحانی کاروان، روحیه تعاون و همکاری را حفظ کنید. همچنین تقوا و دوری از گناه، بردباری و ارتباط مناسب با سایر حجاج به ویژه در برخورد با زائران سایر کشورهای اسلامی را مدنظر قرار دهید.
نواب به لزوم تحقق توصیههای رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره حج اشاره کرد و افزود: همه دستگاهها و نهادها به ویژه شرکتهای هواپیمایی باید مطالبات رهبری را مدنظر قرار دهند و امیدواریم حج تمتع سال جاری به خوبی انجام شود.
در ادامه نیز، قاسمی، وزیر راه و شهرسازی با اشاره به برخی محدودیتها از سوی عربستان و نبود امکان استفاده از سایر شرکتهای هواپیمایی در انتقال زائران خانه خدا، گفت: ما خود را خادم زائران میدانیم و امیدواریم با همکاری دستگاهها روند انتقال زائران به خوبی انجام شود و حجاج در صحت و سلامت به کشور بازگردند.
مذاکرات ایران با عربستان برای کاهش هزینههای حج ادامه دارد
پس از آن نیز سیدصادق حسینی رئیس سازمان حج و زیارت از زائران خواست تا از بازارگردی بپرهیزند و گفت: یکی از برنامههای ما کاهش هزینههای حج تمتع است و حتی ما شب گذشته با عربستان مذاکراتی داشتیم تا این امر محقق شود.
وی با اشاره به اینکه بر اساس گزارش کارگزاران اعزامی به عربستان، مشکلی در امنیت زائران نداریم، افزود: با توجه به محدودیت اعمال شده از سوی عربستان امسال یک میلیون زائر به حج تمتع مشرف میشوند که این امر به معنای کاهش تعداد زائران به حدود یک سوم است. با این وجود، از زائران میخواهیم که نکات بهداشتی را رعایت کنند.
اعزام زائران به فرودگاه جده از ۲۴ خرداد آغاز میشود
حسینی همچنین از بانوان خواست که گروهی به زیارت مشرف شوند و با توجه به گرمای هوا، زمان مناسبی برای تشرف به اماکن زیارتی انتخاب کنند و افزود: امسال زمان حضور زائران در عربستان کاهش یافته است و در مدینه حدود ۶ روز زائران اقامت خواهند کرد. همچنین پرواز زائران تا ۲۴ خرداد به مدینه خواهد بود و پس از این مدت، اعزام زائران به فرودگاه جده نیز آغاز میشود.
به گزارش فارس، در نخستین روز اعزام زائران حج تمتع به عربستان، یک هزار و ۳۰۰ نفر زائر از استانهای تهران، کرمان و تبریز عازم سرزمین وحی میشوند و تا ۲۲ روز روند اعزام زائران ادامه خواهد داشت.
مادورو: سخنان رهبر ایران به من قدرت داد
«نیکلاس مادورو» رئیس جمهور ونزوئلا در پیامی توییتری در اشاره به دیدار خود با رهبر انقلاب اسلامی ایران نوشت: دیداری سرشار از معنویت و حکمت با رهبر ایران، علی خامنه ای داشتم.
سیانان: گزینههای بایدن علیه ایران ته کشیدهاند
وبگاه شبکه خبری «سیانان» در یک مطلب تحلیلی روز یکشنبه به تنشها بر سر پرونده هستهای ایران پرداخته و با توجه به اتمام ظرفیت تحریمها علیه ایران نوشته گزینههای دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا علیه تهران ته کشیدهاند.
سیانان در این تحلیل با بیان این ادعا که تنشهای دیرپا بر سر توانمندیهای هستهای ایران به «نقطه بیبازگشت» رسیده یادآوری کرده تهران سرعت برنامه غنیسازی اورانیوم خود را به سطحی بیسابقه از زمان حصول برجام میان ایران و قدرتهای جهانی افزایش داده است.
نگارنده در ادامه به اقدامات جمهوری اسلامی ایران از جمله قطع دوربینهای نظارتی آژانس و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات غنیسازی نطنز در واکنش به تصویب یک قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اشاره کرده است.
اعضای شورای حکام چهارشنبه گذشته قطعنامهای را به تصویب رساندند که ایران را به عدم همکاری با نهاد دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد متهم میکند. جمهوری اسلامی ایران ضمن رد ادعاهای مطرحشده در این قطعنامه چند اقدام جبرانی را در واکنش به آن در دستور کار قرار داده است.
«سیانان» در ادامه ادعا میکند سرعت گرفتن برنامه هستهای ایران در بحبوحه تشدید تنشها میان ایران و آمریکا رخ داده است. این رسانه همچنین مدعی شده مذاکرات رفع تحریمها به دلیل اختلاف بر سر خروج نام سپاه از فهرست سازمانهای اصطلاحاً «تروریستی» متوقف شده است.
ادعای سیانان در حالی مطرح شده که مقامهای ایران بارها ادعاهای مطرحشده از سوی طرفهای غربی درباره اینکه مسئله رفع تحریمها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تنها موضوع اختلافی باقیمانده در مذاکرات رفع تحریمها در وین بوده است را رد کردهاند.
به عنوان مثال، «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه خود در تاریخ پنجم خردادماه در حاشیه برگزاری اجلاس «داووس» سوئیس در همین باره گفت: «نباید مسائل را تنها به یک موضوع تقلیل داد.»
وزیر خارجه ایران افزود: «موضوع افتیاو (FTO) [و خارجکردن سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی] تنها یکی از سطوح مذاکرات غیرمستقیم ما با آمریکاییها بود، اما پیش از آن، هنوز مسائل دیگری باقی مانده است که آنها نیز مهماند.»
سیانان در بخش دیگری از تحلیل خود به نقش خروج آمریکا از برجام در دوران «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور سابق آمریکا در شکلگیری وضعیت فعلی پرداخته است. در این تحلیل آمده است: «ترامپ هنگام خروج از برجام در سال 2018 از موجی از تحریمهای کوبنده علیه اقتصاد ایران رونمایی کرد.»
در ادامه آمده است: «دولت در آن زمان دریافته بود که ایران به مفاد توافق پایبند بوده، اما ترامپ با اشاره به تداوم سیاستهای مداخلهجویانه ایران در خاورمیانه از طریق گروههای شبهنظامی اصرار داشت این توافق را همانند بسیاری از سیاستهای باراک اوباما فسخ کند.»
دولت جو بایدن هنوز در عملیاتی کردن وعدههایش مبنی بر بازگرداندن دوباره آمریکا به برجام موفق نبوده است. سیانان مینویسد: «بایدن به عنوان یکی از مخالفان سرسخت سیاست موسوم به "کارزار فشار حداکثری"، مذاکرات را بعد از روی کار آمدن احیا کرد.»
در ادامه این تحلیل آمده است: «با وجود این، سیاست جو بایدن تا کنون موفقیتی در جانبخشی به توافق نداشته، ضمن آنکه ایران هم با تخطی کردن از تعهداتش در توافق، به طور مستمر خواستههای خود را افزایش داده است.»
سیانان در حالی ایران را به عدول از تعهداتش متهم کرده که تمامی اقدامات جبرانی ایران ذیل مفاد برجام انجام شدهاند. تهران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش در توافق عمل کرد، اما از اردیبهشتما 1398 اعلام کرد تعهداتش را کاهش میدهد.
اقدامات جبرانی ایران ذیل بندهایی از برجام انجام شدهاند که به تهران اجازه میدهد تعهداتش را در واکنش به نقض عهد طرفهای مقابل کاهش دهد. تهران این اقدام را با توجه به قصور طرفهای اروپایی در عمل به وعدههایشان در دستور کار قرار داد.
سیانان مینویسد این تحولات در شرایطی رخ میدهند که گزینههای بایدن، با توجه به اینکه تحریمهای دولت ترامپ علیه ایران همین حالا در حال اجرا هستند به اتمام رسیدهاند: «ضمن اینکه، گزینههای بایدن با توجه به آنکه آمریکا در دوران ترامپ ایران را تحت تحریم قرار داده ته کشیدهاند.»
مسئله اتمام ظرفیت اثرگذاری تحریمها بر اقتصاد ایران پیش از این هم توسط آمریکاییها مورد اعتراف قرار گرفته است. در یکی از آشکارترین مورد چنین اعترافاتی، «رابرت او برایان»، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ اکتبر سال 2020 اعتراف کرده بودکه دیگر عملاً هیچ تحریمی علیه ایران باقی نمانده که دولت آمریکا به کار نگرفته باشد.
وزارت خزانهداری آمریکا در دولت بایدن هم در یکی از نخستین گزارشهای خود در سال 2021 تصریح کرده بود که استفاده مفرط و نادرست ترامپ از تحریمها، ظرفیت استفاده از آنها را کاهش داده است.
سیانان در تحلیل خود نوشته است: «تحریمها ضربه سنگینی به اقتصاد ایران وارد کردهاند اما آن را نابود نکردهاند، ضمن آنکه ممکن است ایران نسبت به جریمههای اقتصادی بیشتر، حساسیتزدایی شود. ترورهای مقامهای ارشد [ایران] توسط اسرائیلیها در سالهای اخیر- از جمله ترور یک دانشمند هسته ای برجسته- هم موفقیتی در مهار غنیسازی اورانیوم ایران به دست نیاوردهاند.»
نگارنده در پایان مقاله، گزینه نظامی علیه ایران را هم با توجه به پیامدهای آن برای آمریکا در منطقه منتفی دانسته است.
حضور امام رضا (ع) در ایران چه تأثیری در گسترش تشیع در ایران داشته است؟
در بحث تاريخ تشيع در ايران يكي از نكات غير قابل انكار آمدن امام رضا _ عليه السلام _، به ايران است. بی شک باید حضور امام رضا (علیه السلام) را در نیشابور نقطه عطفی در تاریخ تشیّع این منطقه (و به دنبال آن در ایران) به شمار آورد.
بدیهی است که حضور شخصیتی چون حجّت حق، عالم آل محمد (صلی الله علیه وآله) حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) در نیشابور، آن هم در شرایطی که اوضاع سیاسی - اجتماعی به گونه ای است که آوازه علویان در اطراف و اکناف جهان اسلام، به ویژه ایران پیچیده و در محیط و شرایطی که تعصبات قومی و مذهبی تا حد زیادی در هم شکسته و هزاران نفر از علما و دانشجویان و مردم عادی مشتاق زیارتش بوده و بر قدومش سیلاب اشک شوق نثار می کنند، چقدر می تواند جوّ علمی و معنوی و طبعاً جوّ مذهبی را تحت تأثیر قرار دهد. خوشبختانه تاریخ نیز گوشه هایی از این حضور مبارك و پر خير و بركت را به ثبت رسانده است که باید آن را مشتی از خروار دانست.
امام رضا (علیه السلام) از لحظه حرکت از مدینه تا مرو همیشه از روشهای گوناگون برای شناساندن شیعه بهره برد. رجاء بن ابی الضحاک که مأمور آوردن امام به مرو بود، می گوید: امام در هیچ شهری از شهرها فرود نمی آمد، مگر این که مردم به سراغ او می آمدند و مسایل دینی و اعتقادی خویش را از او می پرسیدند.
امام در طول مسیر، احادیث را از طریق پدارنش به حضرت علی و پیامبر (سلام الله علیهم اجمعین ) می رساند که این بهترین روش برای معرفی مکتب تشیّع و خنثی کننده توطئه هایی بود که شیعه را خارج از دین می شمرد. نمونه برجسته آن، حدیث سلسله الذهب بود. ایشان در جمع مردم نیشابور فرمود:
من از پدرانم شنیدم و آنان از پیامبر شنیدند و او از خداوند باری تعالی شنید که فرمود: «لا اله الا الله قلعه محکم من است هر آن کس داخل آن شود از عذاب ایمن است».
سپس با کمی تأمل فرمود: این مطلب شروطی دارد که یکی از شرایط آن، پذیرش ولایت من (اهلبیت پیامبر(صلی الله علیه وآله)) است.
ایشان با این بیان، شیعه واقعی و اعتقادی را معرفی کرد و به محبت مردم به علویان جهت داد.[۱]
آن حضرت حتی هنگام ورود به دربار مأمون که وی از امام خواست خطبه بخواند، به معرفی ولایت خود و ائمه(علیهم السلام) پرداخت و فرمود: ما به واسطه رسول خدا بر شما حق داریم و شما نیز از جانب پیامبر (صلی الله علیه وآله) بر ما حق دارید. زمانی که شما حق ما را ادا کردید، ما نیز بر خود لازم می دانیم که حق شما را به جای آوریم. پس در زمینه حق شما، حق ما هم باید ادا شود.[۲]
حضور امام در مناظره یکی دیگر از کارهایی بود که در پی آن، مکتب شیعه به درستی معرفی شد و استدلال مخالفان باطل گشت. مأمون برای محکوم کردن امام در جلسه های مناظره با بزرگان ادیان دیگر به تشکیل چنین جلسه هایی دست یازیده بود. با این حال، امام از همه آنها سربلند بیرون آمد. پس از استقبال مردم از این جلسه ها، مأمون دستور داد مردم را از در خانه امام دور کنند تا مبادا شیعه واقعی به مردم معرفی شود.[۳]
همچنین مجموعه نامه هایی که امام برای توضیح مبانی تشیع به افراد گوناگون می نوشتند، در این زمینه نقش داشت. نامه های ایشان در تبیین جایگاه اهلبیت در کتاب خدا و سنّت پیامبر(صلی الله علیه وآله)، مسایل اختلافی با اهل سنّت مانند: ایمان آوردن ابوطالب، توضیح مصداق شیعه واقعی، مراد از اولوالامر در قرآن، در گسترش فکر شیعی و استحکام پایه های اعتقادی در ایران بسیار اثر داشت.[۴]
... ورود امام رضا (علیه السلام) به خراسان، حرکت گروهی سادات و شیعیان را به ایران در پی داشت. علویان از موقعیت به وجود آمده برای امام رضا (علیه السلام) در حکومت مأمون استفاده کردند و به صورت گروهی راهی ایران شدند.
پي نوشتها:
۱- تاریخ تشیع در ایران، رسول جعفریان، سازمان تبلیغات اسلامی، ص۵۴.
۲- تاریخ انتشارات تشیّع در ایران، اصحابی دامغانی، نشر علامّه، ۱۳۵۰، ج۱، ص۲۵۱.
۳- عیون اخبارالرضا، شیخ صدوق، جهان، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۷۰.
۴- تاریخ تشیع در ایران، رسول جعفریان، صص ۱۵۸-۱۵۷.